DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No- m
feHi
ft
Jacht en Visschorjj.
Honderd en achttiende jaargang.
1916
MAANDAG
8 MEI
DUITSCHLAND.
ENGELAND.
NEDERLAND.
VARIA.
Aan onze adverteerders.
2
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar ffranco door het geheels RS|k f L25»
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën?
Per regel f 0,10. Bij g#oote «oatoaaten rahal. Oroote
letters naar pteatermmie.
Brievsri tsaaaeo aan de hL V. Boek- en Hflsd®$sdindilsBi,i|
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordans C 9.
ALKMAAR, 8 Md.
Opnieuw is de strijd bij Verdun ontbrand;
hervat hebben de Duitschers hun poging, om
deze vesting te vermeesteren. Teneinde de ge
ringe vorderingen, in de laatste maanden be
haald, te verklaren, herinnert majoor Mo-
raht in het Tageblatt aan Port Arthur, dat
210 dagen aan de buitengewoon krachtige
aanvallen der Japansche divisies tegenstand
heeft geboden. Ook daar, zegt hij, moesten
de aanvallers stap voor stap dm grond ver
overen, konden zij slechts in verbitterd wor
stelen nader bij de verdedigingswerken ko-
meiij hoewel dé Japansche legerleiding tot
onmetelijke offers bereid was. Het bloed dier
gelen vloeide in stroomm. Tusschen 19 en
24 Augustus (1904) bleven er 14000 dooden
op het stormveld en de bloedoffers tegen het
Oostfront werden geheel tevergeefs gebracht
Eerst de invloed van de zwaarste artillerie
óp de binnenste forten bracht een keer in het
lot der vesting. De schrijver schat de Russi
sche taaiheid in de verdediging waarlijk niet
gering, maar hij acht de Fransdie organisa
tie van dm tegenstand, hare artillerie en
haar gebruik maken van het terrein onvoor
waardelijk hooger. Zoo moet het verklaard
wordm, zegt hij, dat de Duitsche legerlei
ding, altijd er op uit, onnutte offers te ver
mijden, niet in een avemarijtje dm belang
rijksten pijler van het Fransche Oostfront
heeft kunnen veroverm. De in dezm oorlog
aan1 dm dag gekomen waarde der vooruitge
schoven stellingen in het voorterrein, ver
traagt dm pas ook van dm sterkeren aanval
ler meer, dan mén vroeger mogelijk dacht.
En ook al begunstigt de invoering van het
30,5 c.M. en 42 c.M. snelvuurgeschut de
snelle vernieling van de permanente verdedi-
dingswerkm van een vesting, bet Vemielingsr
werk van deze zware artillerie wordt weer
verminderd door gelijkwaardige strijdmidde
len van dm verdediger en door het met alle
middelm der techniek bevorderde onbegaan
baar maken van het vóór-terrein. Tenslotte
is het de bezetting zelf, welke door moed,
volhardingsvermogen m offervaardigheid
een vesting tot het bieden van dm grootsten
tegenstand in staat stelt. Wij ontzeggen, zoo
eindigt majoor Moraht, dm tegeüstander
deze eigenschappen niet, maken echter voor
ons zelf op den hoogerm roem aanspraak,
hem tot dusverre stap voor stap teruggedron
gen te hebben met het doel het giootste le
ger van Frankrijk te verslaan.
In deze beschrijving is de gematigde Duit
sche opvatting van den stand van zakm ont
wikkeld. Een even gematigde Fransche zou
daartegenover gesteld kunnen wordm, n.l.
deze, dat de Duitschers noodëloos m nutte
loos stroomen bloed1 hebben geofferd, dat de
voortreffelijkheid van de Fransche artillerie,
de voortreffelijkheid van de Fransche verde
digingskunst in het algemeen den Duitschers
hebben belet voorwaarts te komen, dat mm
met een minderheid in aantal het grootste le
ger van Duitsghland heeft belet de op zich
zelf nog niet eens zoo belangrijke vesting te
veroverm en zal verslaan zoodra de ure
daartoe geslagen heeft en dat reeds het
thans gepresteerde tot dm grootestm roem
zaj strekken, die in dezm oorlog wordt be
haald.
