DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. im
im
Honderd en atMtiende jaargang.
fï. p. post f 1.25. Advertentieprijs 10 ct. p. regel, groote letters naar
VRIJDAG
Brieven fr. N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v.h. HERffls. COSTER fi ZOON, Voordam C 9. Telefnr. 3.
9 JUNI.
NOORWEGEN.
NEDBRLAND.
RögGerings- Aardappelen.
ALKMAAR, 9 Juni.
De gisteren hier geopperde onderstelling,
dat het Russische legerbericht wel eens de
mededeeling zou kunnen bevatten, dat de
Oostenrijkers de vesting Loetsk hadden moe
ten prijsgeven, is juist gebleken. De Russi
sche communiqué-schrijver heeft zijn tot dus
verre ingenomen houding van geheimzinnig
heid nopens de resultaten van het ingezette
offensief laten varen en thans verklaard, dat
de stad Loetsk bezet is. Deze stad behoort
tot den bekenden Russischen vesting-driehoek
Loetsk-Rowno-Doebno, waarvan nu alleen
nog maar Doebno in Oostenrijksche handen
is. Men kan thans vaststellen, dat de Oosten
rijkers onder Jozeph Ferdinand zich hier 30
K.M. hebben moeten terugtrekken. Waar de
Russen verklaren, dat zij de Ikwa reeds
overtrokken en aan de overzijde hun offensief
voortzetten, daar kan het niet anders of ook
Doebno zal spoedig ernstig gevaar loopen.
Mén ziet dus, dat het Oostenrijksche front
hier een aanzienlijke indeuking heeft gekre
gen, terwijl de kans zeer groot is, dat de deuk
vergroot zal worden. Maar niet alleen hier
in Wolhynië, doch ook in Galicië leverde het
Russische offensief succes op. Het staat wel
is waar nog niet in de legerberichten, maar
men zal er morgen wel van hooren: de Oos
tenrijksche mededeeling, dat de Russen aan
de beneden-Strypa opnieuw met sterke troe
penmachten aanvallen en dat de strijd daar
nog'niet geëindigd is, klinkt onheilspellend
genoeg. Daarbij.melden de Russen een steeds
toenemenden buit. Zij schijnen zich uitste
kend gereorganiseerd te hebben en ruim
schoots van artillerie en munitie te zijn
voorzien. Zelfs wordt gemeld, dat Fransche
officieren de gevechten mede leiden.
Hoe het zij het offensief van generaal
Broesilof wekt groote verwachtingen op.
Al melden de Oostenrijkers eenige vorde
ringen in Italië, duidelijk blijkt, dat zij niet
in staat zijn den oorlog aan twee fronten te
gelijk te voeren. Dat de Duitschers in het
noorden met roffelvuur zijn begonnen, wijst
op de waarschijnlijkheid, dat von Hinden
burg door een afleidings-offensief in het
noorden den bondgenooten in het zuiden te
hulp zal komen.
Niet louter toevallig tracht Rusland in de
buurt van Roemenië voordeden te behalen.
Met Griekenlands onzijdigheid schijnt het
nu wel haast op een eind te zullen loopen-
De minister-president Skoeloedis heeft in de
Kamer medegedeeld, dat de bezetting van het
fort Roepel door de Duitschers en Bulgaren
en de verdere inval een zuiver militair doel
hadden, nóch de onaantastbaarheid, nóch de
belangen van het land in gevaar brachten en
hij heeft geprotesteerd tegen de geruchten,
volgens welke de Grieksche regeering op
slinksche wijze tegen de militaire belangen
van de entente-mogendheden zou hebben ge
handeld. Maar het Engelsche departement
van buitenlandsche zaken heeft voorzichtig'
lijk bekend gemaak, dat de houding der
Grieksche regeering in verband met den toe
stand, die door de prijsgeving van Grieksch
grondgebied aan de Bulgaarsche troepen is
ontstaan, het voor de bondgenooten heeft
noodig gemaakt zekere voorzorgsmaatrege
len te nemen. De Engelsche regeering heeft
alvast zekere voorzorgsmaatregelen genomen
nopens den uitvoer van steenkool en de
Grieksche schepen in -Engelsche havens,
waarvan het doel is, te voorkomen, dat er
voorraden naar den vijand gaan. Het treffen
van beperkende maatregelen ten aanzien van
de Grieksche havens is bij de bondgenooten
in overweging.
