DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 81
Honderd en adÉittiende jaargang.
1916
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 1,franco door het geheele Rijk fl,25.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
WOENSDAG
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
5 APRIL
DUITSCHLAND.
ENGELAND.
NEDERLAND.
-
Beschikbaarstelling
Zuiderzeeharing en
Bokking.
GROOTE
te ALKMAAR,
op Maandag 17 April 1916.
ALKMAAR, 5 April.
Havas meldt, dat de Fransche generale staf,
die de Duitschers niet de baas wil. laten blij
ven bij het nemen van het initiatief in strate
gische zaken, de hevige Duitsche manifesta
ties in den strijd bij Verdun heeft beant
woord met' een krachtigen tegenstand, die
nauwkeurig afgemeten was. M. a. w. de
Franschen hebben een tegenaanval op
eenigszins groote schaal uitgevoerd. En
daarbij hebben zij, volgens de Fransche le-
gerberichten het westelijk gedeelte van het
dorp Vaux opnieuw bezet en ook het bosch
Cailette. Het Duitsche legerbericht erkent,
dat de Franschen met groote macht de door
hen verloren stellingen poogden terug te ver
overen, maar verklaart, dat alle tegenaanval
len werden afgeslagen. Dat is dus een abso
lute tegenspraak, welke wij niet vermogen
op te helderen.
Het allerlaatste Fransche legerbericht zegt,
dat na een geweldige artilleristische voorbe
reiding de Duitschers bij het aanbreken van
den dag gisteren een hevigen aanval deden
tegen de eerste linie, 300 M. ongeveer ten
oosten van Douaumont, teneinde het Ecail-
lettebosch te heroveren, waaruit de Fransche
troepen hen juist verjaagd hadden. Daarop
trachtten de Duitschers opnieuw de stellin
gen van het Douaumontplateau om te trek
ken, maar het artillerievuur vernietigde de
aanvallers. De overlevenden vluchtten in
het Chauffeurbosch, waar de artillerie hen
nog geduchte Verliezen toebracht
Op den linker-Maasoever poogden de Duit-
echers uit het dorp Malancourt op te rukken
en het aangrenzende Haucouri te veroveren,
doch volgens dit Fransche communiqué
mislukte ook dit en kregen de Duitschers
nog niet zulke zware verliezen als thans hier
en bij Douaumont en Vaux, terwijl dé ter
genaanvallen der Franschen alle resultaten,
door de Duitschers in de laatste dagen ver
kregen, teniet deded. J
Van Fransche zijde wordt voorts nader
medegedeeld, dat men in den nacht van 1
April, zonder dat de tegenstander het merk
te, de stellingen ten noorden van de Forges-
beek heeft ontruimd, ten einde niet van dat
stroompje te worden afgesneden. Blijkbaar
gold het een zwakke positie, waarbij men
liever geen water in den rug heeft. Het dorp
Béthincourt is echter Ln Fransche handen ge
bleven. is er strijd tusschen de Duitsche en
Fransche legerberichten, de Engelsche en
Duitsche komen hierin overeen, dat de En-
gelschen er in geslaagd zijn bij St. Eloi een
mijntrechter te heroveren.
Zeppelins zijn voor de vierde maal boven
Engeland verschenen. Schade moet niet zijn
aangebracht. Door een ongeluk is in Kent
een kruitfabriek in de lucht gesprongen,
waarbij ongeveer 200 slachtoffers moeten
zijn gevallen. Verband met de Zeppelin-aan
vallen houdt deze ramp reeds daarom niet,
wijl de brand in de fabriek in den namiddag
plaats vond.
Eén en dertig entente-vliegtuigen hebben
bommen geworpen op Duitsche kampemen
ten in België en een ander vliegeskader der
geallieerden heeft het station Conflans be
stookt, terwijl vier Ehiitsche vliegmachines
werden neergeschoten.
Van getorpilleerde of gezonken schepen
behoeft heden geen melding gemaakt.
