S
sTelegrammen van heden
kub. M. tegen den ouden prijs. Wie meer
dan in de overeenkomstige maand van het
vorige jaar gebruikt, betaalt 1,per kuu-
M. meer. Winkels en openbare vermakelijkhe
den mogen geen gas meer gebruiken, met
uitzondering van den Zaterdagavond.
De lessen aan de Ambachtschool, de Hcr-
halingschool en de Avondschool voor
Handwerkslieden, evenals die op de lagere
school, worden niet meer gegeven.
AARDAPPELEN.
Uit Buinen (Dr.) wordt gemeld, dat, hoe
wel ac uitvoer van aardappelen gestopt is,
deze uitvoer tot de vorige week op grooten
schaal heeft plaats gehad. Vele goederenwa
gens, waarvan de wanden met papier en
stroo waren bedekt, om bevriezen der aard
appelen te voorkomen, werden geladen
over de grens gereden te worden.
In den omtrek van Buinen zijn enorme
hoeveelheden aardappelen ingekuild. Eén
g 1200 H.L. i
om
boer moet nog
ben.
in voorraad heb-
EEN DEMONSTRATIE.
Te Rotterdam^eeft het revolutionair soci
alistisch comité een honger-demonstratie op
touw gezet, na afloop waarvan een telegram
aan den minister gestuurd werd, waarin
werd aangedrongen op
le. onmiddellijke demobilisatie;
2e. totaal verbod van uitvoer van levens
middelen;
3e. onmiddellijke inbeslagneming van alle
voorraden levensmiddelen en brandstoffen in
Nederland aanwezig, en beschikbaarstelling
daarvan tegen prijzen, niet hooger dan vóór
den oorlog
4e rantsoeneering, die rekening houdt met
de werkelijke behoeften der arbeiders;
5e. onmiddellijke verdubbeling der rant
soeneering.
NOORD-AMERIKAANSCHE
HYPOTHEEKBANK.
Men1 verzoekt ons te melden, dat de den 9
dezer gehouden emissie van 500.000 bY>
pet. pandbrieven der Noord-Amerikaansche
Hypotheekbank te Leeuwarden ruim voltee-
kend is.
TRAMBOTSINO.
Een ernstige trambotsing heeft plaats ge
had op den Amersfoortschen straatweg. Een
tram met vijf wagens vol militairen kwam
uit de richting Naarden. Om de bocht nader
de de personentram uit Laren. De machinist
van de militaire tram zag het gevaar en rem
de, zoodat zij bijna stilstond toen de botsing
ontstond. De machines zijn ingedeukt en uit
de rail geworpen; Slechts enkele militairen
bekwamen schrammen. Beide machinisten
zijn ernstig gewond, een hunner verloor een
gedeeite hoofdhuid met haar en al. De mate-
rieele schade is groot.
DOOR ZIJN MAKKERS GEëERD.
De marechaussee E. Molenaar deed in het
afgeloopen najaar dienst op de kermis te
Geldrop en werd daar gedood bij een vecht
partij. De ouders van Molenaar, wonende in
de Tropwee, bij Hoogwoud, ontvingen een
eschilderd portret van hun zoon, aangebo-
[en door de manschappen van de eerste divi
sie. Voorts werd bericht, dat op het graf
van hun zoon een hardsteenen kruis is ge
plaatst met toepasselijk opschrift.
MOORD.
Zaterdagabond is in hare woning ver
moord gevonden Geertje Doggen, vrouw
van Hendrik van den Berg. te Havelte (Dr.).
Uit de situatie van het vertrek wc» duidelijk
op te maken, dat een hevige worstelling aan
den moord is voorafgegaan. Alles lag over
hoop. Ook de waterketel scheen van de
kachel gegrepen te zijn. Toen men het slacht
offer vond, was de man, waarvan de vrouw
langen tijd gescheiden heeft geleefd, maar
bij wien zij thans weder inwoonde, niet
huis
Een paar jaren geleden is dezelfde vrouw
ook duchtig met het mes bewerkt, waardoor
ze in een ziekenhuis te Zwolle moest wor
den opgenomen.
KORTE BERICHTEN.
