DAGBLAD VOOR ALDAAR EN OMSTREKEN 61 Banted en neg^tionde Jaacgang 1917. MAAIDie 3 SEPTEMBER. FEUILLETON. Fmuy's tweede huwelijk K Ho. 206 F m p Deze Gourant wordt eiken avond» behalve op Zon- en Feeft lagan, uit^ögevm. AhonnemecÉsptijs per 3 maanden voor Alkmaar f 1,30 tiweo door het geheate Rijk 11,50 Afzoaideriip® jamHOOs Gefflfo. Prijs der gewone Advertentiën Per regel f 0.12t Bij groote contracten rabat. Oroote Brieven franco aan (te N. V. Boek- en Handelsdrukkerij vfök HERMs. COSTER ZOON, Voorden C 9. Cwor don aborrnomontsprijs wordt bij vooruitbotaHnn bosohltet. Bewijsnummers 5 eent. ALKMAAR, 3 September. Er zijn heden een paar militaire verrassin gen, welke van beteekenis kunnen worden. Aan de fronten, waarnaar den laatsten tijd veel gekeken is, is weinig veranderd. Nöch in het Westen, waar wel weer eenige meerdere bet: ijvigheid heersclit, nóch aan het Itali- aansch-Oostenrijksche front, waar voor'teerst weer Duitschers gesignaleerd zijn, nöch in Roemenië, waar de Russen en Roemeniërs verwoede tegenaanvallen doen, zijn er vorde ringen u a nig belang gemaakt. In Macedonië evenwel zijn de Franschen en Serviërs en Italianen tot aanvallen over gegaan en hoewei geen winst werd verwor ven, verdient deze actie de aandacht, omdat zij zoo verrassend komt nog geen veertien dagen geleden verzekerde lord Balfour, dat er aan het Macedonische front naar alle waarschijnlijkheid voorloopig geen groote krijgsoperaties zouden plaatsvinden, wijl daarvoor redenen van allerlei aard beston den. Misschien ts er geen groote actie op til, maar het feit, d^t de troepen van drie natiën daai gelijktijdig tot den aanval overgaan geeft toch wel te denken. Zouden de redenen, lie tegen een offensief pleitten, vervallen zijn, oi zouden er zich nieuwe motieven heb ben voorgedaan? Komt het werkelijk tot een offensief, dan zal ook Griekenland daaraan waarschijnlijk deelnemen het lijkt meer dan bloot toeval, dat juist nu de benoeming van generaal Danglis tot ürieksch minister van oorlog zoo goed al9 zeker wordt ver klaard. De tweede verrassing komt van het noorde lijke deel van het Oostfront. De Russen had den ons daarop reeds voorbereid. Zij gaven te kennen, dat de Duitschers een groote ope ratie beraamden in de golf van Riga en de Finsch golf en zinspeelden op een landing aan de kust van de Oostzee, bijv. in Fin land. Deze kennisgeving leek echter niet heel betrouwbaar. Ze scheen er op aangelegd, om de revolutionnaire matrozen van de Oostzee- vloot en de revolutionnaire soldaten van het noorden tot orde en tucht, tot eensgezindheid en standvastigheid te brengen. Het zou niet «1c eerste keer zijn, dat de Russische regee ring door een opzettelijk te donker gekleurd beeld van den toestand poogde de eenheid en de vechtlust aan het front te herstellen. Eeni- ge twijfel aan een komende Duitsche actie daar in het noorden scheen dus alleszins ge oorloofd, terwijl het bovendien weinig waar schijnlijk leek, dat Duitschland daarvoor op wan AISWE QÜÏDTMO. UB tal fevcedsoh wriaalfl door M. A, E II) Hij boog zijn hoofd, en zijn lippen trilden. HIJ zag er zoo jong uit, dat z ijvoor hem bdj- 1, ven moed dijk voelde ais voor Koert. ,.'k Dank u," herhaalde hij en drukte haar belde handen. ij hielp haar hoed en- mantel afdoen, en licht ai zacht loopend kwam ze in de kinder kamer, boog zich over Etty en begon haar ver pleging mot geoefende hand. Qunnaris en Erik's mama deed wat ze kon. Maai- het stond niet in. haar macht Etty ,aan den dood te ontrukken," zooals ze het i rik had gedaan. Zulk een liefdeswonder vol brengt men alleen aan zijn eigen- kinderen-. Fanny kwam lachend en vrooliik van een congresïeest, ze was keurig gekleed en zag er foed- uit, -haar wangen blozend door wijn en ij val, want ze had een geïmproviseerde toe spraak gehouden en- daar eer mee ingelegd ze had complimentjes gehoord in alle drie de Noordsche talen en achter zich meer dan eens booren fluisteren, dat zer aardig was i 'aaronboven was ze zooals alle deelneem sters aan het congres zeer in haar schik over het resultaat. De roem was haar een beetje naar 't hoofd gestegen en ze vormde iuist het plan voor een tafelrede aan 't afseheidsont- bijt den. volgenden morgen, toen ze midden in den nacht haar hotelkamer binnenkwam, het electrische licht opdraaide en op het roode tafel] (eed een telegram zag liggen. !Let Luid- het oogenblik nog troepen beschikbaar zou hebben. Uit het Duitsche legerbericht blijkt echter, dat er daar inderdaad wat aan de hand is. Het meldt, dat Duitsche korpsen na artillerie- voorbereiding ten zuid-oosten van Riga over de rivier de Duna zijn getrokken en dat de Russen tengevolge van den op hen uitgeoe- tenden druk hun bruggenhoofd ten westen van de rivier haastig begonnen te ontruimen. De Daily Chronicle vreest, dat de Duit schers plannen hebben in de richting