1 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. I "li"' DE OORLOG. Do doorbraak ia den Raad. im f No. 54 ZATERDAG 4 MAART frSem* l Honderd en achttiende jaargang. Abonnementsprïis per 3 maanden 11-, Ir. p. pest f 1.25. Advertentie» 10 et. p. regel, groole letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. Beek-en Handelsdrukkerij v.k. HERRs. COSTER S ZOON, Voerdam C 0. Telefnr. 3. Béthinccg/rf- ■.iïaucourt CumWe^ Chanancourt0 Cftamdn prnes^ °crneJ Whezpriyawc /7o?evtöe> 6/mrejt foame/x Zfcm1 wrtzev/He K ?.:s- Germonwe *4 7ort «BW we//tq//e 0 Louvemónfo A* >A Abaucoi/rj, Hautecourt *13 0 Hemen/Je i*:im fromerévi//e **F„e ^^VERDUNt 4 Fort ■aw Dombasfe yampont naar beneden zullen gaan. Aileen weten we, dat de uitvoering van het bouwwerk op het oogenblik te doen is, een meening, welke aan vankelijk die van B. en W. is geweest, doch welke zij later hebben prijsgegeven. Hebben zij niet reeds in November 1914 te kennen gegeven, dat zij met het nemen van een be slissing over de bouwplannen liefst niet lan ger wilden wachten, zijn ze in Maart 1915 niet voornemens geweest zelf met een nieuw plan van bebouwing te komen, hebben, ze zich ook niet steeds op het standpunt ge steld, dat een plan van bebouwing moest worden aangenomen, een principieele beslis sing diende te worden aanvaard, voordat men met den heer Zaadnoordijk in het reine zou kunnen komen, terwijl zij nu de com missie voor de publieke werken volgen, d.w. z. het trachten eens 'te worden met den heer zaadnoordijk en wanneer dit niet lukt op nieuw pogingen tot onteigening aan te wen nen? ALKMAAR, 4 Maart. Nu er aan het front van Verdun weei nieuwe bedrijvigheid heerscht aanstond hierover meer plaatsen we een schets kaartje, aan de hand waarvan de- toestand gemakkelijk kan worden geschetst. De oude frontlinie liep over Etain, Fou meix en dan verder noordelijk met een book Den 23sten Februari braken de Duitschers door het front, twee dagen later waren zij tot Champneuville genaderd, welke plaats Zondag 27 Februari werd bezet, evenals hei oostelijk daarvan gelegen Louvemont. Za terdag was het fort Douaumont verovei d Van Maandag tot Woensdag trokken de Franschen over de geheele Oostelijke linit terug. De frontlinie kan thans aldus aange geven worden: Champ-neuville (in de Maas bocht daarbij ligt de veel genoemde Cöte du Talon of Hielheuvel), Vaucherauville, (ten Oosten waarvan de Cóte de Poivre of Peper heuvel, ook welbekend uit de communiqué's) het dorp Douaumont, vervolgens iets ten Oosten van Eix (waarvan het station eenige malen van bezitter is verwisseld, maar ten slotte in Fransche handen is gebleven). Van Eix gaat de linie in bijna zuidelijke richting langs den voet der Maasheuvels, op korten afstand voorbij 't fort de Moulainville, en bij Manheulles langs,* welk dorp thans ook ge heel in het bezit der Duitschers-is. Het Wo- ëvre-gebied ligt ten oosten van de Maasheu vels de plaatsen Dieppe, Abaucourt en Blanzée werden in de legerberichten ge noemd. Na deze kleine toelichting terugkeerende tot den stand van zaken op het oogenblik, stellen we allereerst vast, dat de strijd na eenige dagen van betrekkelijken stilstand op nieuw geopend is. De Duitschers zijn, na artillerie-voorbereiding, opnieuw tot den aanval overgegaan. Zij hebben allereerst een einde willen maken aan den eigenaardigen toestand, dat het fort Douaumont welis waar in hun handen was, doch dat het dorp Douaumont Fransch was gebleven. Zij heb ben hun linie ten westen en ten zuiden van het dorp en het fort vooruit kunnen brengen en daarbij meer dan 1000 gevangenen ge maakt en 6 kanonnen van zwaar kaliber ver overd. Zoo deelde het