DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DÈ OORLOG.
Broodvoorziening.
DONDERDAG
11 MEI
No. Ill
Honderd en achttiende jaargang.
1916
w 3 iranden 11—, fi. p. post f 1Ü Miertentjeprife 10 et p. regel, groote letten naar plaatsratmte. Brteren fr. N. V. Boek- en HandeUdrokkerij y.b. HERIÏIs. COSTER A ZOON, Voordam C 9. Telefnr. 3.
TER ZEE.
DUITSCHLAND.
ENGELAND.
NEDERLAND.
Aan onze adverteerder».
ALKMAAR, 11 Mei.
Van belang is de toespraak door Enge-
land's eersten minister tot Russische parle
mentsleden gehouden. Niet omdat Engeland
met Rusland na den vrede het geschokte ge
bouw van de Europeesche beschaving wil
opbouwen, maar omdat tusschen .Engeland
en Rusland een volledige overeenstemming is
tot stand gekomen aangaande de zaken in het
Oosten.
„Ik herinner mij den tijd", zeide de heer
Asquith, toen men in beide landen de belan
gen in Europa en Azië van de beide rijken
onvereenigbaar en tegenstrijdig achtte. Onze
normale verhouding tot elkaar was die van
voortdurende waakzaamheid en van, ik mag
wel zeggen van lichtgeraakte achterdocht en
meermalen was er kans op werkelijke verbre
king der betrekkingen. Deze dagen van mis
verstand zijn gelukkig voorbij.
En, of het in Turkije of Perzië is of wéér
ook Britsche en Russische belangen elkaar
raken, zijn wij tot een gemeenschappelijke po
litiek gekomen, welke Wij beiden besloten
hebben loyaal en in gemeen overleg te zullen
volgen. En daartoe is de overeenstemming,
welke thans zoo gelukkig geruimen tijd reeds
bestaat, tusschen uw uitnemenden minister
van buitenlandsche zaken en mijn vriend en
collega sir Edward Grey van onberekenbare
waarde."
Denkt men aan de tegengestelde belangen
van den Russischen en Engelschen handel,
aan de elkaar kruisende wenschen nopens de
heerschappij in Europa's Oosten en in Azië,
aan de Dardanellen en aan# de Perzische
Golf, dan beheft men de beteekenis van deze
overeenkomst, al blijven de bijzonderheden
daarvan vooralsnog verborgen. Het is waar,
dat in 1910 te Potsdam een soortgelijke over
eenkomst tusschen Duitschland en Rusland
tot stand kwam, maar de omstandigheden,
waaronder dit geschiedde, waren geheel an
dere dan thans. Intusschen bewijst de geslo
ten overeenkomst opnieuw, dat de entente
hecht en sterk is, dat er voortdurend nog
banden worden geslagen, welke haar steviger
maken en dat het in duigen vallen, waarmee
men in Duitschland steeds rekent, voorloo-
pig een misrekening blijft en dat zal blijven,
tenzij zij uit- en in elkaar geslagen zou kun
nen worden. De onder-voorzitter der Doema
zeide in een redevoering te Londen hiervan:
„De vijand weet dat de eenige kans, die hij
heeft om de nederlaag te voorkomen,'is, on
derling wantrouwen tusschen de geallieerde
mogendheden' te zaaien, maar het Russische
volk en zijne vertegenwoordigers zijn volko
men eensgezind in de overtuiging, dat de
strijd moet voortgezet worden tot de over
winning zal zijn behaald en in hun vast be
sluit om dit dbel tot iederen prijs te berei
ken". Naar alle waarschijnlijkheid heeft het
versterken der banden tusschen de geallieer
den een verlenging van den oorlog tengevol
ge, maar het is toch geenszins onmogelijk,
dat dit Duitschland nog eerder bereid maakt
vrede te sluiten.
