DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DE OORLOG.
no. m
Honderd en achttiende Jaargang
1916.
ZATEIIIAÜ
1 JULI
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f t,— franco door het geheele Rijk fl,25.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Uit den Raad.
Handelsavondschool.
NEDERLAND.
©it nummer bestaat uil 3 bieden.
ALKMAAR, 1 Juli.
De Russen zetten hun offensief in Boeko-
wina met succes voort. De stad Kolomea, het
spöorwegcentrum, en een belangrijk strate
gisch punt, hebben ze hernomen. Het aantal
gevangen genomen Oostenrijkers is gestegen
tot 212.000 en „voortdurend stroomen nieu
we gevangenen toe", zegt het Russische le
gerbericht. In het zuiden van Boekowina
(ten noordwesten, van Kimpolung) trachten
'de Oostenrijkera het offensief te hervatten met
zeer aanzienlijke strijdkrachten, staat er ver
der in dit legerbericht. Met belangstelling
mag men afwachten, waartoe dat zal leiden.
Loopt het op niets uit, dan kunnen er hier
nog zeer ernstige gebeurtenissen volgen, im
mers dringen de Russen van Kolomea uit
door naar Stanislau, dan ziet het er voor
het Strypa-front slecht uit en dan zal ook dat
wel ingetrokken moeten worden.
Bij Verdun slaagden de Franschen er gis
termorgen in het bekende Thiaumont-werk te
heroveren. „Niettegenstaande het buitenge
woon hevige gordijnvuur, zegt het Fransche
legerbericht, verdubbelden de Duitschers des
namiddags hunne pogingen om de Fran
schen weder te verdrijven. Zij leden zware
'verliezen. Te drie uur des namiddags gelukte
het den vijand in een aanval het werk binnen
te dringen door een krachtigen tegenaanval;
echter kwamen de Franschen weder in het
volkomen bezit van het werk."
Aan den linkeroever hebben de Duitschers
op den heuvel 304 terrein gewonnen.
Op het Westelijk front hebben beide par
tijen op verschillende punten plaatselijke aan
varen gedaan, welke het karakter van ver
kenningstochten schijnen te dragen.
Omtrent het Italiaansche front verzekert
het Italiaansche legerbericht, dat de i roepen
de stellingen zijn genaderd, waarop de Oos
tenrijkers van plan schijnen tot het uiterste
tegenstand te bieden.
Een Russisch legerbericht zegt, dat de
Turken aan het Kaukasisch front met een
groote strijdmacht tot den aanval zijn over
gegaan op een Russische afdeeling van de
voorhoede en dat zij er in slaagden het front
te doorbreken. In het hierna volgende hevige
gevecht konden de Russen den ouden toe
stand heretellen.
Overal dus actie maar beslissingen blij
ven nog steeds uit. Zal dat anders worden
ALKMAAR, 1 Juli.
De heer Cloeck bracht Woensdag in her
innering, dat te dezer plaatse-na de vaststel
ling van de verordening op het hefien eener
belasting op openbare vermakelijkheden
werd geschreven (in het nummer van 25 Oc
tober i91J): „Uit bovenstaande voorbeelden
biiikt reeds voldoende, dat eed derde behan-
ucuug va., ue wijziging dezer verordening
bisast noodzakelijk is."
Ons nogmaals aan een voorspelling wa
gende, curven we zeggen, dat ook op het
mans gevallen besluit tot instelling van de
ine ie rli uur nog wel eens zal worden terugge-
- komen. Waa;oui? Omdat deze beslissing een
reactie is tegen den billijk en rechtvaardig te
ach n a bestaanden toestand, tot welker aanbe
veling weinig meer dan spitsvondigheden en
schijn argumenten viel bij te brengen.
