\m
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DE OORLOG.
Honderd en achttiende jaargang.
ZATERDAG
2 DECEMBER
De Gemeentebegrooting.
Firma H. KRIJNS.
Distributiebedrijf.
ONDERWIJZER.
nuimneir boitaa! #S8 3> B«CJ«rn.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar ft,— franco door het geheele Rijk f 1,25.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel f o.i2Vi- Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Mei 20 ct. oorlogstoeslag op den abonnementsprijs per 3 maanden.
ALKMAAR, 2 December.
Waarschijnlijk zijn de troepen der midden-
mogendheden de vesting Boekarest thans ge
naderd en beschiet het zware geschut van
veldmaarschalk v. Mackensen reeds den bui-
tensten fortengordel van de Roemeensche
hoofdstad. Hieruit blijkt, hoe snel er op dit
oorlogstooneel vorderingen worden ge
maakt. Het moge vandaag of morgen of de
volgende week of de week daarop zijn, dat
die stad in handen der belegerende troepen
valt, het is slechts een kwestie van uitstel
de verdedigers zullen de hoofdstad moeten
prijsgeven, tenzij er onvoorziene gebeurtenis
sen plaatsen grijpen. En niet alleen hun
hoofdstad een zooeven ontvangen bericht
uit Parijs meldt, dat de Roemeensche regee
ring en de buitenlandsche gezanten reeds
naar Jassy,. in de noordpunt van het land,
zijn vertrokken maar ook veel grondge
bied. Reeds nu is al een derde gedeelte van
Roemenië bezet en volgens een bericht uit
Londen, is men hard bezig graan en olie te
vernietigen in de streken, die gevaar loopeii
in 's vijands handen-te vallen. Het ziet er dus
zeer slecht voor de Roemenen uit. Alleen de
omstandigheid, dat het nóch v. Mackensen
noch von Falkenhayn tot dusverre is mogen
gelukken groote troepen-deelen te vernieti
gen, is een lichtpuntje voor hen-. Immers het
gaat in den oorlog tenslotte niet om de ste
den en de landen, maar om de legers. En het
is niet onmogelijk, dat de Roemenen zich zul
len kunnen scharen bij de Russen langs de
grenzen van Moldavië en Boekowina, al
trachten hun tegenstanders hun dit te belet
ten. E>e Russen zetten over een front van 300
K.M. hun late pogingen, om afleiding te ge
ven, onverzwakt voort, maar bereiken slechts
plaatselijke voordeden. Toch dient bedacht,
dat de Oostenrijker, op zich zelf aangewezen,
het reeds vaak tegen den Rus moest afleggen.
Verrassing is nog steeds niet uitgesloten, al
schijnt men daarvoor te Berlijn zoo weinig
beducht, dat volgens berichten uit Londen
een Duitsch offensief op het Italiaansche
oorlogstooneel op til is!
Uit Griekenland, waar de spanning thans
het hoogst is, zijn er slechts eenige geruch
ten, meldende, dat Fransche matrozen en
Grieksche troepen op elkaar zijn begonnen te
vuren en dat Grieksche troepen Athene ont
ruimd hebben en in noordelijke richting zijn
afgetrokken. Een later telegram meldt, dat
een schikking tusschen Griekenland en de
Entente aan de-geallieerden is voorgelegd. Is
du juist, dan bewijst het, dat de koning niets
nalaat om zijn land buiten den oorlog te
houden. Of de entente nu nog in een schik
king kan treden?
Met genoegdoening valt kennis te nemen
van de loyale Engelsche en Fransche veront
schuldigingen aan onze regeering ter zake
van de beschieting der Nederlandsche onder
zeeboot K I. Te meer, omdat de Fransche
minister van Marine het Engelsche onder
zoek is nog niet afgeloopen in het geval
aanleiding heeft gevonden, om aan den com
mandant van het betrokken patrouillevaar
tuig een terechtwijzing wegens zijn optreden
toe te dienen.
