DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
No. 61
Honderd en|jaelittiende jaargang.
1916
MAANDAG
13 IAART
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 1,franco door het geheele Rijk f 1,25.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER fr ZOON, Voordam C 9.
ALKMAAR, 13 Maart.
In den stand van zaken bij Verdun is sinds
Zaterdag weinig verandering gekomen. Min
of meer hevige artillerie-gevechten werden er
geleverd, de Duitschers hebben in Woëvre
een loopgraafje veroverd, maar verder is er
niets gebeurd. Er is blijkbaar een tijdelijke
verslapping, een oogenblikkélijke kalmte in
getreden. De aanvaller moet zijn troepen
op verhaal laten komen en misschien reorga-
niseeren en zijn geschut verplaatsen. Na de
ruSt kan de strijd weer voortgezet worden.
Tegenover de Fransche verklaringen, dat de
verzwakking der Duitsche troepen eiken dag
ernstiger wordt en dat dit een der zekerste
factoren voor de Fransche overwinning is,
staan Duitsche mededeelingen, waaruit valt
af te leiden, dat hetgeen nu geschied is nog
maar het voorspel is van hetgeen gebeuren
gaat, zoodra het oogenblik voor den alge-
meenen aanval gekomen wordt geacht.
Het is zeker nog geen tijd om de balans
van den slag van Verdun op te maken. De
Duitsche Staf deelt mede, dat er 430 officie
ren, 26042 man gevangen genopien en 189
stukken geschut en 232 machine-geweren
buitgemaakt zijn als er nu ook het verlies
van Duitsche mannen en Duitsch materiaal
bijstond, kon men de gegevens nopens beide
kampen vergelijken, nu moet men afgaan op
de mededeeling, dat de verliezen verbazend
groot zijnbij den tegenstander!
Bij Reims hebben de Duitschers een plaat
selijk voordeel weten te behalen. Saksische
regimenten hebben 20 K.M. ten noordwesten
van deze stad in de bosschen de Fransche
stellingen over een breedte van 1400 M. en
een diepte tot ongeveer 1 K.M. bestormd.
Blijkbaar heeft men hier met een op zich
zelf staand pogen ter verbetering van het
front te doen.
De Turken kunnen eindelijk ook eens weer
eenige voordeeltjes opsommen: De poging
van generaal Aylmer tot ontzet van de divi-
sie-Townsend in Koet el Amara is mislukt.
De Engelsche generaal zal het nu nog wel
eenigen tijd in de vesting moeten doen, zon
der de grantmofoonnaalden, waaraan hij
volgens zijn laatste bericht groote behoefte
had! En bij Aden in Njemen leverden d'c
Turken met goed succes tegen de Engelschen
een gevecht. Maar de Russen!!
De groote oorlogsraad der entente is gis
teren in het Fransche hoofdkwartier onder
voorzitterschap van generaal Joffre gehou
den. Wat er besproken mag zijn? Volgens
de Matin is generaal Gallieni, de Fransche
minister van oorlog, ziek. Berichten over
zijn vervanging deden reeds de ronde.
Het Noorsche schip „Silius" is den. 9den
Maart zonder waarschuwing getorpilleerd.
Er waren Amerikanen aan boord, van wie
er 7 gered zijn. De Amerikaansche minis
ter van buitenlandsche zaken, de heer Lan
sing, heeft den Amerikaanschen consul in Le
Havre verzacht van deze Amerikaansche
overlevenden beëedigde getuigen-verklarin-
gen af te nemen.
De Britsche hulpkruiser Fauvette liep op
een mijn, evenals Zaterdag de Britsche tor
pedojager Coquette en de Britsche torpedo
boot no. 11. In de Oostzee zonk de Russi
sche torpedoboot Leit Poestjin.
