DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van liet Oostelijk OorlogstBrrein.
No. 72
Honderd en achttiende Jaargang.
1916
Abonnementsprijs per 3 maanden f 1—, fr. p. post f 1.25. Advertentieprijs 10 ct. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v.h. HERIfls. COSTER 4 ZOON, Voordam C 9. Teïefnr. 3.
ZATERDAG 25 MAART
FRANKRIJK.
DUITSCHLAND.
TER ZEE.
VARIA.
NEDERLAND.
ENt nummer fcMtaat uM 3 fetmten.
ALKMAAR, 25 Maart.
Er is gisteren bij Verdun niet belangrijks
gebeurd. Havas bericht, dat de Duitschers
beweren, de vesting te belegeren op de wijze
van beoastopol en voegt er bij, „alsof de
i ransche staf hen zoozeer meester van den
tijd zal laten". Sebastopol is 11 maanden be
legerd als het bij Verdun ook eens zoo
iaiig moest duren!
In de Argonnen en in Champagne is eeni-
ge stnjd gevoerd.
Van het Russische offensief, waaromtrent
de '1 lines te kennen geeft, dat het zonder sa
menhang met de gebeurtenissen aan het Wes
telijk front is ondernomen, valt té melden,
dat ér in de buurt van Dunaburg hevig
wordt gevochten en dat de Russen er ver
schillende kleine voordeelen behalen, welke
tot grootere kunnen leiden.
Veldmaarschalk Mackensen is op zijn reis
naar Konstantinopel, waarheen hij met een
bijzondere zending gaat, te Sofia luisterrijk
ontvangen.
Officieel wordt uit Londen gemeld, dat de
militaire toesfand in Egypte thans zoodanig
bevredigend is ha de nederlaag der Turken,
dat generaal A. Murry alleen het opperbevel
aldaar heeft aanvaard en generaal Maxwell
naar Engeland is vertrokken.
Ter zee is een reeks schepen verloren ge
gaan; het Engelsche stoomschip Fulmar
(1270 ton), de Sussex (welke 350 passagiers
aan boord had, onder wie 30 Amerikanen en
die allemaal gered moeten zijn), het stoom
schip Englishman, voorts het Deensche
stoomschip Christia-nsund.
Vylgem. een officieel Duitsch vlpotbericht
is in een gevecht in de Noordzee op 29 Fe
bruari een Engelsche kruiser van ongeveer
15,000 ton door den Duitschen hulpkruiser
Greif getorpilleerd, en heeft de Greif zichzelf
daarna in de lucht laten vliegen.
Uit Ameland wordt o. m. gemeld, dat daar
Donderdag 15 Duitsche' oorlogsschepen,
door éen luchtschip begeleid, zijn gezien,
koersende in Oostelijke richting.
De Duitsche rijksdag heeft een stormachti
ge zitting géiiad tengevolge van het optreden
van den heer Haase, soc.-dem. De minister
van financiën had medegedeeld, dat de vier-
ue uoriugsietning 10.6 milliard mark had
upgcorauit, ongerekend de bijdragen van de
sommen aan hei front- en die uit het buiten
land, hij had opgemerkt, dat de financeering
van den oorlog dus weder voor den duur
van zes maanden was verzekerd, dat de
kracht van het Duitsche volk ongebroken en
ziin vertrouwen op de overwinning onge-
scnokt is, dat Duitschland de eenige oorlog
voerende (mogendheid is, die de totale oor
logskosten uit een leening, op langen termijn
dekt; afgevaardigden van de nationaal-libe-
rale, de conservatieve en de centrumspartij
hadden zich hierbij aangesloten, toen de
heer Haase een geheel anderen toon aan
sloeg. Dit sociaal-democratische lid verklaar
de, dat alles er Voor spreekt, dat er ondanks
aile successen bij het oorlog voeren, noch
overwinnaars, noch overwonnenen zullen
zijn en dat dus de beste patriotten in alle
landen zij zijn, die het oprechte vredeswoord
spreken. Toen deze woorden waren uitge
sproken, kreeg de heer Haase het niet slechts
met den president maar vooral met zijn eigen
partijgenooten aan den stok, die hem verwe
ten, dat hij zich niet-aan de afspraak had1 ge
houden, om niet over de buitengewone be
grooting te spreken en die hem toeschreeuw
den, dat hij oneerlijk en in het geheel geen
sociaal-democraat was, dat zijn politiek juist
zou bijdragen tot een verlenging van den
oorlog en Duitschland tot verderf zou strek
ken en de sociaal-democraten scholden hem
zelfs voor een landverrader. Minister Helf-
fericli .zeide, dat hij met verontwaardiging
had geluisterd naar den man, die zich volks-
afg (.vaardigde nbeint en een rede hield, wel
ke den vijand een riem onder het hart moest
steken en dat de oorlogsleening, die een
volksleening is, een heel andere gezindheid
onder het Duitsche volk toont, dan als de
heer Haase had verkondigd. En de sociaal
democratische heer Scheidemann zeide, dat
de fractie nog altijd het standpunt innam,
den 4den Augustus 1914 bij monde van den
heer Haase uiteengezet en dat de sociaal-de
mocraten het vaderland in de beslissende ure
niet in den- steek laten.
