DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 49
Honderd en achttiende Jaargang.
1916
MAANDAG
28 FEBRUARI
Watersnood.
Broodvoorziening.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs, per 3 maanden
voor Alkmaar ft,--; franco door het geheele Rijk f 1,25.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën:
Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
NEDERLAND.
Militie.
ALKMAAR, 2& Februari.
Het gaat met de belangstelling voor 'den
oorlog als met die bij de wedrennen. Wan
neer de paarden gereed staan, doch niet van
streek kunnen komen, voortdurend maar
moeten draaien, omdat de berijders zoeken
naar het behalen van een voordeeltje, dan
verflauwt de aandacht, maar niet zoodra
klinkt het schot of de opmerkzaamheid
wordt getrokken en de verdwenen spanning
is er weer. Zoo zullen ongetwijfeld vele cou
ranten-lezers zich gedurende vele maanden
weinig om den oorlog hebben bekommerd,
althans weinig belangstelling hebben ge
toond voor het westelijk oorlogstooneel. En
ook het voelen en tasten langs het front
was dat iets( anders dan het pogen om reeds
een aanvankelijk voordeeltje te behalen?
kon de aandacht niet verlevendigen. Maar
nauwelijks is de strijd in groote hevigheid
ontbrand, of aller oogen richten zich naar
het punt, vanwaar het schot heeft geklonken
en ontwaakt is de belangstelling, welke naar
een uiterst bloedige ontmoeting uitgaat. Men
merkt het alom, dat veler gedachten zich
thans hoofdzakelijk weer met den oorlog be
zig houden, de vraag: „hoe staat het bij
Verdun?',' hoort men herhaaldelijk stellen,
evenals in de eerste dagen van September
1914. Maar toen woedde de strijd in het
zuid-onsten wie herinnert zich niet 'uit
dien tijd de namen SL Mihiel, fort du
camp des Roimains en vooral het fort de
Troyon, dat half September wel ernstig door
de Duitschers werd bedreigd, doch maar
niet tot zwijgen kon worden gebracht?
thans in het noord-oosten. En wanneer wij
den toestand daar in enkele woorden samen
vatten, dan kunnen wij zeggen, dat de Duit
schers hier ageeren naar een vastgesteld,
grootscheepsch plan en vorderingen blijven
maken. Zij hebben in eenige dagen tijds een
terrein van 10—12 kilometer veroverd en
zijn daarbij genaderd tot de buitenste vest-
tingwerken van Verdun. Zij hebben de pant-
servestiuf,. Dauanm nt per abuis schre
ven wex Zaterdag Doüaumont en daarna
de vestingwerken van Hardaumont (oostelij
ker gelegen) veroverd en de Franschen in
het Woëvre-gebied (d. 1 de streek ten oosten
der Maashoogten) tot het wijken gebracht,
zelfs achter den grooten weg ParijsMetz,
den z. g. n. nationalen weg. Sinds dien zijn
weinig vorderingen gemaakt.
Na deze algemeene kenschetsing van den
toestand kunnen we in eenige bijzonderhe
den afdalen.
Allereerst dienen we iets mede te deelen
over de vesting Verdun. Zij is de noordelijk
ste vfm de vestingketen Verdun-Toul-Epinal.
Zij werd na den oorlog 1870—71 sterk ge
maakt, zij bestaat uit een wal rondom de
stad met citadel en wordt door een dubbele
fortenlinie-omgeving beschermd. Deze gor
del is sannngt teld uit 88 verdedigingswer-,
ken, waarvan 1,7 groote forten zijn, 21 zelf
standige vevsterkingswerken en 50 versterkte
batterij-stellin en. De forten zijn hoofdzake
lijk aangelegd op heuvels.
Oeneraal Sarrail die thans den Griek-
schen koning ontvangt te Saloniki, waar de
militaire operaties op zich laten wachten
heeft hier het opperbevel gevoerd en Under
zijn leiding zijn sinds den oorlog de verde
digingswerken aanzienlijk verbeterd.
