DAOBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTRE EN.
fan tot west® ooflogsterreln.
Van het zuidelijk oorlopterreln
Van liet oostelijk oorlopterreln.
Storm- en watersnood.
Uitbetaling vergoedingen
LflIBWEElISNDSIBÉ GR MILITIE.
No. 11
Honderd
en achttiende Jaargang.
1916
per 3 maanden f 1.—fir. p. post f 1.25. Advertentieprijs 10 ct. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. V. Boek- en Handelsdrnkkerij v.h. HERIÏ: JSTER <S ZOON ./dam C9. Telefoonnr. 3.
VRIJDAG 14 JANUARI
LUXEMBURG.
ENGELAND.
DUITSCHLAND.
NEDERLAND.
2-3 ixur
3-4 uur
ALKMAAR, 14 Januari.
De critiek in verband met de verovering van den
Montenegrijnschen berg Lowtsjen door de Oostenrij
kers begint los te komen. Men vraagt in Italië vol
gens de Daily Telegraph waarom niet eerder hulp
was gezonden om deze stelling te verdedigen. Wel
zorgde Frankrijk voor eenige zware kanonnen, doch
deze waren van verouderd model en verrieden bij het
schieten hun aanwezigheid door den rook. Andermaal
zoo schrijft de Italiaansche Corrier della Sera
behaalt de vijand een groot, hoewel geen onmiddellijk
succes, dank zij onze onvoldoende waakzaamheid, on
duidelijke opvattingenen telaat genomen besluiten,
welke de verderfelijke fouten van de entente zijn.
Waarom hebben de Franschen zoo laat kanonnen naar
Antivari gezonden, welke bovendien nog onbruikbaar
waren? Waarom heeft men den strijd tegen Cattaro
overgelaten aan de onvoldoende artillerie van Monte
negro? Het gebruik van zulk een artillerie grenst aan
hoogverraad! Waarom bleef Italië toezien, nadat het
gedurende 30 jaren volhield, dat de hoeksteen zijner
Adriapoiitiek daarin bestond, da,t Oostenrijk ver van
den Lowtsjen moest worden gehouden, welks bezit
Cattaro onneembaar en Montenegro tot een vasalstaat
van Oostenrijk maakte? Geen dramatische proclamatie
van koning Nikita konden Montenegro en de toekomst
van Italië in de Adriatisehe Zee redden, maar troepen,
kanonnen, geweren, munitie en proviand in overvloed.
Wat zullen wij thans ondernemen? Niets of iets dat
onvoldoende is, en men vraagt zich af of het niet al
reeds te laat is. En toch zullen wij later, om onze po
sitie in Durazzo te redden, veel grootere offers moe
ten brengen."
De Londensche bladen betoogen, dat Montenegro
gered moet worden en zij spreken daarbij de hoop uit,
dat Italië zijn uiterste best zal doen. De Times
schrijft, na melding gemaakt te hebben van de critiek
in de Italiaansche pers op de stemming, waarin het
Engelsche publiek de ontruiming van Gallipoli heeft
opgenomen, o. m.: „Wij erkennen, dat de krijgsver
richtingen op Gallipoli aan critiek blootstaan en 'wij
vertrouwen, dat de pers van Italië in denzelfden geest
van vrijmoedigheid van èen vriend en bondgenoot ons
recht niet in twijfel zal trekken, om .ons te verwonde
ren, hoe Italië heeft kunnen toelaten dat zulk een be
langrijke stelling als de berg Lowtsjen, een stelling
ten aanzien waarvan de Italiaansche diplomatie her
haaldelijk een vastberaden houding heeft aangenomen,
verloren ging, zonder dat van eenige poging bleek,
om Montenegro bij de verdediging ervan behoorlijk te
ondersteunen. Het belang van Italië bij het behoud
van Montenegro was ten minste even rechtstreeksch
als dat van Engeland bij het openen van de Dardanel
les"
Terwijl de bladen der entente aldus schrijven, ver
keerde de hoofdstad van Montenegro, Cettinje in di
rect gevaar. Woensdagavond waren de Oostenrijkers
nog maar 6 K.M. van deze stad verwijderd en gister
middag zijn ze de stad binnengerukt.
