DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
ïan let westelijk oorlogstent.
fan let etste! eeiVmls,
Nu. 2
Honderd en achttiend© Jaargang,
1916
ftknneieiÉprfis m 3 mfeift*»pest f Ui MïMiat'epüls 10 p. regel iroote letters naar plaatsruimte, Mm li. H. V» Boek» 69 HaafeNrctkerü ffiüSs. CÖSTER 5 ZOOS, Imiw
DINSDAG
4 JANUARI
mm
VARIA.
IBBSMaAM.
ft es chikbaarstellmg van
goedknope Peulvruchten.
ALKMAAR, 4 Januari.
Over de arrestaties van de consuls te Saloniki
worden er belangwekkende bijzonderheden gemeld.
Zoo weten we thans, dat de Turksche consul, toen hij
in hechtenis genomen werd, in een stoel zonk en
riep: „O, laat iemand me een glas water brengen!",
een mededeeling, welke het overseinen natuurlijk dub
bel waard is. Ook vernemen we, dat de Bulgaarsche
consul niet thuis was, doch later werd gevonden, dat
de Duitsche consul bij het vervoer ingehouden woede
toonde, de Oostenrijksche gelaten leek en de Turksche
bleek en bevend was, waaruit we haast zouden aflei
den, dat niemand hem het begeerde glas water heeft
gebracht. Grieksche officieren hebben de bewaking
overgenomen derledige consulaten is het niet
alsof kooitjes worden bewaakt, waaruit de vogeltjes
verdwenen zijn? Doch laat ons de zaak nemen zooals
zijj is; ernstig. Tevergeefs heeft de Grieksche regee
ring geëischt de in hechtenis genomeneo weer in vrij
heid te stelles. De Fransche generaal Sarrail verklaar
de enkel, dat hij het bevel tot inhechtenisneming uit
Parijs had ontvangen en de arrestatie om militaire re
denen moest handhaven. De gearresteerden werden
eerst aan boord van het pantserschip „Patrie" ge
bracht en daarna per stoomschip naar een onbekende
bestemming vervoerd. Parijsche bladen noemen ver
schillende beweegredenen voor deze arrestatie op, o.
a. dat voor den Servischen Koning geen moeielijkhe-
den zouden kunnen ontstaan bij zijn bezoek aan Salo
niki. Maar de geallieerden hebben het hierbij niet ge
laten. Zij hebben 1000 onderdanen van de landen,
waarmede zij in oorlog zijn, in de Grieksche haven
doen arresteeren en bovendien nog den consul van
Noorwegen. Natuurlijk heeft dit alles niets te maken
met de verschijning van Duitsche vliegmachines boven
de stad. Een Parijsch telegram zegt ronduit, dat de
geallieerden besloten zijn de stad van alle verdachte
elementen te zuiveren. Er ia dan ook al sprake van
het vinden van aanwijzingen o.a. ten aanzien van den
even genoemden Noorschen consul. De Grieksche re
geering heeft zich gehaast te protesteeren tegen de ar
restatie van dezen consul en van Grieken, en ook zij
zegt, dat deze arrestatie geschiedde op geen anderen
grond dan vermoedelijk spionnage. Volgens een Ber-
lijnsch bericht zullen de Engelschen en Franschen nu
waarschijnlijk wel den staat van beleg over de Griek
sche stad afkondigen.
Men vraagt zich af, wat de Grieksche regeering te
zeggen zal hebben, wanneer het krijgsbedrijf om Sa
loniki zal zijn begonnen. Want dat kan natuurlijk niet
uitblijven. De Daily Telegraph meldt, dat het plan
van den Duitschen generalen staf aldus was:
een leger van 200.000 Duitschers zou oprukken uit
Monastir; 150.000 Turken van Thraciê uit; 100.000
Bulgaren van Gbevgeli en Doiran. Tegelijkertijd
'moesten de Oostenrijkers Montenegro aanvallen, ter
wijl 250.000 Bulgaren tegen Albanië oprukten tenein
de alle Servische en Italiaansche bases te bezetten.
