DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. No. 89 an nmw Mm mi a KMkm. Honderd en achttiende Jaargang. 1916 Abonnement&priU per 3 maanden 11—, Ir. p. post f 1.25. Adyertentteprijs 10 ct. p. regel, groote letters naar plaetsrulmte. Brieven fr. It. V. Boek- en Handelsdrukkerij v.h. HERIIIs. COSTER 4 ZOORVoordam C 3. Telefnr. 3. WOENSDAG 16FEBRÜABI ALKMAAR, 16 Februrari. Het Engelsche parlement is gisteren her opend de parlementszitóing van het critie- ke jaar van den grooten oorlog, zegt de Daily Telegr. met 'n korte koninklijke boodschap, waarin de Koning gewaagt van zijn vertrou wen op den einduitslag en mededeelt, dat de eenige maatregelen, die aan hot parlement zullen worden voorgelegd, strekken tot het bereiken van het gemeenschappelijk doel; in het bijzonder zullen natuurlijk gelden wor den gevraagd voor het voortzetten van den oorlog. De heer Asquith, de minister-president, heeft in het Lagerhuis een kort overzicht ge geven van den militairen en finacdeelen toe stand, daarbij het meest opmerkelijke ver schijnsel in de laatste drie maanden genoemd de voortdurende samenwerking onder de ge allieerden in groote eensgezindheid en met eenheid van leiding, stilgestaan bij het stille, maar doeltreffende werk van de vloot over een bijna onmetelijke uitgestrektheid en bij de expeditie-macht, thans tienmaal zoo sterk als de oorspronkelijke. En ten slotte heeft hij medegedeeld, dat er nieuwe belastingvoor stellen te wachten zijn, die een zwaren druk op de belastingbetalers zullen uitoefenen, maar niet zwaarder dan zij kunnen dragen. In het Hoogerhuis beeft lord Kitchener, de minister van oorlog een terugblik geworpen op de gebeurtenissen op alle gevechtsterrei nen. Hij deelde mede, dat dezen winter acht nieuwe divisies naar het westelijke front zijn gezonden en dat daar den vijand geen rust is gegund, verklaarde, dat het Italiaansche leger ter gelegenertijd' stellig zijn offensief tot een goed einde zal brengen, dat het Ru- sische leger ondanks de hevige slagen en de groote verliezen van '15 grondig gereorgani seerd, goed uitgerust en door een voortreffe- lijken geest bezield is. De minister van Oor log besloot met de verklaring: „Wij kunnen met volkomen vertrouwen een zegevierend einde van den oorlog te gemoei zien." Zoo denkt ook de bijzondere correspondent bij het Britsohe hoof dkwartier in Frankrijk er over, die mededeelt dat de troepen voortdu rend repitities houden voor de overwinning. En de Daily Telegraph verklaart: „Engeland en zijn bondgenooten openen een nieuw hoofdstuk in het conflict, met de zekerheid dat voor hun verwachting op de overwinning nooit zoo groote redenen wa ren als thans." De Daily Chronicle betoogt intusschen dat de nieuwsgierigen die van overwinningen willen hooren, die meenen, dat er „iets" ge daan moet worden, die een offensieve strate gie aanbevelen in plaats van een defensieve, zich wat moeten intoomen. Alle oorlogvoe renden worden l>elemmerd in hun pogingen door het jaargetij. Zij wachten allemaal, niet om aan gevallen te worden, maar om zelf aan te val len. Voor verstandige voorbereiders van de overwinning moet de winter een tijdperk zijn van werkeloosheid en van geduchte, doch stille voorbereiding achter het front. Zoo deden de Duitschers den vorigeu wmter en zoo doen de geallieerden thans. Hoe minder er van die toebereidselen gezegd wordt, des te beter, ook wat betreft wanneer en waar de slagen zullen vallen. De critici die in parle ment en pers voortdurend vragen„wat doen we nu eigenlijk?" schijnen te vergeten, zoo besluit het Engelsche blad, hoe graag de Duitschers hun vragen beantwoord zouden zien. De Daily Chronicle schrijft vervolgens over degenen, die vinden, dat de Engelsche blokkade veel te slap is: „De legende nopens het voeden van Duitsch- land is