DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
r,
im
uonueni en aegeafciende jaargang.
M A A N D A G
5 FEBRUARI
FEUILLETON.
X>o 2üeeval3i.
Uitbetaling vergoedingen
hi}. 3D
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijf per 3 maanden
voor Alkmaar f 1,franco door het geheele Rijk fl,25.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel f 0.12i Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Met 20 et oorlogstoeslag op den abonnementsprijs per 3 maanden.
ALKMAAR, 5 Februari.
De onderstelling, Zaterdag op grond der
toen beschikbare gegevens gemaakt, dat pre
sident Wilson eerst na feitelijkheden ten ge
volge van den onderzeeërsoorlog, de betrek
kingen met Duitschland zou afbreken, is on
juist gebleken. De president der Vereenigde
Staten heeft den Duitschen gezant te Was
hington zijn paspoort doen geven en den
Amerikaanschen gezant te Berlijn gelast het
gezantschapsgebouw te sluiten. Hij heeft zich
daarbij op het standpunt gesteld„ik heb in
dertijd aangekondigd de diplomatieke be
trekkingen af te breken, zoo Duitschland' zijn
methode van oorlogvoeren niet opgaf, ik heb
dat besluit destijds met den meesten ernst en
standvastigheid genomen, en nu Duitschland
plotseling, zonder eenigerlei voorafgaande ver
trouwelijke mededeeling, de vroegere verzeke
ringen terugtrekt, acht ik dit een diep betreu
renswaardige schending en meen ik, dat er
mij niets anders overblijft, dan te doen, wat
ik indertijd heb aangekondigd." Maar hij
voegt er aan toe, ill zijn belangrijke redevoe-
ïing welke hij in het congres heeft gehouden,
„ik weiger te gelooven, dat de Duitsche re
geerders werkelijk van plan zijn te doen, het
geen zij zich gerechtigd achten te mogen
doen." Hij herinner nadrukkelijk aan de oude
vriendschap tusschen de beide naties, zegt dat
hij geen conflict met de Duitsche regeering
wenscht, dat de Amerikanen oprechte vrien
den van het Duitsche vo. zijn en van harte
in vrede wenschen i blijven met de regeering,
die voor dat volk optreedt. Het Amerikaan-
eche volk wil echter pal staan voor zijn al
oude beginselen en zijn recht handhaven op
vrijheid, rechtvaardigheid en ongestoord le
ven. Dit zijn, zoo besluit de heer Wilson, de
grondslagen van vrede, niet van oorlog. Geve
God, dat wij niet worden gedwongen ze te
verdedigen tengevolge van daden van opzet
telijk onrecht van de zijde der Duitsche regee
ring.
Het is duidelijk dat Amerika niet den oor
log wil. Het is geen Turkije, geen Bulgarije,
geen Roemenië, geen Italië. Moet het een
oorlog voeren, dan zal het inderdaad zijn
een opgedrongen oor og. En zelfs is het nog
niet fceker, of de eerste de beste feitelijkheid
tot oorlog zal leiden. „Indien Amerikaansche
schepen en levens worden vernietigd in roeke-
looze schending van het volkenrecht en de
voorschriften der meuschelijkheid, dan zal ik
het congres machtiging verzoeken de noodige
maatregelen te treffen om onze zeelieden en
ons volk te beschermen bij hun vreedzaam en
wettig verkeer op zee." Dit kan den oorlog
met Duitschland beteekenen, immers het con
gres beslist over oorlog en vrede, maar kan
ook wijzen op het nemen van andere maatre
gelen (bijv. convoyeeren). En de president is
zoo zeer overtuigd! van de juistheid van zijn
optreden, dat hij het voor uitgemaakt houdt,
dat alle neutrale regeeringen hetzelfde zullen
doen. Hij heeft, volgens een telegram uit Was
hington, aan de neutralen een nota gezonden,
waarin hij hen uitnoodigt, zijn protest tegen
het Duitsche ingrijpen in den neutralen zee
handel te steunen. Hij beschouwt dezen stap
als een voorbereiding tot het plan om ge
meenschappelijk werkzaam te zijn voor het
bespoedigen van den vrede (nader gemoti
veerd wordt dit in het telegram helaas niet)
en het beschermen van de rechten der neutra
len. De Temps schreef reeds: „Wij zijn
nu misschien op het voor de geschiedenis be
slissende oogenblik gekomen. Het is thans
aan de onzijdigen hun weg te kiezen." De
*Köln. Ztg. merkt op, dat het afbreken van de
diplomatieke betrekkingen een zeer sterk mid
del is van vreedzamen druk. Alleen voor het
geval dit middel geen succes heeft wordt met
oorlog bedreigd.
