DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van hat Westelijk "florlogsterreln.
No. 164
Honderd en achttiende jaargang.
1916
VRIJDAG
14 JULI
ENGELAND.
NEDERLAND.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar fl,franco door het geheeie Rip; f 1,25.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Pér regel f 0.12£ Bij groote contracten rabat
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handels
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Oroote
Openstelling- gemeentelijke
groentenwinkels.
Schouwen en stempelen Tan
regeeringseieren.
Met 20 ct crorlogstoeslag op den abonnementsprijs per 3 maanden.
ALKMAAR, 14 Juli.
Nadat de Engelsche legerberichtschrijver
de vermeestering van de eerste Duitsdie li
nie tusschen de Ancre ai de Somme Woens
dag had vastgesteld, meldt hij thans, dat de
aanval op de tweede Duitsche verdedigings
linie vanmorgen een aanvang heeft genomen.
Met succes, immers de Engelsche troepen
braken over een front van 4 mijlen in de vij
andelijke stellingen door en veroverden sterk
verdedigde plaatsen, zegt het laatste Engel
sche oorlogsbericht en het voegt er aan toe,
dat de hevige strijd voortduurt. Waar niet in
bijzonderheden wordt getreden is het niet
mogelijk dit succes nader te bepalen. Eerst
morgen zal dat kunnen geschieden, wanneer
er in de Engelsche en Duitsche legerberich-
ten meerdere gegevens worden medegedeeld.
Een beetje voorzichtigheid is echter wei ge
raden, want de Engelsche communiquéschrij
ver betracht de soberheid in niet al te groote
mate.
Aan het Fransche front gebeurde niets bij
zonders, alleen hadden er plaatselijke Fran
sche aanvallen in de Champagne en Duitsche
dito in de Argonnen plaats, welke eenige
kleinere voordeelen opleverden.
In het Oosten bleef de zaak zooals zij was.
Aanvallen en tegenaanvallen wisselden elkaar
af, maar de legerberichten zijn niet van veel
belang. Het Italiaansche communiqué be
richt, dat de Oostenrijkers in de Etsch-vallei
na krachtige artilleristischex voorbereiding
zijn overgegaan tot een aanval op de nieuwe
Italiaansche stellingen, welke echter afge
slagen werd.
Van Engelsche zijde blijft men doorgaan
met een langen duur van den strijd ia het
uitzicht te stellen. Wij moeten verwachten,
dat er langzaam en moeielijk werk is te doen,
voordat de Somme op eenig punt benéden
Biaches is gepasseerd, zegt de Times en dit
blad schrijft verder, dat de slag aan de
Somme in de tweede phaze vermoedelijk nog
heviger zal zijn dan in de eerste; wel zijn de
voorteekenen goed, doch de resultaten wor
den wellicht langzamer behaald De Daily
Chronicle verklaart, dat het eerste hoofdstuk
van den oorlog nu geëindigd is. Het handelt
over Duitsche offensieven en gaat over een
periode van 22 maanden. Het tweede en
volgens dit blad tevens het laatste is be
gonnen met de offensieven der geallieerden.
Het zal waarschijnlijk lang zijü, ofschoon
niet zoo lang als het eerste. Er zullen ook
wel tegenslagen in voorkomen, maar wan
neer men maar volhoudt en zich niet laat
ontmoedigen door de tegenslagen, kan er ten
slotte maar één einde zijn.
Minister Asquith heeft in het Lagerhuis
ook gezegd: het offensief was mooi, doch het
was maar een begin. Er moet echter voortdu
rend aan de vervaardiging van de munitie
worden gewerkt om het gestelde doel,te be
reiken. Daarom moest de regeering besluiten
om voorloopig geen vacantie aan de werklie
den te geven men weet dat de vrije Pink
sterdagen niet werden gegeven, doch, naar
het toen heette, werden uitgesteld tot de
maand Juli.
