DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Tia bet ïuldeüjk oorlogsterrein
No. 9
WOENSDAG
12 JANUARI
Honderd en achttiende Jaargang.
Sbonnenwitsp® per 3 maanden 1l-, It. p. pust 11.25. Jdratentieprils 10 ct. p. regel, groote lettere naar plaatsruimte. Brleren fr. N. V. Boek- en Bandelsdrukkerii 'A HERIHs. COSIER ZOON, Voordam C 9. Teleloonnr. 3.
ENGELAND.
YARIA.
DUITSCHLAND.
NED EK' VND.
n
ALKMAAR, 12 Januari
De oorlog, die onze aandacht zoo ongeveer op de
heele wereld vestigt, nu eens leidt naar heel nabij ge
legen landen, dan weer naar allerlei kleine, onbeken
de rijkjes, vraagt vandaag in het bijzonder belang
stelling voor Montenegro.
Men weet, dat het krijgsbedrijf, nadat de actie in
Servië was beëindigd, in het land der „Zwarte Ber
gen" werd voortgezet. Uit de legerberichten bleek, dat
het Oostenrijksche offensief gestadig, maar langzaam
vorderingen maakte, zoo langzaam, dat het niet de
moeite waard was er melding ran te maken, omdat ze
niet van zelfstandigen aard waren en enkel voor het
verdere verloop van de gebeurtenissen van belang
zouden kunnen worden. De omstandigheden, waar
onder gevochten werd, waren yan dien aard, dat ook
geen snelle, belangrijke resultaten konden worden ver
wacht. Het winterweer was ongunstig voor de opera
ties, die in een woest bergland moesten geschieden,
langs smalle, met sneeuw bedekte bergpaden, waar
het marcheeren in lange colonnes en het meenemen
van de bergkanonnea (een klein stukje eischt al 20
paarden, voor welke er ook weer voederdraagpaardea
moeten zijn!) tot allerlei moeielijkheden leidt.
De Oostenrijkers hebben thans echter een tweeledig
succes behaald. In het Noord-Oosten dwongen zij de
Montenegrijnen Berani te ontruimen, waardoor zij in
het eigenlijke Montenegnijnsche gebied zijn binnenge
treden, daar de strijd hier tot dusverre werd gevoerd
op het terrein, dat de Montenegrijnen in 1912 op de
Turken hadden veroverd. Oeruimen tijd en met groote
hardnekkigheid hebben de verdedigers tegenover de
tegenstanders den toegang tot hun land pogen te
handhaven, doch thans hebben zij hier den strijd moe
ten opgeveh. Zij hebben getracht de brug over de
Lim (een zijtak van de Drina) te vernielen, maar het
Oostenrijksche legerbericht meldt, dat door snel op
treden de brug „voor een volkomen verwoesting ge
spaard bleef."
Van meer beteekenis echter is het behaalde resul
taat der Oostenrijkers in het Westen van Montenegro,
waar zij de Lowtsjen-berg hebben genomen na drie
daagsche gevechten, waaraan behalve de infanterie en
de bergartillerie is deelgenomen door het geschut der
marine. Het Oostenrijksche legerbericht deelt mede,
dat deze berg, 1700 meter hoog, als een muur uit de
zee opstijgt, sedert jaren tot verdediging werd inge
richt. Deze geslaagde actie moet onder leiding heb
ben gestaan van generaal von Kövesz. De Weensehe
Zeit. meldt, dat de hoofdstad Cettinje thans reeds on
middellijk bedreigd wordt. Vermoedelijk zal Monte
negro nu het lot van Servië weldra deden
en geheel onderworpen worden. Immers de entente
is hier weer niet klaar, komt weer te laat. In een cor
respondentie van het Daily News uit Rome van giste
ren werd er nog eens op gewezen, dat de geallieerden
Montenegro tot dusverre nog niet van voldoende am
munitie hadden voorzien. En een Italiaansch blad. de
al
arg
In het Britsche Lagerhuis is het dienstplicht-ont
werp in tweede lezing behandeld. Vandaag zal de
stemming plaats hebben daar de Iersche nationa
listen hun tegenstand thans hebben laten varen, wordt
een groote meerderheid verwacht, zoodat de crisis
blijkbaar overwonnen is.
