DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van liet Westelijk Onrlogsterrein.
Van het Oostelijk Oorlogsterrein.
No. 193
Honderd en icMtïende jaargang.
DONDERDAG
17 AUGUSTUS
1910
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 1,franco door het geheela Rijk f 1,25.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel f 0.12^ Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
ENGELAND.
ROEMENIE.
ITALIË.
AMERIKA.
YARIA.
Met 20 ct. oorlogstoaslag op den abonnementsprijs per 3 maanden.
ALKMAAR, 17 Augustus
Het Fransche legerbericht' meldt, dat bij
een' aanval in samenwerking met de Engel-
schen ten noorden van Maurepas een linie
Duitsche loopgraven over een froüt van 1500
Meter werd veroverd, ten zuiden van dat
dorp alle Duitsche stellingen over een front
van 2 K.M. en een diepte van 300 tot 500 M.
werden bezet, en ten zuiden van de Somme
een krachtig versterkt complex Duitsche
loopgraven over een lengte van 1200 Meter
werd genomen. Het is dus voor de Franschen
en Engelschen aan de Somme een goede dag
geweest als ze het behaalde voordeel nu
maar geheel kunnen behouden Duitsche
tegenaanvallen zullen wel niet uitblijven.
Mededeelingen over botsingen tusschen
verkenningsafdeel'ingen bij Armentières, aan
de Aisne, in Champagne en Argonne wijzen
er op, dat het zoeken1 en tasen voorduurt en
doen veronderstellen, dat er weldra groote
gebeurtenissen zullen1 volgen.
Aan het Italiaansch-Oostenrijksche front
blijken aanval en verdediging thans tegen el
kaar opgewassen en vorderingen zijn ook
daar sinds gisteren niet meer gemaakt, al
lukte het den Italianen een oogenblik vasten
voet te krijgen in Oostenrijksche stellingen.
Hetzelfde kan van het Oostelijk oorlogs-
tooneel worden verklaard. Voor het eerst
sinds langen tijd zegt het Russische legerbe
richt: de toestand is onveranderd. En het
Oostenrijksche legerbericht maakt zelfs mel
ding van eenige winst in de Karpathen. Op
grond van dezen stand van zaken is men ge
neigd te veronderstellen, dat het terugtrekken
van het front in Galicië inderdaad tot verbe
tering heeft geleid, dat de midden-mogendhe-
den daardoor in staat gesteld zijn hun front
tegen de stormende Russische troepen te
handhaven. Zulk een veronderstelling zou
echter zeer voorbarig zijn. Op het resultaat
van enkele dagen mag een dergelijke conclu
sie niet worden gebouwd. Er kan immers een
kleine gevechtspauze zijn ingetreden en het is
alleszins mbgelijk, dat de Russen spoedig
weer opschieten. Toch is het opvallend, dat
van Russische zijde de laatste dagen geen
groote hoeveelheden gevangenen meer ge
meld worden. In de plaats daarvan wordt het
totaal bekend gemaakt van 4 Juni tot 13 Au
gustus: 7757 officieren en 350.845 soldaten.
Al is het minder, dan is het nog veel. De
Oostenrijkers hebben op dit oorlogstooneel
een nederlaag geleden, geducht, maar niet be
slissend. Het front is achteruit geduwd, doch
aaneengesloten gebleven. Een débacle heeft
niet plaats gehad en daarop schijnt thans,
evenals op het Westelijk oorlogstooneel, de
kans verkeken. Zou het misschien daaraan
moeten worden toegeschreven, dat er uit
Roemenië de laatste dagen zulke tegenstrij
dige berichten komen?
Tegen morgen schijnt de mededeeling over
Polen te mogen worden verwacht. Inmiddels
krijgt het Poolsche legioen èn in het Berlijn-
sche èn in het Weensche legerbericht een
pluimpje wegens het verrichten van succes
volle aanvallen aan de Stochod.
