DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Tabak J. R. Keuss.
mowterti on n^gwcionüo jaargang.
191?.
VRIJ T> AO
9 FEBRUARI
FEUILLETON.
De ^eevalli.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 1,-**; franco door toet gehaelo Rijk f1,25.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel f 0.12* Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en HamdetedfiikkefTj
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Met 20 cL oorlogstoeslag op den abonnementsprijs per 3 maanden.
ALKMAAR, 9 Februari.
„De eenige Amerikaan, die zich aan boord
der California bevond, is gered."
Dit Reuterberichtje uit Londen doet duide
lijker dan lange redeneeringen zien, hoe broos
de verhouding tusschen Amerika en Duitsch-
land is en hoe weinig er toe noodig is, om
den toestand ernstiger te maken.
De California is een Engelsch passagiers
schip, door een Duitschen onderzeeër tot zin
ken gebracht bij den dag klimt het aantal
schepen, dat, als gevolg van den verscherpten
onderzeeërs-oorlog, getorpilleerd wordt, zoo
dat die verscherping zich thans reeds doet
gevoelen. Er was één Amerikaan aan boord,
die gered was. Maar als die eene Amerikaan
er het leven eens niet afgebracht had'? Zou
dan een Amerikaanscb-Duitsdie oorlog ont
ketend zijn? Onmogelijk is dit niet. Toch ook
niet zeer waarschijnlijk. Meer voor de hand
ligt het, dat Amerika dan besluit op de zee
politiediensten te verrichten. En als dan een
Amerikaansche oorlogsbodem getorpilleerd
mocht worden, zal het u tbreken van den oor
log wel niet onvermijdelijk blijken. Tot zoo
lang houden we het ervoor, zal president Wil
son, zich voorbereidend tot den oorlog, den
vrede pogen te bewaren en in rustig overleg
doen wat hem het beste lijkt. Maar daar er
vandaag of morgen weieens een Amerikaan
het slachtoffer van een torpilleering zal wor
den, zullen we er spoedig meer van weten.
Van de onzijdigen is er geen belangrijk
nieuws.
Het Fransche 'blad de Matin meent dat er
voor de neutralen maar tweeërlei houding
mogelijk is: óf de betrekkingen met Duitsch
land afbreken, óf zich schikken in den onder
zeeërsoorlog. Als een onzijdige staat,, zoo oor
deelt dit biad, tracht daartusschen een mid
denweg te bewandelen, door in schijn te pro
testeeren, maar handel te blijven drijven met
de zeeroovers, zullen machtige economische
oorzaken hem weldra dwingen, naar de een
of andere zijde kleur te bekennen. Derha.ve
acht het blad het niet mogelijk, dat de Neder-
landsche regeering haar gedragslijn, sinds
het begin van den oorlog vastgesteld en
sindsdien voortreffelijk voortgezet, tot het ein
de zal kunnen vervolgen. Het geeft te ver
staan, dat de entente ook met andere staten
dan het rijk van koning Konstantijn Grieken
landje zal kunnen spelen. Maar het vergeet,
dat de positie van Nederland even anders is.
De houding van onze regeering is een andere
dan die van Griekenland en een behandeling
als de Grieksche zal zij zich niet laten welge
vallen. lntusschen de Matin is de entente
mt tart iaatrt émr Irt muw,
mw 't Uitank mm RAf ML IMMffM
69)
Dit verbaasde en trof den schipper. Hij
begreep volstrekt niet, hoe iemanu, die ge-
leetd had als Sir Olivier, die een afvallige cn
heiden was, rustig slapen kon met de weten
schap, dat hij bij het aanbreken van den dag
zou worden opgehangen. Zijn, wat laat ge
komen, christelijke ijver spoorde hem aan
de nsiaper te wekken en hem voor te houden
den weinigen tijd, die hem nog testte, te ge
bruiken om vrede met God te maken. Aan
den anderen kant zei het menschlievend me
delijden hem, dat hetbeter was hem in den
vrede der vergetelheid te laten. Hij was diep
getroffen door het denkbeeld, dat in zulk een
oogenblik Sir Olivier nog aan hem en zijn
lot ged;:..ht had en dat hij wilde trachten
hem van den strop te redden. Hij was er te
meer door getroffen, als hij er aan dacht in
hoeverre hij verantwoordelijk was voor al
hetgeen met Sir Olivier gebeurd was. Hier
aan denkende, kreeg hij een soort van hel
denmoed, en begon hij te peinzen, hoe hij op
zijn beurt Sir Olivier misschien kon dienen
door <ac ..r.hartige bekentenis van alles,
wat nij t omtrent de invloeden, die Sir
Olivier gemaakt hadden tot wat hij was Dit
besluit be'.rde hem op en vreemd genoeg
be... de he hem des te meer op, als hij er
over dacln dat hij zijn eigen hals waagde bij
de bekentenis waartoe hij besloten was.
