4 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN, De Oorlog. Van list westelijk oorlogsterreln. Sas 1st Mstilijl rtiitmli. Luxe Automobielen Adres: JAC. MEI. Honderd en zeventiende Jaargang 19 J 5 'W :A!t 11M S1I. M it p. regel groots letters m phaMjite, Briefes k V. Boek* es SisÈisèElIsi t.L IHIIi, CIISTER5ZD03£...rfes Si Wfam l V R IJ D A (I 31 DECEMBER Ter zee. Verlaging maximumprijzen Tan het Y ARKEN Sr MUMfcAI*. DIS niHKifnoT bestaal aft 3 bladen. übDQ ALKMAAR, 31 December. „Zal het vrede zijn in 1915? „In Jöm Uhl wordt verhaald van menschen, die „den knevel opdraaiden, eerst links „'70", dan rechts, „'71", en daarna aan beide kanten met groote uitroe- „pingsteekens zeiden: „medegemaakt". „Wij vragen: zullen de overblijvende soldaten van „de strijdende volkeren ook met twee knevelpunten „den duur van dezen krijg kunnen aangeven? „Men kan over die vraag denken, men kan hopen, „maar het antwoord geven kan men niet". Zoo schreven we op den Oudejaarsdag van 1914. En thans, een jaar later, kan de vraag beantwoord worden het moet helaas in ontkenaenden zin ge schieden. Deze volkerenkrijg laat zich niet door twee jaartallen aangeven, hij eischt er nu minstens drie: oorlogsjaar 1914, oorlogsjaar 1915, oorlogsjaar 1916 en er is hoegenaamd geen zekerheid, dat het bij deze trits van rampjaren blijft en dat de nieuwe jaarkring in tijd van vrede zal worden afgesloten. In de oorlog voerende landen haakt incn naar het einde van den moorddadigen strijd als men dan zijn doel maar heeft bereikt, doch hoe dit doel er uitziet wordt ver zwegen en intusschen gaat men voort mede-menschen te dooden en te verminken. Het is, alsof er in hef vechtend Europa geen hooger, geen edeler, geen menschwaardiger werk bestaat dan te moorden en te vernietigen. En in het niet-vechtend Europa, in de weinige onzijdige landen? Wij weten het, dat de ver schrikkelijkste dingen ons, neutralen, voorbijgaan alsof ze ons niet aangaan, wij schijnen het gruwen langzamerhand te hebben verlèerd, wij doorvoelen het leed van ai de gruwelen niet meer, wij lezen er slechts overheen. De tijd, waarin een Jena, een Se- dan, een Waterloo, een Gibraltar, een Spoesjima, lede ren dag opnieuw werd tegemoet gezien, waarin met het krijgsbedrijf intens werd meegeleefd, waarin het dagblad niet meer kon worden afgewacht en vol span ning werd uitgekeken naar het bulletinhoe lang schijnt hij aéhter ons te liggen 1 Er is voor de belangstelling een zekere onverschil ligheid in de plaats gekomen, die zich in ons land niet enkel tot den krijg heeft bepaald, doch zich ook op andere terreinen doet gelden. De donkere wolken,' die nog evengoed 'als verleden ]aar boven ons vaderland drijven, missen thans de gouden randjes. In 1914 is er door het Nederlandsche volk vastheid van wil, bezieling en eendrachtigheid getoond, is er hartelijkheid en gastvrijheid, vaardig heid op velerlei gebied aan den dag gelegd, heeft men de omstandigheden genomen zooals zij waren en er zich naar geschikt. Mam- in 1915 is de spanning en daardoor de inspanning van velen verslapt. Het ge voel van samenhoorigheid, dat zich in 1914 spontaan en hevig uitte, sluimerde weer in,' de mooie opoffe ringsgezindheid begon geringer omvang aan te ne men, men richtte bij voorkeur niet meer het oog op wie het minder hadden, maar sloeg jaloersche blikken naar wie het goed ging. Wij zijn al zoo lang er bui-, ten gebleven zoo werd er geredeneerd dat de kans, om nu nog in den oorlog te worden betrokken, vrijwel uitgesloten is. Men voelde het onmiddel lijke gevaar niet meer, men haalde ruimer adem, men kreeg meer praats, men werd bedillerig, naijverig en wat al niet meer. De regeering, in de eerste vijf oor logsmaanden alom geprezen, kreeg er van langs en niet zuinig ook. Waarom worden de mannen niet naar huis gezonden, waarom moet het volk blijven zuchten onder de lasten der mobilisatie? zoo werd en wordt er geklaagd. Regeeringsmaatregelen ston den in de afgeloopen maanden aan de felste afkeu ring bloot. Het leek soms alsof de