DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van het Westelijk Oorlogsterrein.
No. 55
Honderd en achttiende jaargang.
1916
MAANDAG
6IAART
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar ft,— franco door het geheele Rijk fï,25.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
ALKMAAR, 6 Maart.
Lord Nortcliff, de bekende eigenaar van
de Times en andere Engelsche bladen, die
zelf een bezoek aan het Fransche front heeft
gebracht, verzekert, dat het onmogelijk is
den duur van den slag bij Verdun te schatten.
Wij zijn thans in de tweede periode van ac
tie. De eerste termijn was van 22 tot 27 Fe
bruari, daarna kwamen er van 27 Februari
tot 2 Maart drie dagen van kalmte en thans
woedt de strijd opnieuw. En hij breidt zich
uit. Het Fransche stafbericht van gister
middag zegt, dat de strijd, die eerst geloca-
liseerd was bij het dorp Douaumont, zich
Zaterdagavond heeft uitgebreid. Het Fran
sche avond-communiqué verklaart, dat er in
deze omgeving wel zeer hevig gebombar
deerd werd, maar dat de Duitschers geen
aanval deden. Wel had een aanval plaats
iets meer in het noordwesten (ten oosten
van Vacherauville, in een bosch), doch die
werd afgeslagen.
Verandering van beteekenis is er dus in
den toestand niet gekomen. Prachtig hou
den de Franschen stand in de ongetwijfeld
wanhopige, verwoede gevechten. Bijzonder
heden toonen, dat de verdedigers zijn bezield
met den echten soldaten-geest en dat het ma
teriaal van'hooge waarde is. Zij wijken al
leen wanneer er werkelijk geen houden aan
is en dan nog maar over geringen afstand,
terwijl zij voortdurend pogen verloren ge
gaan gebied te heroveren en den vijand zoo
veel mogelijk verhinderen zich aan zijn
nieuwe stellingen aan te passen.
Bijzonder fel is de strijd om het dorp Dou
aumont. Hoe de toestand precies is, is niet
recht duidelijk, daar de Fransche communi
qué's aan preciesheid wel iets te wenschen
overlaten. De Duitschers verklaarden 't dorp
te hebben genomen en de bocht, die daar in
hun front inboog te hebben weggewerkt. De
Franschen zeiden eerst, dat er nog gevochten
werd in de eenige straat van het dorp en dat
zij al vechtende terrein bij het dorp hadden
herwonnen. Dat klopt dus zooals wij
Zaterdag reeds deden uitkomen. Maar met
een vaagheid, die wel wat vreemd klinkt in
een officieele mededeel ing, deelde de Fran
sche stafschrijver Zaterdagavond mee: een
tegenaanval, door de Franschen gedaan, zou
hun in staat hebben gesteld, in het dorp
Douaumont binnen te dringen." Daarna heet
te het in een volgend Fransch communiqué:
dat de Duitschers weer vasten voet kregen
in het dorp en dat dit beurtelings in beider
handen overging. Het middag-communiqué
van gisteren berichtte dat de Duitschers van
Douaimont uit een krachtigen aanval deden,
zoodat toen het dorp blijkbaar in Duitsche
handen was. Maar het avond-communiqué
komt nu weer met de mededeeling dat bij het
dorp Douaumont, waarvan de zoom nog in
het bezit der Franschen is, geen verandering
heeft plaats gehad.
Vermoedelijk zal er van het heele dorp
wel niet veel over zijn gebleven en betreft de
plaatsbepaling het terrein, waar het dorp
'eens stond, zoodat kleine vergissingen niet
buitengesloten schijnen.
Naar van Duitsche zijde wordt meege
deeld, bedraagt de buit 17.000 gevangenen,
115 kanonnen en 161 machinegeweren, ter
wijl bij Soissons (den z. g. n. winterslag in
de Champagne) bij het Duitsche offensief 14
kanonnen en 6 machinegeweren werden buit
gemaakt, in het Fransche Septemberoffensief
in de Champagne 121 Duitsche kanonnen
werden vermeesterd en bij den gelijktijdigen
aanval der Engelschen bij Loos 21 Duitsche
kanonnen werden buitgemaakt.
