DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
STEDELIJK MUSEUM.
No. 96
Hondnnl en negentiende jaanrams.
1917.
WOENSDAG
2h APRIL
2 K.G. AARDAPPELEN.
BRANDSTOFFEN.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 1,30 franco door het geheeie Rijk f 1,5
Afzonderlijke im 5 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel i 0.12} Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Over den abonnementsprijs wordt bij vooruitbetaling beschikt. Bewijsnummers 5 cent.
ALKMAAR, 25 April.
De slag bij Atrecht duurt voort. Hij wordt
zoowel van Engelschen al» van Duit-
schen kant de hevigste strijd genoemd, die tot
dusverre in den oorlog is voorgekomen. Het is
een ware menschenslachting op groote schaal
en de legerberichten gewagen van verschrik
kelijke verliezen geleden door de tegenstan
ders. Over en1 weer wordt er ontzaglijk veel
op het spel gezet. Krachtige reserves worden
ingezet, machtig materiaal wordt gebezigd.
En van beide zijden wordt verzekerd, dat de
ze geweldige actie beslissend kan zijn voor
den afloop van den geheelen oorlog.
De Engelschen pogen vooruit te komen, de
Duitschers trachten niet alleen een verder op
dringen van hun tegenstanders tegen te gaan,
maar zelfs verloren gegaan terrein te. herwin
nen in tegenaanvallen, op welker hevigheid en
veelvuldigheid de Engelschen den nadruk leg
gen.
Bij vergelijking der legerberichten komen
we tot de slotsom, dat de verdediger gisteren
een beteren dag heeft gehad dan de aanvaller.
De aanvaller heeft geen vorderingen van be-
teekenis kunnen maken.
Het is dan ook alsof er in het Duitsche le-
gerbericht, dat ditmaal zeer lang is, en
de burgerlijke bevolking aanspoort alle krach
ten in te spannen, om het leger van het noo-
dige te voorzien, een zucht van verlichting op
stijgt, nu de tweede Engelsche stoot gepa
reerd is. Ook in het Engelsche hoofdkwartier
heerscht, zegt Reuter, een algemeene stem
ming van voldoening en1 vertrouwen1, voldoe
ning, omdat men in staat is slaags te raken
met zulke groote massa's Ehiitsche troepen,
gezien him verlangen om er tusschen uit te
glippen, vertrouwen op den uitslag van het
meedoogenlooze gehamer waaraan zij door
het ontzaggelijk overwicht aan artillerie
blootstaan.
Voor het oogenblik zien we meer reden
voor de Duitschers dan voor de Engelschen
om zich over de gebeurtenissen bij Atrecht te
verblijden. Maar dit oogenblik is niet het
beslissende voor den1 strijd. De slag draagt
een uiterst moordend karakter. Wemelen de
wederzijdsche berichten niet van uitdrukkin
gen als: „zware verliezen," „met lijken be
zaaide veld" „troepen-concentraties door een
vernietigend granaat- en granaatkartetsvuur
gedecimeerd"? Toonen de bij de zware verlie
zen kleine aantallen gevangenen niet, dat er
slechts weinigen levend in handen der te
genstanders vallen?
De slag vsn Atrecht mag dus gerust een
uitputtingSHBflfag heeten. Beide partijen geven
daaraan, wat ze kunnen. Beiden' verzekeren ze
om het hardst, dat hoe wanhopiger de andere
worstelt, des te zwaarder haar verliezen zul
len zijn en dat dit voornamelijk het doel is.
Eerst later zal derhalve kunnen blijken, in
hoeverre en door welke partij dat doel is be
reikt.
Preciseeren we nu even den stand van za
ken.
Zooals men weet doorsnijdt de Scarpe het
aanvalsvak. Ten noorden daarvan woedt de
strijd bij de oostelijk van Lens gelegen plaats
jes Avion, Oppy, Gavrelle en Roeux. Volgens
de Duitsche lezing hebben de Engelschen hier
al de aanvankelijk gemaakte vorderingen
weer moeten prijsgeven, zoodat zoowel Ga-
vrelle als Reux weer geheel in Duitsche han
den zijn. Gavrelle, welk dorp de Engelschen
onder dekking van rook waren binnengedron
gen en gedeeltelijk hadden bezet, werd door
een omvattenden aanval uit het noorden en
oosten, na grondige vuurvoorbereiding door
de Duitsche troepen hernomen, terwijl Roeux
werd hernomen1 in een kranigen tegenaanval.