Voor het tijdstip v*n aanvang van de operaties was
de dag van gisteren aangewezen, maar de Bulgaren en
Turken vertrouwden elkaar onderling niet en de Bul
garen durfden niet recht, omdat de geallieerden gele
genheid hebben gehad zich sterk te maken te Saloniki.
Wij moeten dit bericht natuurlijk geheel voor reke
ning van het Engelsche blad laten. Het is echter best
mogelijk, dat er een kern van waarheid in schuilt. Na
tuurlijk zal de toestand wan rust die er wel een van
voorbereiding zal zijn niet steeds blijven voortdu
ren. Binnenkort zullen de Duitschers zich waarschijn
lijk moeten wagen aan een aanval op Saloniki, welks
bezit voor hen van minstens evenveel belang is als
voor hun tegenstanders, met het oog op het onge
stoorde behoud van dezen grooten Ooster-spoorweg.
Op het Oostelijk oorlogstooneel duurt de verbitter
de strijd voort, waarin beide partijen zich overwin
ningen toeschrijven. Men krijgt den indruk, dat de
Russen in de buurt van Czemowitz, (Oost-Galicië) de
Oostenrijkers daarentegen in de streek van Tajarto-
rysk (Wolhynië) het sterkst zijn.
Ter zee werden getorpilleerd de Engelsche Glengy-
le (9000 ton), de Engelsche St. Oswald (3800 ton) en
de Japansche Kenkokee Maroe (2100 ton).
President Wilson heeft naar aanleiding van het
Persia-incident zijn huwelijksreis afgebroken en is
naar Washington teruggekeerd. Naar verluidt, heeft
de Oostenrijksche gezant beloofd, dat, als het bewe
zen wordt dat de onderzeeër die de „Persia" tot zin
ken bracht, er een Is van Oostenrijksche nationaliteit,
Oostenrijk dadelijk bereid zal zijn Amerika schadeloos
te stellen.
In Engeland zijn de resultaten van het vrijwillige
recruteeringsontwerp van lord Derby bekend ge
maakt. Van 23 October af tot 15 Dec. hebben
van 2.179.231 vrijgezellen en 2.832.210 gehuwden van
18 tot 40 jarigen leeftijd, 150.000 vrijgezellen en
1.679.263 gehuwdten dienst genomen of zijn afgekeurd
of goedgekeurd, zoodat 1.0.29.231 vrijgezellen en
1.152.947 gehuwden zich niet hebben aangemeld.
Er zal nu wel spoedig uitgemaakt worden, wat er
met degenen der ongehuwden, die zich niet aange
meld hebben, moet geschieden. Naar verluidt is Sir
John Simon in verband met het vraagstuk van den
dienstplicht uit het ministerie getreden.' Morgen zal
minister Asquith in het Lagerhuis, dat heden weer
bijeengekomen is, de plannen der regeering uiteenzet
ten. Naar uit Londen wordt gemeld, is er de laatste
dagen weer meer over een algemeene verkiezing ge
sproken dan te voren.
Terwijl de heer Ford weer naar Amerika Es ver
trokken, en moet hebben verklaard, dat hij zich heeft
vergist, daar hij meende, dat bankiers en munitie-fa
brikanten den oorlog hadden veroorzaakt, doch over
tuigd was geworden, dat de volkeren zelf de schuldi
gen zijn, reis de rest der expedtie genoegelijk verder.
Morgen zouden de dames en heeren uit Kopenhagen
vertrekken en Vrijdag en Zaterdag worden ze te den
Haag verwacht, waar zoowaar nog een comité tot
stand gekomen is om hen te ontvangen en hen te laten
spreken
Tenslotte maken we melding van een Haagsch tele
gram, volgens hetwelk men ter bevoegder plaatse
den indruk heeft, dat de door Engeland aangehouden
Nederlandsche brievenmalen zoo spoedig mogelijk
weer worden losgelaten en doorgezonden, zoodat bijv.
die der Rembrandt bijna gelijktijdig met het schip zelf
hier té lande zijn aangekomen. Maar nu blijkt ook
weer van de Oranje-Nassau de West-Indische mail te
zijn aangehouden.