Lord Nortcliff die er o.m. op wijst dat
de aanvoer van Fransche munitie enorm is
én dat hij op een weg alleen een convooi van
2000 auto's ontmoette zegt, dat de verlie
zen der Franschen onbeteekenend zijn en dat
die der Duitschers ten ihinste honderddui
zend man bedragen. Daarmee in tegen
spraak is hetgeen de Parijsche correspondent
van hetzelfd blad meldt, die zegt, dat het
bloedbad bij Verdun lang niet zoo geweldig
is als aan den IJser en dat de verliezen der
Duitschers thans veel kleiner z:jn dan in een
van de andere groote slagen aan het Fran
sche front. Hoe het ook zij de Franschen
blijven zonder ongerustheid het resultaat var.
den- strijd afwachten.
De Duitsche marine-staf meldt, dat de Mö-
we weer thuis is. Men kent den succesvollen
kruistocht van dezen hulp-kruiser, die thans
met rijken buit aan. boord een Duitsche ha
ven is binnengeloopen. „Spaansche matten"
zijn niet vermeesterd maar wel goud in sta
ven ter waarde van een millioen mark, een
schat, die mooi „meegenomen" is. Dan wa
ren er 103 opvarenden van vijandelijke
stoomschepen aan boord.
Het eerst heeft de „Möwe" den' lsten Fe
bruari van zich doen spreken, toen de „Ap-
pam," de stoomboot op W.-Afrika, welkesinds
eenigen tijd vermist werd, onder een Duit
sche prijsbemanning een Amerikaansche ha
ven was binnengeloopen. Terzelfdertijd ver
nam men, dat het oorlogsschip, waartoe di
bemanning had behoord, een reeks andere
schepen tot zinken had gebracht en steeds
de bemanningen zoogoedmogelijkhadbehan-
deid, zoodat de Engelsche bladen, die goeik
zeemansschap weten te waardeeren met sym
pathie over de geheimzinnige Möwe spraken
Thans blijkt dit schip Engeland tot dusvem
te staan te zijn gekomen op 50.000 ton
scheepsruimte, afgezien van de schade, welke
het verlies van 13 schepen heeft opgeleverd
En bovendien blijkt nu, dat het Britsche slag
schip Edward Vil gezonken is, doordat de
Möwe er een mijn voor gelegd heeft. Den
9den Januari werd het verloren gaan van
deze pré-dreadnoughts van 16.612 ton van
Engelsche zijde bekend gemaakt. Het heette,
dat het ergens waar werd niet gezegd
op een mijn geloopen en gezonken was. De
plaats, waar de ramp plaats had, is ook nu
nog niet medegedeeld1. Voor het eerst wordt
in dit marine-bericht melding gemaakt van
het verdwijnen van de Engelsche Saxon
Prince (3500 ton) en van de Fransche Ma-
roni (3100 ton).
Een wonder is het, dat dé „Möwe" heeft
kunnen binnenloopen, d. w. z., aan de talrij
ke entente-schepen, die ongetwijfeld jacht op
haar hebben gemaakt heeft kunnen ontkomen
en door den ring van Engelsche wachtsche
pen heeft kunnen breken. Naar verluidt van
Engelsche en Fransche berichten is een twee
de Duitsch schip erin geslaagd van den an
deren kant door dien riïtg te komen en heeft
het den Atlantischen Oceaan bereikt. De
Duitsche pers, die met vreugde het succes
der Möwe vermeldt en aan de „Emden" her
innert, hoopt natuurlijk, dat ook dit schip
zich roem zal verwerven.
Intusscheri weten we nog steeds niet, in
welke haven zich de Möwe bevindt, waar
zij thuis hoort en wat voor een schip het
eigenlijk is. Er is wel eens gemeld, dat het
een Bremer koopvaarder is, maar zekerheid
te dezen aanzien bestaat er niet. Alleen ont
hult het Duitsche marine-bericht, dat burcht-
graaf en graaf zu Dohna-Schlobitten, kor
vetkapitein, haar gezagvoerder is.
