DAGBLAD VOOR ALKMAAR EM OMSTREKEN,
Van M westelijk oorlogsterreln.
No. m
Til lit «tslljl iirlipiiTÉ.
lieawjaarswenschen.
Onderwijzeres
Honderd en zeventiende Jaargang,
1915
AbonnwiÈprijs m reanHtenfi,—,6. p. f1,E AMnflppifli ID et p. reset pote lettere naar plaatsruimte. Mum fr. H V. Bosk- en BiB^kireWrer!! HFRSs. C8STER58I98, C& Tdefem l
MAANDAG
27 DECEMBER
IEMRLAMB.
Nieuwjaarswenschen
"V ergadering:
Gemeenteraad van Alkmaar,
op Woensdag 29 December 1915, nam. 1 nur.
assaamz»2>
ALKM AAR, 27 December.
De Kerstdagen zijn voorbij gegaan en ze hebben
het aanzien der dingen niet veranderd. Er is uit de
oorlogsberichten ook niet veel over Kerstmis te halen
en dat is maar goed ook!
Koning George van Engeland heeft een Kerstgroet
gezonden aan leger en vloot, waarin hij verklaart, dat
het hem verheugt te weten, dat men het doel, waar
naar gestreefd wordt, genaderd is, en waarin hij den
wensch uitspreekt, dat God de officieren en manschap
pen en hun ondernemingen moge zegenen. En zijn min.
van munitie, de heer Lloyd George, heeft een „Kerst
rede" gehouden te Glasgow, omdat hij onVerwijld
menschen noodig heeft voor de vervaardiging van
zware kanonnen en projectielen, waarbij hij zeide, dat
er niet langer gepingeld moest worden en dat er met
een oorlog evenmin als met een aardbeving ge
sjacherd kan worden. De Tsaar van Rusland heeft
telegrafisch zijn dank betuigd voor het hem toegeken
de oorlogskruis met de palmen „voor militaire ver
diensten" en de president heeft dien Tsaar verzekerd,
ciat diens telegram den Franschen officieren en solda
ten diep zou treffen. Ook Koning Peter van Servië, die
thans in Italië is aangekomen hq is 71 jaar en
reeds eenigen tijd ziek heeft dit kruis ontvangen.
Dit zijn de eenige officieele gebeurtenissen, die met
Kerstmis in ironisch! vefband gebracht kunnen
worden.
De Engelsche bladen bevatten natuurlijk artikelen
over het tweede Kerstfeest, waarover de oorlog zijn
schaduw heeft geworpen. Zij zijn van meening en
wie denkt er anders over? dat van een „Merry
Christmas", een vroolijke Kerstmis, thans geen sprake
kon zijn. Wel echter is er reden voor dankbaarheid en
vertrouwen. De Daily Chronicle bijv. vergelijkt den
binnenlandschen toestand in Duitschland met dien in
Engeland, eên vergelijking die zéér in hetvoordeel
van laatstgenoemd land uitvalt; desondanks spoort
het blad zijn lezers aan in 1916 de uiterste spaar
zaamheid in acht te nemen. Ook van een militair
standpunt blikt de Chronicle met vertrouwen in de
toekomst en. het waarschuwt tegen zwartgalligen.
Ook de Duitsche bladen geven artikelen, waarin met
lof over het verleden en met vertrouwen over de toe
komst wordt geschreven. Voorts bevatten zij beschou
wingen van allerlei vooraanstaande personen, wien
over een of ander onderwerp met betrekking tot den
oorlog naar hun meening is gevraagd. Zoo heeft de
redactie van „der Tag' de vraag opgeworpen: „sind
unsere Siege auch ein Sieg der deutschen Frau?'
een Berlijnsche hoogleeraar in de theologie bezingt
den lof der Duitsche vrouw in 32 bijbelteksten 1
De Lok. Anz.. vroeg, waarom men vast op Duitsch
land's toekomst mag bouwen en de redactie plaatst de
Oostersche antwoorden voorop: generaal Liman von
Sanders, de Duitsche opperbevelhebber van het Turk-
sche leger op Gallipoli, herinnert aan een Turksch
spreekwoord, volgens hetwelk het paradijs onder den
schaduw der zwaarden ligt, dan volgen de Turksche
gezant te Berlijn en de Turksche minister van binnen-
iandsche zaken, en eindelijk komen, de Duitschers en
Oostenrijkers aan de beurt.