Zoo zat hij gedurende dien eindeloozen
Ufikt m voelde zich gesterkt door het moms
niet en we mogen hopen, dat ae entente wijzer
zal wezen en begrijpen, dat Nederland zich
nóch door lokstemmen nóch door dreigemen
ten zal laten afbrengen van zijn stand
punt, de strikte onpartijdigheid tegenover el
ke partij te handhaven en iedere schending
van onze souvereiniteit en van ons grondge
bied, van welke zijde dan ook, met wapenen
te keeren.
Havas verklaart, dat de gebeurtenissen aan
de Ancrebeek het onbetwistbaar bewijs ople
veren van het overwicht der geallieerden en
een gelukkig voorteeken vormen voor de aan
staande belangrijke krijgsverrichtingen. ln
tusschen is uit nadere berichten gebleken, dat
het gebeurde bij Grandcourt van niet zoo heel
veel beteekenis is. Vergelijkt men de Engel-
sche en de Duitsche lezingen met elkaar, dan
komt men tot deze slotsom: de plaatselijke
succesjes, door de Engelschen in de patrouil
lewerkzaamheid behaald, noopten de Duit-
schers het dorp Grandcourt, dat een vooruit
springende positie in de linie innam, te ont
ruimen. Die ontruiming geschiedde reeds in
den nacht van 4 op 5 Februari, zonder dat zij
door de Engelschen is opgemerkt. Eerst
Woensdag, den 7den, namen de Engelschen
waar, dat de plaats ontruimd was. Van ten
verovering kan dus niet worden gesproken.
In het geheel is de Engelsche linie in deze
streek sinds nieuwjaar, naar uit het laatste
Engelsche legerbericht blijkt, over een diepte
van 1200 meter en over een breedte van 4800
meter vooruitgeschoven.
KORTE BERICHTEN.
De Russische minister van buitenland-
sche zaken, de heer Protopopof, zou zijn af
treden.
De chef van de Oostenrijksche vloot, ad
miraal Haus, is aan een longontsteking over
leden.
Het vertrek van Oraaf Bernstoff en de
andere Duitsche diplomaten uit Washington
is bepaald op Dinsdag a.smeldt Havas.
Alle stations voor draadlooze telegrafie
in Spanje zijn onder controle van de regee
ring gesteld.
In Bilbao (Spanje) hebben vertegen
woordigers van alle economische lichamen in
een groote vergadering geprotesteerd tegen de
Duitsche blokkade.
Wegens het naar beneden halen van
een Duitsch vliegtuig heeft een Orieksch vlie-
gerofficier van generaal Sarrail het Fransche
oorlogskruis ontvangen. Dit is de eerste
Griek, die deze onderscheiding ontvangt.
De „Daily Mail" brengt een foto van
twee broeders, van wie de een den anderen
heeft krijgsgevangen gemaakt. De eerste, 'n
Pool, diende bij de Russische troepen in
Frankrijk en maakte zijn broeder, die in het
voornemen, dat hij ooit gehad had voor een
werkelijk goede en zciioputierende daaa
locn suitcn het noodlot geneigd, zijn pian
te aoen mislukken Want toen zij bij net aan
breien van den dag Sir Olivier Kwamen ha
len, sioegen zij geen acht op Jasper Leigh s
verzoek, aat hij ook voor Sir joiui gebiacht
zou worden.