Intusschen meldt Reuter een leelijle ding
voor den vrede, n.l. het inbeslagnemen van de
beide geïnterneerde Duitsche hulpkruisers
Kronprinz Wilhelm en Prinz Eitel Friedrich
en eenige groote Hamburg-Amerika-lijners.
Misschien geldt het enkel een der veiligheids
maatregelen, welke ;n Amerika thans worden
genomen tegen mogelijke Duitsche machina
ties. Is dit echter niet het geval, dan zij er aan
herinnerd, dat Duitschland een soortgelijke
daad van Portugal heeft beschouwd als een
casus belli, als een aanleiding tot een oorlogs
verklaring. Toch is er eenig verschil tusschen
beide inbeslagnemingen: Amerika is er ge
heel uit eigen beweging toe overgegaan, Por
tugal deed het onder pressie der entente.
Tenslotte de vraag: wat beteekent Amerl-
ka's daad voor het oogenblik?
In de eerste plaats, dat Amerika niet lan
ger neutraal is. Amerika, dat poogde de vre-
despoort te openen, ziet zich zelf, zij het dan
ook onwillig en met tegenzin, thans geplaatst
op den drempel van den oorlog. Wilsons vre-
desfilosofie is plotseling onderbroken door de
krijgstrompet. De neutralen missen hun groo-
ten, sterken gids, om hen te leiden. Zij zijn
een machtigen steun kwijt geraakt. Het moet
hen zijn, alsof hun krachtige leider aan den
Roman uit het laatst der 16e eeuw,
iuar 't Eagelsch van RAFAëL SABAT#<1.
65)
HOOFDSTUK XXII.
DE OVERGAVE.
Door de gang tusschen de sluimerende
slaven door klonken snelle voetstappen. Ali,
die sedert zonsondergang Larocque op den
heuvel had afgelost, sprong plotseling; op
het achterdek, steeds roepend: „Kapitein!
Kapitein! Heer! Op! Opl Of wij zijn gevan
gen!"
Door het geheele schip klonk het geritsel
en gedruisch van ontwakende mannen. Een
stem klonk ergens op het voorschip. Toen
werd het zeil van de tent plotseling ter zijde
geslagen en Asad zelf verscheel met Marzak
naast zich.
Van stuurboord kwamen Biskaine en Oth»
mani, en van het tusschendek Vigitello, Jas
per de nieuwste renegaat en een groep
opgeschrikte zeeroovers.
„Wat is er gaande?" vroeg de Dey.
Ali berichtte ademloos het nieuws. „Helt
galjoen b~.it het anker gelicht. Het is bezig
uit de tal' "c zeilen."
Asaü si- -ek over zijn baard en gromde
„Wat kan dat beteekenen? Kan het bericht
gekregen hebben van onze tegenwoordig
heid hier?"
„Waarom zou het anders in heit holst van
den nacht het anker iichten?" zei Biskaine.
„Ja, waarom ande-a?" antwoordde Asad,
m mi wfbdie hij r n tet 9üvi«r, dis éut
aan den ingang van de hut stond. „Wat
zegt' gij ervan Sakr-el-Bahr?" vroeg hij
hem.
Sakr-el-Bahr kwam schouderophalend
naar voren. „Wat valt er van te zeggen?
Wat is er te doen?" vroeg hij. „Wij kunnen
slechte wachten. Indien onze tegenwoordig
heid hun bekend is, zitten we leelijk in de
val, en komt vannacht voor ons allen het
einde."