Aldus luidt de officieele mededeeling. Uit
latere berichten blijkt, dat de Engelsche re
geering in de eerste plaats last heeft gegeven
eiken uitvoer van steenkolen van Cardiff naar
Griekenland te beletten twintig daar lig
gende Grieksche schepen, die bunkerkolen
wilden laden, kregen volgens de Times last,
de dokken onmiddellijk te verlaten om ruimte
te maken voor andere schepen. Bovendien ko
men de „maatregelen ter zee" neer op een
blokkade van de Grieksche handelsvloot.
Naar de Daily Telegraph meldt, worden alle
Grieksche schepen, die op weg naar Griek
sche havens zijn, aangehouden en opgebracht
naar Malta of Fransche Middellandsche Zee
havens, en geen Grieksch schip mag uitva
ren. Dat is dus een vredesblokkade, die
feitelijk is .een handelsblokkade, welke niet
ten doel heeft de verbindingswegen over zee
van een vijandelijke kust af te snijden, maar
van een „bevriende" kust, een dwangmiddel
van een sterkere tegenover een zwakkere. Wat
de entente het heet, dat Italië niet in de
blokkade-maatregelen is gekend nu wil
dwingen, is nog niet bekend. Alleen wordt
gemeld, dat de onmiddellijke demobilisatie
van het Grieksche leger niet een der eischen
was. Of het besluit der Grieksche regeering,
om de twaalf oudste lichtingen naar huis te
zenden, met de blokkade in verband staat, is
niet duidelijk. Het laat zich echter denken,
dat er in officieele Grieksche kringen groote
activiteit heerscht, dat er tal van bijeenkom
sten van den ministerraad plaats hebben en
dat de minister-president voortdurend be
sprekingen met den Koning heeft. Kolennood
en ondragelijke duurte van levensmiddelen
bedreigen het land, dat naar alle waarschijn
lijkheid zich geplaatst ziet voor de noodza
kelijkheid om zich uit een hachelijke positie
te redden door gewapenderhand partij te kie
zen in het groote conflict der naties.
Van het Verdun-frqnt is er geen nieuws.
DE ALGEMEENE WERKSTAKING.
Volgens een bericht uit, Christiania zijn bij
de algemeene werkstaking in Noorwegen in
het geheel ongeveer 87.000 arbeiders betrok-
ren.
De algemeene staking is vannacht in de
grootste orde begonnen. Het staat nu wel
vast, dat ook de georganiseerde arbeiders, zij
het voor de meesten eerst na verstrijking van
den opzeggingstermijn van veertien dagen,
aan de staking zullen deelnemen, waardoor
het aantal stakers, schat men, op 120.000 zal
kers,
komen. De wet geeft de regeering het trecht
te verbieden, dat er uit de stakingskas betalin
gen worden gedaan.
Een groot deel van de transportarbeiders,
die zonder opzeggingstermijn zijn aange
steld, heeft heden het werk gestaakt, waar
door er aan de haven reeds groote moei
lijkheden zijn gerezen.
De geheele pers ziet den toestand donker
n. Men gelooft, dat de arbeiders een sta
ting den heelen zomer kunnen uithouden.
Ook de post zou er bij betrokken kunnen
worden. Van de kranten zullen over veer
tien dagen misschien alleen nog de socialisti
sche verschijnen.
KORTE BERICHTEN.
Onder de officieren, die hun leven heb-
>en verloren met oen ondergang van het En
gelsche oorlogsschip Queee Mary, was ook
een Japansch officier, commandant Chusake
Shimömura.
Bii Thyborön, ou de Noordwestkust van
Jutland, spoelen veel lijken en hoopen wrak
hout uit den zeeslag aan.
Van de Invincible zijn vermoedelijk 968
officieren en manschappen omgekomen, van
de Defence-860.
Naar verschillende Italiaanscheb laden
melden heeft de entente de handels-blokkade
van de Orieksche havens afgekondigd.