Het Tageblatt geeft enkelen hoogleeraren gelegen
heid hun wrenschen voor Weihnacht 1316 uit te spre
ken. De een wenscht een vreedzamen vrede, de ander
verantwoording, een derde zegt, dat de leiders der
Duitsche toekomst vooral zullen hebben te letten op
werkelijkheidszin en menschelijkheid
Een Pruisische oud-officier herinnert er in de Lok.
Anz. aan, dat verleden jaar het groote Champagne-
offensief der Franschen tegen het Kerstfeest was mis
lukt, dat de Engelschen en Franschen in den nacht van
24 op 25 December eed laatste poging tot den aanval
deden en dat voor het Oosten het Duitsche legerbe-
richt van 24 December luidde: „Onze troepen zijn
opnieuw tot het offensief overgegaan".
De Duitsche legerberichten maken geen melding
van een offensief, zeggen alleen, dat voortdurende re
gen het vechten verhindert, terwijl de Engelsche en
Fransche communiqués enkel van artilleriegevechten
gewagen, die geleverd werden bij bekende plaatsen
(Bailleul, Atrecht, Woevre, La Bassée, Albert). In het
Oosten zijn bij Tsartorisk (in Wolhynië) de Russen
een offensief begonnen.
Zou het tot dergelijke belangrijke resultaten lei
den als het Duitsche offensief, op dit tijdstip verle
den jaar begonnen, heeft opgeleverd of zou het blijven
tot het kleine plaatselijke voordeeltje, waarvan nu
melding wordt gemaakt (het verdrijven van een Duit
sch en vooruitgeschoven post?)
Van belang is verder op te merken, dat de opvolger
van generaal Joffre, generaal de Castelnau, te Salonikl
het veldtochtsplan der entente in het Oosten heeft hel
pen vaststellen en dat hij heeft verklaard, dat de vei
ligheid der expeditie-troepen verzekerd is.
De heer Goenaris, vermoedelijk de nieuwe minister
president in Griekenland, heeft zich door een man der
Daily Chronicle laten ondervragen. Hij zeide dat beide
partijen het recht van Griekenland, om onzijdig te
'blijven, erkennen, maar dat de neutraliteit slechts
wordt gehandhaafd zoolang de integriteit en de soe
vereiniteit worden gehandhaafd. Zoo deze gorden
aangetast zal Griekenland de tot dusver gevolgde hou
ding opgeven.
En de koning van Roemenië heeft verklaard, dat de
groote belangen van zijn rijk met wijsheid en kracht
verdedigd zullen worden. „Wij kunnen, zeide hij,
ons met vertrouwen verlaten op het leger, als op een
machtigen grondslag, die steeds voor zijn taak bete
kend zal zijn."
Verrassingen op den Balkan zijn dus steeds nog niet
uitgesloten
DE STRIJD IN BÊLGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
De Duitsche staf meldde gisteren:
Bij het voortdurende regenweer was de gevecbtsac-
tie op het grootste deel van het front slechts gering.
Levendiger 'was de actie in de streek ten noorden van
Albert, op enkele plaatsen in Champagne en in de Vo
gezen, ten noorden van Sennheim.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
De Duitsche staf meldde gisteren:
Duitsche patrouille-ondernemingen in de streek van
Dunaburg hadden succes." Sterkere Russische verken-
nings-afdeelingen werden ten noordwesten van Tsar-
torysk en bij Berestiany teruggedreven.
Het Oostenrijksche legerbericht van gisteren luidde:
In het moerasgebied van Poljesië werden op ver
schillende plaatsen sterke verkenningsdetachementen
teruggeslagen: Overigens geen nieuws.
Het Russische hoofdkwartier berichtte:
Ten zuidoosten van het station Tschartorysk verdre
ven wij een Duitschen wachtpost en deden wij met suc
ces een aanval op een te hulp snellend detachement.
