ALKMAAR
t
Tentoonstelling
Ringsteken en Uitrekken
ZANGUITVOERING en VUURWERK.
Heilooü! Heilooü!
No. 2
Honderd es achttiende jaargang.
1916
Ahonaementsuriis per 3 maanden f 1.— fr. p. post f 1.25. Advertentieprijsl^ct. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. I Boek- en Handelsdrukkerij v.b. HERIBs. COSTER 4 ZOON, Voordam C 9. Telefnr. 3.
DINSDAG 5 SEPTEMBER.
YARIA.
NEDERLAND.
op 6 SEPTEMBER a.s.
LANDWEER LANDSTORM en MILITIE,
Met 2o et oorlogstoeslag op den abonnementsprijs per 3 maanden.
I Bapaume
b
Albert I
I Thiepval
I Martinpuich
Pozières
Delvillebosch
lOvillers Ginchy
Conialmaison Longueval
Gaillemont
Montauban
\Fricourt Mametz
Combles
meiery
Rivier de Sotntne
O
s
cr
ALKMAAR, 5 September.1
Nadat de Duitsehers in het gebied van de
Somme de vorige week eenige succesvolle te-
genstooten hadden uitgevoerd, zijn de Fran-
schen en Engelschen thans een krachtig of
fensief begonnen, waarvan de resultaten eeni
ge nadere beschouwing verdienen. Aan den
gemeenschappelijken aanval ging een artille
rie-beschieting vooraf, waaraan meer munitie
werd besteed dan ooit te voren. Toen werden
de stormaanvallen ingezet en na taaien strijd
werden den Duitsehers verschillende stellin
gen ontnomen, liggende tusschen een front
linie van 6 K.M. breedte en 2 K.M. diepte.
Zooals wij gisteren' reeds opmerkten, hebben
de Engelschen de geringste vorderingen ge-
maakt. De Engelschen namen de hoeve Mou-
quet tusschen Thiepval en Pozières, verder
naar het Oosten geraakte Ginchy gedeeltelijk
en Guil lemont geheel in hun handen. De
Franschen, die soldaten,' afkomstig uit het be
zette gebied, in het vuur zonden, namen le
Forest (ten zuid-oosten van Combles) en Clé-
ry en bereikten zelfs de buitenwijken van
Combles. De Franschen hebben hun terrein
winst geheel kunnen behouden, de Engel
schen moesten echter bij Duitsche tegenaan
vallen daarvan gedeelten weer prijs geven.
Zoo de hoevè Mouquet, zoo een gedeelte van
het dorp Ginchy. Wij hebben reeds herhaal
delijk aangetoond, dat de Engelschen op het
moeielijkste terrein opereeren. De Daily Mail
omschreef de toestand onlangs aldus, dat het
versterkte terrein tusschen Thiepval en Gin
chy aan beide zijden een groot bastion is en
het is duidelijk dat met zulke bastions op de
flanken het vooruitdringen met groote moeie-
lijkheden gepaard gaat Maar eveneens ligt
het voor de hand, dat de Duitsehers alle
moeite doen om die bastions te behouden.
Vandaar dan ook, dat de Duitsche tegenaan
vallen allereerst gericht zijn op de Engelsche
terreinwinst en dat het van beteekenis is, dat
de hoeve Mouquet en een deel van het dorp
Ginchy weer verloren ging.
Indien wij nu nagaan wat er bereikt is, dan
zien wij, dat, terwijl, zooals uit het schetsje
blijkt, voorheen de Engelsche en Fransche
frontlijnen loodrecht op elkaar stonden, het
front der geallieerden aan weerszijden van de
Somme thans nagenoeg aaneensluit en van
Ginchy tot Biaches bijna een rechte lijn ia ge
worden.
Wij zullen morgen geen gelegenheid heb
ben een overzicht te schrijven en daarom van
daag nagaan, wat mogelijk staat te gebeuren.
De toestand is nu zoo, dat de positie der
Duitsehers bij Péronne hachelijk mag heeten.
