DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Aangifte van leerlingen JNo. 24 Honderd en achttiende jaargang. 1916 Abonnementspriis pst 3 maanden fl.—,fr. p. post f 1.25. Adïoitentiopriis 10 ct. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. V. Boek- eo Handelsdrukkerli v.h. HERBIs. COSTER4ZOON, Voordam CO. Teleloooer. 3. ZAT ER IIA O 29 JANUARI voor Alkmaar en Omstreken. Timmeren, Smeden en Machine bankwerkers, Schilderen, Meubel makers en Kleêrinakers. voor den «-Jarigen cursus, aanvangende 3 APRIL e.k., op eiken werkdag van 1 lot en met 19 FEBRUARI. Jiet practisch en theoretisch onderricht wordt ge geven in de vakken 't Aantal leerlingen dat geplaatst kan worden is pl.m. 65. Zij, die den leeftijd van 12 jaren hebben bereikt kunnen na afgelegd examen toegelaten worden on- vermogenden kosteloos, anderen betalen een school geld van 6 tot 3« gulden per jaar. Leerlingen uit buitengemeenten worden nidt toegelaten tenzij het bestuur dier ge meente boven het schoolgeld een bijdrage betaalt aan de School van f 40.— per leerling. Nadere inlichtingen aan het Schoolgebouw. A. A. DE GROOT, wnd. Dir. STADNIEUWS. BOND VAN ZUIVELFABRIEKEN IN NOORD-HOLLAND. Hedenmorgen ten 12 ure vergaderde in café „Cen tral" de Bond van Zuivelfabrieken ia Noord-Holland ter bespreking van de verplichte pasteuriseering van de nevenproducten der Zuivelbereiding (ondennelk, kar nemelk en wei) overeenkomstig het hiertoe uitgevaar digde Koninklijk besluit. De voorzitter, de heer H. ,K. Koster opende de zeer goed bezochte vergadering. Spreker wees er op, dat ook reeds het vorig jaar over dit punt gesproken was. Thans is de pasteurisee ring evenwel verplichtend gesteld en daarom was het noodig de houding te bepalen. Den 12en Januari viel het Kon. Besluit, verschillen de fabrieken kunnen hieraan nog niet voldoen, daar om deze vergadering, om deze verplichting zoo min lastig mogelijk te maken. Dr. Scheij bekwam hierna als inleider het woord. Het Kon. Besluit aldus spreker, bevat bepalingen over het vervoer van wei eü afgeroomde melk, met de laatste had men in deze provincie niet te maken. Spr. kon niet opmaken of ook de hiaatregel geldt voor de consumptie-karnemelk, spreker veronderstelde van niet. Voor kleine melkinrichtingen, mclkslijters enz. is ook deze kwestie van groot belang. Eén burgemeester vaardigde het besluit uit dat ook deze er onder val len een ander, dat ze er buiten staat. De Noord-Hollandsche kaasfabrieken vallen m te der geval onder het besluit, dat een verplichting en een verbod inhoud. Voor de kleine zoetfabrieken gaat het om de melk en weiroom die tot 80 graden snel verhit en snel afge koeld moet worden. Een pasteuriseer inrichting is hiervoor noodig. Het zou jammer zijn als de karnemelk als volksvoedsel niet meer gebruikt kon worden. Spreker beschouwde dit als een zeer voornaam ding, de wei was evenwel het voornaamste, deze moet onmiddellijk na haar ont staan verhit worden, dan is het met de weiroom ge- da|en voortdurende opoffering van de weiboter lijkt spreker te bezwaarlijk, daarvoor is het bedrag te aan zienlijk. j Een aanschaffing van een regulatieftoestel is dan ook noodig. De drijfkracht voor dit apparaat is ook noodig. Hierna behandelde spreker de geschiktheid van ge pasteuriseerde wei als varkensvoedsel. Een proefne ming had uitgemaakt, dat de voedingswaarde gelijk was aan de andere. Gewenscht is het evenwel vooral met het oog op de .fokkalveren het in een zelfde zuurheid te houden Er blijft niets anders over ook voor de kleine fabrieken, dan het aanschaffen van een pasteuriseer-inrichting, aangezien het vervoer van niet gepasteuriseerde wei verboden is. De groote fabrieken kunnen, aldus,spreker, wel aan het Kon. Besluit voldoen. Voor de kleine zal het in deze omstandigheden zeer moeielijk gaan. Een be