DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Onderwijzeres
No. 301
Honderd en zeventiende jaargang.
1915
DINSDAG
28 DECEMBER
FEUILLETON.
Purper en fijn Linnen
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 1,franco door het geheele Rijk f1,25.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Aan de Eerste Gemeenteschool
(Hoofd de Heer J. A. ZWARTEVEEN)
wordt gevraagd eene
met 6
voor de vakken ak. Jaarwedde f725
driej. period, verh. van f 75,
Voor hoofdakte bovendien f 150,
Stukken (adres op zegelin te zenden aan het
Gemeentebestuur vóór 10 Januuri a.s. Persoonlijk
bezoek kan niet worden afgewacht.
Sollicitanten naar de bereids begeven betrekkingen
van onderwijzeres aan de Burgerschool en aan de
6e ©emeenteschool zullenbehoudens tegenbericht,
als sollicitanten voor deze betrekking worden aan
gemerkt.
BINNENLAND.
Gemengd Mieuwsr
UIT SCHERMERHORN.
Gisteren vergaderde de raad dezer gemeente in vol
tallige zitting onder voorzitterschap van den heer Jb.
de Leeuw, burgemeester.
Na opening en voorlezing van de notulen van de
vorige vergadering werd medegedeeld:
dat Ged. Staten hebben goedgekeurd, de stichting
van een arrestantengebouw en bergplaats, benevens
de opdracht van bouw aan den laagsten inschrijver,
v. d. Cappelle;
de gemeenterekening over 1914, de suppletoire be
grooting voor 1915 alsmede de begrooting voor het
dienstjaar 1916;
dat B. en W. hebben nagezien en in orde bevonden
boeken en kas van den gemeente-ontvanger en dat het
kassaldo bedroeg 6963.25°.
Ingekomen was een schrijven van den heer S. Sijt-
stra met dankbetuiging voor het genomen besluit,
waarbij hem tijdens zijn militairen dienst 25 pCt. van
zijn salaris zal worden toegekend;
van den heer Rot te de Rijp een schrijven met ver
zoek te mogen verzekeren tegen inbraak en diefstal de
zich in de brandkast van den gemeente-ontvanger be
vindende waarden van de gemeente. Werd aangehou
den tot eene volgende vergadering;
Van den Proef- en Schooltuin „Kennemerland" te
Alkmaar een verzoek om gemeente-subsidie. De heer
Rolff zou gaarne eerst de resultaten van het onderwijs
aldaar willen zien en stelde voor een volgend jaar
op dit verzoek terug te komen, wat met algemeene
stemmen werd ondersteund.
Verder deelde de voorzitter mede, dat In de verga
dering te Purmeren vanwege de commissie tot oprich
ting van een waterleiding voor Midden Noord-Hol-
iand de wenschelijkheid is uitgesproken voor de tot
standkoming daarvan.
Van de vereeniging de Ambachtschool te Alkmaar
was ingekomen een verzoek om van eiken leerling
welke van uit deze gemeente de school bezoekt eene
vergoeding van gemeentewege te verstrekken van 40
gulden.
Met algemeene stemmen werd besloten de bestaande
subsidie van 10 in te trekken en voor lederen leer
ling uit deze gemeente 40 bij te dragen.
Hierna werd vastgesteld eene verordening om het
door de gemeente te betalen bedrag verschuldigd voor
het bezoeken van inrichtingen van onderwijs in ande
re gemeenten, op de ouders der betrokken leerlingen
te verhalen zoo deze bij machte zijn het terug te be-
naar het Engelsch
door
LILLIAS GAMPBDLL DAVIDSON.
25)
Zij wandelden^ over het terras en vonden een stee
nen bank met een kussen er op. Rosamund bleef
daar staan. De gele en roze rozen vormden een pri
eel boven hun. Wynnstanley kon even het vooruit-
springtnd raam van zijn klein gelefkoosd studeerver
trek zien. Zij zonk met een van haar zwevende bewe
gingen vól onnavolgbare gratie op het blauwe kussen
en klopte even op de zachte plaats naast haar.