Duitsche legerbericht van gisteren mede. Het Fransche communi qué van gistermiddag verklaarde, dat het ge vecht voortduurde in de eenige straat, welke het dorp heeft. Maar het Fransche avond- cominuniqué erkent het verlies van het dorp, door de mededeeling, dat een deel van het verloren gegane terrein dicht bij het dorp hernomen is. Ook behielden de Franschen het bovenste gedeelte van den heuvel, op welks noordelijke helling het dorp gele gen is Het Fransche nieuwsbureau Havas geefi het verlies van het dorp ook toe, waar het in een telegram zegt: „Het gebeurde bij Douaumont beteekent slechts een episode in den huidigen grooten slag, waarbij afwisse lend krijgsgeluk onvermijdelijk is. De aard van het gebeurde is echter niet zoodanig, dat ons vertrouwen er door wordt ge schokt." Zooiets wordt in den regel alleen uitdruk kelijk geseind, als een verlies tof zwartgalli ge opvattingen zou kunnen leiden. Het Ber- lijnsche stafbericht van heden, is op het oogenblik waarop wij dit schrijven, nog niet ontvangen. In den regel deelt het latere bij zonderheden mede, dan het Fransche avond communiqué bevat. En waar blijkbaar een nieuwe aanval op Verdun Wordt beproefd, mag men bijzonderheden, waaruit de ver meerdering of de vermindering van de kan sen op het bereiken van het doel kan blijken, met spanning afwachten. Ten Westen en ten Oosten van de Maas en in Woëvre wordt inmiddels het bombar dement het hevigst voortgezet, zegt hei x-ransche communiqué. De Ftanschen con- centreeren hun vuur speciaal op de Duitsche verzamelplaatsen, vooral bij Beaumont, ten Westen van Omes, waar een marcheerende colonne uiteengeslagen werd. In den Boven-Elzas deden de Franschen een aanval ten Oosten van Seppois, waarbij zij verschillende gedeelten van loopgraven op den rechteroever der rivier de Lauch (dus ten zuiden van Colmar) namen. neer hij zich in den beginne van die op zien zelf al reeds niet aangename taak haa Kunnen kwijten; aan met-sprekende raaasit aen begint het toehooren ie vervelen, zij luisteren meer naar de stem van hun maag dan naar die van de „geaente sprekersei gaat er eens een weg, cue niet terugkeert; etc vergadering begint te vertoopen; en om van ue neeie zaak at te komen en een einde aan üe zitting te krijgen, wordt er tenslotte maai gauw een beslissing genomen. Wij zouden het in net oeiang van dit gc wicntige onderwerp betreuren, muien lie. verloop zoodanig zou zijn, maar de kam daarop lijkt ons niet gering, t enzij er een motie van orde wordt voorgesteld en aangt nomen, waardoor- dn punt wordt overgc oraent van den staari naar het nootd dei agenda, d. w. z. op zijn plaats wordt gezet. Wij teekenen verder nog aan, dat Japan ook zal worden vertegenwoordigd op de economische entente-conferentie te Parijs en dat de Senaat der Vereenigde Staten presi dent Wilson heeft gesteund in zijn tegen Duitschland gerichte politiek, welke hierop neerkomt, dat Amerikanen vrij moeten zijn in de keuze van het schip, waarmede zij een overtocht willen maken. De Evening News meldt, dat de rapporten van den Duitschen gezant Bemsdorff over het torpilleeren van de Arabic verzonnen zijn. Een dergelijke krasse bewering zal wel spoedig een nadere bevestiging of een tegenspraak krijgen. ALKMAAR, 4 Maart. Zooeven bereikte ons de agenda voor de raadsvergadering van a.s. Woensdag. Daarop komt als punt van behandeling voor: „Voorstellen van B. en W. en van de hee- „ren Van den Bosch, Cloeek en Den Boes- ,,terd, inzake Verbindingsweg Waagplein— „Nieuwesloot (Bijlagen Ns. 14, 18, 19 en „22)". Deze belangrijke aangelegenheid prijkt bo venaan, meent ge? Mis gedacht! Niet minder dan 12 punten gaan er aan