DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DE OOIILOG.
Ambachtsschool
riivi
Mo. a.
im.
Vorstenlanden en Sumatra 4 ct. Sigaar. Haianna-
ZATERDAG 17 FEBRUARI.
Firma H. KRIJIvrS.
tioncdcrd em utegentlendejaargimg.
Jtaementsisriis per 3 maanden f 1.—. fr. o. post f1.25. Advertentieprijs^ ct. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieyen fr. N. V. Boek- en Handelsdrukkerij y.h. HERffls. COSTER 4 ZOON, Voordant C 9. Teiefnr. 3.
Uit den Raad.
NEDERLAND.
Toor Alkmaar en Omstreken
Met 20 ct. oorlogstoeslag op den abonnementsprijs per 3 maanden.
ALKMAAR, 17 Febr.
Over de verhouding tusschen Amerika en
Duitschland zijn er ook heden geen nieuwe
feiten te vermelden. De berichten melden ech
ter, dat die verhouding nimmer zoo gespan
nen is geweest als thans en dat men den oor
log vrij zeker tegemoet gaat en dat de presi
dent alleen nog maar op een of ander for
tuintje hoopt, dat den oorlog doet uitblijven.
Ook wordt verwacht, dat Duitschland, wan
neer de verwachte goede uitkomsten van den
onderzeeërsoorlog uitblijven, bereid zou zijn
deze campagne te staken, zoo president Wil
son nogmaals een poging wilde doen om de
oorlogvoerenden tot bespreking der vredes
voorwaarden te krijgen. Maar men betwijfelt
of de openbare meening zoolang op een be
slissing wil wachten.
De Duitschers hebben nu in Champagne
een succesje behaald. Ten zuiden van Ripont
werden vier Fransche linies op een breedte
van 2600 M. en een diepte van 800 M. ver
overd, 21 officieren en 837 man werden ge
vangen genomen, terwijl 20 machinegeweren
en 1 mijnenwerper werden buitgemaakt.
Het Fransche legerbericht zegt: „Tegen 4
uur 's middags zijn de Duitschers met behulp
van verscheidene mijnontploifingen erin ge
slaagd een uitspringende punt ten W. van
Maison de Champagne binnen te dringen."
Het latere Fransche legerbericht meldt
hieromtrent nog: „Ten westen van Maisons
de Champagne groote artillerie-bedrijvig
heid
Dit doet nog meerdere actie verwachten,
evenals trouwens een telegram van den Kei
zer, waarin waardeering en dank wordt be
tuigd' en waarin wordt verklaard, dat de sa
menwerking van allen tot hetzelfde doel elk
succes insloot en insluit.
Gegeven de resultaten, welke bij de bedrij
vigheid der laatste weken op het westelijk
oorlogstoonee! werden betaald, is dit succesje
zeker niet gering.
Men herinnert zich misschien nog dit ge
deelte van het front. Den 25sten September
1915 drongen de Franschen hier bij het
Champagne-offensief over een breedte van 25
kilometer van 1 tot 4 kilometer in de Duitsche
stelling door. Bij de hoeve Maison de Cham
pagne, tusschen Ripont en Massige, ligt een
hoogte, die het dal van een riviertje be-
heerschte, een voortdurende bedreiging
vormde en zeer geschikt was voor de verken
ning. Die hoogte is thans door de Duit
schers genomen.
De eerstkomende dagen zullen leeren, of
ook dit succesje slechts een plaatselijke betee-
kenis heeft, dan wel of het is bedoeld als de
voorlooper van ernstiger actie. In elk geval
toont deze actie aan, dat er in de Duitsche li
nie nog aanvalskracht is, en dat het moreel
der Duitschers nog niet zoo geschokt is, als
de berichten der geallieerden den laatsten
tijd wilden doen voorkomen.
Overigens verdient het aanteekening, dat
het weer de troepen van den kroonprins zijn,
die het initiatief namen. Velen toch dachten,
dat dit anders zou worden, sinds von Hinden
burg het opperbevel had gekregen. Enkele da
gen geleden werd bericht, dat ook generaal
von Falkenhayn zich hier bevond is dit
waar, dan zou dit een reden te meer zijn om
hier in de komende dage4 meerdere actie te
verwachten.