De Engelsche lezing luidt evenwel anders.
Een buitengewoon onstuimige Duitsche te-
gen-aanval op het dorp Qavrelle heet voor
spoedig gefnuikt en de Maandag vermeester
de stellingen zijn Engelsch gebleven, zegt het
Engelsche legerbericht.
Ten zuiden van de Scarpe verklaren de En
gelschen vorderingen te hebben gemaakt ten
oosten van Monchy le Preux, welk dorpje den
lOden werd bezet, zoodat men tot op enkele
bonderden ellen van Foutaine-lez Crosilles
en Cheris is genaderd en' in de omgeving van
Roe\ix, waaromtrent echter nader wordt ge
meld, dat verschillende punten van strategi
sche beteekenis herhaaldelijk van de eene
hand in de andere overgingen, doch dat ze
tenslotte in Engelsche handen bleven, met
uitzondering van enkele gebouwen ten noor
den van Roeux. In het Duitsche legerbericht
wordt gezegd, dat aan den straatweg van
Atrecht naar Kamerrijk, dit is derelfde streek
als in het Engelsche communiqué werd be
doeld, de Engelschen eenige honderden me
ters terrein wonnen en dat de puinhoopen van
het dorp Guemappe, den 23sten veroverd, in
Engelsdie handen' bleven.
De Engelschen maken melding van 2000,
de E>uitschers van 500 gevangenen. Voorheen
sprak men van het vaste en het bewegelijke
front; de grens heette zoo ongeveer te liggen1
bij Oppy. Die onderscheiding is thans wegge
vallen' en de Duiische tegenstand is in het be
wegelijke even hardnekkig als in het vaste
deel. Zuidelijker echter, aan den weg van Ba-
paume naar Kamerrijk en bij den weg van
Kamerrijk naar St. Quentin duurt de Duit
sche terugtocht voort. Daar hebben de Engel
schen zonder veel strijd vorderingen kunnen
maken, een 15-tal K.M. ten noorden van St.
Quentin het kanaal dat naar deze stad leidt,
kunnen bereiken en hun linie 5 K.M. oostelijr
ker kunnen opschuiven.
»VIT8GBLAID.
UIT DEN RIJKSDAG.
De Rijksdag was gisteren een half uur voor
het behandelen van verschillende vragen ver
gaderd.
Scheidemann zeide bij de behandeling van
de dagorde: „Wij, betreuren het dat de
Rijksdag bijeengekomen is, om terstond we
der te verdagen. Wij moeten ons bezig hou
den met de problemen der buiten- en bin-
nenlandsche politiek. Te Nieuw-York, Lon
den en Rio de Janeiro predikt men den ver
nietigingsoorlog tegen de Duitsche autocra
tie. Wij vreezen deze bedreiging niet; wij
weten echter dat de "massa onzer vijanden de
wereld met ondergang bedreigt; anderszij da
predikt de Russische revolutie de bevrijdiog
van alle volken".
Ledebour zeide: „Wij kunnen ons niet te
vreden stellen met het betreuren van
zaken; wij eischen, dat de Rijksdag morgen
zal bijeenkomen, om de voedingskwestie' te
bespreken. Door den nood zijn duizenden
arbeiders gedwongen den arbeid te slaken
(Uitroepen der rechterzijde: „Door uwe agi
tatie!") (Onrust). „Gij kent den nood der
arbeiders niet", riep Ledebour uit.
Bij de verdere besprekingen deed spreker
vele verwijten aan de regeering, doch werd
herhaaldelijk geïnterrompeerd, waardoor een
groot lawaai ontstond. Eindelijk werd hem
liet woord ontnomen.