Terwijl de Franschen tevergeefs hebben ge
tracht dit stadje uit Biaches, dus uit het wes
ten en uit het zuidwesten te naderen, hebben
zij bij le Forest hun linie zoover naar het
Oosten vooruitgebracht, dat een omvattende
aanval tegen Peronne van het noorden uit
groote kans heeft op succes. Vroeger zou
men zeggen, dat Peronne onhoudbaar was,
maar de tegenwoordige oorlog heeft zulke
Vreemde situaties opgeleverd, dat zulk een
verklaring thans te boud is. De zonderlinge
toestand kan dus nog wel eenigen tijd voort
duren. Nemen wij aan, dat Peronne valt en
Combles eveneens dat het laatste stadje
nog in Duitsche handen is, bewijst het Fran
sche avondcommunijué, hetwelk gewaagt van
afgeslagen Duitsche tegen-aanvallen van
Combles uit. Dan. moet in de eerste plaats
Bapaume door de Engelschen worden ver-
Péronne
Biaches
overd. Immers alleen' indien de Franschen
deze beide punten hebben, dan kunnen ze het
spoorwegknooppunt Kamerrijk bedreigen,
dan loopen de Duitsche stellingen bij La Fère
in den rug gevaar en wordt die stad veroverd,
dan zullen de Duitsehers genoodzaakt zijn
Champagne te ontruimen en hun aanvallen
op Verdun moeten staken. Er is echter her
haaldelijk ook in de ententepers betoogd, dat
het stukje Bapaume—Peronne veel te klein
is voor den aanvang van zulk een operatie.
De Engelschen kunnen naar het noorden het
front niet verlengen, zij hebben nog altijd
Thiepval niet Daarom pogen de Franschen
het veel te nauwe front te verruimen. Het
pas ontvangen legerbericht is daarvan het be
wijs. Een nieuwe aanval is op het frontdeel
ten Zuiden van Peronne tusschen Barleux en
Chaulnes over een front van 20 K.M. en bij
Chilly (ten zuiden van laatstgenoemde plaats)
over een front van 4 K.M. gericht ge
weest. De buitenwijken van het dorp Berny
werden bezet, het dorp Boycourt werd ver
overd, Chilly eveneens. Daarbij vielen den
Franschen 3700 gevangenen in handen.
En nu zou het ons niet verwonderen, wan
neer weldra een belangrijke verandering in
het Westen intreedt, dat n.l. de Duitsehers,
deels gedwongen, deels vrijwillig zich terug
trekken, dat dus na de afbrokkeling van het
front zal komen een aanzienlijke frontver
schuiving.
Wanneer men leest wat alzoo over veld
maarschalk von Hindenburg geschreven
wordt in de Duitsche pers, dan valt het op,
dat hij vooral het oog slaat op het Oosten.
De Neu Freie Presse gaf hem .onlangs de
woorden iu den mond, dat annexaties in het
Westen uit den booze zouden zijn. In het
Tageblatt betoogt de oud-minister Demburg,
dat Hindenburg en Ludendorff ten believe
van niemand (zou dat niet op den Kroon
prins, op Verdun kunnen slaan?) hun beslui
ten laten beïnvloeden, dat men vertrouwen in
hen moet stellen, dat zij wel uit den toestand
voor den komenden vrede het beste zullen
weten te halen. Iq de entente-pers werd ook
rekening gehouden met de mogelijkheid van
een verkorting van het Duitsche front in het
Westen. En nu verneemt de Daily Telegraph
uit St.-Petersburg, dat er in het Oosten reals
troepen optreden, die van het Fransche front
zijn gehaaid, terwijl men het te Kopenhagen
waarschijnlijk acht, dat von Hindenburg bin
nenkort een offensief zal ondernemen tegen
de Russen in den meest noordelijken sector
van het Oostelijk front en het'heet, dat een
nieuw leger van 300.000 man te Mitau wordt
samengetrokken.
Dit alles wettigt het vermoeden, dat er op
het westelijk oorlogstooneel dezer dagen be
langrijke veranderingen kunnen plaats heb
ben.