critiek op interest gezet was en nu met woekerrente werd uitgegeven. De mannen, die het schip van staat leiden, die het naar menschelijk vermogen moeten sturen door aller lei oorlogsgevaren en economische crisissen, naar een onbekende toekomst, die op elke verrassing be dacht moeten zijn en voor ieder gevaar maatregelen moeten nemen, zijn zou men de stuurlieden aan den wal, die echter vermoedelijk liever niet aan boord komen, willen gelooven stumperds zijn, kerels van niks, die van geen toeten en blazen weten en daar om verkeerd toeten en blazen, die heelemaal het stuur kwijt zijn, en ons zoo niet tot den ondergang brengen, minstens in gladverkeerd vaarwater doen verzeilen. Hoe lang is het ook al weer geleden, dat den man, die aan het hoofd der regeering staat, tegen Kerstmis een slag trof, zoo zwaar, dat men zich met angst en vreeze: ja, met angst en vreeze afvroeg of hij zijn moeielijken post nog wel zou willen en kun nen blijven bezetten, of deze knappe, vooruitziende staatsman, de schoone verwachtingen, bij zijn optre den gewekt, zou vervullen? Heeft men in de Augus tusdagen van 1914 ons land haast niet gelukkig ge noeg kunnen prijzen, omdat het zonderlinge lot der stembus ons zulk een kranig ministerie had toebe deeld? Het spreekt van zelf, dat ook dit ministerie fouten heeft begaan, heele maatregelen heeft genomen, die beter achterwege waren gebleven en halve maatrege len uitgevoerd, waar heek zeer gewenscht waren. De ministers zijn menschen mei inenschelijke dwalingen en tekortkomingen. Maar dit mag toch geen reden zijn, om hen thans in deze veel-bewogen tijden op kiein-menschelijke wijze lastig te vallen, om al hun daden in geschrift en woord af te keuren, om hen ver dacht te maken zelfs. Wij zouden ons kunnen voorstellen, dat een buiten staander, die vele onrustbarende verschijnselen waar neemt, de vraag stelt, wat wil toch eigenlijk het Ne derlandsche volk? Voor den volkswil lijken ons echter die verschijn selen bedriegelijk. Het volk in meerderheid wil, als het kan, gespaard blijven voor oorlogsgeweld en het beeld der geteisterde landen heeft waarlijk ook niet veel aanlokkelijks. Zoo komt het ons voor. Maar wanneer dit juist is, dan kan de regeering, die hetzelf de beoogt, haar zware taak niet beter vervullen, dan wanneer zij zich de dragers weet van het volksver trouwen, dan dient de critiek zich te matigen en zich te beperken tenzij men de regeering het vertrouwen wil opzeggen en andere bewindslieden aan het roer wenscht. De critische geest van ons volk, die vaak een medicijn is, kan in deze abnormale omstandighe den als een gevaarlijk vergif werken. Wanneer er in de verhouding van volk tot regeering een scheurtje komt, dan gaat het met de eenheid allicht als met de schoone bloem, die verwelkte, omdat er ongemerkt een barstje in de pot was gekomen, dat gestadig groo- ,ter werd en het water deed wegsijpelen. En daarom geeft Oudejaarsavond na een vol oor logsjaar ons volk de ernstige vermaning, in het ko mende jaar allereerst en bovenal goede vaderlanders te willen zijn, wekt hij ieder op, om in zijn kring en naar zijn vermogen de nationale eenheid te bevorde ren, teneinde zich door eensgezindheid en kracht op de beste wijze te verzekeren tégen het oorlogsgevaar, dat, al drijft het schijnbaar van ons weg naar het ver re Oosten, ons in 1916 evenzeer blijft bedreigen als het dit in 1914 en 1915 heeft gedaan. ALKMAAR, 31 December. Het jaar is voor Engeland geëindigd, zooals het gonnen is: met het verlies van een oud oorlogsschip. Werd den lsten Januari het slagschip de Formidable (15.250 ton, in 1902 te water gelaten) in de Noordzee door een Duitschen onderzeeër in den grond geboord, in Havre Is gisteren de pantserkruiser Natal (13.550 ton, gebouwd in 1905) ten gevolge van een inwendige ontploffing gezonken. Gingen er bij de eerste ramp zeshonderd menschenlevens verloren, bij de laatste kwamen er 400 personen om. Zoo eischt de oorlog steeds meer slachtoffers, ook al blijven groote zeesla gen, zelfs schermutselingen