DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
LANDWEER, LANDSTORM en MILITIE.
Van het west# oorlogsterreln.
k m
Uitbetaling vergoeding
No. 299
Honderd en zeventiende Jaargang.
1915
Stoirasmeittpriis pt 3 mantis f t—.Ir. p. post 11.25. ftdrertfuitleprils 10 ct. p, tegel, poote letters naar plaatsruimte. Briew Ir, N. Boek- ea Bamtelsirakkeril HE5B». CnSTERSZOOM, Mm CS. ToMoonnr. 3.
DIN SU AG 21 DECEMBER
Vflfl hP.t Zlluftk Oflr Omrc n ven van hun inzicht, dat, hoezeer zij ook op hun qui-
VAIIIA.
AI,KM AAR, 21 December.
Het belangrijkste bericht van heden is wel, dat de
Britsche troepen van Gallipoli zijn teruggenomen,
dat dus de Dardanellen-actie als geëindigd kan wor
den beschouwd. Dit einde was te voorzien. Dezer da
gen namen wij een beschouwing van den Franschen
generaal Lacroix uit de Temps over, waarin de des
kundige schrijver verklaarde, dat de 100.000 Engel-
schen maar van de Dardanellen moesten worden weg
genomen, daar ze toch 99 kansen op de 100 hebben
om in zee te worden geworpen. En een maand gele
den verklapte een Engelsch Hoogerhuis-lid, dat sir
Charles Munro, de opperbevelhebber aan de Darda
nellen, had aangeraden deze actie op te geven en ver
moed werd toen, dat het rapport, waarin deze raad
werd gegeven, het ernstige bericht is geweest, dat de
Britsche regeering den 3den November had ontvam
gen en dat haar deed besluiten lord Kitchener uit te
zenden. Het ligt voor de hand dat tot een erkenning
van onmacht als het opgeven dezer expeditie is, niet
zou worden overgegaan dan aa advies van ets des
kundige alt lord Kitchener.
Wat het opgeven der Dardanellen-actie beteekent
ervaart men het best, wanneer men nog eens raad-
pleegt hetgeen er bij den aanvang van deze operatie is
gezegd. Het was de Fransche minister van marine,
Augagneur, die destijds verklaarde, dat Engeland en
Frankrijk niet zouden rusten voordat Konstantinopel
gevallen was, dat men door de Dardanellen zou ko
men en dat de val van Konstantinopel stellig een keer
punt in den oorlog zou brengen. Van Engelsehe zijde
werden dergelijke verklaringen afgelegd en er werd
gezegd, dat de aanval, eenmaal begonnen, tot eiken
prijs tot een goed einde mpest worden gebracht, om
dat de politieke en militaire beteekenis buitengewoon
groot zouden zijn. Een vloot van de nieuwste en
sterkste Fransche en Engelsehe oorlogsschepen zou
in Februari door vuuroverwicht de forten aan de
Dardanellen verpletteren. Enkele oudere forten wer
den tot zwijgen gebracht, maar de Turksche verdedi
ging, geleid door den Duitschea generaal Liman von
Sanders, bleek tegen het scheepsgeschut uitnemend be
stand. De Engelsehe vloot verloor bij deze actie den
18den Maart de Irrestible en de Fransche de Bouvet,
eveneens een slagschip. In Mei verschenen er Duit-
sche onderzeeërs, die de Triumph en de Majestic tor-
pilleerden. Zoo kon de actie niet voortgezet
worden. In het laatst van April was besloten tot
het landen van troepen. Voornamelijk Australiërs,
Nieuw-Zeelanders en Britsche troepen werden hier
voor aangewezen, die vermoedelijk uit Egypte kwa
men.