Achterna is in de sociaal-democratische
fractie met 58 tegen 33 stemmen uitgemaakt,
dat het incident levendig werd betrétlrd en
dat de heer Haase inbreuk heeft gemaakt op
de partijdiscipline en de partijtrouw. De 33
tegenstemmers hebben hierop een nieuwe
fractie gevormd de Duitsche parlementaire
sociaal-democratie is dus thans officieel uit
eengevallen. Het is te verwachten, dat deze
splitsing zich niet slechts tot de parlementai
re groep zal bepalen, maar zal worden
voortgezet in de heele Duitsche sociaal-de
mocratische partij. En zou de scheiding tus-
schen„ophouders" en „doorzetters" zien
wel lang tot Duitschland alleen bepalen?
Zooals de heer Haase heeft gesproken, zoo
is er ook reeds in de parlementen van ande
re landen gesproken. En ook daar is men te
gen hetgeen de sprekers ten bate van den vre
de spraken ten sterkste opgekomen, maar na
dat men ze eerst had laten! uitspreken, terwijl
den oppositie-spreker in den rijksdag het
verder spreken onmogelijk werd gemaakt.
Hierbij dient echter opgemerkt, 'dat deze
spreker zondigde tegen een gemaakte af
spraak. Maar aan den anderen kant is op
nieuw gebleken, dat in Ehritschland het
spreken over den vrede als een zwak teeken
wordt aangemerkt. In andere landen is dat
evenzoo men vraagt zich af, hoe de om
standigheden wel moeten zijn, voordat vre-
desstemmen zich in de parlementen- mogen
doen hooien.
De Daily Telegraph zegt, dat de z.g.n.
politieke entente-conferentie te Parijs ook zal
spreken over den toestand, waarvoor de ge
allieerden zouden komen te staan, indien de
midden-mogendheden aannemelijke vredes
voorwaarden mochten doen. Volgens de Ita-
liaansche Idea Nazionale zal de bespreking
op» deze conferentie niet slechts de stichting
van een oppersten krijgsraad ten gevolge
hebben, (^a ander Itanaansch blad zegt in
dit verban^, dat waarschijnlijk zal woraeu
begonnen met de samentrekking van een bui
tengewoon sterke strijdmacht in Frankrijk,
uaai" Duitschland heeft getoond het westelijk
trout als het voornaamste te beschouwen,
hetgeen eot zonderlinge redeneering lijkt),
maar vermoedelijk ook een organisatie ter
voorbereiding voor het komeride vredescon
gres.
Uit wijot er op, dat de bladen een klokje
üebbep nooren luiden, al weten ze nog niet
precies waar de klepel hangt. Allicht zal ei
aan den kant der entente gesproken zijn over
de voorbereiding van den vrede. Van daar tot
de vreaesoiuiting is natuurlijk nog een heei
eind. Maar tot dusverre verkondigde de en
tente steens, dat zij slechts na behaald succes
de vredes.oorwaarden wilde voorschrijven.
Nu is ai] misschien binnenkort bereid aan
nemelijke vredesvoorstellen te aanvaarden en
is ze dus even ver als Duitschland. Dan
zijn de partijen natuurlijk nog lang niet bij
elkaar wanneer echter de meening vèlü
wint, die de heer Haase heeft verkondigd,
dat een belangrijke wijziging in den toestand
niet valt te verwachten, dan zou het weieens
niet zoo heel moeielijk kunnen blijken om de
klove te overbruggen.