In Engelsche bladen verschijnen weer be
richten over Duitsche vredesvoorstellen; zij
komen neer op herstel van het bezette grond
gebied in Frankrijk en België, de vorming
van Polen als bufferstaat, de Balkanstaten
vrij van Russischen invloed, maar niet nood
zakelijk onder Duitsche overheersching, ge-
heele teruggave van de kolonies aan Duitsch
land, de Dardanellen in bevriende handen.
Veel vertrouwen verdienen deze berichten na
tuurlijk niet. De Koning van Beieren heeft in
een redevoering verklaard geen vrede te wil
len, die geen betere positie verschaft dan die,
welke men thans heeft ook dat is een uit
lating, waar men bitter weinig aan heeft.
Nieuws is er weinig. In het Hoogerhuis is
medegedeeld, dat de onderkoning van Ierland
is afgetreden, in het Lagerhuis is er in een
bespreking sterk op aangedrongen het aantal
terechtstellingen nu niet meer uit te breiden,
in de zitting van het Duitsche rijksdagcomité
is besloten dat dr. Liebknecht in hechtenis
blijft
Een militair succes hebben enkel de Russen
te boeiceri: zij veroverden in de richting van
Bagdad de stad Kasn-Sjirin, waar zij groo-
ten buit maakten.
DE ONDERZEEëRSOORLOG.
Negen overlevendten van het getorpilleerde
Fransche visschersstoomschip „Bemadotte"
zijn gisteren te Liverpool aangekomen. Zij
moesten zich zonder voedsel in de sloepen
inschepen en werden op 160 mijlen van land
in open zee gelaten zonder vooruitzicht op
redding. Na 6 dagen begonnen zij zeewater
te drinken en een jongen werd krankzinnig.
De anderen moesten hem onder hodeu en op
hem gaan zitten om te beletten dat hij over
boord sprong. In den loop van dienzelfden
dag zagen zij een schip, doch toen men daar
aan boord hun geïmproviseerde zeilen zag,
van jassen gemaakt, wendde het schip den
steven, in den waan dat het een list was van
een Duitschen onderzeeër. De mannen wer
den later toevallig opgepikt door een Em-
gelsch schip. Ze waren meer dood dan le-
yend.
Achttien- man van de „Bemadotte", d'ie
zich in een andere" sloep bevonden, worden
nog vermist.
DR. LIEBKNECHT.
In de zitting van de Rijksdagcommissie
voor de agenda gaf de rapporteur, de heer
voni Payer, aan de hand van de akten, een
overzicht van de gebeurtenissen, die geleid
hebben tot de arrestatie van den afgevaar
digde, den heer Liebknecht
Volgens de akten heeft de heer Liebknecht
bekend op 1 Mei 1916 te hebben deelgeno
men aan een vredesbetooging op den Pots
dammer Platz en toen door uitroepen als:
„Weg met den oorlog", „weg met de regee
ring" de aanwezigen te hebben opgehitst.
De rapporteur las een door dr. Liebknecht
geschreven en verspreid vlugschrift voor met
het opschrift: „Op ter Meiviering" en een
strooibiljet met een uitnoodiging tot bijwo
ning van de meeting op den Potsdammer
Platz.
Dr. Liebknecht erkent zulke strooibiljetten
waarvan hij er nog 120 bij zich had, en vlug
schriften, van welke er 1500 in zijn woning
werden gevonden, zooveel mogelijk'te heb
ben verspreid. Met de betooging had hij
zijn meening uitgesproken en hij was over
tuigd, dat hij de orde niet verstoord en geen
landverraad gepleegd had.
Hij heeft verder bekend, dat hij wist, dat
hij als soldaat verplicht was zijn uniform te
dragen, terwijl hij toch den lsten Mei op den
Potsdammer Platz in burgerkleeding was ge
weest.
Verder werden voorgelezen de getuigen
verklaringen van de betrokken politie-officie-
ren, agenten en andere getuigen. Uit deze
blijkt, dat dr. Liebknecht zich handtastelijk
verzet heeft tegen zijn arrestatie, zoodat hij
met geweld moest worden weggebracht.
