DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 55.
Honderd en negentiendejaargang.
1917
DINSDAG
6 MAART.
FEUILLETON.
Waarschuwing.
f
Dokter Stillfried
Broodvoorziening.
Eieren.
Groentenhandelaren.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 1,franco door het geheele Rijk f 1,25.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel f 0.121/,. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Met SO ct. oorlogstoeslag op den abonnementsprijs per 3 maanden.
ALKMAAR, 6 Maart.
De stilstand is in het Ancre-gebied nog niet
ingetreden. Al zwijgt het Duitsche legerbe-
richt er over, het Engelsche leert, dat er bij
Gommecourt, in het noordelijk deel dus van
het terugtochtsgebied, nog vorderingen wer
den gemaakt (over een front van 3,2 K.M.
kwamen de Engelschen1 ongeveer 800 meter
vooruit). Het zuidelijk deel der Duitsche linie
blijft echter sinds eenige dagen op zijn
plaats.
De oorlogscorrespondent van de Daily
Chronicle zegt, dat de tijd voor den terug
tocht door de Duitschers verwonderlijk goed
gekozen is, daar er partij getrokken werd van
de felle vorst, terwijl het volgen voor de En
gelschen' sinds het invallen van die dooi,
waardoor het terrein in een poel veranderde,
bijzonder moeielijk viel.
Het weer is sindsdien voor de operaties op
het westelijk oorlogstooneel gunstiger gewor
den, zoodat er wat meer levendigheid
heerscht.
Ten Noorden van de Somme vielen de En
gelschen bij Bouchavesness aan en behaalden
er een plaatselijk voordeel. De Duitschers
verkregen iets meer succes ten oosten van de
Maas, op den rechterrivieroever. Maar de re
sultaten blijven gering.
Nadat de Engelschen de Turken in Meso-
potamië klop hebben gegeven, hebben de Rus
sen in Perzië het voorbeeld van him bondge-
nooten gevolgd en de tegenstanders uit Ha-
madan verdreven, zoo dat deze stad1 zich op
nieuw in Russische handen bevindt.
Hoewel de Engelschen en de Russen elk op
eigen gelegenheid opereeren is er toch wel
eenige samenhang tusschen beide successen.
Immers toen verleden jaar de Turken Koet-
el-Amara op de Engelschen hadden genomen,
konden zij de oprukkende Russen terugslaan
en Hamadan veroveren. Thans hebben de
Turken zich waarschijnlijk ïn Perzië moeten
verzwakken om zich in Mesopotamië sterker
te kunnen maken. Het zou er voor hen ernsti
ger uitzien, indien niet in dit deel der wereld
de hitte zich weldra zal doen gelden, die nog
meer dan de koude de gevechtsactie belem
mert.
President Wilson heeft in zijn afgelegde
verklaring er op gewezen, dat de senaat der
Vereenigde Staten het eenige wetgevende li
chaam der wereld is, dat geen besluit kan ne
men, al is de meerderheid ervoor. Vandaar
dat hij een speciale zitting van den Senaat te-
Roman naar het Duitsch van
DORA DUNCKER.
13)
„Er viel niets te vertellen, jongen. 'kHeb
mijn schilderijen niet verkocht."
„Onzin Gustaaf!'
„Integendeel, gezonde redeneering," zei ze
mei humor en een goede dosis zelfbespotting
„Wie wil helden-motieven in zijn kamer han
gen? Voor verzamelingen bezit ik geen naam
en zal er nooit een krijgen, daar ik geen geld,
bijgevolg ook geen tijd heb om de zaak af te
wachten, toen heb ik gedaan, wat onze oude,
brave leermeester mij heeft aageradenik heb
het schilderen van doeken aan anderen over
gelaten en mij geheel in den dienst der indus
trie gesteld."
„Ben je gek geworden, Gustaaf! Jij met je
groot kunstenaarstalent een handwerk be
oefenen
Zij lachte hartelijk, een gul, vroolijk, onge
dwongen lachen. „M-n groot kunstenaarsta
lent! Och lieve hemel, 't is alsof ik Stillfried
hoor, zooals hij mij dat voor vijf jaar steeds
heeft voorgepraat en ik heb het toen ook wer
kelijk geloofd. Ach, die mooie domme jeugd!"
