DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Tabak J. R. Keuss.
Het al te goede hart.
No. 206
Honderd en achttiende jaargang.
1916
VRIJDAG
1 SEPTEMBER.
FEUILLETON.
-
NEDERLAND.
i Deze Courant wordt eiken avond behalve op Zon- en
Fees&kgea, «ttgegwm. Afeuwi «i1 ittjpityw per 3 nraand-an
voor Alkmaar f franco door het getaste Rijk f 1,25.
Afzonderlijke mnranen 3
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel 10.121 Bij groote contracten rabat. Oroote
letters near plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Met &0 ct. oorlogstoeslag op den abonnementsprijs per 3 maanden
ALKMAAR, 1 September.
Een stuk Griekenland, Grieksch Macedonië,
heeft zich onafhankelijk verklaard en zich bij
de entente aangesloten. Op aanstichting van
bevelhebbers van het leger en de leiders der
liberale partij is er een comité voor de natio
nale verdediging gevormd, welke een procla
matie heeft uitgegeven, gericht tot het volk
en het leger. „Wij scharen ons, zoo wordt
daarin gezegd, aan de zijde van de troepen
der geallieerden, teneinde met hun hulp den
indringer (bedoeld zijn de Bulgaren) van den
Macedonischen grond en uit de rest van
Griekenland te verdrijven."
Zooals men weet heeft de Grieksche regee
ring, die niet kon beletten, dat de entente
troepen de Grieksche stad Salonika en Griek
sche eilanden bezetten, toegestaan, dat de
Bulgaren zich vestigden in Grieksch Mace
donië. Aan den minister-president Zaimis
weid dezer dagen een adres gezonden, waar
in de regeering werd verzocht kolonel Chris-
tidoelos te steunen, die zich tegen de Bulga
ren had verzet Thans, terwijl er een wij
ziging in den generalen staf is gekomen en
de entente-gezinde generaal Moschopoulis
chef van dien staf is geworden, rukt GriekBch
Macedonië, waarin de steden Seres, Drama
en Kawalla liggen, zich van Oriekenland af
En het doet een beroep op de Grieken
buiten Oriekenland. Ook worden er te Salo
niki reeds pogingen in het werk gesteld om
een vrijwilligerskorps ie vormen 1
Wat moet de Koning, wat de regeering, de
bevolking Van het Grieksche rijk nu doen?
De Koning is ziek, (dat hij gevlucht is, is
niet waar, maar misschien slechts voorbarig),
de regeering machteloos en de bevolking
houdt reusachtige betoogingen voor en tegen
den staatsman Venizeloa. De toestand schijnt
zoo: de Koning ia radeloos, de bevolking re
deloos en naar alle waarschijnlijkheid de re
geering reddeloos.
De Fransche pers smeekt en bezweert ge
neraal Sarrail nu toch ln 's hemelsnaam
voort te maken en .op te rukken. „Sarrail 1 De
Russen zijn reeds over den Donau getrokken!
Komaan 1 Weest stoutmoedig en vastbera
den schrijft de Matin. De Echo de Paris
hoopt dat generaal Sarrail het vertrouwen
der regeering en der bondgenoóten nu niet
beschaamd zal maken, en zegt dat er thans
zwakke punten kunnen ontstaan in den keten,
waarin de midden-mogeudheden zijn be
kneld.
En nu komen de Engelsche bladen met
Roman naar hst Duitse» van KM
9)
„Renate meisje mijn kereltje zei
hij geheel onthutst. „Wat heb je? Heb Ik dat
gedaan? Met mijn afschuwelijk gepraat?
Och, stoor je daar toch niet aan, je hebt er
toch anders ook niet aan gestoord. Och, neen,
neen, Nate, vergeet dat toch, wees toch vroo-
lijk, lach toch weer. Ik heb immers niet alles
zoo gemeend, ik zeg immers slechts al die on
zin, omdat ik om jou reeds totaal in de war
ben. Wat zie je er uit! Je wordt nog ziek!"