Wynnstanley schudde zijn hoofd. Hij kon in zijn
verbijstering en extase nog geen woorden vinden,
maar leunde tegen de steenen balustrade van het ter
ras. Op die manier kon hij beter zijn betooverde
oogen op haar gevestigd houden.
Rosamund tastte in haar handtaschje, het kleine ben
gelende ding van zijde en kralen, dat als een ornament
aan haar arm hing. Zij haalde er een kleinen sigaret
tenkoker en een gouden lucifersdoosje uit.
„Toe rookt u ook!" zei zij met weer een van haar
veelzeggende blikken, die riepen, vroegen en toeston
den, dien „kom hierheen" blik van haar. „Het is
zooveel gezelliger als wij beiden rooken."
Maar Wynnstanley weigerde weer, terwijl hij on
hoorbaar een excuus mompelde. Hij deinsde er half
instinctmatig voor terug dien zilveren sigarettenkoker,
waarin de naam van George Wynnstanley stond in
haar bijzijn voor den dag te halen. Voor zijn leelijk
geheim was in dit paradijs geen plaats.
Tot dusver had hij vrouwen niet gaarne zien roo
ken. Er was iets schrijnends in de gedachte dat vrou
wenlippen in aanraking kwamen met tabak. Doch nu,
terwijl hij tegen den steenen muur leunde met zijn kus-
talen en verder geheele of gedeeltelijke vrijstellingen
op zich zelf te behandelen.
Van de wed. Joh. de Vries was ingekomen een ver
zoek om verlaging van Hoofd. Omslag, hetwelk met
algemeene stemmen werd verleend.
- Verder werd benoemd tot lid van het burgerlijk
armbestuur met algemeene stemmen de periodiek af
tredende, de heer C. Visser.
Tot keurmeester van vleesch (voor den tijd van 2
jaar) werd benoemd de heer C. van Leeuwen met 4
stemmen tegen 3 op den heer A. Bakker.
Werd met algemeene stemmen besloten aan den
rijksveldwachter eene gratificatie voor surveillance
diensten te verleenen van 15 gulden.
Bij de rondvraag werd door den heer Schoen ge
vraagd naar zijn in de vorige vergadering gedaan
voorstel om meerdere kinderen toe te laten tot de
school te Stompetoren.
De voorzitter antwoordde hierop dat thans aan de
gemeente Oterleek betaald wordt 45 per jaar en dat
wanneer de kinderen die op verderen afstand dan 4
K. M. van de school te Schermerhom zijn verwijderd
tot de school te Stompetoren werden toegelaten, dit de
gemeente 240 per jaar zou kosten en deze regeling
dus 195 meerdere kosten per jaar zou medebrengen.
De heer Schoen zeide te bedoelen alleen die kosten
voor rekening der gemeente te nemen, wanneer deze
de financieele draagkracht der ouders te boven gin
gen, hetzij geheel of gedeeltelijk. Na eenige bespre
kingen werd besloten dit punt aan te houden- tot eene
volgende vergadering. Hierna sluiting.
NEDERLANDSCHE PLANTENBOTERFABRIEK.
Naar wij vernemen, Wordt de Nederlandsche Plan-
tenboterfabriek te Amsterdam geliquideerd, doch zal
het bedrijf onder dezelfde directie en op gelijke wijze
worden voortgezet door een Naamlooze Vennoot
schap, voor welke de Koninklijke bewilliging is aan
gevraagd.
UIT HEERHUGOWAARD.
Tot hoofd der R. Kath. Jongensschool te Spierdijk
is benoemd de heer A. Overtoom, onderwijzer alhier.
INGEZONDEN STUKKEN.
BEMIDDELING IN DEN VEEHANDEL, WAN
NEER HET GEKOCHTE GOED NIET AAN DE
ERKENDE VERLANGENS VOLDOET.
Zooals een vogel in den stillen nacht
Op ééns ontwaakt, omdat de hemel gloeit,
En denkt, 't is dag, en heft het kopje en fluit.