Bij den aanvang van den oorlog heeft de
Tsaar van Rusland herstel van het oude ko
ninkrijk Polen toegezegd. Thans zal waar
schijnlijk door de midden-mogendheden een
koninkrijk Polen in het leven worden geroe
pen. Er is een tijd geweest, dat de Polen
zoowel over de Russen als over de Pruisen
heerschten, toen bijv. Dantzig en Wilna tot
het rijk behoorden. Wanneer er van herstel
van Polen sprake is, zal er wel niet worden
teruggegaan tot de dagen van Polens groot
sten bloeitijd. Het Poolsche vraagstuk heeft
al heel wat te doen gebracht. Napoleon heeft
aan de oplossing ernstig gedacht en het con
gres van Weenen heeft er zich daarna mee
bezig gehouden. In 1815 kreeg Polen, onder
Russische heerschappij zekere waarborgen
van eerbiediging der nationaliteit. Het heeft
een tijd lang een grondwet gehad, maar de
Polen'waren met de halve vrijheid niet tevre
den en dit heeft er toe geleid, dat hun land
een gewone Russische provincie werd, met
ruw geweld bestuurd. Tsaar Nikolaas heeft
het verledene willen goedmaken en tegelijker
tijd van Polen willen maken een voormuur
tegen Duitschland.
Behalve dan het oogenblikkelijke militaire
voordeel, bestaande in ee' ige honderddui
zenden Polen, die ten strijde trekken voor
hun pas verworven onafhankelijkheid, willen
ook Duitschland en Oostenrijk stellig niets
anders, dan Polen als voormuur tegen Rus
land bezigen.
In zijn rijksdagrede, den 17en September
van het vorige jaar, zeide de Duitsche rijks
kanselier: „Onze troepen en die van Oosten
rijk hebben de uiterste grens van Polen be
reikt, en nu hebben wij het landj te besturen.
Een aardrijkskundig en politiek noodlot heeft
Duitschers en Polen eeuwen lang tegen el
kander in de wapenen gedreven. De herinne
ring aan dien strijd vermindert niet de ach
ting voor den hartstocht, de vaderlandsliefde
en het uithoudingsvermogen waarmede het
Poolsche volk zijn oude westelijke bescha
ving en zijn vrijheidsliefde tegen de Russen
verdedigd heeft De schoonschijnende belof
ten van onze vijanden zal ik niet nabootsen,
maar ik hoop dat de bezetting van Polen het
begin zal zijn van een loop van zaken, die de
oude rivaliteit tusschen Duitschers en Polen
opheft en het van het Russische juk bevrijde
land een toekomst tegemoet voert, waarin
het zijne nationale bijzonderheid bevestigen
en ontwikkelen kan."
En in zijn redevoering van 5 April van dit
jaar verklaarde de heer von Bethmann Holl-
weg: „Polen, dat de Russische tsjinownik
verliet na nog inderhaast geld te hebben af
geperst, dat de Russische kozak brandend en
roovend verliet, bestaat niet meer.
„Rusland mag niet nog eens met behulp
van Fransch geld het Weichselland inrichten
voor den aanval op het onbeschermde
Dnitschland."
Men weet, dat er in Duitschland 3 millioen
in Oostenrijk 5 en in Rusland 11 millipen
Polen wonen. Die allen tot één koninkrijk
vereenigen zal wel niet de bedoeling zijn,
nóch van Duitschland, nóch van Oostenrijk.
Van Russisch Polen een koninkrijk maken,
een bufferstaat, door economische en politie
ke banden verbonden aan Duitschland en (of)
Oostenrijk? Of wel een koninkrijk, dat
wordt verbonden met het keizerrijk Oosten
rijk en het koninkrijk Hongarije, zoodat er
een drievoudige monarchie ontstaat?
Ziehier enkele mogelijkheden, die wij ons
kunnen denken. Zeker is het een historisch
gewichtig oogenblik, de geboorte van een
nieuw koninkrijk. Wij hebben nog maar die
van één staat meegemaakt: Albanië, en dat
was een crèche-kindje, dat het niet heeft kun
nen halen. Zal de geboorte van het nieuwe
koninkrijk voorspoediger gaan, zullen de pe
ters en meters er veel en vooral lang
genoegen van beleven? En hoe zullen de on-
zijdigen het jonge kindje begroeten? Ziedaar
vragen, die naar de eerstkomende tijden doen
verlangen.