In de streek van Pugatschewka, ten noorden van het
dorp Murawitze, omsingelden wij een afdeeling ver
kenners en namen ze gevangen.
Ten noorden van Butschasch drong een onzer af
deelingen het dorpPetlikowtzke, waar zich een Oos
tenrijksche post bevond, binnen. In het daarop vol
gende gevecht werd een gedeelte der Oostenrijkers ge
dood, terwijl de rest op de vlucht werd gedreven.
KORTE BERICHTEN.
De Tsaar van Rusland is Zaterdlag naar het le
ger te velde vertrokken.
Te Weenen zal een oorlogstentoonstelling geor
ganiseerd1 worden, die in de eerste plaats ten doel
heeft de overwinningen der techniek in* dezen oorlog
aan te toonen. Dfe tentoonstelling wordt half Mei
1916 geopend.
Dieven hebben zich toegang weten te verschaffen
tot het bisschoppelijk paleis van Trapan! (Italië) ener
een bedirag van 350.000 lire, alsmede waardevolle pa
pieren bemachtigd.
De. directeur van het Weensche Bacteriologisch
instituut te Buenos Aires, prof. dr. Rudolf Kraus,
heeft een serum tegen kinkhoest ontdekt.
Koning Oeorge van Engeland heeft een Kerst
groet aan leger en vloot gezonden.
Koning Peter van Servië is gisteren van Valona
in Italië aangekomen.
In Duitschland is de voorraad van koffie, cacao
en thee opgenomen, daar in dén laatsten tjjd de prij
zen buitengewoon gestegen waren.
Een Fransch stoomschip, dat door een onderzee-
er werd nagezet, is bij den mond van de Ebro op het
strand geloopen.
DE PAUS EN DE.VREDE.
De Paus, antwoordend op de door den kardinaalde
ken ter gelegenheid van het Kerstfees them gebrachte
wenschen, wees op den verschrikkelijenk oorlog, die
Europa verscheurt; op de onmetelijke slachtingen, die
er het gevolg van zijn en op de daden van wreedheid',
die bedreven zijn en die zonder weerga zijn in de ge
schiedenis.
De Paus uitte nogmaals zijne vurige wenschen voor
dien vrede en herinnerde er aan, dat hij beantwoor
dend aan den door vele geloovig-en geuiten wensch,
had toegestaan aan de Litanie van Loreto een aanroe
ping toe te voegen aan de Koningin des Vredes,"
Wier tussdienkomst naar genoopt wordt, eindelijk on
ze wenschen zal verhoonen.
BELASTING OP OORLOGSWINST.
In de gisteren door den heer J. H. Schaper te Am
sterdam gehouden Kerstrede van de S. D. A. P., die
andere jaren door mr. P. J. Troelstra werd uitgespro
ken, doch die nu door zijn ziekte niet in de gelegen
heid was zijn gebruikelijke Kerstrede uit te spreken,
heeft de heer Schaper meegedeeld, dat binnenkort een
wetsontwerp is te wachten van de commissie in zake
een belasting op de oorlogswinst (waarin ook de heer
Schaper zitting heeft.) Dit ontwerp zal, naar de heer
Schaper eraan toevoegde, eenige millioenen afhalen
van degenen, die extra-winsten hebben gemaakt.
BOfMIMLUfl».
de bacteriën maar tot de protwoën (S. 8)
deeld worden bij de Euflagellaten in m
onadinen (S. 55).
inra
en. moet in-
e groep der
Msawa.
DE VERWEKKER VAN HET MOND- EN
KLAUWZEER GEVONDEN.
De heer Th. E. an der Drift te Delft schrijft d.d. 23
December aan de N. Gt.
„Voor mij- li-gt de brochure van dr. Hinrich Stauffa-
cher te Fraueenfelcj (Zwitserland) getiteld„Der er-
reger der Maul- una Klauenseuche," Leipzig 1915,
overgedrukt uit het Zeitschrift für wissenschaftliche
Zoologie, Bd. CXV, 1. Heft.
