Buitenland
Het Westfront
(Belgiö, Frankrijk, Duitschland).
Het Zuid-Westfront
(Italië, Oostenrijk-Hongarije, Portugal),
Het Oostfront
(Duitschland, OostenrijkHongarUe, Rusland).
Het Zuicf-Oosifront
{De Balkan-landen en RocmeniS).
Buiten Europa.
Ter Zee.
e
26. Combles door dc Franschen en
Engelschen bezet, Thiepval door de En-
gelachen.
18. C>e Franschen bezetten aan het
Soinrnefront het dorp Sailly-Saillisel.
24. De Franschen heroveren het dorp
en het fort Douaumont en behalen ande
re voordeden aan het Verdunfront.
11. De Italianen behalen voordeden
op het Karstplateau.
20. Duitsche troepen bestormen een
hoogte aan de Narajofka, de Russen
worden op een punt na van den weste
lijken rivier-oever teruggedreven.
12. Het vierde Grieksche leger wordt
als neutraal leger naar Duitschland
overgebracht.
14. De Bulgaren bezetten Kawalla
in Griekenland.
27. Er wordt op Kreta onder leiding
van Venizelos een voorloopige regeering
gevormd.
29. De terugtocht der Roemeniërs uit
Zevenburgen neemt een aanvang.
7. Kroonstad door de midden-mo
gendheden hernomen.
22-25. De midden-mogendheden be
zetten Constanza en Cernavoda in de
Dobroedsja.
2. De Duitschers ontruimen het fort
Vaux. E>e geheele permanente verdedi
gingslinie van Verdun is weer in het be
zit der Franschen.
7. De Franschen nemen ten zuiden
van de Somme de dorpen Ablaincourt
en Pressoir.
14. De Engelschen bezetten het dorp
Beaucourt ten noorden van de Ancre en
eveneens Beaumont-Hamel.
15, Tegenaanvallen der Duitschers,
die eenige voordeelen opleveren.
2. De Italianen zetten hun voordeelen
op het Karstplateau voort en dringen
hun tegenstanders enkele kilometers te-
tug.
12. De middennwgendheden
(Duitschland, Oostenrijk-Hongarije
Bulgarije en Turkije) bieden de enfant e-
mogendfwden EngelandFrankrijk,
Rusland, Italië, Roemenië, Servië, Mon
tenegro, het afgescheiden deel van Grie
kenland en Japan) den vrede aan.
12. Generaal1 Nivelle benoemd tot
generalissimus van het Fransche leger.
f5, De Franschen behalen aan het
Verdunfront een overwinning ten oosten
van de Maas. Zij bezetten Vacherauville
en Louvemont.
16. Zij nemen het dorp Bezonvaux.
21. De Amerikaansche president
Wilson zendt een nota aan de oorlog
voerende mogendheden, waarin hij op
staking der vijandelijkheden aandringt
en zijn bemiddeling aanbiedt.
26. De midden-mogendheden stellen
president Wilson een onmiddellijke sa
menkomst van afgevaardigden dei" oor
logvoerende landen voor.
1De Italiaansche actie duurt voort.
16. Portugeesche troepen (40.000
man) worden naar het Westelijk oor-
logstooneel overgebracht.
5. Polen tot onafhankelijk koninkrijk
verklaard. Galicië krijgt binnenlandsche
zelfstandigheid.
21. Dood van Keizer Frans Jozef, die
opgevolgd wordt door zijn achterneef,
keizer Karei I.
30. De Russen oefenen een krachti-
gen druk in de Woud-Karpathen tenein
de de Roemeniërs te hulp te komen.
8. De onder
zeeërsoorlog door
de U 53 in de
Amerikaansche
wateren. Deze
onderzeeër bracht
'n eigenhandigen
brief van den
Duitschen keizer
aan president
Wilson over.
19. Duitsche
diplomaten te
Washington er
kennen, dat de
hamdelsonderzee-
ër „Bremen" ver
loren is gegaan.
7. De entente bezet het Grieksche
eiland Seres en de Fransche vlag wordt
op de kleine Grieksche oorlogsschepen
geheschen.