Daar kan het Duitsche Marine-Ambt een
lesje aan nemen
Het stoomschip Kediri, een vrachtboot van
de Rotterdamsche Lloyd, metend 3800 ton, is
naar uit Londen wordt gemeld, tot zinken
gebracht. Bijzonderheden ontbreken echter
tot op dit oogenblik.
ring tijdens de behandeling was belast ge
feest met het aanteekenen der wijzigingen,
zoodat 's Raads voorzitter daaraan had kun
nen toevoegen „met een eindbedrag van één
millioen zooveel duizend, zooveel honderd
enz. gulden, met een post van onvoorzien
van zooveel duizend enz. gulden." Het zou
wat decorum geven aan de op zich zelf toch
oelangrijke beslissing en het zou maken, dat
ook de buitenstaanders dadelijk precies de
eindbedragen wisten, die nu zeker wel even
de volgende week zullen worden medege
deeld.
Twintig minuten na vier en eerst ten
twee ure precies Vas met de post-gewijze be
handeling een aanvang gemaakt. De alge
meene beschouwingen hadden echter een ge-
Onze Kindervoorstelling kan mor
genmiddag NiET doorgaan. Men
zie onder stadsnieuws.
ALKMAAR, 2 December.
Het was Donderdagmiddag twintig minu
ten na vieren toen de burgemeester kon ver
klaren, dat de begrooting der gemeente,
dienst 1917, zonder hoofdelijke stemming
was aangenomen. Hoe jammer, dat er niet
een afzonderlijk ambtenaar iü deze vergade-
neelen avond en een middag-uurtje in beslag
genomen. Aanvankelijk heeft de burgemeester
oiijkbaar gehoopt, dat de begrooting Woens
dagavond zou zijn afgehandeld, reeds 's mid
dags wees hij eenige malen op den hoofd
schotel, die te wachten stond en op de zui
nigheid, die te betrachten viel. Maar de vrij
lange zitting met gesloten deuren waarin
gesproken werd over een ondergeschikt amb
tenaar aan de gasfabriek, die zich ten onrech
te verongelijkt moet hebben geacht en de
praatzucht van enkele heeren stuurde het
goede voornemen geheel in de war. De heer
van den Bosch opende de algemeene be
schouwingen met de hier verleden Zaterdag
neergeschreven aanmaning tot beperking, om
uaaraan echter dadelijk te verbinden een ver
ontschuldiging aan zijn medevergaderden,
dat hijveei zou spreken. En tie heer
van den Bosch heeft veel gesproken! Want
met alleen in zijn groote rede, waarin hij op
zachte wijze tot 't college van B. en W. eenige
iiarüe, maar rake hingen zeiae, doch ook Btj
veie anaere gelegenheden vroeg hij de aan
dacht. Hij plaaiste zelfs een redevoerinkje,
welke begon met de opmerking, dat üij het
met noodtg acntte over die zaak te spreken,
nij legde in den laten avond een verklaring
al welke hij den volgenden ciag weer terug
nam, weidde soms scnrikkeujk uit, en was
zoo vaak aan 't woord, dat de voorzitter met
ncute ironie mocüt opmerken, dat de post,
uauat de neer v. d. Jöuscn üet slotwoord nau
^esproken, wel kon worden vastgesteld,
wanneer de neer v. Bosch nog eens 't ste-
nogiaiiseu versiag naieest, zaï mj stenig zen
ocgnjpen, dat mj enkele zijner hoorders wet
kiieoeng moest maken. De neer Luooe scheen
neiu aanvankelijk te wtuen evenaren, maar
gai dat voornemen Donaeruag op, uaoat mj
woensdag nad ervaren, nat zwijgen gond en
spreken verkeerd kan zijn. hnmers nad hij
zien tegen elven stil genouden, uan was hei
voorstel tot het opvoeren van de progressie
er zoo doorgegaan, maar mj bracut de ton
den opnieuw in oewegmg, deed den voor
zitter eenige wooruen ontvallen, waarmee
mets was bedoeld, maar waarover de heer
uovers zich zeer geraakt toonde, gai den
neer Leesüerg aameiding net woord nog eens
ie vragen en oaaruoor uen voorzitter ue ver
gadering te siuiien. En indirect is dus de
neer LuhOe ook ue oorzaak geweest, oat de
ourgemeester Donderdag een niet ongevaar
lijk antecedent scüiep, door voor te steden
de beslissing te verdagen tot later, omdat er
b leden afwezig waren, welk getal spoedig
daarna was geslonken tot drie. De vergade
ring toch was behoorlijk geconvoceerd en
men wist dat dit punt aan de orde zou ko
men. Al is het uitgesloten, dat de burgemees
ter met zijn voorstel eenige nevenbedoeling
had, deze zou wel eens kunnen voorzitten bij
een raadslid, dat, de neuzen tellende, merkt
dat een bepaald voorstel een lot zal onder
gaan, hetwelk iiij niet wenscht en zich daar
om beroepende» op de minder voltalligheid,
uitstel verzoekt tot een volgende vergade
ring, die hem meer kans geeft.