door de redevoering van Sir Edward Grey in het parlement zoo goed als vernie tigd. De kwestie van ijzererts is het eenige nieuwe punt, dat naar voren kan worden ge bracht. De verklaring van den invoer van ijzererts is heel eenvoudig. Het erts wordt in kleine schepen vervoerd, die langs de kust aanhouden en vrijwel de geheele reis in terri toriale wateren afleggen, waar de Engelsche vloot hen niet kan aanhouden. Dat men den invoer niet kan onderscheppen, heeft niets uitstaande met het beleid van het ministerie van buiten landsche zaken en ook niets met de N. O. T., aan welke dat erts niet geconsig neerd is. De vloot blijft in gebreke dat ver voer te verhinderen. Niet de vloot is daar voor echter te laken, maar de aardrijkskundi ge ligging belet de vloot om te handelen. De toestand staat ongeveer gelijk met het be staan van een binnenlandschen waterweg over de geheele route. Als de ertsbooten hun schuilplaats verlaten, doet de vloot haar best om op hen aan te vliegen en in werkelijkheid is de hoeveelheid erts, die thans Nederland bereikt, hoewel zij zeer groot lijkt, maar een klein gedeelte van de hoeveelheid, die vóór den oorlog over Rotterdam werd vervoerd" in het Pruisische Huis van afgevaardigden heeft men bij de behandeling; van de begroo ting in tweede lezing nog eens uitdrukkelijk verzekerd dat al oefent Engeland ook nog zoo'n drang uit op de onzijdigen Engelands plan om Duitschland uit te hongeren, mis lukt. Verklaard werd dat men de overtui ging heeft er ook dit jaar met de voedings middelen tc zullen komen en zuinig blijvende op economisch gebied even gunstige resulta ten te zullen bereiken als op militair gebied. In Duitschiand en in Engeland denkt men dus slechts aan één ding, aan volhouden. En de Temps, die schrijft: „geen vrede, geen wapenstilstand, geen bemiddeling, maar oorlog tot het uiterste" vertolkt een stem ming in Frankrijk, die geen andere is dan die der overige groote oorlogvoerende landen. De verhoogde activiteit op het Westelijk oorlogstooneel van de Noordzee tot de Zwit- sersche grens blijft voortduren. Volgens het Berlijnsche legerbericht hebben de Duitschers ten zuid-oosten van Yperen 800 meter stellin gen genomen, volgens het Londensche com muniqué waren het 600 el, in elk geval is hier een plaatselijk winstje behaald op de Engel- schen, op wie het tegenwoordig blijkbaar al zeer moeielijk valt ook maar een kleine vor dering te maken. Elf Oostennjksche vliegers hebben Milaan bebomd. Er wordt gesproken over de mogelijkheid, dat de Italiaansche ruiterij, die op het front tegen Oostenrijk door de gesteldheid van het terrein tot werkeloosheid is gedoemd, naar Macedonië za! gaan. Men brengt dit in ver band met een eerlang te verwachten offensief der entente van Saloniki en van Albanië uit, tegen Monastir, dat in handen der midden- mogendheden is, gelijk men weet. In den Kaukasus hebben de Russen zeven forten van de stad Erzeroem ingenomen. Sla gen zij, nu zij zulk een bres ia den fortm- gordel hebben geslagen, erin de stad te veroveren, dan zal dit zijn invloed op de ope raties in Perzië en Mesopotamië doen gelden De actie, welke hier onder de krachtige lei ding van grootvorst Nikolai Nikolajewitsj staat, heeft plaats onder de slechtst denkbare weers- en terreinsomstandigheden, zoodat de Russen hier groote militaire eigenschappen aan den dag leggen. Intusschen hebben de Turken reeds onlangs versterkingen naar Er zeroem gezonden, zoodat, tenzij de Russen over geduchte vestingartillerie beschikken, de vesting wel niet zonder slag of stoot zal val len. KORTE BERICHTEN. Lord Derby heeft medegedeeld, dat den laatsten tijd een vermeerderde toevloed vort recruien is waar te netnen, zoodat het aantal mannen, dat zal opkomen door hd in werking treden van de wet op den dienstplicht steeds