Van de andere fronten zij vermeld, dat de
Turken een nederlaag erkennen aan het Ti-
grisfront, waar er „overeenkomstig het bevel
een gedeelte van onze stellingen ontruimd
zijn om onnoodige verliezen te voorkomen".
Van Engelsche zijde werd onlangs betoogd,
dat men de Turken ging aanvallen om hen te
beletten verder troepen te zenden naar het
Oostelijk oorlogstooneel.
Aan het Oostelijk front is Aartshertog
Frederik van zijn functie als Oostenrijksch
opperbe, .Ihebber ontheven en „voor bijzon
dere opdrachten ter beschikking gesteld".
Het trekt de aandacht, dat dit is geschied na
een ontmoeting der beide Keizers.
ALKMAAR, 17 Februari.
Veel en wij over de spoedvergadering
van den Raad, welke Dinsdag werd gehou-
dr, niet Mhrijven.
Trouwe..s bij het standpunt, dat wij in
zake de kolenbesparing van den beginne af
aan hebben ingenomen en bij herhaling heb
ban vwft.'.iifd, sou ka: aak wainig *m heb
ben lang bij de door den Raad aanvaarde
beslissingen stil te staan.
Men wil nu eenmaal in den Raad de te
dezer plaatse aanbevolen progressie niet en
men zwijgt er over.
Toen het in den Raad om de progressie in
den Hoofdelijken Omslag ging, werden er
eenige schoone woorden gesproken, die het
herhalen thans alleszins waard zijn.
„Wanneer dat zoo is, zei de heer Lubbe,
dat ieder zich aan de wetten des land en aan
de verordeningen der Gemeente heeft te on
derwerpen, dan staat daar tegenover het
recht van ieder burger, om als staatsburger
te kunnen eischen, dat wetten en verordenin
gen zoo rechtvaardig en zoo billijk mogelijk
zijn."
Verder wees deze spreker op den eisch
„die hier ook voor ons staaf opgeschreven,
dat de hoogste wet voor ons moet zijn het
heil van het volk in zijn geheel".
De heer Cloeck wist destijds zoo mooi
uiteen te zetten wat logisch en wat niet lo
gisch was gedacht en hoe de billijkheid heit
best werd betracht.
En het was wethouder de Wit die toen zijn
standpunt zoo zuiver motiveerde door zich
te beroepen op het rechtsgevoel, waaraan
moest worden voldaan.
Dit alles geldt ook voor de verlichtings
kwestie. Wij hebben duidelijk uiteen gezet,
waarom het door ons aanbevolen stelsel bil
lijk en rechtvaardig is en wij houden vol,
dat het door den Raad aanvaarde stelsel in
strijd is met recht en billijkheid, het rechts
gevoel van de massa moet verkrachten.
Den niet-bezittende dwingt men te bezuini
gen meer dan hij kan. Den welgestelde daar
entegen laat men volkomen vrij wat deert
het hem, wanneer zijn maandkwitantie een
paar rijksdaalders hooger wordt? Terwijl
juist van de meergegoeden meerdere bezuini
ging moet worden verlangd dan van den ar
beider en den kleinen burgerman, die steeds
gewoon zijn geweest de uiterste spaarzaam
heid te betrachten, dwingt men de laatsten
tot onthouding en aanvaardt men een rege
ling, welke hun; die niet op geld behoeven te
zien, koud kan laten. Zelfs worden dezulken
niet eens met afsnijding bedreigd als ze in
het geheel niet besparen.
De directeur der gasfabriek heeft de ver
antwoordelijkheid niet willen, niet kunnen
dragen voor de verzochte uitzondering voor
de kleine menschen. Men heeft hem blijk
baar niet gevraagd, of hij die verantwoorde
lijkheid op zich kon nemen, indien men den
kleinen man 90 pet. vrij had gegeven, en de
rest met tweemaal den prijs had laten beta
len, den middenman 70 pet. en voor het
meerdere een prijsverhooging van 4 maal
den prijs, den welgestelde 40 pet. en daarbo
ven 10 of 20 maal den prijs wij hechten
niet aan deze percentages of prijsverhoogin-
gen, geven enkel het beginsel aan. Waarom
heeft men dit den directeur niet gevraagd?