Volgens een bericht uit Saloniki hebben
de Bulgaren aan de Grieksche bevelhebbers
hun voornemen te kennen gegeven om alle
verstrekingen aan de Orieksche grens te be-
zetten
De Duitsche vlieger Kandulski, die den
maarden Franschen vlieger Pégoud in een
luchtgevecht heeft gedood, is nu zelf eenige
dagen geleden als slachtoffer van een lucht
gevecht gevallen. Bij Mulhausen is hij door
een der jongste Fransche vliegers gedood.
Poincaré heeft den tsaar telegrafisch
ilukgewenscht met de mooie overwinning
der Russen en koning George met de groote
resultaten door de dappere Engelsche zeelie
den behaald.
Li Yuan Tung heeft ziin ambt als presi
dent der Chinees ene republiek aanvaard. Te
Te Peking is het rustig. De kalmte keert te
rug.
Twee Zwagers van den Oostenrijksche
troonopvolger vechten aan het Westfront in
de voorste linies van het Belgische leger,
President Poincaré heeft ze reeds gedeco
reerd.
In Noorwegen is het tappen en verkoo-
poopen van sterken drank en de invoer ervan,
vanaf heden geheel verboden.
De Russen hebben Soetsk ingenomen en
weder 11.000 Oostenrijkers gevangen geno
men.
Van de kruiser Hampshire, waarmee
Lord Kitchener is omgekomen, zijn een dekof-
ficier en 11 leden der bemanning op een vlot
aan land gedreven.
Volgens een bericht uit Kopenhagen heb
ben de Duitschers via Wilna 70.000 man
versterking uit de vestingsteden in Oost-Prui
sen ontvangen en vallen in de omgeving van
Jacobstadt en Iskoul hevi gaan, teneinde de
Oostenrijkers in het Zuiden te ontlasten.
DE AARDAPPELEN-NOOD.
Gisteren deelden wij reeds mede dat de Fe
deratie Amsterdam van de S. D. A. P. den
Min. van Binnenl. Zaken een telegram deed
toekomen om ingrijpende maatregelen te
nemen, inzake den aardappelnood. Het tele
gram geeft omtrent dien nood het volgende
„De veet te kleine hoeveeheid, die voor ver
koop voorhanden is, wordt bovendien nog ver-
tocht tegen hongersnoodprijzen, die door de
arbeidersklasse niet betaald kunnen worden
In de laatste dagen wordt zelfs 80 ct. tot 1
per vijf kop gevraagd.
,,Waar naast het brood de aardappel het
hoofdvoedsel van den Amsterdamschen arbei
der en deze nu voor hen onbereikbaar is ge
worden, ontstaat in de volksbuurten een stem
ming van vertwijfeling.
,Waar de minister van Landbouw in deze
kritieke dagen niet te bereiken is, dring ik er
bij Uwe Excellentie op aan direct maatregelen
te doen nemen, opdat zoo spoedig mogelijk te
Amsterdam een voldoende hoeveelheid aard
appelen tegen redelijke prijzen kan worden ge.
distribueerd."
DE OORZAAK VAN DEN
AARAPPELENNOOD.
De Nederl. schrijft dat de oorzaak van de
aardappelschaarschte moet gezocht worden in
een ongelooflijke schavuitenstreek van enkele
bij den uitvoer betrokken exporteurs en een
regeeringscontroleur, die waarschijnlijk door
den exporteur in quaestie (één of meer) is om
gekocht.
E>e zaak moet zkh als volgt hebben toege
dragen De regeling van den uitvoer ge
schiedt door de z. g. n. Aardappel-vereeni-
ging onder rijkscontrole. In die Aardappel-
vereeniging zitten uiteraard groote exporteurs
die tegelijkertijd deskundigen zijn. Nu was in
overleg met de regeering bepaald, dat de z. g.