vooraf en de zaak, welke de gemoederen bui ten den Raad zoo-zeer bezighoudt en dit ook in den Raad wel zal doen, staat op het on geluksgetal. Dat wil zeggen, dat de sluizen der wel sprekendheid reeds geruimen tijd zulien heb ben opengestaan en dat daardoor het pen der debatten, het niveau der behandeling, waarschijnlijk aanzienlijk zal zijn gedaald, voordat dit punt aan de orde komt. Op grond van de ervaring kan men den vermoedeiijken gang van zaken voorspellen: praat-grage raadsleden zijq als voorgereden renners „los gekomen" en dus moeielijk in te houden; de voorzitter, begrijpelijkerwijs vermoeid ge worden bij de leiding van de besprekingen over de voorafgaande zaken, heeft die leden niet vast meer in de hand en is in de verdedi ging, die wel weer geheel alleen aan hem zaï worden overgelaten, niet zoo sterk als wan Wordt deze zaak dadelijk na de ingekomen stukken benandeid, dan is een mooie bespre king mogelijk. De verschillende voorstel len leiden, door de elementen welke zij bevat ten, daartoe haast van zélf, omdat de spreker» met allerlei onderwerpen door elkaar behoe ven te behandelen, maar gemakkelijk een streng logische volgorde m acht kunnen ne men. Uver de urgentie van de doorbraak zonde, meer denken alie leden natuurlijk gelijk. Hei verschil zit in de bebouwing. Of de ontstaan de kale ruimte tusschen Waagplein en üed. Nieuwesloot zal worden aangekleed en hoe. Of en hoe dat zijn dus twee vraagstukken, waarvan het eerste geheel wordt beheersen 1 door de tijdsomstandigheden; op heit tweede komen we straks terug, indien dus Woensdag de besprekingen in den Raad over dit onder werp zich aanvankelijk uitsluitend bepaalden tot dit onderdeel ten einde hierdoor allereerst een principieele beslissing uit te lokken, dan zou dit voor een .goede behandeling ge wenscht zijn. Dan toch verliest men zich mei in details en ontloopt men de mogelijkheid, dat men, bouwplannen besprekend, geneei overbodig werk doet voor het geval name lijk dat 'sKaads meerderheid zien eens aan den kant van Burgemeester en Wethouders ging scharen en wanneer dus praten over het „hoe" louter tijdverspillen zou zijn. Wij ho pen intusschen, dat de raadgeving van het college ;,een voegzame gelegenheid afwach ten" (en intusschen boompjes planten, in welker schaduw men, als ze volwassen zijn, misschien zal kunnen peinzen over den duur van een tijdelijken maatregel!) geen meer derheid zal vinden. Daargelaten of het nu wel juist is den heer Cioeck te volgen ïn.zijn meening „dat de tijdsomstandigheden „het gewenscht maken" een plan tot bebou wing met den meesten spoed'uit te voeren, hopen we dat de meeste raadsleden de opvat ting kunnen aanvaarden, dat de tijdsomstan digheden geen bezwaar opleveren. Met be langstelling de motiveering van den heer Cloeck, die ais voorzitter van het steunco mité zich wel niet op bestaande werkloosheid in deze gemeente zal beroepen, afwachtend, geven we vooralsnog aan een minder stellige uitspraak de voorkeur. Het komt ons vooi, dat het moeielijk is uit te maken of de om standigheden 111 de naaste toekomst gunstiger H ongunstiger zijn, of de werkloosheid zaï toenemen dan wel dat de werkkrachten in ons land uiterst schaarsch zullen worden, dat do- prijzen van bouwmaterialen zullen stijgen of Mocht de Raad onverhoopt zich uitspreken in dezen geest, dat de „tijdsomstandigheden bebouwing oiigewenscht maken, dan is dat een finale beslissing, waardoor de zaak Woensdag en voor langen, langen tijd geheel van de baan is. Tn het tegenovergestelde geval komt het ,hoe" aan de orde, belichaamd in het voor- siel-van den Bosch en in het voorstel-Cloeck en ook in het plan-Groen. Het