geringer wordt. Een telegram uit Mebourne deelt mede, dat de havenarbeiders thans weer weigeren te werken, voordat de broodprijs verder is ver laagd tot 7 M a 6 stuiver per brood. Het Engelsche munitie-ministerie is, volgens de Daily Chronicle, voornemens, alle groote whiskybranderijen voor den aanmaak van minutie te gebruiken. Graham White is niet gewond. Sedert een dag of tien toeft de vl lege. te Londen, in Wakenden welstand, en werkt ijverig aan de uitvoering van contracten met de regeering. De Russische ministerraad heeft beslo ten 1 millhen roebel beschikbaar te stel len voor den aankoop van broodkoren in Fin land. De heer Briand heeft bij zijn bezoek aan Rome de verstandhouding tusschen Italië en Duitschland met geen woord ter sprake ge bracht. Men leidt daaruit af, dat er geen verandering in. zal komen, m.a.w. dat Italië Duitschland den oorlog niet zal verklaren. Volgens den Figaro gaan in Maart 50.000 Serviërs van Korfoe naar Saloniki. Detftaliaansche minister-president, de heer Salakdra zal, volgens de Echo de Paris in Maart naar Parijs gaan. Aan het Bessarabische front valt de laatste dagen veel sneeuw, die thans Yt M. hoog ligt, waardoor de militaire operatiën worden bemoeielijkt. De minister-president van Austrlië stelt voor om dé rechten van alle niet-genaturali- seerde Duitschers verbeurd te verklaren. Te Oberhollabrum bij Weenen zal uit vrijwillige bijdragen een overwinningskerk worden gebouwd. De heer Thomas, de onderminister van munitie, is in Italië achtergebleven. DE WATERSNOOD, DE WATERSNOOD. Uit Purmerend Een gedeelte van den grooten kistdam langs het Noord-Hol- landsdi Kanaal, en we! van de Austerdam- sche Poort tot de spoorbrug, moest eenige da gen geledien langs den overstroomden jaag- weg gemaakt worden. Nu die weg door de uitmaling thans grooten deels drooggelegd is, kan men eenige gebreken herstellendoch bovendien zal over de geheele lengte de kist dam aan de binnenzijde nog aanmerkelijk worden verzwaard en versterkt om eeu even tueel geweldigen wut<cruk te kunnen weer staan. Aan de overzijde van het kanaal is de Waterstaat mede bezig zijn kistdam te vei- sterken. Met den koloa&alen dam in de groote sluis, die van oazaltsteen en rijswerk is opge bouwd, kwam men gereed. Deze dam sluit aan, met de bekisting van den westelijken Ka- naaloever en aan e»n dam over de sluis met den stadskistdam. Sedert Zaterdag is een tweede zuigmachine in werking gesteld door dé melkfabriek „Hollandia die, wat capici teit betreft, voor de andere niet behoeft onder te doen. Uit AnnaPaulowna. Het water in dien Westpolder i» gedurende de laatste twee (dagen slechts enkele centimeters gezakt. De stoomgemalen konden niet in werking ge bracht worden. Alleen door de Molenvaart is een weinig water afgeloopen. Maandagmicb dag zijn beide machines weder begonnen te malen. Indien hiermede kan worden voortge gaan, zal wel eenige vedlictoting verwacht kunnen Worden. Aan de bekisting langs de Van Ewyck- vaart wordt met ruim 100 man gewerkt. Naar ons werd medegedeeld, verwachtte men dat Donderdag de zwakke plaatsen voldoende versterkt zouden zijn. Het tweedfe zinkstuk voor het gat in den zeedijk kon Zaterdag niet worden neergela ten, daar het niet vlot te krijgen was. Óm het water te verwijderen, dat onder den spoordijk door in het nog droog gebleven deel van den polder dringt, heett men drie oentrifugaalpompen met locomobielen iü werking gesteld. Dit water is men thans vol doende meester. üp en bij de Merwede en de Oude Maas nabij Dordrecht zullen Zateruag militaire oefeningen geiiouden worden, n.i. het staan van eeu pontonbrug onder belemmering van clen vijand. Ten bate van het Watersnoocico- unté wordt een toegangsprijs geneven tegen welke het publiek in de gelegenheid zal wor den gesteld de bewegingen te