Waarom zijn de heeren Verkerk en Udo, die
anders vaak zoo krachtig weten te argumen
teeren, juist daar blijven staan, waar hun
sterkste verdedigingsmateriaal voor het grij
pen lag? Waarom zweeg thans de heer
Cloeck, eerst man van stevige oppositie, nu
blijkbaar in een scheeve positie geraakt?
Waarom heeft men niet getracht de voorge
schreven besparing van 35 pCt. te bereiken,
door van hen, die gemakkelijk meer kunnen
bezuinigen een hoogere besparing te eischen,
om daardoor degenen, die dit percentage niet
kunnen bezuinigen het voor hen noodzakelijk
te achten gebruik toe te staan
Wij moeten die vragen open laten.
Wel kan echter worden geconstateerd, dat
de Raad Dinsdag niet heeft gehandeld naar
het beginsel, dat in dezen abnormalen tijd
hoe langer hoe meer het uitgangspunt van
overheidszorg wordt en dat tot dusverre zijn
sterkste uitdrukking heeft gekregen in de
rantsoeneering, het beginselmeer geld
geeft geen meer recht.
En het zou geen wonder zijn, wanneer de
Raad van deze afwijking nog eens berouw
zal krijgen.
In tusschen dringen wij bij een ieder op
de meest mogelijke bezuiniging aan.
Wie in dezen zijn plicht doet, kan nooit
iets verweten worden
vensteden hebben besloten te blijven varen,
mits hen hoogere vergoeding wordt toege
kend evenals levensve? zekering, verder wen-
schen zij convoyeering.
Op Cuba heerscht een opstand, de re-
geeringstrcepen moeten na een hevig gevecht
de opstandelingen op 17 mijlen afstand van
Havanna verslagen hebben.
UITZAAI VAN TARWE.
In verband met de mogelijkheid dat ten ge
volge van de vorst een meer of minder groot
percentage der te velde staande wintergra
nen vernietigd kan zijn, of althans zoodanig
beschadigd, dat tot omploeging moet wor
den overgegaan, en zaaizaad van zomertar-
we slechts in beperkte hoeveelheden voor
handen is, deelt de minister van landbouw,
enz. mede, dat het, volgens het oordeel van
vele deskundigen, zeer wel mogelijk is tot in
het begin der maand Maart 3ommige soor
ten wintertarwe te zaaien, met name de be
kende Wilhelminatarv e. De minister geeft
'den landbouwers in overweging hiervan een
zoo ruim mogelijk gebruik te maken.
Voorts wordt aanbevolen het zaaikoren
met ontsmettende middelen te behandelen
waaromtrent aanwijzingen zullen worden
gegeven door den Phytopathologischen
Dienst.
DE SCHEEPVAART.
De Hollandsche Stoombootmaatschappij
zoowel als de Bataaische Petroleummaat-
schappij hebben op hun aanvraag, of de re
geering vergunningen tot uitvaren verleende
voor de vaart op Engeland, een toestem
mend antwoord ontvangen.
BINNENLAND
TWEEDE KAMER.
Vrijdag werd de algemeene beraadslaging
over de begrooting van oorlog voortgezet.
De heer Duymaer. van T wia t (a.-r.,
Sfeenwijk) vervolgde zijn eergisteren afge
broken rede. Spr vroeg snellere bevordering
van de luitenants en salarisver betering van
de subalterne officieren.
Spr. oefende verder o. m. kritiek op de ver
lofregeling en vroeg, wanneer de lichting
1911 naar huis zou gaan. Ten slotte be
jammerde hij enkele zi ken, waarmede de mi-
üi&tCT Sli£C wikte uKjut^kUul.
De heer B o m a n s (r.-k., Haarlemmer
meer) had geen vertrouwen in de legerlei
ding en klaagde over onvoldoende materieel.
Hij noemde den minister religieioos en be-
liandelde verder de encadreering en indee
ling der manschappen. Ook deze spreker
drong aan op sneflere bevordering van de
luitenants. Hij zou niet tegen de begroo
ting stemmen, maar twijfelde of wel genoeg
voor de bevordering van de weermacht was
gedaan.
De heer Ruysd Beerenbrouck (r.-
k., Gulpen) besprak de behartiging van de
zedelijke en geestelijke belangen der militai
ren.
Nadat besloten was ook Zaterdag de vol
gende week te vergaderen, werd doorgegaan
met de oorlogsbegrooting.
