DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van liet zuidelijk oorlogsterreln
ïin liet westelijk oorlogsterreln.
Van het oostelijk oorlogsterreln.
No. 296
Honderd, on zeventiende
jaargang.
1915
ftboüBeifintsprljs pi» 3 maiwtei f 1,—Ir. p. post 11.24 Adiertatisprljs 10 ct. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. H. Beek- ea Handelsdrukkerij HERIn. CGSTES 4 ZO0K, Vinrfa C 8. Talefoo®. 3.
VRIJDAG 17 DECEMBER
NEDERLAND.
4LKMAAR, 17 December.
Eindelijk komt er een klein beptje licht in de Griek-
sche kwestie misschien blijkt het later slechts be-
driegelijke schijn te zijn, maar op het oogenblik
wordt de toestand er toch eenigszins door opgehel
derd. De*lichtstraal komt uit Sofia. Terwijl Berlijn en
Weenen de laatste dagen hun officieelen mond dicht
hielden, komt Sofia los en vertelt ons: „onze troepen
staan aan de Grieksche grens, nadat zij de vervolging
van den vijand voorloopig gestaakt hebben." Wij wis
ten uit de Duitsche en Weensche legerberichten reeds
enkele dagen geleden, dat er geen Engelschman en
geen Franschman meer in Macedonië was, maar nu
komt het Bulgaarsche legerbericht ons bovendien ver
zekeren, dat de vervolging gestaakt is vóór de Griek
sche grens. Men trachte zich daar eens even goed in
te denken: een leger zet een ander leger met succes
na; hoe langer de vervolging duurt, des te grooter de
voordeelen daarvan beloven te worden; ineens echter
wordt halt gehouden en wordt den .tegenstander ge
legenheid gegeven zich in veiligheid te begeven, d. w.
z wordt hij in staat gesteld zich later andermaal te
yertoonen onder voor hem allicht veel gunstiger om
standigheden.
liet is te begrijpen, dat dit niet zoo maar gebeurt,
doch dat daar heel wat aan vast zit.
Een aannemelijke verklaring is de volgende-: Bul
garije heeft de zijde der midden-mogendheden geko
zen om hen te helpen Servië te bedwingen ea een
niet-bedreigde spoorwegverbinding BerlijnKon-
stantinopel tot stand te brengen. ITet een zoowel als
het ander is gelukt. De veldtocht in Servië is zoo goed
als afgeloopen, het Bulgaarsche gebied is met 50.000
vierk. K.M. vergroot, de treinen loopen reeds van
Duitschland naar Turkije of zullen dit over enkele
dagen doen.
Bulgarije's taak is hiermee volbracht. Het Bulgaar
sche leger heeft zich verder niet te bemoeien met de
entente-troepen op Griekschen bodem, het blijft nu
met het geweer aan den voet aan de Grieksche grens
staan, om de Engelsch-Fransche legermachten aan te
vallen, zoodra deze pogen het bezette gebied te herne
men of den spoorweg aan te tasten.
Is deze veronderstelling juist, dan krijgt de eisch
van Koning Konstandjn aan de entente, dat de troepen
zich vrij mochten bewegen over Grieksch gebied, zoo
ze, eenmaal teruggeslagen, dadelijk zouden worden
ingescheept, zoodat dan de expeditie geëindigd zou
zijn, bijzondere beteekenis.' Dan zou het inderdaad
wel kunnen zijn, dat er een afspraak heeft bestaan
tusschen den Griekschen en den Bulgaarschen Ko
ning, met of zonder toedoen van den Duitschen Kei
zer tot stand gekomen, waardoor de Grieksche Ko
ning zekerheid had, dat de midden-mogendheden het
hem niet lastig zouden maken, zoodat het er voor hem
slechts op aankwam de entente van zich af te schui
ven. Dit nu heeft de Koning beproefd door de entente
bovenbedoelden eisch te stellen. Toen deze daarop
echter niet inging, moest hij kiezen of deelen. Hij heeft
toentot deelen besloten. Griekenland stond het ge
deelte grondgebied van Saloniki—Doiran af voor de
operaties der entente-troepen. Maar als men den
een iets toestaat, kan men toch den ander bezwaarlijk
iets weigeren. En zoo is het dan gebeurd, dat de
Grieksche regeering aan de Bulgaarsche heeft mede
gedeeld, dat zij bereid was om op voorstel van dien
kant in te gaan, tengevolge waarvan beide rijken hun
troepen 2 K.M. van de gemeenschappelijke grens zul
len terugtrekken, zoodat er een neutrale zóne is ont
staan, die rechthoekig staat op het aan de entente af
gestane gebied.