langrijke verbouwing aan deze fabrieken, die wel een verbetering is, zal noodig zijn. Een groote vraag is, hoe men aan de benoodigde toestellen komen. Getracht moet dus worden een oplossing te vinden. De voorzitter veronderstelde, dat allen wel overtuigd zouden zijn, dat het voor vele fabrieken zeer moeilijk zal zijn om aan het Kon. Besluit te voldoen. Het be stuur had niet stil gezeten. De secretaris was gisteren voor deze zaak bij de minister geweest. De secretaris de heer G. Nobel zei de de zaak in een half uur besproken te hebben. Spreker deelde mede, dat hij bij den minister vast staat, dat de zaak in orde moet komen. Het vorig jaar had Zijne Excellentie reeds laten merken dat het tot pasteuriseering zou komen. Hij was niet bereid een termijn te stellen, waarbij bepaald werd wanneer alle fabrieken klaar moeten zijn. Wel wil hij van elke fa briek afzonderlijk onderzoeken hoeveel tijd deze noodig heeft om klaar te zijn. Spreker wees op de in aanbouw zijnde groote fabrie ken waardoor kleine zullen verdwijnen. Voor deze kleine wil Zijne Excellentie wel tijdelijke vrijsteling ge ven. Ook wees spreker den minister op de moeiehjk- neid om aan dé toestellen te komen. De minister meende dat het op de weg van den bond lag om te verzoeken dat de regeering de instrumenten uit het buitenland laat komen. Z. Excellentie vond dat dé pasteuriseerings-kwestie niet terug gehouden mocht worden, door de moeilijk heid van het verkrijgen van steenkool. Hoofdzaak was de bestrijding van het mond- en klauwzeer en de tuberculose, het groote volksbelang Spreker had de overtuiging, dat er niet aan te om komen viel. Hij was het met den Minister eens, dat de geheele omzetting van het bedrijf tenslotte zou blij ken voor hét geheel een goede zaak. De heer Met, van Heerhugowaard, lid van de Pro vinciale Staten, was van meening, dat deze maatregel een doodsteek was voor de dagfabrieken. Hoe de mi nister dit thans aandurfde, begreep spreker niet. Spr. wees op de overstrooming en de nood waarin' vele landbouwers daardoor verkeeren. Hoe men aan de in strumenten moest komen, was spr. mede niet duidelijk. Spr'. eindigde met den wensch uit te spreken, dat de vergadering het besluit nam, om niet op de bepalin gen in te gaan. (Krachtig applaus). De voorzitter verzocht dokter Bakker om uiteen re zetten waarom de regeering deze maatregelen wensch- te. i Dr. Bakker, Districtsveearts, zeide met zijn collega te Amsterdam een en ander besproken te hebben. Den 4den Januari kwam ook bij spreker het besluit in huis wandelen. Spr. stond voor de zaak even plot seling als de zuivelfabrieken. Ten opzichte van mond- en klauwzeer waren we tenschappelijk voor de-maatregelen geen bewijzen aan te voeren. Spr. heeft den indruk gekregen, dat ze, waar ze definitief zijn, meer tegen de tuberculose be doeld zijn en voor deze ziekte kan men wel zeker zeg gen, dat de wei levensvatbare tubercelbacillen bevat. Bij varkens heeft men in grooten mate voeder tubercu lose en daarvoor zijn de in het Kon. Besluit vastge legde maatregelen zeer gewenscht. Men staat thans voor een feit en het is dan ook overbodig te bespreken waarom of het moet; beter is het om een oplossing te bespreken. Spr. is overtuigd, dat ook de próducten als voedsel voor den menscli bestemd er onder vallen. Men zou anders een achter deur openhouden. In het wetsartikel wordt trouwens ook de volle melk gefioemd. Dat de pasteuriseering onmiddellijk na het ontstaan van het product moet geschieden,- begrijpt spreker volkomen. Het uitstel kan niet te lang zijn, aangezien de veroordeelbaarheid daardoor moeilijker wordt. Het uitstel zal wel het meest gelden voor die fabrieken, die de afvalproducten niet bestemmen voor veevoeder, maar het zenden naar suikerfabrieken enz. Spreker gaf in overweging het zwaartepunt te leg gen