DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN,
Van M wsteli ooilogsterreln.
LANDWEER, LANDSTORM en MILITIE.
tösMjï BSÉptrolü.
No. <>6
Honderd en zeventiende Je organs
1915
ftteemeofeprijs per aantel? L~,&. p, port fl^ MieMeprfis 10 et p, regel groote letters naar plaatsruimte, Brieven fr» N= l Boek» en Ha^Mr^ksri! Y.fe, HIMs.- COSTER 5 ZOOS, Imiïw £t>. 3.
DONDERDAG
30 DECEIBEE
ENGELAND.
N1DEMLAN®.
Uitbetaling vergoeding
OH r^Timer bostaat ult 2 bladen.
1 K-V i
»mmES&£msiaam
ALKMAAR, 30 December.
Wat er op het Westelijk oorlogstooneel ten zuiden
van den Hartmannsweilerkopf geschiedt, blijkt een
loopgraafgevecht te zijn van geringe beteekenis, waar
bij wederzijds van terrein wordt verwisseld en gevanr
genen worden gemaakt.
In het Oosten zijn Russische aanvallen in Bessarabië
afgeslagen, daarentegen behaalden de Russen in Gali-
cië aan de Strypa een klein succes.
Reuters correspondent te Saloniki bezocht de verde
digingswerken der verbondenen aldaar, die zich in
een halven cirkel over een afstand van 80 K.M. uit
strekken. De verbondenen bezetten een heuvelreeks en
bestrijken daardoor de geheele moerassige vlakte, wel
ke daarvoor ligt. Het geheéle landschap heet te her
inneren aan de Tsjataldsja-linie, Waar de Turken de
Bulgaren weerstonden, met dit onderscheid, dat de
heuvels hooger zijn en de vallei breeder is. Bij het
graven vinden de soldaten voortdurend allerlei in de
zen historischen grond: munten/beeldjes, vazen en
aardewerk komen telkens voor den dag en 6oms dur
ven de mannen de spaden niet meer te gebruiken, uit
vrees iets kostbaars tc vernielen. Zoozeer zijn zij al
door de verzamelaarswoede aangegrepen, zegt de cor
respondent.
Volgens de Engelsche bladen rukt de prins von
Wied, die met Oostenrijksche hulp een Albaneesche
legermacht heeft georganiseerd, thans op, ten einde
üe Serviërs te verdrijven van het zuiden van Walona,
de onafhankelijkheid van Albanië te herstellen en den
troon weder te bestijgen.
Het bericht zal wel niet waar zijn zou een man
zoo onverstandig kunnen wezen en voor zijn dwaze
plannen bovendien nog hulp van anderen kunnen krij
gen?
Ter zee is getorpilleerd het Engelsche stoomschip
Morning (450 ton), terwijl het Nederlandsche, te Rot
terdam thuishoorende stoomschip Ellewoutsdijk (2200
ton) in de Noordzee op een mijn geloopen is; de be
manning werd gered door een Batavier-boot.
Engeland gaat maar door met op neutrale brieven
posten beslag te leggen. Nu weer is te Falmouth de
post aangehouden van de „Frisia", die gisteren een
week geleden Amsterdam verliet met bestemming naar
Zuid-Amerika. En Zweden lust er ook van alle
postpaketten uit Amerika worden geopend, weer ge
sloten en van zegels voorzien en wanneer er rübber
in zit wordt dit eenvoudig verbeurd verklaard 1
E>e Engelsche ministers, die niet voor den dienst
plicht zijn, hebben nog een poging gedaan om uitstel
te verkrijgen. Zij wenschten, dat de ongehuwden, die
zich nog niet vrijwillig hadden aangemeld, voor den
rechter zouden worden geroepen om hun bezwaren
uiteen te zetten. Maar de meerderheid vond, dat men
niet tot het oneindige met zulke maatregelen kon
doorgaan. Enkele bladen meenen, dat men ter wille
van de nationale eenheid, beter nog wat had kunnen
wachten met het nemen van een besluit, dat zij thans
overhaast vinden, maar men vermoedt algemeen, dat
het parlement een ontwerp op den dienstplicht zal
aannemen en dat een algemeene verkiezing niet noodig
zal blijken. Wel is er sprake van, dat een nationale
conferentie van vakvereenigingen zal worden belegd,
voordat het Lagerhuis bijeen komt.