Nate had (fle grootste moeite hem af te we
ren en gerust te stellen, en moest daarbij nog
tegen de tranen strijden, die van groote ver
moeidheid en uitputting steeds weer te voor
schijn wilden komen. Zij had er wat om ge
geven als zij nu heel alieen haar kopjes hac
kunnen uitpakken. Zijn berouw en wanhoop
maakten haar bijna nog ellendiger dan zijn
schelden van daar straks. Toen zij nieo meer
wist te zeggen, wat hem kon kalmeeren, ver
telde zij hem bij wijze van afleiding van haar
twist met haarm oeder en vroeg om zijn Qor
deel.
Hij werd dadelijk stil en kreeg een kleur:
„Ja, natuurlijk", zei hij met gesmoorde stem:
„Ze trekken aan beide kanten aan je. Ieder
zoekt zijn voordeel en jij kimt het gelag beta
len. Nee vergeef me, ik wou immers niets
zeggen. Ik weet niet wie in deze zaak gelijk
heeft. Tij krijgt er in geen geval iets van hoe
het ook loopt. Of sta je me toe, dat ik met tan
te bespreek, dat jij de overwinst natuurlijk
voor je zelf behoudt?"
merkwaardige berichen. Zij vertellen, dat de
3ulgaren zich plotseling uit het Grieksche
gebied hebben terug getrokken, dat de Servi
sche cavalerie verschillende plaatsen ont
ruimd vonden, dat Duitsche onderzeeërs uit
de Bulgaarsche haven Wama zijn vertrokken
en een toevlucht in den Bosporus hebben ge
zocht, ja dat Bulgarije zich niet zal verzetten
tegen een Roemeensch-Russischen opmarsch
op Bulgaarech grondgebied.
Tegelijkertijd meldt Reuter, dat in de laat
ste 48 uren dé vooruitzichten van den strijd
naar de meening der Engelsche regeering vol-
tomen zijn veranderd en dat de meest belang
rijke gevolgen veel spoediger kunnen plaats
hebben dan verwacht werd. De vreugde te
Londen is grooter dan tijdens het begin van
het offensief twee maanden geleden. De ver
wachting van een spoedige heropening van
den Bosporus heeft reeds, zoo wordt verder
gemeld, de tarweprijzen doen dalen. Wat wil
dit alles zeggen?
Is het allemaal waar, wat hierboven is ge
schreven, dan beteekent dit dat Bulgarije zijn
draai heeft genomen, dat Bulgarije er voor te
rugdeinst tegen de Russen te strijden, dat het
misschien van de entente toezegging heeft ge
kregen van brokken Turkije en mede onder
den invloed daarvan de midden-mogendhedeu
in den steek laat
Het klinkt wel zonderling, maar er zijn
meer vreemde dingen op den Balkan ge
beurd
Is dit inderdaad het geval, dan kan dit tot
ontzaggelijke gevolgen leiden. Immers wan
neer de verbinding van de midden-mogendhe-
den via Konstantinopel met den Levant wordt
afgesneden, dan beteekent dit een belangrijk
economisch en militair verlies, een veel groo
ter beslissing dan het algemeen offensief tot
dusverre op de slagvelden heeft opgeleverd.
Wat er echter thans aan sensationeelc be
richten geseind wordt is nog niet officieel.
De bevestiging dient afgewacht Officieel is
enkel bekend, dat Roemenië de betrekkingen
met Bulgarije gisteravond heeft verbroken.
Verder is het ook heel goed mogelijk, dat de
Bulgaren wèl tegen de Russen willen vech
ten, dat ze in verband daarmede zich uit
Grieksch Macedonië zijn gaan terugtrekken
en dat de vreugde te Londen enkel hierop ge
baseerd is, dat 't nu voor generaal Sarrail ge
makkelijker valt Macedonië te bevrijden, wat
de hartstochtelijke aansporing der Fransche
pers tot generaal Sarrail tevens verklaarbaar
maakt en tenslotte doet begrijpen, waarom
„Neen,. Bob, ln geen geval! Wat moet ik
daarmee? Ik heb toch geen geld noodig".
ven.