„Je bent niet in het bevel inbegrepen", zei
een zeeman kortaf.
„Dat kan wel", antwoordde Leigh, „om
dat Sir John niet weet wat ik hem vertellen
kan. Breng mij dus voor hem, zeg ik, opdat
hij van mij de waarheid omtrent zekere za
ken hooren kan, eer het te laat is."
„Zwijg", gebood de matroos hou en
sloeg hem zoo hevig in het gelaat, dat hij
wankelde en in een hoek rolde. ,Jouw beurt
zal ook wel komen. Wij hebben nu alleen
met dezen anderen heiden te maken."
„Niets, wat ge kuut zeggen, zou mij hel
pen", verzekerde Sir Olivier hem kalm.
„Maar ik dank je voor de gedachte, waaruit
blijkt, dat je mijn vriend zijt. Mijn handen
zijn gebonden, Jasper. Was dit niet zoo, dan
zou ik vragen, die van jou te mogen druk
ken. Vaarwel
Sir Olivier werd in het gouden zonlicht
gebracht, dat hem, na zijn langdurig verblijf
in dat donkere hol, bijna verblindde. Zij
moesten hem, zooals hij begreep, naar de ka
juit brengen, waar een kort schijnproces zou
gevoerd worden. Maar in het middenschip
werden zij opgehouden door een. officier,
die hen gelastte te wachten.
Sir Olivier ging op een hoop touw zitten,
zijn bewakers bij hem, hij was het voorwerp
van nieuwsgierige belangstelling voor de
ruwe zeelieden. Zij verdrongen zich op het
voorschip «n in da luikgaten, om dien vrse-
Duitsche leger had dienst genomen, in Frank
rijk krijgsgevangenen.
In Kleef mogen wegens de kolenbespa-
ring niet meer dan 2 gas'ichten per woning
branden. Na 9 uur 's avonds mogen gangen,
portalen en trappen niet verlicht zijn. Winkels
en andere bedrijven mogen ten hoogste vier
gasvlammen branden.
Te Solingen is de kotenvoorraad gerant
soeneerd. Afgifte geschiedt onder vermelding
van datum en hoeveelheid op de broodkaart.
De stad Essen gaat een groot aantal
melkgevende geiten aanschaffen. Deze zullen
op albetaling aan den werkenden stand wor
den afgestaan.
De bouwvereeniging tot nut van 't alge
meen te Aken en Burtscheidt huisvest voor
taan alleen gezinnen met ten minste drie kin
deren.
Octorpilleerd zijn: da Engelsche mail
boot California (8669 ton45 personen ver
dronken), het Engelsche stoomschip Nedemo-
re (6300 ton), de Russische schoener Bang-
puhtis 259 ton), de Amerikaansche schoe
ner Charles K. Schuil (884 ton), het Engel
sche stoomschip Sasconian (4855 ton), het
Fransche stoomschip Yvonne (123 ton), het
Noorsche stoomschip Songelo, het Engelsche
stoomschip Hollinside (2682 ton), het Engel
sche stoomschip Dauntless( 19 man omgeko
men), het Engelsche stoomschip Turino
(2702 ton), het Engelsche stoomschip Bovne
Castle (245 ton) en het Fransche stoomschip
Sylvie 259 ton).
BINNENLAND.
EERSTE KAMER.
In de vergadering van Donderdag deelde
de voorzitter mede, dat de centrale sectie
besloten had, thans onmiddellijk in de afdee-
lingen te onderzoeken de Schepenvorderings-
wet.
Aldus werd besloten.
De Kamer begaf zich daarop in de afdee-
lingen.
De vergadering werd daarop gesloten.
TWEEDE KAMER.