Minister Liod -George onder wiens lei
ding te Londen een conferentie heeft plaats
gehad ter bespreking van de bewapening
der geallieerde troepen heeft den vooruit
gang, waardoor het initiatie! uit de vijande
lijke handen is ontrukt, om naar hij ver
trouwde, daar niet weer te keeren, toege
schreven aan de groote verbetering in de uit
rusting der legers. De capaciteit der fabrie
ken stijgt voortdurend en de productie van
munitie is bijna tweemaal zoo groot (die van
zware granaten driemaal) als afgevuurd1 wer
den gedurende het groote offensief in Sep
tember. De hoofdbezwaren van de organisa
tie, opbouw, uitrusting enz. zijn uit den weg
geruimd. Frankrijk heeft, na maanden van
buitengewoon groot munitie-verbruik, nog
voldoende reserve om zelfstandig het offen
sief te handhaven, de verbetering van dén
Russischen munitie-voorraad is ongetwijfeld
een alleronaangenaamste verrassing voor de
Duitschers, terwijl thans ook de voortduren
de inspanning van de Italianen en de goede
resultaten daarvan bekend zijn.
„Wij moeten, aldus eindigde deze spreker,
elkaar steunen. Nauwgezet moeten wij de
behoeften van de verschillende legers nagaan
om daarin te kunnen voorzien. Een overwin
ning op een der oorlogstooneelen mist zijn
uitwerking niet op de andere fronten".
De Outlook schetst treffend de beteebenis
van het gemeenschappelijk offensief aldus:
„Er zijn millioenen menschen, miilioenen
verschillende onderdeden van munitie en uit
rustingen, tonnen en tonnen ordonnance-ma-
teriaal, duizenden en duizenden vrachtauto's
en paarden, honderden treinen, tallooze
maatregelen moeten getroffen en tallooze
combinaties moeten uitgewerkt worden, de
stelsels en schema's moeten zoodanig gere
geld worden, dat allea gelijktijdig gaat, er
moeten bevelen gegeven en overgebracht
worden naar honderden mijlen gecompliceer
de en verwikkelde verdediging»- en aanvals-
linies.
„Het is een overweldigende hoeveelhdd
werk, bijna zoo onmogelijk te begrijpen als de
alouide vraagstukken van ruimte en tijd.
De mensdhelijke geest kan nauwelijks de be-
teekenia van een millioen vatten. Wanneer
iemand dag en nacht doortelt, twee getallen
per seconde, dan heeft hij een week noodig
om tot een millioen te komen. En dan te den
ken aan al die verschillende millioenen van
allerlei soort, die deze oorlog te verwerken
geeft."
Het Fransche legerbericht meldde gisteren:
Aan het Somme-front worden onophoude
lijk kanonschoten gewisseld.
In Champagne drongen de Franschen in de
omstreken van Promea tot een saillant op de
Duitsche linie door en maakten er eenige ge
vangenen.
In de Argonnen mislukten twee aanvallen
die de Duitschers op het noordelijk en ooste
lijk gedeelte van de Bolante-saillant onder
namen, dank zij het Fransche vuur.
Bij de Fille Morte lieten de Franschen een
mijn springen en bezetten den zuidelijken
rand van den trechter.
Aan den rechter-Maas-oever geen infante-
rie-actie. Gedurende den loop van den nacht
werden de sectoren Souville, Chenois en
Laufec heftig gebombardeerd.
In de Vogezen werd een aanval van de
Duitschers op de Fransche loopgraaf ten zui
den van Carsbach na een levendig granaat-
vuur afgeslagen.
Het Duitsche legerbericht (reeds in een
deel onzer vorige oplaag vermeld) luidde:
Ten noorden van de Somme s laagden de
Engelsdhen er in zich vast te zetten in Con-
talmaison. Het artillerievuur wordt met groo
te bedrijvigheid voortgezet Ten zuiden van
de Somme hadden ook gisteren de Franschen
met hun aanvallen, die herhaaldelijk ter
weerszijden van Barleux en bij en westelijk
van Estrees werden ingzet, geen succes. Zij
moesten meest reeds in ons krachtig versper-
ringsvuur onder zeer zware bloedige offers
terugkeeren. Ten oosten van de Maas was de
artilleriestrijd nog levendig. De veroverde
infanteriestellingen werden verbeterd. Het
aantal gevangenen steeg met 17 officieren en
243 man tat 56 officieren en 2349 man. Bij
Frelinghien aan bet La Bassée-kanaal, aan
de Fille Morte, ten oosten van Badonviller
en bij Hirzbach slaagden Duitsche patroul-
leondemem ingen.