DE GEVECHTEN AAN HET SOMME-
FRONT.
Over de gevechten aan het Sommefront
schrijft majoor Morath in het Berl. Tageblatt:
Op 1 Juli begon de infanterieaanval van
het versche, zeer sterke leger van generaal
Haig. Thans zijn er anderhalve maand ver-
loopen en deg roote poging tot doorbraak der
Engelschen uitgeloopen op een heen en weer
golvende positiestrijd. Deze uitslag bevredigt
de legerbesturen der geallieerden' in geenen
deele en als op bevel trachten de Engelschen
den stilstand van het offensief verklaarbaar
te maken. Zoo schreef de Morningpost een
dag of tien geleden. „Al melden de officieele
berichten der laatste dagen geen grooten voor
uitgang, toch mag men niet aanemen dat wij
door den vijand worden tegengehouden of dat
wij een politiek van werkeloosheid opvolgen".
Waarheid en onwaarheid zijn hier 'dooreen-
gemengd. Werkeloos zijn de Engelschen niet
geweest. De aanvallen op de gevechtsterrei
nen langs belangrijken weg AlbertBapau-
me waren op 12, 13 en 14 Augustus met groo
ten druk ingezet. Het gelukte den Engelschen
echtter niet hun front in noordoostelijke en
oostelijke richting uit te breiden. Sedert de eer
ste Engelsche aanval tot staan kwam, hebben
wij ongeveer dezelfde linie behouden en het is
misleidend wanneer de Londensch berichten
beweren, dat de groote tweede Duitsche linie
zou zijn genomen. Deze linie is ongeveer gele
gen op het front GrancourtCourcelette
Martinpuich—Guillemont en aangezien wij
veel tijd hadden om ons op de komende ge
beurtenissen voor te bereiden, hebben wij
langs en achter deze linie meer dan één ver
sterkt front, zoodat thans na 45 dagen de
Engelschen precies voor hetzelfde werk staan
als bij het begin, maar met dit onderscheid,
dat het groote Britsche leger zware verliezen
heeft geleden en dat tallooze tegenaanvallen
zijn innerlijke kracht tot op zijn gron ivesten
hebben gesdiokt.
Den Franschen is het niet beter gegaan;
hun inde laatste dagen tusschen Maurepas en
Hem ondernomen aanvallen zijn zonder sue-
ces gebleven ten koste van talrijke offers. Ook
deze tegenstander heeft ondanks zijn dapper
heid, zijn doel: den straatweg Péronne—
Bapaume niet bereikt.
Derhalve is de toestand van evenwicht her
steld en het stoute plan van den Engelschen
legeraanvoerder om onze doorbraak tusschen
Tarnow en Gorlice na te doen mislukt, want
wat ook moge gebeuren en hoe vaak de Engel
schen hun divisies laten stormloopen, wij mo
gen niet vergeten, dat gindsche doorbraak
zich na weinige dagen tot een grooten veld
slag ontwikkelde, terwijl de Engelsche door
braakpoging in anderhalve maand nog geen
ruimte heeft kunnen vinden om zich te ont
wikkelen. Het is tot op zekeren hoogte gelukt
om den sterken druk op de Franschen bij Ver
dun te verlichten, maar de slag aan de Som
me heeft ons ook daaröiet achterwaarts doen
gaan.
DE RUSSISCHE BUIT.
Volgens de afgesloten telling hebben de
troepen van generaal BroessiloW, naar in het
Russiche legerbericht wordt medegedeeld, in
het tijdperk van 4 tot 13 Aug. tijdens de
krijgsverrichtingen ter verovering van de
oorspronkelijke winterlinie der Duitschers en
Oostenrijkers van de Pripet tot de Roemeen-
sche grens de volgende getalen aan gevange
nen en buit gemaaktde troepen van generaal
Kalidin 2384 officieren, 107225 soldaten,
147 kanonnen, 459 machinegeweren, 146
bom- en mijnwerpers; voor de troepen van ge
neraal Letsjitsky waren deze cijfers in dezelf
de volgorde 2139, 100578, 127, 424, 44 en
35 caissons; voor de troepen van generaal
Saharof: 1967, 87248, 76, 232, 119 en 128
caissons met munitievoor de troepen van ge
neraal Stsjerbatsjof1267, 55794, 55, 211 en
29. In het geheel. 7757 officieren, 350.845
soldaten, 405 kanonnen, 1326 machinegewe
ren, 338 bom- en mijnwerpers, 292 caissons.