Het stoomschip „Westerdijk", 6 dezer
uit Nieuw-Vork te Koueruam aangekomen,
heeft de post te haimouui moeten lossen.
Te Kieiuemeer (Sappemeer) is reeds
een ooievaar gezien. Het uier oaadde zien in
een bijt.
in Ambt-Dldeu is een hert doodgevro
ren gevonden.
Uit een winkel op den Noordblaak te
Rotterdam is op klaarlichten dag voor
20UU aan bonten gestolen.
Een soldaat in het kamp van Zeist
vond in den grond een hoeveelheid nieuw
schoenenleer ter waaide van J 300, vermoe
delijk uit het kamp gestolen.
De ma x i m u in-groo thandelprijs voor
suiker bedraagt thans 50.25 per 100 K.g.,
de tusschenhandelprijs 51,50 per iOO Kg.,
vracht van magazijn of voor rekening van
den kooper.
Voor elke 100 uit te voeren versche
kipeieren zullen deze week 100 beschikbaar
moeten worden gesteld, waarvan 50 voor
8,80 per 100 voor de distributie.
Te IJmuiden zakten twee kinderen door
het ijs in de Visschershaven. Een werkman
zag het ongeiuuk gebeuren en kon een ervan
redden.
le Den Helder is in den ouderdom van
87 jaren overleden de heer P. Groen, op
richter van ue bankierszaak van de firma iJ
Groen en Zonen, oud-gemeenteraadslid, wet
houder en loco-burgemeester aldaar.
Het Departement van Marine deelt me
de, dat de juiste plaats van het lichtschip
„Terschellingerbank" is 53 gr. 29' Noorder-
Breedte en 4 gr. 17' Ooster-Lengte van
Greenwich.
Nadat de oprichting van de Rijks H. B
S. te Oud-Beierland was verzekerd, heeft de
heer J. Verhagen Wz., aldaar, uit blijdschap
daarover een flink bedrag beschikbaar ge
steld voor de armen
Te Leeuwarden is de stoomtram in bot
sing gekomen met een rijtuig, dat geheel ver
brijzeld werd en waarvan de drie inzitten
den alen gewond werden.
Te Meppel is een wagonlading kalfs-
huiden in beslag genomen, die zou uitge-
voerd worden naar Duitschland De buiten-
ste vellen der pakken waren lichte huiden,
daaronder bevonden zich zware, waarvan de
uitvoer verboden is.
Te Oirechot (N.-Br.) worden geen
broodkaarten verstrekt. Brood wordt in on
bepaalde hoeveelheid verkrijgbaar gesteld.
Wie op reis gaat, moet zijn eigen brood me-
denemen.
De tooneelspeler L. de Moor te Am
sterdam wordt vandaag 80 jaar.
In de afgeloopen week kwam slechts
één wagon briketten via Winterswijk in ons
land (de week daarvóór totaal 50 wagons
brandstoffen).
Te Amsterdam wordt vanaf heden het
aantal tramritten wegens den kolennood
aanzienlijk ingekrompen.
Te Leiden schrokken twee boerenpaar
den voor een trein en sloegen op hol. De be
stuurder viel onder den wagen en werd ern
stig gewond.
In de Lijnbaangracht te Amsterdam
speelde twee jongens op het ijs en geraakten
te water. Eén verdronk.
Te Rotterdam zijn Zaterdag bij ver
schillende groentenhandelaren aardappelen
in beslag genomen, omdat deze lieden boven
den maximumprijs verkochten.
BEPERKING SPOORDIENST.
BERLIJN, 12 Febr. Het Berliner Tage-
blatt berneemt, dat van af 20 Febr. het
personenverkeer op de spoorwegen zeer
beperkt zal worden. Op iedere hoofdlijn
zullen siechts een paar sneltreinen loo-
pen.
Op verscheidene drukke lijnen zal het
snelverkeer gedurende tal van dagen ge
heel vervallen; ook vele gewone treinen
zullen worden uitgeschakeld.
AANHOUDING.
STEENWIJK, 12 Febr. In verband met
den moord op vrouw G. D. zijn de echt
genoot en de stiefzoon van de vermoorde
aangehouden.
STADSNIEUWS.
ede
HET WEERBERICHT.