De heer Duys (S. D. A. P., Zaandam)
klaagde over het verkeerde strafsysteem, door
vele officieren toegepast.
Hij wilde het salueeren op straat afge
schaft hebben en diende een motie in, om te
doen uitspreken, dat het huwelijksverbod
voor marechaussees en vrijwillig dienende
militairen diende te vervallen.
De heer He Is d i ngen (S. D. A. P., Fra-
neker) vroeg loonsverhooging voor verschil
lende categorieën van werklieden.
Over de geestelijke en zedelijke verzorging
der militairen werd nog door verschillende
leden gesproken. Te bijna 5 uur werd de ver
gadering verdaagd tot Dinsdag.
KORTE BERICHTEN.
In den grond geboord zijn de Engel
sche stoomschepen Greenland (1700 ton)
Kyamte (564 ton), Belvoir Castle (221 ton),
Hopemoor (3700 ton), Afton (1150 ton).
Naar verluidt zouden 5 Zweedsche stoom
schepen, met kolen van Engeland naar Zwe
den op weg, in den grond zijn geboord.
De tnairaxtnbandtn in Spaansdie ha- i
Gemengd nieuws.
HET IJS IN DE WAAL.
Hoewel het water in de Waal langzaam
wast (1 c.M. was in het laatste etmaal) ver
andert de ijsbezetting niet. Over het geheel is
het ijs van verbazende dikte; bij tamelijk hoo-
gen waterstand is de Waal gaan „zitten,"
twee omstandigheden, die de oeverbewoners
met zorg over 'iet losgaan vervullen.
Die buitendijks wonen, hebben, zoo wordt
uit Tiel gemeld, hun draagbare have gepakt
en gezakt gereed staan, om deze bij het eerste
teeken van verandering in den toestand naar
veiliger plaatsen over te brengen.
JAARBEURS UTRECHT.
Door di. Nederlandsche spoorwegen is be
paald, dat aan bezoekers van de Jaarbeurs te
Utrecht een kostelooze plaatskaart voor de
terugreis van Utrecht zal worden verstrekt.
Zij, die van deze gunst wenschen gebruik te
maken, behooren aan het station, alwaar <!e
heenreis naar Utrecht aanvangt, een van hun
handteekening voorziene legbimatiekaart aan
te bieden. De kostelooze plaatskaart is steriits
geldig voor dezelfde klasse als waarvoor de
heenreis geldig is.
OPLICHTING BIJ MILITIEZAKEN
Voor het Gerechtshof te Arnhem heeft te
rechtgestaan iemand u't Zwolle, door de
rechtbank aldaar tot 6 maanden gevangenis
straf veroordeeld wegens oplichting. Bekl.
had een kapper uit Arnhem bewogen om hem
10 betalen en bovendien een contract te
teekenen, waarbij deze hem 200 schuldig
zou blijven, voor het geval zijn zoon voor den
militairen dienst werd afgekeurd. De zoon
van den kapper werd evenwel goedgekeurd
en de justitie in de zaak gemoeid. Beklaagde
beweerde niets gedaan te hebben wat straf-
oaar was; in hoofdzaak bekende hij het ten
laste gelegde feit.
De advocaat-generaal eischte bevestiging
van het vonnis der Zwolsche rechtbank.
STAKKERDS.
Op den Velperweg te Arnhem zijn giste
ren twee knaapjes aangetroffen, die in zeer
uitgeputten toestand verkeerden Op het po
litiebureau bleek, dat de kinderen uit armoe
de door hun vader, een Nederlander, die in
Hambom (Duitschland) werkte, waren ge
zonden naar zijn broer te Amsterdam. Zij
hadden den geheelen weg loopende afgelegd,
's nachts slapende in een schuur of stal. Ze
waren door langdurige ontbering en honger
zoo uitgeput, dat zij niet verder konden en
zelfs het eten, dat men hun op het politiebu
reau aanbood, niet meer konden gebruiken
De kleinste zakte op het bureau ineen. Hij is
naar het kinderziekenhuis overgebracht, ter
wijl de oudste in een tehuis voor kinderen is
opgenomen, totdat zij beiden naar hun oom
te Amsterdam zullen kunnen worden ge
bracht.
HONGERLIJDERS.
