DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN,
Van tiet zuidelijk oorlogsterrein
Van Hat oostelijk oorlogsterrein.
Van hot westelijk oorlogsterrein.
LANDSTORM, LANDWEER en MILITIE.
Uitbetaling vergoeding
No* 284
Honderd on zeventiende jaargang.
1915
Abonuenientgprlls psr 3 ppienft—ffr, p, post\M, Adtertgnilepriis 10 et p, regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven Ir. N. V, Boek- en Handelsdrukkerij v.fe, HERiïls. COSTER 4 ZOON, Yoordim C9. Telefom i
VRIJDAG
3D EGEMBER
VARIA.
NEDERLAND.
Broodvoorziening.
mmsm
ALKMAAR, 3 December.
Er is alweer geen nieuws. Aan het Isonzo-front,
waar den laatsten tijd nogal hardnekkig gevochten
werd, belemmeren regen en mist nu ook al de opera
ties. De berichten over den stand van zaken in het
Servische Monastir loopen uiteen. Het Fransche le-
gerbericht zegt, dat de Serviërs deze stad nog op 1
December hadden, daarentegen meldt de Times, dat
de stad gevallen is en dat een gemengde Oosten-
rijksch-Duitsch-Bulgaarsche troepenmacht er binnen
gerukt is. Het Duitsche legerbericht maakt echter geen
melding van den val der stad, dié dan ook nog wel in
Servische handen zal zijn.
Gezonken is het Grieksche stoomschip „Zarifis"
(2900 ton).
Een Wolff-bericht spreekt nogmaals het bericht te
gen, dat een Duitsch onderzeeër door een Engelschen
vlieger is vernield. Indien de verkregen inlichtingen
juist zijn, is er een onderzeeër der entente vernietigd,
zoo beweert dit bericht
In de Italiaansche Kamer heeft de minister van bui-
tenlandsche zaken gesproken over Italië'» aandeel in
den oorlog. Hij heeft daarbij het herstel van de on
afhankelijkheid van Servië een onverbiddelijke voor
waarde voor het beëindigen van den oorlog genoemd.
„Italië zoo zeide hij, kan niet ongevoelig blijven
voor den angstkreet, welke tot ons komt van over de
Adriatische Zee. Wij zullen dus ten spoedigste alles
doen wat in onze macht ligt, ten einde hulp te bieden
aan het Servische leger, door in samenwerking met de
bondgenooten, de approviandeering en de voorzie
ning ervan met munitie te verzekeren, door de samen
trekking ervan te vergemakkelijken, in afwachting van
het oogenblik der weerwraak en van de kómst van
onze vlag op den anderen oever der Adriatische Zee."
De spreker verzekerde, dat Italië vastbesloten is,
den oorlog voort te zetten met alle kracht en ten koste
van elke opoffering, tot aan de bekroning van zijn hei
lige nationale wenschen en de verzekering der alge-
meene voorwaarden van onafhankelijkheid, veiligheid
en wederzijdsch ontzag der volkeren, welke alleen de
grondslagen kunnen vormen van een duurzamen vrede
eh welke de reden van bestaan uitmaken van het Ver
bond dat Italië en zijn bondgenooten verbindt.
Van de verhouding tot Duitschland sprak de minis
ter niet. Door de oorlogspartij van het parlement is
een motie aangenomen, waarin wordt gezegd, dat van
de regeering een verklaring wordt verwacht, welke
eiken twijfel opheft, terwijl daarin voorts de meening
wordt uitgesproken, dat Italië tegenover Duitschland
slechts als oorlogvoerende mogendheid kan staan.
De heer Sonnino had met zijn rede veel succes, al
leen van de zijde der socialisten werden luide tegen
werpingen gemaakt, hetgeen anderen aanleiding gaf
hen als .Oostenrijkers" en „vijanden van het vader
land" te betitelen.
Een vroolijke noot komt thans uit Amerika. De
automobielen-fabrikant Ford heeft een vredes-expedi-
tie naar Europa uitgerust onder de leuze: „Uit de
loopgraven met Kerstmis om er niet weer in terug te
keeren". De heer Ford meent, dat hij met veel bomba
rie er in zal slagen den oorlog te doen eindigen en
het militarisme te dooden.