iiet voorstel zou een slechte kans hebben
gehad, wanneer de gascommissie niet was
bevangen door de vrees van den gasprijs te
moeten verheogen en. niet onder de bekoring
van de overredingskracht des heeren Cloeck
was geraakt. Logica en democratie schijnen
dit raadslid hier in den steek te hebben gela
ten, maar het zal waarschijnlijk slechts
van korten duur zijn. Wanneer over eenigen
tijd d< klachten van gasverbruikers over het
ltatelijke karakter van de meterhuur. den
heer Cloeck mochten brengen tot het inzicht,
.Jat zijn initiatief in dezen er niet een is ge
weest om trotsch op te zijn, dat het geen
voorrecht is, zijn naam verbonden te weten
«en een dergelijken maatregel, dan zou het
cms niw verbazen, van hem de eerlijke verkla
ring te zullen vernemen, dat hij fout is ge
weest. De heer Cloeck is er de man niet naar
om tegen beter weten in bij een vergissing te
volharden, wel echter om haar ronduit te er
kennen.
Indien strakjes de verhooging van den gas
prijs onafwendbaar mocht blijken, zal mis
schien reeds het óogenblik zijn aangebroken
om over de afschaffing van de meterhuur te
praten.
Zelden is een voorstel op zulke zwakke
gronden verdedigd als dit Een paar staaltjes
hiervan. Wethouder Lubbe achtte het billijk,
dat èn de gemeente èn de gasverbruiker elk
de helft van de meterkosten draagt en daar
om was hij er voor, dat de gemeente den ver
bruiker die kostendubbel laat betalen (te-
reciit is door den heer Verkerk, opgemerkt,
dat het bedrag van de aanschaffing thans
reeds in den gasprijs zit, de gasverbruiker be
utan uus nu reeds eens den meter en zal hem
met ingang van neden in den vorm van ine-
leinuur een keer extra moeten oetaien). De
neer Luöoe uetoogue verdèr, dat de voor-
uiinucis van gas tegen den kostprijs nu
maai eens moeten beginnen met den gasme
ter regen kostprijs te aanvaarden. Up ueze
wijze zou een patroon, wiens personeel lan
ge werxdagen, maar ook range vatanues
aeelt, kunnen voorstellen de werkdagen on-
vuaaueiu te laten eu de vacanues m te kor
en, feu unde aidus een begin te maten toef
een weiisciieujker arbeidsregeling 1
De heer Cloeck vond meterhuur zoo prach
tig, dat hy zelfs daaruit winst wikte maken
tü aiuus ook de aauiegxostcn dei buisieiding
vinnen en veixiaarde zich ngeryxeiuju
voor de verlaging der retributie, omdat
haenn een ongeoorloofd element zitl Hij
acnete meterhuur noodig om ue villa-bewo
ners, die kieiue verbruixers zijn, aan ie pax-
jLiay uiaar vergat de ruim twee duizeun vil
las in Alkmaar aan te wijzen, waai' nu elke
maand om huur voor een 2 of 3 iichtsmetei
jui worden aaagekiopL Zoo ver ging hij, dak
inj zien snelde op het zuivere koopmansstanu-
punt en zei: „ik eisen, dat men iets verdient
aan een klant", zoodat de heer kingers et
nein aan moest nennneren, dat gemeente-
expioitatie beoogt net dienen van het belang
dei gemeenschap in haar geheel, ook al Re
vert uit niet altijd winst op en daarin ver
schut met het particulier bedrijf, dat zijn
winst neemt, waar het die grijpen kan. Eerst
in tweede instantie zei de neer Cioeck, uat
ue mindere man wel een schadepost voor het
oedrijt mag zijn, doch met degenen, die het
dubbei.en dwars betalen kunnen. Huurt ge
net, gebruikers van 2 en 3 liditsgasineteis,
gij zult de helft van de 10.UÜU hebben op te
brengen, omdat gij villabewoner zijl en ge
moogt dankbaar zijn, dat gij de meterhuur
maar enkel hebt te betalen het bedrag zou
in tweevoud van u geheven kunnen worden,
van u, die het immers dubbel en dwais beta
len kunt!