Later zeide Ledebour echter nog„De af
gevaardigden lieten zich telegrafisch bijeen
roepen, De president bewijst handlangers-
diensten aan de Regeering". (Opnieuw werd
den redenaar wegens beleediging van den
president het woord ontnomen).
Het voorstel-Ledebour,morgen den Rijks
dag bijeen te roepen, werd verworpen.
De volgende zitting zal den 2en Mei plaats
hebben.
DE „LUQUBERE INDUSTRIE."
Nu de gedachtenwisseling over de beteeke
nis van het woord Kadaver in Kadaver-Ver-
wertungs-Anstalt tusschen de twee oorlog
voerende partijen nog gaande is kan het zijn
nut hebben, om ook een aanhaling mede te
deelen uit een brief van Kalkschmidt, den oor
logscorrespondent van de Frankfurter Ztg. in
het nummer van 12 April 1.1. Ook hij heeft het
in dien brief, evenals Rosner, de correspon
dent van de Lokal-Anz^iger, over de Kadaver-
Verwertungs-Anstalt en zegt woordelijk: „Te
N. kwam een vreemde lijmgeur in onzen neus.
De Kadaver-Verwertungs-Anstalt kondigde
zich op liefelijke wijze aan. De ritmeester van
den staf, die onze gids was. stelde voor haar
te bezichtigen. Moedig besloten wij daartoe.
In groote stoomketels worden1 de gevilde ca
davers (paarden, oneetbare deelen uit de
slachthuizen enz.) ontvet. Opbrengst: dage
lijks twee vaten zuiver vet met een gewicht
van ongeveer twee centenaars. Alle overblijf
selen gaan naar den beendennolen, worden
gemalen en leveren een voortreffelijk varkens
voeder. Ongeveer zeventig huiden worden da
gelijks verkregen, gezouten, uitgespreid om
te drogen, opgerold en in vrachtauto's naar
het dichtst bij gelegen spoorwegstation ge
stuurd"
VARIA.
ONAFHANKELIJKHEIDSVER
KLARINGEN VAN ALBANIë.
De oorlogscorrespondent Ward Price
meldt uit Saloniki:
De Franschen hebben de onafhankelijkheid'
van Albanië uitgeroepen. Zij hebben in den
omtrek van Koritza een bestuur ingesteld,
waarin de bewoners van het land vertegen
woordigd zijn, n.l. door de helft van het aan
tal ieden.
De Italianen vaardigden eenzelfde procla
matie uit in hun zóne aan de Adriatische
Zee.
De Oostenrijkers deden hetzelfde in
Noord-Albanië.
Elke natie recruteert Albaneezen, om als
geregelde troepen te strijden. Allen vechten
ia naam van Albanië's onafhankelijkheid.
KORTE BERICHTEN.
De Deensche minister Stauning ver
klaarde zich in een persgesprek overtuigd, dat
de vrede in het algemeen op den grondslag
van den status quo aanstaande is en' diat
de nu te velde staande soldaten den oogst van
dit jaar nog zullen binnenhalen. Hij verzeker
de voor die overtuiging stellige gegevens te
hebben.
Naar aanleiding van een' bericht van
den „Baseier Anzeiger," als zou de Engel
sche gezant door bemi ddeling van den bonds
raad, den Oostenrijkschen gezant om een on
derhoud hebben verzocht, schrijft de „Baseier
National Zeitung"Naar onze oorrespondent
te Bern van zeer bevoegde zijde, n.I. van het
Zwitsersche politieke departement verneemt,
is dit bericht geheel verzonnen.
Naar de Córriere della Sera bericht,
heeft de paus 50.000 gulden geschonken' voor
den bouw van een vredes-voiief-tempel, die
op voorstel van kaïhiraai Vanutelli aan het
strand van Ostia zAi worden opgericht.
Het Internationaal Comité van het Roo-
de Kruis heeft er bij Duitschland tegen gepro
testeerd1 dat onderzeeërs zonder waarschu
wing hospitaalschepen torpilleeren. Frankrijk
besloot reeds, Duitsche krijgsgevangenen op
de hospitaalschepen te laten medevaren. Al
gemeen juicht men dezen maatregel toe.