Onze weer deskundige bericht ons heden
dat de dooi zal aanhouden en de vorst geheel
is afgeloopen
Zoolang deze prognose juist blijft, zal hij
zijn mededeelingen staken.
Hopen we dus, dat hij nu niet meer aan het
woord zal komen en bedanken we hem voor
de voortreffelijke wijze waarop hij ons gedu-
renrde de afgeloopen drie weken heeft vóór-
gelicht. Hij heeft getoond zijn vak te verstaan.
DE WEDSTRIJD OP DE QUINT.
De uitslag van de gecostumeerde ringrij-
derij, Zaterdagmiddag op de Quint gehou
den, was te laat bekend om nog in ons num
mer van dien dag te worden vermeld. We
laten hem hierbij1 volgen
jongens: le pr. B. Valk, 2e pr. H. de Ro-
ver 3e pr. J. Wigman ,4e pr. C. Krak, 5e pr.
M. Willig.
Meisjes: le pr. G. Rezelman, 2e pr. J.
enket, 3e pr J. Stoel, 4e pr. J. H. Ledeboer,
Pr. M. Groot, 6e pr. T. Clous, 7e pr. T.
Slinger, 8e pr. J. Piepenbroek, 9e pr. T
Krak
Behalve deze prijzen waren er ook nog
eenige voor de aardigste costumes. Aan een
beslissing hierover waagde d'e jury zich
niet, eenige dames werden verzocht, uit
spraak te doen en naar hare gevoelens had
van de meisjes Tine Slinger het mooiste
costume, een ouderwetsche hoerendracht, die
nog in de familie van 1 ine S. was bewaard
gebleven voor deze gelegenheid weder voor
dén dag gehaald. Verder bekwamen M
Groot en Truus Clous een prijs: van de jon
gens kwamen B. Valk en F. A. Wentholt
hiervoor in aanmerking.
Des avonds werd het ijsfeest
gas:
Art. 1. Met ingang van 15 Februari 1917
zal door de verbruikers van gas, geleverd
door het bedrijf der gemeentegasfabriek, on
verschillig of dit gas geleverd wordt over
den gewonen of den muntgasmeter en ge
bruikt wordt voor kracht, licht- of kookgas,
verschuldigd zijn
I. a. voor 65 pet. van het normaal verbruik
een prijs van 6 cent eventueel over den munt
meter 7 cent per M8.;
b voor het verbruik boven de 65 pet.
een prijs van 18 cent per kub. Meter Do
ven de sub Ia gestelde prijzen.
II. Voor een verbruiker evenwel die in den
hoofdelijken omslag dezer gemeente is
aangeslagen naar een onzuiver inkomen
van 1200 of meer maar niet hooger
dan 3000:
a. voor 70 pet. van een normaal verbruik
veen prijs van 6 cent eventueel over den
munt meter 7 cent per kub. Meter;
b. voor het verbruik boven de 70 pet.
een prijs van 18 cent per kub. Meter bo
ven de sub II a gestelde prijzen.
III. Voor den verbruiker die in den hoofde
lijken omslag dezer gemeente is aangeslagen
naar een onzuiver inkomenvan minder
dan 1200 zal, wanneer de 70 pet. ge
noemd sub II blijft beneden de hierna ge
noemde hoeveelheden, geen hoogeren
gasprijs dan 6 cent, eventueel over den
muntmeter 7 cent per kub. Meter bere
kend worden over:
30 kub. Meter in Mei, Juni en Jului;
35 kub. Meter in Augustus;
40 kub. Meter in Februari, Maart,
April, September, October en November;
45 kub. Meter in Januari en December.
Wanneer de 70 pet. gaat boven de aan
gegeven hoeveelheden is deze uitzonde
ringsbepaling niet van toepassing.