Willem Kloos.
Vee arbitrage V. A.
Zooals ik in het vorig stukje heb medegedeeld, was
men zoekende naar een rechtspraak inzake verbor
gen gebreken in den veehandel welke niet veel geld
kostte en waarin de beslissing spoedig op de aan
klacht zou volgen. De ontwerpers der arbitrage
voorschriften inzake den paarden- en veehandel, dach
ten daartoe, deze kwestie te doen uitmaken door te
goeder naam en faam welbekende lieden van ons
vak; het veehoudersbedrijf. Zij denken zich deze ge
schillen beslecht door een commissie van scheidslie
den welke, minstens, zal bestaan uit drie leden, te
weten: zooveel mogelijk een veehouder, een
veehandelaar en een veearts. Desverlangd kan zoo'n
commissie zich doen bijstaan door een advocaat. Men
mag veronderstellen dat zulke commissiën bevoegd
zijn, een oordeel uit te spreken over alle voorkomende
geschillen vanwege verborgen gebreken in den vee-
sen van groen mos, de gele en roode rozen boven
haar hoofd zag wiegelen, bemerkte hoe gracieus zij
haar lucifer afstreek en de sigaret aanstak en die weer
uit haar mond nam om den rook van haar gezicht te
wuiven, verwonderde hij er zich over dat hij het ooit
onvrouwelijk had kunnen vinden. Zij verheerlijkte
het, zooals zij iedere handeling zou hebben verheer
lijkt, alleen door die tot de hare te maken.
„Ja, kleine kamers zijn benauwd 1" Rosamund kwam
op hetzelfde thema terug, en zij keek naar boven, naar
de grijze, verweerde muren, de afgebrokkelde steenen
van den ouden slottoren van Revelly. „U zal dat
daar boven waar u is niet voelen. Uw kamers zijn
groot en luchtig en geriefelijk om te bewonen. Dit
stukje van het oude gedeelte is zoo ongeschikt voor mo
derne menschen om er hun leven in door te brengen.
Ik wou, dat oom Arthur kamers in uw gedeelte voor
ons land bedongen, toen hij die schikking maakte."
,.Zou u zou daarin geen verandering kunnen ge
bracht worden?" vroeg hij haastig. „Waarom zou u
deze houden als er dozijnen en dozijnen zijn die u mo
gelijk beter bevallen? Zij staan allen ter beschikking
van u en van mrs. Belversdale." Hij voegde er dat
bij nader bedenken bij. Dat klonk na zulk een korte
kennismaking minder persoonlijk.
Zij schudde haar hoofd met een muzikaal lachje, dat
half spottend was.
„Wat een Bayard' Een ridder voor de vrouwen 1 Da
delijk klaar om arme vrouwen in hun tegenspoed te
hulp te snellen! Weet u wel dat dat grenzeloos goed
van u is. Ik zou niemand weten, die zoo edelmoedig
zet. kunnen zijn zoo verbazend edelmoedig voor
totaal vreemden) Niet, dat we dat gevoel hebben,"
voegde zij er haastig bij, want de plotselinge flikke
ring in Wynnstanley's oogen was een smartelijk pro
test. „Natuurlijk kan niemand, die Revelly in eigen
dom heeft en daar woont voor ons een vreemde zijn,
Hij staat op een anderen voet met ons dan andere
menschen. Het moge gek klinken maar het is zoo. Re
velly en wij wij maken een deel van elkaar uit, weet
u. Wij hebben eeuwenlang geen ander tehuis gehad.
Wij staan er als 't ware met de voeten ingeworteld.
handel, bekend als hare leden zijn met de gewoonten
en billijkheidsmotieven van den veehandel. Nu zijn
genoemde voorschriften zóó ingericht, dat een vonnis,
't welk zulk een arbitrage-commissie, eventueel móet
uitspreken, ook rechtskracht zal verkrijgen. Dus,niet te
niet kan worden gedaan door de rechtbank, wanneer,
eventueel 't een of ander datzelfde geval nog eens zou
willen laten beoordeelen door den gewonen rechter.