Het Fransche legerbericht luidt
In Champagne, bij den weg van Tahure naar Som-
mepiy, werd een Duitsche aanval met handgranaten
afgeslagen.
In dte Argonne, bij Four de Paris, had een afdoend
vnur der Fransche loopgraafkanonnen plaats op dte
werken van den vijand. De Duitschers, die uit hunne
schuilplaatsen vluchtten, werden ondier vuur genomen
door de Fransche kanonnen van 75 m.M.
Het Oostenrijksch legerbericht meldt:
Aan het Bessarabische front is ook gisteren den ge-
heelen dag verbitterd gevochten. De vijand zette alles
op het spel om onze linie in de streek van Toporontz
tc breken. Al zijn pogingen stuitten echter af op den
dapperen tegenstand van onze troepen.
Drie officieren en 850 man werden gevangen geno
men.
Aan de monding van de Sereth, aan de Beneden-
Strypa, aan de Komin en aan dte Styr werden op zich
zelf staande aanvallen der Russen afgeslagen.
Een groot aantal plaatsen aan het noordoostelijk
front werden door den vijand onder vuur genomen.
SERVIë's KONING IN GRIEKENLAND.
De koning van Servië is te middernacht op 1 Janu
ari, incognito, op de reede van Saloniki aan boord
van een Franschen torpedojager aangekomen. De ge
neraals Sarrail en Machopoulos brachten hem een
bezoek aan boord. De Koning zou heden aan wal
gaan.
HET VERGAAN DER PERSIA.
De readers van die '„Persia" berichten, dat ex nog
11 geredden op Malta geland zijn.
De consul der Vereenigde Staten te Alexandria
heeft geseind dat dte „Persia" een 4.7-inch kanon aan
boord had, doch de Amerikaansche autoriteiten ver
klaren volgen® Reuter, dat zelfs indien dit bericht
bevestigd wordt, dit feit toch niets uitstaande heeft
met het werkelijke geschilpunt.
Baron Zwiedineck, Oostenrijksch zaakgelastigde te
Washington, heeft een bezoek gebracht bij minister
Lansing en hem verzocht zijn oordeel op te schorten,
hem tevens belovende, dat zoo het mocht blijken, dat
een Oostenrijksche onderzeeër de „Persia" getorpil
leerd reeft, Oostenrijk zonder verwijl voldoening en
schadevergoeding zou geven voor het verlies aan Ame
rikaansche tnenschenlevens.
KORTE BERICHTEN.
De te Saloniki gevangen genomen consuls en het
consulaatpersoneel, tezamen 51 personen, zijn nu eerst
naar het slagschip Patrie overgebracht en naderhand
met een stoomschip naar een onbekende bestemming
vertrokken.
Een verschrikkelijke ontploffing, die de munitie
fabriek van Haskeni, bij, Konstantinopel, vernielde
moet veroorzaakt zijn door bommen uit een Franseh
vliegtuig.
Door een ontploffing, gevolgd door brand, in
het tankschip „Aztec" in het droogdok te Brooklyn,
kwamen een twintigtal mensdien, die in het ruim
werkten, om het leven.
drineraal Castelmm is van zijn reis naar Italië
en Griekenland te Paxijs teruggekeerd.
MIJNEN.
Zooals wij gemeld hebben, hebben drie heeren uit
Schiedam concessie aangevraagd tot het ontginnen van
zoutlagen in de gemeenten Haaksbergen en Lonneker.
Dat feit heeft Zondag te Schiedam tot eenige conster
natie aanleiding gegeven. De Sch. Ct. meldt daarom
trent:
De wet van 21 April 1810, waaronder de ontgin
ning van zoutmijnen valt, bevat o. m. de bepaling, dat
een desbetreffende kennisgeving ook moet worden
voorgelezen aan de burgerij, bij 't verlaten van de ker
ken Dientengevolge stond Zondag voor 9 kerken te
Schiedam een agent van politie, die, toen de kerkgan
gers het kerkgebouw verlieten, op straat die kennis
geving ging voorlezen.