Ter zee gingen voorts verloren de Engel
sche stoomschepen Teutonian (4800 ton) en
Rothesay (1300 ton); de bemanningen wer
den gered.
Tenslotte zij aangeteekend, dat Russisch'
torpedobooten de*Turksche stad in Klein
Azië Trebisonde hebben gebombardeerd, dai
twee Zeppelins over de Noord-Uoslkust vai
Engeland zijn gevlogen, omtrent welken
raid nog geen nadere bijzonderheden bi
kend zijn en dat het Fransche blad van dei
heer Clemenceau, een scherp criticus, voui
een week geschorst is, zoodat deze vroegen
l'Homme libre thans met recht l'Hommt
enchainé heet.
Het Fransche middagcommuniqué meldt:
In België werden ten zuiden van Lom-
baertzijde Duitsche loopgraven door de
Fransche artillerie bestookt.
In Argonne hevig vuur op de Duitsche
loopgraven en verbindingswegen in de
streek van Haute Chevauchées en Boureuil
les, waardoor een brand werd veroorzaakt.
In de streek van Verdun breidde de strijd
die gelocaliseerd whs in het dorp Douau
mont, zich gisteravond uit. Te zes uur de
den de Duitschers. na een hevige beschieting
een levendigen aanval op de Fransche linies
van Douaumont af. Deze aanval werd ech
ter afgeslagen door het spervuur en geweer
vuur der Franschen.
Gedurende den nacht duurde de vrij he
vige beschieting voort op het geheele Fran
sche front ten oosten van de Maas ter
westen van Mort Homme en den Ganzenheu
vel.
Het Duitsche legerbericht van gisteren
zegt:
Tegen den avond opende de vijand eer
levendig vuur op verscheiden punten van hc
front.
Tusschen Maas en Moezel was de Fran
sche artillerie voortdurend zeer actief vari
tijd tot tijd beschoot zij de streek van Douau
mont buitenhevig hevig. Infanterie-gevech
ten hadden niet plaats.
Teneinde onnoodige verliezen te vermij
den, verlieten wij gisteren de loopgraaf bi
de houtvesterij Thiaville (ten noordooster
van Badpnviller) die wij op 28 Februari aan
de Franschen ontrukt hadden, wegens het
hevige vuur, dat de vijand erop richtte.
TEK ZEE.
net scuip heeft de volgende vijandeiijxt
vaartuigen aangeuouden, voor het grooistt
neet in uen grond geooord, voor de rest ais
prijzen naar neutrale uavens gezonaenj ac
nngeisaie scüepeu; „Gororidge (joö/ tonj,
Author" (34yo ton), „iraaer" (30U8 ton),
Ariadne" (3U35 ton), „DromonOy" (3öZ<
ton), „Famngford" (3140 ton), „Mac la
vish" (5816 ton), „Apparn" (7781 ton),
„Westburn" (33ÜÜ ton), „Horace" (3335 ton),
„Flaminco" (4629 ton), „Edmburg" (14/0
ton), „Sa$on Prince" (3471 ton), het Fransche
schip „Maroni" (3109 ton, het Belgische
schip „Luxemburg" (4322 ton).
De „Möwe" heeft verder op verschillende
plaatsen aan vijandelijke kusten mijnen ge
legd, waaraan o. a. hef Engelsche slagschip
„King Edward VII" ten offer is gevallen.
VAIUA.
EEN PAUSELIJK SUHKIJVEN OVER
DEN OORLOG.
De „Osservatore Romano" publiceert een
orief van Z. H. Paus Benedictus XV aan den
kardinaal-vicaris Pompill, waaraan dt
Maasbode een en ander ontleent:
In den brief herinnert de Paus aan Zijn
herhaalde vroegere raadgevingen en aan
sporingen, opuat de oorlogvoerende naues
de wapenen zouden neerleggen en haar ge
schillen door een vriendschappelijke over
eenkomst zouden beëindigen.