Op het Balkanfront zijn ingrijpende wijzi
gingen niet onmiddellijk <te wachten. Alleen
kan Oriekenland zich aan de zijde der enten
te scharen. Het heet, dat de Duitsehers daar
mede reeds rekening houden, zooals zij ook
deden ten aanzien van Roemenië, waartegen
ze ook troepen beschikbaar hadden, die nu
met de Bulgaren voorpostengevechten in de
Dobroedsja en misschien met de Turken,
want Turkije zal ook hier wel meedoen
leveren, terwijl men van de Russische troe
pen in Roemenië nog niets heeft gehoord.
Maar alles verkeert hier nog In het stadium
van voorbereiding, evenals in Zevenbergen,
waar de opmarsch der Roemeniërs reeds
langzamer gaat, zoodat van dit oorlogster
rein evenmin als van het oostelijk front, waar
de partijen elkaar in balans houden, de ko
mende dagen sensationeele gebeurtenissen
doen verwachten.
LUCHTAANVAL OP ENGELAND.
Omtrent de luchtaanval op Engeland van
Zondagnacht (de grootste wellicht die ooit
plaats had) (kelt men uit Berlijn officieel me
de:
In den nacht van 3 September deden lucht
schepen van leger en vloot met waargenomen
succes een aanval op de vesting Londen. Een
onzer luchtschepen is door het vijandelijke
vuur ten val gebracht.
In aanraking hiermede deelt Wolff mede:
Van de vesting Lpnden werden op de City
en het noordelijke en noordwestelijke gedeel
te van de stad" binnen vier uren herhaaldelijk
bommen geworpen. Uit verschillende branr
den en instortingen bleek het succes van den
aanval.
Andere luchtschepen deden een aanval op
een fabriek en de versterkingswerken van
Norwich en veroorzaakten daar zware ont
ploffingen en branden.
Verder werden in Harwich, Boston en aan
de Humber zoeklichten, batterijen en fabrie
ken met bomnjen beworpen, waardoor een
groot aantal branden werden veroorzaakt
Te Yarmouth, waar de gasfabriek en het
vliegpark het doel van de aanvallen was,
werd een batterij tot zwijgen gebracht
Te Nottingham werden militaire inrichtin
gen en fabrieksgebouwen aangevallen. De
daardoor veroorzaakte branden waren nog
op een afstand van 40 zeemijlen zichtbaar.
De luchtschepen waren gedurende hunne
aanvallen, vooral boven Londen, aan zeer
hevig vuur blootgesteld. Behalve door bat
terijen op het land werden zij ook door vlie
gers, die ter vervolging opgestegen waren,
Beschoten.
Ofschoon de luchtschepen door luchtraket-
ten en zoeklichten bestraald werden op
één luchtschip waren tegelijkertijd niet min
der dan 18 zoeklichten gericht bleven alle
aanvallen op heil zonder resultaat.
Reuter seint echter uit Londen:
In het Duitsche desbetreffende bericht
wordt medegedeeld, dat luchtschepen in den
nacht van 2 September op de vesting Londen
en andere plaatsen bommen wierpen en dat
hevige branden en ontploffingen werden
waargenomen. Naar aanleiding van die me
dedeel ing wijst de Admiraliteit erop, dat de
aangerichte schade, die zoo goed als niets te
beteekenen beeft, nauwkeurig is opgegeven in
het officieéle Engelsche commuuiqué en dat
er noch branden, noch ontploffingen van
eenige beteekenis hebben plaats gehad.
Bovendien bestaan er zeer goede gronden
om aan te nemen, dat behalve het vernielde
luchtschip ook nog een ander ernstig is be
schadigd.
KORTE BERICHTEN.
ïn Berlijn is een goederentrein een per
sonentrein in de flank gereden, 3 personen
werden' gedood, 4 zwaar en 16 licht gewoed.
De „Daily Chronicle" publiceert een te
legram uit Punta Arenas waarin gemeld
wordt, dat alle leden der Shackleton-expedïhe
gered zijn en zich in goeden toestand bevin
den.