In dit verband verdient ook de aandacht,
hetgeen minister Lloyd George over de Pa-
rijsché conferentie heeft gezegd in het En
gelsche Lagerhuis. Hij betoogde, dat men
alle krachien moet inspannen om den oorlog
te winnen, maar dat men weerwraak niet met
zaken moet vermengen, omdat een handels
zaak niét kan slagen als er weerwraak bij te
pas wordt gebracht. „Laten wij, zeide hij on
der luide toejuichingen, de groote zaak van
de vrijheid van het menschdom, waarvoor
wij strijden, niet op lager pejl halen door
aan dezen oorlog den schijn te geven van
een oorlog om den handel. Laat de tafels der
wisselaars den tempel niet binnenkomen.
„Ons hoofddoel moet zijn, om den oorlog
tot een voorspoedig einde te brengen. Alles
moet daaraan ondergeschikt blijven."
RUSSISCH LEGERBERICHT.
Het bericht van den Grooten Russischen
Generalen Staf luidde: In de streek van de
Dwina hebben Russische verkenningstroepen
die over de Dwina waren getrokken, een mi-
traill ur van den vijand buitgemaakt.
In den sector Jacobsstadt deden de Duit-
chers met een groote troepenmacht bij Au-
gustinbf tegenaanvallen, die door de Russen
werden afgeslagen.
Ten noordwesten van het Wargunek-meer
ontwikkelt zich het Russisch offensief.
In de streek van Dunaburg' trekken de
Russische troepen, nadt zij verscheidene te
genaanvallen hebben afgeslagen, voorwaarts.
In de streek ten zuiden van Dunaburg
duurt het gevecht voort.
In de streek ten noorden van het dorp
Widza van den sector Meschkele Klipy, ten
noordwesten, van het Sekly-meer, zeer hevig
gevecht, nu en dan met de bajonet.
In den nacht van den 23sten forceerden
de Russische troepen, ondanks het hevige
vuur van den vijand, ;n denKlipa-sector.
Een tegenaanval van den vijand werd afge-
slagén.
De Russische artillerie houdt op vercshil-
lendep laatsen de stelling van dij vijartd on
der vuur en belet hem zoodoende d aange
richte schade te herstellen.
Tusschen de Narotsch- en Wisch icwkoe-
meren duurt het gevecht voort.
De Russische troepen hebben den vijand
geworpen uit dé streek van de bosuitjes van
Liznik Mokrifca, die krachtig versterkt was
en omgeven door draadversperringen.
EEN LEGERORDER VAN
GENERAAL JOfFRE.-
In de eerste helft van Maart richtte gene
raal Joffre de volgende legerorder aan het
leger voor Verdun. „Sedert drie maanden
reeds staat gij bloot aan den hevigsten aan
val, die de vijand nog op ons heeft gedaan.
Ehiitschland had vast gerekend op het suc
ces van deze poging, die, naar het meende,
niet kon mislukken en waarvoor het zijn beste
troepen en zijn krachtigst geschut heeft in
werking gesteld.
Het hoopte, dat de inneming van Verdun
den moed van zijn bondgenooten weder zoude
verlevendigen en de neutrale landen overtui-
fen van de superioriteit van Ehiitschland.
Iet had echter gerekend buiten u. Dag en
pacht hebt gij, ondanks een Weergalooze be
schieting, het hoofd geboden aan alle aan
vallen en uwe stellingen gehandhaafd.
De strijd is nog niet geëindigd, want de
Duitschers hebben behoefte aan een overwin
ning. Gij zult hun die betwisten. Wij' hebben
overvloed van munitie en talrijke reserves,
maar gij hebt vooral u wen on tembaren moed
en uw geloof in de toekomst van de republek.
De oogen van het land zijn op u gevestigd.
.Van u zal men zeggen: „Zij hebben den
Duitschers den weg naar Verdun vesrperd".
DE RIJKSDAG.
In den Duitschen Rijksdag werd gisteren
hulde gebracht ban de verdedigers van Ka
meroen en Oost-Airika.
Bij de eerste lezing van de buitengewone
begrooting deelde minister Hellfrich medé,
dat de inschrijvingen op de laatste oorlogs
leening alleen in Duitschland al ruim 6 mil
liard bedroegen. De betaling van de oorlogs
kosten was ilierdon' weer voor een half jaar
verzekerd, (bijval.)
De heer Bassermann zeide. „Het resultaat
van de leening is een schitterend bewijs voor
den wil om vol te houden en van het vertrou
wen op de overwinning. ZüLk een volk moet
overwinnen, (bijvai).
Nog andere sprexers betuigden hun instem
ming en hun vern ouwen in de eindoverwin
ning.'