De J,Daily Chronicle" waarschuwt echter tegen
te groot optimisme en zegt, dat het Lagerhuis zich
uiet moet laten misleiden door zijn eigen overeen
stemming en gelooven dat de wet thans de algemeene
instemming van het land heeft. Het arbeiderscongres
van de vorige week zal deze week gevolgd worden
door een congres van de mijnwerkersfederatie, terwijl
alle mijnwerkersvereenigingen haar gedelegeerden last
'gaven tegen de wet te stemmen. De arbeidersparti.
echter zal in hoofdzaak haar houding wijzigen, indien
de bestaande argwaan tegen dé wet, n.l. dat deze
leiden tot industrieele conscriptie, wordt weggeno
men.
Verwacht wordt, dat de heer Asquith dien
waan zal wegnemen.
Algemeen gelooft men, dat de drie arbeidersleden
van het ministerie, de heeren Henderson, Brace en Ro
berts, allen overtuigde voorstanders'van de wet, waar
schijnlijk hun ambt zullen behouden.
De Engelsche regeering, die den financieelen toe
stand van het land zeer ernstig* heeft nagegaan en dt
groote eischen heeft overwogen, die nog zullen wor
den gesteld aan de middelen, om in de dringende be
hoeften van den oorlog te voorzien, overtuigd van dt
dringende noodzakelijkheid om zuinigheid te betrach
ten en met het oog op de algemeene verhooging var
loonen, en op de maatregelen om buitengewone win
sten te belasten of te beperken, is tot het besluit ge
komen, dat wegens die dringende noodzakelijkheid
iedere verdere loonsverhooging streng moet worden
beperkt tot een regeling in verband met de plaatselijke
toestanden en dat alle verdere loonsverhoogingen
moeten worden geweigerd.
In den Duitschen rijksdag heeft men over het voe-
dingsvraagstuk geruststellende verklaringen afgelegd;
de heer Liebknecht heeft verschillende vragen gesteld,
welke echter allen onbevredigend of niet beantwoord
werden.
Oetorpilleerd is het Engelsche stoomschip „Clan
Macfarlane, groot 4800 ton.
Het Fransche middag-communiqué luidt:
Tvfschen Somme en Oise toonde onze artillerie zich
actief. Een vijandelijk detachement trachtte een van
onze posten in den sector Armancourt bij Roye op te
lichten, maar werd door ons vuur teruggedreven. Ten
westen van Soissons vernielde ons loopgravengeschut
een munitiedepot in de omgeving van Autreches.
Volgens nadere bijzonderheden uit Champagne de
den ons artillerievuur en een tegenaanval, den belang
rijken vijandelijken aanval mislukken, waaraan min
stens drie divisies deelnamen. In een tegenaanval en
Idea Nazionale, wees er op, dat de entente had ver- I gevechten met handgranaten werd de vijand dezen
zuimd van den Lowstjen-berg gebruik te maken om een I nat^,'T?t'reT(:nnll'l.door hou bezette luisterposten.
aanvalbasie tegen de Oostenrijkers in hei leven te roe
pen. Het blad vroeg, waarom Italië niet tijdig mili
taire toerustingen had getroffen ia Montenegro. Niet
ten onrechte, immers door het Ocstenrijkseh optreden
in het land der Zwarte Bergen werden Italiaamsche
belangen ernstig bedreigd. Aan den eenen kant zet
Oostenrijk zich vast aan een kuststreek, waar Italië in
vloed begeert. Bovendien echter loopen de in Albanië
gelande Italiaansche troepen thans ernstig gevaar.
Immers de Oostenrijkers kunnen' nu ook Noord-Alba-
nië bezetten, terwijl tegelijkertijd de Bulgaren in
Westelijke richting naar de zee oprukken. Zoodra de
Oostenrijkers en Bulgaren de Adriatische Zee bereikt
hebben, ziet het er voor de Italinaansche troepen heel
slecht uit, zoodat de regeering te Rome in dat geval
blij mag zijn, wanneer zij op dezelfde wijze kunnen
worden teruggenomen als dit met de entente-troepen
op Oallipoli geschiedde. Het is dus te begrijpen, dat
de Italiaansche Idea Nazionale een alarmkreet deed
hooren en het bezit van Lowtsjen een groot gevaar
voor Italië noeml
De berichten van het Westelijk oorlogstooneel
stemmen erin overeen, dat de toestand weinig veran-
j een kleine rechthoek uitgezonderd ten westen van
„Maisons de Champagne", waar de vijand zich met
moeite staande houdt.