Voor deze beide standpunten Is op het
oogenblik veel aan te voeren en ook is er
veel tegm in te brengen. Maar voor welk
der twee mm ook het meest moge gevoelen,
dit ééne dimt mm niet uit het oog te verlie
zen, dat niet het heden maar de toekomst op
grond van feitm en resultaten zal kunnen
kiezen.
Werd de strijd pij Verdun van 23—27 Fe
bruari ingeleid door cm geweldig roffel-
vuur, na de verslapping der laatste weken is
er een ontzettend' artillerievuur gelevérd, dat
zijn weerga niet heelt en door stikgasbom-
men versterkt werd. De hevigheid der be
schieting kwam echter niet van één zijde
zóó geducht was het Fransche antwoord der
vuurmonden, dat de stukgeschoten en on
houdbaar gemaakte Fransche stellingen door
de Duitschers niet bezet konden wordm. Wat
we aan het Fransch-Engelsche front herhaal
delijk hebben gezien, herhaalde zich thans
in het heuvelgebied van de Maas: er ont
stond een soort van neutrale zóne tusschen
beide partijen, welke met „niemandsland" het
best wordt betiteld.
Toch zijn de Duitschers tenslotte uit de
loopgraven gekomen m hebben zoowel ten
Westm als ten Oosten van de Maas met
groote troepenmassa's aanvallen gedaan.
Het resultaat van deze aanvallen temidden
van een kruisvuur van machinegeweren en
batterijen, is, blijkens de Fransche berichten,
niet groot. De Duitschers drongen ten Wes-'
ten van de Maas slechts een verbindingsloop
graaf ten Oosten van de hoogte 304 (dat is
dus tusschen deze hoogte en dm Dooden
Man) binnen; van die hoogte houden de
Franschen nog steeds dm top bezet Ha-
vas meldt, dat zij 15 K.M. van Verdun verwij
derd is en dat de Duitsche aanvallen niets
verontrustends hebben. Tm Oosten van de
Maas kregen de Duitschers voet in een
Franschen loopgraaf van de eerste linie tus
schen het bosch Haudromont m Douaumont,
zoodat zij, zegt het Fransche nieuwsbureau,
er niet in slaagden de frontale stellingen
voor Verdun te forceerm. Het Duitsche le-
gerbericht zal misschim een eenigszins an
dere waardeering van de feitm gevm, maar
in de opsomming der feitm wel weinig ver
schillen, zoodat bij voorbaat mag wordm
vastgesteld, dat met groote moeite slechts
heel geringe vorderingen konden worden
gemaakt, dat het bij Verdun niet stap voor
stap, tnaar zelfs nog niet eens voetje voor
voetje gaat, ondanks de geweldige inspan
ning, welke er aan ten koste wordt gelegd.
Initusschm bewijst deze nieuwe actie, dat
de strijd, wel verslapt, maar nog niet geëin
digd was. Hij zal ongetwijfeld ook nu nog
wordm voortgezet. Wellicht zal weldra blij
ken, dat ook Russen aan de verdediging van
het Verdun-front meehelpen; tenzij deze te
Marseille gelande hulptroepen het verlengde
Engelsche front zullen versterken wor
dm er van entente-zijde niet herhaaldelijk be
richten verspreid over een verwacht Duitsch
offensief ook aan dit front? In elk geval zijn
belangrijke operaties op het Westelijk front
in de Meimaand zeer waarschijnlijk te ach
ten.
Blijkt uit de Duitsche nota over den onder
zeeërs-oorlog de Duitsche geneigdheid tot
het sluiten van den vrede m word't aan Ame
rika in die richting een wmk gegeven, om
de onderhandelingen tusschen de oorlogvoe
rende mogendheden over dm vrede te ope
nen, het heet, dat ook de Paus zich met een
soortgelijken wenseh tot president Wilson
heeft gewend en zelfs seint het Amerikaan-
sche nieuwsagentschap Central News uit
Washington, dat mm daar in goed ingelichte
kringen verzekert, dat de president het ver
zoek van dm Paus tot tusschenkomst ten
gunste van dm Europeeschm vrede volko
men heeft afgeslagen. Zoowel ten aanzien
van deze geruchten als van die nopens het
Duitsch-Amerikaansehe geschil dimt nadere
officieele bevestiging of officieele tegenspraak
afgewacht te wordm.