Bij den aanvang van de vergadering van
Donderdag legde de tijdelijke voorzitter van
den ministerraad de volgende verklaring ai
omtrent de internationale aangelegenheden,
waarbij ons land betrokken is:
Ik ben thans in staat, de Kamer eenige na
dere mededeel'ingen te doen betreffende de
ernstige gebeurtenissen van den jongsten
tijd.
De regeering heeft tot dusver in de moei
lijke omstandigheden tijdens den oorlog ha
re houding zelfstandig bepaald. Zij heeft
geen reden gevonden, anders te handeien
naar aanleiding van den verscherpten duik
bootenoorlog, door Duitschland aangekon
digd.
De regeering heeft zich gedurende den
oorlog stipt gehouden aan het internationale
recht. Wat recht is blijft naar hare meening
recht, al wordt het door anderen geschon
den.
De regeering heeft niet nagelaten, waar de
belangen van Nederland werden benadeeld,
ernstig te protesteeren tegen handelingen
van verschillende belligerenten, wanneer die
naar hare meening niet volkomen in over-
selijken zeeroover te zien, die eens een edel
man uit Cornwallis was, en die een Muzel
man en een schrik der christenheid was ge
worden
Om de waarheid te zeggen was die vroe
gere edelman uit Cornwams moeilijk in hem
te herkennen, zooais hij daar zat, nog ge
kleed in zijn kalian van zilverlaken over He
witte tunica en een tulband van dezelfde
stof, gevouwen om het staten hoofddeksel,
dat in een piek eindigde. Langzaam liet hij
zijn bruine, gespierde beenen snugeren, die
van de knie tot den enkel bloot waren, de
ondoorgrondelijke kalmte van den fatalist
lag op zijn donker volkengelaat met de lich
te oogen en den zwarten, gespleten baard;
en die ruwe zeelieden, die daar bijeen waren,
om hem u t te jouwen en te bespotten, wer
den stil door de onverschrokkenheid en
kalmte van zijn houding in het aangezicht
van den dood.
Zoo het oponthoud hem pijnigde, liet hij
het niet blijken. Mochten zijn harde, lichte
oogen her- en derwaarts dwalen, was het
niet tot een ijdel onderzoek. Hij zocht Ro-
samunde, in de hoop een laatsten blik met
haar te wisselen, voordat zij hem ÏJp zijn
laatste vreeselij'ke reis zonden.
Maar Rosamunde was niet te zien. Zij was
op dat oogenblik in de kajuit. Zij was daar
reeds een uur lang en aan haar was het op
onthoud te wijten.
HOOFDSTUK XZIV.
DE RECHTERS.
Daar er geen vrouw aanwezig was, aan
wier zorgen Rosamunde kon worden toever
trouwd, hadden Lord Henry, Sir John en
ALKMAARSCHE
OVERAL VERKRIJGBAAR.
eenstemming waren met het volkenrecht. Met
name heeft zij het beginsel van de vrije zee
hoog gehouden.
Tegenover den thans door Duitschland
aangekondigden maatregel heeft de regeering,
haar onpartijdig standpunt handhavend, met
nadruk geprotesteerd, zoowel wat betreft de
belemmering van de vrije vaart als het voor
genomen gebruik van de duikbooten, niet in
overeenstemming met 't internationale recht.
(Bravo's.)
Evenmin als bij andere gebeurtenissen,
waarbij het internationaal recht geschonden
werd, heeft de regeering thans aanleiding
gevonden verandering te brengen in hare in
ternationale politiek.
Zij houdt vast, met beslistheid, aan de
steeds door de Staren-Generaal goedgekeur
de politiek van strikte onzijdigheid tegen
over elke partij.
Zij laat niet af van haar voornemen, elke
schending van ons grondgebied of van onze
souvereiniteit, van welka zijde ook, met de
wapenen te keyen.
De moeilijkheden, gevolg van den nieuwen
internationalen toestand, hoopt de regeering
met vastbadenheid en beleid te boven te ko
men. (Luide teekenen van instemming).
Vervolgens werd de behandeling van de
begrooting van marine voortgezet.