Nu het uitstel er eenmaal is, kan er echter
eenig profijt uit worden getrokken. In de
eerste plaats heeft men nu gelegenheid de fi-
nanciëele gevolgen van aanneming van de
motie-Verkerk nog even na te gaan en mei
name, de opvatting van mr. Leesberg, dat de
midden-inkomens bij aanneming zwaarder
zullen worden gedrukt, te toetsen. En dan
kan men thans bedenken, dat de lijst, waarop
mr. Leesberg zich beriej;, gegevens bevat van
het jaar 1916 en dat men dus niet weet, wel
ke besluiten in de betrokken gemeenten zijn
genomen bij het vaststellen der bcgrootingen
voor 1917. Tenslotte zal men misschien ook
gaan overwegen, dat het vastgestelde maxi
mum van de progressie dateert van het jaar
1900 en er dus zeker heel anders zou uitzien,
wanneer dit thans zou moeten worden vast
gesteld en ook, dat iemand van buiten-af mis
schien zich zal laten terughouden tot vesti
ging in Alkmaar, wanneer hij hoort, dat men
daar naar den juistai aanslag naarstig zoekt,
zoodat hij misschien naar heel wat hooger
inkomen zal worden aangeslagen dan in zijn
buitengemeente, maar zeker niet, omdat het
maximum van progressie hier is ingevoerd.
De voorstanders, die het pleit mogen winnen,
hebben een onverwachten, zeer te waardee-
ren steun gevonden in den heer de Wit,
wiens gevoel van recht er hem toe heeft
gebracht zich bij hen te scharen. De Raad,
die bij allerlei salarisverhoogingen een
breed standpunt heeft ingenomen, die heeft
getoond te begrijpen, dat zoowel de arbeider
als de ambtenaar, een bedrijfsdirecteur als de
burgemeester en ook de wethouders, al is
dit begrip dan niet in klinkende munt omge
zet hun loon waard zijn en in den tegen
wodftligen tijd een verhoogd loon mogen
hebben, zal in meerderheid zeker niet nalaten
te zorgen, dat bij de belastingheffing de
grootst mogelijke billijkheid wordt betracht
En wie een dergelijke regeling te democra
tisch adit, bedenke, liet maximum van
progressie 16 jaar, inbegrepeu een moeielijke
crisistijd, bij de democratie ten achter is!
Tot den volgenden Donderdag want het
schijnt, dat men niet slechts meer zal verga
deren, maar ook dat het vergaderen op
•Woensdag tot het verleden zal behooren
is verder t>ewaard een motie van den heer
Verkerk over den aitrek voor noodzakelijk
levensonderhoud, van welke de aanneming
eveneens valt te hopen en een motie van den
heer Cloeck over een verbetering in de wijze
van werken. Wel bracht de burgemeester
daartegen a limproviste eenige bezwa
ren in, maar bij eenig nadenken zal hij
Zie étalage!
zeif hebben ingezien, dat er minder te
gen en veel voor te zeggen is voor een
dusdanige regeling, dat dé voordrachten
van B. en W. zoo veel mogelijk in de eene
vergadering (in gedrukttu ol geschreven
vorm) inkomen, en dan ter visie gtjtegd wor
oen om nader aan de orde te worden gesteld.
Benoemingen en andere spoedgevallen Kun
nen in Alkmaar zoomin bezwaar opleveren,
ais ze dat in andere gemeenten doen, waar
reeds lang deze regeling bestaat, immers de
Kaad kan op voorstel van B. en W. of van
den voorzitter altijd afwijkingen toestaan. En
daar aan een dergelijk besluit geen terugwer
kende kracht pleegt te worden gegeven, is het
ook niet juist, dat er eén vergadering zal
moeten plaats hebben, waarin aneen stukken
inKomeu de reeds verschenen bijlagen kun
uen immers nog op de oude wijze worden
afgehandeld.