op het verkrijgen van pasteurs. In de landen waar ze vandaan moeten komen, bé staat uitvoerverbod van koper. Spreker meent, dat het daarom gewenscht is, bij een inkoopinrichting te bestellen, om dit een officieel ka rakter te geven en daardoor mogelijk te maken, dat dr noodige koper door de regeering naar het buitenlanc gaat. Vast staat, dat de maatregel doorgaat. De gezamen lijke aanschaffing is wel gewenscht. De heer Brander oordeelde, dat de overweging van de regeering is, het in gévaar brengen van den vee stapel, indien de producten niet gepasteuriseerd wor den. Deze overtuiging hebben de veehouders niet. D zure wei bracht nimmer mond- en klauwzeer over. Wat de tuberculose bij de varkens betreft, dit qor- deelde spreker meer een gevolg van het vetmaken. waardoor deze dieren in een zeer zwakken toestand worden gebracht en dus zeer vatbaar zijn. Men neemt maar één kantje van besmetting weg, de varkens komen weer in de wei, met tuberculeuze run deren, de wei brengt geen tuberculose over. Spreker meende dan ook, dat getracht moet worden om de wei van de bepaling vrijgesteld te krijgen, (ap plaus). De voorzitter was het hiermede eens. Het bestuur had over de zaak te weinig vergaderd door de over strooming. Reeds was bij spreker een adres voor den minister ingekomen. Spreker las dit voor en vroeg oi de vergadering zich hiermede kon vereenigen, het luid- dé als volgt Geeft met verschuldigde eerbied te kennen enz., over wegende dat, waardeerende de maatregelen welke in het belang van den gezondheidstoestand van'den vee stapel worden genomen, het geenszins vaststaat dat de zorg voor het behoud van de veestapel vereischt, dat zulke, diep-ingrijjoende verplichtingen aan de N.-H. Zuivelbereiding worden opgelegd met name het ver plichte pasteuriseeren der wei dat immers in de vele jaren gedurende welke het mond- en klauwzeer ook in N.-H. voorkomt nog nooit is bekend geworden, waarin zelfs nog maar vermoed kan worden dat de wei in zuren toestand, zooals de fa briek ze gewoon is af te leveren, de oorzaak van de verspreiding van de smetstof is geweest, terwijl inte gendeel de practijk goede reden meent te hebben, de onschadelijkheid van zure wei in dit opzicht aan te nemen, dat de kwestie van de tuberculose misschien an ders is, doch dat de noodzakelijkheid van het verhit ten der wei met oog op de bestrijding deze ziekte nog niet goed gemotiveerd is bewezen, is toch ook wen- schelijk is dat de ervaring nog zal moeten leeren, of de gepasteuriseerde wei, die een aan bederf onderhe vig is, met een schadelijken invloed zal uitoefenen op den opfok van kalveren, in vergelijking met het steeds gelijkmatige, licht gezuurde product hetgeen in de practijk goed voldoet. Dat de uitvoering van de verplichtingen het Kon. Besluit voorgeschreven, bijna alle Noordhollandsche kaasfabrieken ondoenlijk is, vooral indien de hoeveel heid wei grooter wordt, dat om aan deze maatregel te voldoen een in verhouding tot de kosten der kleinere fabrieken zeer belangrijke uitgave zal zijn te doen, bestaande in den bouw en installatie eener afdeeling, waarin de wei wordt opgepompt, gecertrifugeerd, ge- patiruseerd en gehaald over een regenatief apparaat, waarbij nog komt'de installatie van een roompasteur met roomkoeler terwijl de ketel en machine daarop niet berekend zullen blijken te zijn, dat indien de druk der tegenwoordige omstandigheden die installatie be zwaarlijk zou maken, zoo niet onmogelijk is dat de kar nemelk van den melk- en weiroom, een zeer voornaam volksvoedsel tengevolge der voorschriften als con sumptie-artikel zou komen te vervallen, zooals reeds plaats heeft. Redenen waarom de Bond van Zuivelfabrieken in N.