Het fort Dauaumont ligt op een hoogte
•van 388 meters. Het bestaat uit een reeks ge
pantserde batterijen, steunpunten, iufanterie-
stellingen, ongedekte, batterijen, gepantserde
machinegeweer- en waamemiügsforten, van
gewapend beton gebouwde loopgraven, mu
nitie-dépots en magazijnen. Nu de Franschen
het fort moeten prijsgeven, heet het „een
vooruitgeschoven afgeschreven stelling, zon
der kanon en zonder infanterist" men weet,
dat in dezen oorlog de waarde van een plek
voor alle oorlogvoerenden afhangt van de
omstandigheid, of het veroverd of verlaten
terrein betreft.
De correspondent van de Times beschrijft
de voorafgaande gevechten aldus:
„Er is niets verzuimd, van waf waarschijn
lijk tot de bereiking van' het succes zou kun
nen bijdragen.' Alle berichten van het front
zijn het er over eens, dat zelfs het geweldige
artillerievuur bij 't offensief in Champagne
als het afsteken van een handvol voetzoekers
was, vergeleken bij het meedoogenlooze
bombardement, welks donder gedurende de
afgeloopen week door de Maasheuvelen
heeft gedaverd. De beroemde 30 cM. en 42
cM. kanonnen, die van de Russische en Ser
vische fronten zijn teruggebracht om het koor
te versterken, zetten meerdere kracht bij aan
de geweldige houweelslagen van de artille
rie, die het gansehe gebied hebben verdraaid
en uit zijn verband gerukt, de loopgraven en
veldversterkingen openrijtend, stukscheurend
en uitwisschend; heuvels opwerpend en af
gronden slaand met de barstende granaten.
Nooit tevoren is een veldslag zoo tot in al
le kleinigheden voorbereid of is een leger
zoo overvloedig voorzien geweest met de
stoffelijke hulpmiddelen, ter overwinning. De
Kroonprins, die in den sector tusschen Vau-
quais en Etain twee legerkorpsen te zijner
beschikking had, kreeg niet minder dan 5
versche legerkorpsen aan versterkingen, die
van het front in het Oosten waren weggeno
men en gevormd waren uit het leger van
Metz. Onder die troepen waren een aantal
van de beste* vechtelemeuten van het Duitsche
Rijk, zooals het 3de Brandenburgsche korp3,
bijna de gelijke van de „veel-vernietigde"
Pruisische garde, en het 15de Straatsburg-
sche korps onder het commando van Vou
Deimling.
Al deze opeenhooping van vechtmateriaal
was de voorbode van een krijgsoperatie, ver
gelijkbaar bij die welke door de Duitschers
ondernomen werd aan de Dunajec, toen
'maarschalk von Mackensen over een klein
front door de Russische linies brak."
De correspondent van het Tageblatt, die
wijst op de moeielijkiieden, welke moesten
worden overwonnen (houderden mensciien
moesten eerst de noodige verbeteringen aan
de wegen uitvoeren) zegt dat het Reusachtige
blok staalpamserbetqjj van het fort Douau-
mont in puin, ligt. Nog een tweede op kor
ter afstand gelegen fort sprong iu de lucht
door een enkel schot, dat het van boven door
alle verdiepingen tot in de munitiekamer trof,
evenals indertijd het fort Loncin bij Luik.
De Duitsche houwitsers en mortieren mo
gen in hooge mate vernielend zijn, en groot
materieel en moreel nadeel toebrengen, het
Fransche geschut heeft zijn uitmuntendheid
bewezen, terwijl de Franschen hebbengetoond
dat zij er een tactisch gebruik van weten te
maken. Engelsche bladen melden, dat bat
terij na batterij licht en zwaar geschut de
laatste weken naar de Argonnen en de Maas
hoogten zijn gezonden, dat het verbruik van
projectielen wel is waar verre elke schatting
overtreft, maar dat de Fransdien ruimschoots
voorzien zijn van de noodige voorraden. De
Fransche bladen verzekeren, dat de reserves
krachtig genoeg 'izijn om weerstand te bie
den, zoodra het oogenblik van ingrijpen ge
komen wordt geacht. De militaire medewer
ker van de Times hoopt, dat de plaatselijke
reserves aan de Maas in staat zullen zijn op
dit punt den strijd vol te houden.