Engelsche watervliegtuigen vielen Duit
sche torpedobooten aan en troffen er één, wel
ke waarschijnlijk zonk.
De zittingsperiode van het Engelsche
parlement is wederom met 7 maanden ver
lengd.
De Pruisische minister van oorlog heeft
bepaald, dat het door de verschillende steden
uitgegeven nood- of oorlogsgeld ook door de
spoorwegstations in betaling moet worden
aangenomen.
De Engelschen hebben in Mesopotamia
op de Turken 16 locomotieven, 224 goederen
wagens en 2 schepen met munitie buitge
maakt.
Een Fransche patrouilleboot is de Turk-
scbe haven Beiroet binnengevaren, loste
24 schoten en verliet vervolgens onverlet de
haven weer.
Prins Adolph Friedrich zu Mecklenburg
Schwerin, broeder van Prins Hendrik der Ne
derlanden, is in het huwelijk getreden met
Prinses Feodora Reuss, jongere linie. Prins
Hendrik woonde de viering van het huwelijk
bij.
Het Fransche af gezantschap is in de
Vereenigde Staten aangekomen.
Te Buenos-Aires (Argengtinië) hebben
40.000 personen een' amL-Duitsche belooging
gehouden.
Bij het Amerikaansche congres zijn wet
ten ingediend om President Wilson te machti
gen, de opgelegde schepen van landen, waar
mede Amerika in oorlog is, in bezit te nemen.
De eigendomsrechten der schepen zullen na
in één groot graf met militaire eer ter aarde
besteld. De eenige krans was van den vioe-
admiraal der patrouille van Dover met het
opsphrift: „hulde aan een dapperen vijand".
Het Fransche departement van bevoor
rading zal van 1 Mei af voor de geheeie
distributie van kolen van staatswege zorgen.
De Nieuw-Yorksche Yachtclub heeft kei
zer Wilhelm als lid geschrapt, meldt het Zwit
sersche Telegraafagentschap.
Berlijnsche bladen melden, dat als
voorzitter, der commissie voor de herziening
van de Qrondwet waarschijnlijk de heer
Scheidemann benoemd zal worden
In de kruitfabriek te Angoulème heeft
een ontploffing groote schade aangericht.
Menschen zijn er niet bij omgekomen, meldt
de Matin.
NEDERLAND.
AANVARING.
In de Rotterdamsche haven is met schade
aan stuurboord en achterverschansing terug
gekeerd „de Telegraaf 18". Het schip was
op de Noordzee, opgeveer 12 mijl N.W. van
Scheveningen, in aanvaring geweest met een
onbekend gebleven stoofnschip. Het zal in
het droogdok worden opgenomen.
ONZE SCHEEPVAART.
Naar gemeld wordt zullen de ongeveer 20
Nederlandsche- schepen met kunstmest, vee
voeder, graan, enz., die sinds geruimen tijd
nog in Engelsche havens liggen, zeer waar
schijnlijk op 1 Mei de thuisreis vervolgen
Voor dien dag zou de Duitsche regeering ze
kerheid toezeggen voor '3e veiligheid van de
vaart.
GETORPILLEERD.
Het Nederlandsche stoomschip „Minister
Tak van Poortvliet" (1106 ton bruto), op
weg van Huil naar Harlingen, en geladen
met stukgoed, is op 45 mijl W.N.W. van IJ-
muiden zonder waarschuwing getorpilleerd.
Alle opvarenden, 19 menschen, zijn gister
middag door een IJmuider kustvisschers-
vaartuig ongedeerd te IJmuiden aangebracht
Het stoomschip onderhield een vasten
dienst van Huil op Harlingen.
Het was de derde reis gedurende den ver
scherpten duikbootoorlog en de vorige rei
zen waren zooder hindemissen volbracht.
Maandagmorgen was het schip van Huil
vertrokken met steenkool en stukgoederen.