En nu is het de vraag wat er verder met Saloniki
zal geschieden. De entente maakt zich daar zeer sterk.
Men heeft voortdurend naar de haven gekeken én
haar een groote beteekenis toegekend ih het krijgsbe
drijf. Maar als. de midden-mogendheden nu hun
tegenstanders zich blind staren op die stad, zullen po
gen elders hun slag te slaan? Vermeerderen niet de
geruchten, welke gewagen van een 'grooten slag, die
in het Westen zal worden geleverd, zoodra het weer
maar wat opklaart? Een van die geruchten komt uit
Londen en zegt, dat prins Albrecht van Wurtemberg,
de legeraanvoerder, een proclamatie heeft uitgevaar
digd, welke aldus luidt: „Gij zult weldra een schok
moeten verduren, waarvoor gij allen uwe energie zult
moeten vereenigen, teneinde den vijanden een beslis-
senden slag toe te brengen, die u den weg zal openen
naar de kust en dan naar de overwinning. Binnen en
kele dagen zal uw keizerlijke meester zich in uw mid
den bevinden om u tot nieuwe triomphen aan te spo
ren. Bewijst hem uwe aanhankelijkheid en uwen vas
ten wil de vijanden van het vaderland te terpletteren,
zoodat door Gods genade onze wapenen de wereld
voortdurenden vrede kunnen brengen en de dank
baarheid der toekomstige geslachten van alle natiën
verwerven."
Het is best mogelijk, dat deze proclamatie verzon
nen is en dat al de geruchten over troepenverzendin
gen naar het Westen verzonnen zijn.
Wij wezen dan ook slechts op een mogelijkheid,
waar wel iets van te zeggen valt en die een verkla
ring kan vormen voor veel, dat anders nog geheel on
begrijpelijk is.
DE STRIJD TEGEN SERVIë.
Het Duitsche hoofdkwartier berichtte gisteren:
De strijd in Noord-Montenegro wordt met succes
voortgezet. De Oostenrijksch-Hongaarsche troepen
staan dicht bij Bjelopolje.
(In een deel onzer vorige oplaag vermeld.)
De Oostenrijksche staf meldde gisteren
Onze troepen drongen den vijand gisteren ook ten
zuidoosten van Glibaci en de Tarakloof terug. An
dere Oostenrijksch-Hongaarsche colonnes vermeester
den onder hevige gevechten de hoogten onmiddellijk
ten noorden van Bijelopolje en het terrein halverwe
ge Rozaj en Berane. Ten westen van Ipek begon de
vijand den terugtocht in -de richting van Plav en Goe-
sinje. Het aantal gevangenen gisteren meegedeeld,
steeg nu tot 900.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het Fransche communiqué meldde gistermiddag:
De beschieting door de Duitsche artillerie was
zwak in den afgeloopen nacht van de Noordzee tot
aan de Vogezen. De Fransche batterijen antwoordden
overal krachtig, voornamelijk tusschen Oise en Aisne,
waar door het loopgraafgeschut een Duitsch ammu-
nitie-dépót werd in de lucht geschoten bij Quenneviè-
res.
Het Britsche hoofdkwartier in Frankrijk berichtte
gisteren, dat doorgedrongen werd in vijandelijke
loopgraven bij Armentières en met de bezetting werd
afgerekend. De Duitsche verliezen worden op 70 ge
sneuvelden geschat. Onze verliezen zijn onbeteekend.
Er hadden gevechten met bommen plaats bij Ype-
ren.
Het Duitsche draadlooze bericht, dat wè vier vlieg
tuigen verloren, is onjuist.
Zooals we in een deel onzer oplaag van gisteren
meldden, berichtte het Duitsche hoofdkwartier:
Levendige artilleriegevechten en groote actie van
vliegers over het grootste deel van het front. Bij
Vailly werden twee kleine posten op den zuidelijken
oever van de Aisne 's nachts door de Franschen over
vallen. Luitenant Immermann bracht gisteren boven
Valenciennes het zevende vijandelijke vliegtuig, een
Engelsche eendekker, ten val.