De heer Ford zou morgen aan boord van het stoom
schip „Oscar II" vertrekken en de hoop meenemen,
dat de oud-minister Bryan als leider zal optreden
van de vredesapostelen op het tweede stoomschip, de
„Frederik VIII".
Amerikaansche bladen melden, dat de heer Ford
een telegram gezonden heeft aan den Paus, met het
verzoek zijne vredeszending te steunen. Het telegram
was geadresseerd aan Z. H. Paus Benedictus VII.
Eerst na het verzenden vernam de heer Ford, dat Be
nedictus VII al in het jaar 983 overleed.
Als het niet waar is, is het toch aardig gevonden!
De man met het goede hart, een dikke portemon-
naie en een zonderling plan heeft echter een teleurstel
ling ondervonden, die heel wat erger is dan de kleine
bespotting, waaraan hij werd blootgesteld. De Ame
rikaansche minister van buitenlandsche zaken, de heer
Lansing, heeft n.l. geweigerd aan de leden der vre-
des-expeditie paspoorten te geven naar de oorlogvoe
rende landen, wel werden er 75 paspoorten uitgereikt
voor neutrale landen, maar ook werden deze aan ver
scheiden leden geweigerd. De motiveering van deze
weigering is nog al grappig: de minister verklaart,
dat er slechts paspoorten worden verstrekt aan hen,
die zaken van dringenden aard hebben te behandelen!
AAN HET IT AU AAN SCH-OO STENRIJKSCHE
FRONT.
Uit Weenen werd gisteren officieel gemeld:
De Italianen vernieuwden hun aanvallen op het
bruggehoofd Tolmein en op onze bergstellingen ten
noorden daarvan. Voor de Mrzli Vrk mislukten drie,
voor de bergruggen ten noorden van Doljen twee
aanvallen van den vijand. In het bekken van Tol
mein verwoestte de Italiaansche artillerie plaatsen
achter ons front. Het bruggehoofd stond gedeeltelijk
weder onder roffelvuur, maar werd door zeer sterke
strijdkrachten herhaaldelijk tevergeefs aangevallen.
Bij Oslavya trachtte de vijandelijke infanterie odder
bescherming van den nevel door te breken. Afdeelin-
gen van ons infanterieregiment No. 57 sloegen hier
drie bestormingen af. Overigens kwam het niet tot
grootere infanteriegevechten.
DE STRIJD TEGEN SERVIë.
Het Oostenrijksche stafbericht meldde gisteren
Hedeinmorgen vroeg rukten wij Plevlje binnen. De
inneming dter stad' was het resultaat van hardnekkige
gevechten. Een over de Metalkazadel voortrukkende
colonne wierp gisteren den vijand bij Boljanio terpg.
De over Priboj oprukkende groep bestormde de hoog
ten ten noorden van Plevlje, een derde groep verdreef
de Montenegrijnen bij Jaboeka. Onze troepen werden
door de Mohamedaansche bevolking met gejubel be
groet. De terugtocht der Montenegrijnen nam voor
een deel het karakter van een vlucht aan. Ten zuid
westen van Mitrowitsa maakte een Oostenrijksch-Hon-
gaarsch halfbataljon 4000 Serviërs gevangen. Twee
kanonnen en 100 paarden werden buitgemaakt.
De Bulgaren zetten de vervolging voort in de rich
ting van Djakova.
Het Bulgaarsche legerbericht van 30 Nov. meldde:
Onze troepen zetten het offensief voorbij Prizrend
voort. Sedert den aanvang van dén oorlog tegen
Servië op 14 October tot de inneming van Prizrend op
29 November namen we 50.000 Serviërs gevangen;
onze buit bedroeg in dat tijdvak: 265 kanonnen, 136
artilleriemunitiewagens, ongeveer 100.000 geweren,
36.000 granaten, 3 millioen geweerpatronen, 2350
spoorwagens, 63 locomotieven. Na de inneming van
Kitsjwas Kroesewos bezetten we Brodi aan den weg
KitsjewoPrilep. Aan het front der Engelsch-Fran-
sche troepen geen verandering.