Ons vuur en vooral dat van de artillerie veroor
zaakte hun zeer zware verliezen. Onze troepen heb
ben den indruk een belangrijk succes te hebben ver
kregen.
isteren leverden drie bewapende vliegmachines bo
ven de Duitsche stellingen bij Dixmuiden een reeks ge
vechten met jaditmachines van den vijand type-Foc-
ker. Een onzer machines moest dalen, maar een vijan
delijke vlieger, door een der onzen aangevallen die
op 25 M. afstand granaatkartetsen op hem afschoot,
werd eveneens verslagen. Het derde Fransche vlieg
tuig viel ook een Focker aan, die in het bosch van
Houthulst ten zuidoosten van Dixmuiden viel.
BOMAANSLAG OP DE PANNE.
De Belgisdie correspondent van „De Tijd" meldt
uit De Panne:
Tijdens de Hoogmis in de parochiekerk aan den
A.denkerkschen weg, waar het Koninklijk Echtpaar den
dienst bijwoonde, nebben de Duitsche vliegers Zondag
ochtend bommen op De Panne geworpen. Het kleine
kerkje aan zee, waarvan ik vroeger een beschrijving
gaf en waar gewoonlijk het Koningspaar komt, werd
gedeeltelijk vernield, de groote kerk bleef gespaard,
al vielen in de nabijheid twee obussen. Een 50-tal
do oden vielen er te betreuren. Er ontstond een groote
Eaniek, maar dte Koning voorkwam door zijn groote
aknte en zijn bezadigd optreden erger. Vluchtelingen
de winter biedt in he Karstgebied, dat als een muur,
1700 meter hoog, ui' de zee opstijgend, sedert jaren
ter verdediging werd ingericht. Zes-en-twintig ka
nonnen, waaronder twee 12 c.M. kanonnen, twee mo
derne 15 c.M. mortieren, twee 24 c.M. mortieren, ver
der munitie, geweren, kleeding- en andere voorraden,
werden buitgemaakt. Een deel van het geschut is on
beschadigd en zal tegen den vijand worden gebruikt
In het noordoosten van Montenegro is de vijand,
die gisteren even voor Berane nogmaals weerstand
bood, teruggeslagen. Deze plaats en de beheerschen-
de hoogten ten zuidwesten ervan zijn in ons bezit.
Door een spoedig ingrijpen, kon de brandende brug
over de Lim in Berane nog voor geheele verwoesting
worden, bewaard.
Bij Ipek zijn weder 13 Servische kanonnen met veel
munitie opgegraven.
Het Engelsche legerbericht luidt:
De nacht is rustig geweest.
Vandaag groote bedrijvigheid aan weerszijden bij I
Hulluch en Yperen.
Onze artillerie is in samenwerking met onze schans
mortieren en granaatwerpers bijzonder doeltreffend
opgetreden bij Armentières en Saint Eloi.
DE DIENSTPLICHTKWESTIE.
over de werkzaamheid in het civiel bestuur in de be
zette gebieden, indien dit wordt gewenscht, in de
huishoudelijke commissie inlichtingen doen verstrek
ken.
Verder verlangde de heer Liebknecht materiaal over
de maatregelen krachtens den staat van beleg geno
men. De rijkskanselier was niet bereid het gewenschte
materiaal voor te leggen.
Bij elke vraag trachtte de heer Liebknecht aanvul-
lingsvragen te stellen, maar hij werd door den voor
zitter herhaaldelijk in de rede gevallen, wijl het hier
steeds nieuwe vragen betrof en zulk een optreden dus
in strijd was met het reglement van orde.
De heer Liebknecht verliet onder protest tegen de
wijze waarop de voorzitter de vergadering leidde, de
tribune. Hij werd onder toejuichingen van het Huis
.door den voorzitter tot de orde geroepen.
Hierop volgde de beraadslaging over de voedings
kwesties.