De rapporteur verklaarde, dat het onge
twijfeld vaststond, dat dr. Liebknecht had
aangespoord tot bestrijding van de regeering
en dat hij in de kaart der vijandelijke mo
gendheden heeft gespeeld.
Verder was hij op heeterdaad betrapt. Er
is hier kwestie van een1 misdrijf, dat de Rijks
dag noodzaakt af te wijken van de tot dusver
re gevolgde gewoonte om zijn goedkeuring
te hechten aan schorsing van de vervolging.
Een soc.-democratisch afgevaardigde er
kende, dat de arrestatie van dr. Liebknecht
gerechtvaardigd was, hij verklaarde echter,
dat de immuniteit der afgevaardigden ook
geldt voor den tijd, gedurende welken de
Rijksdag verdaagd' is. Hij noch zijne vrien
den waren uit sympathie voor den heer
Liebknecht overgegaan tot het doen van het
voorstel, maar uit de zuiver zakelijke over
weging, dat een recht van den Rijksdag - op
het spel stond.
Sprekers van de nationaal-liberale partij,
van het centrum, de conservatieve en de Duit
sche fractie verklaarden het eens te zijn met
den rapporteur.
Een vertegenwoordiger van de Poolsche
fractie was van meening, dat aan Liebknecht
de bescherming der immuniteit niet mocht
worden onthouden.
Daarna had de stemming over het voorstel
plaats.
DUITSCHLAND EN DE VREDE.
Koning Lodewijk van Beieren heeit, ter ge-
legenneiü van het ïeit dat de Ptalz Honderd
jaar Dij Beteren benoort, een alvaardigmy
un de Piaiz ontvangen. In zijn toespraak zei
de Z. M.: Wij staan midden in den oorlog.
Wanneer die zal eindigen, weten wij niet,
maar dat wij niet overwonnen zullen wor
den, weten we wèl.
Wij willen geen vrede die ons geen betere
positie geeft dan we nu hebben. Unze vijan
den loopen zich tegen het Duitsche rijk en
tegen de kracht zijner legers en die zijner
trouwe bondgenooten het hoofd te pletter
Wij brengen de zwaarste offers aan goed en
bloed, maar ook thuis waar het volk zich
harde ontberingen getroost. Dat het volk
daarvoor in de toekomst gevrijwaard blijve,
is het doel, dat wij bij het sluiten van den
vrede moeten bereiken.
DE EENHEID IN HET OOSTEN.
Bij een banket, ter eere van het bezoek der
Russische Doema-leden te Londen gehouden,
zeide minister Asquith in een rede:
Een der gelukkigste uitvloeisels van ons
bondgenootschap is de volmaakte overeen
stemming. welke tusschen de Engelsche en
de Russische regeering is verkregen, in ver
band met de Oostenirijksche kwestie. Ik her
inner mij de dagen, toem in dat opzicht, het
zij in Europa of in Azië, de belangen der
twee rijken in beide landen als onverzoenlijk
tegenstrijdig werden beschouwd. Onze nor
male houding jegens elkander was die van
een nooit insluimerende waakzaamheid, ik
zou bijna willen zeggenvan een prikkelbaar
wantrouwen, en meer dan eens heeft de kans
bestaan op niets minder dan een verbreking
der betrekkingen.
Die dagen van wanbegrip zijn gelukkig
voorbij. En hetzij in Turkije of Perzië, of
waar de Engelsche en de Russische belangen
elkander ook raken, hebben wij een gemeen
schappelijke gedragslijn ingesteld welke wij
beiden vastbesloten z.ijn oprechtelijk en in
goede verstandhouding met elkander te vol
gen.
