DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
RantsosnBerings-artikGlGn.
No. 60.
Honderd en negen&endejaaFgang
MAANDAG
12 MAART.
FEUILLETOB.
Dokter Stillfried
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 1,franco door het geheete Rijk f1,25.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel 0.121/»- Bij groote contraeten rabat. Qroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
NEDERLAND.
Met 20 ct. oortogstoeslag op den abonnementsprijs per 3 maanden.
ALKMAAR, 12 Maart.
Bagdad is thans door de Engelschen geno
men.
Donderdagnacht, bij maanlicht, zijn de En-
gelsche troepen op verrassende wijze een rech
terzijriviertje van den Tigris, de Dialah,
overgetrokken, welke ongeveer .12 K.M. ten
z.oosten van Bagdad loopt. Daar hebben de
Turken, sinds eenigen tijd door de Engelsche
cavalerie scherp achtervolgd, nog gepoogd
stand te houden, en het gevaar voor de be
dreigde stad af te wenden. Maar in de hard
nekkige gevechten, temidden van een zand
storm en een bevigen orkaan geleverd, moes
ten zij het onderspit delven, zij werden van de
eene achterwaartsche stelling in de andere te
ruggedreven en Zondagmorgen werd Bag
dad, de oude-Kaliefen-stad, de bakermat der
Turken, het eind-punt van -den bekenden
Duitsch-Turkschen spoorweg, door de Engel
sche troepen bezet.
Het kan verkeeren
Bijna een jaar geleden, schreef de Manches
ter Guardian: „Mesopotamië is still one of
our greatest anxieties."
En nu, in plaats van een bron van angst
en vrees te zijn, is Mesopotamië voor de En
gelschen geworden een oorzaak van blijd
schap en voldaanheid.
Reeds in December 1914 hadden de En
gelschen troepen in de Perzische golf geland,
welke een expeditie tegen Mesopotamië
moesten uitvoeren, teneinde daar den spoor
weg in handen te krijgen, welke Duitschiand
met Aziatisch Turkije verbindt, het eerste
land een voorsprong geeft in het wereldver
keer en bij den afzet der nijverheidsproducten
en welke Engeland zoo heel goed kan ge
bruiken voor een verbinding te land tusschen
Egypte en Britsch Indië. Eerst in het laatst
van December 1915 had de opmarsch naar
Bagdad plaats, dOch deze was niet voldoende
voorbereid en geschiedde te snel, zoo dat hij
op de nederlaag bij Koet-el-Amara (April
1916) uitliep.
Terwijl pogingen, om op den Balkan de
spoorwegverbinding aan te tasten, mislukten,
werd een nieuwe Bagdad-expeditie uitgerust,
welke In het laatst van December verleden
jaar een aanvang nam. Verrassend snel
maakten de Engelschen de laatste dagen vor
deringen naar het thans bereikte resultaat
te oordeelen, is de opmarsch ditmaal uitne
mend voorbereid en stelselmatig uitgevoerd.
En de Turken?
Men heeft den laatsten tijd weinig van hen
vernomen. Het maakte den indruk, dat zij niet
Roman naar het Dnitseh van
DORA DUNGKBR.
18)
Zij kon hem onmogelijk zeggen, dat dj
geen tweede maai zijn toom zou kunnen
verdragen en in het diepst van haar hart
overtuigd was, dat hij weer boos op haar
zou worden, zoodra zij succes had met de
behandeling der oude dame. En hij had toch
ook jarenlange ervaring, terwijl zij Al
mislukte hem af en toe ook uit een voor haar
onverklaarbare oorzaak de behandeling van
een ziektegeval, zij wilde hem toch in eigen
oogen niet vernederen.
Stillfried was reeds weer ongeduldig en
zenuwachtig geworden. Haar lang stilzwij
gen kwelde hem. Wat dacht zij, wat nam zij
hem kwalijk? Vermoedde zijWat zij
hem op het spoor gekomen?
Hij trad heel dicht op Gertrude Kleemann
toe en vroeg haastig en gebiedend:
„Wat bedt u tegen mij, juffrouw Klee
mann? Ik wil het weten."