19. Monastir door de entente bezet.
21. De midden-mogendheden bezet
ten Crajowa, de hoofdstad van West-
Walachije.
22. E)e gezanten der midden-mogend
heden uit Athene verwijderd.
25. De voorloopige regeering in
Griekenland (Saloniki) verklaart
Duitschland en Bulgarije den oorlog.
1. Groote slag ten Westen van Boe
karest.
1-2. Gevechten in Athene tusschen
Grieksche en enten te-troepen De laat-
sten trekken zich naar Piraeus terug.
6. Boekarest, de Roemeensche hoofd
stad en Ploesci, petroleum- en spoor
wegcentrum in Roemenië, door de mid-
denmogendheden bezet.
8. De Bulgaren trekken bij Toetrakan
over den Donau.
8. De geallieerden kondigen- de blok
kade van Griekenland af.
17. De Duitschers verklaren de
krijgsbedrijven in Walachije voor afge
sloten. De Russen ontruimen hun stel
lingen in de zuidelijke Dobroedsja.
13. De Engelschen vallen ten zuiden
van Koet-el-Amara opnieuw aan.
10. De
„Deutschland" te
Bremen van zijn
tweede reis naar
Amerika terugge
keerd.
18 Maart. De Duitsche regeering verklaart,
dat door de mededeeling der Nederlandsche
regeering, dat de Tubantia getorpiileerd is,
is geconstateerd, dat een Duitsche onderzeeër
daarbij niet betrokken kan zijn, wijl de plaats
der ramp ligt binnen 30 zeemijlen van de
Ned. kust, welk gebied krachtens de verkla
ring van 4 Febr. 1915 niet tot de oorlogs
zone gerekend wordt.
19 Maart. De Engelsche regeering ver
klaart, dat er ter plaatse waar de Tubantia
getorpiileerd Werd, geen Engelsche onder
zeeër zich bevond
21 Maart. Bekendmaking der Ned. regee
ring, dat het verzoek aan de Duitsche regee
ring om een onderzoek inzake de Tubantia te
doen. achterwege is gebleven wegens de
Duitsche verklaring.
Het duiken naar de Tubantia mislukt.
27 Maart. Het Ned. stoomschip Duiveland
vergaan.
29 Maart. Verklaring der Duitsche admi
raliteit iczake de Tubantia, waarbij een on
derzoek der gevonden metaaldeelen wordt
aangeboden.
De tweede Nederlandsche oorlogsleening
ten bedrage van 125.000.000 a 4% pet.
ruimschoots volteekend.
30 Maart De Holland-Amerika-lijn en de
Kon. Hol!. Lloyd besluiten eenige der groot
ste stoomschepen om het groote gevaar niet
meer in de vaart te brengen.
31 Maart. Besluit dei Nederlandsche re
geering om voorloopig geen militaire verlo
ven te'geven. Onderlinge besprekingen' tus
schen de leden der Nederlandsche regeenng.
4 April. Comité-generaal der Tweede Ka- 1
mer. Regeeringsvcrklaring volgens welke de
inhouding der verloven berust op gegevens,
welke een toeneming der gevaren, waaraan
ons land bloot staat, doen duchten.
De Nederlandsche schoener Elzina Helena
door een Duitschen onderzeeër vernield, we
gens vervoer van hout naar Engeland.
5 April. De Ned. Raad voor de Scheep
vaart onderzoekt den ondergang der I uban-
tia.
6 April. De Raad voor de Scheepvaart on
derzoekt den ondergang van de I'alarsbang.
De Eemdijk en Rijndijk beschadigd door
een torpedo nabij of in het Kanaal.
12 April. De Colombia der Kon. West. Ind.
Mail loopt bij den Galloper-boei op een- mijn,
maar blijft drijven.
13 April. Wegens tekort aan graan en meel
zal naar van regeeringswege wordt afge
kondigd na 24 April slechts bruin-brood
gebakken worden.
20 April. Het Nederl. stoomschip „Lode-
wijk van Nassau" met een lading chilisalpeter
voor de Nederlandsche regeenng, loopt op
een mijn of wordt getorpiileerd. Vijf opvaten-
den komen om.