Dien troost heeft de heer Cloeck u mèt den
meterhuur gegeven I
De oude strijd over de verordening op het
heffen eener belasting op opeubaie vermake
lijkheden, ui 10 en 1913 aangebonden, is
Woensdag opnieuw gevoerd, ier herinnering
zij medegedeeld, dat de heer Cloeck bij de be-
iiandeling der laatste begrooting op wijzi
ging aandrong en toen van den heer Lubbe
den raad kreeg, zelf met een voorstel te ko
men. Dat was den 9den December. Den 24en
Januari werd dat voorstel ingediend en den
3en Juni gaven B. en W. daarover hun oor
deel. Ze deden dit op een wijze, dat we ons
hebben afgevraagd: hoe durven ze? Zoo'n
tekstcritiek van een college, welk3 eigen tekst
er weieens zoo kritiek bij staat 1
Nu kon de heer Cloeck om deze bijlage
hartelijk lachen. Immers niet hij had-het be
vitte artikel ontworpen, doch het woordelijk
ontleend aan de Delftsche verordening. Doch
de heer Cloeck lachte niet Hij maakte zich
boos en druk en zenuwachtig. Het was alsof
hij Friesch bloed in de aderen had, dat im
mers opstuift en bruist en kookt en bonst
door de aderen. En in zijn woede is hij gaan
schrijven, vol toorn en vol hartstocht, en
Woensdag het geschrevene in den Raad voor
lezend, heeft hij zich zelf opnieuw boos, druk
en zenuwachtig gemaakt. De Franschen heb
ben voor zoo iets een teekenend spreekwoord.
Zij zeggen, dat een opgewarmde maaltijd
nooit veel waard is. Het vlammende protest
van den heer Cloeck had grooten indruk
kunnen maken, wanneer het spontaan was
uitgesproken of onmiddellijk na de verschij
ning van de bijlage in de courant was ge
plaatst. Nu echter de gelegenheid, om kiet
geschrevene onder handen te nemen en het
voortdurend te polijsten, ongebruikt was ge
laten, miste het veel van zijn uitwerking
het was „opgewarmd". Bovendien gelooven
we achterna, dat er geen reden voor den
heer Cloeck was om zoo forsch op te treden,
om er zoo wild op los te slaan. Wat hij aan
boos opzet weet, komt ons voor enkel on-
iiandigheid te zijn. Wij kunnen niet aanne
men, dat de burgemeester, zooais de heer
Cloeck zei, bij het teekeuen Van ueze bijlage
neeit gedacht: „Die zal 't vooreerst niet meer
„wagen niet een voorstel te komen, die moet
„wei overtuigd zijn, dat zoo iets builen zijn
„kunnen ligt." Wij stelieu ons den gang van
zaken aldus voor: het voorstel van den heer
Uioeck is om auvies naai een gemeenie-anib-
lenaar gezonden, die zich naar zijn beste
ambtenaaregeweten van zijn plicht heeft ge
kweten, d. w. z. woord voor woord heeft be
keken en er zijn critische en ook zijn „ge
zochte' aanmerkingen bij heeit geplaatst.
Dit rapport had een leiddraad kunnen vor
men voor B. eu W., het in zijd geheel over
nemen, was ecüter met tactvol. Waar nog
nooit te voren zulk een cntiek op een voor
stel van ecu raadslid door hun college was
geleverd, hadden zij dienen te bedenken, dat
ueze bijlage den indruk zou kunnen wekken,
uat zij juist oen heer Uloeck wilden treifea.
lu bovenuien nadden zij in aanmerking moe
ten nemen, dat hun eigen ontwerpen hoog
stens bij uitzondering den toets van, zulk een
uniek kunnen doorstaan, het toeval heeft
mei alleen gewild, dat b. en W. in dezelfde
oijiage een staaltje van een min-geiukkig
voorstel zouden geven geiijk men in liet
verslag der rede vau den heer Cloeck heeft
kunnen lezen maar ook, uat B. en W. zeil
een nieuwe zelfstandige verordening hadden
omwurpen, waar,ze slechts een artikel in de
bestaande verordeningen hadden moeten, ver
vangen. Bijlage No. 05 bevatte het ontwerp
voor een „verordening op de meterhuur voor
gas en electriciteit", de raadsicden vonden
Woensdag evenwel een nieuwe bijlage (No.