Ook de „Zaandijk" van de HollandAme-
rikalijn is op een mijn geloopen. Men heeft
alle hoop, dat dit schip, op weg van Phila
delphia naar Amsterdam, nog veilig binnen-
loopen zal. In verband met het feit, dat, de
Colchester, een Harwichboot, de Zaandijk
hulp verleend heeft ontstond het onjuiste
bericht, dat eerstgenoemd schip ook op een
mijn was geloopen. Teneinde aan het ge
brek aan veiligheid op zee tegemoet te ko
men heeft de Holland-Amerika-lijn thans
tot aan heb Kentish-Knock-vuurschip
een welingerichte sleepboot in dienst gesteld,
teneinde aan passagiers en bemanning de ge
ruststelling te geven, dat er steeds hulp aan
wezig is.
De Weltspiegel geeft een afbeelding van
de bemanning der Möwe. Uit deze foto, ge
nomen na den gelukkigen terugkeer in de
thuishaven, blijkt duidelijk, zouden we zeg
gen, dat deze zeemeeuw op Helgoland is
neergestreken men weet, dat de haven
plaats tot dusverre niet werd genoemd.
De Daily Telegraph wenscht, evenals de
heer Churchill, den terugkeer van lord
Fisher als eerste lord van de Britsche admi
raliteit.
Wij staan, zoo betoogt het blad, tegen
over een sterken en niets ontzienden vijand.
Hij bezit een vloot, die de onze in sterkte
meer nabij komt, dan die van een der vijf
groote zee-mogendheden ter wereld. Hij
beschikt over middelen om zijn marine uit te
breiden, die nauwelijks minder zijn, zoo ze
dat al zijn, dan die van Engeland. De heer
Balfour heeft dat ten tijde van de vlootcrisis
in 1909 erkend. Duitschland heeft sindsdien
zijn vermogen om schepen te bouwen en te
bewapenen zeer uitgebreid. Tegenover zulk
een toestand betreuren wij persoonlijke ge
schillen meer dan wij kunnen zeggen. Wan
neer onze marine het aflegt, gaan onze bond-
genooten met ons te gronde. De tijden, zoo
zegt het blad tenslotte, zijn ernstig, op 300
a 400 mijl afstands van deze kusten ligt een
groote vloot gemobiliseerd met hoogst be
kwame en vastberaden zeelieden.
KORTE BERICHTEN.
In Portugeesche havens liggen ook Oos-
tenrijksche schepen, die heeft Portugal nog
niet in beslag genomen.
Naar thans wordt medegedeeld is gene
raal Pau reeds 28 Februari uit Rusland naar
Frankrijk vertrokken.
De chef der Italiaansche militaire lucht
vaart is plotseling te Parijs, waar hij vertoef
de, overleden.
De Russen bezetten Kernid in Perzië.
De Engelsche optnarsch bij Aden is
door de Turken gestuit, de Engelschen moes
ten terugtrekken.
Amerika heeft een strafexpeditie naar
Mexico gezonden, de minister van oorlog
kenschetst de expeditie als van verdedigenden
aard. Mexicaansche benden trokken in den
laatsten tijd over de Amerikaansche grens en
hebben veel schade aangericht en geplunderd
STADSNIEUWS.
EEN FUSIE.
Gisteren werd in café „Central" alhier een
algemeene vergadering gehouden van de
Partijgewesten Noord-Holland „Zuid en
Noord" van de S. D. A. P., welke ten doel
had om dé gewesten Noord en Zuid te doen
samensmelten.
Aanwezig waren ruim 30 afdeelingen van
de 63, terwijl voor het Partijbestuur aanwezig
waren de heer Matthijsen en de hèer Tho
massen als redacteur van „De Vonk" en
„Voorwaarts".
Na breedvoerige besprekingen werd aan
genomen (Zaandam en Wormer tegen), dat
de gewesten voortaan één lichaam zullen vor
men. De ingediende begrooting werd na een
wijziging vastgesteld op 2070.tefwijl
na een ampele gedachtenwisseling het salaris
van den secretarisrpropagandist w#rd vastge
steld op 1040 per jaar. Tot secretaris-pro
pagandist werd benoemd de heer Westerho::
met 94 stemmen, terwijl de heer G. L. A. Wa-
genfeld 5 stemmen op zich vereenigde en 1
stem blanco was uitgebracht. Als standpunt
van den secretaris-propagandist werd Alk
maar aangewezen.