volgen. Naar de Maasbode verneemt women op de atueenng Publieke Werken ten staünui- ze te Amsterdam plannen overwogen om de talrijke vluchtelingen uit de overstroomde streken van de provincie Noord-Holiand, wter aantal op het oogenblik ruim 2200 be draagt, nieuwe geiegenneuen voor huisves ting te verschatten in een alzoudcilijk. dorp. Daar het zich niet iaat aanzien, dar de vluchtelingen spoedig naar hun haardsteden zuilen kunnen terugkeer en, moeten noodzak!, ïijkerwijze andere hmsvtstingsgeiegenaeüen worden gevonden. De plannen, waaraan momenteel op het stadhui» met groote voortvarendheid worut gearbeid, zijn berekeud op Ue huisvesting van een 800-tal personen. De kosten van hts vluchtelingendorp zul len natuurlijk vrij hoog zijn, doch een tege moetkoming in de kosten kan waarschijnlijk worden gevonden. Ondanks het tijdelijk karakter kunnen ie barakken n.l. vrij lang mee en men verwacht nti. dat ze later, staande op de terreinen, wel ke voor industriedoeleinden worden uitgege ven, zullen kunnen worden gebruikt als op slagplaatsen of anderszins. De terreinen zouden dan met het oog op de daarop aanwezig zijnde opstallen «tegen iets hoogeren canon worden uitgegeven. De commissie uit de Prov. Staten, be last met het onderzoek der voorstellen inzake den Watersnood, zal a.s. Vrijdag weer ver gaderen in het Gouvernementsgebouw te Haarlem. De penningmeester van de Algemeene Commissie voor den Watersnood verant woordt een totaal bedrag van 1 .964.588.84\ WATERSTAND PURMEREND. Opgenomen telkens te 9 uur 's morgens aan de schutsluis. Schermerboezem. Waterlandsboezem. 14 Febr. 27cM. - A.P 14 Febr. 4 cM. A.P. 15 Febr. 27 cM. - A.P. 15 Febr. 7 cM. - A.P. löFebr. 14cM.-A.P. 16 Febr. 19cM. A.P. 16 Febr. Door de kleine schutsluis wordt geschut. BINNENLAND. EERSTE KAMER. De Eerste Kamer heeft gisteren besloten vandaag in de afdeelingen te onderzoeken de van de Tweede Kamer ontvangen wetsont werpen en om Donderdag in openbare zit ting bijeen te kómen voor de behandeling van de overeenkomst met de Holl. Lloyd en van de aanvullings-begrooting voor Cura $ao van 1915. Voorts stelde de voorzitter voor om Don derdag de nota te behandelen van den minis ter van koloniën betreffende de Indische be grooting, maar hiertegen werden bezwaren aangevoerd door de heeren Van Kol en Van den Berg. In verband hiermede werd beslo ten Donderdag te bepalen, wanneer die be groeting zal worden behandeld. TWEEDE KAMER. In de gisteren gehouden zitting was aan de orde de voortzetting van de algemeene be raadslaging over de Eedswet. De Voorzitter verzocht bij de alge meene beraadslagingen niet in een bespre king van dé amendementen tot het schepjven van een waarborg tegen lichtvaardige eeds weigering De heer Limburg tv. d. Groningen) wilde met de regeering oen eed behouden, omdat hij hem <k grootst mogelijke waar borg acht voor het spreken der waarheid. Spr. richtte zich uitvoerig tot de tegenstan ders van het ontwerp, en wees op het tijdelijk karakter van het ontwerp. Spr. hoopte, dat dit wetsontwerp tot stand zal komen met me dewerking van een groot deel der rechterzij de, omdat hij overtuigd is, dat aan die zijde genoeg mannen zitten die het een schande zullen vinden indien de rechtsonzekerheid, ontstaan na het bekende arrest van den Hoo- gen Raad, blijft voortduren, waardoor in ver scheidene zaken de schuldigen niet gestraft kunnen worden. De heer De V i s se r (c. h. Katwijk) zag geen reden om atheïsten van den eed vrij te stellen, doch wel personen, die gelooven in een objectieven norm buiten zich, hoewel niet geloovende in een persoonlijken God. De heer Van Doorn (u. 1. Gouda) meende, dat de ongeloovige, door den eed af te leggen, niet verklaart te gelooven en daar om er ook geen bezwaar tegen behoeft te hebben. De heer L o e f f (r. k. Waalwijk) drong