Deze arbitrage-commissiën, (scheidslieden) heeft
men dus niet te betrachten als goeie brave luidjes
wier vonnis men kan opvolgen naar believen; inte
gendeel. Eenmaal uitspraak gedaan hebbende, is hun
vonnis bindend. Maar de ontwerpers van bovenge
noemde arbitrage-voorschriften veronderstellen: dat
het meestentijds niet zoover zal komen. Wanneer bei
de partijen goeden raad willen aannemen, van be
voegde, daartoe aangewezen personen, die buiten de
kwestie staande, het geval van beide kanten onpartij
dig beschouwen, dan zal met bemiddeling kunnen
worden volstaan. Het zal dus meestentijds niet tot
een vonnis behoeven te komen.
Maar de betrokken arbitrage-commissie zal kunnen
volstaan met als goede raadgever, de zaak in der
minne te schikken. En te gereeder zullen de arbitrage-
commissiën zacht optreden, daar zij het vermogen
hebben een eventueele onwillige te noodzaken aan
een geveld vonnis te voldoen. In elk geval de goed
willige handelaar zal na het ontdekken van een ver
borgen gebrek in het kortelings gekochte vee niet lan
ger zich een onbillijke behandeling behoeven te laten
welgevallen door een minder nauwgezette tegenpartij.
Er zal snel recht zijn te krijgen voor niet te veel
geld.
Het was niet de bedoeling van de ontwerpers van
de arbitragevoorschriften inzake den paarden- en vee
handel, om voor dat doel een nieuwe vereeniging te
stichten, noch om het zelf uit te voeren. Want art. 3
van genoemde voorschriften luidt:
„Voor elke provincie worden de arbitrage-com
missiën ingesteld door het bestuur der betrokken
Provinciale landbouwvereeniging, dat tevens het za
kelijk of aardrijkskundig rechtsgebied voor elke
commissie aanwijst en de leden der commissiën en
hunne plaatsvervangers benoemt.
Bestaan in eenige Provinciën meerdere Provinci
ale landbouwvereenigingen, dan zullen bovenge
noemde verrichtingen geschieden in onderling over
leg door de gezamenlijke besturen dier vereenigin-
gen."
Zoo heeft het Nederlandsch Landbouw-Comité voor
de uitvoering van de arbitrage-voorschriften inzake
den Paarden- en Veehandel in Noord-Holland zulks
opgedragen aan de Hollandsche Maatschappij van
Landbouw, den Noord-Hollandschen Boerenbond
(thans opgelost in den Roomsch-Katholieken Land- en
Tuinbouwbond) en de Vereeniging tot Ontwikkeling
van den Landbouw in Hollands Noorderkwartier.
De besturen van deze Noord-Hollandsche land
bouwvereenigingen hebben samen een provinciale
commissie benoemd voor de uitvoering van dat idée.
Deze Provinciale arbitrage-commissie is samenge
steld uit: drie vertegenwoordigers Van de Holl. Mij.
van Landbouw, twee afgevaardigden van den Boeren
bond en twee leden van Hollands Noorderkwartier.
Bedoelde Provinciale commissie voor veearbitrage
heeft de provincie Noord-Holland gesplitst in tien
scheidsrecht-districten. In elk zoo'n kring heeft zij
drie goed ter naam en faam bekende personen aange
steld als arbiters, en tevens gezorgd voor de noodige
plaatsvervangers.
Zoo is het met de menschen en de huizen waarin zij
wonen. Ik kan niet uitleggen waarom, maar het is
zoo. Een deel van hun leven krijgen zij van elkaar.
Geliefd- Revelly! Er kan geen scheiding tusschen ons
zijn, tenzij wij onzen hartader uitrukken!"
XX.
„Kies niet slechts een geschikte echtgenoot
Maar bok een geschiikten tijd om te trouwen."
Cowper.