In de Engelsche bladen wordt opgemerkt, dat er
geen sprake zal zijn van algemeenen dienstplicht zoo
als op het vasteland bestaat. Men meent, dat de onge
huwden tusschen 19 en 40 jaar zullen worden opge
roepen, om zich aan te geven binnen bepaalden tijd
in groepen naar htm leeftijd. Deze mannen zullen
dezelfde rechten hebben als de vrijwillig in dienst ge-
tredenen, om gronden voor vrijstelling aan te geven.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het Fransche legerbericht luidde gisteren:
De nacht was kalm op het Fransche front behalve
in den sector-Chaulnes, waar een gevecht met hand
granaten wordt gerapporteerd en in Champagne ten
westen van Navarin, waar de Franschen Duitsche
werken bombardeerden.
De Duitsche staf meldde gisteren:
Westende werd weer door een vijandelijke monitor
beschoten; ditmaal zonder eenige uitwerking.
De gisteren vermelde vijandelijke aanval op Hirz-
stein bloedde dood in ons vuur. 's Avonds vielen de
Franschen tweemaal de door ons heroverde stellingen
aan op den Hartmannsweilerkopf; zij drongen gedeel
telijk in onze stellingen door. Na den eersten aanval
werd de vijand dadelijk overal verdreven. De strijd
om enkele gedeelten loopgraaf duurt na een tweeden
aanval nog voort. Aan gevangenen verloor de vijand
tot dusver vijf officieren en ruim 200 man.
De Engelschen verloren gisteren twee vliegtuigen,
waarvan een ten noordoosten van Lens door het vuur
van ons geschut tot landen werd gedwongen, terwijl
de andere, een groote gevechtsmachine, ten noorden
van Ham in een luchtstrijd naar beneden werd gescho
ten. Op 27 December verbrandde nog een Engelsch
,'iegtuig ten westen van Rijssel.
(In een deel onzer vorige oplaag vermeld).
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren:
Aan de kust bij Raggasem mislukte een aanval van
een sterke Russische afdfeeling. Ten Zuiden van
Pinsk werd een Russische veldwacht overvallen en op
gelicht.
(In een dieel onzer vorige oplaag vermeld.)
Uit Weenen werd gisteren officieel gemeld:
Aan het Bessarabische front herhaalde de vijand zijn
dbor artillerie-vuur ingeleide aanvallen op dezelfde
wijze als den vorigen dag. Zijn aanvalscolonnes
moesten het alle ten gevolge van ons geweer- en ge
schutvuur opgeven, hier en daar dicht voor onze ver
sperringen. De verliezen der Russen zjjn groot.
Ten oosten van Burkanof trokken wij, wegens de
overmacht* van de Russische troepen, eenige afdeelin-
gen terug tot dichter bij onze hoofdstelling. In Wol-
hynië hier en daar artilleriegevechten.
DE DIENSTPLICHTKWESTIE.
In de gisteren gehouden kabinetsraad is beraad
slaagd over den dienstplicht voor ongehuwde man
nen. Men meent, dat de ministers waarschijnlijk de
meening van den heer Asquith zullen onderschrijven.
Ook meldt Reuter, dat, naar men meent, de ministers,
die er eerst tegen waren, thans zullen aanblijven.
Tegen heden is een spoedvergadering bijeengeroe
pen van de leiders der arbeiderspartij, ter bepaling
van hun houding.
De „Westminster Gazette" meldde gisteren, dat het
niet waarschijnlijk is dat minister Henderson zal af
treden, maar dat het gerucht loopt, dat andere minis
ters hun ontslag zullen indienen en verder dat minis
ter Balfour niet meer tegen dienstplicht is.
KORTE BERICHTEN.
Lloyds meldde gisteren dat het Engelsche stoom
schip „Morning" gezonken is; de kapitein en de twee
de officier werden gered.