De Fransche vliegeraanval op Mülheim in Baden
had, volgens de Frailsche berichten, de daar gelegen
stationsemplacementen ten doel; daarop zijn echter
geen der geworpen bommen gevallen, doch wel in de
stad, waardoor een burger gedood, een andere bur
ger gewond werden. De militaire schade bleef be
perkt tot het breken van een vensterruit in een hospi
taal.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Duitsche legerbericht meldde gisteren:
Legergroep-von Hindenburg: De Russische afdee-
lingeri die ten noorden van het Driswiaty-meer tot in
onze stellingen doordrongen, werden door een tegen
aanval teruggedreven. In de streek van de monding
der Beresina mislukte een vijandelijke aanval in ons
infanterie-vuur.
Legergroep-prins Leopold van Beieren: De toe
stand is onveranderd. In den nacht hadden kleine pa
trouille-gevechten plaats.
Legergroep-von Linsingen: Bij Berestiany mislukte
een vijandelijke aanval. Een Russisch vliegtuig moest
ten oosten van Luzk in het bereik van de Oosten
rijksch-Hongaarsche troepen landen.
(Reeds in een deel onzer vorige oplaag vermeld).
Uit Weenen wer$ gisteren officieel gemeld:
In de streek van de Koraimbeek sloeg het leger van
aartshertog Joseph Ferdinand een Russische aanvals-
poging af. Ten zuidwesten van Olyka werd een vij
andelijk vlieger tot landen gedwongen en gevangen
genomen. Een van onze vliegeskaders wierp bommen
op de aan den spoorweg MiedwiszeSamy gelegen
stations Antonowka en Klewan. De actie had succes.
Bij Klewan ontstond brand. Alle vliegtuigen keerden
ongedeerd terug, ondanks de hevige beschieting.
KORTE BERICHTEN.
De Engelsche trawler „Yarmouth", die op 8 No
vember uitvoer moet als verloren worden beschouwd.
Men vermoedt, dat het vaartuig op een mijn is geloO-
pen.
De Deensche regeering heeft tegen Conrad Holm,
schrijver van een artikel: „Pruisisch" in het blad
„Vortland", een aanklacht ingediend wegens het in
gevaar brengen van de Deensche neutrality.
VAN EEN ONDERZEEBOOT AFKOMSTIG.
In een kreek aan de Zuidzijde van den Nieuwen
Rotterdamschen Waterweg is een langwerpig ronde
bus met verzegelde schroefsluiting aangedreven, wel
ke door de vinders voor een mijn werd aangezien,
maar na door een militair ingesteld onderzoek een
soort tank bleek te zijn van pl m. 100 L. inhoud en
welke een soort benzol bevatte.
Het vermoeden bestaat, dat de tank, waar Duitsche
merken op staan, toebehoord heeft aan een onderzee
boot.
LIEFDE EN VADERLAND.
Een meisje uit Silvolde (G.) was verleden week te
Bienen (Rheiüland) gehuwd met een Duitsch militair,
die daarvoor met verlof van het front naar zijn ge
boorteplaats was gekomen. Het ging hem evenwel
aan het hart, zoo direct het huwelijksgeluk vaarwel te
moeten zeggen. Na eerst van de betrokken autoriteiten
verlof te hebben gekregen om zijn meubels naar Ne
derland over te brengen, heeft hij thans zelf de wijk
naar ons land en zijn intrek bij zijne schoonouders
genomen. Toen men daarvan in zijn Heimath de lucht
kreeg, werden zijn vader en de pastoor van Bienen
naar Silvolde afgevaardigd om hem te bewegen, het
vaderland weer te dienen. Hun gang was echter tever
geefs. De liefde voor zijn vrouwtje ging boven die
voor zijn vaderland en hij verkoos daarom maar in
ons land als deserteur te blijven.
STADNIEUWS.
ALKM. VER. VOOR DEN HANDELDRIJ-
VENDEN EN INDUSTRIEELEN MIDDENSTAND.