„Het is waarschijnlijk dat heit Duifsch plan
nog niet geheel en al ontwikkeld is en dat we
binnenkort zullen hooren van een nieuw
offensief in Champagne of elders, zegt hij.
De invloed van de onderneming tegen Ver
dun, vooral Indien de Maashoogten in han
den der Duitschers zouden vallen, zou zijn
dat de Fransche reserves naar het oosten
worden samengetrokken en een Duitsche on
derneming van hét noorden uit zou dan hef
meest in het Duitsche plan liggen. Het is de
vraag niet hoe weinig troepen in het westen
kan worden gehouden, maar het is waar
schijnlijk dat als een andere Duitsche aanval
begint, die ondernomen zal worden met
troepen superieur aan die van de Duitsche
legers bij Verdun.
De openbare meening in, Frankrijk en En
geland kan echter gerust blijven. Het ergste
zou het voor generaal Joffre zijn indien hij
gedwongen werd tot een voorbarig tegen-of
fensief, voornamelijk over de Maas, door den
druk der openbare meening of. der politici,
zegt de Engelsche deskundige.
Van Duitsche zijde acht men thans de ge
heele noordoostelijke vestingstelsel van Ver
dun sterk 'bedreigd. En cgen wijst ér op,
dat door het succes in de vlakte van Woevre
de Duitschers in de gelegenheid zijn gesteld
de Maasheuvels ook van den zuidwestkant
aan te vallen.
Opvallend is, dat de Duitschers zorgvuldig
vermijden den buit op te geven zij zeggen
alleen, dat ze bijna 15.000 ongewonde ge
vangenen in deze gevechten verkregen heb
ben.
Wat de verdere gevechten zullen opleve
ren, dient afgewacht. Ér valt voorioopig
nog niets van te zeggen. Een verschil van
opvatting in de Engelsche pers dient ver
melding. De Momingpost is van oordeel,
dat het tijdstip voor den aanval gelukkig is
gekozen: in Champagne en in Vlaanderen is
de terreinsgesteid'heid van dien aard, dat een
groote tegenaanval onmogelijk is; de Russen
zijn elders zwaar aan het vechten eu er
heerscht dus op het oostelijk oorlogstooneel
rust. De Daily Chronicle ziet in dezen aan
val op dit tijdstip (zoo lang vóór den voor
operaties gunstigen tijd) evenwel een teeken
van de Duitsche zwakheid; de, Duitschers
moeten nu trachten een slag te slaan, want
wanneer zij daarmede wachten, zijn hun
reserves te veel verbruikt. Andere Engelsche
bladen zijn van meening, daft de Duitschers
uit honger of uit wanhoop het offensief zijn
begonnen. Het is mogelijk, dat deze opvat
ting juist is, maar waarschijnlijker klinkt
het, dat deae voorstelling wordt gegeven,
om het eigen vertrouwen wat te sterken
een verschijnsel, dat wij iu dezen oorlog ook
al dikwijls bij beide partijen hebben, kunnen
waarnemen als het niet geheel voor den
wind ging.
Verdun drijft alle andere oorlogsterreinen
nadi liet achterste plan.