71) vóór zich, waarin B. eu W. mededeelden,
dat de conclusie van hun voorstel werd ge
wijzigd en wel aldus, dat in de „verordening,
regelende het gebruik van gas door particu
lieren" en in „het tarief en de voorwaarden
voor de levering van electrischen stroom
door het gemeentelijk bedrijf' een artikel
door een ander werd vervangen. In dat nieu
we artikel is bovendien' bepaald, dat de huur
van den meter ingaat, zocdra de toestellen
geplaatst en aangesloten zijn en van den eer
sten tot den laatsten dag van elke maand
loopt en dat voor de maand, waarin de toe
stellen worden geplaatst of weggenomen, de
huur van een geheele maand ia rekening ge
bracht wordt. Een welwillend raadslid iieefi
er de aandacht van B. en W. op gevestigd,
dat zij deze zaak verkeerd hadden geregeld,
vandaar deze nieuwe bijlage, welke echter
niet aan de pers is verstrekt, zoodat het ge
vallen besluit dan ook in de p'aatseiijke bla
den in den oorapronkelijken d. i. foutieven
vorm staat vermeld.
Al was er waarschijnlijk geen aanleiding
voor den heer Cloeck, óm uit te pakken ge
lijk hij deed, dit neemt niet weg, dat er in zijn
critiek veel rechtvaardigs za<t, dat de leden
van het college van B. en W. nóch dbor
schampere, nóch door hooghartige, noch
dóór gemoedelijke opmerkingen kunnen weg
praten. Wil dit college zijn voordeel er mee
doen 't zal niet alleen aan den gang van
zaken, maar ook aan de verstandhouding tus-
schen het dagelijksch bestuur en den Raad
ten goede komen. En dit laatste vooral lijkt
nood'ig vandaar dat het misschien ten slot
te toch wel goed ia, dat waar er raadsleden in
het openbaar zwijgen, maar hun grieven op
potten, er één is, die daarmede eens openlijk
heeft gebroken, zij het dan ook, dat oogen-
blik en vorm daarvoor gelukkiger hadden
kunnen worden gekozen.
Wat nu bovenbedoelde verordening betreft,
zij zal in de secties worden behandeld. Het is
te hopen, dat daar een regeling zal worden
gevonden, waardoor tegemoet wordt geko
men aan de bekende bezwaren, welke tegen
deze verordening worden aangevoerd. Men
kan zulk een regeling laten stranden op ex
cepties, gelijk men vroeger heeft gedaan, men
kan allerlei mogelijkheden bedenken, die de
werking der verordening zouden te niet doen,
wanneer zij werkelijkheden werden. Maar
zou men niet de practijk willen laten spre
ken? Laat men de verordening nu eens wat
verruimen en afwachten wat de toepassing
oplevert. Blijkt 't, dat al die mogelijke geva-
ïtn zich inaerdaad voordoen, welnu, men
herzie de verordening opnieuw men heeft
dan de ontevredenen en de klagers overtuigd,
dat aan hun verlangen met kan worden vol
daan. Blijkt het daarentegen, dat zich in de
piactijk allerlei theoretische bezwaren met
voordoen^ dan heeft men een bron van ge
rechtvaardigde klachten en ontevredenheids
betuigingen, een broad, die anders voortdu
rend weer zal opwellen, gedempt
I let amenaement der Katholieken inzake de
oprichting van een schouwburg is verwor
pen met een stem meerderheid en de doorslag
gevende riem was afkomstig van...... ecu Ka-
rnoiiek. Vermoedelijk heeft de heer Ibink Me-
icmuink aidus geredeneerd: ik wil geeft
acnouwburg, dus ik stem ook tegen het voor
stel, om le doen waken over hetgeen er in
zulk een gebouw wordt gedaan. En zijn slem
neut veel grooter gevolg nu zij het amende-
uemènt deed vaileu, dan wanneer htj zich
daarvoor, maar tegen liet lieele voorstel had
Vi.kiaaru. immers nu is vrij zeker, dat de
ivatuoliekeu nun medewerkmg in eik opzicht
aau net scuouwburgpian zullen onthouden.