Zij hield haar hoofd afgewend.
Hij kon dus niet zien, dat er een glans
kwam op haar gelaat, dat haar zachte oogen
straalden, dat uit haar geheelc wezen een
ontroering sprak, die zij nauwelijks in staat
was te verbergen. Na de lange weken,
waarin het haar zonder geestelijke gemeen
schap met hem was voorgekomen alsof zij
leefde in een barre woestenij, vond zij deze
bepaald persoonlijke vraag, zelfs ondanks
den ruwen vorm reeds een stukje geluk, zoo
iets als nieuwe zonneschijn.
Maar toch, wat moest zij tegen hem zeg
gen? Zij kon oiflt liegen. In dit uur eer
zoo goed georganiseerd waren als voorheen
onder von der Goltz pacha. Stonden ze nog
wel onder Duitsche leiding? In de Turksche
Kamer heeft Enver pacha op hetzelfde oogen-
blik, waarop de stad viel, nog over haar lot
kunnen zwijgen en enkel gezegd, dat men aan
het front in Mesopotamië als gevolg van de
militaire maatregelen ten noorden van den
Tigris teruggetrokken wasl
Tegelijkertijd deelde de vice-generalissimus
aan de Kamer mede, dat men aan het Perzi
sche front op grond van gelijke overwegingen
was teruggetrokken.
Zooals men weet gaat de opmarsch der En
gelschen, thans bekroond door het bezit van
een der kernpunten van des kaliefs gezag, dat
de geloovige Turken zich ongetwijfeld zeer
zullen aantrekken, gepaard met een opmarsch
der Russen in Perzië. Beide operaties grijpen
zoo goed in elkaar, dat de Turken in Perzië,
die zich op een afstand van 100 K.M. ten
oosten van Bagdad bevinden, in een critieke
positie verkeeren en gauw beenen moeten ma
ken, willen ze niet worden afgesneden. Men
hoort dan ook, dat dit Turksche leger met
groote snelheid terugtrekt. Of het nog ontko
men zal?
Te verwachten valt, dat ook de Russen
Bagdad zullen bereiken, zoodat de entente
in dit deel der wereld dan baas zal zijn
en er met het oog op vredesonderhandelingen
iets van beteekenis is behaald, dat eenigermar
te opweegt tegen gebieden, door de groep der
midden-mogendheden bezet. Tenzij dë kans
opnieuw mocht keeren, de oorlog lang genoeg
duurt en de Turken en Duitschers in staat
zijn om de Engelschen en Russen andermaal
terug te drijven, wat wel niet waarschijnlijk
lijkt, daarom echter niet geheel onmoge
lijk is.
Aan de Ancre blijft dë toestand gelijk. Op
nieuw zijn, volgens het Duitsche legerbericht,
achterhoede-afdeelingen volgens bevel op de
hoofdstellingen teruggetrokken, hetgeen in het
Engelsche legerbericht aldus luidt: wij heb
ben Irlis (4 K.M. ten Westen van Bapaume)
bezet.
Overigens heerscht er meerdere bedrijvig
heid en wordt er over en weer krachtige druk
uitgeoefend, zonder dat er nochtans voordee-
len van beteekenis worden verkregen. De
Duitschers zeggen in Champagne de bekende
hoeve te hebben hernomen, hetgeen de Fran-
schen, die hier gestemd worden door Russi
sche troepen, evenwel ontkennen.
Verder zij aangeteekend, dat in het Ehilt-
sche hoofdkwartier besprekingen worden ge
houden tusschen de leiders van de Ehiitsche
en Oostenrijksch-Hongaarsche legers.
Tot bewapening der koopvaardijschepen is
thans in de Vereenigde Staten besloten. Pre
sident Wilson schijnt van zijn juridische ad
viseurs geleerd te hebben, dat het wel mag.
Naar de Matin" verneemt, heeft de admi
raliteit der Vereenigde Staten gelast alle
koopvaardijschepen, die zich naar het versper
de gebied begeven, te bewapenen.