Dit verwekte eenige consternatie. Een kennisgeving
voorgelezen voor de kerken! en dan nog over mij
nen!.... Ja, de mee sch en wisten het wel, we zouden
wel niet van den oorlog vrij blijven! En nu in eens
al die mijnenstellig waren die door de geheele Maas
gelegd. Wat zou het land te wachten hebben?
Gelukkig werden de angstigen spoedig gerust ge
steld.
MELKVOORZIENING.
In verband met de regeeringsmaatregelen aangaan
de de melkvoorziening is gisteren te Groningen een
vergadering van melkleveranciers gehouden, die hun
melk aan de Groningsche melkinrichtingen leveren te
gen den prijs, die betaald wordt door de melkfabriek
Grijpskerk (12 cent). Onder protest werd een voorstel
aangenomen, waarbij wordt bepaald, dat de schade,
die de melkinrichtingen door verplichten melkverkoop
op straat zullen lijden, mede door veehouders, die
daartoe bereid gevonden zijn, voor een goed deel zal
worden gedragen. Het protest beteekent, dat men dan
minister Posthuma wil schrijven, dat door de ministe-
rieele voorschriften de lasten aan de melkvoörziening
verbonden onbillijk verdeeld worden.
TWEEDE KAMER.
SCHIFTELIJK BEANTWOORDE VRAGEN.
Bestrijding mond- en klauwzeer.
Door den heer Duymaer van Twist is d.d. 29 De
cember 1915 de volgende vraag ingezonden:
Is het juist, dat de Minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel na den 23sten December j.l., toen de
Kamer zich in meerderheid verklaarde tegen het door
den Minister toegepaste systeem van bestrijden van het
mond- en klauwzeer, voortgaat dit systeem toe te pas
sen.
De Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel
zond daarop d.d. 31 December 1915 het volgende ant
woord in:
Het antwoord op de vraag zoude kunnen luiden:
„ja, dat is juist."
De Minister stelt er echter prijs op te verklaren, dat
hij om de redenen, ontvouwd in de Memorie van Toe
lichting van het wetsontwerp tot verhooging en wij
ziging van het tiende hoofdstuk der Staatsbegrooting
voor het dienstjaar 1916 (kosten van de maatregelen
ter bestrijding van mond- en klauwzeer) zich niet ver
antwoord acht onverwijld de wijze van bestrijding
geheel te veranderen.
Elke wijziging van gedragslijn zal tot noodzakelijk
gevolg hebben, dat de veehouders een veel grooter
aandeel in de bestrijding voor hun rekening moeten
nemen dan tot nog fa het geval was; en daarom zal
dus een termijn van v orbereidipg moeten worden ge
geven.
Het Nederlandsche Landbouw-Comité werd den
24sten December door den Minister uitgeaoodigd de
noodige stappen daartoe te doen.
Intusschen is de algemeene machtiging aan de di
strictsveeartsen om tot afmaking van ziek en verdacht
vee te adviseeren, ingetrokken. Thans wordt in elk
bijzonder geval, waarin door hen deze maatregel noo-
,-dig wordt geacht, een met redenen omkleed voorstel
.daartoe ingediend, waarop door den Minister wordt
beslist. Op de overweging, dat een behoorlijke isola
tie niet mogelijk was, werd de machtiging om het af
maken van vee te adviseeren, tot op heden steeds ver
leend.
In één geval, waar het een groote boerderij betrof,
werd op een verzoek van den burgemeester om isolatie
in plaats van afmaking toe te passen, de navolgende
machtiging verleend: „Kunt gij gedurende vier weken
of zoolang de districtsveearts dat noodig acht de hoe
ve met voldoend betrouwbaar personeel zoodanig af
sluiten dat noch mensch, noch dier incluis hond, kat
en pluimvee, noch eenig voorwerp de hoeve verlaat;
zoo niet geef dan gevolg aan advies districts-veeartss."
Waarop het volgende bericht kwam:
Referten uw telegram gisteravond heb ik besloten
tot afmaking vee.
De burgemeester
De Minister meent in dezen te hebben gehandeld in
den geest van de voorstellers der motie, die toch, zoo
als bij de gevoerde discussie, duidelijk in het licht
werd gesteld, allerminst bedoelden de bestrijding van
het mond'- en klauwzeer te laten rusten.