Oriekenland heeft de elschen van de En
tente aangenomen. Hun volkomen toezicht op
dé post- en telegraafverbindingen' begint 3
September.
Dar es Salaam, de hoofetad van Dultsch
Oost Afrika, heeft zich aan de Engelschen
overgegeven.
Duitsche vliegtuigen wierpen' bommen
op de Roemeense he haven Konstanza en de
aldaar liggende Russische oorlogsschepen.
I let Engelsche stoomschip „Swift Win
nings (4500 ton) en de Noorsche schepen
Gotthard (1500 ton) en Setesdal (1500 ton)
zijn gezonken.
-- De bevelhebber van dé Russlche troepen
In Roemenie en 5 zijner officieren zijn te Boe
karest door den koning in audiëntie ontvan
gen.
DE VASTOEHOUDEN GRAANSCHEPEN.
Naar „De N. Ct." verneemt, is de lading
van twee der zoolang vastgehouden graan
schepen geheel bedorven. Aan liggelden
moest den Britschen havenautoriteiten onge
veer een half millioen worden betaald. Waar
het oponthoud ten eenenmale onvrijwillig
was, komt de heffing dezer liggelden in een
zeer vreemd licht.
RUWE TABAK NAAR DUITSCHLAND.
Ten einde twijfel aangaande de toepassing
der nieuwe bepalingen in zake de voorziening
van Duitschland met ruwe tabak op te heffen
deelt de Deutsche Zenitrale voor oorlogsleve
ring van tabaksfabrikanten te Minden (West-
falen), medé, dat overzeesche ruwe tabak die
vóór 7 Augustus 1916 Ln Europa is aangeko
men en aan een in Duitschland' gevestigde
firma is verkocht, kan worden ingevoerd, wan
neer deze omstandigheden door den' in de
plaats van afzending gevestigden consul ge-
verificeerd. De Zentrale en de'Rohtabaksaus-
fuhr— Prüfungsstelle zijn niet bevoegd, ver
dere uitzonderingsbepalingen te maken.
LE.T.T.
om fraaie prijzen ter waarde
van f 40.
Aangifte tot 's middags half drie.
LEVENSMIDDELNVOORZIENING TE
DELFT.
Men schrijft uit Delft aan de Haagsche
Nieuwe Courant.
Om voor de levensmiddeknvoorzienrag van
Delft* zorg te dragen heeft zich aldaar een
instituut gevormd, dat zich uitsluitend bezig
houdt met de levensmiddelenkwestie, en in
zijn korten tijd van bestaan heeft het reeds ge
toond, op uitnemende wijze voor de distribu
tie van levensmiddelen te kunnen' zorgen. Dat
instituut is het levensmiddelenbureau dat de
taak van de levensmiddelendistributie van het
gemeentebestuur heeft overgenomen.
Het doel van het levensmiddelenbureau is
de bevolking tijdig van dé noodige levensmid
delen te voorzien teg emde goedkoopst moge
lijke prijzen. Door massa-inkoop worden hoo-
ge distributie kosten vermeden, en kunnen de
winkeliers op een normale winst rekenen.
Een treffende illustratie hiervan is de uit
stekende wijze waarop door het levensmidde
lenbureau in den dreigenden1 suikemood is
voorzien en Delft behoed is voor gebrek aan
suiker. Verscheidene gemeenten zijn thans zon
der suiker enkele er van hebben aan het Deut
sche levensmiddelen bureau gevraagd, een ge
deelte van de suiker aan haar af te staan. De
direotie heeft gemeend op dit voorstel niet te
mogen ingaan, daar het de taak van het le
vensmiddelenbureau la Delft van consumptie
artikelen te voorzien, en niet andere gemeen
ten.
Het levensmiddelenbureau Is geen onder
deel van de gemeente-administratie.
Het staat geheel op zichzelf en zou daarom
beter levensmiddélenbedrijf genoemd kunnen
worden Dé gemeente verleent geen subsidie
en het is in het geheel niet de bedoeling, dat
het bedrijf winst zal afwerpen. De arbeid die
door de ambtenaren van dit bureau wordt ver
richt moet echter betaald worden.
