r
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. m
Honderd en achttiende jaargang.
1916
AboosBineoMs per 3 maaadon 1—, Ir. p. post f 1.25. AMntiepiMicL p. regel, groote letters naar*plaatsruimte. Brieven fr. N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v.h. HERMs. COSTER 4 ZOON, Voordam C 9. Telefnr. 3.
DINSDAG 22 AUGUSTUS.
ENGELAND.
DUITSCHLAND,
FRANKRIJK.
VARIA
NEDERLAND.
Met 20 ct. oörioastoeslag op den aborwemantsprfjs per 3 maandon.
ALKMAAR, 22 Augustus.
Een nieuw offensief zal nu weer de aan
dacht vragen. Evenals verleden jaar in Sep
tember werd aangekondigd, dat de Balkan
veldtocht een aanvang zou nemen, wordt
thans in een Bulgaarsche stafbericht medege
deeld, dat den 18den Augustus op het Bal-
kan-tooneel een algemeen offensief is begon
nen. In een nota van de Agence Bulgare, het
officieuze persagentschap te Sofia, wordt dit
nader toegelicht. Men leest daarin, dat de
Engelschen, Franschen, Serviërs en Russen
Italianen worden niet genoemd een
voortdurende, toenemende bedreiging voor
de Bulgaarsche grens vormden, dat men op
afweer bedacht moest wezen, dat daarom de
Bulgaren en Duitschers te zamen, onder ge
meenschappelijk opperbevel de entente-troe
pen van de grenzen zullen verjagen. Daarbij
wordt verklaard, dat de verbonden troepen
geenszins als vijanden van het Grieksche volk
den Griekschen bodem betreden en. dat zij de
Grieksche belangen zooveel als de omstan
digheden maar even toelaten zullen ontzien.
Nadrukkelijk, wordt opgemerkt, dat het niet
de schuld der Bulgaren is, wanneer Grieksch
gebied het tooneel van ernstige verwikkelin
gen wordt: men is enkel gedwongen om den
Bulgaarschen grond tegen een offensief van
generaal Sarrail te vrijwaren en hem de mo
gelijkheid te ontnemen, Bulgaarsche steden
en dorpen te bombardeeren en invallen in het
Bulgaarsche grensgebied te beproeven. Daar
om wordt de verwachting uitgesproken, dat
de verbonden troepen op Griekschen bodem
dezelfde vrijheid van handelen zullen genie
ten als die, waarin de troepen der entente
zich tot nadeel van Bulgarije zich zoo lang
hebben mogen verheugen.
Zoo is het dan thans zoover gekomen, dat
Griekenland slagveld wordt.
Het was verleden jaar December, toen ko
ning Konstantijn aan een vertegenwoordiger
van de Associated Press verklaarde, dat wan
neer de entente te Saloniki niet over tenminr
ste 400.000 man beschikte, Griekenland de
klappen zou krijgen. Het entente-leger, dat te
Saloniki bijeen gebracht is, is eerder grooter
dan kleiner, maar de voorspelling van den
Griekschen koning zal het wel niet onwaar
kunnen maken. Het is een raadselachtig geval
met dat entente-leger. Gisteren nog zeide
de Fransche minister-president, de heer Vivi-
ani, dat hij zich zelf er geluk mee wenschte,
dat hij aan het hoofd had gestaan van een re
geering, welke in September 1915 de eerste
Fransche troepen te Saloniki had doen ont
schepen. De Engelsche Nation schreef echter
in het begin van het jaar, dat de En
gelschen. en Franschen, die in Saloniki op
een betrekkelijk kleine ruimte werden opge
hoopt, niet den vijand, maar zich zelve vast
hielden. En dezer dagen werd nog eens in de
entente-pers verklaard, dat er „bergen van
munitie" te Saloniki werden opgestapeld en.
dat generaal Sarrail niet tot den aanval wil
de overgaan, voordat hij voldoende voorra
den bijeen gebracht had.