Tenslotte zij medegedeeld, dat de Engel
sche minister van financiën Engelands gelde
lijke draagkracht heeft uiteengezet, bij het
indienen der begrooting, welke'is opge
maakt in de veronderstelling, dat de oorlog
het heele begrootingsjaar zal voortduren.
IN DEN RIJKSDAG.
In den Rijksdag is een interpellatie gehou
den door een sociaal democratisch afgevaar
digde over de toestanden in het Engelsche ge
vangenen-kamp Ruhleben. De minister van
oorlog zeide in zijn antwoord' niet te begrij
pen, hoe men zich zoo kon interesseeren voor
de geïnterneerde onderdanen van vijandelij
ke staten. Overigens, zei hij, ware het zeer
te wenschen dat het de geïnterneerde Duit
schers in Engeland even goed ging als de
Engelschen in Ruhleben.
EEN MILLLARDEN-NOTA.
De Engelsche minister van financiën heeft
de begrooting voor dit jaar ingediend. Het
totaal der uitgaven bedraagt 21900 millioen
gulden, hierin zal voor 14876 millioen wor
den voorzien door een leening, terwijl 6024
millioen uit de inkomsten bestreden zullen
worden.
Tot de verhoogde belastingen behooren
een progressieve inkomstenbelasting tot 3
op de 12, deze moet 522 millioen opbren
gen, een belasting op publieke vermakelijk-'
ïeden moet 60 millioen gulden opbrengen,
een op spoorkaartjes 36 millioen. De suiker
zal 21/2 et. per pond hooger belast worden,
op iedere duizend lucifers zal 20 ets. belas
ting worden geiheven, de oorlogswinsten zul
len tot 60 pCt. worden belast, minerale wa
teren, cacao, vergunningen voor automobie
len zijn ook in het belastingplan opgenomen.
De minister zei, dat hij bij "het opmaken
van de begrooting was uitgegaan, van de ver
onderstelling, dat de oorlog het geheele fi-
nancieele jaar zou duren. Het vorige jaar
bedroegen de uitgaven 18708 mill. g. Daar
van was aan voorschotten verleend: 3168
millioen aan de geallieerden en 624 millioen
aan de overzeesche bezittingen; aan 't eind
van het jaar 19161917 zullen deze cijfers in
totaal 9600 millioen zijn, de totale schuld
van Engeland zal dan zijn: 31680 millioen
gulden.
Aan het eind van zijne rede zeide de mi
nister dat Engeland terecht mag zeggen nóch
in militairen nóch in burgerlijken moed te
zijn te kort geschoten.
KORTE BERICHTEN.
Door den Korting van Italië begeleid,
maalde minister Asquith een tocht langs het
front, die twee dagen duurde. Levendige toe
juichingen ontbraken natuurlijk niet.
Het is nog steeds niet zeker, of de
Sussex en de Englishman zijn getorpilleerd
of wel dat ze op mijnen xi\n geloopen. Deze
zaak is van veel bfelang, daar in 't eerste ge
val de spanning tusschen de Vereenigde Sta
ten en Duitschland zeer zou verergeren.
In Duitschland blijven op verschillende
plaatsen pokken voorkomen. In Oostenrijk
kwamen in de laatste drie weken 4952 geval
len ter kennis van de autoriteit, waarvan
4714 in Galicië en Boekowina.
De Engelsche minister van munitie
deelt mede, dat de vorige week in een kruitfa
briek in Kent een ernstige brand is uitgebro
ken. De brand1 werd' tegen den middag ont
dekt en tot 2 uur 's nachts hielden de ontplof
fingen aan. Er zijn ongeveer 200 slachtof
fers.
Er werken thans 195000 vrouwen in de
Engelsche munitiefabrieken.
DE REGEER1NOSVERKLARINO.
Verschillende groote bladen hebben zich
uitgesproken over de gisteren in de Kamer
afgelegde Regeeringsverklaring. Over 'tal
een is men verheugd over het feit, dat de
legeering blijkbaar voornemens is zich nu
en dan officiéél te uiten.
