DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Echte Planteers 3 cent.
f,r4\m
No. 85
Honderd en negentiende jaargang
1917.
DONDNRDAG
FEUILLET ÖM.
DE WALVISCBLRUG.
12 A P RIL
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar fl,30 franco door het geheele Rijk ft,5
Afzonderlijke nuwiwrew S Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel i 0.12A Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdn*kkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Over den abonnementsprijs wordt bij vooruitbetaling beschikt. Bewijsnummers 5 cent.
ALKMAAR, 12 April.
Er is weinig nieuws van dien slag bij
Atrecht. Ook ditmaal heeft men niet te doen
met een doorloopend vechten, dat tot onafge
broken vooruitgang leidt. Evenals voorheen
wordt de strijd bij gedeelten gevoerd. De aan
vallende troepen moeten weer op adem komen,
het gewonnen terrein dient te worden beves
tigd, teneinde het bij tegenaanvallen stevig
vast te kunnen houden, de zware artillerie, het
machtige wapen in den loopgraven-oorlog,
wordt vooruitgebracht. Natuurlijk laat ook
de tegenpartij die tusschenpoo® niet onbenut.
Zij zorgt ervoor, dat hare reserves naar vo
ren komen' en dat alles wordt gedaan om het
beperkte frontdeel, hetwelk de aanvaller zich
tot doelwit gesteld heeft, zooveel doenlijk in
staat van tegenweer te brengen. Het ele
ment der verrassing is bij de tweedie periode
uitgeschakeld, maar wanneer de aanvaller het
overwicht bezit, zal hij dit kunnen doen gel
dien.
Die tweede periode is dus thans in voorbe
reiding het laatste Engelsche legerbericht
meldt, dat verkenning gisteren onmogelijk
was tengevolge van den voortdurenden hevi-
gen sneeuwval. En van dien tweeden aanval
zal het mede 'kunnen afhangen of Atrecht ten
tweeden male met een' vrede zal worden ver
bonden. Want het zal er nu niet meer om te
doen zijn, het Duitsche front in te deuken.
Wordt er door het ingezette offensief een be
slissing gezocht, dan zullen de Duitschers
een verpletterende nederlaag moeten Lijden,
die den vrede nader brengt. Het bevredigend
resultaat van den.' eersten Engelschen aanval,
met kracht en met effect uitgevoerd^ is in de
zen gedachten-gang slechts een aanmoedi
gend begin, dat tot dusverre ondanks ver
schillende tegen-aanvallen nog niet door de
Duitschers te niet is gedaan en dat dus ook
van moreele waarde voor het vervolg is.
In de kunstmatige woestijn, op het,^zwevende"
front, dus ten zuiden van het vaste loopgra-
venstelsel, waarin de Engelsche aanval plaats
vindt, hebben de Duitschers ten n.-westen van
St. Quetin 'n voordeeltje behaald, dat volgens
hun lezing bestaat in 1000 gevangen geno
men Engelschen em 25 buitgemaakte mitrail
leurs, een' voordeeltje dat dus in geen ver
houding staat tot den grooten buit door de
Engelschen verkregen.
Het laatste Fransche legerbericht meldt le
vendige artillerie-bedrijvigheid in de streek
van St. Quentin en groote artillerie-bedrij
vigheid aan beide zijden in Champagne
EEN VERHAALTJE UIT OUDIN TIJ©
VAN JOH AN C. W. JWML
Uiè het Noffiseh vertaald door M. A. I~
'7)
Austen was nu alles behalve lusteloos en
zwaarmoedig, en Adno had geen bleeke
wangen meer.
Zoo kwam de dag van het heilige Kerst
feest.
Met zand bestrooid was de vloer in het
huisje. En overal rook het naar zeep en
naar takken van de jeneverstruik.
Austen zat aan tafel in zijn beste kleeren,
die uit de groote rozenroode kist op zolder
voor den dag waren gehaald. Schoenen met
gespen droeg hij, witte slobkousen en een
Êak van zwart fries met glimmende zilveren
noopen.