Zij hield diep ademhalend op. De opgewekte uit
drukking, de bezieling verdween van haar gelaat. Zij
liet haar hoofd neerslachtig zakken en de hand die den
sigarettenkoker vasthield, viel slap langs haar neer.
„Maar neen, neen, dat kan niet!" riep zij uit en uit
haar stem klonk verborgen smart. „Wij zouden onze
oude, dierbare kamers niet weer kunnen gaan bewonen.
Wij zoudën zoo'n geschenk niet van u kunnen aanne
men! Mama zou mij dat niet toestaan. Zij is
trotsch, te trotsch. 'k Zou het haar niet durven vra
gen
„Maar u, u Hij was niet avn plan geweest, die
woorden te uiten, ofschoon ze hem op de tong lagen
Hij voelde zich bijna beschaamd, toen hij zich ze hoor
de zeggen. Wij kennen-allen dat vreemde optreden
van onze onbewuste wil, -dat onzen bewusten wil uit
tart. Nu bleef hij wanhopig doorstamelen, want hij
kon zich niet meer terugtrekken. „U zou het niet wei
geren, u zou niet zoo onvriendelijk kunnen zijn, als u
wist hoeveel genoegen het mij zoü doen."
Zij hief haar hoofd op en draaide'dat een weinig
om en zoo van ter zijde ontmoetten haar oogen de zij
ne. Het „kom hierheen" was nooit duidelijker, nooit
stoutmoediger geweest. Het zei tegen hem„Neen. Ik
ben niet boos niet beleedigd'. Niet in het minst.
Ik vind het prettig, -dat u het zegt! Zeg het zoo vaak
als u wilt."
Maar haar lippen lachten ironisch en zij liet weer
dat zachte lachje hooien.
„Het is lief van u! Bepaald1 lief! Maar ik zou ma-
De prov. comm. heeft ook een handig bandje doen
vervaardigen, waarin zijn aangebracht de arbitrage
voorschriften benevens verscheiden, zeer eenvoudig in
te vullen blanco koop- en verkoopcontracten. Deze
kleine zakboekjes kosten franco per post 0.40, afge
haald 0.35.
Het zal dus voortaan niet meer noodig wezen, dat
men, vanwege te moeilijk recht bij kwestiën omtrent
verborgen gebreken in den veehandel, voor zich mokt
en wrokt. Maar daartoe is de medewerking noodig
van de belanghebbenden. Het moet gewoonte worden
dat men steeds in den veehandel, geen slachtvee, bo
vengenoemde contracten even teekent.
Wie in een moeras verdwaald, geen goede raad wil
aanvaarden terwijl het nog dag is, klage later niet,
wanneer in de duisternis zijn beenen nat worden, bij
het afgaan op een dwaallichtje.
D. SCHOENMAKER.
Hoogcarspel, December 1915.
Bergen, 26 December.
Geachte Heer Hoofdredacteur;
De heer Woudenberg betwist mij, dat ik namens de
enderteekenaren van het arbeidersprotest schreef en
gaf mij den raad nog eens met de lijst rond te gaan.
N'u meen ik al voldoende aangetoond te hebben, dat
men den heer Woudenberg niet ernstig kan nemen en
het abacadabra van zijn tweede stukje versterkt deze
meening nog in hooge mate. Om evenwel ten tweede
male te bewijzen op welk een lichtvaardige wijze de
heer Woudenberg maar wat neerkladt, heb ik mij toch
de moeite getroost om mijn mede-arbeiders andermaal
op te zoeken. De bijgaande (gisteren door ons ge
plaatste, Red.) door allen geteekende verklaring ia
hiervan het bewijs. Hetgeen nu volgt schrijf ik geens
zins, omdat ik dit tegenover iemand als den heer
Woudenberg noodig oordeel, doch om de werkgevers
te Bergen met het door ons arbeiders in te nemen
standpunt op de hoogte te stellen.