De Regeering sprak, zegt de Delta
correspondent van de Telegraaf, maar
z weegl
De Tel. schrijft verder:
In de verklaring wordt weer eens uitdruk
kelijk vastgesteld, dat de strikte handhaving
van onze neutraliteit ons onwrikbaar besluit
is. Dat zal te Berlijn en Londen ongetwij
feld een zeer geruststellende uitwerking heb
ban. Wij gaan dus niet ten oorlog, thans
evenmin als in de afgeloopen een-en-twintig
oorlogsmaanden. Wij meenen deze verkla
ring meer gehoord te hebben.
Van ultimatums is dus geen sprake, van
stopzetten van onzen uitvoer geen sprake,
van het wisselen van krachtige nota's over
de torpedeering onzer schepen, geen sprake
Wij nemen enkel en alleen voorzorgsmaatre
gelen tegen de door minister Cort van der
Linden niet genoemde concentratie van
Duitsche troepen aan onze grenzen. Met
welke bedoeling die troepen zich daar be
vinden, vernemen wij niet.
De Haagsche redacteur van het Handels
blad schrijft in zijn Kameroverzicht, dat de
positieve kant der aanleiding tot de opschud
ding, die gewekt is, in 't duister blijft Men
zal er in moeten berusten en daarbij hebben
te bedenken dat, al is het Ned'erlandsche volk
omtrent de toedracht der zaak niet ingelicht,
de Nederlandsche volksvertegenwoordiging
dit nu, althans waarschijnlijk, wel is. Dit is,
in de verhouding tusschen Regeering en Volk
in deze tijden, een stap vooruit, eén stap af
gedaald van den Olympus waarop, naar we
reeds geruimen tijd' geleden hebben betoogd,
de Regeering zich te veel houdt.
De Kameroverzichtschrijver van de N.
Rott. Crt. vindt een geruststelling in het
feit, dat de geheime vergadering der Twee
de Kamer slechts anderhalf uur duurde. Er
schijnt, zegt hij, niet veel verschil van ge
voelen te hebben geheerscht. Dat laat zich
trouwens begrijpen, wanneer men de open
bare verklaring, door minister Cort van der
Linden, in aansluiting aan het medegedeelde
in comité-géneraal afgelegd, in het oog
houdt. De schorsing van het verleenen van
periodieke verloven ziehier de officieele
pevestiging van het reeds in verschillende
bladen geconstateerde feit is niet het ge
volg geweest van bestaande politieke ver
wikkelingen. Geen conflict, geen onmiddel
lijk dreigend oorlogsgevaar, geen ultimatum
of oninwilligbare eisch, niets van dat al is
ëischt, er is een maatregel van voorzorg ge
nomen in verband met het onwrikbare besluit
om onze neutraliteit stipt te handhaven.
Voor een paniek bestaat dus geen aanlei
ding.
De Nieuwe Courant schrijft.
Het is weinig wat de regeering ter verkla
ring van den schok, door de berichten van
verleden week met haar voorkennis teweegge
bracht, na vier dagen heeft gezegd. Maar het
is althans iets. Het is in hoofdzaak negatief,
maar het snijdt zekeren alarmeerenden ge
ruchten en gissingen den pas af. Ware deze
zelfde verklaring verleden Vrijdag terstond
lekend gemaakt, het beruchte Avondpost-bul
letin zou achterwege zijn gebleven of onmid
dellijk achterhaald. De edities der Duitsche
avondbladen zouden niet hebben geprijkt met
de vette letters, dwars over hun voorpagina
heen: Englisches ultimatum an Holland! De
beurs in Amsterdam zou minder van streek
geraakt; de beginneqde zilver-paniek waar
van de gevolgen zich sinds Vrijdag in het da-
gelijksch verkeer hinderlijk doen gevoelep,
zou wellicht achterwege gebleven zijn. Op
een te hoog opgevlamde ontsteltenis zou niet
een te sceptische gerustheid zijn gevolgd.
In één woord, een snelle en beleidvol toe
gepaste 'regeerings-publiciteit bad veel goed
nrnnen doen.