De geleerde schrijver deelt ons daarin mede, dat het
hem gelukt is, den verwekker van het mond- en klauw
zeer te ontdekken. Hij behoort volgens hem niet tot
De uitvinder heeft hem genoemd. Aphthomonas In-
festanta (S. 55). Toen deze geleerde den parasiet ge
kweekt 'had, heeft hij daarmede dien heer Gubler,
districtsveearts te Fraueenfeld, een onderhui dsche in
putting laten verrichten bij een koe. Den vierden dag
aama 'vertoonden zich bij het proefdier de typische
verschijnselen van het mond- en klauwzeer: koorts
(40.1 gr.), zeer sterk speekselen, gebrek aan eetlust en
blaren op die tong, aan den binnenkant van de boven
lip en op het slijmvlies van de wangen. Vervolgens
werd uit een versche blaar de inhoud gehaald en ge
bracht op den voedingsbodem, en twee dagen later we
melde het daar van dezelfde diertjes, die de reincul
tuur bevatte. (S. 54).
Over deze gewichtige ontdekking nu is op de verga
dering, te Utrecht gehouden den 18en December 1.1.
en uitgeschreven door de Maatschappij tot bevorde
ring der Veeartsenijkunde in Nederland, ter bespre
king van maatregelen ter bestrijding van het mond
en klauwzeer in het geheel niet gesproken. Hetgeen
mij te eenenmale onbegrijpelijk voorkomt. Nu immers
de verwekker van het mond- en klauwzeer gevonden is,
bestaat er een ernstig', reden te meer om tenminste niet
alle zieke dieren af te .aken, daar er anders voor des
kundigen geen gelegcheiid bestaat proeven te nemen
in de richting van dr. Stauffacher en men zoodoende
wellicht het oogenblik vertraagt, waarop een serum of
entstof als voorbehoedmiddel gevond enis."
ERNSTIG TRAMONGELUK.
Gisteravond om 10 minuten voor negen heeft op de
lijn van de stoomtram 's-GravenhageVoorburg na
bij Voorbuig tengevolge van bet door een wissel rijden
van de tram een ernstige botsing plaats gehad tus-
schen dé 'tram welke uit de richting den Haag en die
uit de richting Voorburg kwam.
De laatste kreeg de meeste schade en juist deze zat
zeer vol met militairen. De machinist van den trein
uit Voorburg werd aan het been gewonddie van de
andere tram, de botsing ziende aankomen, was van
zijn machine in de sloot gesprongen en kwam er met
den schrik en een nat pak af.
In het geheel zijn, behalve enkele passagiers met
lichte kwetsuren, een twaalftal personen min of meer
ernstig gewond', waarvan de meesten beenbreuken be
kwamen,
Acht hiervan zijn in het zikenhuis SI Anthonms
Hove te Voorburg binnengebracht.
Naar de Maasbode verneemt is een vriuw, die zich
in een der tramrijtuigen bevond, ontijdig bevallen en
in een particuliere woning binnengedragen. De ge-
neesheeren te Voorburg waren spoedig ter plaatse om
de eerste hulp te verleeneo, terwijl in den loop*van
den avond de officier van justitie bij de rechtbank te
's-Gravenhage, mr. Carsten, en substituut-offier mr.
Bijnen te Voorburg verschenen om met den waame-
menden burgemeester Van den Berg een justitieel on
derzoek in te stellen.
NOORD-HOLLANDSCHE BOND VAN
VERGUNNING- EN VERLOFHOUDERS.
Den 23sten dezer werd ten huize van den heer Rol
te Schelliakhout, de jaarvergadering gehouden van
den NoordrHollandschen bond van vergunning
en verlofhouders. Na een woord van welkom
door die voorzitter, de heer Has te Hoog
woud, werden door den secretaris de heer Beers te
Medemblik, de notulen der vorige vergadering gelezen
en onveranderd goedgekeurd. Eveneens werden
goedgekeurd (te rekening en' de verantwoording,
waarvoor door den voorzitter dank gebracht werd.