24 April. Het Nederl. stoomschip „Berkcl-
stroom" wordt door Duitsche onderzeeërs
in den grond geschoten
26 April. De Nederl. stoomschepen „Du-
bhe," „Maashaven" en „Noordzee" ter hoogte
van da Galloper-boei op mijnen geloopen.
doch drijvende gebleven.
De Tweede Kamer (en den volgenden dag
de Eerste Kamer) neemt het wetsontwerp aan
ter invoering mei 1 Mei van een tijdelijke tijd-
vervroeging met één uur.
14 Mei. Viering onder buitengewone be
langstelling yan uen 70sten verjaardag van
minister Con van der Linden.
15 Mei. Verbod van vee-uitvoer door de
Nederlandsche regeering.
16 Mei. De „Batavier V" op de thuisreis
op een mijn geloopen. Vijf opvarenden ko
men om.
17 Mei. Kegeeringsmededeeling omtrent
het niet slagen van de onderhandelingen met
Duitschland betreffende de getorpilleerde
„Tubantia".
18 Mei. De Tweede Kamer neemt de oor
logswinstbelasting en de ouderdomswet aan.
24 Mei. Een Indische leening van 80 mil
lioen gulden door de Eerste Kamer zonder
stemming aangenomen.
De eisch tot schadeloosstelling inzake de
„Media" door het Oberprizengericht te Ber
lijn afgewezen.
9 Juni. De Nederl. Indische leening van
80 millioen wordt ruim overteekend.
12 Juni. In Amsterdam, Rotterdam, den
Haag en andere groote gemeenten gedurende
deze week volksbetoogingen in verband met
de duurte der levensmiddelen; vergaderingen,
optochten naar de stadhuizen^ in Rotterdam
samenscholingen, welke door de politie met
de sabel uiteen gedreven worden.
14 Juni. Verkiezingen voor de Provinciale
Staten. Hoewel vele herstemmingen moeten
laats hebben, is aan te muien dat de Eerste
amer rechts blijft.
21 Juni. De Eerste Kamer neemt het wets
ontwerp op de oorlogswinstbelasting aan.
23 Juni. Bij de herstemmingen voor de
Prov. Staten wint links in eenige provincies
een paar zetels.
27 Juni. De Vcrdedigingsbelasting I door
de Tweede Kamer zonder stemming aangeno
men.
Bij de Statenverkiezingen in Overijsei gaat
dc meerderheid van rechts naar links.
28 Juni. De „Waalstroom" op een mijn
geloopen en gezonken.
Verlof tot uitvoer van groenten en vroege
aardappelen.
11 Juli. Eerste Kamer-verkiezingen. Wei
nig verandering.
Instelling van een staatscommissie tot on
derzoek naar de werking van den militairen
geneeskundigen dienst.
12 juli. Het wetsontwerp tot uitbreiding
van den landstorm door de Tweede Kamer
zonder stemming aangenomen, nadat de mi-
nister-pr-sideut het a ublijven van het parle
ment er mede in verband had gebracht.
17 Juli. Opening van de internationale
school voor wijsbegeerte te Amersfoort.
20 Juli. Aanneming door de Tweede Ka
mer van het wetsontwerp tot wijziging van
de wet op de brievenposterijeu.
28 Juli He*- wetsontwerp betreffende de
levensmiddeleuvQor2iöiing en het 20-roillioen
ontwerp door de Tweede Kamer aangenomen
31 Juli. Opening van het congres van so
cialisten uit neutrale landen te den Haag.
Het stoomschip „Koningin Wilhelmma",
van de Maatschappij Zeeland, gezonken ten
gevolge van het loopen op een mijn.
1 Aug. De Anti-Oorlograad houdt land
dagen.
7 Aug. Invoer van tabak in Duitschland
verboden.
17 Aug. De beide verdedigingsbelastin
gen door de Eerste Kamer aangenomen.
18 Aug. De Eerste Kamer neemt de dis-
tribuüewet aan.
23 Aug. De Engelsche regeering verbindt
zich om onze visschersschepen, die voor het
prijzenhof gebracht waren, vrij te laten en de
procedure niet door te zetten.