zal aan ae lezers van ons eerste artikei vin hot nummer van 12 Februari) auidenjK zijn, dat het ons ongewenscht voorkomt nu ifeüs over het „hoe' een definitieve uitspraau ie doen. Wij stenen ons geheel aan de zijne van nen heer Gloeck, aie het college van b cn W. wil uimoodig-en zoo spoemg mogeujK prae-advies uit te brengen over het pian- neguit en het plan-van den Bosch en zoo mo gelijk- terzeifderiijd een volledig voorstel 'toi uoorbraak en bebouwing in te dienen, opclai ueze binnen zeer korten tijd zullen kunnen zijn voltooid. Misschien komt de heer Leguit in deze aan gelegenheid in een moeielijk parket. Hij, die deze zaak het eerst aangepakt heeft, die wellicht den blik zijner mederaadsleden neeft verruimd, zal, consequent zijn houding van den laa-tsten tijd volhoudend, moeten stemmen tegen dit voorstel. Wij hebben een stille hoop, dat hij'moedig den knoop zal doorhakken in de overtuiging, dat zelfs ver schoonbare wrangheid een verkeerde raad geefster is en dat het beter is ten halve te kee- ren dan ten heele te dwalen. En de heer van den Bosch? Zeker, hij is overtuigd en dat is zijn goed recht en hij heeft er tot dusverre ook alle aanleiding voor dat het plan-Looman- van den Bosch het beste is en zijn voorstel beoogt, dat de Raad dat plan dadelijk zal aannemen. Hij heeft daarvoor „de groote trom geroerd" is het beeld eigenlijk niet wat te zwak voor iemand, die de plaatselijke en de geheele groote pers en zelfs ten deele de geïllustreerde pers heeft gemobiliseerd t Up vreemdelingen zou hij misschien den in druk maken van iemand,'die bang is (dat zijn plan zal vallen) en nu maar heel hard roepi om zijn angst te verdrijven. Doch wie hem Kent weet beter, is overtuigd, dat groote be langstelling Hem drijft tot die emotioneeie uniiig, weike grens noch sourdine kent. Wij vertrouwen, dat de heer van den Boscn tenslotte ook geen overwegend be zwaar tegen net üenxoeeid van den heei Uioeck zal hebDen. Hij heelt oniangs nog in onze courant doen uitKoiueu, uai mj op een eernjK en onpartijdig onaerzoeK van alle piannen sieeos lieett aaitgeaiougen. tnj zal er dus principieel geen oezwaar tegen ueooen, dat dit onderzoek nog wat worui uitgebreid. Alleen zou üij 't verlet titans on gewensent kunnen vinden. De heer UioecK dringt ecltter met kient op spot^ aan en voor een weinig uitstel zal ook de neer van den Boscn wel te vinden zijn. Vermaarde Hij in de raadsvergadering van 8 December j.l. niet, dat Fiij wel voor een spoedige beslissing was, doüi desnoods zou wmeii zeggen: „la ten wij eerst uen boel afbreken en er een „straat in leggen, en ais wij uan eenmaal uu „afgebroken rumue ü-eodeu, aan kuiuieii wij „er 111 bouwen wat wij willen."? En wanneer het voorstel-Cloeck mocht zijn aangenomen, dan kan met vertrouwen net prae-advies van B. en W. worden afge- wactit. Bij den loop, dien deze zaak heelt genomen, in het stadium, waarin zij thans verkeert, een ideeënprijsvraag uitschrijven en een jury benoemen, zooals de heer den Boes- terd voorstelt, lijkt ons niet gewenscht. Nu verschillende krachten zich vrijwillig be schikbaar hebben gesteld, is er stof genoeg voor een plan van bebouwing. En aan de prudentie van B. en W. mag gerust de keuze van een of meer aesthetische voorlichters worden overgelaten, zoodat kan worden ver wacht, dat de vrucht van de verdere behan deling een goed plan van afsluiting zal zijn Vandaar, dat wij voor het voorstel-den Boesterd in de gegeven omstandigheden bit ter weinig gevoelen en ons zeer zouden ver bazen, wanneer de meerderheid van den Raad ten dezen aanzien een andere opvat ting bleek te zijn toegedaan. Een teer punt willen we niet geheel