B. Voor het tarief voor gebruik van elec-
triciteit:
Met ingang van 15 Februari 1917 zal voor
het gebruik van electriciteit, te leveren door
het Gemeentelijk Electrisch Bedrijf, verschul
digd zijn:
I. a. Voor 65 pet. van het normaal ver
bruik den prijs van het tarief, vastgesteld bij
art. 3 van het Tarief en voorwaarden voor
de levering van electrischen stroom (Ge
meenteblad- No. 408);
b. Voor het verbruik boven 65 pet. vier
maal dien tariefsprijs;
ken omslag dezer gemeente is aangeslagen
naar een onzuiver inkomen van 1200 of
meer maar niet hooger dan 3000:
a. voor 70 pet. van het normaal verbruik
den prijs van het sub I. a. bedoelde tarief
b. Voor het verbruik boven 70 pot. vier
maal dien tariefsprijs;
III. Voor een verbruiker die in den hoofde
lijken omslag dezer gemeente is aangeslagen
naar een onzuiver inkomen van minder dan
1200, zal, wanneer 70 pet. van hetgeen
door hem verschuldigd is geweest voor zijn
normaal stroomverbruik blijft beneden de
hierna volgende bedragen, t. w.
0.80 in Mei, Juni en Juli;
1.20 in Augustus;
2,in Februari, Maart, April, Septem
ber, October en November;
2.40 in Januari en December,
het sub Ia bedoelde tarief van toepassing
zijn en hem de genoemde bedragen in die
maanden in rekening worden gebracht, even
tueel zooveel minder als door minder ver
bruik volgens dat tarief verschuldigd is.
Is voor dezen verbruiker met toepassing
van dit tarief meer dan de gemelde bedragen
chisaties zijn alle beëindigd, behalve die
voor aanstaande lidmaten.
PLU i SELING OVERLEDEN.
Zaterdagavond ontstond er ui het café van
den heer mat, Boterstraat, alhier, tusschen
een mannier en een ourger een twist over
het biljarten. De lokaaihouder oordeelde het
gewenscm, om tic mannier, die wat aange-
scnoten was, te verwijderen, hetgeen zonder
veel opwinding gescmedde. De lokaamou-
der, die niets gezegd had, zakte evenwel
up out Sioep van zijn caie plotseling ineen
untianks de spoedige nuip van drie docto
ren, oieek ae neer Runt overleden, blijkbaar
maakte een plotselinge hartverlamming een
einde aan zijn leven. Hedenmiddag was de
vergunning voor de begrafenis door de ju
stitie nog niet verleend.
EEN STUMPERD.
een zwerver, had geen geld
bij
ij lampion
verlichting voortgezet. Ondanks het weinig
aanlokkende weer waren t.och velen naar de
ijsbaan getogen en zwierden er rond, de
lampions zoo behoedzaam mogelijk vasthou
dend om ze voot; een ontijdigen vlammen-
dood te bewaren. Er heerschte een aardige,
opgewekte stemming, een waardig slot van
de drie weken ijsvermaak, welke we genoten
hebben
In de tent, waar het strijkje, dat er des
middags ook zoo verdienstelijk had ge
speeld, weer voor de noodige gezelligheid
zorgde, had tegen half negen de, met onge
duld tegemoet ziende uitreiking van de prij
zen door den heer Reeling Brouwer, d<
voorzitter van de Quint, plaats.
Waar zooveel ongeduld heerschte, maakte
spr. het maar kort met zijn toespraakje, hij
huldigde de stille werkers, die de costumes
waarmede men dezen dag geprijkt had, had
den vervaardigd, dankte de commissie voor
hare werkzaamheden en reikte hierna de prij1-
zen waarvan de mooiste wel waren een
paar klokjes, en een étui met sigaren- en si
garettenpijpje, uit.
Ongecorrigeerd.
OP DE QUINT.
Curiositeitshalve plaatsen we tenslotte het
volgende verslag, precies zooals we het ont
vingen
Ondanks de slechte baan is er op de
Quint de laatste wedstrijd in hardrijden ge
houden. Deze is echter niet door de commis
sie van d-e Quint maar door eenige jongelui
uitgeschreven. De jury bestond uit: H. Bos
man, C. de Boer, K. v. d. Heijde en C. Lind,
De candidaten waren de heeren P. de Boer,
Joh. Ritma, Cor. Belogn-e. J. Boeke, KI
Over, Fr Wentholt en de dames G. Rezel
man, F. Lind, T. Over, D. Over, G. Stuij. De
prijzen waren: le pr. een kwattareep, 2e pr.
een halve kwattareep met het soldaatje, de
3e pr. de rest. Voor de dames waren de prü
zen 't zelfde. De uitslag was: le pr. P. d<
Boer, 2e pr. J. Boekte 3e pr. K. Over, -e pr
G. Rezelman, 2e pr. r. Lind, 3e pr. G. Stuij
Er werd hard gereden en de jury moest vele
keeren over laten rijden. De prijsuitdeeling
in de tent werd bekrachtigd door een leuke
speech van den heer H. Bosman. Daarmede
werd de Quint feestelijk gesloten.