En Adno had het witte Zondag-doekje
over haar blauwlakensche kap. Het feest-
hoofdtooisel was glanzend wit en viel mooi
over rug en schouders. En zij had een prach
tig borstlapje met kralen rand en een zilve
ren borstsieraad van blaadjes en bungelende
loovertjes.
Want het was Kerstfeest een Kerstfeest
zooals er nooit was geweest.
Op het ledikant lagen de kaarsen uitge
spreid naast het kerstgebak met de suikerver
siering en rozijnen en pruimen er op, dat
Austen ten geschenke gekregen had van den
koopman-winkelier. Volgens oud gebruik
was het een stille dank voor al het geld, dat
in den loop van het jaar op zijn toonbank
was gelegd, en een aanmoediging om het
zelfde te doen in het nieuwe, dat op handen
was
voorboden van naderende infantene-actie?
Van Amerifcaansche actie verneemt men
nog niet veel. Alleen wordt gemeld, dat presi
dent Wilson den heer Goethals, de aanlegger
van het Panama-kanaal, heeft gevraagd toe
zicht ie willen' uitoefenen op het bouwen van
1000 houten schepen, bestemd voor den han
del met het buitenland. De schepen worden
niet alleen van hout gemaakt, omdat dit ma
teriaal in Amerika in voorraad is, maar ook
omdat houten schepen niet zoo snel door on
derzeeërs tot zinken kunnen worden gebrach t
als ijzeren.
Argentinië heeft zich aangesloten bij de po
litiek der Vereenigde Staten, maar den oorlog
nog niet aan Duitschland verklaard.
Het garnizoen van St. Petersburg heeft een
motie aangenomen, waarin van het comité
van afgevaardigden van arbeiders en solda
ten, hetwelk, naar wij heden lazen uit 3000
leden moet bestaan, geëischt wordt al zijn
gezag te gebruiken om de voorloopige regee
ring te steunen en van de officieren en solda
ten, om dm strijd voort te zetten.
Wat de actie van het comité betreft, ver
luidt, dat de Duitsche sociaal-democratische
afgevaardigde Scheidemann, vergezeld van
eenige partijgenooten, zich naar Stockholm
heeft begeven, om voeling te houden met de
Russische sociaal-democraten in verband met
vredespogingen.
De voorloopige regeering in Rusland
schijnt geenszins ongeneigd, den weg naar
dm vrede in te slaan. Volgens Parijsche bla
den' heeft de Russische minister van buiten-
landsche zaken aan journalisten medege
deeld, dat Rusland Turkije niet-officieel ge
polst heeft over de vrije doorvaart door de
Tw-angt-pn en over Armenië.
„WAAROM IK MIJ EROER?"
In het „Offenburger Abendblatf schrijft
een verbolgen huisvader:
„Waarom ik mij erger?"
lo. Omdat 22 kolenmijn-maatschappijen
in het vorige jaar ondanks ruime afschrijvin-
19 pet. dividend uitkeerden
en desondanks nu de prijzen der steenkolen
gen, gemi'i
rige ja
iddeld
met 40 tot 50 pf. per centenaar verhoogden
2o. omdat ik, olschoon de ledermaatschap-
pijm in het vorige jaar 65 pet. dividend uit
keerden, voor em paar schoenen voor mijn
10-jarig zoontje 25 mark moet betalen;
3o. omdat de provisiekamers van onze
agrariërs m vermogende lieden met spek,
ham en worst gevuld zijn, terwijl mijn gezin
„Gezegend Kerstfeest I" zei Austen met
zijn handen gevouwen op tafel.
Tom at hi] flink van ae zoutevisch en Ad
no gaf haar man niets toe.
Ze smulden allebei en vonden de visch en
de aardappelen bijzonder lekker.
De koffie was gloeiend heet en sterk als
peper. Klontjes suiker hadden ze er ook bij.