Van de andere oorlogsterreinen is er geen nieuws.
De geallieerden hebben eenige spoorwegbruggen
over de Stroema en de Vardar in Griekenland doen
springen, aldus de verbindingen van Bulgarije met
Turksch-Thracië verbrekend en den tegenstander in
een eventueelen opmarsch belemmerend.
Naar verluidt wordt de stemming der Grieken je
gens de entente er de laatste dagen niet beter op.
De Oostenrijksch-Hongaarsche regeering heeft door
middel van den Amerikaanschen gezant geprotesteerd
bij de Fransche en Engelsche regeeringen wegens de
arrestatie der consuls te Saloniki, welke een rechts-
schending wordt genoemd, waarvoor weerwraak in
het uitzicht gesteld wordt.
Officieel wordt uit het hoofdkwartier bericht:
Ten N. O. van Arrmentiêres werd een aanval van
een sterrke Engelsche afdeeling teruggeslagen.
In de vroege morgenuren herrhaalden heden de
Franschen in Champagne den aanval ten N. O. van
Le Mesnil; zij werden echter teruggeslagen. Eveneens
mislukte een aanvalspoging tegen een deel der door
ons op Januari bij het gehucht Maisons de Champag
ne genomen loopgraven.
De luitenants Boelcke en ïmmelmann schoten ten
N.O. van Tourcoing en Bapeaume ieder een Engelsch
vliegtuig neer. Zij kregen van den keizer de „Ordre
pour le Mérite." Een derde Engelsche vliegtuig werd
in een luchtgevecht bij Roubaix, een vierde door ons
vuur bij Ligny (ten Z.W. van Rijssel) neergeschoten.
Van de acht Engelsche vliegerofficieren werden er
zes gedood, twee gewond.
i Het Fransche legerbericht luidt:
Tusschen Somme en Aisne beproefde de vijand een
overval tegen een onzer kleine posten, welke geheel
mislukte.
In Champagne werden twee handgranatenaanvallen
tegen onze stellingen tot staan gebracht door ons
vuur. Nadejre berichten over den gasaanval van gis
teren in den Forgessector toonen, dat door een veran
dering van de windrichting de gaswolken naar de vij
andelijke loopgraven werden teruggedreven.
Het Oostenrijksch legerbericht luidt:
De langs de Adriatisehe kust oprukkende colonne
verdreef de Mootenegrijnen uit Budna en bezette den
ten noorden van de stad' gelegen berg Mainl. De in het
Lowtsjengebied opereerende troepen waren gisteravond
zes K. M. ten westen van Cettinje in gevecht.
De gevechten bij Grahovo verliepen gunstig. Onze
troepen drongen door in het Aaldal. In het grensge
bied ten zuiden van Avhovatsj overvielen wij den vij
and en wierpen hem uit zijn hoogtestellingen.
In het noordoosten van Montenegro is de toestand
onveranderd.
OLicieel wordt uit het Duitsche hoofdkwartier be
richt:
Met succes bekroonde gevechten hadden op verschil
lende plaatsen van het front plaats tusschen Duitsche
patrouilles en Russische verkenningsafdeelingen.
Bij Nowo Solki tusschen de Olschanka en de Be-
resina werden de Russen uit een vooruitgeschoven
loopgraaf verdwenen.
Het rapport van den generalen staf luidt
In Oost-Galicië en aan het Bessarabische front hier
en daar artilleriestrijdl Anders niets bijzonders.
HET MINISTERIE AFGETREDEN.
Het ministerie-Loutsch is afgetreden.
DE MIJNWERKERS EN DIENSTPLICHT.
In de bijeenkomst der Miners federation" te Lon
den werd eenstemmig besloten, zich te verzetten tegen
de wet op den militairen dienstplicht, doch niets te on
dernemen voordat het ontwerp wet zal geworden zijn.