Hij ging bij haar zitten en hielp haar de
kopjes uitpakken. „Elk woord, dat wij samen
spreken, loopt op ruzie uit", dacht hij wanho
pig. „En 't is nu al zoover, dat ik haar aan
het schreien breag. Hoe anders kon het toch
zijn I Och als zij maar één ding wist, zich te
laten liefhebben. Maar zij weet niets dan zich
op te offeren, 't Is een troosteloos geval".
Er hadden geen lagez ielen, zooals zij ove-
al zijn, in deze stad moeten wezen, als men
aan Renate's rijn bij Hunefeld ook nog
een andere uitleg had gegeven. Maar Hune
feld had, al mocht men liem ook zoo slecht
beoordeelen als men dat verkoos, zijn eer in
één opzicht bewaard en niets ter wereld zou
hem daarin aan 't wankelen hebben gebrach
Of hij zichzelf ten gronde richtte, dat kwam
er niet op aan, maar jegens zijn medemen-
schen bewaarde hij een fatsoenlijkheid, die
menige collega hadden kunnen beschaamc
maken. Zijn vrouwelijke patiënten waren bi
hem even veilig als in de hoede der engelen
en eer hij aan zijn jonge helpster, aan wier
voeten om zoo te zeggen, zijn oud ellendig
hart bewonderend en dankbaar lag, ook maar
één vrijpostige gedachte zou gewijd hebben
zou hij liever zichzelf met beste mes den hals
afgesneden hebben' en de aarde van zijn nut
teloos bestaan bevrijd hebben.
DERDE HOOFDSTUK.
Op een dag in Mei vroeg dokter Hüncfeld
Renate of zij hem naar het landgoed Breitel-
dMnm, dat san de Pagela toebehoorde, wilde
Grieksch Macedonië zich op dit oogenblik
onafhankelijk verklaart en zich bij de entenite
aansluit.
Hoe het echter ook rij, met spanning mag
naar elk nader bericht over den Balkan wor
den uitgezien.
Tenslotte moeten we kort nog even mel
ding maken van een Times-beschouwing over
de wijziging in den Duitschen generalen staf.
Het Engelsche blad is er zeker van dat de
Duitsche legers nog krachtig en opgewekt
zijn en dat Duitschland nog genoeg reserves
fieeft om een krachtig offensief te ondernemen,
maar de Oostenrijkers zijn verzwakt, Turkije
is op verte gevechtsterreinen in beslag geno
men en Bulgarije is voor het oogenblik ge
neutraliseerd (door Roemenië), Het blad ver
wacht, dat generaal von Hindenburg een
wanhopigen slag zal trachten te slaan, maar
het is ook mogelijk, dat hij zal overgaan tot
verkorting der fronten 1— ook de Parijsche
pers verwacht een dergelijken maatregel,
welke alleen het gezag van een von Hinden-
)urg zonder al (je ontmoedigende uitwerking
zou kunnen doen aanvaarden. En zelfs acht
het blad het niet onmogelijk, dat von Hinden
burg zal adviseer en vredesonderhandelingen
te openen. In dit verband zij nog even mede
gedeeld, dat de Haagsche Nieuwe Courant
met stelligheid verklaart, dat er te Kowno be
sprekingen hebben plaats gevonden tusschen
de Russische en Duitsche regeeringen.
Niet op de slagvelden, maar in de diploma
tie en in de politiek schijnen zich dus de laat
ste dagen merkwaardige dingen af te spelen I
KORTE BERICHTEN.
De Roemeensdie gezant in Sofia vroeg
zijn passen; de diplomatieke betrekkingen
tusschen Roemenië eu Bulgarije zijn afgebro
ken.
Een commissie voor de Nationale Ver
in Macedonië heeft op initiatief van
hooge officieren en leiders der liberale partij
de onafhankelijkheid van Orieksch Macedonië
uitgeroepen.
Het Oostenrijksch-Hongaarsche leger
in Zevenburgen trok in het Csikgebergte te
rug.
Rusland legt een mijnenveld in de Oost
zee bij de Aalandgroep.
De inschrijving op de 5de Duitsche oor-
logsleenlng wordt 4 September opengesteld.