Toen stak Austen zijn pijpje aan en ging
naar buiten.
lntusschen nam Adno de tafel af en
waschte en schuurde de pannen.
Fonkelend stonden de sterren aan den he
mel; het vroor dat het kraakte. Maar sti
was het, vredig stil.
Over den harden grond van den WaT
vischrug lag een glanzend witte sneeuwlaag.
Maar het watervlak rondom was donker.
Was nog niet ten volle nieuwe maan.
En buiten in de winterduistemis was het
rollen van de zee te liooren, maar gedempt
en zacht.
Austen deed een paar trekjes aan ziju pijp
en de rook van sterke tabak vermengde zich
met de lucht van zout water en bruin zee
wier. Lang stond hij in stille gedachten.
Zijn hart was tot berstens toe vol dank
aan den grooten Vader, die zoo goed voor
hem was geweest.
O, wat vond hij zijn stukje grond mooi
En dat hij dat in eigendom bezat!
Was God de Vader, niet almachtig en ge
nadig en goedertieren?
O ja, o ja
„We 'ebben de 'elft niet verdiend, kind
Geen muschje valt ter aarde zonder zijn wil
En wij, zwakke menschen, we be'oeven niet
bezorgd te zijn voor den dag van morgen.
De 'emelsche Vader zorgt voor alles, en wij
zer dan een. Wij zondige schepselen zijn
dwa. s. Wij begrijpen al die wijs'eid niet."
„O neen, o neen, o neen
Jac. Degeling, Kraanbuurt 6
hoofdzakelijk van aardappelen en koolrapen
moet leven.
4o. omdat ik zie, dat de kinderen der rij
ken! nog zij dm kousen dragen, terwijl mijne
onderen al em onafzimbaren tijd zonder
kousen moeten loopen
5o. omdat ik zie, dat anderen uit hét beste
tarwemeel gebakken koek eten, terwijl ik met
mijn gezin niet genoeg brood neb
60. omdat er wijde klingen zijn, die zich
in het genot van aardappelen in het geheel
niet behoeven te beperken en anderen dagc-
ijks anderhalf pond per dag verbruiken, ter
wijl ik en mijn gezin slechts pond; per dag
en per hoofd krijgen;
7o. omdat er velen zijn, die dien oorlog
misbruiken om geweldige rijkdommen te ver
garen, terwijl ik, ondanks alle ontberingen en
alten vlijlt steeds dichter tot den ondergang
kom.
KORTE BERICHTEN.
Officieel wordt thans gemeld dat Ar
gentinië zich solidair met de politiek der Ver
eenigde Steden verklaart. Het land zal zijn
neutraliteit bewaren totdiat zijn rechten en
eigendommen worden aangerand.
Cuba zal 12.000 man mobiliseeren en
die ter beschikking der Vereenigde Staten
stellen.
De Matin verneemt, dat president Wil
son van generaal Carranza zal verlangen,
dat hij dm Duitschen gezant in Mexico naar
zijn land terugstuurt, daar diens houding,
die tegen Amerika vijandig is, een bedreiging
is voor de goede verstandhouding tusschen
Mexico en de Vereenigde Staten.
De Russische regeering heeft bij oekase
van 3 April de volkomen gelijkstelling van de
joden in Rusland bekend gemaakt.
Oeneraal Lyautey, de onlangs afgetre
den Fransche minister van oorlog, keert weer
als resident-generaal van de Fransche repu
iek naar Marokko terug, op den post, dier
hij, vóór hij de portefeuille van oorlog aan
nam, reeds bekleedde.
De stoomschepen Camelia" en „Anna
Fostemes", welke voeren voor het Belgische
ondersteuningsfonds, zijn gezonken, van bei
de schepen wordt een boot met 12 man erin
vermist, van de „Camelia" is em boot met 9
man en 2 lijken te Lindau aangekomen, van
de „Anna Fostemes" een met 13 man te Har
wich.
Em Hannoversch blad deelt in het ver
slag eerier toorbeelvoorstelling mede, dat den
uitvoerenden in plaats van de gebruikelijke
bloemen, eene bezending vruchten, worst en
dergelijke aangeboden werd.