De minister eindigde met te zeggen:
Van tijd tot tijd vernemen wij wel eens iets
van de overigens niet onbegrijpelijke pogin
gen van den vijand, het wederzijdsch vertrou
wen der geallieerden te ondermijnen en nu
eens deze dan weer gene der geallieerde mo
gendheden van de overige af te scheiden
Zulke pogingen zijn niet slechts gebrekkig
van opzet, maar zij zijn van te voren ge
doemd om te mislukken. Duitschland weet
dat wij moeten winnen als wij vereenigd
zijn en vereenigd blijven maar wij weten
dat even goed En in die wetenschap zullen
wij tezamen stand houden, hoe lang en hoe
zwaar de beproeving van ons aller uithou
dingsvermogen ook zij, totdat wij de leger
macht., die ons thans weerstaat, hebben neer
geslagen, en wij in vrede kunnen beginnen,
gezamenlijk het ondermijnde gebouw dei
Europeesche beschaving weder te herstellen.
DE OPSTAND IN IERLAND.
Eerste minister Asquith deelde in het La
gerhuis mede, dat een commissie benoemd
is, om een onderzoek in te stellen in zake
den Sinn-Fein-opstand in Ierland'. Als voor
zitter dier commissie is aangewezen lord
Hardinge, oud-onderkoning van Indië.
De heer Asquith wilde niet beloven, dat er
te Dublin geen militaire terechtstellingen
meer zouden plaats hebben, maar sprak, de
hoop uit, dat het, nadat de twee vonnissen,
die reeds bekrachtigd zijn, ten uitvoer gelegd
zullen zijn, in het vervolg niet meer noodig
zal zijn met de uiterste gestrengheid op te
treden.
De kwestie der militaire terechtstellingen
zal morgen behandeld worden en minister
Asquith beloofde ten slotte nog, dat er voor
dien tijd geen terechtstellingen zullen plaats
hebben.
KORTE BERICHTEN.
De onderkoning van Ierland, is afgetre
den.
Luxemburg voert den zomertijd in.
Duitsöhland geeft toe dat de Sussex ge
torpedeerd is.
Een Fransche onderzeeër boorde in de
Adriatische Zee een Oostenrijksch transport
schip in den grond.
In het Tolana gebied hebben de Italia
nen een stelling op een hoogte van 2835 me
ter genomen
Italië moet aan Griekenland overleg
hebben aangeboden over de bezetting van
Epirus.
Minister Pasjitsj van Servië is door den
Tsaar in audiëntie ontvangen en gebruikte
den noen bij hem.
Twee van de bij Verdun losgeslagen ka
belballons zijn bij Hannover gedaald. Uit een
er van wisten de drie inzittenden te ontsnap
pen.
DE „TUBANTIA".
Uit 's-Gravenhage wordt ons geseind:
Naar aanleiding van het Wolff-bericht van
hedenmorgen nopens de torpedeering der
„Tubantia" kunnen wij op grond van aan het
Departement van Buitenlandsche Zaken ver
kregen inlichting mededeelen dat de Neder-
landfiche regeering nog geen definitief rap
port omtrent den uitslag van het in Duitsch
land ingestelde onderzoek heeft ontvangen.
Overste Canters bevindt zich nog te Berlijn.
De Nieuwe Courant beschouwt het Wolff-
bericht louter als een polemiek van Wolff met
de Nederlandsche bladen. Niets „ambtlichs'
kan er in gevonden worden.
„Daarom kunnen wij niet aannemen, dat d'e
oogenschijnlijk teleurstellende tijding uit
Berlijn een wezenlijk ongunstigen keer in het
beloop van de Tubantia-zaak aanduidt. Dat
de torpedo die het schip deed vergaan, van
Duitsch maaksel was, vindt te Berlijn geen
tegenspraak. Met de kennis van het nummer,
die men er thans bezit, moet, naar deskundi
gen verzekeren, ook de levensloop van die tor
pedo nauwkeurig zijn na te gaan. De waar
heid is dus te vindien.