Bovendien zijn tal van geweren, 30 werst
smalspoor, telefoonmateriaal, verscheidene
depots van artillerie munitie en genie-materi
aal buitgemaakt.
DE TERECHTSTELLING VAN
KAPITEIN FRYATT.
In het Lagerhuis heeft de heer Carson ge
vraagd, „welke stappen de regeering denkt te
doen inzake den moord op kapitein Fryatt
door de Duitechers".
De heer Asquith antwoordde: „De regee
ring heeft besloten, dat dit land niet zal dul
den dat de; diplomatieke betrekkingen met
Duitschland na den oorlog worden hervat,
voordat vergoeding zal zijn gemaakt voor de
vermoording van kapitein Fryatt. Eenige van
onze bondgenooten hebben te lijden gehad
onder nog erger en omvangrijker barbaarsch
heden van de zijde der Duitsche autoriteiten
dan wij zelf. Wij zijn met hen in onderhande
ling nopens de beste en meest doeltreffende
stappen, die kunnen worden genomen en
over de voorwaarden, die bij den vrede zou
den kunnen worden gesteld, ten einde een
herstel van onrecht te erlangen, waarbij aan
het recht zal worden voldaan."
VREDELIEVENDE AANWIJZINGEN
De sociaal-democraten hebben een open
bare vergadering gehouden, waarin tegen de
oorlogszuchtige bedoelingen van de federa
listen is geprotesteerd en aan de regeering is
verzocht, maatregelen tegen de duurte te ne
men.
De Roemeensche staatsspoorwegen heb
ben met het Duitsche „Stahlwerkverband"
een contract afgesloten voor 25 tot 30.000
ton spoorwegrails, voor den aanleg van een
nieuwe lijn van Crajova naar Boekarest.
EEN AARDBEVING.
Tengevolge van een aardbeving is gister
ochtend in Rimini groote schade aangericht.
Er zijn 4 menschen omgekomen en een 30 ge
wond. Enkele huizen zijn ingestort en andere
zwaar beschadigd. Te Pesaro zijn door den
aardschok, die ook daar is gevoeld, geen
menschen omgekomen.
Alle maatregelen zijn genomen om de be
volking van de geteisterde streek te helpen.
Ofschoon volgens de ingekomen berichten
slechts een klein gebied is geteisterd en de
aardbeving niet hevig was, zijn de noodige
beschikkingen gegeven1 om in alle behoeften
te voorzien.
DE VERKIEZINGSCAMPAGNE.
De heer Hughes heeft zijn verkiezingsveld-
:ocht voortzettende te Seattle opnieuw het
buitenlandsch beleid van president Wilson
aangevallen. Hij zeide, zonder terug te
deinzen, oorlog te zullen voeren, indien dat
noodig mocht zijn voor de bescherming van
Amerikaansche levens-of eigendommen. Hij
geloofde niet, dat oorlog het noodzakelijk
gevolg zou moeten zijn van de tenuitvoerleg
ging van dat beginsel, maar „hij zou daar
voor niet terugdeinzen, indien het er op aan
kwam een duidelijken plicht te vervullen".
WAT GEWONDEN VERTELLEN.
Een medewerker van de „Yorkshire Obser
ver" heeft uit den mond der gewonden een
aantal verhalen opgeteekend, waarvan hier
enkele volgen:
Het eenparig oordeel der gewonden is, dat
de Duitschers in de loopgraven uitmuntend
werk doen, taai stand houden en allerlei
ontberingen gelaten verdragen. In het gevecht
met het blanke wapen zijn de Engelschen
hun echter verreweg de meerdere. Een ge
wonde sergeant drukte dit aldus uit:
„Ik ben er zeker van, dat als we eens kon
den afspreken dat de oorlog beslist zou wor
den in één gevecht tusschen een Duitsch en
een Engelsch bataljon in het open veld zon
der kuilen of loopgraven, de heele zaak in
twintig minuten zou afgeloopen zijn en dat
er dan van dat Duitsche bataljon niets meer
zou over zijn, zelfs niet als het het beste uit
de Pruisische garde zou zijn. De beste Duit
sche troepen kunen het niet tegen onze jon
gens opnemen als ze dicht genoeg bij elkan
der zijn gekomen.