Bij enkele candidaatstelling werd 't bestuur
als volgt samengesteld: A. W. Michels, (Den
Helder) voorzitter; CD. A. de Zwart, (Den
Helder) penningmeester; R. Kafman, Enk
huizen; J. F. Lankester, Hoorn, Romijn,
Zaandam; Kalman, Haarlem; Lefèbre, B<
verwijk en Eisemacker, Haarlemmermeer.
De redactie der bladen „De Vonk", „De
Voorwaatrs" en „De Volkstem" werd opge
dragen aan de heeren Thomassen en Wester
hof, terwijl voor de administratie werd aan
gewezen de heer C. D. A. de Zwart.
Als lid van den partijraad werd de heer A.
W. Michels bij enkele candidaatstelling be
noemd, terwijl de heer Nagtzaam als plaats
vervanger zal fungeeren.
VOETBAL.
Alcmaria VictrixE. D. O. 03.
De laatste competitie-wedstrijd van Alc
maria mocht zich ondanks het koude weer,
in vrij groote belangstelling verheugen.
Van 't Alcmaria-elftal stuurden vijf spelers
op 't allerlaatst bericht van verhindering,
zoodat met vijf invallers de strijd tegen het
vrijwel volledige, sterke E. D. O. werd aan
gevangen. Deze (omstandigheid) onvolledig
ïeid in aanmerking genomen, is ,'t spel van
Alcmaria ons niet tegengevallen. Alleen de
voorhoede was veel te licht tegenover de for-
sche verdediging van E. D. O. terwijl enke
le',spelers veel te weinig controle hadden
over den bal. De verdediging heeft zichuit
stekend geweerd, vooral in de tweede helft,
toen vooral de spil een uitstekende partij
speelde. Meermalen was het E. D- O. doel
in gevaar, maar steeds zegevierde de solide
verdediging der Haarlemmers. Een tegen-
punt had Alcmaria in de tweede helft beslist
verdiend. Ook de Haarlemmers konden het
na de rust niet tot doelpunten brengen, wat
eveneens pleit voor de Alcmariaverdediging
>e 3—0 overwinning dankte E. D. O. aan
ïaar goede spel in de eerste helft. Tot drie
maal. toe wist haar middenvoor onhoudbaar
te doelpunten. De schoten, door Alcmaria op
t vijandelijke doel gelost, waren te zacht
om den uitstekenden E. D. O. keeper te pas-
seeren.
Bij Alcmaria noemen wij' nog het goede
werk van den keeper. De invallers werkten
zoo goed ze Jconden. Bij E. D. Q. waren al
len hun plaats waard. In de voorhoede was
de rechtervleugel beter dan de linker.
VEREENIGING VOOR
GEZINSVEHPLEGING
TE ALKMAAR.
De zusters verpleegden in Februari 66 pa
tiënten. Zij brachten 871 bezoeken in 678
verpleegdagen. 21 waren klasse-patiënten, 45
werden kosteloos verpleegd, waarvan 32 tot
het Ziekenfonds behoorden. 267 bezoeken
werden afgelegd bij de klasse-patiënten, 604
maal werd kosteloos hulp verleend, waarvan
471 aan leden van het Ziekenfonds. Negen
maal werd hulp verleend bij aflegging.
NED. VER. TOT AFSCH. VAN ALC.
DRANKEN.
In het lokaal van de firma Peperkamp in
de Breedstraat hield Zaterdagavond de afd.
Alkmaar van bovengenoemde vereen, een
goedgeslaagde propaganda-avond, die ge
opend werd door den heer Hoek, die de tal
rijke aanwezigen hartelijk welkom heette en
den wensch uitsprak, dat de avond zou me
dewerken tot propaganda van den onthou-
dersstrijd.
Vóór tot de opvoering van eenige tooneel-
stukjes werd overgegaan hield de heer J.
Du'inker van Zaandam een korte propagan-
darede, die met genoegen werd aangehoord.
Spr. wees op den roerigen tijd van de Au
gustusdagen in 1914. De oorlog brak uit en
hët leek of alles den schok gevoelde, die de
oorlog gaf. En nooit is de heele wereld ern
stiger geroerd geworden dan in die dagen.