Van deze gelegenheid maakt de Minister gebruik er
nogmaals met nadruk op te wijzen, dat de stand van
het mond- en klauwzeer In ons land zoowel als over
onze grenzen geen aanleiding kan zijn thans plotse
ling een ernstige bestijding van het mond- en klauw
zeer te staken.
STADNI1UWS.
VROOLIJKE EPISODES UIT DEN MELK-
OORLOG.
De Alkmaarsche burgerij heeft weinig gemerkt van
dten meikoor log, die met het oude jaar stil is heenge
gaan. Wanneer het gaat. zooals het hier te Alkmaar
is gegaan, dan is het voor den burger nog niet zoo
heel bezwaarlijk in het operatiegebied van een rnelk-
oorlog te verblijven. Men moet echter niet meenen,
diat de strijdende partijen het even gemakkelijk en aan
genaam hebben gehad! Er zijn heel wat strijdmid
delen gebruikt, hinderlagen gelegd, listen gebezigd,
voordat dte strijd uitgestreden was en de boeren' de
Witte vlag der overgave vertoonden. Aanvankelijk
liet de oorlog zich voor hen niet ongunstig aanzien.
Wel hoordte men van melk die in beslag werd geno
men, maar wat er met de andere melk gebeurde, een
waarlijk niet geringe hoeveelheid, daar hielden ae be
langhebbenden wijselijk faun mond over.
Het was hun al te gauw, immers den eersten dag
reeds, gebleken, dat er met den burgemeester en de
politie, goed ingelicht als ze waren, niet viel te spot
ten. Eerst nu alles voorbij is, zijn ze wat scheutiger in
hun medtedeelingen geworden en hebben ze ons op ons
verzoek wel eenige episodtes uit den strijd willen mede-
deelen.
Zooals men zich wellicht nog herinnert, was de po
De BURt MEESTER* der gemeente ALKMAAS
brengt .ter benn.8 van:
a. de winkeliers, die zich hebben aangeven voor
verstrekken van goedkoope bruine boonen en gr
ne erwten, dat van DINSDAG 4 JANUARI
af ter secret, ie der gemeente voor hen verki
baar zijn gesteld1 kaar n, waarbij hun den
koop in het klein word toegestaan, benevens
daarvoor noodige beste >ilj etten, af te geven ae
een der reeds bekend g takte grossiers;
b. die ingezetenen dter gen te, dat van WOENS
DAG, 5 JANUARI af verkrijgbaar zijn bij
ona^rstaande winkelie, egeerlngs bruine boo
nen tegen 20 cents per .O. of 10 cents per pond
en idem. groene erwten tegen 21 cents per K.O.
of 11 cents per pond, t.w.:
Wed. D SOUGée, Ropjeskuil 60.
VISSER, Stationsweg 4.
WEIJLING, Laat 188.
H. G. KNAAP, Verdronken Oord 34.
ELZAS, Achterstraat 51.
J. L. WALLAST, Scharioo 2.
W. C. DE BRUIJN, Zevenhuizen 10.
C. ERIKS, Stuartstraai 46, (alleen bruine
boonen
Coöp. Vereten. „ONS BELANG1' Huigbrou»
wersstraat 7.
A. SCHELLINGER, Achterstraat 48.
A. HEIJN, Fnidsen 103.
J. PASTOOR, Oudegracht 241.
L. MULDER, Tuinstraat 13.
S. KALF, Verdronken Oord 86.
G. VIS, Forestusstraat 12.
Koophandel (firma Gebr. TEN KLEIJ),
Verdronken Oord 123.
Wed. M. F. BEUDEKER, Nieuwesloot 47.
J. P. VAN HUGTEN, Oudegracht 119.
J. Z. BIERMAN, Lindenlaan 1.
Jl. TAM AN, Zeglis 51.
C. DE VRIES, Koningsweg 72.
P. A. VAN HUGTEN, Nieuwpoorislaan 65.
G. P. ELLES, Geestensingel 41.
A. BRUIN, Snaarmanslaan 147.
G. C. GROET, Landstraat 60 (alleen bruine
boonen).