LIEBKNECHT EN DE SOC.-DEM. RIJKS
DAGFRACTIE.
Dfe soc. dem. Rijksdagfractie nam in dé gisteravond
gehouden zitting een verklaring aan, volgens welke
de afgevaarigde Liebknecht wegens voortdurende gro
ve inbreuken op zijn plichten als fractielid, zijn rech
ten, voortvloeiende uit het lidmaatschap van de frac
tie verloren heeft.
KORTE BERICHTEN.
De Berlijnsche militaire kleermakers, die reeds
gedurende eenigen tijd allerlei kwesties hadden, het
loon betreffende, zullen naar de Voss, Ztg. meldt,
waarschijlijk tot slaking overgaan.
De Times bepleit opnieuw het denkbeeld van een
campagne om het volk er toe te brengen zuinigheid te
betrachten.
Naar verluidt zijn de consuls van de centrale mo
gendheden, die gevangen genomen zijn, aan boord van
den hulpkruiser Savoie.
De Franschen hebben, als voorzichtigheidsmaat
regel, de spoorwegbrug over de rivier de Stroema bij
Demir Hissar in de lucht laten vliegen.
Voor de Fransche soldaten zijn treinen vol hon
den, vooral fox-terriefs gezonden, om de rattenplaag
te helpen bestrijden. De manschappen van eén leger
corps doodden in 14 dagen 8000 ratten. Ieder man
krijgt 2, tot 5 cent voor elke rat. De sport der ratten-
vangerij is daardoor zeer in trek gekomen.
Duitschland heeft een uitvoerverbod voor gloei
kousjes uitgevaardigd.
De liberale parlementsleden in Engeland hebben
het voorbeeld der unionisten gevolgd en een oorlogsco-
mité opgericht teneinde door een krachtdadige voort
zetting van den oorlog te werken.
DE „MAASHAVEN" OP EEN MIJN
GELOOPEN.
Zooals we reeds in een gedeelte onzer oplaag kon
den vermelden is uit verschillende opgevangen tele
grammen. door het Radio-station te Scheveningen ge
bleken, dat het Nederlandsche stoomschip „Maasha
ven" van de gebroeders Van Uden te Rotterdam, be
westen het lichtschip „Galloper" vermoedelijk op een
mijn is gelopen. Het stoomschip is door de bemanning
verlaten, en is nog drijvende met brand in 't voorschip.
Veertien man zijn gered door het stoomschip „Goen-
toer", dat ook de journalen en papieren aan boord
heeft, en acht man zijn aan boord van de „Juliana"
van de maatschappij „Zeeland".
De bemanning is vervolgens met de Batavier IV
naar Rotterdam gebracht.
(De „Maashaven" is 2609 ton groot. Het schip was
van New. Orleans en Norfolk naar Rotterdam be
stemd).
DE INTERNEERING D|ER BEMANNING VAN DE
E. 17.
In het Lagerhuis vroeg gisteren de afgevaardigde
Swift Mac Neill: le. of de bemanning van den Engel-
schen onderzeeër „E 17" door de Nederlandsche re
geering geïnterneerd is, en 2e. indien dit zoo is, of
dan die intemeering strijdig is met de internationale
wetgeving en of de Haagsche Conventie, hoofdstuk
X, artikel 13, waarin het intemeeringsvraagstuk be
handeld wordt, slechts betrekking heeft op mannen,
die zich aan boord van door den vijand vernielde
schepen bevinden; 3e. of Engeland de onmiddellijke
invrijheidstelling zal eischen van deze mannen, die
aan Engeland behooren uitgeleverd te worden, onder
voorwaarde, dat zij niet verder deel zullen nemen aan
de vijandelijkheden.
Sir Edward Grey antwoordde, dat de bedoelde be
manning door de Nederlandsche regeering geïnter
neerd is. De plaats waar de mannen zich bevinden,'
is op het oogenblik nog niet bekend. Art. 13 van de
Haagsche Conventie maakt geen onderscheid tusschen
schepen, die door den vijand in den grond geboord
zijn en zulke, die ten gevolge van gewone scheepson
gevallen ten onder gingen. De minister zou er voorts
voor zorgen, dat de verdere wenken van Mac Neill
ernstig overwogen worden.