-H., mede namens de niet aangesloten fabrieken uwe Excellentie eerbiedig, doch dringend verzocht, gebruik te maken van de bevoegdheid verleend, van het Kon. Besluit om ontheffing te verleenen van de verplichting zal I en het verbod sub. II wat betreft, de wei, en in- ien dit niet reeds de bedoeling is, wat betreft de camemelk voor menschelijk voedsel bestemd. Spreker vroeg de vergadering instemming met dit adres, die volgde door luid applaus. De heer Dijkstra zeide met het adres niet geheel ac- coord te gaan, al begreep hij de bezwaren tegen de pasteuriseering. Spreker gaf in overweging om ook eens te denken in de richting van den heer Bakker. De heer de Boer zeide pasteuriseering met het oog op de tuberculose-bestrijding toe te juichen. Reeds eerder had spreker dit beweerd. Thans staat men evenwel in het teeken van het mond- en klauwzeer. Spreker wees op de motie-Teen stra en de Beerenstein in de Kamer en merkte op, dat lier in deze een besluit werd genomen, door menschen, die van mond- en klauwzeer geen verstand hebben, na voorlichting van de voormannen in den landbouw, bes te,'brave menSchen die évenwei geen koeien hebben, spreker had liever gezien, dat men ook menschen uit de practijk de gelegenheid had gegeven iets te zeg gen. De minister moet wel veel moed hebben om op dit oogenblik, nu wij in de ellende van den waters nood zitten, ons in zoo groote mate te ontstemmen. Men heeft gezegd, dat het ai'maaksysteem moet op louden maar daarmede is niet gezegd, dat men op andere wijze met de bestrijding moet doorgaan. Is mond- en klauwzeer zoo maar te bestrijden? Mogen wij, als bezitters van de koeien niet zeggen „er zijn wel grootere vijanden van onzen veestapel." Waarom schrapt men mond- en klauwzeer niet van de lijst der besmettelijke ziekten Om vanaf dit oogen blik ieder die ongepasteuriseerde wei vervoert, straf baar te stellen, vond spreker verkeerd. Op deze wij ze is de minister (spreker zegt niet de heer Posthuma die hem zeer sympathiek is) na het water de grootste vijand van de boeren. Wil de regeering in den naasten toekomst deze maatregelen in het licht «van de tuberculose stellen, dan kan spreker er mede accoord gaan. Op dit oogen blik mag men niet doorgaan. (Applaus). Dr. Bakker wees er op, dat het Kon. Besluit er was vóór den Watersnood, men mocht de zaak niet ver warren. Spr. waarschuwde en drong er op aan, om naast het adres, ook pnder de oogen te zien wat ge daan moet worden, indien het product „wei" niet ge schrapt wordt. Dit zou de actie bij de regeering ver sterken. Doet men dit niet, dan is er voor spreker geen reden om het verplichte onderzoek uit te stellen. De heer Ooms bleef voor de verzending van het adres. De heer Brander oordeelde, dat er geen bewijzen waren aangebracht, dat het in de richting van de voor gestelde maatregelen, moet gaan. Vrijstelling van wei moét gevraagd worden. De voorzitter vroeg toestemming van de vergade ring om adhaesie op het adres aan de andere land- bouwvereenigingen te vragen. Hiertoe werd besloten. Mede werd onder instemming der vergadering beslo ten om afschriften van het adres aan alle Kamerleden je zenden. In een volgende vergadering zal een na dere regeling besproken worden. De secretaris deed hierna eenige mededeelingen over de kaasregeling. Spreker wees er op, dat door de schuld van de Kaasvereeniging, waarin het handelaarselement over- heerschend is, de zaak weer fout ging loopen. Er kwam een bepaling, waardoor weer ongemerkte kazen uit de Rijks pakhuizen moesten afgeleverd Worden aan de handelaren, die ten behoeve van het leger leveren. Het leger moest zoo fijn bediend worden, dat slechts enkele handelaren voor die levering in aanmerking kwamen. fen indien men knoeide. Niet alleen kaashandelaren knoeiden. De heer Avis begreep de heer Ooms niet geheel, de boeren waren zoo bereidwillig mogelijk geweest, de voorzitter veronderstelde, dat de heer Ooms het oog had op de verwerking