Ook niet bij de aanschouwing van de ellen
de, die het alcoholisme geeft! De vergelij
king moge in veler ooren dwaas klinken, zij
is toch niet dwaas. Gladstone, de groote
Engelsche staatsman, zeide het reeds, dat de
alcohol een grooter ellende was dan de pest
en andere ziekten. Spr. beschikte niet over
de gegevens van dien staatsman, maar hij
wilde toch aantoonen, dat de uitspraak van
Gladstone waarheid bevat. De pest en cho
lera, als ze uitbraken, maken een grooten,
ontzettenden indruk. Een oorlog evenzoo.
En dan schrikt men van de enorme aantallen
slachtoffers, die geëischt worden. Maar
men bemerkt niet meer de ellende die het
alcoholisme brengt. En toch eischt het meer
slachtoffers. .Een oorlog komt maar eens in
een groot aantal jaren, maar het alcoholisme
vraagt voortdurend en telken dage zijn
slachtoffers.
Nederland heeft geen statistieken van de
oorzaken van ziekten: Zwitserland wel.
En daar bleék, dat 11 pCt. van de sterfgeval
len veroorzaakt werden door den alcohol.
Als spr. dat cijfer tot maatstaf voor 'n bere
kening neemt, dan komt hij daarmede tot een
aantal sterfgevallen in een tijdvak van 100
jaar voor Nederland van 660000. Wij heb
ben nog geen 100 jaar geleden een oorlog
gehad in ons land. Die oorlog, veronder
steld, dat we elk 100 jaar er een hadden, zou
in geen geval meer slachtoffers kunnen
eischen dan het leger groot is, dat is 300.000
Spr. toonde dus met zijn cijfers aan, dat de
alcohol veel meer slachtoffers eischt dan de
oorlog. En ook van ongévallen is de alco
hol meestens de oorzaak. Spr. zette dat uit
een. De oorlog brengt behalve dooden, ook
gewonden. De ongelukkigen komen ge
broken van lichaam terug. Maar de drank
brengt nog veel meer gewonden van lichaam
De krankzinnigheid en zenuwziekte wordt in
de meeste gevallen veroorzaakt door den
drank. Hèt meest lijdende door den drank
is het kind. Door de drankzucht van de
ouders wordt het kind van de prilste jeugd
in gevaar gebracht. Spr. had daarvan dik
wijls als onderwijzer de voorbeelden gezien.
De gevangenissen worden voor 70 pCt. ge
vuld door den drank.
Spr. toonde met een massa cijfers aan, dat,
wanneer een staatsverbod afgekondigd zou
worden, de staat niet financieel nadeel zou
lijden, maar juist financieel zou gaan bloei
en. Met véle voorbeelden wees spr. er op,
dat strijd behoort te worden gevoerd, krach-
tigen strijd tegen het alcoholisme, dat groo
ter kwaad is dan de oorlog. Spr. richtte
zich tegen de groote dwaling van den Volks
bond, die veronderstelt, dat een elk den
drank kan laten staan als hij wil. Dat is een
verkeerde gedachte. Het ligt niet op onzen
weg, aldus spreker, te preeken, maar we
moeten voorkomen. De onthouders komen
met de theorie: doe in uw omgeving wat ge
kunt; duld in uw huis geen gebruik van
drink en propageer tegenover uw kennissen.
Dan zal langzamerhand een alcoholloos volk
komen. En daar moeten we heen, besloot
spreker zijn hartelijk toegejuichte rede.
De heer Hoek dankte hem voor zijn over
tuigend woord.
Na de rede van den heer Duinker werden
twee tooneelstukjes opgevoerd, één ernstig
en één vroolijk. Het eerste, een in twee be
drijven en getiteld: „Vader is 't nu ge
noeg," was ruw, ontzettend ruw in spraak
en beelding, maar daarom juist was het te
roerender, omdat hét w e r k e 1 ij k h e i d
die zoo hard en ruw is weergaf. Er werd
veraanschouwelijkt het leed van twee kinde
ren, wier vader en moeder beiden alles aan
den drank offeren. Het werd goed gespeeld
en maakte diepen indruk.