Wij teekenen dan ook alechts aan, dat de
Oostenrijkers Durazzo hebben genomen en
de Italianen dus uit' dit nestje aan de Adria-
tische zee hebben verdreven, dat de Russen
thans mededeelen, dat zij bij Erzeroem 23b
Turksche officieren, 12.753 manschappen ge
nomen en 323 kanonnen buit gemaakt heb
ben, dat de opperbevelhebber in den oorlog
tegen Japan, generaal Koeropatkin, opperbe
velhebber van de legers op het noordelijk
front is geworden en dat er op zee weer
verscheidene schepen getorpilleerd of op
mijnen geloopen zijn (o. a. de Mecklenburg
van de Maatschappij Zeeland, in verljand
waarmee deze maatschappij den dienst op
Engeland voorioopig heeft gestaakt en de
Batavierlijn d'e post vervoert).
KORTE BERICHTEN.
De Italiaansche dfchter-vlieger d'Anun-
zio is op-een vliegtocht aan 't rechteroog ver
wond. Misschien zal hij het moeten missen
In Noofd-Italië ontspoorde een militaire
trein, 9 personen werden gedood
In Zwitserland zijn 5 toeristen door la
wines gedood.
Volgens de Daily Chronicle zijn in de
mail aan Boord van de Hollandia (265 pak
jes ruwe rubber aangetroffen. De Oelria had
er 1390 aan boord.
Aüstralil heeft Engeland een eskader-
vliegtuigen aangeboden, dat reeds georgani
seerd is. Aan verschillende oorlogsfondsen
is door het land 48000000 bijgedragen.
Volgens Fransche bladen zal de belas
ting op afwezigen in België in 1916 niet wor
den geheven, er deden zich te veel moeilijkhe
den voor.
De Engelsche paketboot Maloja is bij
Dover gezonken, de meerderheid van passa
giers en bemanning zijn gered.
De Engelsche boot Empress, die de Ma
loja ter hulp snelde, stiet eveneens op een
mijn en zonk. De-bemanning is gered.
Het Engelsche stoomschip Fastnet is
gezonken, de bemanning is gered.
Van het Engelsche stoomschip Dido
dat gezonken is, kon slechts een deel der op
varenden worden gered.
- 'Het Zweedsche stoomschip Birgit liep
op een mijn en zonk. 17 man zijn gered.
in Engeland mogen voortaan handge
reedschappen, mondharmonica's en alle mu-
ziekinstruinenteri, die minder dan 0.60 kos
ten, vrij worden ingevoerd.
De Luxemburgsche kamer nam een mo
tie van vertrouwen in het nieuwe jcabinet aan.
Kardinaal Mercier is, op weg naar Bel
gië in Luzern aangekomen.
Volgens Italiaansche berichten vervoer
de gealieerden sedert half December over de
Adriatische Zee 260.000 man en een aanzien
lijk aantal vrachtdieren.
DE „MECKLENBURG" OP EEN MIJN
GELOOPEN.
De mailboot „Mecklenburg," gisteren op
reis van Engeland naar Vlissingen, is bij
het lichtschip Galloper op een mijn
geloopen en gezonken. De directie van de
„Zeeland" verzekert, dat alle passagiers en
leden der bemanning zijn gered en op ver
schillende andere schepen zijn opgenomen.
In een correspondentie uit Vlissingen aan
de Tel. wordt gemeld van de geweldige
spanning, waarin de familieleden der opva
renden bij het ontvangen van het bericht
kwamen. Toen verteld was, dat allen gered
waren, week de spanning wat, maar toch
wacht men nog angstig de komst der sche-
pelingen.
De dienst der „Zeeland"-maatschappij
blijft voorioopig gestaakt, er zijn wei rader
booten, maar deze* liggen sedert 't mijnenge
vaar stil, daar zij door zuiging der raderen
't gevaar .voor die rampvolle ontmoetingen
verhoogen.
MAIL AANGEHOUDEN.
De brievenpost, welke zich aan boord be
vond van het 12 dezer van Amsterdam naar
Batavia vertrokken stoomschip „Oranje," is,
met uitzondering van de zakken bestemd voor
Kaapstad en Singapore, in Engeland ont
scheept moeten worden.