Zi
t b
mij
Hij resideert deaar boven in Wolkenstein.
.ij trok Robby aan zijn oorlelletje.
„Ik ben bang, dat Stillfried gelegeheid zal
vinden mij weer allerlei moois wijs te maken.
Wist je dat Robby?"
„Geen flaauw idee van. Wij leven hier een
zaam en trotsch als de arend in zijn nest."
„Ik ben hem dadelijk tegen 't lijf geloopen.
Hij schijnt nog altijd de oude te zijn," voegde
Gustava er een weinig nadenkend bij.
Zij waren bij den hoek van het huis geko
men.
,En jij, maak je 't ook goed, ondeugd?"
gen heden heeft bijeengeroepen om het regle
ment te herzien. Ook bracht hij een oude wet
van 1819 in herinnering, welke handelt over
het verzet van Amerikaansche koopvaarders
tegen aanvallen van kapers en vrijbuiters,
maar van de schepen, die aangevallen moch
ten worden, uitzondert „de openlijk gewa
pende vaartuigen van een land, dat op
vriendschappelijken voet met de Vereenigde
Staten staat."
Feitelijk is, zeide de president, Duitschland
niet op voet van oorlog met de Vereenigde
Staten en onderzeeërs zijn „openlijk gewapen
de schepen" van Duitschland.
In de rede, waarmede de heer Wilson zijn
presidentschap aanvaardde, zeide hij, dat hij
het ter zee aangedane kwaad en onrecht niet
op dezelfde wijze wenschte te vergelden, maar
door de bewapening de aanspraken op een
zeker minimum recht en vrijheid wilde be
krachtigen. Hij streeft niet naar verovering,
ook niet naar voordeel en verlangt niets, dat
slechts ten koste van een ander volk verkregen
kan worden.
De Amerikanen zijn door den oorlog tot
wereldburgers geworden, zij kunnen niet meer
terug en de toekomst als natie staat op het
spel.
Wij komen, zeide de president, op voor de
volgende stellingen: dat alle natiën evenveel
belang hebben bij en verantwoordelijk zijn
voor den wereldvrede, dat de werkelijke ge
lijkheid aller naties in alle rechtsvragen, het
werkelijke beginsel van den vrede is, dat de
vrede niet veilig kan gegrondvest worden op
een verondersteld evenwicht van krachten,
dat de zeeën volgens gemeenschappelijke over
eenkomst vast te stellen regels, voor allevolke-
ren in gelijke mate yrij en veilig moeten zijn,
dat de nationale bewapening beperkt moet
blijven tot die kracht welke noodig is om de
orde en de veiligheid in ieder land te waar
borgen, dat het van iedere natie plicht is zorg
te dragen dat alle invloeden die door haar
eigen medeburgers worden uitgeoefend om in
andere landen tot revoluties aan te wakkeren
of aan te zetten krachtig onderdrukt worden.
Voor deze grondstellingen kunnen wij, zoo
eindigde de president, allen op komen.
Oostenrijk heeft een uitvoerige nota aan
Amerika gezonden, waarin de methodes van
de entente-mogendheden bij den strijd der
zee worden besproken, omdat deze de aanlei
ding hebben gevormd tot de verscherpte on
derzeeërs-actie, waartoe Oostenrijk-Hongarije
„Dat moet je mijn meester vragen. Kom je
moet hem eindelijk leeren kennen."
Hand in hand betraden zij den hal. Vader
en zoon stonden naast elkaar hen op te wach
ten.
Gustava bemerkte op den eersten blik, dat
er tusschen den ouden en den jongen Fre-
denskirch zoo goed als geen gelijkenis be
stond. De oude man fijn gebouwd, mager,
met een klein hoofd en fijn gesneden trekken,
een Mommsen-profiel. de zoon, een prachtige
Duitsche reuzen-gestalte, met breede schou
ders. vol kracht. Stillfrieds bewering dat hij
een beer was, schoot haar te binnen. Nu, dat
zou ze wel zien.