Het is nu natuurlijk de groote moeilijkheid
om dicht genoeg bij ze te komen. Maar dat
zal binnenkort ook wel gelukken; als ze ons
maar genoeg munitie blijven sturen.
Ziet u dien kerel daar in dat bed bij den
ladder liggen? Die daar, die nu met de zus
ter spreekt. Dat is een Australiër, die komt
uit Nieuw Zuid Wales. Zijn bataljon was bij
Pozièdes midden in het dichtst van het ge
vecht. Ze zeggen, dat hij binnenkort bevor
derd zal worden. Zelf weet ik het niet. Maar
ik sprak gisteravond met een man uit zijn pe-
leton, die naast hem in het gevecht was en hij
vertelde me, hoe die baas daar het in een ge
val met zeven Duitschers aan den stok had.
Er was daar geen ruimte genoeg voor het
bajonetgevecht. Zij dachten natuurlijk, dat zij
hem wel zouden krijgen, te meer daar hij ten
slotte zijn geweer kwijt geraakt was. Maar
de man die hetm ij vertelde, zegt, dat hij plot
seling merkte dat zijn vriend op den grond
lag en het heele stel boven op hem. Hij ging
hem natuurlijk een beetje met zijn bajonet
helpen, zoodat zij den ander loslieten. Zoo
kwam er dus een beetje ruimte en toen be
gon de aardigheid. De man die het mij' ver
telde, was maar een klein kereltje, ook een
Australiër. Hij bleef maar met zijn bajonet
werken, maar vertelt me dat die andere .als
een duivel tegen zijn aanvallers vocht. Hij
sloeg ze met zijn vuisten neer en als er een
lag, dan kwam hij niet zoo gauw weer over
eind.
Zij namen er sameii twee gevangen en de
andere vijf waren dood, dus die konden ze
niet meenemen. Die groote daar was natuur
lijk ook wel geraakt, hij had een massa
vleeschwonden opgeloopen en zijn hoofd is
ook beschadigd, maar ja, één tegen zeven,
he? En dan nog wel allemaal gewapend!
Dat is geen kleinigheid.
De zuster vertelde me dat hij over een week
wel weer in orde zal zijn. Het zijn gevaarlij
ke heerschappen als ze eenmaal beginnen,
die Australiërs. Maar ze voelen zich, het bes
te als ze in het gevecht van man tegen man
staan, net als de Engelschen. En dan zijn de
Duitschers juist het minste waard."
Het merkwaardige is, dat bijna geen van
de gewonden iets vertellen wil van wat hij
zelf gedaan heeft. Als men dat wil weten,
moet men het aan zijnkameraden vragen
Zoo bleek den correspondent, dat de onder
officier, die hem met zooveel vuur van den
Australiër had verteld, zelf zijn bataljons-
GEVONDEN VOORWERPEN
Eenige portemonnaies met geld, een zilve
ren broche, een leesboek, een zilveren arm
band, een hamertje, een borsteltje, een bril in
étui, een notitieboekje, een kammetje, een
zakspiegeltje, een broche, een rood koralen
armband met gouden sluiting, een fruitmand,
een dames-parapluie, een koralen beursje met
geld.
Alkmaar, 17 Augustus 1916.
De Commissaris van Politie,
W. Th. VAN GRIETHUIJSEN.
commandant over een hevig vuur uit een
Duitsche loopgraaf naar de Engelsche stel
lingen teruggehaald had.
WAT DE AMERIKANEN OP HUN
PAKKETTEN PLAKKEN.
Het Amerikaansche Hulp-Comité voor de
gewonden voegt bij elk pakket dat het aan on
ze soldaten afzendt, dev olgende schriftelijke
toespraak:
De Vereenigde Staten
aan
De Soldaten van Frankrijk.