24 Aug. De Nederlandsche graanschepen,
die in Engeland waren aangehouden, worden
losgelaten.
28 Aug. De heer G. J. J. Staal tot gouver
neur-generaal van Suriname benoemd.
2 Sept. Het Nederl. stoomschip „Zeearend"
door een Duitsche duikboot tot zinken ge
bracht. Opvarenden gered.
3 Sept. De Nederlandsche stoomboot
„Vliestroom" door een Zeppelin met vier
bommen bestookt, doch onbeschadigd geble
ven.
10 Sept. Het-Ned. motorschip „Zeemeeuw"
door Duitschers naar Zeebrugge opgebracht.
11 Sept. Landhuishoudkundig congres te
's-Gravenhage.
12 Sept. Koninklijk bezoek aan Zeeuwsch-
Vlaanderen en Walcheren.
15 Sept. Het Ned. stoomschip „Antwerpen"
tot zinken gebracht. Bemanning gered.
Gezondheidscongres te Leeuwarden.
19 Sept. Opening zitting Staten-Generaal.
23 Sept. Het stoomschip „Prins Hendrik"
op reis van Vlissingeu naar Londen, door
Duitschers naar Zeebrugge opgebracht, maar
denzeliden dag weder vrijgelaten.
25 Sept. Het stoomschip „Batavier II",
van Rotterdam naar Engeland, naar Zeebrug
ge opgebracht en later weer vrijgelaten.
1 Oct. Invoering van den wintertijd.
6 Oct. Het Ned. stoomschip „Blommers-
dijk", geladen met regeeringsgraan, getorpii
leerd bij de Amerikaansche kust.
10 Oct. Een brief namens de Koningin
over dienstweigering.
11 Oct. Twee belangrijke ontdekkingen
door Nederlanders gedaan.
22 Oct. De Nederlandsche regeering ver
klaart, dat handelsonderzeeërs van oorlog
voerenden als handelsvaartuigen beschouwd
zullen worden, en oorlogsondeizeeërs als ge
wone oorlogsschepen.
23 Oct. Het Ned. stoomschip „Fortuna"
door een mijn of een torpedo tot zinken ge
bracht.
Een Zeppelin iaat nabij Gorinchcm voor
werpen vallen, vermoedelijk benzinebussen.
25 Oct. Plannen tot fusie tusschen dc H.
Ij S. M. en de Maatschappij tot Exploitatie
van Staatsspoorwegen.
2 Nov. riet stoomschip „Oldambt", door
een Duitschen onderzeeër aangehouden en
naar Zeebrugge gebracht, onderweg door een
Engelschen kruiser aangehouden en terugge
voerd.
Deputatenvergadering te Utrecht.
3 Nov. Duitsche verontschuldigingen voor
den Zeppelin-tocht.
7 Nov. De Nederlandsche onderzeeër K. I,
op weg van Indië, nabij Ouessant door
Fransche en in de Middellandsche Zee door
Engelsche oorlogsschepen beschoten, maar
niet geraakt.
Dc Fransche en Engelsche regeeringen be
tuigen daarvoor later hun leedwezen.
S Nov. Inwijding door de Koningin van
het nieuwe gebouw der handelshoogeschool
te Rotterdam.
11 Nov. Prinses Juliana lichtelijk onge
steld.
11 Nov. De „Koningin-Regentes", op weg
van Vlissingen naar Engeland, door een
Duitschen onderzeeër naar Zeebrugge ver
voerd
13 Nov. De „Batavier VI", van Rotterdam
naar Engeland, naar Zeebrugge opgebracht.
15 Nov. De dienst van de Maatschappij
„Zeeland" gestaakt.
Het algemeen kiesrecht door de Tweede
Kamer bij de Grondwetsherziening zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
16 Nov. Prinses Juliana hersteld.
Incident in de Tweede Kamer naar aanlei
ding van een rede van den heer Nierstrasz.
18 Nov. IJsstorm met tal van verkeers- en
andere storingen.
21 Nov. Tegen den wensch van den minis
ter van oorlog wordt in de Tweede Kamer
aangenomen een1 motie van den heer Mar-
chant inzake de leger-aflossing.