Dat het levensmiddelenbureau op.zichzelf
kan staan is mogelijk doordat de distributie-
kosten voor een gedeelte het inkomen van het
bureau vormen. Daar er gemiddeld reeds
Voor 160.000 gulden1 perrn aand verwerkt
wordt, valt er genoeg af, om het bureau in
stand te houden.
De distributtekosten worden zóó hoog ge
nomen juister zou zij zoo laag dat de
winst van de winkeliers niet wordt geschaad.
Voor de winkeliers blijft de winstmarge de
zelfde.
Een tabellarisch kasboek geeft een zeer
duidelijk overzicht over hetgeen door het le-
gedurendc de maand Augustus voor 16000
vensmiddëlénbureau wordt verstrekt. Ze werd
meel gedistribueerd, voor J 42000 varkens;
voor 28000 boter: voor 500 kaas, voor
50000 suiker, voor 500 soda, voor 1000
spek Totaal is er in Augustus voor 160.000
gedistribueerd.
Weldlra zal dus het levensmiddelenbeJrijf
loopen over een paar ton per maand. T^' nog
toe is het levensmiddelenbureau een un'ruu
in ons land en Delft is de eenige gemeente
die haar distributie regelt iu overleg met de
betrokken winkeliers. Uit elke groep van win
keliers is een. commissie van advies benoemd,
en ook de burgerij is door een dusdanige
commissie vertegenwuordigd.
DE TABAKSINDUSTRIE.
Omtrent de gisteren te Utrecht gehoudén
vergadering van kleine fabrikanten en eigen-
werkmakera in de sigaren- en tabaksindustrie
in Nederland, welke gehouden werd in het
gebouw „De Nijverheid", kan nog het na
volgende worden medegedeeld:
In de huishoudelijke vergadering werd be
sloten een bond op te richten van belangheb
benden in Nederland Ln het kleinbedrijf der
sigaren- abaksinduStrie.
Een commissie van vijf personen werd be
noemd. die e enonderhoud zal aanvragen met
den minister van Landbouw, Handel en Nij
verheid om de klachten en wenschen in zake
de distributie van tabak te bespreken om zoo
spoedig mogelijk tot een goede regeling te
komen voor de kleine fabrikanten en andere
belanghebbenden, daar hun toestand thans
zeer niipend is.
Tot leden dier commissie werden benoemd
de heeren H. Goubitz, Vrolikstraat, te Am
sterdam; G. Buit, te Dordrecht; P, J. de
Raad te Delft; J. Cools te Rotterdam en J.
Nottrot te Haarlem.
1
BINNENLAND.
DE ONLUSTEN IN DJAMBI.
De W. Corr. van den Tel. deelt nader mede,
dat de pakketbooten' „Landsbergen" en „Van
Hogendorp" met troepen naar Djambi zijn
gezonden. De vrees bestaat dat ook te Moe-
De Burgemeester van Alkmaar
brengt ter kennis van belangheb
benden, dat de uitbetaling der ver
goedingen, loopende over ket tijdvak
van SO Augnstns tot en met 5 Sep
tember, zal plaats hebben ten Stad-
liuize op Woensdag O September a.s.,
voor zooveel de lANDWESKenden
LANDSTORM betreft van 10—11 nur
en voor zooveel de MILITIE aangaat
van 11—13 unr.
De Burgemeester voornoemd,
Alkmaar, 4 Sept. 1916.
JAN DE WIT Dz., R Burg.
PLAATSELIJKE BELASTING.
HONDENBELASTING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van ALKMAAR brengen ter algemeene ken
nis, dat het EERSTE SUPPLETOIR KO
HIER DER HONDENBELASTING, dienst
1916, den 23 Augustus 1.1. door den Gemeen
teraad vastgesteld en den 30 Augustus d.a.v.
door Gedeputeerde Staten goedgekeurd, op
heden aan den Gemeente-Ontvanger ter in
vordering is overgegeven, en gedurende vijf
maanden op de Secretarie der Gemeente voor
een ieder ter lezing is nedergelegd.