Zijn stem klonk zoo koud als ijs, verach
telijk bijna en terwijl zij bij meer dan een
onrust verwekte, joeg zij Marzak schrik aan.
„Mogen uw beenderen verrotten, onge
luksprofeet 1" gilde hij en hij zou er meer bij'
gevoegd hebben, als Sakr-el-Bahr hem niet
tot zwijgen had gebracht.
„Wa't geschreven staat, staat geschreven!"
zei hij met donderende en verwijtende stem.
„Zeker, zeker", stemde Asad in, zich vast
klemmend aan den troost van de fatalist.
„Indien wij rijp zijn voor de hand van den
tuinman, zal deze ons plukken."
Minder fatalistisch en practischer was. de
raad van Biskaine. „Het zou goed zijn te
doen alsof wij werkelijk ontdekt zijn, en te
maken, dat wij in de open zee komen, terwijl
er nog tijd is."
„Maar dat zou zeker maken, wat nu nog
twijfelachtig is", viel Marzak bevreesd in.
„Het zou het gevaar in den mond loopen
zijn."
„Neen 1" riep Asad met luide stem vol ver
trouwen. „Allah zij geloofd, die ons dezen
kalmen nacht zendt. „Er is nauwelijks een
zuchtje. Wij kunnen met roeien tien mijlen
afleggen tegen zij één met zeilen,"
Een goedkeurend gemompel liep door de
rijen van officieren en manschappen.
„Als wij maar eenmaal veilig uit deze baa:
«ja, mll«a m aas aite «war iskaUm", mi
rand van den afgrond staat en het gevoel
moet bij hen levendig zijn, dat hij, wanneer
hij naar beneden stort, hen zal meesleepen.
En in elk geval, zullen hun belangen nog
minder ontzien worden dan voorheen.
Voorloopig zal de liefdadigheid, door Ame
rika in België beoefend, worden voortgezet
als Duitschland dit niet belemmert. De
Vereenigde Staten zullen tenminste uit
België hun diplomatieke vertegenwoordigers
niet terugroepen en de vele Amerikanen, die
het ondersteuningswerk in België besturen,
zullen op hun post blijven, tenzij Duitschland
hen dwingt heen1 te gaan.
Eindelijk zal deze eerste stap van Amerika
reeds het moreel in de entente-landen aan
zienlijk versterken. Welken invloed hij in
Duitschland zal hebben ia heden nog niet te
zeggen Wolff is opvallend1 zwijgzaam'
a a
AMERIKA.
DE REDE VAN PRESIDENT WILSON.
President Wilson heeft in het Congres een
redevoering gehouden en daarin herinnerd
aan de Amerikaansche nota aan Duitschland
van 8 April, nadat de „Sussex" getorpedeerd
was, het antwoord van Duitschland hierop
van 4 Mei en het antwoord van Amerika van
8 Mei, waarin verklaard werd, dat de Duit
sche beloften geaoccepteerd werden
Duitschland gaf op deze nota verder geen
antwoord.
Vervolgens maakte de heer Wilson mel
ding van het Duitsche memorandum van 31
Januari en zeide:
„Met het oog on deze verklaring, die,
plotseling en zonder voorafgaande mededee
ling de plechtige belofte, gegeven in de
Duitsche nota van 4 Mei, terugneemt, heeft
de regeering der Vereenigde Staten met het
oog op haar eer en waardigheid geen ande
de keuze dan den weg in te slaan, die in
haar nota van 8 April aangekondigd werd,
zoo Duitschland zijn duikboot-methode niet
liet varen.
Ik heb Lansing verzocht, Bernstorff mede
te deelen, dat de diplomatieke betrekkingen
tusschen Duitschland en Amerika verbroken
zijn, dat de Amerikaansche gezant te Berlijn
onmiddellijk moet vertrekken en dat graaf
Bernstorff zijn paspoort dient gegeven te
worden. Ondanks de onverwachte daad van
de Duitsche regeering, waardoor zij op een
te diep betreuren wijze hare beloften aan
onze regeering niet neeft nagekomen en de
bestaande groote spanning tusschen de bei
de regeeringen, weiger ik te gelooven, dat de
Duitsche autoriteiten werkelijk datgene ten
uitvoer zullen brengen, waarvoor zij ons ge
waarschuwd hebben.