Duitschland desavoueerde den onder
zeeëraanvat op het Amerikaansche s. s.
Owego en verklaarde dat deze in de mist
plaats had.
De Italiaansche regeering besloot tot
het verbeurd verklaren van 36 Duitsche sche
pen met een inhoud van 142,000<
Op den Balkan zijn volgens de „Matin"
de eerste Italiaansche gewonden gevallen,
aan de gevechten bij Ostrowa namen Italiaan
vergezellen. De rijk'e eigenaar Zacharias Pa-
gel had hem een eenigszins verwarden brief
geschreven over iemand die ziek was gewor
den de dqjne die de huishouding bestuur
de, longontsteking, verpleegster meebrengen
en daarbij zulk een haast ea gejaagdheid
aan den dag gelegd, dat men er nici recht
wijs uit kon worden of iemand van zijn fa
milie of werkelijk slechts de gezelschapsdame
ziek was. Renate had een paar nachten kun
nen uitslapen, zij voelde zich opgewekt en
frisch eu deed haar dokter gaarne dat genoe
gen.
Het was een lange, aangename rit. De eer
ste morgenuren waren reeds voorbij, de zon
stond hoog en warm aan den blauwen hemel,
maar een zachte Mei-wind streek over de vel
den en speelde met het jonge groen. Leeuwe
riken stegen rechts en links omhoog. Toen
kwam bijna een uur lang een effen weg door
een groot, lommerrijk beukenbosch. Het zon
licht flikkerde door de bladeren, vroolijk
klonken de hoeven der paarden tegen de wor
tels die over den weg heen groeiden.
Sinds den dood1 van haar vader had Renate
zich niet diep in haar gemoed zoo verwon
derlijk gelukkig gevoeld als nu. Er lag iets
in de lucht dat haar vroolijk en levendig, bij
na hoopvol stemde. Zij wa9 geneigd tot
lachen, tot zingen, tot schertsen. De oude,
dikke dokter .verheugde zich over haar en
werd zelfs aangestoken door haar vroolijk
heid. Hij begon haar op*haar overmoedige
scherts gevatte antwoorden te geven, zoodat
de vroolijkheid steeds hooger sloeg en zich
ook aan den jongen man op de koetsiersbok
meedeelde.
Renate hoorde hem nauwkeurig uit wie o
op Breitendamm woonden, wie mogelijk de
zieke kon wezen. Hij zocht in zijn brein zoo
goed hij kzn, kwam echter altijd slechts met
ALKMAARSCHE
OVERAL VERKRIJGBAAR.
schq regimenten deelr
- De Roemeensche gezant te Berlijn zal
vermoedelijk een dezer dagen eerst vertrek
ken, het gezantschapspersoneel blijft voorloo-
)ig nog aan 't werk.
De commissies van vluchtelingen uit de
ourt van Rijssel, Roebaix en Tourcoing heb
ben een verzoek gezonden aan den koning
van Spanje, de Vereenigde Staten, Argentinië
Jrazilië, Zwitserland, Nederland, Denemar
ken en Noorwegen om hun krachtige tus-
schenkomst te verzoeken ten behoeve van de
ongelukkige bewoners van de bezette streken.
De leiders van alle Rijksdagfracties
werden, naar het Berl. Tageblatt, verneemt,
Maandag j. 1. bij den Rijkskanselier geroe
pen. Daar niet allen aanwezig konden zijn,
zou de kanselier waarschijnlijk Woensdag of
1 Donderdag met hun confereeren.
De dagelijksche officieele berichten uit
iet groote hoofdkwartier zijn te beginnen met
ïeden onderteekendLudendorff, eefste kwar-
tiermeester-geüeraal.
De hoeren Briand en Ribot, de Fransche
minister van financiën, hebben Vrijdag te Ca-
1 ais een conferentie gehad met de Engelsche
staatslieden Asquith, Mac Kenna, kanselier
van de schatkist, Montagu e. a.
Minister Lloyd Oeorge is ongesteld, hij
leeft kou gevat en kan gedurende een dag of
drie zijn departement niet bezoeken.