De landing slaagde voortreffelijk. Maar zij werd
niet onmiddellijk door snelle operaties gevolgd. En
later schoot men evenmin op. Toen werd in Augustus
een nieuwe landing ondernomen, bij de Soewla-baai
Weer slaagde de landing bij verrassing prach
tig, maar weer bleef het daarbij. Enkele kilometers
van de landingplaats kon men zich vastnesteien, doch
verder kwam men niet. Ten zuiden van de Soewla-
baai, was er een punt dat naar de beginplaats der
daar gelegerde troepen (Australische Nieuw-Zeeland-
sche Armee-Corpsen) Anzac werd genoemd. In het
zuiden, bij Sedul Bahr had men nog het meeste succes
behaald men bezette daar een terrein als een nagel-
fragment van een vinger. Blijkbaar wil men zich hier
nog trachten te handhaven. Op de beide andere pun
ten heeft men den strijd opgegeven, heeft men de troe
pen laten terugtrekken de Turken maken daar da
delijk een groote overwinning van, vertellen, dat zij
een algemeenen aanval hebben gedaan, de tegenstan
ders op de vlucht hebben gejaagd, grooten buit heb
ben gemaakt maar niet veel gevangenen in handen
hebben gekregen vanwege den dikken mist. Ook
zonder zulk een overdreven voorstelling hebben de
Turken echter reden tot juichen.
De Dardanellenactie heeft aan de entente niets dan
verliezen en teleurstellingen opgeleverd begin Oc
tober waren er volgens de officieele Engelsehe opga
ven 96.899 man gesneuveld, waarvan 1185 officieren
Nu eens heette het, dat er te weinig troepen beschik
baar waren, dan weer dat de aanvoering niet deugde,
of dat men geen goede land- en zeekaarten had.
In het Lagerhuis ia door een luitenant-kolonel, die
zelf meevocht, deze' expeditie gedobbel genoemd
Thans is zij geëindigd. Nu de Duitschers den Oos
terspoorweg vrij hebben gemaakt en dus Konstantino
pel door de fabrieken van Krupp van geschut en muni
tie zal kunnen worden voorzien, scheen kans op meer
der succes uitgesloten en leek het verstandiger de ex
peditie maar op te geven en de troepen in veiligheid
te brengen, dan ze aan nog grooter gevaren bloot te
stellen, bijv. aan de mogelijkheid, dat ze in zee wer
den gedreven. Bovendien de troepen, die hier geen
voordeel meer zouden behalen, kunnen elders nog
goede diensten bewijzen. Zij zijn met de artillerie en
de voorraden naar een ander gevechtsterrein overga
bracht. Waar dit terrein ligt, is nog niet bekend ge
maakt. Zouden de troepen ook zijn gezonden naar
het gebied vanwaar ze oorspronkelijk kwamen, Egyp
iedereen prinses Alice genoemd. Zij was de leven
digste en meest excentrieke bruid, van wie gehoord
is Evenals haar vader deed zij alleen wat zij zelve
te waar volgens de geruchten een Duitsche exoedtie wilde, onafhankelijk van ceremoniemeesters en bruids
onder leiding van maarschalk von der Goltz te ver-1 meisjes. Op de receptie was een kolossale bruidskoek.
wachten is? Of naar Mesopothamië, of naar Saloniki?
Nadere berichten zullen hieromtrent zekerheid ge
ven.
In het Westen wordt de artillerie-strijd weer leven
dig, in het Oosten blijft de toestand dezelfde, daar is
de winter begonnen, woeden sneeuwstormen uren
achtereen, is de bodem hard bevroren, zijn de kleinere
rivieren reeds met een dikke ijskorst bedekt en stroomt
alleen de Dwina even woest als anders.
Naar uit St. Petersburg wordt gemeld is generaal
Hoessky van zijn co— over de op he.
noordfront ontheven.
Voorts wordt uit de Russische hoofdstad gemeld, KORTE BERICHTEN,
dat de Duitsche kleine kruiser Bremen en een groote De Servische staatsschat, die 18 millioen frs. be-
torpedoboot in de Oostzee in den grond geboord wer- draagt, is uit Saloniki te Marseille aangekomen en zal
dm, welk feit dezer dagen door de Duitschers is be-1 naaLde Fransch-Semsche bank te Panjs overgebracht
Zij moest die doorsnijden, maar zag nergens een mes.
aat daarvoor geschikt was; zij greep toen den sabel
van een der militaire attaché's en sloeg er mee op los
op dezelfde wijze als haar vader getracht heeft tiran
nieke trusts of niet rechtschapen millionnairs te lijf
te gaan. Ik herinner mij, schrijft de correspondent,
den schrik op het gezicht van haar bruidegom, die
scheen te bemerken, welk een mannetjesputter hij zoo
even had getrouwd. Het is echter een feit, dat er
geen gelukkiger en meer bemind paar in de Vereenig-
de Staten leeft, ondanks de grappige omstandigheid,
dat de heer gemaal bij de laatste verkiezing Taft heeft
gesteund, den regelmatig benoemden candidaat, ter
.(.end gemaakt.