Een Oostenrijksche onderzeeër heeft bij San Gi
ovanni di Medua een Montenegrijnsch zeilschip in
den grond geboord.
In Zwitserland! overweegt men de mogelijkheid
van die instelling eener tabaksbelasting.
Boven de kalender van 1916, die het Duitsche
sociaal democratische blad „Vorwarts" zijn abonné's
heeft toegezonden staat de oude leus der socialistische
Internationale: „Proletariërs van alle landenVer-
eenigt Uafgedrukt, ondanks het feit dat de proleta-
"riërs van bijna alle landen tegenover elkaar in de
loopgraven staan.
INTERNEERINGSKAMP TE ZEIST.
Naar men aan het „Centrum" mededeelt, hebbende
bewakingstroepen in het kamp bij Zeist Dinsdag een
groep Belgische geïnterneerden overvallen, die zich in
het kamp schuldig maakten aan dobbelspel. Op een
van hen werd zelfs 400 bevonden, meerendeels door
dobbelen gewonnen.
Ook in de Belgische cantine zijn eenige ongeregeld
heden voorgevallen. De dienstdoende sergeant werd
met ledige bierfleschjes geworpen, waarop deze een
schot in de lucht loste. De hierop afkomende mare
chaussees hebben daarop met de blanke sabels met
geweld de cantine ontruimd.
EEN DESERTEUR IN EEN KIST.
De herbergier H. te Rilland-Bath vermiste eenlg
geldl uit zijn portemonnaie. Een onderzoek werd in
gesteld en. het huis afgezocht, omdat men vermoedde,
dat er de laatste nachten leven op dén zolder was ge
hoord. Na onderzoek kwam uit een groote kist een
manspersoon te voorschijn. Deze werd bij de politie
gebracht en weldra bleek het een Duitsche deserteur
te zijn, die reeds drie dagen op den zolder doorge
bracht had en geleefd had van appelen en rauw spek.
Hij waa over een afdak door een raam naar binnen
gekomen. Ook het geld, dat H. vermiste, werd bij
hem gevonden.
De deserteur zal naar Middelbuiig worden overge
bracht.
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
De beraadslaging over dë Surinaamsche begrooting
en dë motie van de commissie van rapporteurs werd
gisteren hervat.
De wde. minister van kol-onië n zette zijn
gisteren afgebroken redë voort. Spr. lichtte toe, op
welke wijze Suriname in een financieel beteren en on-
afhankelijken toestand gebracht moet worden en trad
daarbij in een vergelijking met Engelsch Guyana.
Spr. herhaaldé, dat op het oogenblik, dat de con-
cept-begrooting hier kwam, er geen tijd voor overleg
meer was. De schrapping is geschied, omdat de mi
nister is uitgegaan van de gedachte, dat men eerst ih
gezondë financieele omstandigheden moest komen,
voordat de bcstüursgcstic kon worden verbeterd. Van
de motie vreesdë spr. een verkeerd gevolghij gaf na
der aan welke houding het moederland tegenover de
kolonie moet aannemen.
De heer VanVuuren (r.-k., Zevenbergen) wilde
niet voor dë motie stemmen. Aangezien de minister
zelf niet aanwezig is, achtte hij het tijdstip voor het
oefenen van kritiek slecht, gekozen. Spr. stelde voor
de behandeling van dë motie te schorsen, totdat de
minister terug is.
De heer KI eerekoper (S.D.A.P., Amsterdam
VIII) meende, dat het dOel van het verzoek reeds is
bereikt, waar dë wde. minister van koloniën heeft ver
klaard, dat er nog overleg met den gouverneur ge
pleegd zal worden. Spr. achtte het beter de motie
in te trekken, omdat de motie door uitsel van behande
ling juist een politieke strekking zou krijgen.
De heer Rutgers (a.-r., Hilversum) sloot zich
hierbij aan.
De heer Fock, (u.-!., Haarlem) verklaarde nooit
een politieke strekking aan de mitie te hébben toege
kend.
De heer Scheurer (a.-r., Sneek) drong er bij de
commissie van rapporteurs op aan de motie in te trek
ken.