Te Rotterdam is huiszoeking gedaan bij de
personen, die bij de relletjes op Dinsdag
middag met borden hebben geloopen: ,,Tk
heb honger!" en dergelijke opschriften. Het
bleek, dat ze voldoenden voorraad boter,
brood, koffie, thee en suiker in voorraad
hadden, terwijl éen zelfs een flinke partij le
verworst in petto had.
KOLENNOOD.
Doordat de militaire autoriteiten te
Schoonhoven beslag hadden gelegd op de
voorraden cokes van cie gasfabriek, dreigde
er groot gevaar voor de goud- en zilver-
iLdiiHru. ccn particulier, da nog een vrij
aanzienlijken voorraad cokes bezit, heeft
daarvan nu de voor de kazerne benoodigde
hoeveelheid afgestaan, zoodat de gasfabriek
haar cokes-productie weer voor de industrie
kan beschikbaar stellen.
HOLLANDER BEBOET.
Een wagenmeester van de Nederlandsche
Staatsspoor werd Zaterdag te Esschen aan
gehouden, beschuldigd een adres voor
iemand van Antwerpen te hebben afgegeven
Per auto voerde men hem naar Antwerpen,
waar hij in de gevangenis opgesloten werd.
Na een verhoor kreeg hij een boete van 100
Mark. Gisteren werd hij in vrijheid gesteld
en keerde hij over de grens terug.
BIDUUR.
Het Weekblad der Neck Herv. Kerk deelt
mede, een schrijven omvangen te hebben van
de classis 's-Gravcnhage van de Geref. Ker
ken, waarin kennis wordt gegeven van een
besluit tot het houden van een biduur we
gens den nood der tijden. Verzocht werd op
denzelfden dag ook een biduur uit te schrij
ven.
Het moderamen der synodale commissie is
van oordeel, dat er behoefte bestaat aan ge
meenschappelijk gebed en noodigt de kerke
raden der Herv. Gemeenten uit, om Woens
dag 21 Februari a.s. de gemeenteledén in een
biduur te vereenigen
MELKCRISIS IN FRIESLAND.
Waarschijnlijk zal in Friesland op I Maart
a.s. een melkcrisis uitbreken. Sommige fabrie
ken wenschen met ingang van dien datum op
te houd'en met het beschikbaar stellen van
melk voor privaatgebruik tegen 9 cent per li
ter.
Volgen de andere fabrieken dit voorbeeld,
dan zal de regeering moeten ingrijpen, want
dan gaat alle melk naar de fabriek.
BETOOG ING.
Gisterenmorgen heeft de burgemeester van
Haarlem een onderhoud gehad met het be
stuur van de Sociaal-democratische Vrouwen
club aldaar. Hem werd verzocht zoo spoedig
mogelijk aardappelen en rijst tegen lageren
prijs beschikbaar te stellen. De burgemeester
verzekerde, dat er gedaan werd wat er gedaan
kon worden. De deputatie zette uiteen, dat,
wanneer er geen hulp geboden werd, tot an
dere maatregelen moest worden overgegaan,
en dat het bestuur dan niet voor de gevolgen
zou kunnen instaan. De burgemeester brak
het gesprek af, toen de deputatie liet blijken
dat zij zijne verklaring, dat er geen voorraden
aardappelen ia. de stad waren, niet geloofde.
EEN WAARSCHUWING.
Na eerst te Amsterdam een aantal slachtof
fers gemaakt te hebben, wordt thans in Gro
ningen, Rotterdam, Den Haag en enkele an
dere plaatsen getracht goecfgeloovige men
schen geld uit den zak te kloppen door een
rubberzwendel.
2 ooals bekend, staat alle rubber in Hol
land onder N. O. T.-controle en kan buiten de
N. O T. geen rubber betrokken worden. Nu
bestaat er een complot dat een partij rubber,
groot 150.000 K.G., aanbiedt, welke zou zijn
zal plaats hebben op alle werkdagen der
week, behalve Zaterdagsmiddags, van
14 FEBRUARI tot en met 7 MAART,
gedurende de schooluren, In de vakken
TIMMEREN, SMEDEN, SCHILDEREN,
MEUBELMAKEN, METSELEN en KLEER
MAKEN.