NEDEKLAND.
DE WEDUWEN VAN VISSCHERS EN
DE OORLOGSWINSTBELASTING.
Mm schrijft ons:
Toen Austen weer binnen kwam, stond,
op een leege flesch gestoken, een vetkaarsje
te branden op de blauw geverfde klaptafel.
Het kerstbrood lag er naast. Een volte
flesch stond er ook met een glas. En de bij
bel en het gezangboek vormden glanzige
zwarte plekken op het blauwe vlak.
„'t Is toch prachtig, dat de aardappelen
'ter zoo goed groeien op den mageren
grond", zei Austen
„Ja", bevestigde Adno, „er is wel me
mand in 't 'eele karspel, die zulke mooie ére-
peis 'eeft als wij."
„Dat zou ik meenen", riep Austen.
En toen trok hij de kurk uit de flesch en
schonk het glas vol tot aan den rand.
„Vroolijke Kerstmis ook!" zei hij en dronk
het glas leeg, schraapte en smakte met de
tong. Opnieuw werd ingeschonken, en nu
werd het glas Adno aangeboden.
Ze streek met haar hand over haar mond
en trok haar bleek neusje op, zeggende:
„Eveneens, man." En ledigde het glas.
Ze nieste en kuchte, terwijl ze het weer op
de tafel zette.
„Dat was sterk", zei ze.
„O", grinnikte Austen goed gehumeurd,
„het is ook feest."
Weer nieste en proestte zijn vrouw.
„Ik geloof, dat ik te veel kreeg", zei ze
kuchend t
„Stil maar", schertste Austen.
Hij lachte er om....
Nu werd de bijbel opgeslagen en Austen
begon te lezen.
Adno ging op de bank dicht bij hem"\zitten
en wiegde genoegelijk heen en weer met
haar handen gevouwen in haar schoot. Aus
ten las een lang stuk met eentonige, zware
stem.
Toen hield hij een poos op, zuchtte diep
en schonk zich nog eens in.
Aan de wet op de Oorlogswinstbelasting
1916 zitten, zooals trouwens aan iederen
maatregel met een sociale strekking, ook en-
cele onbillijkheden vast, welke eerst bij de toe
passing dezer wet precies kunnen worden be
oordeeld.
Em onbillijkheid is o.a. dat volgens de be
staande wet de nagelaten betrekkingen van
dioor den.' oorlog om het leven gekomen zeelie
den, nu nog belasting moeten betalen over de
;aren 1914—'15.
De bedoeling, der wet kan zulks natuurlijk
niet zijn. Immers bevat de G. W. belasting ae
zeer juiste bepaling dat em onderneming,
welke in eenig jaar van dm oorlog, door oor
logsomstandigheden verlies lij'dt, dit verlies
in rekening kan brengen op in voorgaande ja
ren gemaakte oorlogswinst en zulks dan resti
tutie van betaalde oorlogswinstbelasting met
zich brengt. Dit artikel kan evenwel niet op'
de nagelaten betrekkingen van de visschers
worden in toepassing gebracht, daar hij, die
de oorlogswinst maakte, inmiddels overleed,
tenzij het gezin van een visschennan zou kun
nen worden op één lijn gesteld met een onder
nemer.
Het is echter voor betwisting niet vatbaar
dat het omkomen van den kostwinner voor het
jezin ook em financieele schadepost betee-
cent. Wij meenen' dan ook dat het volkomen
in dm geest van de oorlogswinstbelasting <s,
als bij het heffen van oorlogswinstbelasting,
afgezien nog van het onsympathieke van een
ïeffing voor deze menschen, met dezen door
den oorlogstoestand ontstanen schadepost re
kening wordt gehouden.
Toch hebben al deze menschen hun aanslag
in de O. W. belasting thuis gekregen en ver
schillende reeds em dwangbevel tot betalen.