er bij den minister op aan niet vast te houden aan de redactie van art 3, opdat een vergelijk zal worden getroffen. Ook voor de gemoedsbezwaren van hen die wel gelooven, mag de Staat niet uit den weg gaan als er geen andere objectieve waarbor gen kunnen geschapen worden. Spr. erkende de groote moeilijkheid die in deze materie zit en is daarom geneigd tot tegemoetkoming. Is ook de minister daartoe bereid en wijst hij het daartoe strekkende amendement niet af, dan wanhoopte spreker niet of een regeling tot stand zal komen. De Minister van Justitie, de heer Ort, constateerde, dat de ontvangst die aan het eerste ontwerp is ten deel gevallen een gehee^andere is geweest dan waarop de Mi nister had mogen rekenen. Vrijwel algemeen immers scheen overeen stemming te zijn verkregen: lo. over de eedsverplichting; 2o over het breken met een stelsel van eedsdwang. dat ieder, die niet be hoort tot een kerkgenootschap, dat hét afleg gen van den eed verbiedt tot den eed ver plicht. DE KONINGIN EN HET PRINSESJE TE AMSTERDAM Gistermiddag te 1 uur zijn H. M de Ko ningin en Prinses Juliana tot het maken van een rit naar het dichtetbijgelegen ondergeloo- pen land, uitgereden. Langs den N.-Z. Voorburgwal, het Stati onsplein en de Ruijterkade ging her naar een daartoe gereserveerde Tolhuispont. Van daar naar Buiksloot en verder langs tien dijk naar Nieuwendam en Schellingwoude. De Koningin maakte;, terwijl de auto's langzaam reden, de Prinses attent op den grooten waterplas van waaruit de bovenste deeien der ondergdoopen huizen uitstaken. Bij den weg, die van den dijk naar de Oranjesluizen voert, werd gestopt, Aan de chaffeurs werd order gegeven de auto's te keeren, het gezelschap stapte uit en dë Vor stin ging met het prinsesje en het gevolg ee nige punten bezichtigen. Op een open gedeelte van den Durgerdam mer diijk werd! de kleine andermaal een blik vergund op de enorme groote watervlakte. De burgemeester van Schellingwoude, de heet H. J. Calkoen, kwam zich aan H. M. voorstellen en begeleidde voorts de Hoogc Bezoeksters naar verschillende deeien zijner, gemeente. Koningin en Prinses begaven zich vanaf de kerk naar de auto's en langs den zelfdten weg arriveerde mefi even over drie in het Pa leis op den Dam. Te drie uur reed H. M. de Koningin nog maals uit, nu zonder de Prinses. 1 let gold het brengen van een bezoek aan de gemeente woningen in de Javastraatj Benkoelenstraat en Balistraat, waar 171 vluchtelingen-gezin nen zijn ondergebracht. In enkele deeien de zer gemeentewoningen werd een bezoek ge bracht en de Koninklijke bezoekster onder hield1 zich minzaam met de uit hun woning gen verdrevenen. DE SOCIALE VERZEKERING NAAR WA TERSTAAT. Bij kon. besluit is behoudens wettelijke voorziening, met ingang van 15 Februari 1916 de zorg voor de uitvoering van de On gevallenwet 1901, de Radenwet, de Ziektewet en de Invaliditeitswet, alsmede van de uit die wetten voortgevloeide koninklijke beslui ten, voor zooveel het departement van Finan ciën bij die uitkeering betrokken is, overge bracht van dat departement naar dat van Waterstaat. De zorg voor de uitvoering van de begro tingswetten voor de dienstjaren 1914, 1915 en 1916, voor zoover deze op 'bovengenoemde wetten en besluiten betrekking hebben, blijft voorloopig berusten bij het departement van Financiën. WATERSNOOD IN INDIë. Tot heden is voor de Watersnoodcommis sie voor Nederlandsch Oost Indië bijeenge bracht: Amsterdam 56.144, Rotterdam 33.455, Den Haag 40.000, totaal 129.599. HET VLIEGONGELUK TE BATAVIA. Het bericht, door eenige bladen ook door ons gemeld, dat luitenant ter Poor ten ook overleden zou zijn tengevolge van den val, is onjuist. Zijn toestand is nog hoopvol. De ramp, waarbij generaal Michielsen om kwam, heeft in geheel Nederlandsch-Indië ontroering verwekt. Het