De m i n i s t e r verklaarde bereid te zijn overleg te
plegen. Zoo noodig zal een suppletoire begrooting
worden ingediend.
De heer Fock trok namens dë commissie de motie
op grond van deze verklaring in.
De heer de Savornin Lohman (c.-h., Goes)
meendë, dat dë voorstellers van de motie feitelijk be
oogen den minister zijn rechten te onthouden en die
te geven aan den gouverneur van Suriname. En als
de posten na het overleg weer op dë begrooting komen,
dan is de Kamer wel verplicht ze goed te keuren. Spr.
achtte dit een zeer vei erden toestand) en bestreed ver
der ook de materieel, strekking van de motie. Hij
stond geheel aan de zijde van den minister in deze.
De heer Fock verdedigde daartegenover nogmaals
de motie.
De heer Kleerekoper beaamde met den heer
Lohman het parasitisme van de kolonie, maar de
voorstanders der motie hebben dat parasitismeniet
Willen handhaven. Zij meenden slechts, dat het mid
del niet deugde.
De begrooting van Suriname werd aangenomen,
evenals Hoofdstuk XI (Koloniën) van de staatsbe-
grooting vopr 1916.
Besloten werd zoo noodig heden te vergaderen.
De beraadslaging over de oorlogsbegroo-
t i n g ving aan met een rede van den heer Arts (r.-
k., Tilburg), die den minister gebrek aan kracht ver
weet.
De heer Duymaer van Twist (A.-R., Steen-
wijk) maakte eenige opmerkingen over het beleid van
den minister, doch dankt hem eerst voor de zorg, be
steed aan de regeling van de verloven.
Spr. uitte verschillende klachten.
De heer Duys (S.D.A.R., Zaandam), drong aan
op verbetering van de rechtspositie dër mindere mili
tairen. De minster lokt dienstweigering uit volgens
spreker.
De heer Eerdmans (U.-L., Rotterdam III) wees
op gebrek aan zuinigheid bij het legerbeheer.
De heer Scheurer, (A.-R., Sneek) dankte het de
partement van Oorlog voor het behouden der neutrali
teit. Critiek op den minister mag in dezen tijd slechts
een opbouwend karakter te dragen.
In dë avondvergadering zette de heer Scheurer zijn
afgebroken rede voort. Hij besprak de keur van
den uniform. Op het vloeken en de soldij vestigde hij
de aandacht.
De heer de Meester (U.-L., den Helder) be
sprak dë wolverordening.
De heer P a t ij n (U.-L., Zierikzee) besprak den
bouw van dë graansilo en vroeg uitstel voor denTouw.
De heer Ter Laan (S.D.A.P., Den Haag I) be
gint met de uitdrukkelijke verklaring dat zijn fractie de
verantwoordelijkheid voor het beleid van >den minister
ten aanzien van de mobilisatie niet wenscht te dragen,
hij uitte daarna eenige klachten.
De heer M a r c h an d (V.-D., Deventer) besprak de
niet-Nederlandische deserteurs, die in ons land vertoe
ven. Verleden week heeft de minister zijn opvatting
over deze menschen uiteengezet. Spr. vroeg deze
kwestie nader onder het oog te zien omdat de regee
ring op den verkeerden weg is. Volgens de interna
tionale overeenkomst heeft de regeering alleen uit te
maken of dëze menschen zijn geïnterneerd worden; zoo
neen, dan heeft de regeering er niets mee te maken.
Spr. geloofde niet, dat het een juiste opvatting is de
geïnterneerde niet, dat het een juiste opvatting is dë
geïnterneerden uit te leveren na den vrede. Op het
oogenblik dat dë vrede gesloten wordt, zijn allen vrij.
Het gaat dan alleen om de kosten-berekening.
Ook hij vond dat het beleid van den minister wel
wat te wenschen over liet.
De vergadering werd hierna verdaagd.
BOND VAN NED. ONDERWIJZERS.