Daarna kwam oe sociaal-democratische af
gevaardigde de lieer Haase aan het woord
en zeide:
Het einde van een menschenmoord is niet
te zien. Het vok van alle landen geeft-ui
ting aan zijn verlangen naar vrede. Ook de
vijanden zien in, dat de wal van ons leger
niet te doorbreken is, maar alles wijst er op,
dat niettegenstaande alle successen, het einde
van aen oorlog overwonnenen noch overwin
naars zal geven. (Tegenspraak, ..foei"-ge-
roep). Wij weten uat de kapitalisten uitbrei
ding van de wereldmacht willen de voorzit
ter roept spr. heinaaldelijk tot de orde). De
heeren Keil (soc.) en Scheidemann (soc.)
roepen spreker toe: „Gij hebt toch erin toe
gestemd bij deze legrooting niet te spreken."
(Stormachtige bijval, en applaus applaus op
de tribuue.)
Bij de soc. dem. ontstaat een levendige
strijd. Uit hun rijen wordt den heer Haase
toegeroepen: „LiebknechH" „Oneerlijk!"' Je
bent geen soc.-dem.!"
De voorzitter vraagt het Huis of afgevaar
digde Haase mag doorspreken. Het Huis be
sluit hem het woord te ontnemen. Hiervoor
stemt ook een deel van de soc.-dem., hetgeen
de burgerlijke partijen met stormachtigen bij
val en applaus begroeten.
Minister Helimch: Had mijn plicht mij
niet hier gehouden, dan zou ik de zaal ver
laten hebben (bijval). Ik sta versteld, dat
iemand, die zich vertegenwoordiger yan het
Duitsche volk noemt (lawaai bij een deel der
soc.-dem), woorden spreekt, welke den vijand
moed moeten geven (stormachtige bijval).
Wanneer de heer Haase beweert dat het Duit
sche volk vertrouwen in de oveiwinning ont
breekt, nadat het twintig maanden de zware
lasten droeg en groote successen behaalde,
dan is geen woord scherp genoeg om dat te
rug te wijzen. Wanneer de heer i laase weten
wil, hoe het Duitsche volk daarovre denkt,
dan moet hij dit den inschrijvers op de lee
ning maar eens vragen; onder hen zijn milt
oenen kleine inschijvers (lawaai bij de soc.-
dem.) De leenng is een volksleening Daar
door toonde het Duitsche volk, dat het een
gezindheid, als de heer Haase het toeschrijft,
zoo vreemd is als iets ter wereld vreemd kan
zijn. (Levendige bjjval, applaus).
De heer Scheidemann (soc. dem.)De ons
door de heer Haase bereide verrassing
dwingt rrlij het volgende te verklaren.' Onze
fractie en het seniorenconvent waren het er
volkomen eens over, dat de door den heer
Haase aangevoerde quaesties vooreerst in de
commissie zouden worden besproken. Voor
ons gaat het er thans om de voortzetting van
het rijksbeheer in dezen moei lijken tijd moge
lijk te maken.
Wij houden ons nog aan de woorden, welke
wij op 4 Augustus 1914 uit dés heeren Haa-
ses mdnd in naam van onze fractie vernamen.
v Ik herhaal, hetgeen wij altijd zeeiden: In
de uren des ge vaars laten wij het vaderland
niet in den steek. (Levendige bijval, applaus)
(De buitengewone begrooting heeft ten
doel het rijksbeheer voort te zetten, totdat de
begrooting aangenomen en de beraadslaging
hierover, die Dinsdag in de commissie begint,
afgeloopen is).
In een persoonlijke verklaring zegt de heer
Haase: De beste patriotten van alle landen
zijn zij, die pleiten voor een eerlijken vrede.
(Groot lawaaiook onder de soc.-dem.
heerscht levendige opgewondenheid. Velen
van hen staan op en gesticuleeren tegen el
kaar.)
De soc.-dem afgevaardigde David roept
de heer Haase toe„Uw politiek verlengt den
oorlog 1"
De heer Heine (soc.-dem.) roept de heer
Haase toe: „Uw politiek' brengt Etuitschland
onheil." Andere soc.-dem. schreeuwen den
heer Haase toe. „Landsverrader 1"
De volgende zitting is bepaald op 4 April.
EEN ZEEGEVECHT.;
Een officieel bericht vat} 24 Maart uit
Berlijn meldde: Volgens berichten, die hier
van verschillende zijden zijn ingekomen en
waarvan dezer dagen de bevestiging is ont
vangen, heeft den 29ste Februari in het noor
delijk gedeelte van de Noordzee een gevecht
plaats gehad tusschen dén Duitschen hulp
kruiser „Greif" en,drie Engelsche hulpkrui
sers, benevens een torpedojager.