Bezwaren tegen den aanslag kunnen op
ongezegeld papier worden ingediend aan. den
Gemeenteraad binnen drie maanden na den
dag der uitreiking van de aanslagbiljetten.
Alkmaar, den 5 September 1916.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
aratebo zeer ernstige dingen plaats hebben.
Officieel wordt mans bevestigd, dat dé In-
surgenten leder zijn van de Sarekat Islam. Zij
hebben, behalve hetgeen reeds gemeld werd,
ook het gevangenisgebouw in brand gesto
ken en directie-keten, telegraafdraden doorge
sneden en loopgraven gemaakt aan beide zij
den van de rivier. De opstandelingen beschik
ken over vier-en twintig geweren en 6600 pa
tronen
De resident is de rivier opgevaren met drie
geblindeerde schepen en drie brigades. Hij
heeft versterkingen gevraagd te Palembang.
De controleur is te Batang Haris afgegaan,
waar alle rustig was.
Een telegram d.d. 1 September aan ge
noemd blad luidt:
Een gedeelte der oproerlingen te Djambi
viel de brigade aan, die te Toeral landde.
Twee der onzen werden gedood, één gewond
De resident schat het aantal oproerigen op
twee duizend.
Volgens een van den gouverneur-generaal
van Nederlandsch-Indië ontvangen telegram,
kan er nauwelijks aan worden getwijfeld, of
de controleur Walter met zijn personeel en
de manschappen der gewapende politie zijn
te Soeroelangoen vermoord.
Gemengd nieuws. V
EEN BUROEMEESTER, DIE DE BO
TE RWET OVERTREEDT.
Door den kantonrechter te Middelburg was
wegens overtreding der boterwet, namelijk het
vervoeren van boter met een vetgehalte van
77,5%, of in leder geval minder dan 80%,
veroordeeld een landbouwer, tevens burge
meester, te Biggekerke, tot 50 boete of 20
dagen hechtenis. Dit vonnis was bij verstek
verwezen en nu was beklaagde in verzet ge
komen en werd de zaak Zaterdag opnieuw be
handéld. Beklaagde bekende te hebben1 gewe
ten, dat de boter minder goed was, maar niet
dut zij niet aan de wet voldeed; door moderne
voedingswijze was het slechte resultaat be
reikt.
Daar bekl. wist, dat de boter niet goed was
achtte de ambtenaar van het M. O. dat hij ei
genlijk voor de rechtbank had moeten verschij
nen. Hij nam het bekl. erg kwalijk, dat hij de
overtreding pleegde. daar hij juist als burge
meester het voorbeeld geven moest, en eischte
daarom bevestiging van het vonins. Bekl. zei-
de, dat zijn burgemeesterschap met deze over
treding niets te maken heeft.
EEN PRIESTER-SMOKKELAAR.
Onder bovenstaanden titel werd onlangs
bericht, dat door de Rechtbank te Arnhem
een R.-K. priester uit Grave, wegens poging
tot verboden uitvoer, veroordeeld is tot 15
of 15 dagen hechtenis. De geestelijke was
aangehouden onder Beek, in het bezit van
eenige gerookte hammen, die hij naar
Duitschland wilde smokkelen.
De „Graafsche Ct" vertelt hoe de geschie
denis eigenlijk in elkaar zit:
De R.-K. priester ondernam eenigen tijd
geleden, met een liefdadig doeleinde, een reis
naar België, welke over Aken moest worden
afgelegd. Gezien de moeilijkheid zich op
reis van het noodige te voorzien, nam hij
ongeveer twee pond ham mede, welke hij, om
uitdrogen te voorkomen, aan één stuk liet.
De ambtenaar, die hem visiteerde, vond hier
in echter een overtreding van het uitvoerver
bod en maakte proces-verbaal op, hetgeen
dan dezer dagen aanleiding gaf tot veroor
deeling van genoemden priester door de
Rechtbank te Arnhem.
js
<u
<u
•O
<u
B
Q.
re
O
3