De Paus voegt er aan toe, dat Hij zich te
midden der oorlogvoerende volkeren gewor
pen heeft als een vader te midden van zijn
strijdende kinderen en hen in naam van God
nezworen heeft om van alle verlangen van
wederzijdsche vernietiging af te zien, klaai
en duidelijk, hetzij rechtstreeks, hetzij on
rechtstreeks de verlangens van elke partij
uiteen te zetten, en binnen de grenzen van
rechtvaardigheid en mogelijkheid rekening te
houden met de aspiraties der verschillende
volkeren. Daarbij heeft de Paus auen ge
smeekt ter willen van de rechtvaardigheid en
het algemeen weizijn van de gemeenschap
der naties de noodzakelijke offers van eigen
liefde en particuliere belangen te brengen,
i Dit is de eenige weg om het monsterach
tige conflict volgens de regelen der recht
vaardigheid op te lossen en te komen tot
een vrede, welke niet voordeelig is voor een
enkele partij, maar voor alle en dus recht
vaardig en duurzaam zijn kan.
Ongelukkigerwijze werd Onze Vaderlijke
stem tot dusverre niet gehoord en duurt de
oorlog met al zijn verschrikkingen in volle
verwoedheid voort.
Wij kunnen en mogen echter niet zwijgen
De Paus herhaalde zijn smeekbede om
vrede. Indien deze het gewenschte doel niet
bereikte, vond zij nochtans een diepen weer
klank. Zij viel als een balsem in de harten
der volkeren van de geheele wereld en ver
wekte daar een levendig en innig verlangen
om het bloedige conflict zoo spoedig moge
lijk beëindigd te zien.
Wij kunnen echter onmogelijk nalaten om
Onze stem nogmaals te verheffen tegen de
zen oorlog, welke ons een zelfmoord van het
beschaafde Europa toeschijnt. Wij mogen
niet nalaten om, zoodra de omstandigheden
die toelaten een of ander middel te sugge-
reeren of aan te wijzen, waardoor het zoo
vurig verlangde doel zou kunnen bereikt
worden.
Eenige godvruchtige vrouwen hebben het
plan bekend gemaakt om zich gedurende de
komende Vasten in een geestelijke vereeni-
ing van gebeden en verstervingen nauwer
aaneen te sluiten, ten einde van de Goddelij
ke Barmhartigheid het einde van dezén ver-
•-chrikkelijken geesel af te smeeken.
De Paus zegent en prijs dit plan openlijk
en spreekt de hoop uit, dat alle geloovigen
r zich mede zullen vereenigen.
De Paus uit het vertrouwen, dat de Ka
holieke families in alle oorlogvoerende lan
den zich gedurende de Vasten in gebeden en
christelijke verstervingen nauw aaneen zullen
sluiten.
Z. H. richt een bijzonderen oproep tot de
noeders, echtgenooten, dochters en zusters
Ier soldaten opdat zij alle leden van haar
'imilies tot voortdurende vurige gebeden en
rijwillige offers en verstervingen zullen
ansporen.
De H. Vader spreekt den wensch uit, dal
léze werken van godsvrucht vooral zullen
'crricht worden op den dag, welke gewije
s aan de herdenking van het verheven offer
/an den Godmensch, en dat men Dezen dar
Ie genade zal vragen om met kracht er
hristelijke onderwerping de zeer smartelijke
verliezen te dragen, welke door den oorlop
'eroorzaakt zijn Tevens zal men dan den
Godmensch smeeken dat Hij een einde ma
ke aan deze lange en verschrikkelijke beproe
ving.
De Paus beveelt eveneens aan om aalmoe
zen te geven aan de armen en de ongelukki-
gen maar vooral aan de kinderen van hen
iie in dezen ontzettend-en oorlog gestorven
zijn.
De H. Vader eindigt met de hoop uit te
spreken, dat ook de huisgezinnen der neutra
Ie landen uit gevoelens van medelijden £n
naastenliefde zich in deze werken van gods
vrucht zullen vereenigen,
KORTE BERICHTEN,
De Oostenrijkers hebben bij Durazzo
34 kanonnen en 11.400 geweren van de Ita
lianen buitgemaakt.