De „Greif" boorde in den ipdp van dit ge
vecht een Engelschen kruiser van ongeveer
15000 ton door een torpedoschot in den
grond en daarha liet de bemanning van de
„Greif" dit schip zelf in de lucht springen.
Van de bemanning zijn ongeveer 150 man,
wier namen nog niet bekend zijn, in Engel
sche krijgsgevangenschap geraakt.
v Zij worden met de Engelschen, die over het
gebeurde hek strengste stilzwijgen bewaren,
van alle verkeer met de buitenwereld afge
sloten. Te dezer zake Worden maatregelen
genomen.
PAPIERPRIJZEN IN ZWEDEN.
In eene vergadering van Zweedsche pa
pierfabrikanten te Stockholm werd besloten
de papierprijzen weder belangrijk.te verhoo-
gen. Alie prijzen voor wit en gekleurd druk
papier werden verder met j0 pet. verhoogd,
bruin papier niet 6 ets. per K.G., wit kar
ton met 3.75 en bruin ka, ton met 3.35 p.
100 K.G. De drukpapierpi.jzen zijn dus met
90 pet. en de prijzen voor schrijfpapier met
8090 pet. gestegfen.
SHACKLETON'S
ZUIDPOOL-EXPLDITIE.
Er is uit Australische bron slechte tijding
ontvangen nopens de Zuidpool-expeditie van
luitenant Shackleton. Een draadloos bericht
is ontvangen dat,het expeoitie-vaartuig „Au
rora" in de Zuidzee is afgedreven. Het sloeg
los van dé takels bij het uitgangspunt der ex
peditie aan de Ross-zee, ter,vijl een troep van
tien deelnemers' aan land waren, waaronder
kapitein Mackintosh, die belast is met de
werkzaamheden aan den Australischen kant
van het Zuidzee-vasteland.
Het gevolg hiervan is, dat wanneer Shack
leton er in mocht slagen het vasteland over
te steken, er geen schip is cm hem af te halen
en zijn heele gezelschap nog een jaar aan de
kust van de Ross-zee zal moeten toeven.
EEN REUZEN-SCHRIJFMACHINE.
Op de Wereldtentoonstelling te San Fran
cisco worden dagelijks de laatste berichten
van het Europeesche oologsveld, op enorme
plakkaten gepubliceerd.
Deze plakkaten worden geschreven met een
reuzenschrijfmachine, die 3.50 M. hoog en
6.30 M. breed is en een een gewicht heeft van
14 ton. De letters hebben een hoogte van 0.75
M.
Aangezien geen enkele stenotypiste met
haar vingers zulk een machine kan regeeren,
worden de hefboomen electrisch in beweging'
gebracht, met, behulp van een toetsenbord van
normale grootte.
(Deutsche Sten. Zeitung.)
KLEIN VERLOF
OUDSTE LICHTING ZEEMILITIE.
Door den heer Hugenholtz werd dato 17
Maart 1916, aan den Minister van Marine
betreffende het met klein verlof naar huis
zenden van dé oudste lichting der zeemilitie
de volgende vraag gesteld
„Is de Minister bèreid aan de Kamer mede
te deelen .wanneer de oudste lichting der zee
militie met klein verlof naar huis zal wor
den gezonden?"
De Minister antwoordde dato 23 Maart
1916:
„Het ligt in het voornemen de oudste lich
ting dér zeemilitie met klein verlof huis
waarts te zenden, nadat de in Maart ingelijf
de eerste ploeg van de lichting, 1916 voldoen
de zal zijn geoefend om de door het vertrek
der lichting openkomende plaatsen te kun
nen innemen. Dienvolgens wordt het vertrek
der lichting, met uitzondering van de zeemi-
nciens-kustwachters, verwacht in den loop
der maand Junt a.s. en (kt der kustwachters
omstreekshalf September d'.a.v."
DE ONVEILIGHEID TER ZEE.
De Minister van'Landbouw zal heden te
elf uur een conferentie hebben met een depu
tatie uit de besturen van de vereeniging van
gezagvoerders en stuurlieden-ter koopvaar
dij en van den bond van machinisten.
(rtbld.)