C. KAGER, Westerweg 34. i
DE WIJS BROERS, Ritsevoort 35.
Th. SCHOUTEN, Voormeer 3.
P. HOPMAN, Vamebroek 19, (alleen bruine
boonen).
Alkmaar, 3 Januari 1916.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat in het ge
meenteblad van Alkmaar, No. 485, is opgenomen hun
besluit van 23 dezer, waarbij is vastgesteld:
Eene instructie voor den deurwaarder der
PLAATSELIJKE BELASTINGEN te Alk
maar,
welk besluit, heden afgekondigd, gedurende drie
maanden ter secretarie ter lezing is nedergelegd en
aldaar in afdruk, tegen betaling van 0.07 V,is ver
krijgbaar gesteld.
Alkmaar, 28 December 1915.
Burgemeester en Wethouders voorr md,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Btie van de transacties op 'dien Zondag vóór den melk-
oorlog door den voorzitter, den heer Borst en den
penningmeester, d)en heer Govers te Amsterdam ge
sloten, dadelijk zoo goed op idle hoogte, dat ze afdoeo-
dte maatregelen voor het inbeslagnemen der melk den
eersten oorlogsochtend bij idle tram van half ze6 had
kunnen nemen. Dat was voor de boeren een leelijken
tegenvaller. Ze meenden alles zoo ingepikt te heb
ben, dat er niets van zou uitlekken. Na dien morgen
zijn ze dan ook dubbel voorzichtig geworden en het is
hun sindsdien ook menigmaal gelukt op hun beurt de
politie te verschalken.
Ondier de melk, die al twee malen achtereen vóór
het vertrek dter vróegtram in beslag genomen was, be
vond zich gu van beide keeren de melk van d« n
voorzitter der vereeniging, den heer Borst. D
maakte boter, zoo heette het. De politie, trok er,
ook deze melk in beslag te nemen, den volgenden n
gen al vroeg op uit, om kwart voor vier klo.
ze bijl den heer B aan. Ze vond er echter bc
noch melk, omdat deze laat te al vervoerd was,
Koedijk, Oudorp en Oterleel naar Stompetoren, wa.
ze om 6 uur op de tram naa r Amsterdam was geze
Zooals vanzelf spreekt richt' het oog der politie zich
toen op laatstgenoemde pk an den volgenden mor
gen, na eerst de melk van a heer Govers geconfis-
ceerd te hebben, trok ze na Stompetoren. Alkmaar
sche melk vond ze er niet, wel bracht ze schrik en ont
steltenis ondier de boeren van Stompetoren en Omstre
ken, die met hun melkwagens volgens gewoonte dier
streek niet van licht voorzien, op weg waren naar de
melkfabriek Voorwaarts, aldaar, en zich nu plotsf'ie»'
door Alkmaarsche agenten aangehouden zagen! Lea
oogenblik leek het, of men succes zou hebben, toen er
een melkwagen van den heer Govers werd aangehou
den. Bij nader onderzoek bleek, dat men slechts te
doen had met een in Stompetoren wonenden neef van
het bestuurslid der vereeniging van melkveehouders.
Dat de Alkmaarsche politie niet alziend was en na
tuurlijk niet alom tegenwoordig kon zijn, ondervonden
de boeren van den Omval, die al een dag of acht, zon
der ergens last van te hebben, htm melk rustig in
Stompetoren op de tram kondten zetten. Plotseling
scheen ze er echter de lucht van gekregen te hebben
dat daar iets niet in den haak was. Op een ochtend
dat sneeuw en ijs de wegen onbegaanbaar maakten
voor paarden d!ie niet op scherp stonden, was i< daar
op post. In verband met den toestand van den weg
was den heer Gover even te voren verzocht door de
Omvaller boeren, die geen scheip beslagen paarden
bij de hand hadden, hen met zijn paard en wagen te
hulp te komen. De heer G. bespeurde op weg naar
dei Omval al spoedig onraad. Daar aangekomen liet
e«. i-tflini