De Bulgaren hebben echter niet gewacht,
tot hij gereed zou zijn, maar vielen aan.
Het thans begonnen offensief doet denken
aan het weer opnemen van den steek, dien
men in December van het vorige jaar heeft
laten vallen. Toen werden de verslagen
Fransche en Engelsche troepen vervolgd tot
aan de Grieksche grens. Daar werd de ver
volging plotseling gestaakt. De eischen der
politiek wogen zwaarder dan die der strate
gie: de midden-mogendheden wilden de vij
andschap van Griekenland niet op zich laden.
Voor Griekenland brak daarmede een poli
tieke sukkel-periode aan. Het zat in het ge
drang. Het werd aan twee kanten geduwd.
Het moest lijdelijk toezien, dat de entente al
al maar meer troepen zond, terwijl het reeds
begin-December door Bulgarije werd ge
waarschuwd, dat dit rijk ernstig benadeeld
zou worden, wanneer de entente-troepen zich
maar ongehinderd konden voorbereiden.
Over die voorbereiding zal zeker in de enten
te-pers nog wel het een en ander worden ge
zegd. Griekenland trachtte de moeielijkheden
te ontgaan door een z.g.n. neutrale zone aan
te wijzen. Maar daar zullen de strijdenden nu
geen rekening mee kunnen houdennu zal de
bevolking worden opgejaagd, zullen de dor
pen worden platgeschoten.
Thans hebben Duitschland en Bulgarije
aangedurfd, waarvoor ze verleden winter
aarzelden. Is het de noodzaak, die heeft be
slist of de zekerheid, dat er nu van Grieken
land niets meer te vreezen valt? Heeft men de
verwachting, dat Griekenland de verklaring,
volgens welke de Bulgaren niet komen als
vijanden, zal aanvaarden?
De entente wacht. Zij heeft eerst al ge
vraagd, welke stappen door de Grieksche re
geering gedaan zijn ten behoeve van de be
volking van Macedonië, welke voor de Bul
garen reeds wegvluchten, zij zal niet nalaten
te vragen, wat de Grieksche regeering zal
doen in verband met het Bulgaarsche offen
sief. De minister van oorlog confereerde be
reids met den chef van den generalen staf.
Droeviger positie als van die van de
Grieksche regeering is moeielijk denkbaar.
Zij staat tusschen de beide groote groepen
van oorlogvoerenden in ai zij heeft rekening
te houden met twee tegenovergestelde stroo
mingen onder de bevolking. De entente-mo-
gendheden kunnen haar bedreigen met het
mes der economische afsluiting, de midden-
mogendheden staan, sinds de verovering van
Fiorina met het zwaard voor de deur, het
zwaard, dat opgeheven kan worden tot ver
nietiging, maar ook tot beveiliging. Grieken
land heeft zeker geen aanleiding zich geluk
kig te prijzen, indien het de vriendschap der
entente aanvaardt, maar evenmin zal het ge
lukkig kunnen zijn, indien het de Bulgaren
ziet optrekken naar Seres en naar Kawala,
naar de steden, die koning Konstantijn met
zooveel inspanning op de Bulgaren heeft
veroverd.
Zoo is dus voor de Grieksche regeering en
voor het Grieksche volk een zeer dramatisch
oogenblik aangebroken.
De Bulgaren beginnen hun offensief met
succes. Zij hebben in het Stroemagebied de
Engelschen en Franschen op den rechteroever
teruggeworpen en wel in de buurt van Se
res en voorts op den linkeroever eenige dor
pen bezet. In het Centrum, het Vardar-dal
bij het meer van Doiran, vallen de Engelsch-
Fransche troepen aan, zonder vorderingen te
maken. Op den anderen vleugel zijn eenige
stations aan de spoorlijn SalonikiFiorina
door de Bulgaren bezet en eenige plaatsen
veroverd.