Over deze kwestie heeft tusschen minister
Treub met den heer van Rooy, secr. van de
Nederlandsche Zeemansvereeniging „Volhar
ding" afd. IJmuiden, em onderhoud plaats
gehad.
De minister stond zeer sympathiek tegen
over het verzoek om vrijstelling te geven aan
deze menschen van hun aanslag in de O. W.
belasting. Alhoewel de minister nog gem en
kele toezegging kon dom, daar eerst de con-
sekwenties van e.v.t. maatregelen moeten kun
nen worden beoordeeld, meenen wij toch te
mogen aannemen dat een billijke oplossing
zal kunnen worden gevonden.
De minister zegde toe de kwestie te zullen
overwegen, terwijl de tenuitvoerlegging van
de reeds uitgereikte dwangbevelen zou wor
den opgeschort, tot een beslissing in deze is
genomen, terwijl tot dien tijd gem meerdere
dwangbevelen rullen worden uitgereikt.
VERDEELING DER
VISCHAANVOEREN.
Gisteren is de Nederlandsch-Engelsch
Duitsche overeenkomst inzake de verüeeling
der vischaanvoeren te I.lmuiden'in werking
getredm
Nadat de visch, voor binnenlandsche dis
tributie bestemd, was afgezonderd, kreeg de
vrije handel gelegenheid te koopen, doch
niet onuer de voor Engeland en Duitschland
vastgestelde prijzen.
Later namen ze het gezangboek en legden
het op.de tafel tusschen zich in.
Een somber, lang uitgehaald gezang vulde
Austen's heele huis. Tiet kwam slepend
droef uit zijn sterke keel. Lief en bescheiden
klonk daartusschen Adno's stem:
„Een kindeke is ons geboren
Te Bethlehem, in David's stad,...
nis, dat ter gelegenheid van dé GROOTE
VOORJAARSMARKT, te houden op
MAANDAG 16 APRIL 1917,
het VEE, hetwelk niet per vaartuig naar de
markt wordt gebracht, alleen aangevoerd
mag worden langs den HELDERSCHEN
WEG, over de HLILOOëRBRUG en over de
FRIESCHE BRUG.
Aanvoer van Vee over de GEESTER-
BRUG, den NIEUWLANDERSINGEL, de
EMMABRUG, de SCHERMERVLOTBRUG
eu de RUSTIEKE VOETBRUGGEN IS
VERBODEN.
Het Vee, hetwelk over de BOOM-
POORTSBRUG bij het Zeglis de stad in
komt, mag slechts naar de markt vervoerd
worden iangs de VOORMEER en de BIER
KADE, over de Schermervlotbrug en langs
den Kanaaldijk ilaar de Friesche Brug.
Bij Je TEXELSCHE-, de HElLOOëR- en
de FRIESCHEBRUG zal het aan te voeren
Vee door deskundigen worden onderzocht
(mond-inspectie).
l iet per vaartuig aan te voeren Vee mag
uitsluitend gelost worden aan de Kanaalka
de op de door den Havenmeester aan te wij
zen plaatsen.
In hot algemeen mag geen Vee ter markt
geplaatst worden zonder voorafgaand des-
cundig onderzoek en in geen geval vóór des
morgens VIJF UUR.
Alkmaar, 11 April 1917.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPiNG, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Toen het lange gezang ten einde toe was
gezongen, zuchtten ze beiden zwaar en lang
En nu.stond Austen van de bank op.
Op zijn kousen liep liij de kamer door,
spuwde om het hoekje van de kachel het ta-
baksvocht uit, terwijl hij ter sluiks 'half bang
omkeek, of zijn vrouw 't ook zag.
Toen een blik naar de zoldering eu nog een
naar de wanden van het vertrek. En daar
vloog opeens een lange bruine streep.
„Dat 's niet kwaad," riep hij.
En weer werd gestaard naar wand en zol
dering.
„Wat is niet kwaad?" vroeg Adno. Ze zat
in haar eigen gedachten verdiept.
,,'t 'out."