Uit Johannesburg komt het verblijdende bericht, dat
generaal de Wet en 118 andere gevangenen, die we
gens hoogverraad waren veroordeeld, in vrijheid zijn
gesteld. Zij moeten hun boete betalen en zullen tot na
afloop van den opgelegden straftijd niet mogen deel
nemen aan de politiek of aan éenige openbare verga
dering en bijeenkomst en zij mogen him district niet
verlaten zonder vergunning.
Generaal de Wet verliet den „tronk" in blakende
gezondheid. Volgens Reuter gewaagde hij van de
noodzakelijkheid voor Hollandsche Afrikaanders en
worden.
Volgens -de verlieslijsten heeft het Pruisische le
ger reedis 2 */4 millioen man aan verliezen geleden.
De eigenaren van de Daily Telegraph hebben be
sloten om kosteloos advertenties op te nemen van sol
daten die een arm of een been hebben verloren en naar
een betrekking zoeken en ook van hen die aan zulke
verminkte soldaten betrekking aanbieden.
BINNENLAND.
DE ZAAK SCHRöDER.
De Haagsche N. Crt. betoogt -dat de Nederlandsche
Journalisten alle reden hebben om tevreden te zijn
over hun vergadering.
E>e Journalistenkring heeft zich onthouden (zelfs een
poging -daartoe werd in de vergadering niet gedaan)
Engelschen om samen te leven in vrede en vriendschap I van dwaasheden als door particulieren en enkele ver
en zeide, dat oneenigheid en misverstand thans geëin- eenigingen zijn begaan, om van de Regeering de ,,on-
dig4 moeten zijn - verder maalde hij geener.ei to. sSSSSdïi i«S SfiSS
speling op de politiek. J verzaking van haar eerste constitutioneele plichten niet
zou kunnen doen.
i,.i i Maar bovendien hebben de journalisten blijk gege-
IUÜ HUI AU1UUUJIV UUIlUgOIUUUIU Live zijn en blijven waar het de vrijheid geldt van hun
DE STRIJD TEGEN SERVIë. beroep, zij zich in de zeer ernstige omstandigheden van
Uit Ween-ea werd gisteren officieel gemeld: dezen tijd hadden te onthouden, tenzij volkomen zeker-
De troepen van generaal von Kövess namen stor-1 heid van de noodzakelijkheid bestond, van elke uit-
menderhand de krachtig versterkte stellingen aan den spraak die de moeilijke onzijdigheids-taak van 's lands
- - worden
Tara ten zuidwesten van Bjelo Polje en bij Godusa ten
noorden van Berane. In de gevechten aan den Tara
werden drie bergkanonnen, twee veldkanonnen en
1200 geweren buitgemaakt.
Het Duitsche legerbericht luidde gisteren: Bij de
Regeering kon verzwaren of tegen haar kon
geëxploiteerd
Ook voor buitenlandsch gebruik is de beslissing on
geschikt. In geen enkel opzicht geeft zij voet aan de ac
tie, ter zake van Schröders gevangenneming in een
aantal vreemde bladen door een intellectueel maar
Zij, die zich met 1 Januari op
dit blad abonneeren, ontvanger}
de tot dien datum verschijnende
nummers franco en gratis.
DE DIRECTIE.
De Burgemeester van Alkmaar brengt te
kennis van belanghebbenden, dat de uit-
keering der vergoedingen, loopende ovc
liet tijdvak van 16 tol en met 3S Decembe
zal plaats hebben ten Stadkuize, op Vrij
dag, 3-1 December a. s., voor zooveel de
DAVDWJËER en den EAVDSTOBM aangaat
van 10—11 uur en voor zooveel de MILITIE
betrelt van 11—13 nur.