Er moet een officieuse kennisgeving zijn
uitgevaardigd, volgens welke Amerikaansche
schepen op Duitsche onderzeeërs mogen vu
ren, als ze deze in zicht krijgen. De Ameri
kaansche gezagvoerders zouden dus vrijheid
krijgen, een onderzeeër aan te vallen, eer deze
een torpedo of granaat heeft afgevuurd. Er
moeten voldoende kanonnen en kanonniers
beschikbaar zijn voor de schepen, die uiterlijk
over zeven dagen zouden beginnen uit te va
ren. De gezagvoerders zullen verzegelde
orders verkrijgen over hetgeen ze te doen zul
len hebben. Van andere zijde wordt echter
medegedeeld, dat de reeders niet zoo heel
veel voor bewapening voelen, omdat de ver
zekering tegen molest voor gewapende sche
pen moeielijk is en de president over geen
middelen beschikt om hen voor verliezen scha
deloos te stellen.
Ook wordt gemeld, dat Amerika bezig is
een groote vloot van houten schepen in het
leven te roepen, om Engeland van voedsel te
helpen voorzien en om de onderzeeërs te hel
pen bestrijden. Men zou hout gebruiken om
ook profijt te kunnen trekken van de diensten
der kleine werven, men hoopte het eerste vaar
tuig binnen1 twee maanden gereed te hebben
en dan per week 30 a 50 af te leveren.
De berichten geven te verstaan, dat er geen
enkel verantwoordelijk persoon in de Veree
nigde Staten is, die den oorlog niet onvermij
delijk acht.
Onder de getorpilleerde schepen behoort de
Storstad, een Noorsch vaartuig, dat voedsel
naar het bezette België moest overbrengen en
voorzien was van de bijzondere onderscheids-
teekenen. Aan de Storstad was een droevige
herinnering verbonden: dit schip deed door
aanvaring den 29sten Mei 1914 de Empress
of Ireland zinken, waardoor honderden om
het leven kwamen, wat toen nog algemeene
deernis verwekte.
De teekenen van toenemende zenuwachtig
heid onder de volkeren vermeerderen bij den
dag. In de parlementen worden woorden ge
bezigd en feiten medegedeeld, welke een jaar
geleden niet werden vernomen. De voedsel-
lijk zijn, alles weer op 't spel zetten, dat ging
haar kracht te boven.
Het antwoord bleef haar gespaard. Van
de overzij kwam Gustava met Marietje aan,
zij waren nauwelijks meer dan vijftig schre
den van hen af. Beiden waren tot aan de
unten van hun neus beladen. Gustava droeg
aar groote studielamp, een reusachtig bou
quet veldbloemen en haar schilderspara-
pluie. Marietje den schildersezel en den
vouwstoel.
Toen Gustava beiden in 't oog kreeg, ver
haastte zij haar tred en liep op het jonge
meisje toe. Stillfried, die zich meer dan ooit
over de zwijgzame Gertrude ergerde, ging
haar tegemoet.
Gustava hield hem het groote bouquet
dicht onder den neus.
„Daar, verberg u en schaam u dokter.
Hoe kan men een jong, hulpeloos meisje,
zooals uw nicht, zoo behandelen? U moet
dadelijk een vriendelijk woord tegen haar
zeggen en haar troosten. Zij heeft een brief
van haar vader in den zak, die zij bijna reeds
met haar tranen heeft doorweekt."
Gustava liet hem staan en begroette Ger-
trude Kleemann. Op den eersten blik zag zij,
dat er iets tusschen haar en Stillfried was
voorgevallen. Stillfried liet haar daarover
ook niet lang in het onzekere.
„Misschien gelukt het u, deze eigenzinni
ge jonge dame tot andere gedachten te bren
gen zei hij op een toon, die het midden
hield tusschen ergernis en gedwongen hu
mor. „Zij heeft mij gladweg geweigerd de
hand der oude pianotante te behandelen. Re
denen onbekend. Tusschen vrouwen bestaat
immers zoo'n zekere soort van vrijmetselarij
Misschien vindt u door middel van sugges
tie den sleutel tot deze verstokte ziel, juf
frouw Hill."