Soldaten van Frankrijk en der Menschheid
De burgers der Vereenigde Staten stellen
er een eer in, aan U en Uwe kameraden hun
groeten te zenden, met de verzekering van him
sympathie en hunne bewondering. De moed
en ae geestkracht, waarvan gij zoo vele schit
terende bewijzen geeft, dienen om de zaak der
Vrijheid, der Gelijkheid en der Broederschap
te verdedigen en te verlichten, die zoo duur
baar is voor het hart van alle republikeinen.
Hetgeen wij willen, is Uw lijden en Uw ont
beringen te verzachten, het is om eenige ver
lichting en aanmoediging te doen weten, dat
voor u allen, de dooden en de levenden, wij
ons eerbiedig nedeibuigen, en1 wij verklaren
Uw heldendaden' waardig om eeuwig in de
herinering van onze gelijken te leven.
'BLOED ALS VOEDINGSMIDDEL.
Het in de slachtplaatsen vergoten bloed
werd vroeger bijna niet gebruikt; voor een
klein gedeelte verwerkte mm het tot dierlijk
voedsel of tot fabricatie van medische of che
mische preparaten. En toch heeft het Hoed
door zijn eiwitgehalte bijna evenveel voeding»
waarde als het vleesch, zoodat het gebruik
vooral bij de tegenwoordige dure vleeschprij-
zij zekere aanbeveling verdient. In den laatste
tijd heeft men dan ook in Duitschland gepro
beerd allerlei spijzen bijv. soepen, sauzen,
puuumgen' enz, toe teb ereiden met een groote
re of kleinere hoeveelheid bloed. Ja, zelfs is
in sommige Duitsch steden bloedbrood inge
voerd, dat over het algemem zeer voldoet
Zooals de „Munchener Medizinische Wochen
schrift" meldt, is mm er onlangs ook in ge
slaagd aan meel bleed toe te voege». Dit
door professor Hofmeister uitgevonden bloed
meel, ziet er uit als cacaopoeder en kan met
rogge- of ander meel makelijk tot brood wor
den verbakken. Het van dit mëel gebakken
brood moet bijzonder fijn van smaak zijn.
Om het bloedmeel algemem ingan? te dien
vindm heeft men verschillende proefnemin
gen gedaan het te ontkleuren. Als ontkleu
ringsmiddel gebruikte men oxydeerende stof
fen, zooals waterstofssuperoxyde, alkahpero-
xyde of persulfaat. Gver de voedingswaarde
van dit als „sanol" bekende kleurlooze bloed
meel is tot dusver nog niets bekend gewor
den.
DE KONING DER WOLKEN
KRABBERS.
Te Chicago is dezer dagen de laatste hand
gelegd aan een reusachtigen wolkenkrabber,
die niet minder dan 50 verdiepingen bevat
Behalve in een schier ontelbaar aantal kan
toorlokalen, kan men al dwalende in dit la
byrinth terecht komen in een schouwburg,
die ruimte biedt voor 8000 personen, of in
een concertzaal van dezelfde afmetingm. Ge
bruik makende van een der 10 liften, die ge
zamenlijk per dag omstreeks 75.000 personen
vervoeren, bereikt mm op het dak een meteo
rologisch observatorium.
KORTE BERICHTEN.
De commissie uit het Lagerhuis heeft
dm Engelschen minister-president gewezm
op het belang van het aanleggen van dm
tunnel onder het Kanaal, onmiddellijk na dm
oorlog, waartoe de Franschen bereid zijn.
De Keulsche correspondent van De
Tijd zegt, dat in Duitschland eerlang de in
trekking van het verbod ont het oorlogsdoel
te bespreken, kan worden verwacht.
Voortaan moet door de politie in de
Noors che havens worden onderzocht of b'n-
nenloopende koopvaarders begapend zijn.
Is dit het geval, dan moet een militair onder
zoek volgen, vóór ze verlof krijgen uit te va
ren.
De Duitsche keizer heeft op zijn door
reis naar het Oostelijk front dm Keulschen
dom bezocht.
De Zuid-Afrikaansche minister van
landbouw heeft een rondreis gemaakt om na
ALRMAARSCHE COURANT