van eenige beteekenis uit. In de Adriatisch eZee heeft üu een kleine ontmoeting plaats gehad. Een Oostenrijksche torpedojager-flot tielje boorde eerst een Franschen onderzeeër de Monge, groot 550 ton, snelheid 12,5 knoop boven en 7,8 knoop onder water, bemanning 25 koppen in den grond, bombardeerde daarna, het Albaneesche Durazzo', moest zich echter voor een overmachtig es kader der geallieerden terugtrekken en verloor daarbij de torpedojagers Lika en Triglav (800 ton, snelheid 33 knoopen, bemanning niet bekend), zoodat de Oos tenrijkers in het nadeel zijn gebleven. De Oostenrijksche regeering heeft geantwoord op de Ancona-nota. Zij tracht aan de Amerikaansche re geering aannemelijk te maken, dat de Ancona getorpil- leerd is, omdat het schip, ten einde aan het torpillee- ren te ontkomen, ging vluchten, terwijl de dood van de met het schip verdronken personen wordt toege schreven aan de plichtvergeten houding van de be manning. Het Oostenrijksche liedje klinkt dus net als het Duitsche, maar de Amerikaansche regeering zal er wel geen ooren naar hebben en niet zoo gauw tot toegeven bereid zijn. t Ondanks het protest der Nederlandsche regeering wordt de mail aan boord van onze oorlogsschepen in beslag genomen. Nu weer moest de kapitein der „Rembrandt" zijn postzakken afgeven, hetgeen hij on der protest deed. Volgens een Reu ter-telegram hebben de geallieer den op het Grieksche eilandje Kasteloriso, dicht bij de zuidkust van Klein-Azië, troepen geland, onder protest der Grieksche regeering. Eigenaardig is het, idat er tegelijkertijd gemeld wordt, dat de toonaange vende Grieksche pers er in het algemeen over eens is, dat Griekenland in zijn tegemoetkomingen aan de en tente niet veel verder kan gaan. Het landen van troe pen op het bovengenoemde eiland staat in verband met een voorgenomen actie tegen Adalia, een bekende Turksche havenstad in Klein-Azië, welke door twee byzantijnsche muren wordt omringd en door spoor lijnen in verbinding staat met Smyrna, Broessa en Mersina. Deze haven is een mooi punt om de verbin dingslijnen der Turksche troepen in de buurt van Aleppo en verderop dus eventueel in Egypte of het Tweestroomenland (Mesopotamië) te bedreigen, zoo dat een actie hier van zeer groot gewicht kan worden en Engeland dan ook daarom zich nog maad van een Grieksch eilandje tijdelijk min of meer tijdelijk mis schien meester gemaakt heeft. Op het Oostelijk oorlogstooneel hebben de Oosten rijkers de handen meer dan vol met het afslaan van he vige Russische aanvallen, die zoowel in Bessarabië als in Oost-Galicië met aanzienlijke krachten worden ge daan en misschien wel den inzet vormen van een nieuwe, krachtige winteractie. Want zoowel op het Oostelijk als op het Westelijk oorlogstooneel worden in Januari belangrijke krijgsbedrijven verwacht. o— DE STRIJD IN BELGIë en NOORD-FRANKRIJK. De Duitsche staf meldde gisteren In den nacht van 28 op 29 dezer mislukten Engel- sche pogingen ten noordwesten van Rijssel om bij ver rassing onze stellingen binnen te dringen. Een klei ne nachtelijke onderneming van onze troepen ten zuid oosten van Albert had succes en leidde tot de gevan genneming van eenige dozijnen Engelsehen. Aan den Hartmannsweilerkopf is gisteren een loopgravendeel, dat in Fransche Handen was gebleven, heroverd. Overi gens hadden op vele plaatsen van het front bij voor de waarnemingen gunstig weder, deels zeer heftige vuur gevechten plaats. Ook de activiteit der vliegers was aan weerskanten levendig. Een vijandelijk vliegeska- der deed een aanval op de plaats Werwicq-Menin en de daar gelegen stati isinrichtingen. Militaire scha- dte werd niet aangen it. Daarentegen werden 7 in woners gewond en een kind gedood. Een Engelsch vliegtuig werd ten noordwesten van Kamerijk in een luchtgevecht neergeschoten. (In een deel onzer vorige oplaag vermeld). Het Fransche middagcommuniqué van gisteren luidde: Ten westen van Péronne trachtte de vijand zich meester te maken van een van onze sappen voor Dom- pierre, maar werd volkomen