DE STRIJID AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Russische stafbericht meldde gisteren:
Een vijandelijk bivak, dat op 1 Dec. werd opge
merkt aan den linkeroever van de Dwina bij de hoeve
Souvenhof tusschen Friedrichstadt en Jacobstadt,
werd onder vuur genomen door onze artillerie. De
Duitschers namen de vlucht met achterlating van on
geveer 100 dooden en gewonden. Aan den linkerover
van de Styr werd de vijand naar het ziudoosten van
Khriask teruggedrongen. Aan andere punten van het
front geen verandering.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het Fransche legerbericht van gistermiddag meld
de: In den loop van den nacht werd de artillerie-
strijd met minder intensiteit voortgezet in verschillen
de sectoren, voornamelijk in Artois, in den omtrek
van Frise, en in Champagne bij Tahure.
Het Engelsche hoofdkwartier meldde gisteren:
Wij bombardeerden in de laatste vier dagen met
succes de vijandelijke loopgraven, steunpunten en ge-
schutstellingen en brachten aanzienlijke schade toe.
Het antwoord van de vijandelijke artillerie was zwak.
DE STAD GöRZ.
De stad Gorizia of Görtz wordt om zijn mild kli
maat, door de toeristen het (heerlijkste plekje van Oos
tenrijk genoemd.
De stad staat in nauw verband met de geschiedenis
van de Fransche Bourbons; in een Franciskaner kloos
ter aldaar rusten de overblijfselen van Karei X van
Frankrijk, de laatste dter regeerende Bourbons, van
den hertog van Angoulême, zijn zoon en van den her
tog van Chamberd, die in 1883 overleed. Onder
Oostenrijksch bestuur was Görz de hoofdstad van het
kroonland Görz Gradisca. Tegen het einde van de
10e eeuw komt de naam voor het eerst in de geschiede
nis voor, toen het aan dte kerk geschonken werd. Het
is nog steeds dte zetel van den aartsbisschop en zijn
eigenaardige en misschien ook belangrijkste industrie
is langen tijd geweest het drukken van Hebreeuwsche
boeken voor het Oosten.
KORTE BERICHTEN.
hl Wilhelmshaven zal eerdaags een Jjzeren"
Tirpitz worden opgesteld. Er is plaats voor 250.000
spijkers.
De Orieksche stoomboot „Zarifis" is gisteren ge
zonken. Dé bemanning is gered.
Officieel werd gisteren uit Londen gemeld, dat
een onlangs schuldig bevonden spion doodgeschoten
is.
Volgens dte Morning Post is dte Zweedsche schoe
ner Sabrina, op reis van Schotland, naar Halmstad
met een lading steenkool, in de Noordzee doop een
Duitschen onderzeeër getorpilleerd.
Het Engelsche stoomschip „Colenso" is gisteren
gezonken. De bemanning is gered.
Het Engelsche stoomschip „Oranje Prince" is
gisteren gezonken.
Verscheidene Chineesdie nieuwsbladen deelen
medte, dat de ex-keizer van China zich officieel heeft
verloofd met een dochter van Yoeansjikai.
KON. NAT. STEUNCOMITé.
De 66ste lijst van ingekomen bijdragen van 14 tot
en met 20 November, voor het Kon. Nat. Steuncomité
1914 wijst een totaal aan van 3266.60, makende met
het totaal der vorige lijsten ad 3.396.446.4,714, een
totaal aan ontvangen bijdragen en toezeggingen van
3.399.713.07i/2.
WAT HET SMOKKELEN AAN HET RIJK KOST.
Men schrijft uit Winterswijk aan de N. Crt.:
In het begin van dit jaar waren 9 gesmokkelde paar
den van zekere Mulder en Snijder te Winterswijk in
beslag genomen. Er volgde een langdurige procedure
op, die dezer dagen in hoogste instantie beslist is. De
dieren bleven als gesmokkeld beschouwd en werden
dus ten voordeele van het Rijk verbeurd verklaard. De
ze week zijn ze verkocht en brachten 3495 op, doch
het Rijk had aan onderhoud en andere kosten pl. m.