Op 65 mijl van de Engelsche kust werd door
den bootsman, die de wacht aan dek had,
een bellenbaan waargenomen. Hij waar
schuwde onmiddellijk de andere opvarenden
en terwijl men bezig was de booten buiten te
brengen, werd het schip aan stuurboordzijde
getroffen ter hoogte van de machinekamer.
Met grooten spoed begaf zich de équipage
in de beide scheepsbooten en nauwelijks was
men op eenigen afstand van het schip geko
men', toen reeds het achterdeel in de diepte
wegzonk en in tien minuten tijd was van net
stoomschip geen spoor meer te zien.
Nadat eenigen tijd in de booten was ge
roeid koersende naar de Hollandsche kust,
meende men den mast van een schip te ont
dekken Naderbij gekomen, bleek het de pe
riscoop van een onderzeeër te zijn, waarna
men zich toet spoed verwijderde, uit vrees
"beschoten te zullen wórden. Na 12 uür te
hebben rondgedreven, werden de beide
scheepsbooten aangetroffen door den motor-
botter „Martha IJM 317", die de bemanning
te IJmuiden aanbracht. Men heeft niets kun
nen redden en enkelen hadden zelfs zonder
eenig schoeisel in de booten moeten vluch
ten.
DIENST OP ENGELAND.
De mailboot ,7eeland" zal Maandag van
Vlissingen vertrekken om Nederlanders uit
Engeland af te halen. Er zullen eenige rei-
ren worden gemaakt. Aangezien de landing
van passagiers te Southwald door de Engel
sche regeering niet wordt toegestaan, kun
nen op de uitreis.geen passagiers vervoerd
worden
(Tel.)
BINNENLAND
EERSTE KAMER.
In de vergadering van gisteren werd zon
der hoofdelijke stemming de marinebegroo-
ting aangenomen.
De heer van Kol bracht den minister
hulde voor de wijze waarop hij onze neutrali
teit handhaaft.
Bij de behandeling van de
voor buitenlandsche zaken besprak de heer
Laan de economische voorlichting in het
buitenland en wenschte dat de honoraire
consuls Hollanders zijn, nu een strijd tus
schen twee groote machten te wachten is.
De m i n i s t e r van buitenlandsche zaken
dankte voor het in de regeering
vertrouwen. De.regeering zou in buiten land-
sche zaken steeds net roer recht houden en
niet uitwijken onder pressie van rechts of
links. Elke oorlogvoerende beweert dat, als zij
meent, dat wij afweken van onze neutraliteit,
dit geschied is op pressie van haar tegenstan
der. Ook in enkele Nederlandsche persorga
nen was die bewering geuit. Spr. wilde daar
met kracht tegen opkomen. De regeering en
ik, zegt spr., hebben nimmer aan een dergelij
ke pressie toegegeven.
De begrooting werd zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
TWEEDE KAMER.
Aan de orde was Dinsdag het wetsontwerp
tot heffing van een dividend1- en tantièmebe
lasting.
De heer T e r S p i 11 (v. 1:, Utrecht I) be
schouwde de feitelijke handhaving van de
dubbele belasting der naaml. vennootschap
pen als een gewijsde zaak sedert de patent
belasting. Het ontwerp was sedert de indie
ning belangrijk verbeterd. Het was nu weer
een1 onderdeel geworden van andere extra-hef
fingen' bij de bron en principieel bezwaar viel
nu niet meer te opperen. Spr. wilde echter
geen opcenten. Hij had principieel geen be
zwaar tegen de uitbreiding van de heffing tot
de tantièmes, maar zag liever een heffing
naar de zuivere opbrengst.
Spr. somde voordoelen hiervan op Hij be
pleitte enkele wijzigingen als het maximum-
cijfer der toegelaten tantièmes gelijk te stellen
met het salaris.
De heer Lobman (c. h., Goes) ontwik
kelde zijn bezwaren tegen het systeem van het
De DIRECTEUR van het
DISTRIBUTIEBEDRIJF te ALK
MAAR deelt made, dat gedurende deze
week (dus van 22 tot ei aiet 28 Ajpril 1917)
op bon No. 36 verkrijgbaar wordt festeid
De Directeur voornoemd,
D. SCHENK.
Alkmaar, 25 April 1917.