Na de uitlating van den voorzitter, dat men
het fooienstelsel toch niet uit de wereld
helpt, zijn we nieuwsgierig wat het lot der
motie-Cloeck nopens afschaffing der fooien
voor personen in dienst der gemeente zal
zijn. Het betoog van dm burgemeester klonk
wel vreemd na de verklaring in de memorie
van antwoord, dat B. en W. zich volkomen
met het uitvaardigen van een verbod tot het
aannemen van tooien kunnen vereenigen,
mits het geldt voor alle ambtenaren, beamb-
,en, bedienden en werklieden der gemeente!
Als men eens niet dadelijk tot het einddoel
poogde te geraken, maar eerst eens tot half
weg ging, door bijv. het vragen van fooien
te verbieden?
Een motie-Leesberg inzake een uitnoodi-
ginp- aan B. en W. om den Raad voor te stel
len zich tot Gedeputeerde Staten te wenden
om een betere inrichting der gemeente-be
grooting bleek overbodig omdat de burge
meester verzekerde, dat hij een desbetreffende
toezegging had gedaan. De heer Leesberg
zeide, dat een dergelijke toezegging hem was
ontgaan en wij hebben haar in onze eigen
aanteekeningen nóch in de verslagen der cou
ranten teruggevonden. Van dit raadslid heef!
men een korte, maar zeer inhoudvolle rede
gehoord, logisch van bouw en uitgesproken
op een wijze, welke herinnerde aan het op
treden van mr. Cohen Stuart weleer.
Wij moeten ons beperken dit overzicht
maakt op volledigheid natuurlijk niet de
minste aanspraak.
Over het geheel mogen we zeggen, dat de
behandeling van deze begrooting een zeer
aangename is geweest. Er was een kleine,
amusante woordenwisseling tusschen de hee
ren Cloeck en Verkerk, waarin de eerste den
laatste handig verweet, dat hij had meege
werkt om een derden wethouder van links te
doen benoemen, welke stoot niet minder han
dig gepareerd werd door de opmerking, dat
de iieer Cloeck den sociaal-democraat m den
Kaad de benoeming van een linksch wethou
der en den sociaal-democraten buiten den
Kaad de verkiezing van recntsche raatisieden
aanwreef. Maar overigens was ei* weinig
woorden-schermutseling. De nacht scneen
raad geschait te hebben. Hoe, in stille afzon
dering ot op andere wijze, dat blijve nier on-
ocsproKen.
En Behoudens dan ten aanzien van de ver-
deeung der functies zou het raadslid Udo
mueruaad de portefeuille-kwestie steden, nu
er geen wetnouder van tinancien is be
noemd? waren B. en W. zeer meegaand.
En ook de voorzitter nam een zeer weiwti-
lende uouding aan en hij zaï er ongetwijfeld
genoegen van gesmaakt hebben, dat hij dit
maal zich zeit niet met den last der geheele
oegrooting had bezwaard, maar telkenmale
de verdediging aan de wetnouders overliet,
wanneer naartoe aanleiding was (de heer
Thomsen kon er ditmaal nog buiten blijven),
zoodat mj zeil beter op zijn post kon staan
en in ztjn Beantwoording meestal zeer geiuK-
Kig was. Was er voor memand der raadsle
den renen om aan het einde der vergadering
oen Burgemeester damt te zeggen voor zijn
leiding Bij deze Begrootingsdiscussies?
Hei spreekt ten siotte wel van zelf, dat wij
ons gaarne aansluiten bij de woorden van
nulde, zoo onverwacht gesproken tot de bei
de veteranen, de heeren de Wit en de Lange.
Nog twee crisiszaken dienen aangestipt, in
de eérste plaats de woningnood. De heer Ver
kerk kon bij uitzondering den Raad met win
nen voor zijn voorstel, om. tot onbewoon-
oaarverklaringen over te gaan, omdat de ge
volgen van zulke bloot formeele beslissingen
met werden aangedurfd, en de heer Cloeck
trok een motie over gemeentelijken woning
bouw in, daar deze zaak later weer aan de
orde zal komen.