Gisteravond vergaderde ten huize van den heer van
der Sleesen de Alkmaarsche Vereeniging voor den
Handeldrijvenden en Industrieelen Middenstand, on
der voorzitterschap van den heer Jb. Cloeck.
De heer Cloeck herdacht in zijn openingswoord het
overlijden van den heer Meuwsen, de 'voorzitter van
den Bond. Hij herinnerde er aan, dat vóór 15 jaar
voor 't eerst door de middenstanders er aan werd ge
dacht zich te organiseeren, wat voorheen door hen
als iets minderwaardigs werd beschouwd. Het wat
toen op initiatief van den heer Meuwsen dat de Am-
sterdamsche Winkeliersvereeniging werd opgericht.
Destijds vroeg de middenstander zich af of het feite
lijk wel noodig was zich te organiseeren; nu heeft hij
dit wel ingezien en door den bouw van verschillende
inrichtingen en scholen getracht de organisatie te be
vorderen.
Op het congres in Middelburg zagen wij aldus
de heer Cloeck de heer Fenijn en ik, reeds dat de
man die daar stond ziek was. En nu is hij gestorven.
Vinnige en onverdiende aanvallen heeft hij
moeten verduren, doch alleen de luiaard
blijft daarvan verschoond. De nagedachtenis
van den heer Meuwsen moet worden ge
huldigd en dit doen wij het beste door zijn
eerst begonnen werk voort te zetten. Men spreekt er
over een monument voor hem op te richten, doch
geen schooner monument kan hem gesticht worden
dan dat. Nu zijn we er voor in de gelegenheid. De op
richting van het bureau van advies was zijn laatste
denkbeeld. Wanneer er een dergelijke instelling hier
verrijst, hadden we hem geen grootscher standbeeld
Kunnen stichten.
Na den aanwezigen welkom te hebben geheeten gaf
de voorzitter het woord aan den secretaris, tot lezing
der notulen en uitgegane en ingekomen stukken.
Uitgegaan waren twee brieven, een aan het bestuur
van den Handeldrijvenden en Industrieelen Midden
standsbond en een aan mevrouw Meuwsen, beide een
condolatie bevattend met het overlijden van den heer
Meuwsen.
Ingekomen was een schrijven van de R. K. Midden-
standsvereeniging „De Hanze" te Alkmaar, waarin
deze mededeelde op haar algemeene vergadering van
Dinsdag 14 December in principe besloten te hebben
tot de oprichting van het Bureap van Advies voor
den Middenstand op de voorwaarden, reeds door ons
vermeld in het Woensdagnummer en ook al eerder.
Vervolgens had de heer Meijer een verzoek gedaan
om loonsverhooging, daar zijn werk als bode voor
de Vereeniging meer bezwaren opleverde dan voor
heen. De heer Cloeck was er voor dit toe te staan.
De heer Fórtuin vroeg hierop het woord voor een
persoonlijk feit. In de Alkmaarsche Courant heeft hij
gelezen, dat „de Hanze" besloten heeft voortaan geen
communiqué's meer te verstrekken aan met-Kaüiouekt
bladen, en evenmin verslaggevers van de andere bla
den toe te laten. Hij verbaasde zich ten zeerste over
dit besluit, dat z. i. voor de saamhoorigheid met zeer
bevorderlijk is. En des te meer veroaasue mj zicü er
over nu het komt in dezen tijd, nu zulke groote din
gen als het Bureau van Advies op het spel staan. Spr.
Kon zich met deze handelwijze in 't geneei met vex-
eenigen en vond dat dit veel te ver gaat. Met genoe
gen iiad hij gelezen het stuk van de Aikmaarscne Cou
rant, zelf zou spr. echter nog veel scherper zijn ge
weest. Hij teekende protest aan tegen een dergelijke
handeling die zoo zeer in strijd is met de openbare
saamhoorigheid. Spr verzocht aan den voorzitter te
willen gelasten dat de verslaggever voor „Ons Blad'
de zaal zou verlaten. Dergelijke handelingen vond
spreker, die zich zeer opwond, schandelijk, en, mijn
heer de voorzitter, vervolgde hij, ik maak er een voor
stel van den verslaggever van „Ons Blad" den toe
gang tot de vergadering te ontzeggen. Doet „de Han
ze" zoo, dan moeten wij ook dezen weg volgen. Ik
heb geen geestelijk adviseur, maar ik zou wel willen
voorstellen om het voorbeeld te volgen.