n. wit-vleezige aardappelen, die voor de con
sumptie van geen waarde zijn, mochten wor
den uitgevoerd en van dezen uitvoer hebben
enkele exporteurs gebruik gemaakt tot het
smokkelen van groote partijen consumptie
aardappelen. Dit kon echter niet geschieden
zonder hulp en medeweten van een der rijks
controleurs, die aan de grens de taak der dou-
ergemakkelijken. Toen de regeering van
den verboden uitvoer de lucht kreeg en de
burgemeesters telegrafeerde om de aardappe
len aan té houden, waren de gelarden wag
gons (of schepen) telkens juist te voren ver
trokken. Daaruit bleek, dat de smokkelaars
werden ingelicht en van de voornemens der
regeering op de hoogte waren. Het departe
ment moet toen een valsch bericht hebben uit
gegeven, slechts aan zeer enkelen als zooda
nig bekend, en ook dit bericht bereikte den
exporteur. Toen was de schuldige spoedig ge
vonden. Het was een der rijkscontroleurs, die
reeds bekend moet hebben en onmiddellijk
ontslagen is. Het onderzoek tot het instellen
van een strafvervolging tegen den exporteur,
die van valsche verklaringen en stukken ge
bruik moet hebben gemaakt, is reeds in vol-'
len gang.
Het Handelsblad meldt dat 100.000 kilo
aardappelen, zoogenaamde „Dunbars", te
botterdam in beslag zijn genomen. Deze zijn
reeds onderweg naar Amsterdam. Gisteren
werden in Friesland niet minder dan 70 wag
gons met aardappelen onteigend. Ook deze
aardappelen, merk „Red Star", zullen per
snelste gelegenheid naar de hoofdstad wor
den verzonden.
Voor het brandspuithuisje achter het
postkantoor te Bussem waar van gemeente
wege gisteren voor het eerst aardappelen ver
kocht werden, stonden de koopers den gan
seden dag in dichte drommen geschaard zegt
de Tel. Uren wachten hadden de menschen er
voor over om een zakje aardappels huiswaarts
te kunnen brengen. Van 'smorgens 8 tot
s avonds 9 uur, met een kleine pauze, werd
bijna 2 wagons verkocht tegen den prijs van
6 Vt cent per K. G.
Niet meer dan 2 K. G. voor twee dagen mag
burgemeester had gezegd, dat de vrouwen
binen acht dagen zouden terugkomen, als er
geen afdoende verbetering kwam, werd zij
stormachtig toegejuichd, zegt de N. Rt. Crt.
STADSNIEUWS.
per gezin worden afgeleverd.
Wanneer echter, zooals nu geen controle
middel, b.v. de broodkaart, wordt gebruikt,
is het met den besten wil onmogelijk na te
gaan of de verdeeling rechtmatig geschiedt.
De gemeentelijke aardappelenverkoop is
isteren te Bussem weer stopgezet, zpoals de
elegraaf meldt. De aflevering in het wilde
werkte bedrog in de hand.
De verkoop zal voortaan geschieden op ver
toon van aardappelkaart, waarop staat aan
egeven op welk uur van den dag men een
oeveelheid. van 5 K. G. tegen 33 cent kan
ontvangen, De kaarten konden reeds worden
afgehaald. Morgen neemt de verkoop op
nieuw een aanvang.
Door het tijdig ingrijpen van B. en W. te
Weesp worden ook te Weesp regeeringsaard-
appelen verkocht voor 0.25 de 5 kop.
Te Ve'sen, in het al evenmin rooskleurig,
daar worden de aardappelen verkocht alleen
per 2 Y, liter per gezin en per dag. Groente is
slechts tegen ongekend hooge prijzen te beko
men, regeeringsvet heelemaal niet en suiker in
zeer geringe hoeveelheid.
Te Dordrecht hebben de hooge aardap
pelprijzen aanleiding gegeven tot een vrou
wen-demonstratie. Door bekkenslag opgeroe
pen, verzamelden zich om 3 uur ver over de
duizend arbeidersvrouwen voor het stadhuis
om te protesteeren tegen den hoogen prijs der
aardappelen.
Er waren reeds maatregelen getroffen om
aardappelen door tusschenkomst van de aard
appelhandelaars aan het publiek te doen ver-
koopen tegen 10 cent per kilo. De gemeente
zal dan nog 2 cent per kilo moeten bijpas
sen. De vrouwenverzameling voor. en om het
stadhuis vaardigde een zevental harer af, die
door den burgemeester zijn ontvangen. Deze
heeft ongeveer een half uur met haar gespro
ken.