Dat abnormale tijden abnormale maatrege
len vereischen, bleek uit de slot-mededeeling
van den voorzitter. Nu de steenkolenvoorzie-
ning moeielijkheden oplevert, roept de regee
ring ons op zuinig te zijn, daaraan toevoe
gende de dwingende bepaling: pas op, als ge
niet bezuinigt op uw licht, zal ik minder ko
len zenden, dan moet ge bezuinigen. Winkel
sluiting en lichtprijsverhooging zullen
naar de burgemeester reeds mededeelde, ter
wijl Donderdag deze maatregelen in onder
deden zullen worden vastgesteld, zoodat
men rijkelijk gelegenheid heeft zijn gedachten
erover te laten gaan en bijzondere wenschen
kenbaar te maken de middelen zijn, waar
mede het gemeentebestuur ons bij die bezui
nigingen wil helpen. Het dichterwoord: „Op
heel licht!" staat een enkele maar, „op
half licht!" ver de meesten" zal weldra
meer dan ooit van toepassing zijn. Wij zullen
langzamerhand met de kippen op stok moe-
Burgemeester en Wethouders van Alkmaar
brengen ter algemeene kennis, dat de Raad
dier gemeente in zijne vergadering van 29
Novem. jl. heeft benoemd tot leden der Com
missie van Bijstand voor het Distributiebe
drijf de heeren J. CLOECK, Mr. .A. J. M.
LEESBERG, F. BAK en O. Jl. VERKERK,
terwijl als voorzitter dier Commissie is aange
wezen de heer A. F. THOMSEN, Wethou
der.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
I Maximumprijs voor
REGEERIN G-EIEREN.
De Wethouder, Voorzitter der Commissie
van Bijstand voor het distributie-bedrijf te
Alkmaar, brengt hiermede ter algemeene ken
nis, dat de maximum-kleinhandelprijs voor
VERSCHE REGEERINGSE1EREN tot na
dere aankondiging is vastgesteld op 11 cent
per stuk.
Alkmaar, 2 December 1916.
De Wethouder voornoemd,
A. F. THOMSEN.
Aan de 5e Gemeenteschool te ALKMAAR
(Hoofd de heer A. Wijn) wordt gevraagd een
in 't bezit van akte j.
Jaarwedde 750 met zes 3-j. verh. van
ƒ100. Diensjaren elders tellen mee. Hoofd
akte ƒ150. Eventueele tegemoetkoming huis-
huur 150.
Bezoeken worden door B. en W. niet afge
wacht.
Stukken (adres op zegel) in te zenden vóór
23 December as.
ten. En wij mogen er ons op voorbereiden,
dat de oorlogstoestand ook in ons particu
liere leven met steeds straffer hand zal ingrij
pen. Eén troost geeft ons dit: dat hoe zwaar
der die hand over de heele wereld drukt, des
te eerder de ellende een einde zal nemen!
KORTE BERICHTEN.
De minister van munitie in Engeland
heeft gelast, dat nog 129 fabrieken en inrich
tingen zich op de fabricage van munitie moe
ten toeleggen. Het totale aantal bedraagt nu
129.
De Engelsche regeering heeft besloten
een departement van wetenschappelijke en in-
dustrieele onderzoekingen in te stellen, dat
over groote sommen zal beschikken om onder
zoekingen ten dienste van de nationale indus
trie te bevorderen.
Er zullen vanwege de Roemeensche re
geering krachtdadige maatregelen worden ge
nomen om al het graan en de petroleum te
vernietigen in het gedeelte van Roemenië, dat
in onmiddellijk gevaar verkeert om den vijand
in handen te vallen.
De echo de Paris verneemt dat in Roe
menië lichting 1919 is opgeroepen om ter
stond te worden ingelijfd.
NEDERLAND.
OPVORDERING VAN
SCHEEPSRUIMTE.
De regeering heeft 75% van alle ruimte
der vrachtschepen van de Stoomvaart-Maat-
shcappij „Nederland", den Rotterdamschen
Lloyd en de Ned. Stoomvaart-Maatschappij
„Oceaan" gerequireerd tot het aanvoeren der
Indische producten die kunnen dienen tot
voeding van mensch en dier. Voor hetzelfde
doel is 25% van de ruimte der mailschepen
opgevorderd.
De vrij blijvende scheepsruimte zal bestemd
worden tot het vervoeren van thee, koffie, ta
bak, kina en kleinere producten van de Indi
sche markt.
Deze maatregelen staan in verband met de
moeilijkheden die zich voordoen bij het betrek
ken der noodige voederstoffen uit Noord- en
Zuid-Amerika.
DUITSCH VLIEGTUIG GELAND.
Te Oterdum, nabij Delftzijl, is, door den
mist verdwaald, een Duitsch watervliegtuig
geland. Onmiddellijk nadat de beide inzitten
den twee Duitsche officieren bemerkten,
dat zij op Hollandsch grondgebied waren,
COURANT