Ten noorden van Soissons werd een Fran
sche tweedekker tot landing binnen onze li
nies gedwongen.
Het Britsche legerbericht meldde:
Het Britsche hoofdkwartier meldt: Er heb-
beni hevige artillerieduels plaats gehad in ze
kere sectoren van het gevechtsgebied, sedert
het laatste bericht en de strijd werd op ver
schillende piinten voortgezet, doch er kwam
geen wijziging in den toestand op eenig deel
van onze linie. Duitsche pogingen om onze
loopgraven bij Wytschaete en La Bassée bin
nen te dringen* werden afgeslagen.
Vliegersactie aan weerszijden.
Het weder is ongunstig.
HET „VERGETEN LEGER".
„Zullen het Lagerhuis en het volk dan
nooit eenig bericht krijgen van wat er in Me-
eopotanië omgaat?" heeft Sir Edward Car
son Woensdag op den man af aan minister
Asquith gevraagd. Worden de berichten op
zettelijk achtegehouden
Niemand wenscht iets achter te houden,
antwoordde minister Asquith. De regeering
wilde niets liever dan dat de heele zaak in
débat kwam. Maar dit is daartoe niet het
oogenblik.
„Waarom?" vroegm en. „Om redenen, die
ik niet kan mededeelen", antwoordde de mi
nister. De toestand ónzer troepen in Mesopo-
tanië heeft dag aan dag de aandacht onzer
regeering en er zijn maatregelen getroffen
om in de gebleken leemten te voorzien.
Sir Edward Carson was hiennede niet te
vreden. Hij kondigde aan, in ,'t begin der vol
gende week op zijn vraag te zullen terugko
men. Krijgt hij dan geen bevredigend ant
woord, dan zal hqi verdaging van het Huis
voorstellen.
KORTE BERICHTEN.
Minister Asquith deelde in het Lager
huis mede, dat de regeering besloot speciaal
wegens het enorme dagelijksche verbruik van
munitie betreffende bij het offensief, dat zoo
schitterend werd geopend, maar nog slechts
aan zijn begin was, geen algemeene of plaat
selijke vacanties geven.
De Fransche Kamer heeft met 250 tegen
207 stemmen een voorstel om voor den duur
van den oorlog de geheels handelsvloot voor
den staatsdienst op te vorderen, aangenomen.
Oud-minister Salandra heeft zijn hoog
leraarsambt weder opgevat. Hij is tot voor
zitter der juridische faculteit te Rome be
noemd.
Dezer dagen schijnt te Muggiano (in
Italië) een kruitfabriek in de lucht te zijn ge-j
vlogen. Van de 480 arbeiders zou geen en
kele het leven er hebben afgebracht en boven
dien moeten in den omtrek nog een 300 men
schen zijn gedood.
Dinsdag hielden Russische torpedoboo
ten in de Zwarte Zee een Turksch schip, met
petroleum en gerst geladen aan, en brachten
het op. Een ander schip en twee sleephooten
werden vernietigd.
Het Belgische kabinet heeft het wets
ontwerp tot het onder de wapenen roepen van
Belgen van 18 tot 40 jaar aangenomen, er
zal aan ongehuwden van 18—30 jaar geen
uitstel worden toegestaan.
In de Duitsche stad Hagen zijn wegens
.voldoenden voorraad de vleeschlooze dagen
opgeheven, met dien verstande, dat in win
kels en openbare verkooplokalen ook Dins
dags en Vrijdags vleesdi verkocht mag wor
den. Voor hotels, restauraties enz. blijven ze
echter gehandhaafd.
Als gevolg van de algemeene spoor
wegstaking in Spanje heeft de regeering in
de stad en in de prvincie Madrid de krijgs
wet afgekondigd. Er moeten botsingen tus
schen de stakers en de burgerlijke garde
plaats gehad hebben.