Op het Westelijke oorlogstooneel had geen
verandering van beteekenis plaats. Pogingen,
der Duitschers om Fleury te heroveren, mis
lukten.
De Italianen schieten bij Görz niet meer
op zij zeggen, dat zij Üe genomen stellin
gen versterken. Overigens maakt het Itali-
aansche legerbericht melding van kleine Oos-
tenrijksche aanvallen in het Astico-dal.
Op het Oostelijk oorlogstooneel kwamen
de Russen aan den Stochod, 75 K.M. noorde
lijker dan in de bocht, waar hun vorige aan
vallen plaats hadden, iets vooruit In twee
dagen namen ze daar 16 officieren en 1350
man gevangen. Ook Westelijk van bJadwor-
na en in de Karpathen maakten ze eenige
vorderingen, maar snel gaat het op het
oogenblik niet meer. Van den Kaukasus
melden de Russen de verovering van krachtig
versterkte heuvels in de richting van Diabe-
kir, van welke plaat3 zij overigens nog zeer
ver verwijderd zijn.
In verband met de gevechten in de Noord
zee merkt men in Engeland op, dat opnieuw
bewezen is, hoe de Britsche vloot de zee ge
heel en al beheerscht en dat de Duitsche tac
tiek niets anders beoogt, dan een nutteloos
pogen om op de buitenstaanders indruk te
maken. Van Duitschen kant noemt men het,
bericht over het vluchten der Duitsche volle
zee-vloot voor de Britsche dito fantazie, daar
deze niet verschenen is en zegt, dat .er, nadat
hij een kleinen kruiser van het Chattam-type
(waartoe feitelijk nóch de Falmouth nóch de
Nottingham behoort) had vernietigd, een on
der zeeër geramd werd, welke echter licht be
schadigd is teruggekeerd, terwijl men om
trent het verloren gaan van een anderen on
derzeeër eerst kan oordeelen als alle onder
zeeërs-rapporten zijn ingekomen.
GEEN OFFICIEELE DUITSCHE VRE-
DES-VOORSTELLEN.
In het Lagerhuis vroeg de heer Byles of de
heer Asquith aandacht had gewijd aan de
verklaringen van den heer Zimmennann, dat
de Duitsche regeering dikwijls haar bereid
heid had. verklaard om over den vrede te on
derhandelen, maar dat de Entente onder druk
van Engeland nooit zulk een bereidheid had
getoond verder of de heer Asquith het vre-
desverlangen had opgemerkt, geuit op de so
cialistische bijeenkomst te Leipzig en veel der
gelijke volks-oetoogingen in Duitschland en
of de heer Asquith wilde zeggen, in welk een
mate de Britsche regeering op dat uitgedrukt
verlangen van de vijanden wilde antwoorden.
De minister-president antwoordde: „de
Duitsche regeering heeft tot dusver geen ge
neigdheid getoond om tot den vrede te gera
ken, behalve op voorwaarden, welke voor som
migen der geallieerden onduldbaar of verne
derend zouden zijn. (Toejuichingen).
De bewering, dat de Entente door eenigen
druk van Groot-Britannië beïnvloed zou zijn
is geheel onwaar."
De afgevaardigde Dalziel vroeg: „Zijn
voorwaarden van eenigen aard gesteld
De heer Asquith„Slechts wat in de bla
den is verschenen
De heer Dalziel. „Niets van officieele zij
de?"
De heer Asquith: „Neen."
De Berlijnsche afdeeling van den Duit
schen Vredesbond had aan den rijkskanselier
verzocht haar volle vrijheid te verleenen voor
de bespreking van het oorlogs- en vredesdoel,
op grond, dat ook het nationale comité daar
over vrij uit heeft mogen spreken.