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
MIDDEN-NOORDHOLLANDSCHE WATER
LEIDING.
Ook de gemeenteraad van Heemskerk heeft in be
ginsel besloten deel te nemen in de Midden-Noordhol-
landsche waterleiding, waarvoor de plannen zijn
ontworpen door het rijksbureau voor drinkwatervoor
ziening, mits het rijk garantie verleent voor terugbeta
ling van eventueele verliezen.
UIT DE XX EEUW.
Men schrijft aan de N. R. Crt.:
Bij een burgerlijk armbestuur in een gemeente in het
centrum van ons land kwam dezer dagen een vrouw
zich beklagen over hevige en voortdurende maagpij
nen.
De armmeester, die zijn zeer, moeilijke taak met de
grootste zorgvuldigheid vervult, wist het menschje aan
den praat te krijgen en hield, om te gelegener tijd den
geneesheer te kunnen voorlichten, aantekening van
hetgeen zij zoo al te zeggen zou hebben.
Na de zeer lange inleiding, die de welbespraakte
vrouw ten beste gaf, ried hij haar aan, liever een ge
neesheer te raadplegen, dan op eigen houtje een middel
tegen de kwaal te vragen aan het armbestuur.
Och, meneer, klonk het toen,, ik heb van alles ge
probeerd ik heb zelfs ~t schrik niet, lezer hersens
van een dood mensch gegeten en ookjiet hoofd. „Ik
heb er nog een viel (vijl) van tien stuuvers voor ge
kocht. Je mot maar eens bie me komme kieke."
De annmeester wachtte zich wel, teekenen van af
grijzen te geven, notuleerde het verdere van het ver
haal nog zorgvuldiger en nam zich voor de waarheid
van het door de vrc w vertelde zoo nauwkeurig mo
gelijk te onderzoeken
Voor het oogenb; c voldeed hij aan het verlangen
om haar een bonnetje te geven voor een fleschje lever
traan.
Een paar dagen later ging hij met twee zijner ken
nissen naar de straat, waarin het vrouwtje woont, en
stapte hij daar binnen, kwansuis om eens te vragen, of
zij baat had gevonden bij de levertraan.
De vrouw zelf bracht het griezelige ter sprake met
O ja, da's waar ookik heb je verteld van dat hoofd.
Wil je 't eens zien? Ik heb er nog maar een klein stuk
je van.
Ze rommelde wat in een kast en haalde daaruit te
voorschijn den schedel en de vijl.
„Kijk, zoo doe ik het," verklaarde ze den heeren, en
zij raspte het nog overgebleven deel van het cranium
en stak het geraspte in den mond. „Ik kreeg het mid
del van een boer,"zoo vervolgde zij. „De tanden heb ik
er uit gebroken en weer begraven."
Dus toch nog zekere piëteit.
Wel deelde zij mede, den schedel te hebben gekocht
van een kerkhof, doch ze wist zich niet meer te herin
neren, op welke begraafplaats deze lijkschennis is ge
pleegd.
PETTEN GEEN TOEGANG.
Men schrijft uit Utrecht aan de Tel.
Bij de begrafenis van mr. Van Engèn wilden Za
terdag ook eenige personen toegang hebben tot den hal
waarin het lijk gebracht werd en de redevoeringen
gehouden werden. Onder hen bevonden zich o. a. de
voorzitter van den gemeentewerkliedenbond, de heer
Wijnands, en een particulier patroon, de heer S. De
politie weigerde hun echter den toegang, omdatzij
petten op hadden!
Bij navraag verklaarde de politie, dat zij die op
dracht hadden ontvangen van den directeur der be
graafplaats, den heer Rutgers. Heeren met „jockeypet
ten" werden evenwel toegelaten.