Dat de Regeering niet volhard heèft in haar
volstrekt stilzwijgen, doet ons genoegen en
wij leggen ons neer bij haar verzekering dat
het niet in 's landsbelang zou zijn omtrent
den inhoud van de gegevens die zij ontving
eendge mededeeling te doen. Wij hebben een
vaag vermoeden, dat ook de Kamerleden in
comité-generaal omtrent dien inhoud niet
bijster veel hebben vernomen. En allicht word
de zwijgzaamheid van de Regeering gerecht
vaardigd door haar overtuiging dat de kans
op de gevreesde „toeneming der gevaren
waaraan ons land blootstaatvergroot zou
worden indien zij de redenen voor haar vrees
tot de openbaarheid doordringen liet.
Maar wel hopen wij dat van elke gewichti
ge beraadslaging in aen ministerraad welke
uitwerking naar buiten kan hebben, voortaan
steeds onafscheidelijk deel zal uitmaken de
vraag of, wanneer en hoe daaraan van re-
geeringswege publiciteit 'of toelichting zal
worden gegeven.
VERKLARING VAN DEN OPPER
BEVELHEBBER.
De Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht neemt geenerlei verantwoordelijkheid
op zich voor eenig bericht, waarbij niet uit
drukkelijk blijkt, dat het is uitgegaan van
zijn Algemeen Hoofdkwartier.
IN BESLAGNEMING VAN OVER ZEE
VERVOERDE BRIEVENPOST.
De minister van Buitenlandsche Zaken
heeft aan de Tweede Kamer doen toekomen
een mededeeling, getiteld: „Diplomatieke Be
scheiden betreffende de inbeslagnemingen
door de Britsche autoriteiten van over zee
vervoerde brievenpost"
Ter inleiding van deze mededeeling wordt
er aan herinnerd, dat in de Memorie van
Antwoord op het Voorloopig Verslag der
Eerste Kamer over hoofdstuk III der Staats-
begrooting voor 1916 werd medegedeeld
dat, toen de Nederlandsche regeering hac
vernomen dat postzakken aan boord van ver
schillende Nederlandsche schepen door de
Britscheautoriteiten waren in beslag geno
men, zij terstond tegen deze handelwijze döor
tusschenkomst van Hr. Ms. gezant te Lon
den met klem heeft geprotesteerd, zich beroe
pende op de bepalingen van het XI de Ver-
drag van Den Haag van 1907, nopens zeke
re beperkingen van de uitoefening van het
buitrecht in den zeeoorlog.
De Britsche regeering zoo deelde ge
melde Memorie van Antwoord mede heeft
in antwoord op'het Nederlandsche protest
aangevoerd, dat de inbeslagneming van brie
venmalen aan boord van Nedeflandsche sche
pen niet met het vermelde Verdrag in strijd
was, daar die inbeslagneming steeds hac
plaats gehad binnen het Britsch watergebied
volgens de Britsche regeering waren, daar
voor dit gebied het Verdrag niet gold, daar
binnehkomende, ten volle onderworpen aan
die uitoefening van de Britsche souvereiniteit
De Regeering beeft thans dloen afdrukken
de tot de Britsche regeering gerichte nota
van 18 December 1915, waarin de Neder
landsche haar bovenvermeld protest tegen
het inbeslagnemen van brievenzakken uit
bracht, benevens de nota van 12 Januari
1916, door de Nederlandsche Regeering tot
de Britsche gericht, naar aanleiding van het
antwoord van laatstgemelde regeering op
het Nederlandsche protest.
Voorts werd medegedeeld, dat op 1 April
1916 de Britsche gezant en de Fransche ge
zant uit naam hunner regeeringen aan de
Nederlandsche Regeering een Memorandum
hebben, overgelegd nopens de onderwerpelij-
ke aangelegenheid. Ook dit memorandum is
afgedrukt. Er werden daarin mede beschou
wingen gewijd aan de inbeslagneming van
postpakketten. Voor zooveel noodig wordt
daarom aangeteekend, dat die beschouwingen
geen terugslag zijn op een van Nederland
sche zijde tot de geallieerde regeeringen ge
richt vertoog. De Nederlandsche regeering
toch is niet van meening dat de pakketpost
deelt in de onschendbaarheid, door het
Haagsche verdrag aan de over zee vervoerde
brievenpost gewaarborgd. Zij heeft tegen de
inbeslagneming van postpakketten dan ook
alleen geprotesteerd, wanneerdezegeschiedde
in strijd met het stellig volkenrecht op hef
stuk der bevoegdheden van belligerenten ten
aanzien van op neutrale schepen over zee ver
voerde goederen.
