77- A x i
VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van bet westelijk oorlogsterreln.
Yan bet zuidelijk oorlogsterrein
Nieuwjaar; vensehen.
5#. "»4
Honderd en ascyexi tiende Jaargang.
1915
DINSDAG
28 DECEMBER
NEDERLAND.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Aikmatr ft,-—franco door het geheele Rijk f 1,25.
Afzonderlijke Mtrmmers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën s
Per regel 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrnkke
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Nieuwjaarswenschen
OK mummer bestas? uR 3 bieden.
ALKMAAR, 28 Dec.
Een invloedrijk man de heer Ballin, directeur der
Hamburg-Amerika-lijn heeft in een Kerstartikel
aan een Weensch blad aan de hand der redevoeringen
van den rijkskanselier betoogd, dat de middenmogend-
heden dezen oorlog niet uit veroveringszucht voeren,
dat zij slechts verzekering van hun bestaan verlangen,
waarborgen, dat zij niet weer in een toestand komen,
die hun in Augustus 1914 is opgedrongen en vergoe
ding voor geleden schade. Zoolang.de tegenstanders
hun vernietigingsplannen niet laten varen, zullen de
middenmogerdheden met aanwending van al hun
militaire en economische krachten doorvechten. De
schrijver vindt, dat het oorlogsdoel niet duidelijker en
waardiger omschreven zou kunnen worden. Over die
duidelijkheid valt te twisten, Immers uit de verklarin
gen van den rijkskanselier kan men alles lezen wat men
wil of niet wil.
Het jaar is oud en het nieuws schaarsch. Misschien
staat het een met het ander in verband, wacht men
thans af om wat op adem te komen en gaat men in
Januari 1916 met nieuwen moed beginnen. Misschien
ook is de weersgesteldheid de oorzaak van den stil
stand in het krijgsbedrijf, de nattigheid in het Westen,
de vorst in het Oosten. Er is nergens strijd met noe
menswaardige gevolgen, tenzij dan in Montenegro,
waar de guerilla wordt voortgezet en waar de Oos
tenrijkers uit een paar plaatsen zijn verdreven.
Merkwaardig is, dat de Engelschen Indische troe
pen uit Frankrijk naar een ander front overbrengen.
Blijkbaar worden ze vervangen door manschappen
van de nieuwgevormde' Engelsche legers. Waar zullen
ze heengaan? Naar Saloaiki of naar Egypte? Leest
men de Turksche berichten, dan zetten de krijgslieden
van het opperhoofd der Senoessi hun aanvallen te
gen de Engelschen met goed gevolg voort, verdrijven
ze de laatsten, veroveren ze veldgeschut en oorlogs-
materieel. De Engelsche berichten daarentegen zeg
gen, dat de Senoessi-benden niets te beteekenen heb
ben en enkel strooptochten ondernemen. Toch neemt
men zijn voorzorgsmaatregelen met het oog op mo
gelijke gebeurtenissen, er heeten althans voortdurend
groote troepenafdeelingen aan te komen, hoofdzakelijk
Australiërs en Nieuw-Zeelanders, die over het geheele
land worden verdeeld. Zouden dit de troepen van
Anzac en Anaforta niet zijn, die na den aanval op de
Dardanellen met de verdediging van Egypte worden
belast, en die thans versterkt worden met de Indische
troepen uit het Westen? We zullen er in Januari wel
meer van hooren!
Ter zpe werden tot zinken gebracht: het Engelsche
stoomschip Hadiey (1800 ton), het Engelsche stoom
schip Yeddo 4550 ton), in beide gevallen werd de
bemanning gered, het Engelsche stoomschip Cot-
tangham (500 ton), het Belgische stoomschip Minister
Beernaert 4200 ton), in beide gevallen werden 7 le
den der bemanning gered, het Fransche stoomschip
Ville de la Ciotat (6300 ton), waarbij 80 passagiers
en leden der bemanning omkwamen.