De DIRECTEUR van het DISTRIBUTIE-
BEDRIJF van ALKMAAR deelt nogmaals
mede,dat brandstoffen nleS meerander
sUn bedrUf behoort en znlks naar aan
leiding van de inlevering van de vele bil
jetten die doov de brandstoften commissie
voor Alkmaar en Omstreken zijn verkrfg-
baar gesteld. Hem is gebleken dat duide
lijk het adres van de administratie dier brand
stoffen-commissie zijnde Koningastraat
onder elk formulier Is geplaatst en varaoskt
hij daarvan nota te willen nemen.
De Directeur voornoemd,
D. SCHENK.
De DIRECTEUR van het
DISTRIBUTIEBEDRIJF van
ALKMAAR brengt H.H. Winkeliers van
Rantsoeneeringsartikelen in herinnering, dat
de listen vermeldende de namen hunner
afnemers over de maand Juni 1917 mat op
gaaf van legitimatiennmnier, woonplaats en
aantal) gezinsleden vóór of op den 7 Kei
ten zijnen kantore Paardenmarkt
Ao. io moeten zijn ingeleverd.
De Directeur voornoemd,
D. SCHENK.
Alkmaar, 2S April 1917.
GltATIS bezichtiging ep ZONDAO
29 APRIL a.s., 's namiddags van 1—3 uur.
Kinderen beneden 12 jaar worden niet
toegelaten, van 12 tot 16-jarlgen leeftijd
slechts onder geleide.
In de lokalen mag niet gerookt worden.
Het aantal gelijktijdige bezoekers mag
niet meer dan 50 bedragen.
Alkmaar, 25 April 1917.
ontwerp en aanvaardde niet de geheeie in
deeling in persoonlijke en zakelijke belastin
gen Spreker was er tegen, dat tegelijk het
zaad en de vruchten werden belast, waarin
dat zaad werd omgezet.
Waar de vennootschap echter gevormd
wordt door binnen- en buitenlandsche eigena
ren van aandeelen, aanvaardde spr. het ont
werp uit utiliteitsredenen. Maar wat had de
fiscus te maken met het salaris-contract van
den directeur? Het beginsel,' dat uitkeertng
van een deel van de winst niet was te be
schouwen ais salaris, kon Bpr. niet als juist
erkennen.
Nadat de Kamer-besloten had tot toelating
van het nieuwe lid Van H a m e 1. werd een
aantal wetsontwerpen toegevoegd aan de
agenda voor het afdeeling&onaerzoek van
Donderdag en Vrijdag.
De heer Marchant (v.dDeventer),
vroeg verlof tot het houden van een interpella
tie over de voorgenomen inlijving van de mili-
tieüchting-1918 vóór de landstormklas 1908.
Op het verzoek zal heden worden beslist.
Voortgezet werd de beraadslaging over
het ontwerp-dividend en tantièmebelaating.
De heer P a t ij n (u. 1., Zierikzee) had geen
bezwaar tegen belasting van tantièmes van
commissarissen, die als bijverdienste zijn te
beschouwen.
De heer V an den Tempe 1 (S. D. A. P.,
Amsterdam IX) kon zich volkomen er mede
vereenigen, dat deze belasting van de in
komstenbelasting is losgemaakt. Spr. kwam
op tegen de voorstelling, dat het heffen van
belasting van dividenden in eenig opzicht on
billijk zou zijn. Spr. betwistte, dat de econo
mische ontwikkeling van de vennootschappen
door dit ontwerp zal worden tegengegaan.
Hü verdedigde de bepaling betreffende de
belasting op salarissen.
Het ontweip werd door minister T r e u b
uitvoerig verdedigd.
Na re- en dupliek werden de algemeene be
raadslagingen gesloten.
JUBILé ALS KAMERLID.
Aan mr. W. H. de Beaufort, die Zondag
zijn 40-jarige parlementaire loopbaan her
dacht, is door het Vrijzinnig Verkiezingsco
mité in het district Amersfoort het volgende
telegram verzonden:
ALIMAARSCIB COURANT.