De minister van marine beant
woordde verschillende sprekers en roerde
tal van onderwerpen aan. Er waren gelden
uitgetrokken om de verbetering van de hos
pitalen geregelden voortgang te doen heb
ben. In de gebreken van het hospitaal te Soe-
rabaja zou zooveel mogelijk worden voor
zien. Spr. kwam dan tot het hospitaal te
Willemsoord, waar de instrumenten konden
geacht worden in orde te zijn. De minister
gaf toe, dat de geneeskundige zorg voor de
gezinnen, wier kostwinner naar Indië gaat,
vrij moest blijven. Het vloeken wa3 uitdruk
kelijk verboden en kon vooral door toene
ming van beschaving verminderen. Spr. trad
in een krachtige bestrijding van het anti-
militarisme. Hij besprak daarna den om
vang van de op de vloot voorkomends ge-
slacflisziekten en wees er op, dat het voor
den geest onder het personeel noodzakelijk
kon worden de manschappen te recruteeren
mt verscnillende klassen der maatschappij.
Spr. wijdde dan eenige woorden aan de hou
ding van dten Bond van minder marineperso
neel. Aan boord kon zich z. i. geen vakver-
eenigingsleven uiten dan alleen betreffende
administratieve en huishoudelijke aangele
genheden.
Bij de repliek zeide de heer De Meei-
t e r (u.-l., Helder), volkomen bevredigd te
zijn door '«ministers mededeeling aangaan
de zijn houding tegenover den Matrozen-
bond.
Ook de heer Ketelaar (v.-d., Amster-
Meester Tobias, de scheepsdokter, haar zoo
goed mogelijk geholpen, toen zij versuft en
half bewusteloos aan boord van de „Zilve
ren Reiger" gebracht was.
Tobias had dé eenvoudige opwekkings
middelen, waarover bij beschikte, toegepast,
en na haar zoo gemakkelijk mogelijk neerge
legd te hebben op een rustbank in de ruime
hut op het achterdek, had hij gezegd, dat
men haar nu de rust moest geunnen, die zij
zoo dringend noodig had. Hij had den com
mandant en den koninklijken commissaris
naar buiten gezonden en was zelf naar be
neden gegaan voor een nog dringender ge
val, dal zijn zorgen vereischte dat van
Lionel Tressilian, die gewusteloos van de
galjas gebracht was met nog vier gewonden
van het scheepsvol van de „Zilveren Rei
ger".
Bij het aanbreken van den dag was Sir
John beneden gekomen, om naar zijn ge
wonden vriend te hooren. Hij vond den dok
ter geknield bij Lionel. Toen hij binnentrad
boog Tobias op zijde, doopte zijn handen in
een metalen kom, die op den grond stond, en
stond op, om ze aan een handdoek af te dro
gen
„Ik kan niet meer doen, Sir John", mom
pelde hij op moedeloozen toon. „Hij is ver
loren."
„Dood, wil je zeggen?" riep Sir John ver
schrikt.
De dokter legde den handdoek neer en
sloeg langzaam de opgeslagen mouwen van
zijn zwart wambuis naar beneden. „Bijna
dood?', antwoordde hij. „Het is een wonder,
dat er nog een sprank leven is in 'n lichaam
met loo'n wond er in. Hij verbloedt in
wendig, en zijn pols wordt steeds zwakker.
Zoo zal het doorgaan tot hij onmerkbaar in
dam V), was met 's ministers verklaring te
vreden.
De heer T r o e 1 s t r a (S. D. A. P., Leeu
warden), waardeerde, dat de minister ten
aanzien van den bond den grendel van de
deur had gedaan, i\ was de deur nog niet
geopend.
De heeren Jansen (u.-l., den Haag), en
v. d. V o o r s t v. Z ij p (a.-r., Tietjerkstera-
deel) bepleitten positieverbetering voor de
ingenieurs der marine.
De minister verklaarde door de tijds
omstandigheden niet meer te kunnen doen
dan hij deed
De heer Biehon v. IJsselmonde
(c.h., Ommen) verdedigde een amendement,
om art. 16 en 19 in totaal met 8.776.000 te
verminderen, daar de gelden voor kruiser»
en onderzeèbooten toch niiet geheel zouden
kunnen worden verwerkt.