Een harer bracht verslag uit aan de ver
zamelde vrouwen en omstanders; hare mede
deeling, dat er vandaag aardappelen voor 10
cent per kilo verkrijgbaar zouden worden ge
steld, werd met gezis en gefluit ontvangen.
Toen zij daarentegen vertelde, dat zij den
VERKIEZINGEN
PROVINCIALE STATEN.
Gisteravond werd in de groote zaal der -
Harmonie een matig bezochte openbare ver
gadering gehouden, uitgeschreven door de
Centrale Vrijzinnige Kiesvereeniging voor de
Provinciale Staten.
De heer F. J. Aukes herinnerde in zijn ope
ningswoord aan de woorden van het mani
fest der Centrale: „nog altijd wordt het
groote belang van de Statenverkiezing door
u onderschat" en hoopte, dat de warmte,
door de vrijzinnigen ontwikkeld bij den
stembusstrijd, omgekeerd evenredig zal zijn
aan de thans getoonde belangstelling.
Spreker zeide, dat de „Centrale" zich ge
lukkig acht een man als de heer Udo bereid
te hebben gevonden een candidatuur te aan
vaarden. (Applqus).
De heer Udo, het woord verkrijgende, be
gon met te wijzen op het politieke bestand,
dat na het uitbreken van den oorlog in ons
land werd ingesteld. De verbreking van dat
bestand dankbaar aanvaardende, omdat het
hier ook geldt, dat rust roest, wenschté spre
ker in het midden te laten, welke der politie
ke partijen daaraan schuld, is. Spreker juichte
het toe, dat het Nederlandsche volk thans
weer energie genoeg toont, om voor zijn po
litieke idealen te strijden. Hij betreurde het
evenwel, dat er door de vrijzinnigen zoo wei
nig élan aan den dag gelegd wordt bij de
verkiezingen voor de Provinciale Staten. Uit
voerig ging spreker de drieledige taak der
Provinciale Staten na, n.l. de regeling en het
bestuur dér provincie, de verkiezing van Ge
deputeerde Staten en de verkiezing van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal. Hij stond
daarbij stil bij de historische ontwikkeling
der provinciale huishouding en constateerde
een toenemende uitbreiding, daar bijv. de
Staten van Noord-Holland de krankzinnigen
verpleging ter hand hebben genomen (de ge
stichten Meerenberg en Duin en Bosch) en de
electriciteitsvoorziening (de K. E. M. zal
weldra geheel door de provincie worden be-
heérd). Andere provincies richten keurings
diensten in of maken verkeerswegen. Verder
subsidieert het provinciaal bestuur het am-
bachts- en vakonderwijs (in deze provincie
met 118.000) en instellingen van algemeen
belang (zooals de openbare leeszaal te Alk
maar, waarvan spreker het hoopt te beleven,
dat ze dusdanig van overheidswege zal wor
den gesteund, dat deze nuttige instelling in
de ruimste mate zegen in deze plaats zal ver
spreiden). Voorts kan het provinciaal bestuur
veel doen ter aanmoediging van landbouw
en veeteelt, waarvoor echter slechts 18.300
op de begrooting is uitgetrokken. Eindelijk
heeft de provincie het toezicht op water- en
veenschappen en veenpolders. De Provinciale
Staten kiezen verder de Gedeputeerde Staten,
die toezicht uitoefenen op de gemeentebestu
ren. Als belasting-ambtenaar zou spreker
gaarne zien, dat Gedeputeerde Staten hun
passieve houding ten aanzien van gemeente
lijke belasting-verordeningen lieten varen.
Ook wees hij er op, dat Gedeputeerden, zoo
lang er geen administratieve rechtspraak is,
reent spreken in geschillen van bestuur. Van
daar dat het niet onverschillig is welke ïfian-
nen er zitten in de Provinciale Staten, om de
leden van het college van Gedeputeerden te
kiezen. Van den geest, den ijver, het initiatief,
de politiek der leden van de Provinciale Sta
ten hangt inderdaad veel af. Spreker meent,
dat de zaken het best worden oehartigd in
vrijzinnig vooruitstrevenden geest, daar hij
overtuigd is, dat het conservatieve kapitalis
me der reciiterzijde te weinig doet en de den
klassenstrijd preekende sociaal-democratie de
zaken radicaal in het honderd dreigt te
gooien.