Dat onze regeering niet zal nalaten om
haar aan den dag te brengen, daarvan hou
den wij ons overtuigd. De gister aangekon
digde overkomst van baron Gevers naar Den
Haag, over enkele dagen, brengt haar wel
licht weer een stap nader. Dat het wat lang
zaam gaat, is geen reden om te twijfelen.
Maar wis en drie, óók niet om te berusten".
Het Hbld. schrijft:
„Wij trekken uit het langzame verloop van
het onderzoek geenszins de conclusie, dat de
Duitsche regeering niet van zins is loyaal en
eerlijk een onderzoek te doen plaats hebben en
de volledige conseqentie van dat onderzoek
te aanvaarden Want zoo ooit, dan is nu wel
uitstellen en tijd winnen bij dit onderzoek
voor de Duitsche regeering gewenscht van
Duitsch standpunt beschouwd mag men wel
zeggen van plicht. Immers openbaarmaking
van 't resultaat van het onderzoek onmiddel
lijk voor of na de Duitsche nota aan Amerika
moet voor Duitschland wel zoo ongelegen mo
gelijk komen. Immers die nota bevait de zin
sneden r
„Feitelijk hebben de Duitsche onderzeesche
strijdkrachten last gekregen den duikbooten
oorlog te voeren volgens de algemeene regelen
van het volkenrecht betreffende het aanhou
den, doorzoeken en vernielen van handels
vaartuigen
„Twijfel er aan, dat dit bevel loyaal gege
ven is en loyaal uitgevoerd wordt, kan de
Duitsche regeering aan niemand toestaan."
Nu is juist het merkwaardige, dat de hoofd
zaak van den geheelen strijd tusschen Ameri
ka en Duitschland toch is, dat Amerika wel
twijfel koestert, zoo niet daaraan dat de beve
len loyaal gegeven worden, dan toch daaraan
dat zij loyaal worden uitgevoerd. Dat is in de
eerste nota's van Amerika duidelijk te lezen
en ook in het antwoord van Amerika, waarin
wij o. m. lezen
„De Vereenigde Staten vertrouwen er op,
dat verder (wij cursiveeren) aan de verkla
ring nauwgezet de hand zal worden gehou
den."
Het is dus zeer goed verklaarbaar, dat waar
zoo iets ernstig als een oorlog tusschen Ame
rika en Duitschland, door den uitslag van het
Tubantia-onderzoek beïnvloed' kan worden,
de Duitsche regeering een snel en goed onder
zoek en een duidelijk en helder rapport niet
met groote kracht en warmte bevordert
Wij blijven echter vol vertrouwen gelooven,
dat onze regeering er toch in slagen zal een
werkelijk resultaat van het onderzoek, waar
aan overste Canters deelneemt, te verkrijgen".
WORDT DE „BERKELSTROOM"
VERGOED?
De Tel. verneemt, dat door de directie van
de Holtandsche Stoomboot-Maatschappij te
hevoegder plaatse verzocht is, om stappen te
doen bijde Duitscheregeering betreffende
een eventueele vergoeding van het stoom
schip „Berkelstroom".
Van andere zijde gewerd het blad de mede-
deeling, dat getracht zou worden, te onder
handelen over 't teruggeven van 't sinds de
eerste oorlogsmaanden te Zeebrugge vastge
houden s. s. „Zaanstroom" als compensatie
voor 't verlies van de „Berkelstroom". Van
deze laatste mededeeling gewerd de Tel. van
de zijde der directie geen bevestiging.
DE BRUINBROODREGELINü.
Naar het Nwsbl. v. Fr. verneemt, heeft de
Minister van Landbouw het verbod tot het
bakken van wittebrood ook uitgestrekt tot
hotelhouders.
MAïS.
De werkzaamheden Van de commissie van
toewijzing inzake de maisdistributie betref
fende de Mei-ievering zijn thans bijna beein-
d'igd.