Nieuws Is er verder niet Beweren de
Duitschers, dat zij dm Engelschen onder
zeeër E 31 in dm grond hebben geschoten,
de Engelschen verklaren, dat déze boot be
houden in de havm is teruggekeerd.
Getorpilleerd werd in de Middellandsche
Zee het Engelsche stoomschip „City of Ley-
kow" (3700 ton).
Een t wintigtal Fransche ballooa-capti
(verkenningsballons aan kabels) zijn door
den storm losgeslagen, enkelen werden in
ons land gezien.
De Tsaar is naar het Oostelijk front ver
trokken, de prins van Wales op het Italiaan-
sche front aangekomen.
DE VLEESCHNOOD.
Nu weer zijn te Berlijn bij een slager tien
duizenden ponden spek, ham. worst, rund
en varkensvleeach, pekelvleesch, heele tonnen
vet m reuzel ontdekt. Ook in de villa van
zijn vrouw in Wannsee kwam heel wat voor
dm dag. De politie heeft alles laten verkoo-
pm. De slager had weken lang aan zijn win
kel em bord gehangen met de mededeeling,
dat het vleesch uitverkocht was.
Ook bij andere slagers heeft de pólitie
grooten buit gemaakt.
Tet Berliner Tageblatt vindt deze dingen
oevreemdend, omdat de politie op 2 Mei nog
had bekend gemaakt, dat em onderzoek had
bevestigd, dat gem vleesch werd achterge-
ïoudm. De opgewondenheid tegm vleescb-
ïouwers m vele andere handelaars in levens
middelen zal door die berichten stijgen, zegt
het blad en het komt er verder tegm op, dat
opgeschoten jongens en opgewonden huis
vrouwen ruiten ingooien m winkels plunde
ren.
BEZUINIGINGEN.
De bekende Engelsche schrijver H. G.
Wells heeft em kritiek geleverd op de bezui
nigingsvoorstellen, die het Engelsche publiek
van nooger hand wordm gedaan. Daarin
komt hij o. a. op tegm het ontslaan van
dienstboden, vooral zoo ze de kans loopen,
niet elders opgenomen te worden, terwijl hij
ïuisknechtm en handig vrouwelijk dienstper
soneel, dat in de munitiefabrieken kan wer-
cen, alleen dan wil ontslaan, indien mm te
vens zorgt dat ze inderdaad ook werk krij
gen.
Tegm groenteateelt in eigen tuin komt de
schrijver ook op, die is in de meeste gevallen
on-economisch m onttrekt ook hog goede ar
beiders aan de boeren, indien mm 't werk in
den tuin niet alleen af kan.
Verder oordeelt hij bezuiniging op de mo-
dekleeding zeer juist, maar vindt het em ern
stige fout, dat het jachtpersoneel voor dm
dienst is vrijgesteld, de redeneering dat de
pacht de paardenfokkerij in stand houdt gaat
volgens hem niet op en als mm cavalerie-
paarden noodig heeft, is 't beter ze dadelijk
voor dat doel af te richten.
Over de bioscopen zegt de heer Wells:
,.Ik kan ook niet inzien dat het bioscoopbe
zoek em geldverspilling is. Voor enkele stui
vers krijgt het publiek em paar urm onder
dak. warmte én afleiding. Het is goedkooper
en beter in em bioscooptheater, dan in em
kroeg of thuis, met niets om handen m em
voorraad drank bij zich, te zitten.
Londm is thans Vol met soldaten, die ner
gens weten hem te gaan en de bioscopen
verschaffen bun de noodige afleiding. Boven
dien leveren die instellingen nog werkelijk
nut voor vele overwerkte moeders die er hun
kinderen eenige uren buiten gevaar en gebor
gen weten tegm een vergoeding van em paar
stuivers. En ten slotte heeft de filmindustrie
een groote toekomst als nijverheid en em be
langrijke propagandistische waarde."
an de „besparingen", die de armen zou
den moeten invoeren, wilde de schrijver niets
weten, hij weet maar al te goed hoeveel le-
op affuit, 14 stukken van 15 c. M. 1 veldka
non, ruim 1000 geweren, 53 kruitwagens en
treimkarren, benevens andere zeer aanzienlijke
oorlogsbuit.