Het meeningsverscb.il, dat in de Duitsche sociaal
democratische partij is ontstaan, Hst nu ook de ver
houding tusschen het partijbestuur en het partij-or
gaan aan. Het partijbestuur heeft een verklaring ge
publiceerd, waarin het de Vorwarts verwijt, dat zij
alles wat de opvatting van de meerderheid der partij
en de rijksdagfractie weergeeft zooveel mogelijk aan
de partijgenooten te Berlijn onthoudt. Voorts merkt
het partijbestuur op, dat de meening, als zou na het
tot stand komen van een besluit van de meerderheid
in het partijbestuur ook de minderheid, recht hebben
voor haar opvattingen op te komen en deze openbaar
te maken, in scherpe tegenstelling staat tot de practijk,
zooals die onder leiding van de partijgenooten Singer
en Bebel is ontstaan. De .Vorwarts beschuldigt van
haar kant het partijbestuur van overschrijding zijner
oevoegdheid en van ongeoorloofde stemmingmakerij.
■■"O"*
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het Engelsche communiqué meldde gisteren:
Hedenochtend ontplofte een mijn tegenover onze
linie ten zuidoosten van het Hohenzollem-réduit. Wij
versterkten de nabijgelegen zijde van den trechter. On
ze artillerie beschoot met gunstig resultaat de loop
graven van den vijand ten zuiden van den spoorweg
van- Rijsel naar Armentières. De vijand beantwoordde
tiet vuur krachtdadig, richtte echter slechts weinig
schade aan. Overigens slechts de gewone artillerie
activiteit.
DE \STRIJD TEGEN SERVIë EN MONTENEGRO.
Uit Weenen werd gisteren officieel gemeld:
Oeen bijzondere voorvallen. Te Bjelopolje werden
tot dusver 5400 handvuurwapenen gevonden.
Het Montenegrijnsche legerbericht van Zondag
luidde:
Onze troepen uit den sandjak zetten den aanval
voort. Na een zeer levendig gevecht gedurende een
geheelen dag slaagden zij erin verscheiden dorpen, te
bezetten, a. Godoesj, Donan en Dobride. De Oos
tenrijkers leden zware verliezen.
VAN HET ITALIAANSCH—OOSTENRIJKSCHE
FRONT.
Het Italiaansche communiqué meldde gisterenWij
beschoten de stellingen bij Cologna en veroorzaakten
ontploffingen en brand. Een aanval van den vijand op
den Monte dei sei Busi werd spoedig tot staan ge
bracht.
Uit Weenen meldde men gisteren officieel:
Aan het Italiaansche front is de actie der Italiaan
sche artillerie tegen het Tiroolsche front levendiger
sedert gisteren. Bij een gevecht, dat op de hoogten
oostelijk langs de Etsch, ten zuiden van Rovereto
plaats had, verloor de vijand 200 man aan dooden en
gewonden. Op het Isonzo-front had op enkele plaat
sen een artillerie-beschieting plaats.
KORTE BERICHTEN.
In Bronsberg (Duitschland) is een oorlogsvoe-
dingstentoonstelling gehouden, waar verschillende ge
rechten werden gereedgemaakt zonder gebruik van vet
en vleesdh.
Te Berlijn heeft men officieel bekend gemaakt,
onderdeden van machines voortaan niet meer met beti-
zine of benzol, doch met soda te reinigen.
Het Engelsche stoomschip „Yeddo" van Glas
gow is gisteren gezonken. De bemanning is opgepikt.
Het Engelsche stoomschip „Cottingham" is giste
ren gezonken. Zeven man zijn gered.
Het Belgische stoomschip „Ministre Beemaerf'
is gezonken; zeven man zijn gered.
De Russische militaire autoriteiten hebben ge
constateerd, dat Duitsche krijgsgevangenen gesloten
brieven ontvangen, waarin tabletten chocolade zitten.
Men heeft aan de krijgsgevangenen medegedeeld, dat,
zoo dit onwettig briefverkeer niet ophoudt, men hen
zal verbieden verder iets uit Duitschland te ontvangen,
meldt de Tel.
Lloyds meldde gisteren, dat het Engelsche stoom
schip „Hadley" gezonken is. De bemanning werd ge
red.
Het Fransche stoomschip Ville de la Cistat is den
24dezer gezonken. Een deel der bemanning en de
passagiers is gered.
INDIENSTSTELLING VAN DEN LANDSTORM,
JAARKLASSE 1912.
De landstormplichtigen der Jaarklasse 1912, wier
geslachtsnamen beginnen met de letters A. tot en met
J., zullen worden in dienst gesteld:
in de provincie Drenthe op Donderdag 3 Februari
1916 en in alle overige provinciën op Dinsdag 1 en
Woensdag 2 Februari 1916.
MAÏS IN BESLAG GENOMEN.