Graaf Westarp, de rapporteur, verklaarde, dat om
de voeding de oorlog geen dag eerder beëindigd be
hoeft te worden, dan dat militair en politiek de zege-
is behaald.
Ook de sooiaal-democratische afgevaardigde Schmidt
bevestigde, dat de voorraad voldoende is en dat het
uithongeringsplan mislukt is, doch er zijn fouten bij
de organisatie der verdeeling begaan.
De staatssecretaris Delbrück verklaarde, dat de pro-
Bij: het debat over de tweede lezing van het dienst- j ducten bij spa rzaam omgaan toereikend zijn tot den
plicht-ontwerp in het Lagerhuis stelde de arbeidersaf- j volgenden oogst, dat de prijzen in vijandelijke lam ten
gevaard'igde Andterson de verwerping voor. Bij den hooger zijn dan in Duitschland, niettegenstaande
aanvang van het debat verklaarde de heer.Thome, een $ver vrije markten en de open zee beschikt. In Fr
andier arbeidersafgevaardigde, onder toejuichingen, rijk, Engeland, Italië zijn de'moeilijkheden ten ge
dat de vorige spreker geen recht had voor -de arbei
ders in deze zaak te spreken.
De heer Anderson verklaarde hierbij, dat als
de arbeiders het wetsontwerp beter zouden begrijpen,
dte oppositie slechts te krachtiger zou worden. Het
aantal der werkelijke achterblijvers was een te verwaar-
loozen hoeveelheid en er was geen militaire noodza
kelijkheid gebleken. Als de wet eenmaal was aangeno
men, zou men niet er bij blijven staan. Er zou geroe
pen worden om algemeenen dienstplicht en de arbei
ders aan de Clyde beschouwden ae maatregelen als
het begin van industrieelen dwang ook.
De heer Richard Lambert, radicaal, die telkens in de
rede werd gevallen, ondersteunde het voorstel tot ver
werping. Het wetsontwerp zou, zeide hij, Engeland
Pruisisch maken.
De heer John Redmond verklaard, dat de Iersche
nationalisten geen verdere oppositie tegen het ontwerp
zouden voeren. Spreker zeide, dat bij de indiening
van de wet, hij van oordeel was, dat de wet alleen ge
rechtvaardigd was indien de nationale noodzakelijk-
heid was gebleken en naar zijn meening was er geen
bevredigend bewijs voor zulk een noodzakelijkheid.
ge van onvoldoende organisatie van het verkeers
zen gro ;an bij ons, zeide spreker. Dat wij mt
ter wc ver de moeilijf -den, is in de eer.
plaats ken aan ons t. orwegwezen.
De g e bevolking m zich bij de organisaties
voor o' tributie aansb: met den vasten wil
daarvan te maken wat er v. te maken is, bezield door
den wil tot overwinning, che niet alleen buiten, maar
ook in het binnenland moet worden behaald.
EEN NEDERLAAO DER LUXEMBURGSCHE
REGEERING.
Bij de opening der Kamer Van Luxemburg heeft de
regeering gister haar vroeger program gehandhaafd',
waarop de Kamer zich met 26 tegen 25 stemmen tegen
de regeering heeft uitgesproken.
Voor de vergadering begon hadden twee leden van
het blok de regeeringszetels uit het venster op straat
gegooid1.
lot president is notaris Hemmer (onafhankelijk af
gevaardigde, die echter de zijde kiest van het blok)
Met het oog op de niet twijfelachtige gevaren van ver- p iJrHi" rmt' ingenieur Faber, lid der recht-
deeldheid en onrust en wellicht van ernstige arbeiders- PartlJ> gekozen.
yewegingen hadden de nationalisten tegen dte wet ge-
UITBREIDING VAN HET BELGISCHE
KABINET.
De g en ondter voorzitterschap van baron de
Broquev; gehouden kabinetsraad heeft naar de N.