VERDERE MAATREGELEN TOT
KOLENBESPARING.
B. en W. stellen den Raad voor te beslui
ten:
Artikel 1 van elk der in de gemeentebladen
opgenomen tarieven voor de levering van
gas en electrciteif wordt met ingang van 15
Februari a.s. ingetrokken en vervangen door
een nieuw artikel, luidende:
A. Vor het tarief voor het gebruik van
J. M., een zwerver, had geen geld meer
om ergens onder dak te komen, en om in de
ze vochtige d'ooinachten buiten te slapen,
lokte hem allerminst aan. Hij nam toen het
uiterste middel te baat om een gratis onder
dak te krijgen: toen hij ergens op straat een
fiets onbeheerd zag staan, pikte hij die in
en ging zich aangeven bij het politie
bureau. Nu heeft J. M. z'n zin, hij vertoeft
in 't Huis van Bewaring.
ONDERWIJZERS-EXAMENS.
Door den minister van buitenlandsche za
ken zijn de commissies aangewezen, die dit
jaar de onderwijzers-examens zullen afne
men. Tot lid en voorzitter der commissie
te Amsterdam is aangewezen de schoolopzie
ner in het district Alkmaar; tot leden; de
schoolopzieners in de arrondissementen
's-Gravenhage I, Texel, Amsterdam VII
haariemmermeer en Purmerend; tot leden-
plaatsvervangers: de inspecteur van het la
ger onderwijs in de 2de inspectie, en de
schoolopzieners in de arrondissementen Alk
maar, Amsterdam II, V en VI.
VERBREEDING GOSTERSTRAAT.
B. en W. stellen den raad voor te besluiten
bij de gemeente Alkmaar in eigendom over te
nemen:
I. van de N.V. Bouwmaatschappij „Rijne-
com," twee stukken grond, ter gezamenlij
ke grootte van pl.m. 428 centiaren, gele
gen aan de zuidzijde van de Costerstraat,
deel uitmakende van het kadastrale per
ceel der gemeente Alkmaar, Sectie F, No.
2127 tegen een koopprijs van 3.50 per
centiare.
II. van de erven wed. S. P. Kapteijn, een
stuk grond ter grootte van pijn. 144 cen
tiaren, gelegen aan de zuidzijde van de
Costerstraat, deel uitmakende van het ka
dastrale perceel der gemeente Alkmaar
Sectie F., No. 2124, eveneens voor een
koopprijs van 3.50 per centiare.
Geschiedende deze koop en verkoop onder
beding dat de aangekochte grond zal worden
bestemd om deel uit te maken van den open
baren weg.
Afschrift van dit besluit (in tweevoud) te
zenden aan heeren Gedeputeerde Staten ter
erlanging van de vereischte goedkeuring.
Voorts Burgemeester en Wethouders een
crediet te verleenen van 6300 ter bestrijding
van de bovenbedoelde koopsommen en van de
kosten voor het uitvoeren der bestratingswer-
ken enz benoodigd.
van uit tariet meer aan ue gcmeiut deren meer aan
verschuldigd, dan zal het meerdere daarbo- doende Qrauw pappérig ugt het ijs m
DOOI!
Het dooit nu, definitief, er is geen
aan. Het dooit nu, flink
veran-
en af-
ven viermaal berekend worden.
Wijst 70 pet. van hetgeen door hem ver
schuldigd is geweest voor zijn normaal ver
bruik een hooger cijfer dan de bovenvermel
de bedragen aan, dan is deze uitzonderings-
benaling niet van toepassing en wordt het
II bepaalde toepasselijk.
Ook van de groot-afnemers zal een bespa
ring van 35 pet. worden verlangd.