Het lijdt volgens de Nederlandsche Regee
ring geen twijfel, dat de term „correspon-
dance postale" in het Haagsche verdrag om
vat zendingen van effecten, coupons en ande
re papieren van waarde. De oorlogvoerenden
mogen deze derhalve onder geen beding in
beslag nemen en de minister van Buitenland
sche Zaken vraagt dan ook de teruggave van
de door de Britsche overheden aangehouden
zendingen van dezen /aard.
SAMENWERKING VAN NEUTRALEN.
Over aaneensluiting van neutrale staten
waarop in den laatsten tijd naar aanleiding
van onze sclieepsranipen die heden weder
met de torpedeering van een Nederlandsche
schoener vermeerderd zijn! in deperswerd
aangedrongen, schrijft staatsraad Struycken
in Van onzen Tijd, dat hij in dat denkbeeld
geen vertrouwen heeft.
Vooreerst niet ornaat het naar zijn mee
ning een weinig verheffenden indruk zou
maxen, indien wij, terwijl wij en de neutra
len in 't algemeen de grofste rechtskrenkin
gen sinds Augustus 1914 anderen aangedaan,
rustig hebben aangezien, thans nu ons eigen
belang, er bij werd betrokken, bet initiatief
tot aansluiting namen. Maar vooral om
een andere reden:
„Maar juist dit feit, de ontkenning metter
daad van een werxeiijke rechtsgemeenschap
der volken, door gemeenschappelijke rechts-
gedachten gedragen, waarvoor men metter-
uaad wil opgomen, doet ons iedere verwach
ting op een^ samenwerking thans van de
neutralen ijdel achten. Het is waar, men
behoeft daartoe geeq beroep te doen op het
recht der volken, waarom niemand zich be
kommert, maar kan wijzen op bet gemeen
schappelijk belang, voor alle zeevarende neu
tralen aan de vrijheid der scheevaart verbon
den. Maar dan zal ook ieder der neutralen,
Amerika vooraan, dit beroep toetsen eenig
en bij uitsluiting aan zijn eigen belang en zal
de kans zeer groot zijn, dat de meeste hun
ner de vermeerdering van het gevaar op oor
log, die van bet accoord, tot gemeenschappe
lijk handelen, wanneer het recht van eén
hunner wordt geschonden, het gevolg is, ge
paard aan het te loor gaan van de vrijheid
in ieder geval te handelen, zooals men zelf
goeddenkt, een nadeel achten, waartegen het
voordeel van de toegezegde ondersteuning
der anderen, zoo men zelf onrecht onder
vindt, niet opweegt. Wanneer met name
Amerika alleen met zijn eigen belang te rade
gaat en het zal niet anders doen is het
moeilijk te verwachten, dat-het een voordeel
erin zal zien, dat het eenerzijds onzen steun
en dien der andere neutralen zal genieten,
zoo het zelf in conflict komt met Duitsch
land, maar anderzijds in zoodanig conflict
zal geraken, ook als Duitschland de.Ameri-
kaansche belangen zou sparen en alleen die
der kleinere neutralen zou aanranden."
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
Na het afleggen van de regeeringsverkla
ring diende de heer de Savornin Lokman
(c. h., Goes) een motie van orde in, om de
Ouderdomswet van de agenda af te voeren
Met het oog op den emstigen toestand acht
te spreker het niet raadzaam het ontwerp te
behandelen, dat de politieke hartstochten wel
ontketenen zal.
De heeren de Meester (U. L., den Helder)
Limburg (V. D., Groningen) en Tydeman
(V. L., Tiel) bestreden deze motie.