6000 te betalen.
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
De algemeene beschouwingen over de Staatsbegroo-
ting werden gisteren voortgezet.
De heer de Beaufort (v.-l., Amersfoort) bracht de
pers een woord van lof ondanks het optreden van Te
legraaf en Toekomst, waarvan de politieke /beteekenis
trouwens niet groot is. Spr. hoopte, hoe begrijpelijk
hij de gewekte ergernis ook acht, dat geen vervolging
van de Telegraaf naar aanleiding van de uitlatingen
over een geheim tractaat met Duitschland zal worden
ingesteld.
De heer Notens (r.-k., Venlo) bleef het kabinet ex
tra-parlementair beschouwen en erkende, dat gedu
rende het bestand de regeering aan de concilantie is
ge-trouw gebleven. Ook in de eedskwestie was de re
geer' ;g niets te verwijten, wel de linkerzijde.
Spr." bestreed den heer Schaper en meende, dat de
maatregelen van de regeering in dezen crisistijd tus
schen het individualistische en het socialistische in
staan.
Spr. wees er op, dat nu het gevaar zoo lang duurt,
het politiek bestand zijn samendrijvende kracht heeft
verloren. Het voornaamste voordeel van het bestand
was, dat conflicten werden vermeden, welke öf Ka
merontbinding of ministercrisis ten gevolge konden
hébben.
Spr. wilde regeering lof niet onthouden maar men
is er nog niet en hij wachtte dus liever wat met zijn
lof. Ook de pers verdient lof, alleen de Telegraaf
heeft geweigerd de regeering te steunen. Spr. wees
er op, dat een referendum in ons land over de kwestie,
of wij aan dten oorlog zouden moeten deelnemen, geen
tientallen bevestigende antwoorden zou krijgen.
Inzake de economische maatregelen staan ook weer
de beste stuurlui aan wal.
Spr. zou er den voorkeur aan geven, indien het poli
tiek bestand! in den zin, dien het in het begin van
den oorlog had nog eenigen tijd gehandhaafd
bleef. Men zou dan niet met de grondwetsherziening
moeten aanvangen, althans niet zonder het onderwijs
artikel. Spr. erkende echter, dat deze regeering moei
lijk weerstand kan bieden aan den aandrang naar
kiesrechthervorming. Velen krijgen het gevoel, dat de
Kamer in deze tijden eenigszins overbodig schijnt ge
worden en men wil nu een seniorenconvent, dat de ge
heimen zou vernemen. Spr. voelde er niet veel voor;
wel is hij niet tegen een comité-generaal, hij geloofde
niet, dat zooveel zal kunnen worden gezegd.
Komende op de vraag, hoe spr. en zijn vrienden te
genover de regeeringsvoorstellen staan, wees hij er op,
dit de taak van de regeering om onze onzijdigheid te
handhaven hooger staat dan die om -met de Kamer sa
men te werken aan de wetgeving. De regeering stelle
de rechterzijde niet tegenover voorstellen, waarmee zij
het principieel oneens is en wenschelijk ware het dus
geweest, dat met de kiesrechtregeling de onderwijsre-
geling was aan de orde gesteld. Wanneer men de
bevredigingscommissie rustig wil laten voortwerken,
dan zou spr. over het kiesrecht nog willen praten, on
der voorbehoud van de on derwijs-regeling. Misschien
is het nog mogelijk, dat de voorstellen omtrent art. 80
en art. 192 van de grondwet tegelijkertijd de af deelin
gen bereiken.
Van de verzekeringswetten zal in dteze wetgevende
periode zeker niet veel tot stand komen. Spr. betreur
de dat ook niet. en kwam er tegen op dat de minister
nalaat de noodige voorbereidende maatregelen te tref
fen tot uitvoering van art. 411 van de ouderdomswet.
Inzake den voorrang van grondwetsherziening of de
financieele ontwerpen vroeg spreker 'n duidelijker ver
klaring dan de Memorie van Antwoord geeft.