Beide heeren traden haastig op de binnen-
tredenden toe. „Mijn zoon," zei de rector met
een eenigszins ouderwetsche handbeweging.
„Mijn meester," zei Robby, waarbij hij den
fabrikant steoig bij den arm greep.
„En dat is mijn geliefde Gustava."
Het gesprek vlotte spoedig, dat wil zeggen,
de oude heer praatte opgewekt met broeder en
zuster. Er was zooveel te vertellen, dat men
geen eind kon vinden.
De jonge Fredenskirsch had zich een wei
nig apart gehouden. De drie anderen waren
immers van hun kennismaking te Gotha meer
eigen met elkaar en hij behoorde niet tot de
genen, die zich gemakklijk en snel in en nieu
wen toestand en met nieuwe menschen thuis
gevoelen. Pas na de thee, die door het kamer
meisje werd rondgediend, raakte hij met de
zuster van zijn pupil in gesprek.
„Zeg u eens ronduit, mijnheer Fredens-
kirch," had juffrouw Hill gevraagd, „is u
over mijn broeder tevreden?"
De oude heer en Robby hielden zich bij de
bibliotheekkast achter in de hal op.
Oscar Fredenskirch aarzelde een oogenblik
voordat hij een antwoord gaf. De mooie voor
name verschijning van de vreemde bracht
hem in verwarring. Het was eindeloos lang
geleden, dat hij met een beschaafde dame had
en zijn bondgenooten zijn overgegaan en ten
slotte onomwonden wordt verklaard, dat de
neutralen zich niet hebben te bemoeien met de
militaire operaties der oorlogvoerenden en
zich niet als rechters hebben op te werpen
over de middelen, die de strijdenden tegen el
kaar aanwenden. De nota geeft den indruk,
dat men te Weenen het behoud van de goede
betrekkingen niet meer mogelijk acht.
Tegenover de Vlaamsche activisten, waar
over hier ter plaatse gisteren werd geschre
ven, staan de passieven. Zij wenschen Vlaan
deren ook Vlaamsch, maar pas na België's
herstel. Van actie, van activiteit voor de
Vlaamsche wenschen gedurende den oorlog
willen zij niet weten, zij begeeren geen guns
ten en gaven van den overweldiger van htm
land, zij staan tegenover alle pogingen, om
die te verwerven, passief.
Enkele hier te lande vertoevende passieven
hebben zich over de bestuursscheiding, door
den rijkskanselier aan een vertegenwoordi
ging van den Vlaamschen raad toegezegd,
uitgesproken. Zij zijn van oordeel, dat
Duitschland slechts beoogt tweedracht te
zaaien onder het volk van België en in de
Vlamingen, die zich voor dit Duitsche Absa-
lom-spel leenen, zien ze niets anders dan
Duitsche agenten, die een speeltuig in handen
van den heer von Bethmann Hollweg zijn en
met hem te Berlijn comedie hebben gespeeld.
Men spreekt van onkruid in de Vlaamsche be
weging, door den vijand gemest. Men acht
deze Vlamingen een even groot gevaar als de
Duitschers. En men beschuldigt hen zelfs
van landverraad.
Daar is ongetwijfeld voor dit alles veel te
zeggen. Het geval van onderdanen van een
bezetten staat, die tegen den wensch en den
wil van hun regeering naar de hoofdstad van
het vijandelijk land trekken, welks regeering
waarlijk niet op de meest zachtzinnige wijze
is opgetreden, teneinde er te smeeken om een
regeeringsmaatregel, dezen als een geschenk
uit des vijands hand ontvangen en zelfs aan
een „bieravondje" deelnemen, het is, zooals
wij gisteren schreven, buitenissig.
Maar alvorens een oordeel te vellen, dient
men af te wachten, wat de activisten ter ver
dediging van hun houding kunnen aanvoeren.
FRANKRIJK.
WEDEROPBOUW VAN
FRANSCHE DORPEN.