Alkmaar, 21 December 1915.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
gevechten ten noordoosten van Tara zijn, gelijk nog J sterk eenzijdig voorgelicht -en vooringenomen publiek
nadfer wordt gemeld) drie bergkanonnen en twee veld
kanonnen buitgemaakt. Gisteren hadden bij Mojko-
vatsj verdere voor de Oostenrijksch-Hongaarsche troe
pen gunstige gevechten plaats. Vele honderden ge
vangenen werden gemaakt. Van de Duitsche en Bul-
gaarsche legerafdeelingen geen nieuws.
(In een deel onzer vorige oplaag vermeld.)
GALLIPOLI TEN DEELE DOOR DE
GEALLIEERDEN ONTRUIMD,
Officieel werd gisteren uit Londen gemeld, dat alle I aansporing vanSchroder's "meer directe collega s bij
troepen aan de Soedlabaai en in de Anzao-zone, met eenkwamen om te spreken over zijn „zaak", is geen
hun kanonnen en voorraden, met goed gevolg overge- meerderheid te vinden geweest -die nu eens, wat -men
bracht zijn naar een ander terrein van operatiën. zo-o.noemt, wilde „getuigen." Geen zweem van gloeien-
Het Engelsehe ministerie van oorlog maakte nog de of lyrische verontwaardiging a la Speenhoif, de
bekend, dat het groote leger is teruggetrokken uit de Dageraders of de Amsterdamscti-e straatreinigers. Wij
tegen de Nederlandsche Regeering opgezet.
En eindelijk heeft de Journalistenkring door de aan
neming van 'de motie geweigerd ook maar uit de verte
het geringste aandeel te nemen aan het woeste pers
bacchanaal, door De Telegraaf in de laatste weken
aangericht en in open hof voor iederen voorbijganger
onderhouden.
Heft N. v. d. D. schrijft:
„Onder de bijna zeventig journalisten nu, die op
zones, die het op het schiereiland Gallipoli bezet
hield, ofschoon het op sommige punten in aanraking
was met den* vijand, zonder dat deze het bemerkte.
Ten gevolge van deze samentrekking van het front
zullen de operaties op andere punten van de linies
krachtiger voortgezet worden.
Generaal Monro, de nieuwe opperbevelhebber,
brengt warme hulde aan de bevelvoerende generaals en
aan de marine voor de bekwame wijze, waarop de
troepen overgebracht zijn.
DE STRIJD IN BELGIë en NOORD-FRANKRIJK.
Het Fransche communiqué meldde gistermiddag:
In Artois gevechten met handgranaten ten noorden
van het Bois-enBache. Tusschen Somme en Oise ar-
tilleriestrijd in de streek van Fey. De Franschen
brachten een vijandelijke batterij tot zwijgen bij St. He-
coade. Aan den noordelijken oever van de Aisne ont
ruimden de Franschen gisteravond een kleinen post,
dien ze op 15 dezer bij verrassing hadden vermeesterd,
ten zuidoosten van Vailly. De sectie die haar bezette
keerde binnen -de Fransche linie terug.
In Woevre bij het Mortmarebosch en het Lè Prêtre-
bosch zetten de Fransche batterijen bij herhaling
krachtige beschietingen voort van de vijandelijke stel
lingen. WederzijdSche canonnade in de sectoren No-
meny en Bioncourt.
Het Duitsche hoofdkwartier berichtte gisteren: Het
vuur van -onze kustbatterijen verdreef vijandelijke mo
nitors, die gisternamiddag Westend-e beschoten.
Aan het front deden onze troepen, naast levendige
artillerie-actie, verschillende mijnen met succes sprin
gen.
Een van onze vliegtuigeskaders deed een aaüval op
Poperinghe, waar tal van verbindingswegen van den
vijand samenkomen,
trekken daaruit de slotsom dat de kwestie reeas nu tot
haar ware proporties -teruggebracht is iets, waar
van het orgaan, dat vroeger den heer Schröder tot ver
antwoordelijk hoofdredacteur had-, wel geen bijzonde
ren ophef zal maken."