Dinsdag en gisteren hield de Bond van Ned. On
derwijzers in „Bellevue" te Amsterdam zijn 39ste al
gemeene vergadering. De voorzitter, de heer Ossen-
dorp, opende de vergadering met een rede, waarna de
secretaris het woord verkreeg, de afgevaardigden van
het N. I. Onderwijzersgenootschap welkom heette en
mededeelde,, dat 152 af deelingen zijn vertegenwoor
digd en dat de Bond op dit oogenblik telt 192 afdee-
lingen, 4397 mannelijke en 2451 vrouwelijke leden.
Punt 1 van de agenda was een motie van de afdee-
ling Utrecht, inzake de taktiek:
De algemeene vergadering, van oordeel, dat het
rapport van de taktiekcommissie geen behoorlijke ba
sis oplevert voor de grondige bespreking der aanhan
gige kwesties; noodigt het hoofdbestuur uit alsnog
zoodanige maatregelen te nemen, als noodig zullen
blijken, om de volgende algemeene vergadering te
doen beschikken over een rapport, waarin deze kwes
ties alzijdig en in ontierlingen samenhang worden be
handeld.
Het hoofdbestuur ontraadde in zijn praeadvies de
aanneming van deze motie.
Na eenige discussie vroeg de heer Snoek (Utrecht)
de motie in twee gedeelten in stemming te- brengen,
lo. het oordeel uitspreken, 2o. het hoofdbestuur uit-
noodigen enz.
Het eerste gedeelte van de motie werd verworpen
met 120 tegen 110 stemmen.
Het tweede gedeelte werd daarop door Utrecht in
getrokken.
Aan de orde was een voorstel, om de afdracht aan
de algemeene kas zoodanig te wijzigen, dat rekening
worde gehouden met de draagkracht van de afdeelin-
gen. Dit voorstel werd verworpen.
Aangenomen werd een voorstel om de nagelaten
betrekkingen van de uit de weerstandskas gesteunden,
een steun uit te keeren, wanneer door het bekomen
ontslag uit de onderwijzersbetrekking pensioenrech
ten voor die nabestaanden zijn opgeheven of verkort.
De af deeling Zwolle had het voorstel ingediend: 't
Hoofdbestuur onderzoeke de mogelijkheid 't Herstel
lingsoord te Lunteren over te dragen aan het herstel
lingsoord voor onderwijzers. Het Hoofdbestuur was
blijkens zijn praeadvies van oordeel, dat het niet goed
De Burgemeester van Allernaar brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat de nit-
keering der vergoedingen, loopende over
ket tijdvak van 34 tot en met 31 December,
zal plaats kebben ten Stad huizo, op Maan
dag, 3 Januari a. s., voor zooveel 'de
LAND WEEli en den LANDSTORM aangaat
van 1011 uur en voor zooveel de M I LITIE
betreft van 11—13 unr.
Alkmaar, 30 December 1915.
De Burgemeester voornoerpd,
G. RIPPING.
zou zijn het verworven bezit af te staan. Deed de bond
dat, dan zou de kans geloopen worden, dat de invloed
van den bond in 't beheer van 't herstellingsoord ver
minderde.
Met groote meerderheid werd het voorstel-Zwolle
verworpen.
De commissie inzake bezoldiging hoofdbestuursle
den bad voorgesteld: de vergadering besluit tot het
geheel vrij maken van één bezoldigd hoofdbestuurs
lid en stelt ten aanzien van diens salaris, rechtsposi
tie, pensioenrechten a wachtgeld de bepalingen vast,
zooals die zijn opgenomen in het rapport der commis
sie.
Na discussie werd het voorstel aangenomen met
147 vóór, 87 tegen en 2 stemmen blanco.
Na de pauze kwam een motie van orde van de af-
deeling Rotterdam in stemming, waarin aan het alge
meen bestuur en de commissie wordt opgedragen de
rechtspositie te regelen van den te benoemen gesalari-
eerden hoofdbestuurder en aan de algemeene vergade
ring voorstellen te doen. De motie werd aangenomen.
Uit de rekening en verantwoording van den pen
ningmeester bleek, dat er een saldo aanwezig-was van
4000. Het bestuur stelde voor deze som in het re
servefonds te storten.
Er werd besloten die som te reserveéren.