De heer Wahnschaffe, de chef der rijkskan
selarij, heeft geantwoord, dat het verzoek niet
kan worden toegestaan. Zoolang op alle
fronten verbitterd wordt gevochten, zal het
slechts geoorloofd zijn „in algemeene trekken
en zonder polemische scherpte te spreken over
een de toekomst van het rijk waarborgenden
en zijn kracht verhoogenden vrede," zulks op
voorwaarde, dat bij de discussie het beginsel
van „vastbesloten volhouden naar buiten en
binnen" vooropsta.
In de persvergaderingen over vergaderin
gen nopens het oorlogs- en vredesdoel zal
niets mogen voorkomen, „dat de eenheid des
volks kan storen, den tegenstand der vijanden
kan aanvuren of hun hoop op het slinken on
zer krachten kan sterken."
Deze beginselen, zegt de heer Wahnschaffe
namens den rijkskanselier, gelden voor alle
partijen en organisaties en hebben ook ge
golden voor de vergaderingen van het natio
nale comité.
EEN
MINISTERIEELE REDEVOERING
VAN BARTH'EU.
Bij de opening der zittingen van de „Con-
seils" Généraux" (Provinciale Staten) prezen
alle presidenten de logers van Frankrijk en
der geallieerden en betuigden hun vertrouwen
in hun overwinning, welke een triomf zal zijn
voor het recht en de gerechtigheid.
Te Pau prees de heer Barthou, oud-voorzit
ter van den ministerraad de regeering, die
met helder inzicht de vruchtbaré maatregelen
nam voor de noodzakelijke eenheid.
Met alle Franschen bracht hij hulde aan de
Italianen, die een schitterende bladzijde
schrijven. De Engelschen, wier krachtinspan
ning een prachtig voorbeeld zal blijven voor
vastberadenheid en geduld vermogen, hebben
den wil te overwinnen. De Russen werpen met
hun gedisciplineerden maalstroom alle hinder
nissen omver en vernielen de vijandelijke
strijdmachten, welke zij ten slotte buiten ge
vecht stellen, ondanks de te laat gekomen le
gers van Von Hindenburg.
Barthou voegde er aan toe: De overwin
ning is zeker, maar 't is gevaarlijk er binnen
kort op te rekenen. Het dier is opgejaagd,
maar niet onderworpen. Om het te overwin
nen' en de tuchtiging evenredig te maken aan
de misdaden moet er een tijd zijn van moeite
en opoffering. In den strijd om het bestaan is
daarin de eenig mogelijke overwinning gele
gen.
Frankrijk wil die overwinning. Zoolang het
feen herstel, geen noodzakelijke waarborgen
rijgt, zal het 't woord „vrede" uit zijn woor
denboek houden. De vrede is Frankrijk alleen
wat waard in recht en eer. Dien vrede berei
den de soldaten van Frankrijk voor. Laten wij
hun vertrouwen eeren
DE PRIJS VAN HET GESCHUT.
In een overzicht over de kosten van den
huidigen wereldoorlog, vinde we in het „Bul
letin des Armées" o. a. medegedeeld, dat een
Fransch machinegeweer, zonder een stuk mu
nitie, ongeveer 2 3000 francs kost, terwijl
een volledig marschwaardig uitgerust infan
terist met munitie voor een waarde van 200
francs aan en bij zich heeft Een machinege
weer kan in den tijd van 5 minuten een hoé
veelheid munitie verschieten, die een soldaat
nog in een heel jaar niet uitzendt. De Fran
sche republiek betaalt gemiddeld voor een ki
lo metaal, waaruit geschut wordt vervaar
digd, de som van 20 francs. Een licht stuk
veldgeschut, zooals dat door de rijdende ar
tillerie bediend wordt, kost dus 20.ÖÖ0 k
30.000 francs. Bijna het dubbele kost het
zware geschut der artillerie te voet, dat ge
bruikt wordt voor het beschieten van niet al
te sterke vestingen.
EEN ELECTRICITEIS-JUBILEUM.