21 Nov. De Nederlandsche schoener „Dol
fijn" getorpiileerd.
Indiening bij de Tweede Kamer van een
wetsontwerp voor een nieuwe geldleening
groot 125 millioen.
30 Nov. De voorgestelde wijziging van de
Successiewei door de Eerste Kamer verwor
pen, naar aanleiding waarvan minister van
Gijn ontslag aanvraagt.
De Koningin doet een inspectiereis in
Noord-Brabant.
2 Dec, De „Kediri", van den Rott. Lloyd,
tot zinken gebracht. Opvarenden gered.
Door de Nederlandsche regeering wordt
scheepsruimte gerequireerd op vracht- en
mai lbooten voor het vervoer van levensmid
delen.
2 December. De regeering requireert
scheepsruimte op vracht- en mailbooten voor
het vervoreen van levensmiddelen.
6 December. Minister van Gijn neemt zijn
verzoek om ontslag terug.
9 Dec. Het stoomschip „Koningin-Regen
tes" wordt vrijgelaten.
9 December, tiet door Duitschers naar
Zeeburgge opgebrachte stoomschip Koningin
Regentes vrij gelaten.
15 December. De Staten-Generaal verlee-
nen hun goedkeuring tot het aangaan van een
nieuwe leening van 125 millioen gulden.
21 December. De voorstellen tot grondwets
herziening door de Tweede Kamer in tweede
lezing aangenomen.
29 December. De minister van landbouw
heeft aan alle burgemeesters de regeling met
toelichting gezonden voor de distributie van
brood, bloem, meel en rogge, welke op 5 Fe
bruari 1917 in werking zal treden.
31 December. De heer F. Domela Nieuwen-
huis, grondlegger van de socialistische bewe
ging ia Nederland zal onder groote be
langstelling in het concertgebouw te Amster
dam zijn 70sten verjaardag vieren.
15 Jan. Aardbeving in het centrum van
Engeland.
21 Jam. Groote brand ia Molde (Noorwe-
gen).
14 Febr Vliegongeluk bij Krawang (Java):
generaal Michielsen, legercommandant, ge
dood; vlieger-luitenant ter Poorten ernstig
gewond.
16 Mei. Regeeringsbericht omtrent muiterij
in Indië.
10 Juni. Hughes en Roosevelt worden, de
eerste door de republikeinsche conventie, de
laatste door de progressieven, candidaat ge
steld voor het presidentschap van de Ver-
eenigde Staten van Noord-Amerika.
16 Juni. Wilson wordt door de democra
tische conventie candidaat gesteld voor het
Amerikaansche presidentschap.
13 Oct. Ongeregeldheden in Paleinbang
(Ned.-Indië).
8 Nov. Gemeld wordt dat Hughes gekozen
is tot president van de Vereenigde Staten.
10 Nov. Gemeld wordt dat Wilson is her
kozen tot president der Vereenigde Staten.
18 Nov. Ontploffing aan boord van den
Nederl. onderzeeër Lynx te Soerabaja. Negen
gewonden.
2 Maart. De Koningin-weduwe van Rume
nië, Carmen Sylva, overleden.
11 Mei. 'E>e Duitsche musicus Max Regej
aan hartverlamming overleden.
5 Juni. Joean Sji Kai, president van China,
overleden.
Uit Konstantinopel wordt de dood van
Sjoekri pacha gemeld.
18 Juni. Generaal von Moltke overlijdt ce
Berlijn.
8 Aug. De Japansche admiraal Kami-moe-
ra overleden.
11 Oct. Koning Otto van Beieren overlijdt
te Fürstenried bij München.
21 Oct. De Oostenrijksche minister-presi
dent, graaf Stürgkh, wordt te Weenen ver
moord door den socialist dr. Friedrich Adler.
21 Nov. Keizer Frans Jozef van Oosten-
rij k-Hongarije overleden.
24 Nov. De grocthertogin-moeder van
Luxemburg, tante van onze koningin-moeder,
overleden.
27 Nov. De oud-president van den Oranje-
Vr staat, Martinus Steyn, overleden.
C£»
(JS
C-D
YarlA