Verschillende gemeentewerklieden, die aan hun over
leden chef eveens de laatste eer wildep bewijzen en
eveneens een pet ophadden en deze bejegening bij
woonden, gingen maar heen. Zij waren woedend over
zoo'n behandeling.
DE STORM.
In Scheveningen joeg de storm het zeewater bij tus-
scbenpoozen over den strati dmuur, zoodat het nu en
dan de Keizersstraat in stroomde.
Trots het noodweer, waren velen naar den boulevard
gekomen om van het machtige schouwspel der woeste
zee te genieten, waarbij menigeen door het opgejaagde
water werd verrast en doornat werd.
Het draailicht op de Noorderpier van de Hoek van
Holland1 is door den stórm stuk geslagen.
Er werd 128 d.M. water geseind.
Ruim 200 meter benoorden de ververschingstent aan
het strand is weer een mijn aangespoeld. De toegang
tot het strand is voor het publiek verboden.
Door den hoogen waterstand, tengevolge van 't
zwaar sjomrweer konden Donderdag gedurende den
geheelen dag te IJmuiden geen schepen door de slui
zen aldaar geschut worden. Het water bereikte zelfs 'n
hoogte 2.35 meter boven A. P.
Rotterdam heeft gisteren veel last van hoog water
gehad. Een gedeelte der stad stond gedurende het
vloedtij onder water. Het was de hoogste vloed ooit al
daar geconstateerd.
De ontzettende Noordwesterstormen, die de Zui-
derzee hebben gevuld en de hooge krachtige golven
tegen .de dijken hebben doen beuken, zoodat deze op
verschillende plaatsen zijn bezweken, hebben in den
afgeloopen nacht aan onze provinciale Zuiderzeekust
groot onheil gesticht.
Omstreeks half drie is de Zuiderzeedijk van den An
na Paulowna-polder op 13 plaatsen over een lengte
van 150 meter doorgebroken. De Oosterpolder stond
spoedig geheel onder ater pl.m.1800 H. A. land werd
overstroomd. Zoo sp edig mogelijk werd hulp gere-
quireerd, zoodat vann irgen vroeg reeds een ingenieur
van den provincialen waterstaat benevens de vice-ad-
miraal W. Naudin ten Cate met officieren en 750 man
schappen aanwezig waren. De duikers in den spoor
dijk werden onmiddellijk dichtgezet en met duizenden
zakken zand trachtte men de geslagen gaten te stop
pen.
De Bnrgemeester van Alkmaar brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat de nlt-
keerlng der vergoedingenloopende over
het tijdvak van 10 tot en met 10 Januari,
zal plaats hebben ten Stadhuize, op Maan»
dag17 Jannarl a. s., voor zooveel de
LiïDWKEB en den LANDSTORM aangaat
van
en vooi ooveel de MILITIE betreft van
namiddags.
Alkmaar, 14 Januari 1916.
De Burgemeester voornoemd,
RIPPING.
Het water stroomde echter nog steeds met groote
kracht binnen, zoodat vanmorgen de toestand zeer cri
tiek leek. Aan de Kleine Sluis staat het water tot
aan de Wipbrug. Vele vrouwen en kinderen zijn naar
de Oudesluis gevlucht. Verscheidene bewoners stap
ten zoo van hun bed tot hun knieën in het water. Op
vele boerderijen staat nog vee, gepoogd wordt dit te
redden. Bij een landbouwer moeten 7 paarden zijn om
gekomen. De schade is zeer groot, daar al de gezaai
de winterrogge reeds als verloren kan worden be
schouwd.
Van den Groetpolder is de zeedijk eveneens ernstig
beschadigd. Op sommige plaatsen is de toestand cri
tiek. Met man en macht wordt er gewerkt om de ga
ten te stoppen en er zijn matrozen aangevraagd om
hierbij behulpzaam te zijn. De gemeente Aartswoud
wordt in het bijzonder bedreigd. De bewoners houden
zich gereed om te vluchten en brengen hun goederen
reeds in veiligheid.