Het is deze maand 25 jaar geleden, dat
men voor het eerst met succes electrische ge
leidingen gebruikte. In dien korten tijd zijn
de vorderingen op dit gebied buitengewoon
groot geweest. In 1881 demonstreerde op
de wereld-tentoonstelling te Parijs Marcel
Deprez een kleine inrichting met draadgelei
ding. Op het toen gehouden internationale
elektrotechnisch congres wees hij er op, dat
men zonder moeite op een gewone telegraaf
draad 10 P.K. minstens 50 K.M. ver kon over
brengen. Er was toen nog uitsluitend sprake
van gelijkstroom. Pas toen men er in slaagde
oruikbare wisselstroommotoren te constru-
eeren en de spanning door transformatoren
naar wensch te verminderen en weer te ver-
hoogen, was men in staat groote hoeveelhe
den electrische kracht over verre afstanden te
transporteeren. Vijf-en-twintig jaar geleden
besloot Oscar v. Miller de overtollige water
kracht Van een Neckarwaterval bij Lauffen in
electrische energie om te zetten ep die naar
het op 175 K.M. afstand gelegen Frankfort a.
M. te leiden. Op de electrotechnische tentoon
stelling te Frankfort a M. werd de motor
van een waterpomp en ongeveer 1000 gloei-
1 ampen gevoed voor den in Lauffen verkregen
stroom. In de geschiedenis van de techniek is
dit een feit van beteekenis geweest.
KORTE BERICHTEN.
- De Hongaarsche oppositieleiders zijn
door Keizer Franz Joseph in audiëntie ont
vangen.
Britsche strijdkrachten in Duitsch^Oost-
Afrika bezetten de overgangen over de Wami.
- In een munitie-fabriek in Yorkshire
ïeeft een ontploffing veel menschen gedood.
In het Hoogerhuis is de Parlementswet
(tot verlenging van den zittingsduur) in
tweede lezing aangenomen.
- De 23-jarige Fransche luitenant-vlie
ger Brindejonc is aan het front van Verdun
doodgevallen. Hij verwierf zich in 1913 we
reldvermaardheid door zijn schitterende Eu-
ropeesche rondvlucht, waarbij hij o.a. den
Haag bezocht.
In het vliegpark van Versailles zijn
zes loodsen met technisch materiaal, wape
nen, uniformen en uitrustingstukken door
brand vernield.
- De te Aberdeen binnengeloopen trawler
Pacific is op zee aangevallen door een Duit
schen onderzeeër. De bemanning ging in de
booten, waarop de onderzeeër 21 schoten op
den trawler afvuurde, die alle misten. Toen
verscheen een Engelsch patroeljevaartuig en
de onderzeeër dook onder, waarop de beman
ning naar het vaartuig terugkeerde.
NADERE UITBREIDING VAN DEN
LANDSTORM.
Het St.bl, no. 413 bevat een Kon. besluit
van den 18den dezer, waarbij het volgende is
bepaald:
lo. Behoudens het bepaalde onder 2o. be-
hooren van 1 September 1916 af ook tot den
landstorm voor zoover zij alsdan niet reeds
daartoe behooreni de personen, bedoeld in
art. 1 der wet van 31 Juli 1915 (St.bl. no.
345die zijn geboren in 1889.
2o. Degenen der onder lo bedoelde perso
nen, die vrijwilligen dienst bij de zeemacht,
bij het leger hier te lande, bij de gouverne
mentsmarine in Nederlandsch-Indië of bij de
koloniale troepen hebben vervuld en op 1 Sep
tember'1916 niet zijn gevestigd binnen het
Rijk, in het Duitsche Rijk of in het Koninkrijk
Beigië, komen eerst tot den landstorm te be-
hooren op den dag, volgende op dien, waarop
zij zich aldaar mochten vestigen.
3o. Bij de inschrijving voor den landstorm
van de onder lo. en- 2o. Bedoelde personen
kan worden afgeweken van de bepalingen van
het Landstorm-Besluit, voor zoover dit door
den minister van oorlog wordt bepaald.