S*- ZIE AANPLAKBILJETTEN, -ma
zijn binnengesmokkelc.
met personen in relatie te komen die genegen
zün aandeel te nemen in de partij als kooper
of verkooper en zich dan laten' bewegen voor
z.g. onkosten, provisie of zoo iets geld te ster
ren, waar het den betrokkenen alleen om te
dooi is, want de aangeboden partij „vrije rub
ber" bestaat niet. Wel is er indertijd een par
tij van 150.000 K.G. rubber binnengesmok
keld in tabak, doch deze fraude werd ontdekt,
de rubber werd aangehouden en onder toe
zicht van de N. O. T gesteld Deze partij ligt
-in Amsterdamsche veemen opgeslagen en
wordt onder geen beding vrij gegeven. Bij
dezen zwendel moeten1 met minder dan een
vijftigtal personen betrokken zijn uit Amster
dam, Rotterdam en 's-Gravenkage. Reeds tal
van slachtoffers moefen gemaakt zijn en bijna
wekelijks komen er nog bij. De Amsterdam
sche politie zou op de hoogte van de zaak
zijn, jxL geen aanhoudingen hebben kunnen
doen, daar de heeren hun bedrijf buiten de
strafwet weten te houden.
UIT HEILOO.
Men schrijft ons:
Al sedert lang was hier sprake geweest
van het oprichten eener Vrijz.-Dem. Kiesver-
eemging.
Gisteravond kwamen voor dat doei eeni
inwoners samen en neten aanvankelijk
■sopen zich als lid inschrijven, die een
itpur kozen, bestaande uit de heeren:
Krom, Hartman, Oostwoude, Buis en Vrij
burg.
Een paar heeren hadden reeds voorberei
dende maatregelen genomen en zich in ver
binding gesteld met den secretaris van den
Vrijz Dem. Bond, tevens lid der Tweede Ka
mer, den heer Koster, die in eene op Vrijdag
23 Februari a s 's avonds half acht te nou-
den vergadering, met debat, bij mej. de wed.
Ruiter a!s spreker hoopt op te treden met het
onderwerp: „Het Vrijz. Dem. Program en
de politieke toestand m de naaste toekomst"
bene opwekking tot trouw bezoek is ze
ker overbodig met het oog op spreker, on
derwerp en politieken toestand.
UIT EGMOND AAN ZEE.
De Vereeniging tot bevordering van het
Vreemdelingenverkeer vergaderde gister
avond om 8 uur in het hotel „Zeezicht".
De opkomst was bevredigend
De voorzitter, de heer W G. Noorman van
der Dussen, opende de vergadering en heette
allen welkom.
Eenige mededeelingen werden gedaan en
een schrijven voorgelezen van den heer G.
Ruigéwaard, die als bestuurslid bedankte.
Door een commissie werd de rekening
over 1916 nagezien en accoord bevonden.
Tot vice-voorzitter werd gekozen de heer
J. Blaauboer, directeur der gasfabriek, die
daarmede in kennis zal worden gesteld.
Besloten werd, na gepleegd overleg met
de administratie van „De Egmondsche Cou
rant", om in het seizoen 1917 een aantal
exemplaren van dit blad over te nemen,
waarbij het hoofd voor dit aantal zal wor
den gewijzigd in „De Egmondsche Badbo-
de". Verder werd de regeling aan het be
stuur overgelaten.
Vele aangelegenheden werden nog bespro
ken. waarna de vergadering werd gesloten.
UIT BERGEN.
Hoewel door de aankomst van eenige wa
gons kolen, in den eersten brandstoffennood
voorzien kon worden, is thans de toestand
in Bergen ai weer van dien aard, dat er bij
feen brandstoffenhandelaar iets te krijgen is.
enige van hen zijn groote hoeveelheden tur
ven te wachten, doch door de vorst blijven
ook deze uit.
Een schipper, die reeds met 60.000 stuks
te Yv'ormerveer was, doch aldaar ingevroren
raakte, verkocht zijn turven, die voor een
handelaar uit Bergen bestemd waren, te
iVormerveer, aangezien ook daar gebrek
was.
Nu er niets uit Alkmaar vervoerd mag
worden, zitten velen in Bergen, die gewoon
waren uit Alkmaar te betrekken, zonder.
X
COURANT.
„Gloria Mundi",