De Duitschers melden op 5 Mei de En-
sche onderzeeër E 31 tot zinken te hebben ge-
nacht.
Minister Lansing heeft de mogelijkheid
e kennen gegeven diat Amerika van Duitsch-
'and em afschrift zou vragen van de aan die
capiteins van onderzeeërs verstrekte instruct
ties.
Het Bchijnt dat de Russische troepen
voor Marseille met Japansche schepen van
uit Mantsjoerije wordm vervoerd.
Volgens em Petersiburgsch bericht wordt
wordt de toestand in Riga meer en meer nor
maal.
DE „CAP FINISTERRE" IN PLAATS
VAN DE „TUBANTIA".
De Tel. maakt melding van em gerucht,
volgens hetwelk als vergoeding voor het
verlies van de „Tubantia" het Duitsche
stoomschip „Cap Finisterre" zou wordm
aangeboden.
De „Cap Finisterre" is em
vens, werkkracht en eerbied voor zichzelven
er te loor gaan door onvoldoende voeding,
slechte schoenen, ongemakkelijk huisraad, het
ontbreken van boeken en leerrijke ontspan
ning voor de jeugd, en van bekrompen le
vensomstandigheden in het algemeen.
ZES-EN-DERTIG OPERATIES.
In em hospitaal van Londm ligt em ge
wonden soldaat, die in het afgeloopen jaar
al 35 operaties ondergaan heeft m nu voor
de 36ste maal geopereerd zal wordm. Niette
min heeft de man em groote opgewektheid
behouden. Een jaar geleden kreeg hij em
steek met em bajonet door de keei m
heeft hij aldoor in het hospitaal gelegm. Hi
brengt Zijn tijd door met de andere patiënten
nat te loopen, die er volgens hem, erger aan
toe zijn. Voor em blinden kameraad gebruikt
hij zijn oogen, een ander die em arm kwijt
is, staat hij met zijn handen bij.
KORTE BERICHTEN.
De prins van Wales is met den koning
van1 tal'ië naar het Italiaansche front gegaan
Volgens em bericht uit Saloniki zijn
daar 45.000 Serviërs geland.
Op 5 Mei zijn door dén storm 20 Fran
sche kabelballons losgeslagen en weggedre
ven, eenige dreven boven de Duitsche etellin
gen af.
—De Fransche hiitenant Navarre heeft zijn
14e vliegtuig omlaag geschoten.
De Russen blijven oprukken in de rich
ting van Bagdad.
Bij de bezetting van Fiorina hebben dé
Fransche troepen twaalf Orieken en Turken
ondier verdenking van verspieding en ook dm
secretaris van het Oostenrijksche consulaat te
Monastir, gevangen genomen. Allen zijn, on
danks pi
Salonika overgebracht.
De Belgische Kongo-troepen hebbed een
inval' in Duitsch Oost-Afrika gedaan.
De Russische buit bij Trebizoned be
draagt 8 kanonnen voor de kustverdediging
danks protesten der Grieksehe overheid, naar
14,503 ton (de „Tubantia" was
schip
13,911
van
ton
groot), heeft machinis ter sterkte van 1180
P.K., (de „Tubantia" 1725 P.K.), werd in
911 gebouwd, de (/Tubantia" in 1914) en
>ehoort toe aan de HamburgAmerika-lijn.
Emige officieele bevestiging van dit
richt verkreeg het blad nog niet.
BINNENLAND.
VERBRUIK VAN GRAAN VOOR
SPIRITUSFABRICAGE,
De heer Gerhard had dm 28 April j. L de
volgende vragen ingezonden:
1. Is de Minister bereid mede te deelen of
iet bericht, dat in de pers voorkomt, als zou-
dén er ongewoon groote hoeveelheden graan
verwerkt wordm op spiritus er wordt ge
wag gemaakt van 150 tot 180 ton per week
—juist is?