Het Volk zegt o.m.De Journalistenkring heeft gis
teren het bewijs geleverd, dat het buigen voor den re
gent aan al te veel Nederlanders nog in merg en nie
ren zit.
Het blad vindt dat de regeering tegenwoordig aan
I absolutisme doet, aan een systeem, dat in een vrij volk
steeds grooter onwil en wrevel wekt, en dat slechts
duurzaam wordt gedragen door een volk van slaven.
De Journalistenkring, de bij uitstek geroepene, om van
's morgens tot 's avonds tegen -dit stelsel te strijden,
I heeft met haar motie verklaard: wij willen wel zoo, en
heeft daarmede voor de buitenwereld Nederland ten
toongesteld als hét volk van de slappe rug."
STADNIEUWS.
INSPECTIE-CADETTENSCHOOL.
Heden werd door den nieuwbenoemden Inspecteur
van het Militair Onderwijs, Generaal-Majoor Kem-
per, eene inspectie gehouden over de Cadettenschool.
ARRON DISSEMENTS-RECHTB ANK.
Uitspraken van heden.
P. D., koopman te Alkmaar, heling, 1 jaar en
maanden gevangenisstraf.
C. C. H., glazenwasscher te Alkmaar, verzet tegen
de politie, 10 boete of 10 dagen hechtenis.
C. K., schipper te Egmond-Binnen, beleediging.
7 boete of 7 dagen hechtenis.
Th. M., landbouwer te Grootebroek, diefstal, vrij
gesproken.
C. S., arbeider te Bovencarspel, beleediging van een
politiedienaar, 8 boete subs. 10 dagen hechtenis.
N. C. H., koopman te Medemblik, frauduleuze uit
In een luchtgevecht werd een Engelsehe tweedekker voer, 50 boete of 10 dagen hechtenis, met verbeurd-
bij Brugge omlaag geschoten. De inzittenden kwa-1 verklaring der goederen.
men om.
HUWELIJKEN IN HET WITTE HUIS.
De Daily News geeft eenige bijzonderheden over de I
huwelijken op het Write Huis, die door zijn corres
pondent zijn bijgewoond. Het merkwaardigste was I
het huwelijk van een dochter van Roosevelt, door'
N. C. H., koopman te Medemblik, frauduleuze uit
voer, 50 boete of 10 dagen hechtenis, met verbeurd
verklaring der goederen.
D. v. d. P., slager te Oudendijk, vernieling, 7 dagen
gevangenisstraf.
T. K. en J. M., visschers te Zuid-Scharwoude, over
treding vischrecht, elk 14 dagen gevangenisstraf en
verbeurdverklaring van het net.
S. A. D., schipper te Alkmaar, overtreding uitvoer
verbod, 1 boete of 1 dag hechtenis.
A. de W., timmermansknecht, de Rijp, 14 dagen ge
vangenisstraf.
H. D., visscher te Egmond aan Zee, mishandeling,
3 maanden Tuchtschool.
D. H., veehouder te Venhuizen, diefstal, 14 dagen
gevangenisstraf.
NEDERLANDSCHE AMBULANCE NAAR
DUITSCHLAND en OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Gisteravond had in het hotel Proot een bijeenkomst
plaats om te komen tot de oprichting van een sub-co
mité Alkmaar van het centraal comité voor de zending
van een ambulance naar Duitschland en Oostenrijk-
Hongarije. Aanwezig waren -het voorloopig comité ett
eenige belangstellen-den.
E>e voorzitter van het voorloopig ootnié Mr. D. Bas-
tert, zeidé dat het, zooals het -in de circulaire van het
hoofdbestuur zoo krachtig is uitgedrukt, -de plicht van
de neutralen is de rampen -door den oorlog geslagen
te lenigen. Spr.- geloofde dat ons volk zijn neutrali
teit volledig bewaart als het alles in het werk stelt om
die rampen te verzachten en daarom heeft hij met op
gewektheid aan de uitnoo-diging van het centraal co
mité gehoor gegeven om hier in Alkmaar te trachten
een sub-comité op te richten. Spr. geloofde dat ook
Allernaar wel het zijne zal willen bijdragen, om de am
bulance te doen slagen. Spr. las vervolgens een circu
laire van het hoofdeomité voor,"waarin het vertrouwen
op Nederlands liefdadigheid uitgesproken en tevens
gezegd werd dat alle giften zoowel in contanten als in
vafcura (geconserveerde levensmiddelen, verbandstof-
fan e.d.) met wannen dank zullen worden aanvaard.