van consumptiemelk. De heer Ooms zeide van meening te zijn, dat wette lijke voorschriften door allen moesten worden nage leefd, spreker had het oog op de eerlijkheid in het al gemeen. De voorzitter stelde hierop onder groote instemming der vergadering de volgende motie voor. De vergadering van den Bond van Zuivelfabrieken in Noord-Holland spreekt de wenschelijkheid uit, dat alle kaas welke de Rijkspakhuizen verlaat, goed ge merkt zij, opdat steeds controle gehouden kan wor den op den weg dien de gemerkte kaas gaat. De heer Kalis vroeg wat gedaan moest worden in dien men weder nul op het request kreeg. De voorzitter zeide, dat het bestuur zoo lang moge lijk zou blijven waken voor de belangen van het alge meen. Men moest de handel niet geheel alleen de re geling in handen laten. Indien spreker en de secretaris, bedankten voor de kaasvereeniging, dan moest de F. N. Z. voor hen ande ren aanwijzen. Op een vraag van den heer Commandeur zeide de heer Nobel dat z.i. de verantwoordelijkheid voor dé fout alleen door de Kaasvereeniging gedragen moet worden. De centrale commissie en de minister staan daaraan vrij. Spreker zeide, dat de vereischte voorraad er is ot moet zijn. De Rijkscommissie bleef er op staan in tegenstelling van de H. H. Handelaren, dat het percentage voor de indroging niet hooger werd gesteld dan 5 pCt. Den heer Scheij was het niet duidelijk, dat de kaas vereeniging niet door de commissie van toezicht en den minister in het goede spoor gebracht konden swor- dan. Een commssie van toezicht staat toch boven een ver- eeniging, die zij heeft te controleeren. Inzake het verkazen van consumptiemelk wees de heer de Boer er op, dat de tegenwoordige tijd het onmoge lijk maakt alle voorschriften in den vorm na te leven. Men zou dan hebben te vragen of men de koeien uit overstroomde polders wel onder mocht brengen en al thans hun melk wel mocht weggooien. Spreker ^ou zeggen*, „laat Noord-Holland dan maar verdrinken". Dr. Scheij oordeelde, dat op het verwerken van deze melk voor een dag niets te zeggen was. Spreker kwam evenwel op tegen het voortdurend verwerken van deze besmette melk. De heer de Boer bleef er bij, dat de bureaucratie in dezen tijd niet het recht heeft om zoo op haar bepalin gen te blijven staan. De heeren Avis en Ooms bespraken hierna nog eeni ge verschilspunten. De secretaris zette de verhouding van de kaasver eeniging tot de regeering nog eens uiteen. De minister beslist, gehoord de commissie van toe zicht, en deze commissie wint het advies van de kaas vereeniging in. Van groote beteekenis is het dus, hoe dat advies luidt. De risico bij het beschikbaar stellen van de 20 pet. der kaas door de producenten zette de voorzitter hier na nog uitéén Hierna sluiting. i INGEZONDEN STUKKEN. Spreker was er steeds voor geweest om het leger te gen handelaarsprijs te bedienen. De heer de Boer dankte den heer Nobel voor het vele, dat hij voor een goede regeling deed. Spreker hoopte, dat de vergadering uit het medegedeelde lee ring zoy trekken. De heer Ooms vroeg of deze handelaren niet ge noemd konden worden. De heer Avis' stelde eenige vragen. Spr. meende, dat sterk geprotesteerd moest worden tegen het uitvoeren van kaas zonder merk uit de pakhuizen. De voorzitter kende niet alle handelaren die aan het leger leverden (het waren er maar zes), en wenschte daarom de anderen niet te noemen. Spreker verheugde zich er ovef, dat men wilde pro testeeren tegen de levering van ongemerkte kazen; de oneerlijke handel kan daardoor weer fraude plegen. De secretaris zeide, dat de kaas die nu in de pak huizen komt, van de producenten is en niet van de handelaren. Spreker wil er liever uit, dan toe te staan, dat er ongemerkte kaas uit de Rijkspakhuizen gaat. Voor de centrale commissie moest spreker het even wel verliezen deze zag