AMBACHTSSCHOOL.
Gaarne vestigen wij er de aandacht op,
dat de INSCHRIJVING VOOR LEERLIN
GEN voor de AMB ACHTSSCHOOL zal
plaats hebben op ALLE WERKDAGEN,
BEHALVE ZATERDAGSMIDDAGS, van
14 FEBRUARI TOT EN MET 7 MAART,
gedurende de schooluren.
De vakken zijn: timmeren, smeden, schil
deren, meubelmaken, metselen en kleerma
ken.
SCHOONSCHRIJVEN.
Voor het examen schoonschrijven ia o. a.
geslaagd mej. G. Kater, alhier.
DE PRIJZEN VAN DE
BURGER-IJSCLUB.
Zooals men weet, zijn de prijswinnaars
op wedstrijden van de Burger-IJsclub uitge
sloten van wedstrijden, gehouden onder de
reglementen van den Ned. Schaatsenrijders-
bond, omdat deze club niet bij den N. S. B.
is aangesloten. Van de prijswinnaars hebben
de heer en mej. Met gisteren meegereden
ie Oost-Knollendam, waar zij den 3en prijs
behaalden. Zij werden pas toegelaten, nadat
zij schriftelijk verklaard hadden afstand te
doen van de prijzen, gewonnen op den wed
strijd van de Burger-IJsclub. Die verklaring
werd mede onderteekend door den heer J.
W. Wilker en mej. Zwart en den heer Kra
mer en mej. J. Visscher, allen eveneens win
naars van prijzen van de Burger-IJsclulb.
DE VARKENSAANVOER.
De varkensaanvoer was heden ongewoon
root. Worden er den laatsten tijd des
.aandags 400 a 450 stuks aangevoerd, he
den bedroeg het aantal ruim 800 stuks.
De dure veevoederprijzen nopen de vee
houders om de varkens, zoodra deze eenigs-
zins rijp zijn, van de hand te doen.
BENOEMD.
De heer Jb. Cloeck, alhier, is, in de vaca
ture, ontstaan door het overlijden van den
heer A. Goede Dz,. benoemd tot lid van de
commissie van aanslag voor de inkomstenbe
lasting.
KOLENNOOD.
Het onderwijs in verschillende vakken aan
de Handelsdagschool alhier is belangrijk
ingekrompen.
In verband met de kolenschaarschte zijn
de Woensdagavond-predikbeurten der Ned.
Herv Gemeente alhier opgeheven. De cate-
slooten en vaarten, een enkele kraai hipt er
over heen, zooveel mogelijk de groote water
plassen mijdende en overal waar 't de vo
rige week vol was van vroolijk druk be
weeg, van echte wintersche gezelligheid,
daar is 't nu een toonbeeld van verlatenheid
Slechts hier en daar wordt een priksleedje
snel over de ijs en watervlakte bewogen.
Enkele der fel-hartstochtelijke schaatsenlief-
hebbers er buiten gesloten, zal men er wel
niet erg rouwig om zijn, dat deze ijsperiode
voorbij is. Is er in deze drie weken niet ge
noeg schaatsen gereden en meer dan genoeg
kou en ellende geleden?
Raakte de aardigheid vooral voor het
bestuur van ijsclubs, welker kassen den
bodem en welks steeds gespannen energie en
animo een einde begon te toonen er niet
een heel klein beetje af?
We hebben een heerlijken, opwekkenden
tijd geleefd, we hebben een ouderwetschen
winter gehad, maar nu is het toch
ook welletjes geweest. In een tijd als
dezen had een langere stremming van het
verkeer te water, dat toch nooit te vervangen
is door het verkeer óp het water, ernstige
gevolgen kunnen hebben, de toestand begon
immers nu al zoo ernstig te worden.
We hebben een „hiatorischen Win
ter" beleefd, met dichtgevroren rivieren,
arren op het Kanaal, autotochten naar Mar
ken, overal betrouwbaar ijs en, drie weken
achtereen, bijna ïederen dag grootere of klei
nere tochten op de schaats, we hebben al
dien tijd van de uitnemende organisatie en
de goede banen van den Ijsbond Hollands
Noorderkwartier kunnen profiteeren nu is
De palen worden uit het ijs gehaald en
de ramen weer omhoog geschoven!