R. Ct.
dert ondanks alle actie, welker beteekenis echter ver- j 611 inwoners behooren onder de dooden, onschuldige
schillend wordt voorgesteld. De Duitschers doen het I burgers _en krijgshafte soldaten. Onder het puin wer-
voorkomen alsof de gevechten in de Champagne
maar gewone aanvalletjea zijn, de Franschen daaren
tegen zeggen, dat het hier een mislukte poging tot
een groot offensief van Duitschen kant betreft. De
Franschen verklaren, dat de Duitsche terreinwinst
zich beperkt tot een klein hoekje, waar men zich
met moeite stand houdt en dit klopt wel met het laat
ste Duitsche legerbericht, volgens hetwelk de Fran
schen een tegenaanval hebben gedaan over een af
stand van 1000 meter, blijkbaar om het verloren ge-
gane gebied te herwinnen. Zou het achterna niet blij-
km, dat men hier slechts te doen heeft met voorberei
dende en inleidende gevechten, welke een offensief op
grooter schaal plegen vopraf te gaan?
Van de andere oorlogsterreinen is er geen nieuws.
den de lijken soms weggehaald, maar een oude man
en vrouw voted men wonderlijk ongedeerd onder hun
ingestorte huisje.
Het Oostenrijksche legerbericht luidt:
Gisteren heerschte, afgezien van de gewone artille-
riegeveehten, ook aan het Besstrabische front en in
Oost-Galioië rust. Sedert van morgen vroeg doet dte
vijand opnieuw, na hevig artillerievuur, tevergeefs aan
vallen in de streek van Toporoets en Rarancze.
Het Oostenrijksche legerbericht luidt:
De Lovtsjen is genomen. In hardnekkige gevech
ten gedurende drie dagen overwon onze dappere in
fanterie, in schitterende samenwerking met de zware
artillerie en de marine, dén verbitterden tegenstand
van dten vijand en de ontzaglijke moeilijkheden, die
stemd. Thans echter was de toestand gieheel gewij1
zigd. De stemming over de eerste lezing had, voor zoo
ver dte nationalisten betreft, den toestand veranderd'.
Bij de stemming immers over deze zuiver Britsche wet
was er een Britsche meerderheid van tien tot een ten
gunste er van.
Tot de meerderheid behoorden de meeste liberale le
den, die krachtige ondersteuners waren geweest van
de Iersche rechten en vrijheden. Minder dan de helft
van de arbeiderspartij' stemde tegen de wet en de ver
antwoordelijke leiders dter arbeiderspartij stemden
voor. Bovendien Werd algemeen toegegeven, dat als
er een verkiezing kwam, er een overweldigende meer
derheid zou zijn voor de wet. Dit alles overwegendte
en nu de nationalisten toch hun protest hadden geuit,
ïadden ze besloten zich niet verder tegen het wetsont
werp te verzetten. Spr. hoopte, dat het ontwerp spoe- j icmuc, u« morgen uoor oaron ue i
dig wet zou worden en dat alle partijen in le uitvoe-1 den koning zullen worden voorgesteld
ring zouden toestemmen. (Toejuichingen.) 1
Sir Edward Carson brandmerkte de oppositie tegen
de wet als een sledi dienst jegens het land en be
spotte de argumenten er tegenstanders van den maat
regel. Hij besprak ,,e .bezwaren, dat de wet de in
dustrie zou benadeel' a en tot arbeidersmoeilijkhedten
aanleiding zou geven en vroeg, ondter luide toejuichin
gen Wat doet dlat alles er toe als we den oorlog I
maar winnen en wat zou dat alles beteekenen als we
verloren? Spr. wees er verder op, dat de militaire ad'
viseurs van de regeering met de geallieerden groote
meldt, zijn goedkeuring gehecht aan de benoe
ming tot ministers zonder portefeuille van graaf Go-
biet d'Alviella, Paul Hymans (beiden liberaal) en Van
dervelde (soc.-dem.).
De heer Hymans blijft gezant te Londen.
Om ook dte algemeene sympathie der katholieken
voor den godsvrede te bestendigen, heeft baron De
Broqueville in overleg met den koning nog drie minis
ters in het kabinet geroepen, n.l. de heeren Liebaert,
voormalig minister van arbeid, en Schollaert, voorma
lig minister van binnenlandsche zaken en president
van de Kamer.
Er komen dus zes nieuwe ministers zondter porte
feuille, die morgen door baron De Broqueville aan
KORTE BERICHTEN.