Havas meldt, dat het Fransche Staatsblad
het besluit publiceert met betrekking tot de
bevoegdheden van het departement, dat be
last is met het herstellen der schade, die
omgegaan. Hij meende den juisten toon in
zijn jarenlangen omgang met arbeiders en
ondergeschikten verleerd te hebben. Haperend
begon hij doch langzamerhand sprak hij
vloeiender. Hij beweerde, dat hij nu volkomen
over Robby tevreden was. Alles wat ernstigen
arbeid in net eerste jaar had verhinderd, bui
en van traagheid, aangenomen gewoonten uit
het gemakkelijke leven in een groote stad,
kleine vluchtigheden, waren volkomen over
wonnen. Hij had nu de beide eerste en moei
lijkste leerjaren achter zich. Van den eersten
October af zou hij aan een van zijn werk
meesters worden toegevoegd. En hij dacht
hem met Paschen in de kunstaf dee ling te
brengen.
„En daarmee zal dan ook Robert's leertijd
bij mij afgeloopen zijn," besloot hij zijn me-
dedeeling.
„Daar heb ik ook al aan gedacht," ant
woordde Gustava, die opmerkzaam naar hem
had geluisterd. „Waar dunkt u dat wij hem
dan het beste heenzenden?"
Onwillekeurig had zij „wij" gezegd.
Op Fredenskirch's open gelaat was een
kleine verlegenheid merkbaar. Het had plot
seling iets beklemmends voor hem, dat er tus
schen deze mooie en voorname vrouw en hem
iets gemeenschappelijks zou kunnen bestaan,
maar hij vermande zich spoedig.
„Mij dunkt het eerst n aar Frankrijk en
dan naar Engeland. Wat de decoratiekunst
betreft, staat de Fransche poseleinindustrie
nog altijd bovenaan. De roem van -Sèvres
handhaaft zich nog altijd. Van hetgeen dien
eens heeft gevestigdde zuiverheid der te ver
werken materialen, de schoonheid der teeke-
ning uit een oogpunt van kunst, de sierlijk
heid van vorm, den rijkdom der kleuren valt
voor ons Duitschers nog altijd veel te leeren.
Voor Engeland is het fabriceeren van zachter
porcelein, zooals men dat in Chelsea voor het
eersteerst produceerde, van beteekenis. De
vermenging van caolin met beenderenmeel
door den oorlog is aangericht aan de wo
ningen. Er zijn ongeveer 1000 Fransche
gemeenten welke zijn bevrijd, na min of
meer door den invaller te zijn beschadigd.
De statistieken, betrekking hebbend op 754
van deze gemeenten, toonen aan, dat 256
slechts licht beschadigd zijn; minder dan
5 pet. der huizen zijn daar vernietigd. Ver
der zijn er 350, waar het aantal afgebroken
huizen varieert van 5 tot 50 pet. en 147 waar
die verhouding zich beweegt tusschen 50 en
100 pet. Van de 754 aldus onderzochte ge
meenten, zijn 46.263 huizen geheel of gedeel
telijk vernietigd, behalve 331 kerken, 379
scholen, 221 gemeentehuizen en meer dan
400 andere gebouwen of kunstwerken. De
overige heroverde gemeenten zijn nog niet
onderzocht, omdat zij zich te dicht bij bet
front bevinden en eiken dag bloot staan aan
verdere beschadiging.
KORTE BERICHTEN.
De Spaansche ministerraad heeft be
sloten het opnemen door de couranten van
berichten omtrent aankomst, vertrek en be
stemming van koopvaardijschepen te verbie-
den.
- Te Geneve is een naamlooze vennoot
schap opgericht, die naar de oprichting van
een Zwitsersche koopvaardijvloot streeft.
Ten behoeve van de volksvoeding in
Duitschland werden groote hoeveelheden in
de Oostzee gevangen visch in beslag geno
men.
Wolff meldt dat gisteren in 't geheel
door de Duitschers 18 vijandelijke vliegtui
gen zijn omlaag gehaald.