Uit Den Haag wordt gemeld dat in een Vrijdag te
's-Gravenhage gehouden conferentie door den Minis
ter van Landbouw aan de vertegenwoordigers van den
graanhandel is meegedeeld, dat het hem wenschelijk
voorkwam import en distributie van mais geheel in
handen der regeering te brengen, in verband met een
behoorlijke voorziening in de behoefte aan veevoeder en
wegens de moeilijkheden, die Engeland den maisin-
voer in den weg legt. Daarom zal tot nader order al
leen regeeringsmais worden ingevoerd, terwijl de mais,
die in ons land aanwezig is, door de regeering zal
worden opgekocht voor 215 per last. Indien niet vrij
willig voor dien prijs wordt afgestaan, zal inbeslagne
ming plaats hebben. De vrije handel in mais is
mitsdien opgehouden.
Naar aanleiding van deze inbeslagneming had gis
termiddag na de beurs een bespreking plaats van be
langhebbenden.
Algemeen bleek men weinig ingenomen met dezm
maatregel van den Minister en nog minder met de
wijze van uitvoering.
Besloten werd een schrijven te verzenden waarin
wordt uiteengezet:
lo. dat de prijs van 215 welke door-de Regeering
betaald wordt, te laag is;
2o. dat de maïs welke in beslag is genomen bestaat
uit verschillende soorten en dat het niet aangaat daar
voor éénzelfden prijs te vergoeden;
3o. dat van de in beslag genomen mais reeds ver
schillende partijen verkocht waren.
Het Hbld. verneemt hieromtrent dat de inbeslagne
ming geschied is om den geregelden aanvoer van
maïs beter te verzekeren dan tot dusver het geval was.
Wanneer voortaan de maïs door die Nederlandsche re
geering wordt verkocht en aan haar adres verzonden,
zal het mogelijk zijn, dat de plaats van bestemming
bereikt wordt zondter de moeilijkheden die thans voort
durend waren te vreezen. Deze moeilijkheden, voor
namelijk het oponthoud, zouden het mogelijk maken
dat door tijdelijke schaarschte een aanzienlijke prijs-
verhooging in ons land ontstaat. En dus om den ge-
regelden aanvoer te verzekeren, en om teontkomenaan
een prijsopdrijving, welke het gevolg zou zijn van on-
geregelden aanvoer, is deze maatregel toegepast.
MINISTER ORT OVER DE ZAAK-SCHRöDER.
Naar wij reeds meldden heeft de heer Drion de vol
gende vragen gericht tot den minister van Justitie,
met betrekking tot de preventieve hechtenis van den
heer Schroder, hoofdredacteur van „De Telegraaf", te
Amsterdam.
1. Heeft het Openbaar Ministerie de toepassing
dter preventieve hechtenis op den heer Schroder te Am
sterdam gerequireerd op specialen last of met voor
kennis van den Minister van Justitie?
2. Zoo ja, welke bijzondere gronden heeft de Mi
nister dan aanwezig geoordeeld, hetzij van vrees voor
herhaling door den verdachte, hetzij van vrees voor
ontvluchting, welke aanleiding moesten geven tot het
verzoek om toepassing der preventieve hechtenis aan
dte Rechtbank.
De minister van justitie heeft daarop het volgende
geantwoord':
I. In het dagblad „De Telegraaf' verscheen op
27 November j.l., nadat in de maanden October en No
vember verscheidene artikelen over dit onderwerp
daaraan waren voorafgegaan, een artikel, waarin
blijkbaar door de redactie werd verklaard, dat zij
niet zoude „ophouden een regeering en een medeplich
tige pers te bestrijden, die onder het mom van een
„waardige neutraliteit" door een onverantwoordelijke
uitvoerpolitiek Duitschland voorziet van de meest noo-
dige levensbehoeften, het daarom in staat stelt den
strijd vol te houden en verraad pleegt aan eigen va
derland
van oordeel, dat bedoelde handtelingen, gericht tegen
de door Nederland gevolgde internationale gedrags
lijn, het feit opleverden, omschreven in artikel 100, lo.
van het Wetboek van Strafrecht en dus een misdrijf
vormden, met een maximum straf van zes jaren be-
dlreigd, en in mogelijke gevolgen van een zoo gerneen-
gevaarlijk karakter in deze tijden als haast geen an
der, rekende de minis' r het zich tot plicht den betrok
ken procureur-genera;; op te dragen de vervolging
van den vermoedelijken dader aanstonds te bevorde
ren. Bij die opdracht werd, ook in verband met het
zeer ernstig karakter van het misdrijf, den procureur-
generaal verzocht, nadat uit het verhoor zou zijn ge
bleken, wie die verantwoordelijke dader was, met den
officier van justitie te overleggen, of door toepassing
van voorloopige hechtenis herhaling van het mis
drijf (waartoe het voornemen in bedoeld artikel scheen
te worden aangekondigd) niet moest worden voorko
men.