Ook in Rusland wordt een verlenging
van het parlementaire tijdperk overwogen.
Tegen het midden van September zal daar
over een beslissing worden genomen.
Naar de „Vossische Zeitung" meldt,
staat het met nieuwen wijnoogst in Duitsch-
and niet gunstig. Het koude, natte weder
ïeeftd enb loei en het rijpen belemmerd. De
irijzen der wijnen zullen dan ook vermoede-
'ijk stijtgen.
Boekarest heeft den 29en Augustus, be
zoek van een Zeppelin en een vliegtuig ge-
lad, die verscheidene bommen op de stad
lebben geworpen, doch naar luid jn een offi
cieel bericht geen schade hebben aangericht.
Ook op andere steden van Roemenië zijn on
schadelijke bommen geworpen:
Generaal von Falkenhayn zal naar
de Frankf. Ztg. meedeelt een nieuw mili
tair commando krijgen
De als militair schrijver bekende kaval-
lerie-generaal von Bernhardi, die sedert 1909
was gepensioneerd, doch bij het begin van
den oorlog tot plaatsvervangend commandant
van een legercorps was benoemd, heeft de or
de „pour la mérité" gekregen. Barnardi moet
om zijn bekwaamheid vooral bij Generaal von
Hindenburg hoog aangeschreven staan.
Reuter meldt uit Stocholm, dat de twee
Stocholmer kooplieden, Ohlsson en Meyer,
die in April van'het vorige jaar .schikkingen
roffen om een Zweedsche stoomschip, dat
van Engeland naar Stockholm voer met een
ading graan, door de Duitschers te laten
ten inpikken, elk voor 55 pond beboet rijn en
de waarde van de lading, ten bedrage van
24000 pond terug moeten geven.
DE VISSCHERIJ-REGELINO
EN DE ENGELSCHE REEDERS.
De Daily Mail schrijft: „E>e overeen
komst tusschen het Engelsche gouvernement
en de Hollandsche reeders gesloten, heeft
aanleiding gegeven tot een scherpe critiek
van de zijde dér vischhandelaren te Lowestoft
en Yarmouth. Deze zeggen, dat de Hol
landers, gesteund met Engelsch geld, in staat
zullen ziju, tegen lager prijs te leveren dan
de Engelsche handelaren. Wanneer de prijs
van een Engelsch vat haring 52 sh. bedraagt,
zullen de Hollandsche handelaars hetzelfde
kunnen leveren voor 42 sh. en op die wijze
nog een winst van 20 sh. per vat boven den
ingelschen handelaar kunnen maken. Deze
omstandigheid zal de Engelschen van de neu
trale markt uitsluiten, de eenige markt, die
op het oogaiblik van belang is. De groote
;akera te Peterhead, Aberdeen en i raser-
jurgli zullen deze onrechtvaardigheid sterk
gevoelen. Zij vooral zijn geïnteresseerd bij
de pekelharing-industrie. De Engelsche han
del is reeds zwaar getroffen (en deze nieuwe
slag komt juist bij het begin van de nieuwe
campagne. Zoowel de reeders als de visr
sellers en de handelaars worden hierdoor ge
troffen.
VISSCHERIJ-KWESTIE.
Duitschland neemt genoegen met de rege-
ing ui zake de haringkwestie, waarbij o. m.
is bepaald dat ten hoogste20 procent van de
vangst voor Duitschland beschikbaar blijft,
deelt de Haagsche Nieuwe Courant mede
DE SUIKERNOOD.
De vereenigingen van Winkeliers in Kolo
niale Waren te Amsterdam, n.l. „Insulinde",
E. N. C. I., „Ons Belang" en de R. K. ln-
koopsvereeniging, hebben een adres gezon
den aan den Minister van Landbouw, waarin
wordt verzocht om zoo mogelijk te voorzien
in de behoefte, aan suiker, aangezien te Am
sterdam men zoo goed als zonder is,
PROVINCIALEBR OODCOMMISSIE
NOORD-HOLLAND.
Aan alle burgemeesters in Noord-Holland
is de volgende circulaire gezonden door den
voorzitter der Provinciale Broodcommissie
in deze provincie:
l. In aansluiting aan mijn circulaire P. B.