onbe sproken laten, maar even aanroeren. In zijn artikel, dat Donderdag voor een week in onze courant verscheen, schreef de heer van den Bosch, dat hij veel onaange naams, verdachtmaking van zijn persoon en van •fcijn handelingen, als gevolg van zijn ac tie heeft moeten ondervinden. Het is een klacht, die wij ook reeds te vo ren van hem hadden vernomen. Niet alleen van hem wij hoorden ook een, raadslid van een andere partij zeggen, dat er van deze aangelegenheid een partij-kwestie dreigde te worden gemaakt. Eerlijk gezegd wij be grijpen üat niet. Misschien ligt dit aan ons. Wij zijn helaasin ons vaderland ont groeid aan het tijdperk, waarin een Perk zich iiog er over kon verbazen, dat men in het neve plaatsje Rochefort katholiek en liberaal up üe horens kon blazen. /.eifs op het gebied der toonkunst! Dat kennen we. Aiaar wat de bebouwing van de doorbraak met iemands geloofsovertuiging ueeft te maken is ons een raadsel. Wij zien geen R. K. plan en geen L. plan wij zien nxel twee plannen van twee raadsleden, die oeiden eerlijk hebben gepoogd hun stad te dienen en daardoor beiden aanspraak heb ben op 'erkentelijkheid en eerlijke overwe ging- En hiermede stappen we van dit punt af. Hadden wij in de beslissing iets te zeggen, wij zouden ons niet door neven-overweginr gen laten beïnvloeden laat staan door zulke! doch elk plan aan twee grondge dachten willen toetsen. Het eerste zou zijn: ruimte. Hoofddoel van de doorbraak is een ruimen verkeersweg te krijgen. Ruimte is in dit bijzonder geval een gebiedende voorwaarde, zij is ook een algemeene eisch des tijds en vindt dan ook in elk stedelijk bouwplan uit. verkeersr èn schoonheidsoverweging (getuige het nieuwe indrukwekkende plan-Zuid voor Amsterdam van den architect Berlage) uitdrukking. Men koopt en sloopt hier perceelen om ruimte te krijgen daarom zou diat plan onze stent verwerven, waarbij die ruimte op de minst- schadelijke wijze versnipperd wordt en de bebouwing het verkeer het meest ten goedie komt. Dat wil dus zeggen een zoo breed mo gelijken rijweg dient geopend te worden. Daarvoor geschiedt de doorbraak en ter wil le van een bijeenkomstigheid moeten er geen voetpaden van buitensporige breedte wor den gemaakt. Onze tweede grondgedachte zou zijn: bij de bebouwing het juiste midden te kiezen. Wat men er ook neerzette, het mag niet do- mineeren, maar het moet toch releveeren. Van de kaasmarkt is en moet blijven het Hoofdgebouw: het Waaggebouw. Dat is van net Waagplein, van Alkmaar de trofs en niets mag daarvan de aandacht afleiden. Wij Kennen een marktplein in ons land, waar een rijk geworden fabrikant vlak tegenover liet stadhuis een alles overheerschende masr sale woning heeft gezet. Op dergelijke wijze mag het hier niet gaan. Maar aan den an deren kant, moet een door de gemeente te piaatsen gebouw niet te nederig en niet te bescheiden zijn. De gemeente dient hier voor te gaan en te zorgen, dat een flink ge bouw een aansporing zij voor de eigenaren der andere perceelen aan de kaasmarkt, om 111 geval van verbouwing er iets te maken, dat zich aansluit bij de omgeving. Want wie net stadsbeeld, zooals het zich hier voor doet, aanschouwt of beschrijft, vergete, af „De politiek schrijft hij (M. A. Perk In de Belgische Ardennen pag 100) brengt te Rochefort heel wat verwijdering zeifs op net gebied der toonkunst Men vindt er een liberale en een catholieke muziekvereem- ging." Dit nummer bestaat uit 3 bladen. AL1MAARSC1I 4 fe '-'-O I mn/omrinf,$-- 310 y"V\ O TT.:. SOI Afbeeldingen vande ingediende plannen zijn in een ander blad van heden geplaatst.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1916 | | pagina 1