Op heden 14 Juli, een Fransche natio-
nalen feestdag, wordt te Parijs een troepen
revue gehouden. Daarvoor zijn Fransche, En
gelsche en Russische troepen in de stad aan
gekomen, die geestdriftig werden toege
juicht.
Ter gelegenheid van het Fransdie nati
onale feest zal er te Londen eene openbare
ipzameling worden gehouden ten bate van
het Roode Kruis. Deze dag zal geheel het
karakter dragen van een hulde aan den
Franschen bondgenoot.
De heer Liafsjieff, leider der demo
cratische partij in Bulgarije, die in de oppo
sitie is en> crifiek op de begrooting uitoefende,
werd op last der regeering den dag vóór de
stemming over de begrooting gearresteerd.
Vier Engelsche visschersbooten zijn
door onderzeeërs tot zinken gebracht.
De Bank van Engeland heeft haar dis
conto met 1 pCt. verhoogd.
De Paus heeft aan de oorlogvoerende
mogendheden voorgesteld dat alle familie
vaders, die langer dan 10 maanden gevangen
en vader van drié of meer kinderen zijn, in
Zwitserland tot het einde van den oorlog ge
ïnterneerd zullen worden. De Zwitsersdie
Regeering heeft reeds hierin toegestemd. Van
de oorlogvoerende Staten heeft Duitschland
terstond en onvoorwaardelijk zijne toestem-
ming gegeven, terwijl van de andere staten
nog gèen antwoord is ingekomen.
DE VERNIELING VAN DE
„GEERTRUÏDA".
Het N. v. d. D. deelt mede:
Bij navraag bij het ministerie van buiten-
landsche zaken is gebleken, dat de Neder
landsche regeering aan haren gezant te Ber
lijn telegrafisch instructies heeft gezonden,
om bij de Duitsche regeering de verelsdite
stappen te doen, naar aanleiding van de ver
nieling van het vischvaartuig „Geertruida",
gemerkt „Sch. 103", door een Duitsche on
derzeeër. De gezant heeft reeds aan die in
structies gevolg gegeven.
UITVOER VAN MANUFACTUREN.
Reuter seint uit Londen:
Reuter's bureau verneemt uit gezaghebben
de bron, dat het bericht, als zou Engeland
de Nederlandsche regeering verzocht hebben
den uitvoer te verbieden van manufacturen
naar onzijdige landen, onjuist is. De Britsche
regeering heeft alleen, aan de Nederlandsche
Overzee-Trust, in den loop der nu aanhangi
ge besprekingen, gevraagd den uitvoer naar
eenig onzijdig land te verhinderen van katoe
nen goederen, gemaakt van katoen door be
middeling van de N. O. T.
Hoewel de uitvoer van katoen uit Neder
land sedert eenigen tijd verboden is, was de
N. O. T. in staat katoenen manufacturen on
der consent naar enkele onzijdige landen te
zenden. De wensch van de Britsche regee
ring is, dat deze uitvoeren in het vervolg
zullen ophouden, zelfs onder consent voor
alle katoenen goederen, gecontroleerd door
de N. O. T.
BEZOEK AAN HET
MILITAIR HOSPITAAL.
Generaal-Majoor A. A. J. Quanjer, Inspec
teur van den militairen geneeskundigen
dienst, heeft hedenmorgen het militair hospi
taal alhier geïnspecteerd.
HOLLANDSCHE BOTER IN ENGE
LAND.
Reuter seint uit Londen:
In het Lagerhuis heeft Cecil in antwoord
op een hem gestelde vraag geantwoord, dat
het niet waar is, dat de Britsche regeering.de
Nederlandsche boterhandelaren onrechtmatig
bevoordeelt Er is met de vereeniging der
Nederlandsche boterfabrikanten een overeen
komst getroffen, waarin bepaald is, dat voor
taan aanvullende hoeveelheden boter aan En
geland zullen worden geleverd. De boter
wordt op de gewone en wettige wijze ter
markt gebracht. De belangen der Engelsche
en Iersche producenten zullen in het minst
niet worden geschaad.