C. No. 108 van 28 Augustus 1916, heb ik de
den ouden Zacharias voor den dag, met diens
zusterj die echter reeds heel, heel lang, zeker
wel reeds dertig jaar, met een adellijken offi
cier was getrouwd, en dan was er uog een
neef, maar die verscheen alleen uiet de groote
vacant ie in Breitendamm. Verder was er
uieipand, of er moest een of ander familielid
bij hem te logeeren zijn.
De dikke dokter werd ongerust en stil. Hij
hoopte maar niet dat de dame, die de huis
houding bestuurde, dt zieke was. Zoo'n op
gewonden brief 1 Wellicht bcstouden er op
Breitendamm toestanden, waarin hij zijn
kleiue helpster liever niet zou gebracht heb
ben. Maar zijn hoofd, zijn hoofd! Verstan
dige overweg iiigeu kwamen bij hem immers
altijd te laat. Toep 't bosch ophield, lag on
verwacht voor hem, om een binnenplaats
heen, het complex van de Breitendammer bij
gebouwen. In onafzienbare eentonigheid
strekte zich rechts tot aan den horizon vlak
weiland uit en links een groen korenveld, in
welks zee van halmen zich al wel „een haas
kon verbergen." Nuchter, maar rustig en als
met een zelfbewuste grootschheid lagen daar
de groote gebouwen. De rijweg leidde voor
bij een paardeweide, waarin de nieuwsgie
rige veulens tot aan de omheining galoppeer'
den, vervolgens langs een achtermuur van
massieve schuren. Onmiddellijk daarop voer
de de weg de breede inrit door en leidde die
naar het heerenhuis.
Het was een groot geel blok van twee ver
diepingen, dat echter bij al zijn massiefheid
en ook bij al zijn stroefheid, iets feudaals, iets
kasteelachtigs had. De uitèestrekte rijen ven
sters zagen er zoo dood&ch uit alsof er geen
leven achter was.
Bij de stoep stond een knecht in een, on
danks het vroege morgenuur, al te rijk gega
lonneerde livrei. De mau maakte den indruk
van blufferigen pronk. Terwijl hij den on
beholpen dokter bij het afstijgen hielp, ant
woordde hij op diens vraag naar den paitiëut:
„Het is juffrouw Bienaann".
„Wie?" vroeg Hiinefeld.
„Juffrouw Biermann. De huisdame".
„Zoo, zoo. Hm. Dus toch. Hm
De dokter was zoo ontstemd, als zijn fleg
ma dat zelden toeliet Hij keerde zich naar
Renate om, die nu pas op de hooge wageu-
trei. balanceerde, deed dar mond half open,
alst i hij wou zeggen: „Blijf boven, rijd lie
ver dadelijk weer terug maar zijn gebrek
aan energie rupakte dat hij niet kon verhinde-
reu, dat Renate reeds van het r tuig sprong
en voor hem de stoep opging.
„Is het erg?" vroeg hij nu, slechts op zijn
onzekere, weinig waardige manier, die hij
bijna altijd had, wanneer hij die niet bepaaid
door luidruchtigheid overstemde.
„Wij gelooven het wel, dokter", zei de
knecht gereserveerd.
In de grootev estibule, waarin kolossale
kasten met oud snijwerk stonden, geweren en
geweien hingen en een reusachtige tafel in
liet midden prijkte, kwam de heer des huizes,
Zacharias Pagel, hem reeds tegemoet. Het
was een kleine, kogelronde man, op en top
een buitenman met zijn rond door de zon
verbrand gezicht, dat roodbruin tot boven de
oogen was. Zijn sneeuwwit voorljoofd stak
daartegen af. Het dunne haar, dat grijs maar
ook blond kon zijn, kleefde tegen de slapen.
Hij scheen zeer zenuwachtig en terwijl hij
zich tot den dokter wendde, nam hij tegelij
kertijd Renate met een wantrouwend-onder
zoekenden blik van boven tot beneden op.
Wordt vervolgd.
ALRMAARSCHE COURANT.
M