De aanwezigen klapten hartelijk voor het
spel, evenals bij het tweede stukje: „De
ring van Maria Stuart," een vroolijk spel in
één bedrijf. Er werd hartelijk gelachen om
dit laatste stukje.
Na de opvoering der tooneelstukjes werd
nog een bal gehouden.
'HINDERWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van ALKMAAR brengen ter algemeene ken
nis, dat heden op de Gemeente-Secretarie ter
visie is gelegd het aan hen ingediende ver
zoek met bijlagen van J. WIT, koopman al
daar, om vergunning tot het oprichten van
een LOMPENBERGPLAATS in het perceel
SANDERSBUURT, Wijk D, No. 14.
Bezwaren tegen deze oprichting kunnen
worden ingediend ten Raadhuize dezer Ge
meente, mondeling op Maandag 27 Maart
e.k., 's voormiddags te elf uur, en schriftelijk
vóór of op dien tijd.
Gedurende drie dagen vóór gemelden dag
kan de verzoeker en hij, die bezwaren heeft
ingebracht, op de Secretarie dezer Gemeente
van de terzake ingekomen schrifturen kennis
nemen.
Alkmaar, 13 Maart 1916.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
1.
BINNENLAND.
DE „ZAANDIJK" OP EEN MIJN
GELOOPEN.
De Harwichboot Colchester waarvan
Zaterdag, abusievelijk bericht werd dat zij
verongelukt Was voor den Theemsmond
maar die volgens later ontvangen tijding ver
traging "had gehad en gisternacht te Rotter
dam verwacht werd, is Zondagochtend te
één uur te Rotterdam in goeden welstand
aan de Parkkade geland. De eerste oorzaak
der vertraging was het slechte weder, waar
om de Colchester eerst een dag later van
Tilbury vertrokken is. Toen ontmoette zij
onderweg bij Pentish Knock de Zaandijk
van de HollandAmerika lijn, welke daar
gehavend ronddreef, zijnde op een mijn ge
varen erv die om assistentie seinde.
De Colchester kwam naderbij en de kapi
tein Van de Zaandijk verzocht het schip naar
Londen terug te brengen. Twee trossen wer
den uitgeworpen, doch de touwen braken af
De kapitein der Colchester, die draadloos
seinde om hulp van sleepbooten, verzocht
toen twee nabijzijnden schepen, waarvan een
Noorsch schip, om assistentie te verleenen
en zette zelf de reis voort. Naar zijn oordeel
was de toestand van de Zaandijk niet ge
vaarlijk en kon het schip best de haven be
reiken. 1
Volgens bericht van de Hollarid-Amerika-
lijn zou dex Zaandijk naar Rotterdam komen.
Er bestaat geen vrees voor verlies van men-
schenlevens. (N. V. d. D
Gemengd nieuws.
POKKEN.
Naar de N. Crt. verneemt, hebben zich te
Scheveningen een drietal pokgevallen voorge
daan bij personen, die daar eerst kortgeleden
zijn aangekomen.
Van overheidswege zijn onmiddellijk maat
regelen genomen om de uitbreiding der ziek
tegevallen te beletten. Twee der lijders zijn
Zondagmiddag en de derde des avonds naar
het Gemeenteziekenhuis hier ter stede overge
bracht, terwijl voorts de personen, die met
de poklijders in aanraking zijn geweest,
werden geïsoleerd.
Te Amsterdam zijn tot nu toe 29 pokken
patiënten in het Wilhelminagasthuis ver
pleegd. Telkens wanneer een lijder wordt ver
voerd, neemt men in het Wilhelminagasthuis
ook de huisgenooten van den patient ter ob
servatie op. Vrienden en kennissen van wie
men weet, dat zij in de besmette woning zijn
geweest, komen een tijdlang onder controle
van den gezondheidsdienst, die de menschen
af en toe bezoekt en zich van hun toestand op
de hoogte blijft houden.
De directeur van den gezondheidsdienst te
Amsterdam, dr. H. G. Ringeling, verzocht
aan het Hbld. op het groote nut van vaccina
tie en revaccinatie te willen wijzen.