„Neen, dèt is zeker niet kwaad," antwoord
de ze met een vriendelijken glimlach. „Ik was
wel bang, dat 't niet op tijd droog zou zijn
geweest, 't weêr was zoo vochtig guur, eer we
't 'uis klaar 'adden."
Austen streek met zijn hand langs het
hout en stond hier en daar stil om het beter
te bekijken. Vergenoegd lachte hij bij zich
zelf.
Er viel een stilte in 't vertrek. E>e vrede van
het Kerstfeest heerschte in die kleine woning
Lang stond Austen zonder te spreken net als
of hij diep over iets nadacht.
Toen zei hiji en tegelijk viel zijn pijpje
uit z'n mond:
„Mocht het zoo komen, dat ik vóór je 'een
ga, Adno, dan moet je me in den 'oek bij het
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van ALKMAAR brengen ter algemeene ken-
De overige visch werd daarop gelijk ver
deeld tusschen Engeland en Duitschland.
TARWE- EN ROGGE-AFVAL
De minister van landbouw heeft vastge
steld de volgende maximumprijzen (per 100
K.G): tarwezemelen en roggezemelen 18;
tarwegnnd en roggegrind 18; tarwegries
en roggegries 22 50; reinigingsproducten
uit rogge en tarwe, als: tarwepuntên, voer-
tarwe, Irieurhaver, trieurmals, roggevoer-
meel J 19; alles voor zoover niet gedistribu
eerd door de Toewijzingscommissie voor
Veevoeder, incl. baal franco laatste spoor
wegstation of veer.
HAVERMOUT VEEVOEDER.
Naar aanleiding van een bericht dat door
het distributie-bureau in Den Haag consent
is verleend voor het verbruik van 10.000 Kg
havermout als voeder voor paarden, wordt
van bevoegde zijde medegedeeld, dat' dit een
partij betrof welke per stoomschip „Soest-
dijk" uit Amerika is aangevoerd eu geduren
de de reis, die door een' oponthoud van zes
weken, in een buitenlandsche haven is ver-
èrepelland laten begraven."
Hij haalde diep adem.
„En als 't gebeurt, dat jij sterft vóór mij,
dan zal ik, zoowaar God de eer boven ons ii,
't zelfde met jou doen."
Zijn stem klonk zoo vast. zijn belofte zoo
geloofwaardig, rotsvast als het gesteente
waarop ze woonden.
Adno sloeg haar oogen naar hem op. Ze
was niet op naar gemak. En zweeg eerst een
heele poos.
Toen zei ze bescheiden en voorzichtig:
„Maar weet je niet, Austen, dat dat strijdt
met des 'eeren wil? We mogen nooit rusten
in ongewijden grond.
Austen schudde zijn hoofd.
„De grond, die je zelf toebeteort, Is den 'eer
welgevalliger dan die door een van zijn zwak
ke dienaren 'ier beneden wordt gewijd."
Zijn stem klonk zoo krachtig en plechtig
als van den dominee op stoel.
Toen boog Adno haar hoofd ver over de ta
fel, waarop bijbel en gezangboek lagen, «n
zoo bleef ze een tijd lang zwijgend zitten.
Maar Austen legde zijn door het water ruw
geworden zware hand behoedzaam op haar
schouder.
„Nu moeten we gaan slapen," zei hij.
„Ja," antwoordde Adno en begon zich te
ontkleeden.
Austen deed hetzelfde en blies het licht uit.
Op zijn bloote voeten ging. hij naar het raam,
veegde de beslagen ruiten af en keek naar
buiten.
„Slaap je?" vroeg hij aan zijn vrouw, die
reeds in bed lag.
„Neen," was haar antwoord.
,,'oe 'eb je 't?" vroeg hij, terwijl hij het
raam uitkeek.
„O," zei ze, ,,'t is 'ier zoo goed."
„Ja," beaamde Austen, „«lit goed is 't ier,
'oor!"
EINDE.
COURANT.
DUITSCHXAAD.