Verder werd door den voorzitter verslag uitgebracht
van de werkzaamheden van het bestuur en kon hij tot
groote voldoening der aanwezigen mededeeten, dat er
zeer belangrijke resultaten waren bereikt bij distilla
teurs en wijnhandelaren, de meest bevredigende wa
ren echter wel van bierbottelaars verkregen, die zich
bereid verklaarden, den bond in alle opzichten in zijn
streven te steunen. Ook kan worden geconstateerd,
dat men ten aanzien van de betaling voor het ophan
gen van reclamebiljetten, op den goeden weg is, al
wordt dan ook door enkelen in dat opzicht, niet al
tijd volgens reglement gehandeld, wat waarschijnlijk
de gevolgen zijn van het niet tegenwoordig zijn op de
vergaderingen, waar dergelijke belangen uitvoerig
worden besproken. Met groot genoegen werd aange
hoord, dat het ledenta1 zich reeds tot 128 had uitge
breid en dat de bond i 73 plaatsen was vertegenwoor
digd, wat door alle aanwezigen een zeer verblijdend
teeken werd genoemd. Het adres aan de gemeente
besturen, inzake het doen doorgaan der kermis, werd
op vier plaatsen met goed gevolg bekroond.
In deze zeer geanimeerde vergadering werd beslo
ten, op denzelfden voet door te werken en te trachten
den bond steeds zooveel mogelijk uit te breiden om
dan zoo noodig afdeelingen te vormen. Ook werd
gewezen, op het noodzakelijk vereenigd strijden tegen
zulke leveranciers, die naar alter meening, zich van
termen bedienen, die de goedkeuring nimmer kunnen
wegdragen, alsmede tegen de zeer dikwijls minder net
te handelwijze van muzikanten, kermisreizigers, too-
neelgezelschappen, enz.
Na nog een gezellige discussie, werd de vergadering
onder dankzegging en met een opwekking tot aanslui
ting gesloten.
EEN VERGISSING IN DE AKTEN VAN DEN
BURGERLIJKEN STAND.
In een buitengewone zitting deed de rechtbank te
Leeuwarden Vrijdag uitspraak in de zaak van een
ambtenaar ter secretarie, tevens ambtenaar van den
burgerlijken stand der gemeente 't Bildt, te St. Anna-
parochie, die een vergissing had begaan bij het in or
de houden der registers van overlijden, door op 7 Sep
tember 1914 een acte van overlijden in te schrijven en
daarbij vermeldende, dat op 7 Maart aangifte werd ge
daan van het overlijden op 6 dezer, terwijl de maand
September was bedoeld. Een duplicaat van deze acte
werd ter griffie der rechtbank ingeschreven en van de
ze gelegenheid om de fout te herstellen werd geen ge
bruik gemaakt. Wel wilde men eerf register met minder
fouten in ruil geven.
De rechtbank heeft hem veroordeeld tot 5 boete
of 5 dagen hechtenis. De eisch luidde 25 boete of 5
dagen hechtenis.
In het nummer dat VRIJ DA© den
3lsten DECEMBER verschijnt, zal weder
om gelegenheid bestaan tot het plaatsen
van
25 cents a contant.
De Directie.
van dien
Punten van behandeling:
1 Vaststelling der notulen van de vorige vergadering.
Mededeelingen. Ingekomen stukken.
2 Verdeeling van den Raad in afdeelingen. Aanvul
ling van raadscommissiën enz. (Bijlage no. 146).
3 Voorstel tot aankoop van grond aan den Schermer-
weg (Bijlage no. 143).
4 Idem tot wijziging van eenige verordeningen betrek
kelijk bet openbaar lager onderwijs (Bijlage no.
145).
5 Idem tot vaststelling eener suppletoire begrooting
voor den Hout en de plantsoenen, dienst 1916 (Bij
lage no. 147).
Idei
6 Idem in zake het transport van kaas op de Vrijdag-
sche markten (Bijlage no. 149).
Idem in zake ingebruikgeving Tuinbouwwinter-
school (Bijlage no. 148).
Aan de Eerste Gemeenteschool
(Hoofd de Heer J. A. ZWARTEVEEEl)
wordt gevraagd eerta
vooA de vakken ak. Jaarwedde f 725 met
driej. period, verh. van f 75,—.
Voor hoofdakte bovendien f 150,
Stukken (adres op zegelin te zenden aan het
Gemeentebestuur vóór 10 Januuri a.s. Persoonlijk
bezoek kan niet Worden afgewacht.