Nu van verschillende zijden wordt aan
gedrongen op het maken van meer spoed bij
net herstel der zeedijken, ontlee
nen wij het volgende aan de N. R. Ct.,
waaruit blijkt, dat ontzaglijke moeilijkheden
moeten worden overwonnen:
„Ziende wat aan voorbereidende werk
zaamlieden verricht is moeten worden (o. a.
net leggen van 8 K.M. spoor), rekening hou
dende met de bijna dagelijks nieuwe boosaai
dige verrassingen van weer en wind en
siorm en daarbij met de schaarscnti- van
materiaal en de geweldige moeilijkheden,
weike de aanvoer daarvan ondervindt; eintu
ujk opsommende wat reeds aan heit eigenlijke
werk tot stand is gekomen: de omnngüijKen
vooral, die bij de jongste Siormen toen maa»
ontzaglijke watermassa's uit het oveisiroomot
gebied hebben geweerd en daardoor vermot
delijk meer dan één polder voor het lot dei
aangrenzende polders gespaard hebben; a.
les bijeengenomen krijgt men wel den indru»,
dat er niet „geslabakt1' wordl en dat lie>
mogelijke geschiedt, opdat niet langer mcu
,Gods water over Gods land loope,"
Over een maand hoopt de heer Blankevouii
de doorbraken in de dijken gedicht te heb
ben, als eindelijk het weer eens gaat medewer
ken.
Blijft er tegenwerking komen van dien
kant, dan zal het langer duren, en naar dit
mate zal de verwoesting van de overstroom
de gebieden radicaler worden; maar dit zal
óver menschelijk vernuft, menschelijke werk
kracht en goede wil en menschelijke doortas
tendheid even machteloos staan als tegen het
dan te wijten zijn aan «n macht, waartegen
geweld van den watervloed zelf in den ramp
zaligen nacht, waarin, hij zich met vernielende
woede over de polders gestort'heeft."
WATERSTAND PURMEREND.
De opnanje geschiedde hedenmorgen 9
uur.
Waterstand Purmsrend Schutsluis.
Schermerboezem.
26 Febr. 40 cM.- A.P.
27 Febr. 45 cM. -AP.
28 Febr. 49 cM.-A.P
Waterlandsboezem.
26 Febr. lcM. A.P.
27 Febr. 15 cM. - A.P.
28 Febr. 18 cM. - A.P
Door de kleine schutsluis wordt op Scher
merboezem gespuid
Van den lagen waterstand wordlt gebruik
gemaakt de kistdammen te versterken. Ook
Zondag werd' gewerkt. Ov?r enkele dagen
hoopt men gaten in den kistdam langs net
Noordhollancfech kanaal weder dicht te heb
ben. De Provincie verleent hare medewerking.
Thans komt duidelijk aan den dag dat zeer
vele huizen en schuren aan de Nekkerstraat
en Oudelandsdlijkje' danig ontredderd zijn. De
in dé Ned. Herv. en Doopsgezinde kerk tijde
lijk opgenomenen zijn in barakken, staande
op het station emplacement overgebracht. De
markten kunnen geregeld doorgaan.
TeSchellfngwoude was de wa-
De BUROEMEESTER van ALKMAAR
brengt ter kennis van belanghebbenden:
dat de EERSTVOLGENDE VERWISSE
LING van BROOD- en MEELKAARTEN zal
plaats hebben op DINSDAG 29 FEBRUARI,
in het perceel HOUTTIL 16, alhier, welk
Kantoor daartoe dien dag geopend zal zijn
van 91 en van 25 uur;
dat op dien datum aan Bakken» en Meel
handelaren GEEN MEEL ZAL KUNNEN
WORDEN VERSTREKT en
dat NIEUWE AANGIFTEN om BROOD-
en MEELKAARTEN dagelijks kunnen ge
schieden aan voormeld perceel, van 91 uur.
Alkmaar, 23 Februari 1916.
De Burgemeester voornoemd,
v O. RIPPING.