Zij verwachten van een dergelijk besluit
ongerustheid in ons land.
van
De BURGEMEESTER der gemeente ALK
MAAR brengt hierbij ter aigemeene kennis,
dat volgens oekomen bericht van het Cen
traal bureau voor den Afzet van Visscherij-
produoten, aan deze gemeente slechts ZU1-
iaEkZEEHAKING en -BOKKING zal kun
nen worden geleverd, mdien de gemeente
zich rechtstreeks beiast met den verkoop aan
de consumenten;
dat in verband hiermede zijne aankondi
ging van 27 Maart 1.1. wordt ingetrokken;
oat met ingang van een nader bekend te
maken dag de BOKKING tegen een daarbij
te betalen pnjs voor de ingezetenen beschik
baar zal worden gesteld UITSLUITEND
aan de Vischmarkt, alwaar door daarmede
belaste personen de verkoop zal plaats heb
ben, met dien verstande dat per dag aan den-
zelfden persoon en voor hetzelfde gezin niet
meer dan 24 stuks zullen worden verstrekt en
dat bij overtreding van dit voorschrift aan
den overtreder en het gezin, waartoe hij be
hoort, geene Bokking meer zal mogen wor
den verkocht.
Alkmaar, 5 April 1916.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
HINDERWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van ALKMAAR brengen ter aigemeene ken
nis, dat zij bij hun besluit van heden vergun
ning hebben verleend aan W. F. STOEL Jr.,
handelende onder de firma W. F. STOEL
Zn., industriëel aldaar, tot het uitbreiden, van
zijne STEENHOUWERIJ, door het bijplaat
sen van een electro-motor van 17 P.K., die
nende tot het drijven van steenbewerkings-
machines, in het perceel Luttik-Oudorp, Wijk
C, Nrs. 19—23.
Alkmaar, den 5 April 1916.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
HINDERWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van ALKMAAR brengen ter aigemeene ken
nis, dat heden op de Gemeente-Secretarie ter
visie is gelegd' het aan hen ingediende ver
zoek met bijlagen van P. PELS, koopman al
daar, om vergunning tot het oprichten van
een LOMPENBERGPLAATS in het perceel
Groot Nieuwland, Wijk D, No. 19.
Bezwaj-en tegen deze oprichting kunnen
worden ingediend ten Raadhuize dezer Ge
meente, mondeling op Woensdag 19 April
e.k., 's voormiddags te elf uur, en schriftelijk
vóór of op dien tijd.
Gedurende drie dagen vóór gemelden dag
kan dé verzoeker en hij, die bezwaren heeft
ingebracht, op de Secretarie dezer Gemeente
van de ter zake ingekomen schrifturen kennis
nemen.
Alkmaar, 5 April 1916.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Sécretaris.
De heer Nolens (r. k., Venlo) acht de aan
neming van de motie in het belang van het
kabinet, dat een nationaal kabinet moet zijn.
j Na langdurige, vaak heftige discussies
werd' het voorstel-Lobman verworpen met 51
tegen 41 stemmen.
Nadat de Voorzitter had verklaard,
dat hij zelf met het uitstelvoorstel zou zijn
gekomen als hij den toestand' zoo ernstig in
zag als de heer Lohman en Minister Cort
van der Linden medegedeeld had', dat
de regeering geen bezwaar had met de be
handeling der zaken voort te gaan, werd de
Ouderdomswet in behandeling genomen.
De heer De Visser (c.-h., Katwijk)
noemde het ontwerp de kroon van den strijd
derS. D. A. P. in land en parlement. Aan de
Invalidifeitswet-Talma is geen argument voor
Staatspensioen te ontkenen. Het afbreken
dier wet is staatsrechtelijk ongeoorloofd.
Staatspensioen is verwerpelijk op financieele
en moreele gronden. Het bevordert het steu
nen op anderen en tevens op 's lands kas en
voert steeds tot dóoreenmenging van staat
en maatschappij.
Dit nummer bestaat alt 2 Maden.
COURANT