Na dit overleg van procureur-generaal en officier
van justitie heeft het parket er toe besloten om, anders
dan in gevallen waar het uitingen tegen een der oor
logvoerenden betrof, in het openbaar belang aan de
rechtbank bevel tot gevangenneming te verzoeken en
die rechtbank heeft, tevens dten rechtsingang verlemen-
de, dn dien zin een beslissing genomen.
II. Uit de beantwoording der eerste vraag vloeit
voort op grond van welke gewichtige redenen vdn
maatschappelijke veiligheid de minister oordeelde, dat
termen konden bestaan voor eene vordering tot gevan
genneming.
In hoeverre ook vrees voor vlucht kon bestaan, kon
slechts door het parket ter plaatse in verband met
den persoon en de omstandigheden van den verdachte
worden beoordeeld.
Door den minister is dit punt derhalve bij het par
ket niet ter sprake gebracht.
UIT BERGEN.
WEDEROM EEN GEÏNTERNEERDE VLIEGENIER
GEVLUCHT.
Gisteravond half acht bleek wederom een vliege
nier, die men om 7 uur nog gezien had, uit het geïn
terneerden-kamp gevlucht.
Op 7 M. afstand van de wacht ontdekte men een
keurig uitgeknipte ruimte in de afscheiding.
De wacht die volhoudt dat de vliegenier daardoor
niet gevlucht kon zijn, kreeg, omdat hij als vader van
een gezin hierdoor zijn verlof zag ingetrokken, een
toeval
ENGELAND EN DE NEDERLANDSCHE
MAIL.
De Haagsche Nieuwe Courant schrijft:
Ondanks het protest van onzen Minister van Bui-
tenlandsche Zaken bij de Engelsche Regeering gaan
de Engelsche autoriteiten, in strijd met het door Enge
land mede onderteekende en geratificeerde Verdrag
no. XI van 18 October 1907 onverstoorbaar voort met
het in beslag nemen van de brievenmalen aan boord
van Nederlandsche schepen.
Zij beperken zich hierbij niet tot postpaketten, welke
niet door het genoemde verdrag gedekt worden, maar
slaan de hand aan de geheele mail, zoowel aan de voor
Nederland als aan de voor Duitschland en andere be
stemde en onverschillig vanwaar herkomstig.
Zoo zijn aan boord van de Nieuw-Amsterdam, die
gisteren na een kort ongeval bij Deal weder vlot
raakt is en van nacht te Rotterdam werd verwaï
vijf honderd twee en tachtig zakken met brieven in be
slag genomen en weggehaald.
Het aantal zakken, in de laatste weken wederrechte
lijk aan de Nederlandsche mail onttrokken, bedraagt
naar wij vernemen, ongeveer tweeduizend.
Van oe postzen dingen die van boord van de Frisia
gehaald werden, is slechts een gedeelte naderhand te
ruggegeven een ander gedeelte werd achtergehou
den.
Voor de volledigheid voegen wij hierbij dat art. 9
van het internationaal verdrag no. X! dit tractaat
slechts toepasselijk verklaart tusschen de verdragslui
tende mogendheden „en alleen indien de oörlogvoe-
In het nummer dat VRIJDAG den
Sisten DECEMBER verschijnt, zal weder
om gelegenheid bestaan tot het plaatsen
van
a 25 cents a contant.
De Directie.
VERKRIJGBAARSTELLING VAN GOEDKOOPE
PEULVRUCHTEN.
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR
brengt ter kennis van de winkeliers in peulvruchten,
dat met ingang van een nader te bepalen en bekend
te maken datum bij' de volgende grossiers, t.w. de hee-
ren. JAN DE WIT Dz., G. L. ZAADNOORDIJK,
F A. J LISONE, G. BOTS (finna Bots Co.), J.