Na deze woorden kaarde hij zich haastig
naar zijn nicht toe, die in een neerslachtige
houding aan den kant van den weg stond en
er op wachtte door Stillfried voorbijgelaten
of aangesproken te worden.
„Wel, al weer in den put, Mieze? Een
brief van papa? Heb je dien reeds aan je
bondgenooten, tante Amalie en Radtke, laten
zien?"
„Radtke?" Marietje's toornige blauwe
oogen schoten vonken, alsof hij minstens
van haar had verlangd, dat zij een luipaard
uit de vrije hand zou voederen of met een
spin, waarvoor zij zoo bang was, naar bec
moest gaan. „De heer Radtke bestaat niet
meer voor mij."
„Ah zoo, ja juist, dat ik dat ook kon ver
geten," zei Stillfried goed gehumeurd, terwijl
hij zijn lachen nauwelijks kon inhouden. „Be
vrijd je van je bagage en kom op mijn kamer
Het is trouwens dadelijk tijd voor het spreek
uur."
Zacht gestemd door het vooruitzicht, dat
haar oom haar ten minste wilde aanhooren
liep Marietje zoo haastig weg als haar zware
last haar dat toestond.
De berde dames waren reeds in huis ver
dwenen.
Stillfried floot Pappenheim, die aan den
anderen kant van het grasperk op het werk
van den tuinman toekeek en zeer onnoodig
stond te lanterfanten.
„Noodig vind ik dat juist niet," brotöde de
badknecht bij het roepen van zijn meester en
haastte zich niet bijzonder om over het gras
perk heen te komen.
Eindelijk stond hij in de stramme houding
die Stillfried van hem verlangde, voor dezen,
„Niets nieuws voorgevallen?"
„Nee, dokter Juffrouw Mengegold heeft
niet willen baden. Maar dat is niets nieuws,
nee. Het bad, tweede soort natuurlijk, anders
doet 't de juffrouw uit het Polealand of daar
voorziening geeft daartoe in verschillende
landen aanleiding de Fransche Kamer
maakt een gunstige uitzondering, omdat
daar met op één na algemeene stemmen een
motie van vertrouwen in de regeering in ver
band met het vraagstuk der levensmiddelen
voorziening is aangenomen.
Een ernstig bericht seint Reuter uit St. Pe
tersburg. Daar is blijkbaar meer gebeurd dan
wij weten. Duitsche bladen meldden reeds, dat
alle redenaars in de Doema den troosteloozen
toestand op het gebied der levensmiddelen-
voorziening schetsten, terwijl de regeering ge
demoraliseerd werd genoemd en haar werd
verweten, dat zij Rusland naar den afgrond
dreef.
Reuter doet thans weten, dat de bladen niet
verschijnen en de. trams niet rijden, en dat de
gamizoens-commandant een proclamatie
heeft uitgegeven, waarin o.m. wordt gezegd
„Ten gevolge der ongeregeldheden van de
laatste dagen, geweldpleging en aanvalspo-
gingen tegen politie en soldaten, zijn samen
scholingen in de straten verboden. De bevol
king wordt gewaarschuwd, dat de troepen
last hebben van de wapens gebruik te maken,
en voor geen enkelen maatregel om de orde in
de hoofdstad te herstellen, terug te schrikken."
m
KORTE BERICHTEN.
Het Deensche stoomschip Frederik
VIII, met den vroegeren Duitscken gezant in
de Vereenigde Staten, Oraaf Bernstorff, aan
boord, is te Christiania aangekomen en ver
vervolgens naar Kopenhagen vertrokken.
De Amerikaansche gezant te Tokio, de
heer Guthrie, is aan een beroerte overleden.
Het Noorsche stoomschip Storstad
(6000 ton) in dienst van het Belgische onder
steuningsfonds is zonder waarschuwing ge-
torpilleerd, er worden 30 leden van de beman
ning vermist
Aan het slot van de behandeling van de
interpellaties over de levensmiddelenvoorzie
ning heeft de Fransche Kamer met 296 tegen
1 stem een motie van vertrouwen in de regee
ring aangenomen.