Ten slotte een raad aan alle ouderen:
Waarschuwt toch de jeuugd om zich nu
vooral niet meer op het ijs te begeven.
Immers thans is de periode aangebroken,
oude rijmpje ijs „men-
ufi Hilversum, die sprak over den toestand
van het joodsche volk in het oosten.
Spr. begon met te wijzen op de groote be-
agstelling in het jodendom, die allerwege
met-joden bestaat. Vandaar dat de Zio
nisten de belangstelling daarvoor bij de jo
den zelve hooger trachten op te voeren.
De oorzaken van het joden-vraagstuk zijn
lier in het westen evengoed aanwezig als in
het oosten. Spr. wenschte uiteen te zetten dien
toestand der joden in het Oosten (het Zionis
me rekent daaronder ook Amerika). Wat men
ook gelezen heeft van het leven der joden in
Rusland, men kan zich daarvan geen voor
stelling vormen als men het niet van een
Russischen jood zelve heeft gehoord. Hoe zijn
de joden in Rusland gekomen? Tengevolge
van groote verdrukkingen in Duitschland
trokken velen naar Polen en Lithauen. Lang
zamerhand had er een verschuiving plaats
naar Rusland, tot in 1881 de vestiging in 25
gouvernementen werd verboden. In de 64 ove
rige werden telken jare nieuwe bepalingen in
het leven geroepen, om de joden, die zich daar
nog gevestigd hadden, te nopen het land
weer te verlaten. En daarin is men geslaagd,
elk jaar emigreeren ongeveer 100.000 joden.
Hierbij zijn ook tal van geloofsgenooten uit
Roemenië, waar hun de burgerrechten ont
houden worden.
Ook in Galicië leven de joden onder jam
merlijke omstandigheden. Thans in den oor
logstijd weten zij dikwerf 's morgens niet hoe
en waarvan zij dien dag zullen leven. Van de
ongeveer 11 millioen joden leven er ongeveer
8 millioen in de 3 genoemde landen. Men had
gehoopt dat in Rusland en Roemenië de wet
ten zoodanig zouden worden veranderd, dat
een verbetering van de positie der joden zou
zijn te verwachten, maar spreker wist aan de
hand van een uitlating van gezaghebbende
zijde, dat die hoop ijdel is. D;e toestand is ze
ker onrechtvaardig, omdat de joden dezelfde
plichten hebben als de andere Russen en Roe
menen. Het zenden van giften is niet voldoen
de, het beteekent het werpen van geld in een
bodemloozen put. Neen, in emigratie is ver
betering te zoeken. Maar daardoor zijn
nieuwe bezwaren aan den dag gekomen, n.l.
in Engeland en Amerika verzet men zich
steeds meer tegen de vestiging van joden.
De toestand der joden in het oosten is in
den tegenwoordigen oorlog nog erger dan hij
reeds vóór dien was. De strijd op het oostelij
ke oorlogstooneel wordt gestreden in het jood
sche gebied, en de inwoners worden van beide
zijden, door Rusland en Duitschland,
drukt. Minstens 2 millioen joden zijn op
oogenblik in kommervolle omstandigheden,
hun toekomst is nog donkerder dan die der
Belgen. Massale emigratie is te wachten.
Waarheen? Duitschland zal hen weren en
Engeland heeft reeds vele bepalingen, om
vestiging der joden tegen te gaan, omdat zij
de arbeidsmarkt in gevaar brengen, doordat
zij, komende zonder eenig geld, werk aanne
men tegen eiken prijs.
In Amerika is het evenzoo, ook daar is men
niet op de vestiging van joden gesteld. Deze
week is daar een wet van kracht geworden,
die de vestiging van analphabeten verbiedt,
en die analphabeten zijn meest de joden, die
in Rusland niet op de scholen worden toege
laten.
Waarheen dan met al die joden? Dr. Theo-
dor Herzei, de stichter van het Zionisme, heeft
gezegd, dat de oplossing van het jodenvraag
stuk deze is: de joden, die overal de minder
heid vormen, moeten ergens de meerderheid
hebben, en dat is in Palestina, waar alles nog
herinnert aan het grootsch verleden der jo
den.