Ik kan mij niet indenken, dat de Duitschers
geen rekening zullen houden met de oude
vriendschapsbanden tusschen beide volkeren
of met hun plechtige verbintenis en dat zij
Amerikaansche schepen en menschen levens
zullen vernietigen door hun meedoogenloos
Biskaine.
„Maar hun kanonnen wei", herinnerde
Sakr-el-Bahr hun kalm, om hun vertrouwen
wat te matigen. Zijn scherpe geest had deze
eenige kans om aan de val te ontsnappen,
reeds voorzien, maar hij had gehoopt, dat
zij niet duidelijk voor de anderen zijn zou.
„Die kans moeten wij wagen", antwoord
de Asad. „Wij moeten op den aackt ver
trouwen. Hier blijven zou zekere onder
gang zijn Hij gaf vlug zijn bevelen. „Ali,
roep de stuurlieden. Gauw! Vigitello, leg de
zweep over de slaven en wek ze op. Toen
klonk het schelle fluitje van den bootsman
en de zweepen van zijn maats kwamen neer
op de al half ontwaakte slaven; het geluid
vermengde zich met het geruisch en gestom
mel op het schip, en de Dey wendde zich
weer tot Biskaine.
„Vooruit, gij naar den boeg", beval hij en
rangschik de mannen. Laat hen bij hun wa
pens blijven, als het tot enteren mocht ko
men. Ga!" Biskaine boog en liep vlug de
campagne af. Boven het geraas en gestom
mel der toebereidselen uit klonk Asad's
stem. „Kruisboogschutters omhoog! Ka
nonniers bij de kanonnenOntsteek de lont
Doof alle lichten!"
Een oogenblik later waren alle lantaarns
gedoofd, en zelfs de lamp in de hut, waar
een der officieren van den Dey het kwam
doen.
Alleen de lantaarn van den hoofdmast
bleef branden voor mogelijke gebeurtenissen,
maar zij werd neergehaald, op het dek gezet
en bedekt. Zoo werd het schip in een duis
ternis gehuld, die voor eenige oogenblikken
zwart en ondoordringbaar als fluweel was,
Toen de oogen er wat aan gewend waren,
kregen menschen en voorwerpen weer meer
vorm in den zwakken, staalachtigen glans
maritiem program met opzet ten uitvoer te
leggen. Slechte werkelijke en openlijke daden
van hun kant kunnen mij daarvan overtui
gen.
Zoo mijn rotsvast vertrouwen op hun ge
matigdheid, beleid en inzicht ongelukkiger
wijze ongegrond zou blijken, als Amerikaan
sche schepen en menschenlevens het slachtof
fer zouden worden van een roekelooze
schending van «1 internationale wetten en
de voorschriften der menschelijkheid, zal ik
het Congres om machtiging vragen, ten ein
de de middelen aan te wenden, noodig voor
de bescherming van onze zeelieden en ons
volk bij de vervulling van hunne vreedzame
en wertige taak op de open zee. Ik kan niets
minder doen.
Ik neem aan, dat alle neutrale regeeringen
dezelfde handelwijze zullen volgen.
Wij wenschen geen vijandschap of conflict
met de Duitsche regeering. Wij zijn oprechte
vrienden van hetDuitsche volk en het is onze
innige wensch in vrede te blijven met de re
geering, die namens dit volk spreekt. Wij
zullen niet gelooven dat zij ons vijandig ge
zind is, tenzij en totdat wij genoodzaakt zijn
het te gelooven. Wij beoogen niets meer dan
de billijke verdediging van de onbetwistbare
rechten van ons volk.
Wij willen geen baatzuchtig doel nastre
ven. Wij trachten slechte trouw te blijven
aan de overoude pricipes van ons volk, om
ons recht op vrijheid, recht en ongestoord
leven te handhaven.