Lu liet zou ons zeer verbazen, wanneer
„Vreemdelingenverkeer" onder deze omstan-
digneuen cie tienoodigde gelden bijeen weet
■te mijgen en kans ziet een behoorlijke exploi-
iatie te ontwerpen. Wij betreuren het op de
gronden, m het vorige overzicht ontwikkeld,
u, beha.ve de v, ethouders, enkel de heer de
Lange van de vrijzinnige raadsleden vóór het
amendement ncett gestemd.
De heei den Boesterd vond in een zonder-
iuige opwelling gelegenheid het Io vivat te
laten itooren, waarop de voorzitter slagvaar
dig antwoordde.
Aan dm vierden regel van het studenten
lied kwam het raadslid niet toe. Deze luidt;
doloris est antidotum, „dit is een tegengift te
gen het leed".
KORTE BERICHTEN.
De Ooslenrijksch linies ten W. en Z.
W. van Kolomea werden verder 'teruggeno
men.
Tiisschen het bosch van Avocourt en
heuvel 304 deden de Duitschers zeer hevige
aanvallen, een Fransch versterkingswerk werd
veroverd doch viel daarna den Franschen
weer in handen.
De Italianen doen aanvallen bij Görz
en Doberdo en in Seite Communi.
De Paus zou hebben geprotesteerd tegen
Christenvervolgingen der Turken in de ver-
eenigde Staten zouden op verzoek van Frank
rijk aan de katholieken bijstand verleenen.
Canada stelde wederom een crediet van
62Yt milltoen gulden voor oorlogsdoeleinden
beschikbaar.
Het Ehiitsche vlootbericht meldt een
klein gevecht tusschen Duitsche torpedoboo-
ten en een Russisch eskader waarbij de Rus
sen terugtrokken.
De Times verneemt uit Boedapest, dat
een geheim verdrag tusschen Duitscnland en
Oostenrijksch-Hongarije ontworpen is, dat een
heid zal brengen in de leiding van militaire
en buitenlandsche zaken.
De in Engelnad wonende mannen van
militairen leeftijd, die onderdanen van geal
lieerde landen zijn, moeten zich óf bij het
Engelsche leger moeten aansluiten óf naar
hun land terugkeeren.
Bij de onderdrukking van een opstand te
Augheras (Marokko) hebben de Spaansche
troepen 91 Europeesche en 275 inlandsche
manschappen verforen.
De spoorwegstations in Zwitserland
Aangifte van Leerlingen.
OUDERS en VERZORGERS, die hunne
of de aan hunne zorg toevertrouwde kin
deren het onderwijs aan de Handels,
avondschool wenschen te laten volgen,
behooren zich daartoe aan te melden bij
den Directeur dier inrichting, aan het school
gebouw staande aan de Doelenstraat en
wel op Haandag 10 «n Dinsdag 11
Juli a.s., 's avonds van 7 tot 9 uur.
Leerlingen, die reeds vroeger de school
bezochten, zullen opnieuw moeten worden
opgegeven.
Als leerlingen worden toegelaten zij, die
den leeftijd van 12 jaar hebben bereikt en
het toelatingsexamen met goed gevolg heb
ben afgelegd. In bijzondere gevallen zullen
leerlingen zonder toelatingsexamen kunnen
worden toegelaten.
Alkmaar, 1 Juli 1916.
hebben nar de Vossische Zeitung verneemt,
order gekregen om vrachtgoederen, met uit
zondering van levensmiddelen voor Parijs en
omtrek of voor doorvoer door Frankrijk niet
meer aan te nemen.
RUND- EN SCHAAPVLEESCH.