De voorzitter, den heer Fortuin antwoordend, be
gon met te zeggen, dat hij het ten zeerste op prijs stel
de, dat „Ons Blad" gevolg heeft gegeven aan de uit-
noodiging om deze vergadering bij te wonen. Ik ben,
zei spreker, altijd de meening toegedaan geweest, en
zal het altijd blijven, dat de pers dient de publieke
zaak. Het is de plicht van iedere vereeniging om het
publiek op de hoogte te houden van haar vereeni-
gingsleven. Ik vind dat „de Hanze" wel eenigszins
gelijk heeft door geen verslaggevers van bladen op
haar vergaderingen toe te laten. Zoo lang zij commu
niqué's verstrekte deed ze wat van haar standpunt
haar plicht was. Behalve een Middenstandsvereeni-
ging toch is „de Hanze" ook een Katholieke vereeni
ging, en daar werden wel eens zaken, kerkelijke b. v.,
behandeld, die voor de niet-Katholieke Alkmaarders
van niet 't minste belang waren. Daarom had „Ons
Blad" deze bijzonderheden *wel, doch de Alkmaarsche
Courant niet. We hebben ons tegenover „de Hanze"
niets te beklagen. Ik ben evenwel ook van meening,
dat „de Hanze" door het niet meer verstrekken van
communiqué's een fout begaat. Doch we kunnen haar
daarvoor niet tegenwerken. Wanneer op verzoek van
den heer Fortuin de verslaggever van „Ons Blad" de
vergadering moet verlaten, dan zal ik vanaf dat oogen
blik hebben opgehouden voorzitter van de Alkmaar
sche Vereeniging voor den Industrieelen en Handel-
Zij, die zich met 1 Januari op
dit blad abonneeren, ontvangen
de tot dien datum verschijnende
nummers franco en gratis.
DE DIRECTIE.
drijvenden Middenstand te zijn.
De heer Fortuin was het volkomen met den voor
zitter eens, hij wilde slechts een bespreking uitlok
ken. Verkeerd vond hij het, dat de heer Cloeck op
een voorstel dat hem onwelvallig is, dadelijk de
portefeuillekwestie stelt. Hierdoor zou men, uit vrees
aen voorzitter te zullen verliezen, dergelijke voorstelr
len niet mogen doen! Tegenover de handelingen van
„de Hanze" moeten ook daden worden gesteld.
De heer Fenijn maakte de opmerking, dat „Ons
Blad" daaraan toch niets kan doen! ,pns Blad" is-
„de Hanze" niet.
Den heer Pels speet het, dat de heer Fortuin zoo
heftig is uitgevallen. Spreker zou wel willen dat de
heer Fortuin zich nader verklaarde; het eene oogen
blik staat hij lijnrecht tegenover den voorzitter, het
andere oogenblik zegt hij het volk'-men met dezen
eens te zijn Spr. verklaarde als ei '.g aanwezig R. K.
lid en als lid van „de Hanze", dat iiij op de bewuste
vergadering van „de Hanze" tege het besluit heeft
geprotesteerd. Hij beschouwde als een fout van
,de Hanze", die wel zoo spc mogelijk weer zal
hersteld worden.
De voorzitter betoogde ten zeerste de wenschelijk-
heid de pers tot vriend te houden. Bij de oprichting
van onze vereeniging hebben wij gedacht, we span
nen dé pers voor den wagen, dan wordt het publiek
belang het meest gediend. Spreker staat nog op dit
standpunt en is er daarom tegen een der kranten te
weren.
De heer Fortuin bedoelde niet een persoonlijken
strijd tusschen hem en „Ons Blad". Verre van daar,
de veslaggever hindert hem niets en kan er gerust
blijven zitten. Hij wilde alleen maar zeggen dat hij het
een zeer krassen maatregel vond dat kranten als de
Alkmaarsche Courant en de Nieuwe Courant in het
vervolg geen verslagen van de vergadering der Hanze
mogen hebben.
De heer Pels wees er op,- dat het deze Vereeniging
onwaardig is de fout van „de Hanze" op een zooda
nige wijze als de heer Fortuin voorstelt aan haar te
wreken.