Het Engelsche stoomschip Copenhagen
van de Harwich lijn (2570 ton) is getorpiL-
leerd.
In de eerste maand van de vrijwillige
rantsoeneering voor Engeland, Februari, is
het vleeschverbrmk te Londen met 25.9 per
cent verminderd.
Daar het Zweedsche parlement de ge
vraagde oórlogskredieten niet toestond, heeft
het Zweedsche kabinet ontslag aangevraagd,
op verzoek van den koning blijft het echter
voorloopig aan.
De Engelsche admiraliteit deelt mede
dat op 1 Maart een Engelsche torpedojager
met man en muis in de Noordzee is vergaan.
Tengevolge van papiernood, voortko
mende uit transportmoeilijkheden, worden de
Oostenrijksche couranten verkleind
Er dreigt een mijnwerkersstaking in
Zweden, wegens mislukken van loononder
handelingen, de staking zou 25.000 man om
vatten.
Volgens de Matin willen groote banken
te Nieuw-York 5 milliard renteloos voor
schieten aan de Entente.
- In neutrale havens liggen 553 Duitsche
schepen, te zamen metende 2,100,000 ton.
NEDERLAND.
HET STOOMSCHIP „WILIS".
De onderhandelingen van ae N. O. T. met
de Engelsche regeering hebben tot resultaat
gehad, dat het stoomschip „Wilis", van den
Fredenskirch schrikte. Hoe dwaas om te
genover een dame in de bijzonderheden van
het vak af te dalen.
„Vergeef mij, juffrouw Hill Het was zeer
onhandig van mij u met technische verklarin
gen te vervelen
„Dat verveelt mij niet in het minst, mijnheer
Fredenskirch. Laat ons niet van het onder
werp afstappen. Ik wou u juist vragen of het
ook nu nog zoo is, dat bijna alle kleuren na
het branden van het porselein anders uitval
len dan zij oorspronkelijk zijn aangebracht?"
Oscar Fredenskirch kwam er niet meer toe
een antwoord te geven. Den levendigen Robby
was het niet mogelijk zijn ongeduld, om zijn
zuster weer voor zich te hebben, nog langer te
bedwingen.
„Is de kritiek nog altijd1 niet afgeloopen,
goede vrienden? Lieve hemel wat moet ik
voor een tweebeenig monster zijn, dat mijn
meester zoo lang noodig heeft mij over den
hekel te halen."
Gustava vond het eigenlijk niet aangenaam,
dat de jongen haar stoorde. Zij had nog een
heel andere, een bepaald persoonlijke vraag
op het hart. Maar alles wel beschouwd, was
er morgen en overmorgen toch ook nog een
dag en misschien was het beter niet dadelijk
met de deur in huis te vallen. Oscar Fredens
kirch was haar nu nog wildvreemd. Zij wist
niet hoe hij het zou opvatten, wat zij hem van
plan was voor te stellen. Dus vond zij het
goed, dat Robby met haar wilde vertrekken.
Waarom eerst laten inspannen? Als Gustava
niet te moe was en hij wist dat zij nooit te
moe werd wou hij haar over den Schnec-
kenkegel naar Wolkenstein brengen Bij het
prachi
weg. Hij ging dan in het donker alleen over
vallen van den avond was dat een prachtige
den straatweg terug. Dokter Stillfried, wiens
gezelschap volgens zijn herinnering heel pret
tig en vroolijk was, moest in elk geval nog
tig en vroolijk was, moest in elk geval nog be
groet worden.
De D;recteur van het Distributiebedrijf van
Alkmaar deelt mede, dat tot en met 8 Maart
alsnog de gelegenheid wordt opengesteld, den
wensch te kennen te geven, hoeveel witte
brood-, bruinbrood- en1 of roggebroodkaarten,
houders van legitimatiekaarten, voor het vol
gend tijdperk van 4 weken wenschen te ont
vangen.
Alkmaar, 6 Maart 1917.
De Directeur voornoemd,
D. SCHENK.
De Directeur van het Distributiebedrijf te
Alkmaar deelt mede, dat de maximumprijs
van versche eieren is bepaald op 9 cent.