In een kruitmagazijn bij Parijs had een
hevige ontploffing plaats. Een deel der ge
bouwen werd door de ontstane brand ver
nield, er schijnen 45 dooden en 200 gewon
den te zijn.
Alle gehuwden mannen van 19 tot 26
in Engeland onder hpt Derby-stelsel aange
worven, worden 9 April opgeroepen.
De Ex maarschalk Frensch, die zooals
men weet in den adelstand is verheven, nam
24 Febr. zitting in het Engelsche Hooger-
huis,
In Frankrijk \vil men ook de Duitsche
officieele berichten in de bladen opgenomen
zien. De Humamte spot met de angst van den
den Censor, die belachelijk is bij de koelbloe
dige stemming in Frankrijk.
De Vereenigde Staten hebben een ver
drag met Haiti gesloten, ze waarborgen de
onaantastbaarheid van het eiland en belasten
zich controle over de financiën en het politie
toezicht
- De bekende Alfted Dreyfus woont thans
als rentenier in Zwitserland bij Züfich.
De sneeuwlawinés in Zuid-Tiroi duren
voort. 20 personen zijn in den laatste tijd ge
dood en velij gewond.
In Oostenrijk Hongarije gaat men sui-
kerkaarten invoeren, maximumu verbruik 1
KO. per hoofd en per maand.
De gezamenlijke oorlogspartijen in Ita
lië hebben volgens het Berliner Tageblatt,
van Salandra de oorlog tegen Duitschland
geëischt.
In Italië heeft gisteren weer een spoor
wegongeluk plaats gehad. Er zijn bij een bot
sing tusschen een militaire en een passagiers-
trein 10 personen gedood en 40 gewond.
BINNENLAND.
Gemengd nieuws.
HOLL. MIJ. VAN LANDBOUW.
Het Ncd. Landbouw Weekblad bevat de
punten van beschrijving voor de 96e (bui-
.engewone) algemcene vergadering van dé
Hollandsche Maatschappij van Landbouw,
op Woensdag 5 April as, des voormiddags
11 uur in American Hotel, Leidscheplein,
Amsterdam, zijnde o.a.: de voorstellen van
het hoofdbestuur: a. om de afdeeling Ter
schelling, nu ingedeeld bij Kring I, te voe
gen bij Kring II, Noord-Holland; en b. om
te besluiten dat aan het huishoudelijk regle
ment der afdeelingen wordt toegevoegd een
reglement voor gezamenlijken aankoop; en
voorts nog de volgende punten: de regee-
ringsmaatregelien in verband met -den land
bouw, in te leiden door den heer K. Cz. de
Boer; beschouwingen over den toestand in
de waterschappen Schieland en Delfland;
bespreking van het credietwezen in verband
met den watersnood in Noord-Holland.
NED. JOURNALISTENKRING.
In de Zondag te. 's-Gravenhage gehou
den vergadering werd goedgekeurd het be-
stuurvoorstel tot het aanknoop en van onder
handelingen met het bestuur van de Vereeni-
ging van Directeuren van Dagbladen „De
Nederlandsche Dagbladpers", teneinde te ko
men tot samenstelling van een Bemiddelings-
raad voor de Nederlandsche Journalistiek.
Tevens noodigde de vergadering het be
stuur uit praeadvies te willen uitbrengen over
een door den heer Bruna aanbevolen denk
beeld, om in samenwerking met De Neder
landsche Dagbladpers stappen te doen ten
einde te geraken tot de oprichting van een
Nederlandsche pers-centrale.
EEN AANKLACHT.
De Telegraaf meldt:
Onze directie heeft zich genoodzaakt ge
zien, bij den officier van justitie eèn aan-
xiacht wegens oplichting in te dienen tegen
den heer John Coucke, tot voor kort lid on
zer redactie. Na zijn omslag zijn verschil-
ende feiten aan liet licht gekomen, die onze
directie tot het nemen van dezen stap heb-
oen genoopt.
VOOR DEKRIJGSGEVANGENEN.