Met angst ziet men het hooge water tegen vier uur
tegemoet.
Aanvankelijk was het treinverkeer Alkmaarden
Helder onderbroken, maar spoedig had de dienst
weer zijn normaal verloop.
Men seint ons uit Edam:
Alhier heerscht hooge watersnood en men vreest
voor een doorbraak van den Zuidpolder en den Zee-
vangsdijk. Hedennacht om half 4 werden de militai
ren van het fort gerequireerd om assistentie te verke
nen, daar de dijk bij Katwoude' en Monnikendam was
doorgebroken en het water reeds halfweg in de rich
ting van Edam stond. Het vee uit de omstreken van
Monnikenda. verd ijlings naar Edam in veiligheid
gebracht en ij, de groote kerk ondergebracht. Te ze
ven, uur in den morgen werd hier de noodklok geb 1
wat bij menschenheugenis niet meer is voorgeval
Ongeveer een uur later was het water iets zakkei
terwijl r hoop had, dat, wanneer de wind bede
zou, men plaats voor ovet itrooming kon behoet
Duizem (ken met zand werden aangebracht t
steun v inderdijken, di door den hevigen wate
druk h; daar reeds bc men te wijken, terwg
door d erken golfslag r en daar reeds water
over de dijken sloeg.
De eerste tram naar Amsi dam was gedwongen te
rug te keeren en die vari 8 uur kon niet vertrekken.
Een latei telegram meldt on$:
Een detachement militairen is hier voortdurend in
de weer dén zeedijk, die reeds aan hef verschuiven is
en ieder ogenblik kan doorbreken, te versterken. De
toestand is in den loop van den morgen hoegenaamd
nog niet verbeterd. De streek tusschen Edam, Monni
kendom en Volendam is geheel overstroomd. Er is
zeer veel vee verdronken. Te Edam heeft het water
dc'huizen nog niet bereikt, maar ook hier staat het
reeds in de tuinen die aan den Zuiderpolder grenzen.
De Zuiderpolder staat onder water en het water is
daar binnengedrongen uit de Katwouderpolder, waar
van de zeedijk reeds is doorgebroken. Het ergst is de
toestand wel te Volendam. waar in alle lager gelegen
huizen het water tot aan den zolder staat, zoodat de
bewoners hun onderkomen moeten zoeken in de hui
zen die op den dijk staan. Volendam is op het oogen
blik een land. Alleen langs den zeedijk kan het
worden 1 ikt, doch deze weg is zeer gevaarlijk. De
spoorweg rbinding EdamVolendam is verbroken
Honderden stuks vee zijn op den dijk samengedreven
en kunnen niet meer naar Edam worden gebracht.
Bovendien is reeds zeer veel vee verdronken.
Ook is de zeedijk doorgebroken te Uitdam bij Zui-
derwoude, waardoor de Zeevangpolder is over
stroomd. Te Broek in Waterland staan reeds zeer
veel huizen onder water. Van twee boerderijen is al
het vee verdronken. Bij Ilpendam is men bezig de
bruggen te stutten.
Naar verluidt heeft de noodklok van Ilpendam ge
luid. Alles om Broek in Waterland staat blank. Het
vee loopt los in de Purmer. Mén ziet er het water aan
komen.
Uit Monnikendam meldt men ons
Hedennacht om 2 uur is bij Zuiderwoude de dijk
bezweken, waardoor het land rondom Monnikendam
overstroomde en het water ook de stad binnendrong.
Nader meldt men nog, dat de geheele stad blank
staat. Alleen de kerk en het Doelenhotel hebben geen
last van het water. Het vee wordt in de stad tredre-
ven Het water stroomt nog steeds toe. Monniken
dam is alleen per boot te bereiken. De stoomtram
heeft den dienst gestaakt.
Men seint ons uit Landsmeer: Het water, dat
bij Monnikendam, waar de dijk op drie punten
is doorgebroken, de polder binnenstroomt, heeft het
water In het Noord-Hollandsch-kanaal zoo onrustba-