Burgemeester en Wethouders van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat, in
verband met de woningtelling, alle wonin
gen en gebouwen in deze gemeente vóór of op
15 MAART e.k. moeten zijn voorzien van
WIJKLETTER en HUISNUMMER, zooals
is voorgeschreven in de Verordening, houden
de bepalingen omtrent het verdeelen der ge
meente in wijken en het opmaken van volledi
ge staten der bevolking en harer huizing (Ge
meenteblad no. 90).
Tegen de ingezetenen, die hieraan geen ge
volg geven, zal, des noodig na waarschu
wing, proces-verbaal worden opgemaakt
Alkmaar, 26 Februari 1916.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
De Burgemeester der gemeente ALK
MAAR gelast, krachtens bekomen aanschrij
ving, den onderstaanden milicien-verlofgan
ger, om zich OI GROND VAN HET BE
PAALD! ARTIKEL 100, SUBe. DER MI-
LITIEWE'l in verband met art. 94, 2e lid
van het Milltlebesluit II, bij zijn korps te ver
voegen, TLN EINDF IN WERKEL1JKEN
DIENST OVER TE GAAN.
4e Reg Vesting-artillerie, lichting 1913,
garnizoen i leider (depót-atdeeling)4 Maart
1916; JAN WILLEM VERKUlJL.
De opgeroepne moet voorzien zijn van zijn
zakboekje en van de kleeding- en uitrusting
stukken, voor zooverre die bij hem voorhanden
zijn.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
f Alkmaar, 25 Februari 1916.
tersiand van morgen 20 centimeters beneden
A. P. -of 90 c. M. lager dit den hoogsten
slandop 18 Februari.
Aan dien nooddam rondom den doorbraak
bij Uitdam is men vanmorgen begonnep met
het aan de buitenzijde bekleeden met rijswerk
en groote keien, Later wordt deze dijk bin
nenwaarts verbreed.
BIininENLAND.
UEN IWLLUt ÜKUÜ UVtK HEI
HüLLANDSCH DIEP.
Omtrent Ijet plan-de Muralt is nader be
kend, dat de tweede spoorwegovergang over
ut bestaande spoororug niet worm verkre
gen door oen-tweede brug over de bestaande
urug, maar zoodanig, dat door versterking
der bestaande boogbruggen' ook de over
gang boven mogelijk zal zijn. De bestaande
spaaningen zullen als boogbruggen werken
voor het verkeer beneden en als balkbrug
gen voor het verkeer boven. De aansluitende
lianen voor het bovenverkeer zijn eenvoudig
mtworpen Mochten tegen den spoorover-
gang van boven al veel technische bezwaren
worden gemaakt, tegen een overgang van
boven voor gewoon verkeer over het Hol-
landsch Diep kunnen volgens den ontwerper,
weinig ernstige technische bezwaren be
staan. Ook heeft de ontwerper een regeling
van het verkeef ontworpen met het oog op
de belasting van pijlers en bruggen
WATERSNÓÓD IN NED -INDIë.
Door de Watersnood-commissie voor Ned.-
Oost-Indië is bijeengebracht te Amsterdam
,87.252.90, te Rotterdam 52,125,"te 's-Gra-
venhage 53.550, totaal f 192.927.90.
Men deelt mede, dat de Watersnoodcom
missie de werkzaamheden heeft verdeeld over
Amsterdam, Rotterdam en Den Haag.
De leden der Commissie, wonende te Am
sterdam, zamelen geld in van de Noordelijke
provinciën van ons land; Den Haag zamelt
gelden in van Zuid-Holland, Utrecht en Gel
derland, terwijl de Zuidelijke provinciën res
sorteeren onder de commissieleden woonach
tig te Rotterdam.
Bijdragen uit de provincies zijn dus begre
pen in de totalen in de dagbladen vermeld
onder Amsterdam, Den Haag en Rotterdam.
ALRMAARSCHE COURANT.