Alkmaar, 6 Maart 1917.
De Directeur voornoemd,
D. SCHENK.
De Directeur van het Distributiebedrijf al
hier, deelt aan H.H. Groentenhandelaren me
de, dat de inlevering van ledige groentenva-
ten moet geschieden, Donderdagmorgen aan
het Pakhuis, Voordam 5.
Alkmaar, 6 Maart 1917.
De Directeur voornoemd,
D. SCHENK.
KEURING VAN MILITIE-
EN LANDSTORMPLICHTIGEN.
De BURGEMEESTER van ALKMAAR
WAARSCHUWT DE MILITIE- EN
LANDSTORMPLICHTIGEN, zich er wel
voor te wachten, zich met tusschenpersonen
in verbinding te stellen om voor den dienst
afgekeurd te worden, omdat, indien zij in
derdaad ongeschikt zijn, de afkeuring ook
zonder de tusschenkomst van die personen
zou plaats hebben.
Nadrukkelijk wordt de aandacht gevestigd
op artikel 206 van het Wetboek van Straf
recht, onder meer inhoudende:
Met gevangenisstraf van ten hoogste
twee jaren wordt gestraft
lo. hij die zich opzettelijk voor den dienst
bij de Militie ongeschikt maakt of laat ma
ken;
2o. hij die een ander op diens verzoek op
zettelijk voor den dienst ongeschikt maakt.
Indien in het laatste geval het feit den
dood ten gevolge heeft, wordt gevangenis
straf van ten hoogste zes jaren opgelegd.
Alkmaar, 5 Maart 1917.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
Rotterdamschen Lloyd, hetwelk met lading
en passagiers op haar uitreis naar Neder-
landsch-Ind'ië ongeveer drie weken in de ha
ven van Bergen lag te wachten, thans de
vaart naar Indië via Halifax kan vervolgen,
terwijl het schip geen haven in Engeland be
hoeft aan te doen.
Op zijn haastige, levendige manier voor
kwam het jongemensch, dat er een ander
voorstel aan de hand werd gedaan; hij nam
zijn zuster eenvoudig bij de hand en liep na
een kort afscheid met haar door het hekje der
omheining regelrecht het bosch in.
„Dus mijn lieve juffrouw Gustava, u be
looft het mij heilig en vast, dat u Wolkenstein
niet voor den vijfden September zult verla
ten."
„Ja, ja, dat beloof ik. Maar ik begrijp niet
waarom u dat beroemde feest zoo lang wilt
uitstellen. Het weer is prachtig uw patiën
ten huhkeren er naar en u zelf hebt mij bij
mijn aankomst gezegd, dat het bepaald was,
dat alles tegen den acht-en-twintigsten Au
gustus in gereedheid moest wezen
Stillfried en juffrouw Hill wandelden on
der dit gesprek in het parkachtig aangelegd
terrein achter het huis op en-neer. Gustava
keek voor zich uit naar de donkere bergen
Stillfried wendde geen oog af van haar mooi
ezicht, haar slanke gestalte, die iets kinder
ijks en zeer jongs had in de witte eenvoudige
japon.
Al was het werkelijk zoo, als Gustava hem
had1 gezegd, dat zij en Robby na haars vaders
dood zonder eenig vermogen waren achterge
bleven, dat zij op hun werk waren aangewe
zen, dan had de plotselinge omkeer in htm
omstandigheden toch in geen geval eenigen
invloed op haar uiterlijk gehad. Haar stem
ming was zoo opgewekt en gelijkmatig als
ooit, zij was oprecht en ronduit, haar manier
van zich te geven was als vanouds, voornaam
ongedwongen Of zij zich zuiniger kleedde
wist Stillfried niet te beoordeelen. Maar hoe
het ook zij, haar prachtige gestalte bezat nog
denzelfden onnavolgbaren chic als toen zij
zich in de kostbaar ingerichte vertrekken in
de Fasantenstrasze te Berlijn bewoog.
Wordt vervolgd.
AARSCHE COURANT.
Ria
H -
1