Dit zijn grondslagen voor vrede, niet voor
oorlog. God geve, dat wij niet door daden
van opzettelijk onrecht van de zijde der
Duitsche regeering getart worden ze te ver
dedigen.
NEDERLAND.
MAIS.
Tot en met a.a. Zaterdag zal de prijs van
mais, uitsluitend bestemd om aan de gemeen-
besturen te worden verstrekt voor ruiling te
gen rogge van den oogst 1916, bedragen voor
alle soorten 235 per last van 2000 K.G. of
8.22^ per 70 K.G., zoowel te Rotterdam
als te Amsterdam te ontvangen.
BINNENLAND
iNDIë.
De aardbeving op Bali. De oorzaak
van de aardbeving is tot nu toe onbekend.
Vulkanische werking is niet geconstateerd. In
de districten Kintamani Bangli en Soeson
zijn reeds vijfhonderd en vijftig dood-en en tal
van vermister Alleen in de dessa Bgekan
zijn driehonderd personen gedood en alle hui
zen, op veertien na, zijn verbrand. De weg
van Bangli naar Kintamani en alle dessa s
daarlangs zijn door de aardschokken ver
nield. Ook de dessa Pajangan is geheel ver
woest. Het totaal aantal dooden is nog onbe
kend, evenals dat van de dlstoiten Moentjan
en Selat.
T a p a n o e 1 i. In het district Barves is al
les rustig.
LIBERALE UNIE.
In de Zaterdag gehouden buitengewone
vergadering van de Liberale Unie bracht de
van den zomernacht. Na de eerste opwin
ding begonnen de zeeroovers hun werk met
verbazingwekkende kalmte en rust. Niemand
dacht er aan, den Dey of Sakr-el-Bahr te ver
wijten, dat zij getalmd hadden, tot het ge
vaar kwam, om te doen wat allen gevraagd
hadden, toen zij het eerst gehoord hadden,
dat een vijandelijk schip in de buurt was. In
drie gelederen stonden zij geschaard op het
ruime platform van den voorsteven; in het
eerste gelid stonden de boogschutters, ach
ter hen de zwaardvechters, wier wapens wit
glansden in de duisternis. Zij waren op de
verschansing van het tusschendek cn in de
ra's van den hoofdmast. Op het achterdek
stonden drie kanonniers bij elk der twee
kleine kanonnen, hun gelaat kwam rosachtig
uit in den gloed der ontstoken lont. Asad
stond boven op de campagne en gaf zijn
scherpe, korte bevelen; Sakr-el-Bahr leunde
achter hem tegen de hut met Rosamunde
naast zich, en merkte op, dat de Dey zorg
vuldig vermeden had, hem iets van het voor
bereidende werk toe te vertrouwen.
De stuurlieden klommen in hun nissen, en
de reusachtige stuurriemen kraakten, toen zij
werden uitgeworpen. Een kort bevel van
Asad en er kwam beweging in de rijen der
slaven, die him lichaam naar voren bogen,
om hun riemen horizontaal te brengen. Zoo
bleven zij een oogenblik, toen een tweede be
vel, de waarschuwende knal van een zweep
in de duisternis van het gangpad, en de tom
tom begon de maat te slaan. De slaven hie
ven op, en met gekraak en geplas van riemen
dreef het groote schip voorwaarts, naar den
mend van de baai. De bootsmansmaats lie
pen het gangpad op en neer en sloegen hare
met hun zweepen, om de slaven tot de uiter
ste krachtsinspanning aan te zetten. Het
schip kreeg grooter snelheid. De opdoemen
De Burgemeester ra* Alkmaar
brengt ter fceuuis van belangheb
benden, dat de altheerlug der ver
goedingen, loopende over het tfjdvak
van 20 Januari tot 5 Februari,
aal plaats bobben ten Stadhulsu, 09»
Dinsdag 6 Februari a.s., voor soe-
vool de LiNDWBBB en den LA*D-
WTOIIM betreft van 10—11 uur en
voor zooveel de H1LITIE aangaat
van 11 12 uur.