er geen bezwaar in, spreker ■wenschte daarom den Noord-Hollander in te lichten. Vandaag was er door alle handelaren een adres verzonden, waarin er op aangedrongen werd om in dien de regeling door ging, de gelegenheid open te stellen, dat alle handelaren, aan het leger konden le veren. De voorzitter was overtuigd dat die kaas die niet aan het leger geleverd kon worden, boven de kwaliteit stond die het leger kreeg, controle was hier niet op. De heer Avis was voor een motie van afkeuring, fraude kan op deze wijze niet uitblijven. Men moest te gen deze dingen sterk protesteeren (krachtig applaus). De heer Kalis constateerde, dat de Hollandsche boe ren al lang op deze wijze bij den neus genomen wor den. Spreker vroeg of liet geen tijd was.om een sterke re actie, dan een motie, in het leven geroepen moest worden. Het geknoei van de kaashandel moest tegen gegaan worden. ï)e heer Ooms vond het wel aardig om met motie s er bij de regeering op aan te dringen, de bepalingen rechtvaardig uit te voeren, maar men moest cok even wel beginnen bij zich zelf en vragen ons zelve te straf- Geachte Redactie! Het is eenigszins moeilijk om te polemiseeren tegen het gesprokene op een vergadering volgens een ver slag. Ik weet niet, of uw verslaggever in de zaak, waar het op aankomt, het dóór de propagandiste van den Ned. Bond van Vrouwenkiesrecht op de Vrijdag te Bergen gehouden vergadering gesprokene juist weer gaf. Er komt in dat verslag hoe het ook zij echter zulk een grove onjuistheid voor, dat ik u wel plaatsruimte moet verzoeken om die reeks te zetten. Volgens dat verslag sprak mej Staas: „Op de j.l. Zondag gehouden buitengew. verg. (van den Bond) werd1 dan ook besloten om een adres aan de Regee ring te zenden, waarbij er op aangedrongen wordt om het beginsel van het actief Vrouwenkiesrecht in de grondwet vast te leggen. De vereeniging voor Vrou wenkiesrecht sluit zich bij dit adres aan, terwijl ook de Nationale Vrouwenraad wel hetzelfde zal doen." De vereeniging voor Vrouwenkiesrecht heeft haar houding bepaald lang vöör den Bond. Zij vraagt: grondwettelijke gelijkstelling van man en vrouw, wat op dit oogenblik beteekemt dat naast het algemeen man- nenkiesrecht het algemeen Vrouwenkiesrecht in. de grondwet opgenomen worden. Waar de vereeniging van Vrouwenkiesrecht uit een zuiver feministisch beginsel nu om algemeen vrouwen kiesrecht vraagt, doen twee onzer politieke partijen dienzelfden eisch hooren, weer volgens andere begin selen. Practisch stemmen zij hierin overeen. Er is een groote beweging onder ons volk, die bij deze grond wetsherziening het algemeen Vrouwenkiesrecht in de grondwet wil zien vastgelegd. De Nederl. Bond van Vrouwenkierecht stelt zich schrap tegenover deze groote en eensgezinde beweging. Op de Zondag 15 Jan. gehouden buitengewone ver gadering, sprak het lid van dien Bond, ae heer Hy- pels: „Er is over het geheele land een actie voor al gemeen kiesrecht voor mannen en vrouwen, moet de Nederl. Bond van Vrouwenkiesrecht als rem daarvoor werken?" (Verslag Telegr. avondbl. 17 Jan). De vrees van den heer Nypels was gegrond, want de verg. nam bij acclamatie het voorstel van t H. B. aan om een adres te richten tot de Tweede Kamer der Staten Generaalj waarvan de voornaamste passage luidt: „Wij nemen eerbiedig de vrijheid uw Hooge „vergadering te verzoeken dé voorgestelde artikelen „80, 127 en 143 in zoodanige bewoordingen te klee- „den, dat den wetgever alleen ten aanzien van de m o- „d a 1 i t e i t vrijheid van beweging (behoudens de be- „kende uitzondering) worden verleend, doch de on betwistbare verplichting tot invoeri ïg van stemrecht „voor dé vrouwen binnen een vastgestelde termijn in „de additioneele artikelen worden vastgelegd." ALRMAARSCB

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1916 | | pagina 5