Lord Northcliffe had in zijn laatste re
de verteld dat er meer dan 50,000 Amerika
nen in de gelederen der geallieerden in
Frankrijk meevechten.
Het Duitsche legerbericht verklaart dat
Vrijdag aan het Westfront 12 vliegtuigen
zijn neergeschoten door de Duitschers.
Verschillende scholen in het district
„Groot Berlijn" zijn in verband met de kolen-
schaarschte weer gesloten.
De volgende schepen zijn, naar Wolff
meldt, door Duitsche onderzeeërs vernield:
het Italiaansche stoomschip Porto di Smima
(2576 ton), de Italiaansche zeilschepen Vene-
re (290 ton), Teresidet 212 ton), Svinzenzo
(150 ton) en Emancipata (50 ton), en voorts
het Grieksche stoomschip Nikolaos (1215
ton).
De DIRECTEUR van het DISTRIBUTIE
BEDRIJF te ALKMAAR brengt ter kennis
dat BESTUURDERS van ZIEKENHUIZEN,
HOTELS, GESTICHTEN enz. ten zijnen
kantore, LANGESTRAAT 58, BESTEL-
KAARTEN ter invulling in ontvangst kun
nen nemen.
Alkmaar, 12 Maart 1917.
De Directeur voornoemd,
D. SCHENK.
ge'
tie
In zake het complot tegen de ministers
Lloyd George en Henderson, waarbij vier
personen betrokken zijn, beschuldigd van sa
menzwering en moord, werd Zaterdagavond
uitspraak gedaan. Veroordeeld werden: Me
vrouw Wheeldom tot tien jaar, Alfred Mason
tot zeven jaar, en Winnie Mason tot vijf jaar
dwangarbeid. Harriet Wheeldom werd niet
schuldig bevonden.
In een der reserve-lazaretten in Duitsch
iand is een school opgericht voor soldaten,
die door hersenverwondingen in him geeste
lijke vermogens geleden hebben. Daar zijn on
derwijzers van scholen voor achterlijke kinde
ren werkzaam.
Op de Fransche spoorwegen is met in
gang van 5 dezer een zeer beperkte dienst in-
;evoerd. Bovendien zijn de sneltreinen opge
ven.
Te Keulen zijn in Februari 1.1. tegen
877 personen vervolgingen ingesteld wegens
overtreding der levensmiddelenvoorschriften.
Volgens Havas plaatst de prefectuur
van de Somme in de bladen een verbod aan
cin deren om lekkernijen van den grond op te
rapen en te eten. Bij onderzoek zou zijn ge
bleken dat door vliegtuigen boven Amiens
neergeworpen lekkernijen cholera-, pest- en
dysenteriebacillen bevatten.
Naar aanleiding van de rede van mi
nister Viviani in de Sorbonne verklaart de (of
ficieuse) Norddeutsche Allgemeine Ztg., dat
van teruggave van Elzas Lotharingen aan
Frankrijk nooit sprake kan zijn en dat de,
Franschen goed zullen doen zich die illusie
uit het hoofd te zetten.
Den Roemeenschen generaal Sotsjek
zou tot 5 jaar gevangenisstraf veroordeeld
zijn wegens onvoldoende maatregelen ter ver
dediging van Boekarest.
DE SCHEEPVAART OP ROTTERDAM.-
Tot Zaterdagochtend zijn in de Rotter-
damsche haven binnengekomen 19 schepen,
tegen de week te voren 8. Hiervan waren er
2 Nederlandsche, 14 Engelsche waaron
der een convooi van 13 en 3 Noorsche.
Het aantal vertrokken schepen bedroeg 14,
tegen de week te voren 11. Er voeren uit:
3 Nederlandsche, 7 Engelsche, 3 Noorsche
en 1 Grieksch schip.
ONZE GRAANVOORZIENING.
Naar van welingelichte zijde gemeld
wordt, is. in verband met de van 15 Maart
af door de Duitsche regeering volledig vei
lig verklaarde vaargeul van Nederland naar
uit de buurt, niet 'eb ik toen dadelijk aan dien
krantensinjeur nou, 'oe 'eet 'ij fbch ook
weer was 't niet bij
„Hummel, Pappenheim."