Alkmaar, 3 Februari 1917.
De Burgemeester voeruewnd
O. RIPP1N®.
voorzitter, de heer mr. P. Rink, hulde aan
den overleden heer mr. Goeman Borgesius,
welke staande door de vergadering werd
aangehoord.
Het bekende voorstel over het niet houden
van de Kamerverkiezingen in dit jaar werd
aangenomen (alleen Hoorn stemde tegen).
üe verkiezing van een voorzitter (de heer
mr. Fock had bedankt) werd aangehouden.
In verband met de evenredige vertegen
woordiging zal de partij worden gereorga
niseerd.
ONZE SCHEEPVAART.
Officieel wordt bevestigd de grenswijzi
ging van het door Duit»±land afgeslote»
zeegebied. Verder wordt medegedeeld: ia
het gebied, dat thans vrijgekomen is voor de
neutrale scheepvaart door de verlegging om
de West van ae Oostelijke grens van het af
gesloten gebied zal van 6 Februari a.s. af
relatieve en van 5 Maart a.s. af absolute ze
kerheid bestaan, dat neutrale schepen niet
door Duitsche oorlogsschepen zonder on
derzoek zullen worden aangevallen.
JAARBEURS TE UTRECHT.
Ter voorlichting van de Nederlandsche in
dustrie en den handel zal aan de Eerste Ne
derlandsche Jaarbeurs, welke van 26 Februa
ri—10 Maart te Utrecht gehouden wordt,
worden deelgenomen door een aantal regee-
ringsdepartementen en officiëele corporaties
en vereenigingen. Een gedeelte dezer deelne
mers zal als afzonderlijke groep op het Vre
denburg hunne monsterkamers hebben. Ook
een tweetal Gemeentebesturen Utrecht en
Dordrecht nemen aan de Jaarbeurs deel
met een afdeeling grondbedrijf.
Op het Janskerkhof, waar de groepen Voe-
dings- en Genotmiddelen en Chemische pro
ducten zijn geplaatst, zal een afzonderlijke
groep monsterkamers de afdeeling „Koloni
ën" vormen, waaraan wordt deelgenomen
door het Departement van Koloniën, net Han
delsmuseum van het Koloniaal Instituut te
Haarlem, het Rijkanijverheidslaboratorium te
de kaap gleed voorbij. De mond van de baai
scheen zich te verwijden, toen zij naderden.
Ginds strekte zich de donkere, staalbuauwe
spiegel van de doodkalme zee uit.
Rosamunde kon van spanning nauwelijks
ademhalen. Zij legde een hand op den arm
van Sakr-el-Bahr.
„Zullen wij hun toch nog ontkomen?"
vroeg zij bevend.
„Ik bid van niet", antwoordde hij mompe-
le d. „Maar dit is het werk, dat ik vreesde
Kijk!" voegde hij er bij en wees.
Zij waren de kaap voorbij geschoten en de
baai uit, en plotseling zagen zij den donke
ren romp van het galjoen, bezaaid met tal
van lichten op een kabellengte afstand aan
hun bakboordzijde.
„Sneller!" klonk het bevel van Asad
„Roei voor je leven, ongeloovige zwijnen
Leg de zweep over hun huid! Krom die
honden over hun riemen, en zij zullen ons
niet inhalen."
Zweepen knalden onder hen in het tus
schendek en werden beantwoord door meer
dan één gekreun van de gemartelde, zwoe
gende slaven, wreede poging, om te ontko
men aan hun eigen kans van redding en be
vrijding. Sneller sloeg de tomtom die maat,
en sneller klonk het kraken en plassen der
riemen en de hijgende ademhaling der
roeiers.
„Vooruit! Vooruit!" riep Asad onverbid
delijk. „Laten hun longen barsten het
waren maar ongeloovige longen! als zij
maar voor een uur deze snelheid volhou
den."
„Wij winnen!" riep Marzak juichend. „Al
lah zij geloofd!"
(Wordt vervolgd).
AARSCHE COURANT.