In 1903 werd door de Engelsche regee
ring een land aangeboden waar de joden kon
den koloniseeien, maar toen dr. Herzei dit ter
sprake bracht op het 6e Zionistencongres,
werd hij uitgekreten en het jaar daarop werd
te Bazel het Engelsche voorstel verworpen,
omdat de joodsche volksziel alleen Palestina
wil. Wij willen dat land veroveren, niet ech
ter met het zwaarden vragen steun om het
joodsche volk te doen wonen in het land, dat
waarin vol,
schen-vleisc
ens het
kost!
DE DAGERAAD'.
Voor de afdeeling Alkmaar van de Vrij
den kersvereen iging „De Dageraad" behan
delt de heer Domela Nieuwenhuis uit Hil
versum in een Woensdagsavond in de Har
monie te houden vergadering het onderwerp
„God".
De vergadering vangt aan om 8 uur.
NED. ZIONISTENBOND.
De zaal van het café Central was gisteren
(Zondag) avond geheel bezet ter gelegenheid
van de propaganda-vergadering van den
Ned. Zionistenbond.
Te bijna half 9 opende de heer Alfred Po
lak van Tilburg, met een hartelijk welkom
de bijeenkomst. Hij hoopte dat een volgenden
keer de voorzitter van de op te richten afdee
ling van den Ned. Zionistenbond de vergade
ring mocht openen.
De eerste spreker was de heer A. Bartels
zij reeds 2000 jaar begeeren.
Hierna was het woord aan mej. mr. S. van
Cleeff, uit Rotterdam, die constateerde dat de
toestand der joden in het westen evenzeer om
oplossing roept als die in het oosten. Daar
leeft men nog onder geloofsgenooten, hiér le
ven de joden verspreid onder de inheemsche
bevolking en lijden zij geestelijk. De joodsche
solidariteit wordt gaandeweg minder, de jo
den pogen steeds meer zich aan te passen aan
hunne omgeving, uitkomende in het gemengde
huwelijk en den doop. In Duitschland zijn
25—40 pet. van de joodsche huwelijken ge
mengd en in Kopenhagen zelfs 75 pet De
kinderen uit deze'huwelijken gaan meestal
voor het jodendom verloren.
Ook op ander gebied ziet men de assimila
tie (b.v. het geven van christennamen, aan
joodsche kinderen).
In alle landen van Europa doet zich het
anti-semitisme voor en hoe meer de joden zich
trachten te assimileeren, hoe sterker treedt dit
anti-semitisme naar voren (b v. het uitsluiten
van joden van allerlei betrekkingen, omdat
zij joden zijn).
Vandaar dat het joodsche volk er naar
streeft weer een eigen volk en land te vormen.
Het wil en zal niet ondergaan, maar dan
moet men niet stil blijven zitten. Iedere jood,
die zich zelf respecteert, moet het Zionisme
steunen, want alleen wie zich zelf helpt, zal
geholpen worden.
Na een korte pauze was het woord aan mej.
Betty Wolff, uit Haarlem, die tot onderwerp
had: Het Zionisme.
Oud zijn wij en veel hebben wij ondervon
den, aldus begon spr. Er zouden boeken vol
over ons geschreven kunnen worden, lijden,
opbloeien en weer lijden. Wij de Zionisten
zijn bezig het tijdperk van lijden af te
sluiten.
Spr. ging in grove trekken het volksbestaan
der joden na. Was er soms een tijd van afval,
dan kwamen er weer mannen als Mozes, die
het volk terug voerden in de goede banen,
totdat na het jaar 70 bij de 2e verwoesting
van den tempel van Jeruzalem een bitter lij
den begon. Daarna nam een aanvang de ver
spreiding der joden over verschillende andere
landen, waar zij welvaart brachten. Wanneer
ergens een deel van het jodendom dreigde te
gronde te gaan, bloeide er elders weer meuw
eVHet°Zion liet het jodendom niet sterven,
wij hebben daaraan te danken, dat wij een
ideaal hebben. j
Spr. dacht aan de uit hun land verdreven
Belgen, Daarbij zijn er helaas, die zich van
in
SU-