Sollicitanten naar de bereids begeven betrekkingen
van onderwijzeres aan de Burgerschool en aan de
6e ®emeenteschooI zullenbehoudens tegenbericht,
als sollicitanten voor deze betrekking worden aan
gemerkt.
SCHIPBREUK,
•Door den stoomtrawler „Zaanstroom II", schipper
L. Groen, zijn gistermiddag te IJmuiden aangebra
twaalf schipbreukelingen van het houten Zweeds
stoomschip „Export", welk stoomschip met een laa
cokes van Emden - aar Christinehamn op de Noord
door den storm totaal wrak geslagen is en In zink
den toestand door den awler, die ook door cl,
storm eenigszina uit den >ers was gedreven, wei
aangetroffen.
UIT DE :jp.
MerP schrijft uit De R d. d. 24 Dec. 0an het
N. v. d. D.:
Het aantal typhuspatiëmen is thans tot ongeveer
dertig gestegen, en nog steeds worden er verdachte ge
vallen geconstateerd, zoodat van een tot staan komen
van een epidemie nog niet gesproken kan worden. Een
barak met twaalf bedden is in gebruik genomen, eit
met den bouw van een tweede zal zoo spoedig moge
lijk worden begonnen. Met de algemeene leiding der
verpleging in de barakken, is belast de gemeente-ge
neesheer dr. P. M. S. van Leeuwen; voorloopig is aan
een viertal zusters de verzorging der zieken .opgedra
gen. Behalve de doktersrekeningen, komen alle kosten
pok die van voeding inbegrepen, geheel ten laste van
de gemeentekas.
Aan het gemeentebestuur komt in dezen zeker een
woord van lof toe, om de flinke maatregelen, die het
heeft genomen, om zoo mogelijk, de ventere versprei
ding der ziekte tegen te gaan.
HORS D OEUVRE UIT DE MAASBODE.
Het sneeuwt, en moeder vertelt aan Jantje het tradi-
tioneele „de Engeltjes schudden hun bedje op."
Den anderen dag regent het en vraagt Jantje:
„Moe, wat doen de Engeltjes nu?" Waarop moe
der het antwoord schuldig moet blijven.
UIT WARMENHUIZEN.
't Fanfarecorps T.A.V.E.N.U. gaf Zondagavond j.l.
eene uitvoering in de kolfbaan van den heer C. v. d.
Geus Az. alhier, met medewerking van de Tooneelver-
eeniging.„Excel»ior" te Alkmaar. De leden van
T.A.V.E.N.U. in militairen dienst, zijn allen bij ver
schillende muziekkorpsen aangesloten. Velen waren
thuis met verlof, en izoo maakte T.A.V.E.N.U. een goed
figuur en werden de verschillende nummers goed ver
tolkt. Het blijspel „Keesje", door „Excelsior" gege
ven, viel ook in den smaak, even als het nastukje „De
Burgemeester leert dansen." Door den heer E. de
Wandelaer, werd nog ten beste gegven. „De Werksta
king, (van E. Wertheim). Genoemde heer had met
deze voordracht veel succes.
't Was een volle, en goedgeslaagde avond, want on
danks minder gunstig weer was ook 'de kolfbaan flink
bezet.
Vrijdagavond j.l. ontstond brand in het door 2
gezinnen bewoonde boerenhuis te Krabbendam, bewo
ners: Th. Geding en K. Giftjes.
Met achterlating van 'n gedeelte huisraad en klee-
ren, moesten de bewoners het brandende perceel ver
laten. Beide gezinnen werden spoedig aoor hulp
vaardige buren onder dak genomen. Voor beide fa-
mi'liën is de avond vóór Kerstmis om nooit te vergeten.
'UIT ANNA PAULOWNA.
De verplaatsing'van den commies bij de belas
tingen le klas J. W. Eichmer, van Wolvega naar hier,
is ingetrokken.
KO ITE BERICHTEN.
r De waarde var: e Amsterdamsche bestrating be
draagt volgens een bekening van het Hbld., 121/» mil-
lioen gulden.
r.rm >*^i^-gwaigatt^iK3Bl