„Zeker, zoo is t. De dokter maakt mij be
schaamd, gegeven en een kouden omslag
op 't hoofd God beware, wat 'eeft die een
schedel als 'n hippopotamus. Als daar niets
anders uit moet komen dan verzinsels dan zou
mij dat toch waarachtig verwonderen."
Als Stillfried slecht gehumeurd was, luis
terde hij toch met genoegen, zelfs over den
vastgestelden tijd naar dien waschechten
Berlijner. Pappenheim was voor hem op Wol-
kenstein wat voor hem in Berlijn een kort be
zoek in den Metropol of in een cabaret zou
zijn geweest, een kleine onfeilbare opfris-
sching bij kwellende ontevredenheid met zich
zelf.
„Nu en verder?"
De oude man wreef over zijn koperkleuri-
gen neus, waar midden op een kleine wrat
troonde.
„Niets van belang. De overste heeft zijn
warme omslagen op het lijf gekregen. Groote
goedheid, dat men zoo wat lijf kan noemen
Noodig vind1 ik dat niet
„Maar ik wei Pappenheim."
„Neem mij niet kwalijk, dokter, een strijk
plank is een 'boggebergte daarbij. Nu ja, dat
zullen wel zoowat alle ebenementen geweest
zijn."
„En de hand der pianiste?"
Pappenheim maakte met beide armen een
afwerend gebaar.
„Aan die waag ik mij niet, dat is vrouwen
zaak. Die is mij te preutsch en te sentimen
teel en jammert als een kat, dat zij zich nooit
weer op een rammelkast zal kunnen producee-
ren. Nu 'n Joachim zal ook wel niet aan 'aar
verloren gegaan zijn."
Stillfried glimlachte. „Schaapskop. Dat was
oorwegen, door de reeders nog geen be-
immers 'n vioolspeler. En schei nu uit met Je
gerammel, Pappenheim. Verkleed je vlug. Je
moet naar de post en1 bovendien een paar
boodschappen voor mijn zuster doen."
Pappenheim dat dit bevel in stramme hou
ding ontvangen Daarop sloeg hij de hakken
tegen elkaar en maakte rechtsomkeert.
Toen hij den dokter den rug had
toege
keerd, bromde hij verdrietig zijn geliefkoosde
lijfspreuk: „Nöoaig vind ik dat nu bepaald
met." Hij had juist tegen den tuinman hoog
opgegeven van zijn dagelijksch namiddag
slaapje. Hij vond het dus alles behalve pri
tig dat die hem in plaats daarvan voor dienst
verrichtingen zou zien afmarcheeren.
Marietje wachtte reeds met den brief van
haar vader in de hand op haar oom. Zwij
gend legde zij dien voor Stillfried, die naar
zijn schrijftafel was gegaan.
Het schrijven van den ouden tooneelspeler
was uit Weenen gedateerd en luidde
„Mijn lief kind, mijn goede trouwe doch
ter!
Je zult zeker verbaasd zijn een brief van
mij uit Weenen te krijgen. Het is een laatste
poging geweest, maar ook die is mislukt
Tijd en middelen tot lang afwachten zijn er
niet meer. Ik zal moeten probeeren ergens,
al is het ook aan de overzij van den Oceaan,
werk te vinden, dat mij en de kinderen on
derhoudt. Zij zijn voor 'toogenblik vrij
goed bij onze oude hospita gehuisvest. Jou
moet ik telkens weer bedanken voor je trou
we zorg voor ipij en dat je zoo jong reeds
op eigen beenen staat. God beloone je, mijn
goed kind. Ik zal dezer dagen mijn eindbe
sluit nemen. Vóórdat ik voor goed afscheid
neem van den vaderlandschen bodem, zie ik
mijn Marietje in elk geval nog, ook al zul
len tijd en omstandigheden een lang samen
zijn denkelijk niet toelaten. Daarom
zoek ik je reeds nu door deze regelen
ver-
ik
ALRMAARSC
COORAHT.