2, Indien dat bericht juist is, Is de Minister
dan van oordeel, diat bij het heerschende ge
brek aan graan em zoodanig verbruik voor
de vervaardiging van spiritus niet in strijd is
met het algemem belang?
De Minister van Landbouw heeft den 5
Mei het volgende geantwoord
1Na de eerste maanden van den oorlog
lebben verschillende fabrieken te Schiedam
iet werk hervat en is het verbruik,van graan
ijl de gist- en spiritusfabricage inderdaad
toegenomen, zonder echter nog het gemiddeld
cijfer van dé jaren vóór den oorlog te hebben
bereikt
Thans mag het verbruik per week op onge
veer 200 tot 225 ton wordm geschat
Waar bovengemeld wekelijksch verbruik van
broodkoren voor de Schiedanisclie branderijen
de andere gist- en spiritusfabrieken ver
werken gem broodkoren slechts ongeveer
1 proemt bedraagt van hetgeen wekelijksch
in Nederland voor de volksvoeding gebruikt
wordt, acht de Minister een betrekkelijk zoo
gering verbruik voor de industrie niet in strijdl
met het algemeen belang.
Onder verwijzing naar hetgeen door hem
omtrent het belang der betreffende industrie
is geschreven in de Memorie van Antwoord
betreffende het wetsontwerp tot aanvulling en
verhooging van het 10de hoofdstuk der
Staatsbegrootmg voor het dienstjaar 1914
(Bijl. II 1914/1915 no. 201) moge de Minis
ter hierbij nog opmerken, dat bij het thans
heerschend gebrek aan veevoeder de productie
der afvalartikelen welke als veevoeder ge
bruikt wordm, van belang geacht moet wor
den.
Dr. D. BOS.
Zaterdagavond ls in hotel „Wittebrug" te
eene carrière kunnen hebben, die hem
voerd had tot in de hoogste ambten van
.uuciuagavuuu ui uuiti „yiiuuuui «- land, doch hij was niet van de soort,
s-Graveahage overleden het Kamerlid voor naar schitterende betrekkingen streefde
Winschoten, dr. D. Bos, leider van de Vrij-1 den glans, die daarvan uitstraalt. Al
zinnig-Democratische Kamerfractie.
De Tel. verneemt, dat dr. Bos reeds langen
tijd lijdende was aan aderverkalking.
Dr. Dirk Bos werd dm 13m September
1862 te Groningen geboren, studeerde aan
de universiteit aldaar en werd in 1888 be
vorderd tot doctor in dé wis- en natuurkun
de op proefschrift: „Volume-veranderingen
Diëlectrica". Van 18831893 was de
Tengevolge van de zomerdienst
regeling en de verplaatsing van het
Postkantoor zijn we verplicht de
eourant vroeger dan voorheen af
te drukken. Met het oog hierop
verzoeken we beleefd de adver
tenties uiterlijk 12 uur 's middags
in te zenden. Voor advertentièn,
die later worden aangeboden, kun
nen we geene opname waarborgen.
De BUROEMEESTER der gemeente
ALKMAAR brengt ter algemeene ken
nis, dat ter secretarie verkrijgbaar zijn
blanco verzoekschriften ter verkrijging
van JACHT- EN VISCHAKTEW en
buitengewone machtigingen tot het schieten
van schadelijk gedierte.
De aanvragen ter bekoming vanJACHT-
en VISCHAKTEN behooren zooveel moge
lijk, vóór den 15 Juni a.s. ter secretarie te
worden gedaan.
Vreemdelingen, die hier geen vaste woon-
Elaats hebben, kunnen slechts dan jachtakten
ekomen, wanneer bij het onderteekend
verzoekschrift wordt overgelegd het photo-
grafisch portret van den aanvrager.
De Burgemeester voornoemd,
S RIPPIN®.
Alkmaar, B Mei 1916.
KENNISGEVING.