HET UITGEBRANDE SCHIP.
De motoraak Speculant ligt nog altijd on
der politietoezicht in een der binnenhavens
te Enkhuizen. Onder den vloer van den
kombuis heeft men ongeveer 1800 liter lijn
olie, vermengd met gesmolten margarine,
aangetroffen. Op last van den burgemees
ter-strandvonder is deze vloeistof naar bo
ven gebracht en in vaten geborgen. Dat er
een gebrek aan den motor zou zijn geweest,
is niet gebleken. De machine was wel erg
vuil en eenigszins aangetast door het zee
water, dat bij den brand door de buiten-
loodskranen is binnen gelaten.
Zaterdag hebben twee scheikundigen van
elders opnieuw een nauwkeurig onderzoek
ingesteld en eenige fotografische opnemin
gen laten vervaardigen. Het staat thans vast,
dat de lading verzekerd was op beurspolis
en het schip bij de Maatschappij tot Verzeke
ring van IJzeren Schepen te Hoogezand.
De toestand van den schipper, die nog in
het ziekenhuis te Enkhuizen ligt, gaat voor
uit
NIET DE WARE LIEFDE.
De Turken hebben een fabel, waarin een
groote waarheid opgesloten ligt. In het kort
luidt deze aldus: Een vrouw liep te wande
len en werd gevolgd door een man, die be
wonderend tot haar opkeek.
De vrouw hield haar schreden in en vroeg:
„Waarom volgt U me?"
„Omdat ik U liefheb," antwoordde de
man.
„Waarom?" was haar wedervraag. „Mijn
zuster, die daar verderop aankomt, is veel
mooier dan ik."
'De man keek om en zag een leelijke, on
aanzienlijke vrouw. Teleurgesteld richtte hij"
zich weer tot de eerste en zei:
„Waarom vertelde U me een leugen?"
„Omdat U er mij ook een zei. Want, als u
werkelijk van me hieldt, waarom keek U dan
om naar die andere vrouw?" (Msb.)
DE ONDERWIJS-BEVREDIGINO.
Naar de Msb. verneemt, is de bevredigings
commissie heden nog eenmaal bijeengeko
men; naar men vermoedde voor het laatst.
Al zijn de berichten, welke dezer dagen door
het „Handelsblad" verbreid zijn over een
min gunstigen afloop, niet onjuist geweest,
nader is toch weder de kans op een eeniger-
mate bevredigenden afloop zeer toegenomen.
DE WATERSNOOD.
Uit het rapport der commissie uit de
Provinciale Staten, benoemd tot onderzoek
naar de zaken betreffende den watersnood,
blijkt o.m. het volgende:
De discussies over de verschillende onder
werpen gevoerd, schonken aan de commissie
de overtuiging, dat, met 't oog op de techni
sche moeilijkheden, welke bij de uitvoering
van het plan-Visser moeten worden over
wonnen en bij 't ontbreken van eenige ze
kérheid dat dit werk zou kunnen zijn tot
stand gebracht vóórdat de dichting der zee
gaten zal zijn voltooid, niet mag worden
aangeraden thans nog tot het aanbrengen
van deze noodwaterkeering over te gaan.
Zooals de zaken thans staan, kan, ook naar
hare meening. met de provinciale noodwa
terkeering worden volstaan.
Zij is echter met Gedep. Staten van gevoe
len, dat het maken van een definitieve water-
keering, overeenkomstig de plannen van den
heer Visser, ernstig moet worden overwo
gen, zoodra de drooglegging der over
stroomde landen de gelegenheid zal hebben
geopend om met juistheid den omvang van
het werk en de daaraan verbonden kosten te
kunnen beoordeelen.
Sommige boeren In Waterland
hebben het voornemen op hun landerijen
mosterd te zaaien, zoo het blijkt, dat het gras
geheel of grootendeels door het zoute wa
ter is bedorven.
Te eerder gaan zij hiertoe over, wijk bij
na al het vee is verkocht en nieuw aan te
koopen vee op het met zeewater doortrokken
weiland allicht ongesteld zal worden.
ALKMAARSC
W