DAALDER en P. A. JACOBSE, kunnen worden ver
kregen goedkoope BRUINE BOONEN en GROENE
ERWTEN en wel bruine boonen tegen 17.15
per
100
100 K.G. en groene erwten tegen 18.15 per
K-G. en dat ter bekoming van deze peulvruchten aan
vraag kan geschieden ter gemeentesecretarie met op
gave in totaal van de benoodigde hoeveelheid, van el
ke soort afzonderlijk, vóór 4 Januari a.s. en
dat deze peulvruchten niet anders zullen mogen
worden veitocht dan per gewicht en wel
bruine boonen tegen 20 cent per K.O. of 10 cent per
pond, groene erwten tegen 21 cent per K-O. of 11 cent
per pond, en dat voor de verstrekking van deze peul
vruchten voor de winkeliers bruine en groene kaarten
en bestelbiljetten ter gemeentesecretarie verkrijgbaar
ziullen worden gesteld.
Alkmaar, den 27sten December 1915.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
DRANKWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat bij htm col
lege is ingekomen een verzoekschrift van S. BER
GERS, aldaar, om verlof tot den verfcoop van alcohol-
houdenden anderen dan sterken drank in het perceel
Laat, D. 2.
Binnen twee weken na deze bekendmaking kunnen
tegen het verlemen van het verlof schriftelijk bezwa
ren worden ingediend.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, den 27sten December 1915.
HINDERWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter nlgemeeae kennis, dat zij bij hun
besluit van heden vergunning hebben verleend aan
H. VAN DER WAL, koek- en banketbakker aldaar,
tot het uitbreiden van zijne koek- en banketbakkerij,
door het vervangen van de bestaande gasmotor van
4 P. K. door een elcetro-motor van 5 P.K., tot het in
werking brengen van machines, voor het bereiden van
diverse koeksoorten, in het perceel Magdalenenstraat,
Wijk B, No. 19.
'Alkmaar, 28 December 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
rende alle part en zijn bij het Verdrag."
Het verdrag H sedert 1907, van de thans oorlog
voerenden geratificeerd door Engeland, Franb
België, Japan, Duitschland en Oostenrijk-Hongai i
niet door Italië, Rusland, Servië. Montenegro, Tui
en Bulgarije. Het beantwoordt dus, wat de oorlog
renden betreft, iet aan de voorwaarde, in art.
steld.
Hetgeen niet wegneemt da
meene Post-unie tusschen o-
geldigheid door het uitbrel
ben verloren en dat de reel'
Nederlandsche brievenma'
souvereine rechten te besdu .yen is,
de bepalingen der Alg
landl en Engeland ha.
van de oorlog niet het
beslagnemingen van de
als een inbreuk op onze
BINMIMLAfcJ©.
Rhm.
UITVOERING VAN GEWIJDE KUNST
VONDEL'S BIJBELSCH TREURSPEL
„LUCIFER."
Naar wij vernemen zal Donderdag 6 Januari a.s.
in dte Remonêtr. Kerk alhier een uitvoering van Ge
wijde Kunst plaats hebben, n.l. een uitvoering van het
Bijbelsch Treurspel „Lucifer" van Joost van den Von
del, geïllustreerd met muziek.
Dok uitvoering draagt naar mm ons schrijft wel
een heel bijzonder karakter. Immers,, dat in een kerk
gebouw letterkundige voordrachten gegeven worden,
geïllustreerd met muziek, mag zeker wel als een zeld
zaamheid worden aangemerkt.
De heer Verhedjen, een van de medewerkers van deze
uitvoering, is een onzer beste declamators en acteurs,
wat hij, torn hij nog deel uitmaakte Van Rooyaard's
gezelschap en daarbij Rooyaards zelf meermalen ver
ving, duidelijk heeft getoond.
Thans is hij, zooals mm weet, aan het gezelschap
„die Haghespelers" verbonden, waarbij hij een veelzij
dig emplooi vervult. Wat zijn declamatie betreft,
vooral zijn vertolking, van Vondel's Lucifer wordt zeer
geroemd.
Mevrouw Secrève vervult daarin de partij van Ra-
faël op voortreffelijke wijze.
Alles bijeengenomen belooft deze uitvoering van Ge
wijde Kunst inderdaad een avond vol kunstgenot te
zullen geven en daarom is het te hopen, dat het kerk-
I