De Regeering heeft gisteren aan de belang
hebbenden bij de .zeevaart, waaronder de
corporaties waarmede leden der Regeering
dezer dagen hebben geconfereerd, het vol
gende telegram gezonden:
„De regeering is voornemens, ten einde de
gevaren voor de vaart naar het Kanaal te
verminderen, lo. .bij het lichtschip de
„Noord-Hinder" een vaartuig te stationee-
ren, voorzien van een installatie voor draad-
looze telegrafie, ten einde bij mogelijke on
gevallen hulp te verleenen; 2o. eenmaal per
dag de schepen, die zich daartoe aanmelden,
tusschen het lichtschip de „Noord-Hinder"
en de Engelsche territoriale wateren, door
sleepbooten-mijnenlichters te doen vooraf
gaan."
De regeering voegt hieraan toe, dat zij
door deze maatregelen geenerlei verantwoor
delijkheid op zich neemt. In het bijzonder
wijst zij er op, dat de gevaren in de Engel--
sche territoriale wateren door de voorgeno
men maatregelen niet worden verminderd.
Zij is van oordeel dat de in de laatste maan
den plaats gehad hebbende ongevallen de
conclusie wettigen, dat de vaart om de
Noord veel minder risico meebrengt dan de
vaart door het Kanaal. Zjj meent echter, in
dien desniettemin de vaart door het Kanaal
door belanghebbenden wordt verkozen, zij
van hare zijde niet mag nalatig blijven om
de daaraan verbonden gevaren te temperen.
De verantwoordelijkheid voor de keuze van
de vaart blijft geheel voor belanghebbenden
zei ven.
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
Gelijk voorzien werd zijn alle afdeelingen
der Tweede Kamer gisteren niet gereed ge
reed gekomen met hun arbeid en zullen nog
eenige harer Dinsdag de werkzaamheden
hervatten.
Intusschen is de Kamer gisterenmiddag
toch bijeengeroepen ter openbare vergadering
en wel tegen Woensdag 29 dezer, 's namid
dags half twee, waarbij aan de orde gesteld
isbehandeling van het wetsontwerp nopens
verTeening van ouderdomsrenten aan behoef-
tigen terwijl aan het einde der vergadering
trekking der afdeelngen zal plaats hebben.
STATEN VAN NOORD-HOLLAND.
Aan de Koningin is jnachtiging gevraagd
om de Provinciale Staten van Noord-Hol
land bijeen te roepen in een buitengewone
vergadering op Donderdag 13 April.
Gemengd nieuws.
DE BESTE STUURLUI.
't Gebeurde een dezer dagen, vertelt de N.
Crt.
In een coupé „rooken" van den sneltrein
RoterdamAmsterdam zaten 8 passagiers,
't was dus vol en natuurlijk vol rook.
In Leiden,stappen er vier uit. Blijven over.
aan het linkerraam een zeer grooten heer
met grijszijden reispet, tegenover hém een
krachtig uitzien den gebruinden jongen man.
Naast den grooten heer een passagier, die
aldoor stil z'n courant zat te lezen, en over
dezen iemand van het genre dat men steeds
op reis ontmoet, zoo iemand, die direct de
leiding van het gesprek neemt, van alles ver
stand heeft en met. evenveel gemakkelijkheid
als zekerheid de werking uiteenzet van het
Instituut der Nederlandsche Bank, als de
feiten aantoont van de Kaascommissie of den
omzet van Engelsche pepermunt hier te lan
de vaststelt.
't Gesprek begon nh Leiden.
De spraakzame passagier bleef niet lang
neutraal.
Als een ambtenaar van het statisch bureau
begon hij uiteen te zetten met percentage
welk deel van de bevolking pro-uit, en welk
deel pro-dat was.
De groote heer nam matig deel aan het
gesprek.
De spraakzame vervolgde zijn rede met de
bespreking van het torpedeeren van de „Tu-
bantia". >ok hieromtrent stond z n meening
vast't was natuurlijk een Duitsche onder
zeeër die 't gedaan had. De groote heer
merkte bescheiden aan, dat men eerst het on
derzoek diende af te wachten.
Daarmede kon de spraakzame heer zich
wel vereenigen, doch liet zich toch niet van
zijn a propos a">. engen, en daagde den groo
ten heer uit htm te zeggen, welke belangen
andere naties hebben konden, zoo iets te doen
en eindigde zijn peroratie met de mededee-
ling dat ieder die z'n verstand gebruikte
ween kon dat de „Tubantia" door een Duit
sche onderzeeëer was in den grond geboord.
Toen sprak de man met de zijden pet;
AARSCHE
'i
f