toestel viel, na een vlucht van vijf mi nuten op eene hoogte van 100 meter, lood recht omlaag. De generaal werd door de draden ge worgd. Zijn ledematen waren op verschil lende plaatsen gebroken. DE- INDISCHE LEGERCOMMANDANT. Evenals in 1910 toen luitenant-generaal P. van der Willigen, ten gevolge van cholera, kwam te overlijdiói, staat de regeering nu voor eene onmiddellijke voorziening in de vacature van commandant van het leger schrijft het H'bld. De oudste opperofficier is de luitenant-ge neraal H. N. A. Swart, die echter ook nu wel niet tot die betrekking zal worden geroepen, met het oog op zijne betrekking als gouver neur van Atjeh. Overigens zouden wij slechts gissingen kunnen maken, welke wellicht door de feiten zouden worden gelogenstraft. Genoeg zij 't mede te deeien, dat van dë verschillende hoofdwapens de generaal-ma- joor H. C. Kronouer van dë artillerie de oud ste in rang is, terwijl generaal-majoor W. R. dë Greve, de naast op den voorgaande in de ranglijst volgende, dë betrekking bekleedt van chef van den generalen staf. Bij ontstentenis van een opvolger van den commandant van het leger en chef van het departement van oorlog, voorziet de gouver neur-generaal tijdelijk in deze vacature en zal in dit geval vermoedelijk de chef van den generalen staf daartoe worden aangewezen. Gemengd nieuws. DE SCHEEPSBRAND OP DE ZUIDERZEE. Over den scheepsbrand op de Zuiderzee en het leegbranden van het motorschip de „Spe culant waarnaar door een recherche-vaar tuig gezocht werd en dat geladen zou zijn met rubber en lijnolie, verneemt het Hbld. nog dë volgende bijzonderheden Volgens een scheepsverklaring, welke de schipper en de stuurman afgelegd hebben aan den burgemeester van Venhuizen, ten zuiden van Enihuizen, lag de „Speculant" om 6 uur Vrijtniddag tusschen Enknuizen en Urk voor anker. Om 8 uur werd een schok ge voeld. Eerst dacht de schipper, dat deze ver oorzaakt werd door het klotsen der golven. Er kwam echter damp uit de ruimluiken en toen deze geopend werden, bleek, dat er in de. lading een ontploffing had plaats gehad en dat deze in brand stond. Tevergeefs werd getracht den brand te blusschen. Daarna trachtte men het schip te laien zinken door -de buitenboordskranen open te zetten. Dit gelukte niet. In een roei boot bleef men den geheelen nacht bij het brandende schip. Noodseinen werden gege ven, doch deze werden niet opgemerkt. Met den stroom en wind dreef men 's mor gens naar de kust. Gebleken is, dat de „Speculant" inderdaad geladen was met lijnolie, rubber en margari ne. Deze lading was bestemd voor Gronin gen, dë bevrachter was iemand uit Rotter dam. Van vrachtbrieven voor Duitschland is niets gebleken. In Groningen zou de lading opgeslagen worden. De schipper Seven, die in het gasthuis in Enkhuizen ligt, is niet door den brand ge wond, doch had een ziekte, welke na de scheepsramp noodzakelijk maakte, dat hij op genomen moest worden. EEN VROUWELIJKE KOERIER. Hoe vernuftig en vermetel sommigen zich toonen, als brieven over de Duitsche grens moeten worden gesmokkeld, blijkt uit het volgende: Onlangs reisde een Hollandsche verpleeg ster uit Duitschland naar Nederland terug. Zij maakte' in den trein kennis met een andere verpleegster, die zeide bij het Duitsche Roo- de Kruis werkzaam te zijn geweest. Zij had echter bij het hospitaalwerk een ongeluk ge kregen en een arm gebroken. Deze arm was dan ook volgens de regelen der kunst in een gipsverband gelegd. Aan het Duitsche grensstation gekomen, verlangde de stations-wacht, dat het gipsver band zou worden losgeknipt. De Holland sche verpleegster nam het op voor haar col lega en wees met grooten nadruk op het groote gevaar, waaraan deze door het weg- ALRMAARSCHE COURANT. i

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1916 | | pagina 1