DE VISSCHE RIJ-KWESTIE.
Zaterdagavond had te Katwijk wederom
een vergadering van visschersvrouwen plaats.
Sprekers waren de heearen Van der Loo en
Van der Steen, hoofdbestuurders van den chr.
Z. B.
Geconstateerd: werd, dat nu reeds 20 Kat-
wijksche schepen zijn opgebracht en dat de
bemanning' het daar verre van genoeglijk
heeft. Daarom moet gepoogd althans ae
menschen zoo spoedig mogelijk terug te doen
komen.
Uit een sthrjjveni van minister Loudon blijkt
n.l. dat dé Britsche regeering onzen gezant te
Londen heeft doen weten, dat van Britsche
zijde geen moeilijkheden aan eventueelen te
rugkeer zullen worden in den weg gelegd,
De reeders weigeren echter op grond van
de monsterrol den terugkeer. Zij denken: be
manning weg, schip ook weg. Daarom moet
de bemanning dé wacht houden.
Door het grootste deel der reederijen wordt
dan ook gevoeld, dat zij zedelijk verplicht
zijn, de huisgezinnen der geïnterneerden te
onderhouden.
Naar aanleiding van door den Chr. Z. B
gedane mededeelingen, heeft de minister van
Buitenlandsche Zaken zich trouwens reeds
gewend tot de burgemeesters van 's-Graven
hage en1 Katwijk met het verzoek er de ree
ders van naar Engeland opgebrachte vis-
schersvaartuigen op te wijzen, dat op hen.
naar het oordeel van de Nederlandsche re
geering, de plicht rust, in de nooden der 'ge
zinnen van de leden def bemanningen dier
schepen behoorlijk te voorzien.
Aan dit verzoek is echter te Katwijk, voor
zoover bleek, nog in geen enkel opzicht ge
volg gegeven.
Ook daar zal daarom nauwkeurig onder
zocht worden, hoe groot de nood is om daar
na te overwegen, wat er verder te doen is, als
de reederij blijft weigeren vergoeding te ge
ven.
VEEVOEDER.
Naar aanleiding van een tot den Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel tele
grafisch gericht verzoek om mededeeling of
de Regeering dezen winter aan melkleveran-
ciers krachtvoer tegen bereikbaren prijs be
schikbaar zal stellen, heeft het Rijksbureau
voor distributie van graan en meel telegra
fisch aan den raad van advies van melkleve-
ranciers van de Amhemsche melkinrichtiiig
medegedeeld, dat de regeling omtrent de wij
ze waarop de distributie van veevoeder zal
plaats hebben thans nog in voorbereiding is.
Of veevoeder in den a. .s winter in groote hoe
veelheden zal beschikbaar zijn en hoe hoog de
prijzen daarvan zuil enzijn kan thans niet
worden gezegd.
Door vele landbouwers wordt thans met
groote zorg de komende winter tegemoet ge
zien, zulks uit vrees, dat de toekomstige aan
voeren van maïs, lijnkoeken1 e. d. bij lange na
niet in de bestaande behoefte zullen kunnen
voorzien. En dat deze vrees niet bij woorden
i)lijft, doch wel terdege daadwerkelijk zich
aat merken, kan blijken uit den verkoop en
iet ten verkoop aanbieden1 van veel dragend
rundvee. Trouwens is het van algemeene be
kendheid, dat Vele landbouwers in deze streek
n.l. de Geldersche Achterhoek, en zoo zal 't on
getwijfeld elders in den lande ook wel wezen,
reeds lang met veevoederschaarschte te kam
pen hebben en die misère wordt niet weinig
vergroot door de inferieure kwaliteit van het
thans aanwezige voeder. Een zak haver van
ongeveer ƒ10 per H. L., die echter lang de
ïelft niet waard is van den1 kostenden prijs, is
hier geen1 zeldzaamheid
Verder zegt de Tel.