De minister van landbouw, nijverheid en
handel heeft een brief aan de commissarissen
der Koningin gericht, waarin er op wordt ge
wezen, dat ook het rundvleesch tot die voe
dingsmiddelen behoort, welke in vergelijking
met normale tijden aanzienlijk in prijs zijn ge
stegen, tengevolge waarvan het voor een deel
der bevolking, hetwelk gewoon is rundvleesch
te gebruiken, moeilijk, zoo niet onmogelijk is
zich van dit voedingsmiddel te voorzien.
I loewel nu deze hooge vleeschprijzen groo-
tendeels worden veroorzaakt door de tijdsom-
standighedlen en voor een deel ook het gevolg
zijn vap de oogenblikkelijke schaarste aan
slachtrijp vee, waaraan vooralsnog niet te ver
anderen valt, schijnt toch ook voor een ander
deel door de slagers in sommige gemeenten
een te hooge winst op het door hun verkochte
vleesch te worden geëischt.
teneinde nu aan dit laatste een einde te
maken en althans deze oorzaak van de hooge
rundveevkeschprijzen zooveel mogelijk op te
heffen, heeft ae minister door tusschenkomst
van de commissarissen dér Koningin een be
roep laten doen op de medewerking van de ge
meentebesturen, inzonderheid van die aer
groote steden en de burgemeesters in overwe
ging doen geven om, evenals dit in sommige
gemeenten reeds ten aanzien van verschillen
de andere voedingsmiddelen geschiedt, voor
zooveel noodig ook den verkoop van rund
vleesch van gemeentewege te laten plaats heb
ben. Hierdoor zal het vermoedelijk mogelijk
zijn, het vleesch tegen lagere prijzen dan de
tegenwoordige beschikbaar te stellen, terwijl
hierdoor tevens een zekere concurrentie tegen
de slagers in het leven zou worden geroepen,
hetgeen mede aanleiding zou kunnen geven
tot billijker vleeschprijzen.
Waar noodig, is dé minister bereid zijn me
dewerking te verleenen voor het verkrijgen
van slachtvee tegen redelijke prijzen.
Voorts verzoekt hij de aandacht van de ge
meentebesturen te vestigen op een vleeschsoort
welke hier te lande in overvloedige hoeveel
heid verkrijgbaar zou kunnen worden gesteld,
doch ten onrechte niet gewild is, n.l. schapen-
vleesch. Indien van dteze vleeschsoort een rui
mer gebruik werd gemaakt, dan zou dit onge
twijfeld de behoefte aan rundvleesch kunnen
verminderen en daardoor de schaarste en
duurte van die vleeschsoort in geringer mate
doen gevoelen.
f iet komt hem voor, dat ook van de zijde
der gemeentebesturen kan worden medege
werkt oin het gebruik van schapenvleesch te
bevorderen. Door hiervoor op doelmatige wij
ze propaganda te maken door omtrent de voe
dingswaarde, de toebereiding, de prijzen in
vergelijking niet die van andere vleeschsoorten
enz. ae noodige gegevens te verstrekken, zou
ongetwijfeld het gebruik van schaapvleesch in
hooge mate kunnen worden bevorderd.
Vooral door het houden van eenvoudige
cursuussen in de toebereiding van schaap
vleesch zou in dezen z. i. wat te bereiken zijn.
VRUCHTEN EN GROENTEN.
Men meldt aan de N. R. Crt.
Het feit, dat io den laatsten tijd groote con
tracten met het buitenland zijn en nog worden
afgesloten betreffende de levering van versch
groenten en fruit, voor zoover de uitvoer
daarvan niet is verboden, heeft den fabrikan
ten van vruchten en groentenprodueten aan
leiding gegeven, zich te vereenigen ter geza
menlijke behartiging hunner belangen. Nadlat
in 't begin dezer maand een dertigtal van de
voornaamste vruchten- en groen tencoe serven-
fabrikanten van ons land besloten had tot op
richting van den Nederlandschen Bond van
Fabrikanten van Vruchten- en Groenenpro-
ducten, werden in de statuten van dezen bond
ALKMAARSCHE COURANT.