Dr Straver vroeg of het comité al eenige plannen
had opgemaakt teneinde een en ander bij elkaar te krij
gen.
De voorzitter verklaarde, dat het voorloopig comité
al van gedachten hieromtrent gewisseld heeft en dat
het vooral het oog houd op den L; igendijk, waar in
den laatsten tijd- zulke enorme winsten met den han
del op onze oostelijke naburen beh 'ld zijn. Hij hoop
te, dat zij, d'ie daar zulke winsten b bben behaald, ge
negen zullen zijn, wat af te staan to--r deze ambulance.
De heer Nannes Gorter stelde - or om, waar de Po
lenavond, met Pisuisse, zoori? gr ot succes heeft ge
had, weder iets dergelijks te o aniseeren. Nu b.v.
met eenige Duitsche artisten eri ij, die in Amsterdam
wel te bekomen zouden zijn.
De heer Kuyper achtte het beter voor deze Neder
landsche ambulance alleen Nederlandsche krachten te
doen optrede^. Dit vond bijval in -de vergadering.
Na nog eenige bespreking o-ver een eventueel te hou
den feestavond steldé dr. Wicherink voor om eerst te
trachten, geld bij elkaar te krijgen door middel van
circulaires, daarna kan men nog altijd zien of het loo-
nend' zou zijn, een avond te organiseeren.
De voorzitter verklaarde dat een circulaire wel heel
eenvoudig is, maar niet practised, 't andere slaat meer
in, hij erkende evenwel dat het zonder circulaire heel
moeilijk zal gaan.
Dr. Wicherink zou door middel van de circulaire
willen zien of er sympathie voor dé ambulance bestaat
om, indien deze sympathie voldoende blijkt, een uitvoe
ring te geven. Ons volk is nu eenmaal over 't alge
meen niet pro Duitsch. Spr. vreesde daarom dat dé
ze ambulance veel minder steun zal ondervinden dan
indertijd de Fransche, en men kan zich toch 'niet, wat
den avond betreft, aan een échec blootstellen.
De voorzitter achtte juist een feestavond in -dit ge
val het meest verkieselijk omdat, als het een pretj'
geldt, de menschen hun principes wel zoolang op zk
zullen zetten, waarvan bij een circulaire natuurlijk
geen sprake is.
De heer Kuyper stelde voor om eerst een aantal jon
ge dames met circulaires te laten rondgaan, om aan,
indien de opbrengst niet voldoende geacht wordt, een
uitvoering te organiseeren.
De voorzitter vroeg of 't niet wenschelijk zou zijn
om, alvorens verder te gaan, een definitief suk-comité
te-kiezen.
Dr. Straver stelde vo-or het voorloopig comité daar
voor aan te wijzen, het heeft immers getoond voor dé
zaak te gevoelen. Het kan zichjzelf dan aanvullen met
de meest invloedrijke personen uit Alkmaar.
De vergadering verklaarde zich hier voor, verschei
dene leden wensebt-en in het comité ook eenige docto
ren te zien zitting nemen, waartoe \Verd besloten.
De voorzitter vroeg nu of de vergadering er zich ia
beginsel voor verklaart, dat door het sub comité een
circulaire wordt ongesteld en dat het buitendien zal
trachten een feestviering zooals in breede trekken is be
sproken, te organiseeren.
Na nog eenige discussie over het wezen van de feest
viering stelde de voorzitter -de gebruikelijke rondvraag,
van welke gelegenheid -dr. Noorduijn gebruik maakte
om het comité dank te zeggen vo-or de moeite welke
het zich getroost -en het veel succes toe te wenschen.
Hierna volgde sluiting.
MILITAIR TEHUIS.
Op morgen, Woensdagavond zal in het Militaire
Tehuis aan de Langestraat eene uitvoering worden