Aan kippenvoeder is schier geen aankomen
en het laat zich derhalve heel goed verklaren,
dat vele kippenhouders thans hun pluimge
dierte van de hand doen. De prijzen vait kip
pen en hanen zijn de laatste dagen reeds aan
merkelijk gedaald en het laat zich, naar verze
kerd werd, aanzien, dat deze prijsdaling ook
nog zal aanhouden.
UITVOER VAN
VARKENSVLEESCH.
De Varkensvleeschvereeniging heeft aan de
exporteurs een schrijven gezonden, waarin
wordt medegedeeld dat hun alléén dan con
senten voor den uitvoer naar Duitschlandvan
een zekere hoeveelheid varkensvleesch zullen
worden verstrekt, wanneer zij zich verbinden
eenzelfde hoeveelheid aan Engeland te leve
ren. Wanneer dus b. v. een consent wordt aan
gevraagd voor den uitvoer van 10.000 K. G.
varkensvleesch naar Duitschland, wordt dit
consent alléén gegeven als de exporteur ook
10.000 K. G. naar Engeland uitvoert.
Nu doet zich echter het geval voor, zegt de
Tel., dat Duitschland alle soorten varkens
vleesch kan gebruiken, terwijl Engeland
slechts licht gezouten nacon noodig heeft.
Waar het voor verschillende exporteurs wel
licht zeer bezwaarlijk is, deze bacon te leveren
ïeeft de Varkensvleeschvereeniging bepaald,
dat deze exporteurs een contract mogen slui
ten met een ander, die dan voor den uitvoer
van de bepaalde hoeveelheid bacon heeft te
zorgen.
Ook met de Varkensvleeschvereeniging kan
door de exporteurs een dergelijk contract wor
den1 gemaakt.
DE „STATENDAM".
Zooals bekend is had reeds vóór het uitbre
ken van den oorlog de Holland-Amerika-Lijn
te Belfast een nieuw schip besteld, de „Staten
dam". Nog voor het voltooid was heeft de En
gelsche regeering wat haar recht was op
dit vaartuig beslag gelegd, en het ten eigen
behoeve gerequireerd.
Een1 Wolff'-bericht in de Duitsche bladen
deelt thans mede, dat de directie van de Hol
land-Amerika-lijn, omtrent deze zaak door de
aandeelhouders ondervraagd, het geven van
opheldering zou vermeden hebben en dat de
Statendam" reeds twee maanden als Engel
sche hulpkruiser, onder den naam van „Sea-
norsé!, in de vaart zou zijn gebracht.
Nader wordt echter medegedeeld, dat, na
het feit van het requireeren nog geen vergade
ring van aandeelhouders heeft plaats gehad,
zoodat dus de zaak aldaar nog niet is kunnen
ter sprake komen.
Omtrent de bestemming van het schip is
biei te lande niets bekend geworden Lr is
echter reden om aan te nemen, dat het nog
niet is afgewerkt en dus moeilijk reeds in de
vaart kan zijn. Overigens betwijfelt de directie
of het schip, een passagiersboot, tot hulpkrui
ser omgebouwd zal kunnen worden.
De „Statendam" is 35000 registerton groot
en zou tot heden de grootste bodem van de
Nederlandsche koopvaardijvloot geweest zijn.
Men ziet uit het bovenstaande, dat het op
schrift van het bericht in de Duitsche bladen
„Een Nederlandsch schip als Engelsche
hulpkruiser gerequireerd", geheel onjuist is.
De „Statendam" was nog slechts in aanbouw
en is dus nooit een Nederlandsch schip ge
weest
BINNENLAND.
DE GRONDWETSHERZIENING.
Aan het Centrum wordt geschreven:
Het schijnt de bedoeling der meerderheid
in de Tweede Kamer te zijn, met de openbare
behandeling van de voorstellen tot Grond-
OURANT.