Fot nu toe zag ongeveer een kwart gedeel
te van de aanvragers zijn aanvrage ongeldig
verklaard, omdat, naar het oordeel der com-
missie( meer was aangevraagd dan de aan
vrager redelijkerwijze voor de maand Mei
geacht moest worden noodig te hebben. Be
doelde aanvragers hadden voor het grootste
gedeelte een hoeveelheid maïs aangevraagd,
welke grooter was dan die, welke zij als be-
noodigd voor de maand April indertijd had
den opgegeven. De commissie echter heeft er
terdege rekening mede gehouden, dat er stre
ken in ons land zijn (bijv. Noord-Holland,
Friesland, Zuid-Holland, met uitzondering
van het spoelingsdistrict), waar aan het vee
in den weidetijd absoluut geen krachtvoeder
wordt verstrekt, zoodat voor deze de behoef
te aan maïs voor Mei geringer moet zijn dan
over April.
Ongeveer dezelfde overwegingen zullen bij
de commissie gelden bij de beoordeeling van
de aanvragen voor de volgende maanden,
zoolang de weidetijd duurt.
Ernstig wordt met het oog op het gevaar
van1 schaarschte aan maïs den veehouders in
overweging gegeven, hun stapelplaatsen vari
hooi voor den winter meer dan gewoonlijk te
voorzien.
KON. NAT. STEUNCOMITÉ.
Blijkens de 86e, 87e en 88c lijsten van bij
dragen voor het Kon. Nationaal Steuncomité
1914, van 229 April, is ontvangen
8730.98 F*makend met het totaal der lijs
ten tot 1 April 3.665.664.34.
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
De algemeene beschouwingen over het wets
ontwerp tot heffing van een oorlogswinstbe-
lasing werden voortgezet.
De minister van financiën hervatte zijn
Donderdagavond' afgebroken rede en verde
digde den rechtsgrond1 van het ontwerp. Hoe
men het gemengd stelsel van den heer Nier-
strasz zou moeten uitvoeren, zou de minister
niet weten. Tegenover den heer van Vuuren
verdedigde die minister de terugwerkende
kracht. Het systeem van den heer Ankerman,
die in de toekomst bij de bron wilde heffen,
zou z. i. thans geen zin meer hebben.
Spr. was von oordeel, dat te hooge taxatie
van voorraden in een volgend jaar vanzelf zal
worden. Wat de blijvende kapitaalsuitbrei
ding betreft, gevoelt hij er alles voor, daar
voor een extra-afschrijving toe te staan. Ten
aanzien van de reserves betoogde spr. echter
uitvoerig, waarom hij meent te moeten vast
houden aan hetgeen hij daaromtrent in de
memorie van antwoord heeft medegedeeld.
De minister zou trachtten een commissie van
Tengevolge van de zomerdienst
regeling en de verplaatsing van het
Postkantoor zijn we verplicht de
Gourant vroeger dan voorheen af
te drukken. Met het oog hierop
verzoeken we beleefd de adver
tenties uiterlijk 12 uur 's middags
in te zenden. Voor advertentiên,
die later worden aangeboden, kun
nen we geene opname waarborgen.
De BURGEMEESTER der ge
meente ALKMAAR brengt hier
mede ter algemeene kennis, dat
in het ver volg slechts BROOD
KAARTEN zullen worden AF
GEGEVEN OF OPNIEUW AFGE
GEVEN aan diegenen, van wie bij
onderzoek blijkt, dat zij den ge
wonen broodprijs niet zou
den kunnen betalen, zoodat
bij de eerstvolgende v e r w I s s e-
11 n g aan andere dan bedoelde
personen geen nieuwe brood
kaarten zullen worden verstrekt.
Alkmaar, den 10 Mei 1910.
De Burgemeester voornoemd,
Q. RIPPING.
adVies van hoogstaande personen te vormen,
die over de afschrijvingen zal advieseeren.