Het HOOFD van het Plaatselijk Bestuur
te ALKMAAR brengt,' op grond van artikel 1
der Wét van 22 Mei (Staatsblad No. 22) ter
kennis der ingezetenen, dat bij hem ingeko
men m aan dm Ontvanger der Rijks Directe
Belastingen binnen deze gemeente ter invor
dering zijn overgegeven
Dé KOHIEREN DER PERSONEELE
BELASTING Nos. 3 en 6, VOOR HET
DIENSTJAAR 1916,
executoir verklaard door dm Directeur der
Directe Belastingen in Noord-Holland te
Amnterdam dm 6 Mei 1916;
dat ieder verplicht is zijn aanslag, op dm
bij de Wet bepaalden voet te voldoen en dat
heden ingaat ae termijn van zes weken bin
nen welken daartegen bezwaarschriften kun
nen wordm ingediend, v
Alkmaar, dm 8 Mei 1916.
Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur
voornoemd,
O. RIPPING.
1913 werd zijn mandaat hernieuwd. In 1913
werd hij ook Voor Groningen gekozen; hij
bedankte toen voor dit district, waarna mr.
Limburg hem opvolgde.
Nog was dr. Bos emige jaren hoofdbe
stuurslid van het „Nut", mede-redacteur van
„Vragen des Tijds" en hoofdredacteur van de
„Vrijzinnig-Democraat".
De bladen wijdm waardeerende artikelen
aan de nagedachtenis van dm overledene.
Allen con^ateeren, dat met diep leedwezen
het verscheiden van dezm eminmtm staats
man is vernomen in dm lande, bij voor- als
tegenstander.
De N. Rott. Crt. prijst de bekwaamheden
van Dr. Bos, en zegt dan, dat hij door zijn
bekwaamheden zich em plaats had verzekerd
in ons politieke, wetenschappelijke en maat
schappelijke leven onder de allereerstm.
>r. Bos had, indien hij eerzuchtig ge
weest ware, door zijn veelzijdigen aanleg
die
om
wat
hem bewoog en zijne beslissingen beheersch-
te, was zijn inzicht van- hetgeen tot het ak
meen welzijn het best en het meest wenscli
lijke was. Deze omstandigheden hebben ver
van
heer Bos leeraar in de wis- m natuurkunde
aan het gymnasium te Winschoten; hij werd
benoemd torn hij nog candidaat was. In
1893 werd hij deelgenoot in em handelszaak
te Winschoten en verkreeg dm lm Februari
1893 eervol ontslag als leeraar aan het gym
nasium; nog in dezelfde maand werd hij ge
kozen tot lid van den gemeenteraad.
Van 18941895 was hij. redacteur van de
„Winscboter Courant"van 16 October 1895
tot 1 Januari 1901 schoolopziener in het ar
rondissement Winschoten.
In 1897 werd dr. Bos candidaat gesteld
voor dé Tweede Kamer door de vrijhandels-
gezindén te Winschoten; hij kwam in her
stemming met mr. Troelstra, die gekozen
werd. In 1901 behaalde dr. Bos de overwin
ning op dm heer Van Kol. In 1905, 1909 en
oorzaakt, dat Dr. Bos niet de verantwoorde
lijke plaats heeft ingenomen, die velen hem
gaarne hadden zien vervullen, en waarop
eerst ten volle de invloed van zijne denkbeel
den zich had kunnen laten geldm. Zijn veel
te vroege dood heeft em warm vaderlander
van ons weggerukt, die niet slechts in dm
kring van zijn naaste betrekkingen, dóch
alom, zoowel onder zijne geestverwanten als
onder zijn politieke tegenstanders, diep, en
nog lang,- zal wordm betreurd"
„Ware hij nog te behouden geweest indien
hij rust zich had kunnen gunnen?" vraagt
het Handelsblad. „Misschien. Vermoeienis
is bij em ziekte als die hem sloopte em der
slechtste Invloeden. Maar rust ware voor de
zm ontzaglijken en veelzijdigen werker,
wiens levenswezen arbeid was, toch ook al
licht em doodsoorzaak geworden, en zoo
heeft Bos dan gearbeid zichfcelf sloopend, ge
arbeid zoolang het dag was in zijn leven,
zoo Tang totdat de schemering des doods
hem omgaf. Als lid van de Tweede Kamer,