Vervolgens behandelde spreker dé verkie
zing van de Eerste Kamer door de Provin
cial Siaten, daarbij een terugblik werpende
op de totstandKoining van üeze regeling en
terloops wijzende op de verschillende opvat
tingen omtrent het bestaansrecht en de be-
staanswenschelijkheid der Eerste Kamer. De
Eerste Kamer is er en zij heeft zich de
laatste jaren meer doen gelden, dan spreker
in het belang van haar prestige' acht. Herin
nerende aan den stembusstrijd van 1913, ver
maarde spreker dat de sociaal-democraten,
toen het landsbelang voor het partijbelang
aanzagen en daardoor de pogingen van den
te vroeg ontslapen staatsman Bos tot het
vormen van een concentratie-ministerie deden,
mislukken. Er. kwam een extra parlementair
kabinet, met den bezadigden Cort van der
Linden en den stoeren werker Treub, dat on
danks den oorlog hard heeft gewerkt en nog
veel tot stand zou kunnen brengen, ware er
niet de Eerste Kamer in haar tegenwoordige
samenstelling. Toen minister Treub zijn wij
zigingsontwerp op de vermogensbelasting
indiende, om aan de hoogst onbillijkheden
dier belasting, voortspruitende uit een ver
ouderde waardebepaling van onroerend goed
(landerijen) een einde te maken, en de Twee
de Kamer dit met links tegen recht aannam,
verwierp de Eerste Kamer het met rechts te
gen links, hetgeen spreker noemde een be
wijs van bekrompen conservatief kapitalisme.
In de Eerste Kamer zal liet wetsontwerp no
pens de heffing .ineens thans wel worden aan
genomen, zoodat deze Kamer honderdmaal
erger zal moeten slikken, dan wat zij eerst
weigerde te aanvaarden.
De BURGEMEESTER der gemeente Alk
maar brengt hierbij ter algemeene kennis, dat
van heden af REGEERINGS-AARDAPPE
LEN verkrijgbaar zijn bij onderstaande per-
tegen den prijs van 7 CENT PER KI
LOGRAM, zullende tegelijk ten behoeve van
het zelfde gezin PER DAG NIET MEER
mogen worden afgegeven DAN HOOG
STENS 10 K. O.
Ingezetenen en verkoopers, die van laatst
genoemde bepaling misbruik makken, zullen
van het voorrecht tot het bekomen van deze
aardappelen verstoken worden.
De namen der winkeliers en groentenhan
delaren zijn
F. Al, Laat, C. Appel, Snaarmanslaan,
l. P. Bek, Oudegracht, J. Bek, Zeglis, C.
Benjamin, Stuartstraat, W. G. Bireman, Rop-
jeskuil, A. Boersen, Fnidsen, J. Brasser, Ber-
gerweg, K. Bruijn, Ramen, J. E>ekker, l ieilig-
and, J. Deugd Jr., Drebbelstraat, J. Deugd,
Sr. Drebbelstraat, ri. Geels, Visscherslaan, H.
Geels, Westerweg, J. J. Geels, Middenstr.,
3. Joon, Koningsweg, T. Kleverlaan, Overdie
pad, S. Kok, Forestusstraat, P. Kom Jr. Hei-
igland, H. Kramer, Heul, E. Mak, Heul, A.
Ou des, Vamebroek, K. Pander, Egelenbur-
gerlaan, H. Pastoor, Doelenstraat, Wed. O.
v.d. Pol, Breedstraat, G. W. v. d. Pol, Schou
tenstraat, K v. d. Pol, Ridderstraat, W. Pur-
mer, Hofplein, P. Poorter, Lindenlaan, W.
Scheepmaker, Stationstraat, H. Schipper,
Oudegracht, Ji. Schoenmakers, Westerweg,
Schouten, Langelaan, C. Schuit, Gashou
derstraat, J. Sneekes, Lindenlaan, H. Vaske,
Verdronkenoord, J. Vaske, Verdronkenoord,
M. Versteeg, Verdronkenoord, T. IJpelaan,
NJieuwpoortslaan, J. Zaadnoordijk, Baansin-
gel.