Omtrent de berekening van de belasting zal
zeide spr. bij de amendementen te spreken
zijn. Na verdediging en toelichting van eeni
ge andere onderdeden der regeling, bestreed
de minister de meening van den heer Fock
omtrent den afstand van een gedeelte der be
lasting op in Indië wérkende maatschappijen.
Spr. verklaarde zich tenslotte zich in hooge
mate tot overleg met de Kamer bereid.
De heer Schaper (S. D. A. P., Appinge-
dam) vroeg verlof tot een interpellatie over de
voorziening van levensmiddelen en andere
volksbehoeften in verband met de toenemende
duurte, over welk verzoek heden zou worden
beslist.
De vergadering werd daarop, wegens de
begrafenis van dr. Bos, reeds in den voormid
dag verdaagd.
GRONDWET-
EN BELASTING-ONTWERPEN.
Naar de Tel. verneemt wordt in parlemen
taire kringen aangenomen, dat de ontwerpen-
G rond wetsherziening eerst in het komende
najaar door de Tweede Kamer in openbare be
handeling zullen worden genomen. De bedoe
ling is dan, om vóór het zomer-reces zooveel
mogelijk financieele wetsontwerpen af te doen.
DE OPVOLGER VAN Dr. BOS.
Het schijnt zoo goed als zeker te zijn, dat
mr. H. P. Marchant, het lid der Tweede Ka
mer voor Deventer, dr. Bos zal opvolgen als
voorzitter der vrijzinnig-democratische Ka
merfractie. De twee leden, die er allereerst
voor in aanmerking komen zijn mr. Marchant
en mr. J. Limburg. Eerstgenoemde zal zeer
vermoedelijk tot het leiderschap geroepen wor
den. (Tel.)
Ds. A. S. TALMA.
We vernemen, dat ds. Talma te Egmond
aan Zee zal trachten herstel te zoeken voor
zijn geschokte gezondheid.
UITVAART Dr. BOS.
We konden gisteren reeds een en ander
melden van de uitvaart van dr. Bos.
Aan de geopende groeve trad als eerste
spreker naar voren ae Minister van Staat,
Minister van Binnenlandsche Zaken, tijdelijk
voorzitter van den Ministerraad, mr. Cort
van der Linden, die namen de Regeering een
kort woord wenschte te spreken tot afscheid
van een vhn Nederland's beste zonen, een man
geëerd bij geestverwant en tegenstander, een
man van zeer veelzijdige ontwikkeling en zeer
veel zijdigen arbeid. Men vraagt zidi af, zei
spr.Welke was de gedachte, wat was het,
dat zijn leven bezielde? Spr. zou denken
dat het dit was: hij had een onwrikbaar ver
trouwen in de vrijgemaakte levenskracht van
het Nederlandsche volk.
Dat was het grootste van zijn streven.
Daarom ook arbeidde hij krachtig aan de
ontwikkeling van het vakonderwijs. Dat was
o. a. ook de basis van zijn streven inzake de
oorlogswinstbelasting en de heffing ineens.
Die gedachte was het, die in hem het veelzij
dige samenhoud tot een harmonisch geheel.
En thans is hij van ons weggegaan. Zijn
werk is onvoltooid gebleven. De groote belof
ten, die uit dat werk spraken, zijn onvervuld
gebleven. Zoo is het met hem gegaan, zoo is
liet gegaan met velen vóór hem, Zoo zal het
gaan met velen, die na hem komen. Wij bui
gen ootmoedig het hoofd, waar wij staan aan
het einde van een leven, als het zijne, voor het
onvermijdelijke. Wij, die hem willen eeren, la
ten we denken aan de les, die spreekt uit zijn
leven„eer mij niet met lofuitingen, doch met
onverflauwde plichtsbetrachting in dienst van
het Nederlandsche Volk."
De tweede spreker, mr. Marchant, voerde
het woord namen de meeste politieke vrienden
van den overledene, "de leden van het Partijbe-
ALKMAARSCHE COURANT.
i