De regeering kan op spr.'s partij rekenen voor alles,
wat in verband staat met handhaving van onze onzij
digheid; ten aanzien van al het andere behoudt zij
zich volkomen vrijheid voor. Mocht eens iemand op
dte buitengewone tijdsomstandigheden speculeeren ten
aanzien van de rechterzijde, dan zou die speculatie op
teleurstelling uitloopen.
Gemengd Nieuws.
NIET VERLEENEN VAN HULP.
Het openbaar ministerie bij het kantongerecht te
's-Gravenhage eischte gisteren tegen Arie Pronk,
schipper van den logger „Gerardina" Sch. 243, van
de reederij van de wed. J. den Duik Gzn., te Scheve-
ningen, wegens het niet verleenen van hulp aan dte be
manning van het Deensche stoomschip „Lilian Drost"
op 19 Mei j.l. in de Noordzee, toen dat schip op een
mijn was geloopen en de bemanning in een open sloep
ronddreef en in gevaar verkeerde, twee maanden hech
tenis.
JACHT IN NOORD-HOLLAND.
In de provincie Noord-Holland is door den heer
Commissaris der Koningin den belanghebbenden het
volgende ter kennis gebracht:
a. de jacht op klein wild met uitzondering van die
op houtsnippen, zal worden gesloten "op Vrijdag 31
December 1915, met zonsondergang;
b. de jacht op houtsnippen, alsmede die op grof
wild zal worden gesloten op Maandag 31 Januari
1916, met zonsondergang;
dat alzoo, op grond van het bepaalde bij het eerste
lid van art. 27 der aangehaalde wet, het verkoopen,
te koop uitstallen en vervoeren van klein wild met
uitzondering van houtsnippen uiterlijk tot en met 14
Januari 1916 en van houtsnippen en grof wild uiter
lijk tot en met 14 Februari 1916 zal mogen plaats
hebben.
MOND- EN KLAUWZEER.
Het lid der Tweede Kamer, de heer Duymaer van
Twist, heeft tot den Minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel de volgende vragen gericht:
lo. Is het den Minister bekend, dat bij den veehou
der Westerhof te Blankenham de geheele stal met vee
is afgemaakt en begraven, terwijl hoogstens vijf stuks
vee aan mond- en klauwzeer lijdende waren? Zoo ja,
wat was daarvan de reden en hoeveel stuks vee van et
De Burgemeester van ALKMAAR brengt ter kennis
van belanghebbenden:
dat het den houders van Brood1- en Meelkaarten ten
strengste verboden is om kaarten in bewaring- of ter
bezorging af te geven aan de leveranciers van brood
of meel
dat de houder van een kaart, die dteze in bewaring
geeft aan zijn leverancier, verstoken zal worden van
het recht een BROOD- of MEELKAART te verkrij
gen en
dat bakkers en meelhandelaren, die in strijd met bo
venstaand voorschrift handelen of brood of meel ver
strekken op een kaart, welke voor het loopende tijdvak
niet is afgegeven, geen goedkoop meel zullen kunnen
betrekkep. r
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
De Burgemeester van Alkmaar brengt te
kennis van belanghebbenden, dat de ul
betaling der vergoedingen, loopende ove,
het tijdvak van 36 Nov. tot en met 5 Dec., zal
plaats hebben ten Stadlinize, op Baandag,
6 Dec. a.s., voor zooveel de LANDWEER
en den EANDSTORB aangaat van 1011 nnr
en voor zoover de BLL1TXE betrelt van
11—13 nnr.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
Alkmaar, 24 November 1915.
ke soort werd afgemaakt of begraven?
2o. Kan de Minister eene opgave verstrekken van
het aantal stuks vee van elke soort dat sedert 1 Janu
ari 1915 lijdende aan en verdacht van mond- en
klauwzeer is afgemaakt?
3o. Kan de Minister mededeelen tot welke bedra
gen ten laste van den dienst 1915 assignaties zijn toe
gezonden aan de burgemeesters voor afmaking van
vee ten gevolge van het mond- en klauwzeer?