De secretaris, de heer Trijbefz, wenschte als be
stuurslid ook nog gaarne even het woord over deze
kwestie. Den laatsten tijd hebben wij, aldus spreker,
zeer veel samengewerkt met „de Hanze", en de beide
besturen hebben dikwijls met elkander moeten verga
dderen ter bespreking van verschillende huishoudelijk!
dingen, welke nu niet zoozeer den leden ter oore
kwamen, doch ik kan u verzekeren, mijne heeren, dat
deze samenwerking en de gecombineerde vergaderin
gen altijd zeer aangenaam waren. Ik geloof, ver
volgde spreker, dat „de Hanze" zelf haar fout zal in
zien en we hebben slechts "af te wachten wat verder
gebeurt, vooral daar zulke groöte dingen als het Bu
reau van Advies op het spel staan.
De heer van Vuure wilde even op den voorgrond
doen treden dat de scherpe uitval van den heer For
tuin, wanneer ze tegen „de Hanze" was gericht ge
weest, op haar plaats zou zijn. Nu is ze dat niet
De heer Englander ging niet mede met den voor
zitter en vond dat er van de vereeniging een krachtig
protest moet uitgaan en dat het aan „de Hanze" moet
worden onder de oogen gebracht, dat men het niet
eens is met het genomen besluit. Wij hebben hen niet
noodig. Wij liggen niet op een genadebroodje bij „de
Hanze'', zeide spreker. Deze heeft daarentegen ons
wel noodig. Samenwerking is heel mooi, maar ze
moeten niet te ver gaan
De heer Cloeck: We hebben „de Hanze" wèl noo
dig. Iedere Middenstandsvereeniging hebben wij zeer
noodig. Met wat „de Hanze" doet hebben wij niets
te maken. Met deze woorden sloot hij de discussies
over dit onderwerp en gaf het woord aan den heer
Trijbetz, die verslag uitbracht van het Bondscongres
te Utrecht gehouden, waarvoor de voorzitter hem
dank bracht.
Thans was men genaderd aan punt 4 van de agen
da: de bespreking van de oprichting van het Bureau
van Advies voor den Middenstand.
De voorzitter, er op wijzende, dat de zaak vrijwel
van alle kanten bezien en overwogen is, stelde voor
in beginsel te besluiten tot oprichting en de besturen
der beide vereenigingen te machtigen de noodige stap
pen te doen. Hij deed omtrent dit Bureau nog eenige
mededeelingen. De uitgaven zijn per jaar ongeveer
1100, en het personeel bestaat uit een directeur en
een loopjongetje.' Wordt dit Bureau hier te Alkmaar
niet opgericht, dan komt het toch te Enkhuizen,
Hoorn, den Helder of Purmerend en om nü dadelijk
de leiding te hebben, hebben wij het initiatief geno
men. Wij toch hebben hier twee krachtige Midden-
standsvereenigingen met rechtskundige adviseuren en
wij zijn overtuigd, dat het belang van de Alkmaarsche
Middenstanders het meebrengt, dat wij de leiding
hebben.
De heer Lewijt was niet tegen de oprichting van het
Bureau, doch had wel eens willen ien dat het be
stuur eerst eens bij de andere M i tdenstandsvereeni-
gingen boven het IJ had geïnfomu rd of deze ge
neigd waren lid van 't Bureau Advies te worden.
Dit Bureau toch kost geld, en z net-ledenaantal niet
groot is, zal Alkmaar de kosten moeten dragen. Spr.
had informatie beter gevonden.
De heer Cloeck: Het Bureau brengt voor ons geen
kosten mee, het kan zichzelf bedruipen.
Bij acclamatie werd hierop besloten in beginsel te
zijn vóór oprichting van het Bureau.
Bij de rondvraag deed de heer Appel de vraag of
iemand, die b v. een fabriek wil inrichten en geen
verstand heeft van electriciteit, zi-ch rechtstreek» tot
het Bureau van Advies kan wenden of dat' lij zich
door middel van de vereeniging, waarbij hij: is aange
sloten, tot dit Bureau moet wenden.
De voorzitter antwoordde dat dit juist de handig
heid was; de aangesloten middenstander kan zich per
soonlijk, en geheel kosteloos, tot het Bureau wenden,