GROENTEN IN LIMBURQ.
De rijkscommissie van toezicht op de
groenten-centrale meldt aan de N. Rott. Ct.:
Terwijl in Zuid-Holland de kropsalade nu
en dan zulke hooge prijzen ,opbrengt, dat er
klachten inkomen over de gebrekkige hand
having van de minimum prijzen, wordt ons
herhaaldelijk van Venlosche veilingen be
richt, dat deze groente, wegens dé lage prij
zen, schier onverkoopbaar is.
Het wil der commissie voorkomen, dat het
ligt op den weg van den handel om ziéh deze
laatste omstandigheid ten nutte te maken eh
de daar beschikbare groente voor de andere
deelen van Nederland te betrekken.
Wellicht geldt dit ook voor andere soorten
van groehten.
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
De griffier deed voorlezing van het schrij
ven, houdende mededeel ing van het overlijden
van den heer Talma.
De "Voorzitter, de heer Goeman Borgesius
wilde alvorens de werkzaamheden aan te van
gen een woord van eerbiedige hulde bren
gen aan de nagedachtenis van den man, die
eerst als Kamerlid en later als minister al
les deed wat in zijn vermogen was en wat hij
achtte te zijn in 's lands belang.
Hoe vaak hebben we ons verbaasd over zijü
slagvaardigheid, zijn werkkracht, zijn veel
omvattende kennis, zijn volhardingsvermogen
zonder weerga. We meenden in hem te zien,
den xnan wiens physiek tegen zijn velen arbeid
was opgewassen. Door alles wat hij als mi
nister deed, werd zijn physiek. geschokt. Maar
zijn geest bleef sterk. Terstond aanvaardde
hij weer zijn vroegeren werkkring als voor
ganger in het kerkgebouw en aanvaardde hij
het ambt van veldprediker in algemeenen
dienst. Als prediker predikte hij liefde eti vre
de; als Kamerlid zoch hij meer naar punten
van verschil dan van overeenstemming. Maar
toch vergat hij daarbij de grondslagen van
zijn geloof niet.
Als minister was hij loyaalzoowel bij het
doen van voordrachten als bij het zoeken
van technische voorlichting ging hij zijn te
genstanders niet voorbij. Dat heeft spreker
zelf wel ondervonden.
Talma was een krachtige politieke figuur,
die onder de staatslieden van deze dagen,een
eereplaats innam, al had 'hij zijn fouten. Zijn
nagedachtenis zal in sympathieke herinnering
blijven, niet alleen bij zijn medestanders.
De Minister van Binnenlandsche Zaken,
tijdelijlf voorzitter van den Ministerraad, de
heer Cort van der Linden, sprak daarop on
geveer als volgt: De regeering is zeer onder
den indruk door het verlies van den staats
man, die in de kracht van zijn leven is wegge
nomen. Het vaderland kan mannen van zijn
kracht en bekwaamheden noode missen. Daar
om sluit de regeering zich gaarne aan bij de
woorden door den voorzitter gesproken.
Vervolgens was aan de orde het wetsont
werp tot aanvulling van het Vide hoofdstuk
der staatsbegrooting voor 1916 (aspiranten-
school voor de mArine) aan de orde.
De WETHOUDER, Voorzitter der Raads
commissie van advies inzake de LEVENS
MIDDELENVOORZIENING te ALKMAAR,
brengt hiennede ter kennis van de ingezete
nen, dat de GEMEENTELIJKE GROEN
TENWINKELS, gevestigd in het brandspuit
huis aan de MIDDENSTRAAT en in het
perceel der voormalige touwbaan aan den
BAANSINGEL, GEOPEND ZULLEN ZIJN
op ZATERDAG 15 JULI e.k., van des voor
middags 7 y3 tot des namiddags 1 uur, en des
namiddags van 4 tot 9 uur, en vervolgens el-
ken WERKDAG van des voormiddag 1%
tot des namiddags 1 uur en des namiddags
van 4 tot 5 uur.
Alkmaar, den; 14en Juli 1916.