Vergelijkt men dan deze namen met die van het
eerste arbeidersprotest, dan mist men daarop drie
zegge drie namen. Een was er niet thuis, één teekem-
de liever niet, omdat zijn vader aan de gemeente was
en één hebben wij maar niet opgezocht, omdat ons
van hem bekend was, dat hij spijt had geteekend te
hebben, met het oog op de positie die zijn broers te
genover de gemeente innemen; doch ook van hem zijn
wij overtuigd dat hij desondanks met ons protest in
stemt. Daartegenover staat, dat een 15-tal die de
vorige maal niet teekenden omdat wij hen niet op
zochten, thans wel teekenden. Het getal onderteeke
naren is dan ook inplaats van verminderd met 12 ver
meerderd.
Mocht de heer Woudenberg nog een oogenblik
twijfelen aan de juistheid mijner bewering, dan raad
ik hem wederkeerig aan, om hierover eens bij de be
trokken arbeiders rond te gaan; ik kan hem dan even
wel niet garandeeren of hij het bij de meesten wel ver
der dan het poortje zal brengen, aangezien het oor
deel over den heer Woudenberg, die zich als arbeider
niet ontziet, om op zulk een onware, laaghartige, im-
moreele wijze den bestaansstrijd van zijn medearbei
ders te bemoeielijken, verre van gunstig is.
De heer Woudenberg die ons in zijn eerste schrij
ven uitnoodigde om ter oplossing bij hem over ae
zaak te komen spreken, zich daardoor bij velen den
schijn gevende van een groot werkgever, die aan allen
wel werk kon verschaffen, heeft dan ook veel van den
tooneelspeler eener rondreizende kermistroep, die niet
weet op welke wijze hij aan het geld voor zijn staan
plaats moet komen en op de planken tot den tooneel-
ma toch moeilijk hier beneden alleen kunnen laten en
zelf naar boven gaan en weer in Revelly wonen, is 't
wel?"
En al drong het antwoord, dat zij verwachtte hem
ook in de opwinding van dat oogenblik van waanzin
naar de lippen, al suisde zijn heet bloed in zijn ooren
en danste hem alles voor de oogen, hij had zich zelf
toch nog genoeg in de macht om dat niet te uiten.
Het was te gauw, te gauw, alles te zamen geno
men Zij zou het een beleediging vinden. Als hij haar
vroeg bij hem te komen en de meesteres te worden van
het oude huis waarnaar zij smachtte en hem haar slaaf
te laten zijn, zijn naam aan te nemen en zijn bewonde
ring, en hem daarvoor in ruil te geven het bedwelmend
genoegen van haar te aanschouwen haar bevallige,
liefelijke verschijning eiken dag in zijn leege woning
te zien, zijn saaie eenzaamheid in tevredenheid ver
anderd wel zij zou hem als een verwaten gek de
dfeur wijzen, zij zou meenen, dat hij haan met zijn on
verstandige haast beleedigde. En toch, zij was niet
boos, zij zond hem niet weg.
„En dus, u begrijpt, -dat ik mij tevreden moet stel
len met groen van jaloerschheid op u te blijven!" Zij
keek hem weer glimlachend aan en vervolgens om
hoog, waar de hemel blauw en helder door het ritse
lende loof van de boomtakken heenschemerde. „Daar
is een aardige, kleine kamer het kleine studeerver
trek indertijd leerde ik daar mijn lessen een
honderd jaren geleden! De oudé mr. Whitney heeft
dat later in gebruik genomen. Ik was altijd benieuwd
of hij er evenveel van hield als ik doe deed, bedoel
ik. Gisterenavond en ook dén avond te voren was
daar licht op. Dat is mij dadelijk opgevallen, toen
wij hier kwamen, 'k Zou wel eens willenw eten of u
het ook bewoont."
„Ja, ik zit daar meer dan ergens anders. Ik ik
zag gisterenavond van daar licht in uw kamer. En u
heeft gezongen."
„Dat is zoo! Ik moet een volgenden keer de ramen
sluiten."
„Maar waarom? Waarom mij zoo wreed te slraf-
fen? Heb ik u in eenig opzicht beleedigd?"
ALRMAARSC