teruggeslagen. In Cham pagne bij! Navarin beletten het Fransche artillerievuur den vijand de loopgraven te herstellen, welke door ons vernield werdén in den nacht van 28 op 29 December. Elders niets bijzonders. Het Duitsche legerbericht van 28 Dec. beschuldigt de Franschen te Soissons de Roode-kruisvlag gehe- schen te hebben op het hospitaal, gelegen in de nabij heid van het station, met de blijkbare bedoeling het station te dekken. Alle neütralen, die Soissons be zochten, zijn in staat om na te gaan hoezeer een derge lijke voorzorg vergeefs zou zijn. Het Duitsche bom bardement spaarde, n.l. geen enkel stadsgedeelte, daar zonder onderscheid geschoten werd op alle godsdien stige en burgerlijke gebouwen. De betrokken gebou wen vormen een burgerlijk tehuis voor ouden van da gen waar enkele onvervoerbare zieken verblijf hielden, die niet tot het leger behooren. DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT. Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren: Ten zuiden van Schlock en op verschillende plaat sen van het front van de legergroep-von Linsingen, werden offensieve bewegingen door vliegende afdee- lingen afgeslagen. Bij het leger van von Böthmer sloegen de Oosten- rij ksch-Hoügaarsche troepen de aanvallen van sterke Russische strijdkrachten tegen het bruggenhoofd Boerkanof aan de Strypa af: De vijand leed zware bloedige verliezen en verloor ongeveer 900 man aan gevangenen. (In een deel onzer vorige oplaag vermeld). Uit Weenen werd gisteren officieel gemeld: De gevechten in Oost-Galicië namen aan hevigheid en omvang toe. De vijand richtte gisteren zijn aanval len niet slechts tegen het Bessarabische front, maar ook tegen onze stellingen ten oosten van de Beneden- en Midden-Strypa. Zijn voortdringen mislukt echter meestal reeds in het vuur van onze batterijen. Waar dit niet geschiedde, daar kwamen de Russische storm- colonnes tot staan in ons infanterie- en mitrailleur- vuur. Op het noordelijkste deel van het aanvalsterrein van gisteren, voor het bruggehoofd van Boerkanof, liet de vijand negenhonderd dooden en zwaargewonden achter. Hier gaven zich drie vaandrigs en 870 man over. Het geheele aantal gisteren in Oost-Galicië gemaak te gevangenen bedraagt meer dan 1200. Aan de Ikwa en aan de Poetilowka kwam het plaatselijk tot artille riegevechten. Aan de Korymbeek en aan de Styr sloe gen de Oostenrijksch-Hongaarsche en Duitsche troe pen verschillende Russische aanvalspogingen af. DE OOSTENRIJKSCHE VLOOT IN ACTIE. De Oostenrijksche marinestaf meldde gisteren: Op 29 Dec. 's morgens vroeg vernietigde een flottille van vijf torpedobootjagers en dé kruiser „Helgoland" de Fransche onderzeeër „Mouge". De tweede officier en vijftien man werden gevangen genomen. Daarop wer den in de haven van Durazzo een stoomboot en een zeilschip door geschutvuur in den grond geboordi en werd het vuur van verschillende kustbatterijen tot zwij gen gebracht. Twee torpedobootjagers stieten daarbij op mijnen. De „Lika" is gezonken, de „Triglav" zwaar beschadigd. Het grootste deel der bemanning werd gered. De „Triglav" werd op sleeptouw geno men, maar moest na i aige uren in den grond worden gehoord, omdat een overmacht van vijandelijke krui sers en torpedobootjagers den terugtocht der geheele flottille bedreigde. Onze flottille keerde naar de ba sishaven terug. Onder de vijandelijke schepen wer den slechts een Engelscfae kruiser van het type „Bris tol", „Falmouth" en een Fransche torpedobootjager van het type „Bouclier" duidelijk herkend. De Burgemeester der gemeente Alkmaar, Gelezen een schrijven d. d. 29 December 1.1. Nffl. 4 van den Directeur van het Algemeen Administra» tiekantoor voor Levensmiddelenvoorziening; Brengt hierbij ter algemeene kennis, dat met In gang van 3 Januari 1016 de. prijzen van het varkensvleesch worden verlaagd en dat als gevolg daarvan de maximumprijzen voor dit vleesch zijn bepaald als volgt Prijs per 5 ons. Rollade f 0,55 Magere lappen 0,55 Doorregen lappen 0,45 Vette lappen 0,40 Carbonade 0,50 Versch vet spek 0,40 Versch doorregen spek 0,45 Gezouten of gerookt vet spek 0,40 Gezouten of gerookt mager spek 0,45 Reuzel 0,40 Kluiven 0,15 Gehakt 0,45 Alkmaar, 31 December 1915. De Burgemeester voornoemd, G RIPPING. TE HUUR tegen billijk tarief. Telefoon 572. DE „ELLEWOUTSDIJK" OP EEN MIJN GELOOPEN. Volgens een ontvangen draadloos telegram zou het Nederlandsche stoomschip „Ellewoutsdijk" in de Noordzee bij het lichtschip „Galloper" op een mijn zijn geloopen. De bemanning is opgenomen aan boord van de „Batavier 3". Het schip behoort aan Solleveld, van der Meer en T. H.