De Wethouder voornoemd,
J. F. LUBBE.
Zij, die in aanmerking wenschen te komen
om te worden belast met het schouwen en
stempelen der door deze gemeente te ont
vangen REGEERINGSEIEREN, en voor
het schouwen de noodige bekwaamheid be
zitten, worden uitgenoodigd zich schriftelijk,
onder opgave van conditiën, te wenden tot
ondergeteekende, vóór of op Maandag 17 Ju
li as.
ALKMAAR. 14 Juli 1916.
De Wethouder, Voorzitter der Raads
commissie Iny-akp de levensmiddelen-
voorziening,
J. F. LUBBE.
De heer v. d. Voort v. Zijp (ar., Tietjerk-
steradeel) vroeg of de zeeofficieren wel van
een voldoende toekomst verzekerd kunnen
zijn. Het wetsontwerp achtte spreker weer
een proefneming, en proefnemingen achtte hij
noodlottig voor de vloot.
De heer Bichon van IJsselmonde (e. h.,
Ommen) was eveneens tegenstander van het
ontweip. De opleiding achtte spreker ver
keerd. Het Engelsche systeem verdiende de
voorkeur.
De heer Days (s. d. a.p., Zaandam) zou te
gen het ontwerp stemmen, als er stemmii
werd gevraagd. Spreker achtte het verke
dat jongelui dé loopbaan van de marine zou
den1 kiezen op een tijdstip, waarop rij tot een
keuze niet in staat rijn.
Ook de heer Duymaer van Twist (a.r,
Steemwijk) achtte het ontwerp een stap in de
verkeerde richting. Noodig was het z. i. een
radicale verbetering in de positie van den
zeeofficier.
De minister van marine verdedigde het
ontwerp; hij had de overtuiging, dat de op
leiding zeer goed is. Spreker behandelde
daarna de voor-opleiding en verwachtte suc
ces ook van de aspirantenscfaool.
Na repliek van den heer v. d. Voort van
Zijp gaf de heer Jansen (u.l. den Haag III)
in overweging, de tractementen te verbeteren
en dep romotie te bespoedigen1. De proef met
de voor-opleiding te Dordrecht achtte spreker
niet geslaagd. Als hij rich zou moeten ver
binden aan de vestiging van een internaat te
Dordrecht, zou hij rijn stem aan het ontwerp
niet kunen geven.
Regeling van werkzaamheden.
Besloten werd, Dinsdag om half twee de
eindstemming over de Successiewet te doen
plaats hebben.
De voorzitter zou de levensmid
delenwet niet aan de orde stellar, omdat
het verband houdt met het Distributieontwerp
da( vandaag in de aifdeelingen wordt onder
zocht. Spreker hoopte dat beide als noodont-
werp, b. v. over een week, zullen kunnen wor
den afgedaan.
Op voorstel van de commissie van rappor
teurs werd zonder stemming besloten, ae di
vidend- en tantième-belasting voorloopig van
de agenda af te voeren, terwijl een voorstel-
Tydeman, om ook het ontwerp, betreffende
de uitbreiding van de oeconomische voorlich
ting in het buitenland heden in de afdeelin-
gen te behandelen, werd aangenomen met 48
tegen 18 stemmen.
Het wetsontwerp in zake de aspirantschool
voor de marine te Dordrecht, werd daarna,
bij gemengde stemming, verworpen met 32
tegen 24 stemmen.
Aan de orde kwam daarna het wetsontwerp
op de Wet Brievenposierij.
De heer Boissevain (v. 1. Afsterdam VII)
had niets tegen de voorgestelde tariefverhoo-
gingen, do<± wilde ook bezuiniging op den
dienst, spoed met de inrichting van de draad-
looze telegrafie en verbetering van den on-
houdbaren toestand ten aanzien van de tele
fonische verbinding AmsterdamDen Haag
—Rotterdam.
De heer van Doorn (u.L, Gouda) wilde
meer reclame gemaakt zien voor de gemakkei
van den postdienst.
Minister Lely deelde mede, dat men bezig
ALRMAARSCH
COURANT.
SaliJWM