De heer Hugenholtz sprak over den
vloot-aanbouw en ontwikkelde bezwaren daar
tegen. Hij zou stemmen vóór het amendement-
Bichon.
De heer v. d. Voort v. Z ij p besprak de
van Indië en meende dat die in
de eerste plaats dé taak van de vloot zou zijn.
Wij hadden een geheel nieuwe vloot te bou
wen en moesten' dus vragen wat met de uiter
ste krachtsinspanning gedaan kon worden ter
beveiliging der koloniën.
In de avondvergadering waren aan de orde
de algemeene beschouwingen over de II Ie afd.
>e heer Kleerekoper besprak den toe
stand van het spoorwegpersoneel en noemde
wat de minister had gedaan, lapwerk.
De heer Koster sprak over de verhoo
ging der treinabonnementen en vroeg een mil
dere bepaling voor beroepsreizigers. Voorts
bepleitte hij verschillende verbeteringen in
den toestand van het personeel der spoorwe
gen.
De heer v. Beresteyn klaagde over het
te laat komen der treinen en vroeg een prac-
tischer dienstregeling, waarbij ook met bezui
niging rekening was gehouden.
Gemengd nieuws
DC KOLENNOOD.
Op last van de curatoren der rijksuniverM-
ijn de verschillende
esloten. De colleges welke in de lokalen
)p last
te Lei
teit te Leiden zijn de verschillende museums
iezer museums gehouden worden, blijven
doorgaan. De leeszaal der universiteits-bibli-
otheek blijft des avonds gesloten.
Te Culemborg zijn de herhalings» en tee-
kenschool gesloten. De avonddiensten in de
kerken zijn zooveel mogelijk geschorst.
Van de 13 scholen te Eindhoven zijn reeds
7 gesloten. De brandstoffennood is daar ont
staan doordat er groote voorraden coke» vaa
de gasfabriek zijn verkocht aan de groente-
drogerijen. Thans is daaraan een eindte ge-
slaapt. Gij kunt hem wel als dood beschou
wen, Sir John". Hij hield op. „Een zacht
pijnloos einde", voegde hij er bij, en hij
zuchtte amtshalve, zijn bleek, geschoren1 ge
laat stond behoorlijk ernstig, zulke toonee-
len kwamen dikwijl» voor in zijn leven
„Van de vier anderen", ging hij voort, „is
Blair dood; de anders drie zullen herstel
len."
Maar Sir John lette er niet veel op, hoe 't
met de anderen ging. Hij werd geheel be-
heerscht door zijn verdriet en teleurstelling,
dat alle hoop voor zijn vriend verloren was.
„En zal hij zelf» niet eens meer tot be
wustzijn komen?" vroeg hij dringend, hoe
wel hij reeds antwoord ontvangen had.
„Zooals ik zei, gij kunt hem al reed» voor
dood rekenen, Sir John Mijn kunde ver
mag hier niet meer."
air John liet het hoofd zinken, zijn gelaat
was vertrokken en ernstig. „Mijn recht
spraak ook niet", voegde hij er somber bij
„Hoewel ik hem wreken zat krijg ik mijn
vriend er niet door terug." Hij keek den
dokter aan. „Wraak is de ledigste van alls
spotternij, die het leven uitmaakt."
„Uw taak, Sir John", antwoordde de dok
ter, „is er een van het recht, niet van wraak
„Een spitsvondigheid, anders niet." H|
ging naar Lionel en keek neer op het bleeke,
mooie gezicht, waar de donkere schaduw
van den dood reeds overheen gleed. „Als hij
maar spreken kon in het belang van die ge
rechtigheid, die staat te gebeuren! Als zij
maar de getuigenis van zijn eigen woorden
konden hooren, zoo mij ooit gevraagd werd
de ophanging van Olivier Tressilian te
rechtvaardigen."
(Wordt vervolgd).
OURANT.