De begrooting voor 1916 sluit met een becjrag aan
inkomsten en uitgaven van 37.250.
Besloten werd de volgende algemeene vergader
te 'Zwolle te houden.
Alsnu was aan de orde het geschorste debat ov
de tadiekwestie.
De heer Van Det zette zij: rede voort, waarna ar
het woord kwam de heer D' Zeeuw (Rotterdam).
Spr. kon, door onderlin conferenties in de zaal,
zich piet verstaanbaar mak
Vervolgens voerden nog onder groot rumoer het
woord de heeren L. M. Kool (Rotterdam), F. Perdok
(Zutfen), J. Bergmeijer (Dordrecht) en Posthumus
(den Haag).
De voorzitter deelde mede, dat er nu reeds vier-en-
een-half uur over de tadiek-kwestie gedebatteerd is;
voorts, dat er een motie van orde is ingekomen, om
de beslissing uit te stellen.
Deze motie werd verworpen. Ten slotte werd de
motie van de tactiek-commissie met bijna algemeene
stemmen aangenomen, met dien verstande, dat de
woorden „in zijn huidigen vorm" vervallen.
Hedenochtend werd de vergadering om 9 uur
voortgezet.
HET ORANJE-KRUIS,
Op de 6e algemeene bondsvergadering werd na
opening medegedeeld, dat een overeenkomst aange-
gaan is met den A. N. W. B. betreffende de verband-
kisten. Voortaan zullen de Bondsverbandkisten voor
iedereen ter beschikking gesteld worden. De noodige
onkosten vergoedt „Het Oranje-Kruis".
De rekening van het Prins Hendrik-fonds, welke
goedgekeurd werd, sluit met een eindcijfer van 9071.
De begrooting voor 1916 werd in ontvangsten en
uitgaven vastgesteld op 6800.
Aan de orde was hierna de verkiezing van vijf le
den van den Raad van Bestuur, noodig geworden
door het bedanken van de heeren ds. A. S. Talma en
Cr. Moens, door het overlijden van den heer mr. H.
J. van Ogtrop en door het periodiek aftreden van de
heeren jhr. mr. Ch. Ruys de Beerenbrouck en dr. G. J.
Teljer, die niet herkiesbaar waren.
Gekozen werden: in de vacature-Talma de heer A.
W. F. Idenburg, aftredend gouverneur-generaal van
Ned.-Indië; in de vacature-Moensds. F. C. Fleischer,
voorzitter van de Alg. Nederl. Vereeniging „Het
Groene Kruis", te Winterswijk; in de vacature-Van
Ogtropmr. J. A. van Sonsbeek, te Amsterdamin de
vacature-Ruys de Beerenbroeck: dr. A. C. M. van
Moorsel, voorzitter van de Provinciale Noord-Bra-
bantsche Groene-Kruis-Vereeniging, te 's-Hertogen-
bosch; in de vacature-Teljer: dr. Th. Moinat, secreta
ris van de Nederl. Vereeniging van Spoorwegartsen,
te Abcoude.
Hierna werd behandeld het voorstel van de Neder
landsche Vereeniging van Spoorwegartsen, om een
commissie te benoemen, ten einde een onderzoek in te
stellen, in hoeverre de lichamelijke en geestelijke ge
zondheidstoestand van het verantwoordelijke perso
neel bij het snelverkeer te land (spoorweg-, automo
biel-, electrische tramverkeer, enz.) voldoende wordt
gecontroleerd in verband met de veiligheid van het
publiek verkeer, en zoo noodig die maatregelen te ne
men, welke er toe ku men leiden, dat wettelijke waar
borgen daaromtrent het ontstaan van gevaren zooveel
mogelijk trachten te voorkomen.
Het bestuur der spoorwegartsen gaf een toelichting.
Prins Hendrik deelde mede, dat de Raad van Be
stuur het voorstel steunde.
Er werd besloten eene commissie te benoemen. De
keuze der personen werd aan den Raad van Bestuur
overgelaten.
Nadat uit den boezem der vergadering aan Z. K. H.
dank gebracht was voor diens leiding, werd de bijeen
komst gesloten.
COURANT,
MHW