- van Hattum's Stoom vaart-Maatschappij te Rotterdam. Het meet bruto 2200 en-netto 1412 ton. SMOKKELEN. Men schrijft aan de N. Rott. Crt.: Gisterochtend is aan het station Zevenaar een pas sagier in een coupé 2e klasse aangehouden, die onder de kussens vijf groote vellen leder zorgvuldig verbor gen had en aldus trachtte deze de grens over te smok kelen. Ontkenen hielp echter al bitter weinig, want de man bad de rekening op zijn lichaam verborgen. Het leer is natuurlijk in beslag genomen. ONTVLUCHTE GEÏNTERNEERDEN. De Telegraaf schrijft: Gistermorgen omstreeks tien uur stopte voor het directiegebouw van „De Telegraaf" aan den N. Z. Voorburgwal een A. O.-auto, waaruit twee als bur gers gekleede Duitschers stapten. Zij vroegen den portier naar den heer Schroder en werdea n««r de St. Nicolaasstraat verwezen. Op den Dam, voor de Paleiswacht aaar den wrg vragende, herkende een korporaal, die te Bergen de bewakingstroepen van het daar gevestigde in' neeringskamp had behoord, in beide personen tv daar geïnterneerden. Onder begeleiding van eer'ge soldaten en een twa tal rijksveldwachters werden de vluchtelingen in den zelfden auto naar het bun u Pietershal gebracht, waar inspecteur Joosten ht een verhoor afnam. Het bleek, dat de twee mannen, behoorende tot het 76ste regiment infanterie te Hamburg, in November 1914 te Dixmuiden gedeserteerd en naar ons land gevlucht waren. Te Sluis kwamen zij ongewapend over onze grens en werden geïnterneerd. In Bergen hadden zij vernomen, dat diegenen on der de geïnterneerden, die gedeserteerd waren, in vrij heid zouden worden gesteld. Zij kwamen nu om bij den heer Schroder daaromtrent verder te informeeren en gedaan te krijgen, dat hun uit Sluis de bewijzen zouden worden toegezonden, dat zij inderdaad waren gedeserteerd. De mannen zijn ter beschikking van den hoofdcom missaris gesteld, die hen weer naar Bergen zal laten overbrengen. Zij verklaarden in Bergen zeer goed te worden be handeld en nagenoeg volledige vrijheid te genieten. Een hunner was geruimen tijd werkzaam in een hotel ie Bergen aan Zee, ging er 's morgens per fiets naar toe, kwam 's avonds in het kamp terug. DIENSTWEIGERAARS. Voor den Krijgsraad te 's-Gravenhage werden be handeld de strafzaken tegen B. H. B., oud 29 jaar, ge boren te Kampen, milicien-korporaal; Ph. G., oud 23 jaar, geboren te Amersfoort' F. J. P. C. P., oud 21 jaar, geboren te Medan, en P. J. H. C. J. van W., oud 20 jaar, geboren te Rotterdam, allen milicien-soldaat der infanterie, die bij het Hof in hooger beroep waren gekomen van de door den krijgsraad te Den Haag te gen hen gewezen vonnissen, waarbij zij allen waren veroordeeld tot drie maanden militaire gevangenis straf en eerstgenoemde bovendien tot degradatie .tot den stand van soldaat ter zake van dienstweigering op 2 September 1915 te Alkmaar, nadat zij te voren bij een gehouden geneeskundig onderzoek geschikt voor den dienst waren bevonden. Met de beklaagden werden door het Hof als getui gen gehoord de dirigeerend officier van gezondheid, P. C. C. B., die beklaagden onderzocht heeft, en de 2e luitenant W. L. B. De beklaagden bleven bij hunne verklaringen, dat zij niet in staat waren verder te marcheeren. De advocaat-generaal zal in deze zaak later eisch doen. Als verdediger treed voor de beklaagden op mej. mr. Estella C. Simons, te Utrecht. ii'Jj fat»ÜEE COURANT aai'r ..'«aua.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1915 | | pagina 1