Het Nederlandsche Comité voor den
Sneeuwbal," ten behoeve der krijgsgevan
genen van alle oorlogvoerende naties heeft
in de geweldige oorlogsgebeurtenissen van
de laatste dagen aanleiding gevonden om
niet te wachten tot het geheel der inkomsten
zou zijn te overzien, doch heeft besloten om
al vast een eerste zending van goederen te
versturen Het heeft zich daartoe gewend
tot de Regeeringen der oorlogvoerenden,
met het verzoek om opgaven van de meest
verlangde goederen en denkt deze dan zoo
spoedig mogelijk te zenden. Zooals men
weet, wordt het benoodigde uitsluitend in
Nederland gekocht en wel zooveel mogelijk
in verschillende deelen des lands.
ART 57-59 DER GRONDWET.
Door het Nationaal Comité tot wijziging
van de art. 57—59 der Grondwet die den
Koning macht geven oorlog te verklaren en
verdragén te sluiten buiten de Kamers om
is een adres aan de Tweede Kamer gezonden,
waarin het de leden dier Kamer dringend
verzoekt bij de a.s. Grondwetsherziening ook
te willen medewerken, dat de art. 5755
der Grondwet worden gewijzigd in dien zin,
dat de Volksvertegenwoordiging in, oorlog
en vrede en met verdragen medezegging
schap krijgt.
ERNSTIGE ONTPLOFFING.
Zondagmorgen te kwart voor twaalven
heeft te Amsterdam In het gebouw Indu
strial den zetel van de Industrieele Club, op
den hoek van Vijgendam en Rokin, een ont
ploffing plaats gehad, waardoor de groote
spiegelruiten aan de vier zijden van het ge
bouw werden verbrijzeld, terwijl in het
sousterrain eenige binnenmuren werden
weggeslagen. Wonder boven wonder liep
alles vrijwel zonder persoonlijke ongelukken
af. Alleen werd een voorbijganger door een
glasscherf aan de hand gewond.
Het sousterrainvan het gebouw bood na
onderzoek een beeld van groote verwoesting.
Van een der ketels was het verbindingsstuk
met de buis der verwarming, het zooge
naamde broekstuk, weggeslagen, evenals
een stuk van den ketelmantel en de regula
teur. Het broekstuk vloog wel een meter of
tien verder, juist door een deuropening, en
veroorzaakte daar een gat in een binnen
muur.
Van de stookruimte waren twee der half-
steensmuren totaal stukgeslagen Men moest
er klauteren over Jioopen puin en brokstuk
ken muur. Ook van het aangrenzende kolen
hok waren twee halfsteensmuren totaal ver
brijzeld.
De oorzaak van de ontploffing ligt aan de
drie in het sousterrain staande ketels, waar
zich, ondanks de goede verzorging door den
machinist, tengevolge van onvoldoende ver
branding onder een der ketels kool kool-
monoxyde vormde z.g. kolendamp, die met
lucht een ontplofbaar mengsel vorm t Door
het vuur der ketels kwam dit mengsel tot
ontploffing met de bekende gevolgen.
Op de Nassaukade te Amsterdam Is
i^ebroken en 400 aan geld en eenig tafel
zilver gestolen.
EEN GRAP?
Zaterdagmorgen keek een landbouwer te
LKMAARSCHE COURANT.
UL. „iuuWJ- uvjoui-iv-liW.
{JUlCLCk.1 UL.1UL UC UUJ LOUlL iV.CU lUOllll
/J. iVl. S „muWC, ColmuüaucUiL
uueiuuu UuiggnuU L/UUU4 oiinuUicu, ia au
ten auLLCdVuiicn m uioiucin vuu tcuigc liuuxu.
HUI, UiCL VlCl 1~U£C1£IUC Uilitii-ieu CU LI Li.
g,cuscuc nuuinicio en matiuzcu ucucveuo
■wpyCii vau oemaiiuiugA-Li van vijauueujxc
aiouinocnepen, uuuer wie J.UJ muiers, au>
Krijgsgevangenen err oovenuien mot j ouu.uuo
aan uaren gouu, ur een munsuie naven oin-
nengeioupen.