Voor het eerst is de bijeenkomst te Parijs' van een
Fransch-Engelsche conferentie voor militaire lucht
vaart gehouden. Deze conferentie zal maandelijks
zitting houden en alle natiën, die de entente vormen,
zuilten er aan deelnemen.
De Britsche stoomboot „Clan Mac Farlane" is
gezonken.
Twee stuurlieden, vier machinisten, achttien Las-
strategische plannén hadden te ontwerpen en deed rit- I ZZ ïtï fad? reZteubf^0"1611-
komen welken invloed de Russische tegenslagen in stierven in de reddingboot.
1915 op dte grootte van ons leger moesten hebben. Mil
lioenen soldaten, die in het offensief waren, werden te
ruggedrongen tot het defensief en het troepental dat
voor ons voldoende was, kon nu na deze gebeurtenis
sen niet meer voldoende zijn.
Sprekende over de rede van sir John Simon, wees
sir Edward Carson er op, dat toen Simon lid der re-
geering was, er wetten waren aangenomen, die den
diensttijd van de soldaten, die reeds in dienst waren,
verlengden. Dit was dwang voor mannen die in som
mige gevallen al dertien jaren dienden, maar nu wil
den sir John Simon en anderen dwang weigeren voor
mannen, die niets wilden doen. (Toejuichingen). Sir
Edward Carson concludeerde, dat het land gezond en
krachtig was en elk offer zou brengen ten einde de
zege te behalen. (Toejuichingen).
De discussie werd hierna verdaagd. De belangstel
ling verflauwde zeer na Rermond's verklaring, en nu
de zekerheid bestaat, dat hedenavond de regeering
een overweldigende meerderheid zal krijgen.
DE 'RIJKSDAGZITTING.
De met den Keizer en de Bulgaarsche Kamer gewis
selde telegrammen bij de jaarwisseling werden in de
gisteren gehouden zitting van den rijksdag onder bij
val voorgelezen.
Op de vraag van den heer Liebknecht (soc.) over de
Armeniërs werd geantwoord, dat een gedachtenwisse-
ling heeft plaats gehad tusschen de Duitsche en de
Turksehe regeering. Waar de heer Liebknecht piede-
deelingen verlangde over den toestand van de bevol
king in de bezette gebieden, werd geantwoord, dat de
rijkskanselier niet bereid is het gewenschte materiaal
over te leggen doch, gelijk tot dusver, zal hij echter,
Het Berlijnsche gemeentebestuur heeft opnieuw
de aandacht erop gevestigd dat alle keukenafval voor
veevoeder moet worden bewaard. De huiseigenaren
moeten er toezicht op houden, dat de iafval inderdaad
voor veevoeder wordt gebruikt.
Volgens de Bcrner Bund is ook een tweede cor
respondent van de Times in Zwitserland1, een Fransch-
man, met name Durnont, gearresteerd an naar Bern
gebracht.
Volgens de Times heeft tengevolge van de her
opening van het groepensysteem voor de recruteering
in Engeland een zeer bemoedigend aantal inschrij
vingen plaats gehad van nieuwe recruten.
De Times meldt, dat 80 unionistische leden van
het Engelsche Lagerhuis zich hebben aangesloten bij
het oorlogscomité, dat zich de laatste week heeft ge
vormd ondter voorzitterschap van Sir Edward Carson
met het doel een krachtige voortzetting van den oor
log te ondersteunen.
De mijnarbeiders in Saksen eischen loonsverhoo
ging van 12 per schacht en maandelijksdhe on dn
steuningen van 1.20 per kind, daar de duurtetoet
onvoldoende is. Aan het ministerie van mijnbouv
om bemiddeling verzocht.
De groote moeilijkheden, welke de Fransche g
nijverhei limns ondervindt, geven aanleiding tot
brief in emps, waarin nedtegedeeld wordt
maand: 00.000 flessch i naar het front word<
gestuui .aar meestal roken worden.
LANDt JRM.
De Minister van. Oorlog brengt in de Staatscourant
ter algemeene kennis, dat nog niet kan worden be
paald, wanneer de in 1891 geborenen, die tot den
landstorm behooren of daartoe op of na 1 Februari
oti U<-v4- -i r »/-»/-< 1 A 1 r*