ALKMAAR, 9 Juni, 1916.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
Een tweede voorbeeld van agressief op
treden der Eerste Kamer noemde spreker het
gebeurde met de Eedswet. Spreker vreesde,
dat de rechtsche meerderheid der Eerste Ka-
mer 'alle voorstellen van het vrijzinnige kabi
net zal blijven verwerpen, waartegen de
rechtsche minderheid in de Tweede Kamer
zich heeft verzet. Tenzij het ministerie het
voorbeeld van dr. Kuyper kan volgen en
door ontbinding der Kamer van de Provinci
ale Staten een Eerste Kamer van zijn richting
kan verkrijgen. Belangrijke voorstellen zijn
thans aanhangig. De grondwetsherziening
stelt algemeen kiesrecht in ljet uitzicht, het
geen spreker toejuicht, en oplossing van het
onderwijsvraagstuk, waarover hij zich voor
alsnog niet wenschte uit te laten.
De financieele ontwerpen van dit ministe
rie, welke beoogen een belasting naar draag
kracht, ziet spreker stranden op het brand-
kast-conservatisme der Eerste Kamer. Er zijn
jaarlijks aanzienlijke tekorten, er zullen nog
vele millioenen noodig zijn voor de sociale
zaken en nu wil de rechterzijde de meerdere
bedragen vinden uit invoerrechten en accijn
zen, de linkerzijde echter uit directe belas
tingen, waarbij een veel billijker verdeeling
der lasten mogelijk is.
Spreker stond hierna stil bij de Ouder
domsrente. De behandeling van het ontwerp-
Treub in de Tweede Kamer vormt zijn mee
ning met de fraaiste bladzijde van de ge
schiedenis der rechterzijde, welke deze ge
heele zaak te veel door een politieken bril
heeft bekeken. Spr. bewondert het betrekkelijk
ontwerp niet in alle deelen, de uitkeering is
te laag, daarentegen de leeftijd waarop zij
begint te hoog, maar de eerste stap op den
weg naar Staatspensioen wordt gedaan.
Doch van dit ontwerp komt niets, wanneer
de regeering de Eerste Kamer niet kan ont
binden, wetend, dat zij een Eerste Kamer van
andere richting terug zal krijgen. Daarom
moet de regeering macht krijgen tegen de
halstarrigheid van deze Eerste Kamer. Nóg
zijn de Provinciale Staten van Noord-Hol
land links, maar men weet niet wat er gebeu
ren kan. Daarom reeds is het plicht van de
vrijzinnige kiezers der Staten ook in dit dis
trict om links te stemmen.
Tenslotte wees spreker echter ook op het be
lang van deze verkiezingen voor het kabinet-
Gort van der Linden-Loudon, dat ons met
zooveel energie buiten den oorlog heeft ge
houden, dat uiterlijk zal winnen in aanzien
en innerlijk in kracht, wanneer het thans
krijgt een blijk van waardeering bij de a.s.
verkiezingen. Den 19en Juni rust dus op de
vrijzinnige kiezers in dit district een ernstige
taak. Laten zij toonen die waardig te zijn.
a een korte pauze werd gelegenheid gege
ven tot debat.
(Woidt vMwolgdl.
DE KAASMARKT.
Heden werd op de kaasmarkt de grootste
aanvoer geconstateerd welke ooit te voren be
reikt werd.
Was er de vorige week 275.000 K.G. aan
gevoerd, een hoeveelheid grooter dan ooit te
voren, ditmaal werd zelfs deze hoeveelheid
overtroffen. Stellig loopt het aantal aange
voerde K.G. vandaag nabij de 300.000 K.G.
Wat dit voor de gemeente beteekent, zegt het
feit, dat deze hierdoor vandaag een 1500
aan wik- en weegloonen ontving,, reeds vol
doende.
De nieuwe Noord-Hol landsche Commissie
van de Zentrale Einkaufstelle, bestaande uit
N.V. L. W. Heil en Co., exporthandel te
Haarlem, P. Kool Jz. te Alkmaar, de N.V.
Kaas- en Exporthandel J. C. Keg en Co. te
ALRMAARSCHE COURANT.