4o. Is reeds met de uitbetaling van de bedrijfscha-
de een aanvang gemaakt, en zoo ja, hoe ver is deze
uitbetaling gevorderd?
5o. Is de Minister in staat en bereid een volledige
opgave te doen van wat in andere landen van regee-
ringswege geschiedt om het mond- en klauwzeer te
bestrijden en met name of ook elders en op welke
wijze het systeem van afmaken wordt toegepast?
UIT SCHERMERHORN.
Tot bestuurslid van de banne Noord-Schermer en
Schermerhom van den Eilandspolder is herbenoemd
de heer J. Klerk te Schermerhom.
UIT OUDORP.
Gisteravond vergaderde ten huize van den heer M.
Morsch de IJsclub „Oudorp". Uit het verslag van
den penningmeester bleek, dat de inkomsten over
1915 135.141/2 hebben bedragen en de uitgaven
23.27. De aftredende commissarissen, de heeren P.
Bregman, A. Bloothoofd en C. Moejes, werden bij
acclamatie herkozen. De heer J. Helder, die vanaf de
oprichting der IJsclub als penningmeester heeft ge
fungeerd, had wegens vertrek naar Alkmaar als zoo
danig bedankt; in diens plaats werd gekozen de heer
H. Smidts. Als plaatsvervangend afgevaardigde werd
aangewezen de heer W. Hoogzaad.
Met het oog op de dure tijden werd besloten van de
leden alleen contributiete vragen, wanneer er ijs
komt.
UIT WINKEL
In deze gemeente te Lutjewinkel zal worden
gesticht een stoomzuivelfabriek voor pl. m. 2500
koeien, de grootste die dan in Noo d-Holland zal be
staan. Het fabrieksgebouw, met machinegebouw,
kaaspakhuis en weigebouw, is gisteren aanbesteed
geworden, waarvoor door 26 aannemers was inge
schreven. Het werk is gegund voor 87775, aan de
Gebrs. P. en J. Wind te Medemblik. De begrooting
was 80.000.
Bij deze fabriek zal ook worden gesticht een direc
teurswoning en zes arbeiderswoningen, waarvan de
aanbesteding plaats heeft op 9 December a.s.
UIT URSEM.
B. en W. van Amsterdam hebben voor de benoe
ming van een onderwijzeres aan school No. 126 al
daar op de voordracht geplaatst mej. M. M, Smit,
alhier.
UIT EGMOND.
De heer A. Met is herbenoemd tot Dijkgraaf van
den polder de Egmondermeer.
KORTE BERICHTEN.
De kosten van aanleg der Heerenveensche water
leiding hebben in plaats van 85.000 120.000 be
dragen. De gemeenten garandeeren de rente en dus
ook voor haar is dit een tegenvaller.
De 24-jarige H. Geuzinge te Westenesch (Dr.)
zou wat koren van de balken werpen en stortte daarbij
ook naar beneden. Zwaar gekwetst werd hij opgeno
men en is aan de gevolgen overleden.
Onder Roptazijl (Fr.) heeft een patrouilleeren
soldaat een lijk gevonden, vermoedelijk van een ze-
man. Het hoofd en een arm ontbraken. Het stoffelijk
overschot is te Firdzum ter aarde besteld.
De Tijd meldt, dat Dinsdag zijn correspondent,
re heer B. H. Kempef, die 2 October j.l. op Belgisch
grondgebied in hechtenis was genomen, in vrijheid .ge
steld is na bemiddeling van de Ned'erlandsche regee
ring.
Het vluchtelingenkamp te'Gouda, herbergende
ruim 2000 Belgen, is gesloten wegens het heerschen
van roodvonk in het kamp. Een 15-tal gevallen heb
ben zich voorgedaan. Geen der Belgen mag het
kamp uit.
De commandiant van het regiment grenadiers
heeft aan de Nationale Vereeniging tot steun aan mi
liciens 2500 toegezonden, als opbrengst van de toe
gangsgelden tot de loopgraven, in het park Zorgvliet
in den Haag aangelegd-
ALRMAARSCHE COURANT.