van St. Petersburg, welker verwezenlijking wordt gesteund door maritieme actie in de golf van Riga, welke, meent het blad, thans beter voor uitzicht bieden dan in Augustus 1915. Het Russische legerbericht deelt mede, dat de Duitschers met succes hun front in noorde lijke richting ontwikkelden, dat Russische te genaanvallen niets opleverden en dat de Duitschers ook in de streek van den straatweg van Mitau tot het offensief overgingen. Ook hier zal van het verdere verloop der actie de belangrijkheid der verrassing afhan gen, al is er voorshands weinig reden om de komende resultaten van het nieuwe krijgsbe drijf in Macedonië en in de Oostzee-provind- en al te boog aan te slaan 1 De conferentie te Stockholm is opnieuw uit gesteld. Was de laatste maal de datum be paald op 9 September, andermaal is deze verschoven, in verband met de passenkwestie in Engeland en zeker ook met de houding der entente-socialisten. Vandaag komt het jaarlijksche congres van de Engelsche vakvereenigingen te Blackpool bijeen, mede om een besluit te nemen inzake de Stockholmsche conferentie. De parlemen taire commissie van het congres heeft aanbe volen, dat alvorens eenige internationale bij eenkomst plaats grijpt, de georganiseerde ar beiders in de entente-landen tot overeenkomst geraken moeten betreffende een basis voor een internationale overeenkomst, teneinde een duurzamen vrede te verkrijgen. Voorloopig kan er van de conferentie te Stockholm dus niets komen. En wel is waar verklaart de commissie voornoemd het weige ren van passen eej^ ongehoord ingrijpen in de i echten c" r burgers, maar zij legt er zich zonde b eer. De Engelsche regeering heeft dus naai' alie waarschijnlijkheid het spel, het gevaarlijke spel der passen-weige- ring, gewonnen. De bekende Engelsche socialistenleider Hyndman heeft zich tot de Russische socia listen gewend^ hen aansporende den strijd de heel kort: „Etty sterft. Kom spoedig. Ar nold." Fanny staarde op die woorden, alsof ze ze niet verstond. Ze was een oogenblik t» voren zoo stralend vergenoegd, haar heele wezen weigerde onder de wanhoop, die nu over haar kwam, in het bewustzijn op te nemen, wat dat korte bericht inhield. Ze viel op het nog met de sprei gedekte bed neer, zacht kreunend als van lichamelijke pijn. „O liet was niet mogelijk, uiet mogelijk. Arnold zag het zekcx zoo donker in." Ach neen, ze wist immers, dat het wel zoo zijn moest, anders had Arnold niet zoo wreed kunnen telegrafeeren. Hoe kon hij dat? Geen voorbereiding, geen gedachte ook maar aan ontzien, alleen maar dat onbarmhartige „Etty sterft." Dacht hij dat dat noodig was, opdat ze komen zou? Maar ze mocht hier niet blijven liggen, moest handelen ten spoedigste. Ze belde Ging er een boot naar Malmö vannacht? Neen, dien nacht niet, wel den volgenden morgen. Kon ze met den sneltrein er komen? Neen, dat was niet mogelijk, alleen met den ochtendtrein. Ze dacht dat ze haar verstand zou verliezen. Dezen nacht den heelen volgenden dag en nog een nacht, vóór ze aankwam en dien heelen tijd dit eene als een zwaaard boven haar hoofd: Etty sterft. Als ze haar nachtrust had moeten opoffe ren, aanstonds moeten pakken, op reis had moeten gaan bij 't vroegste daglicht 't zou weldadig voor haar geweest zijn zou rust geschonken hebben en verzachting; ze had dan tenminste het gevoel gehad iets te doen, iets te lijden om Etty's wil. Maar dat zij kon gaan rusten, deu volgenden morgen op haar gemak kon pakken, en tijd had te ontbijten vóórdat ze per eerste gelegenheid kon weg komen, dat maalde haar wanhopig en onder wij1 lag Etty thuis te sterven I niet te staken, voordak Duitschland volledig verslagen is, en in herinnering brengende, dat Engeland niet alleen 6000 millioen gul den- aan Rusland heeft geleend1 maar boven dien door het verschaffen van munitie St. Pe tersburg, Moskou, Kief en Odessa voor een Duitsche bezetting gevrijwaard. De Belgische, Fransche, Engelsche en Italiaansche socialisten hebben een manifest aan de minderheid der Duitsche socialisten verspreid, waarin o.m. wordt gezegd: „Wanneer Duitschland de heerschappij zij ner meesters afschudt en een teeken van trouw geeft door den weg der democratie te betreden, die niet langer kan worden ver tegenwoordigd door "keizerlijke regeeringen, dan zal het die plicht zijn van alle socialisten der wereld aldus te h indelen, dat het ver pletteren der nieuwe democratie in Duitsch land door de regeeringen dier geallieerden voorkomen wordt." Gelijktijdig hebben de Duitsche, Oostearijk- sche, Hongaarsche, Buigaarsche en Bosni sche socialisten een schrijven- verzonden. Het is gericht tot het Hol: mdsch-Scandinavisch comité. De hoop wordt uitgesproken, dat het den kameradien in Engeland, Frankrijk en Italië zal gelukken den tegenstand van hunne regeeringen tegen de proletarische actie in Stockholm te overwinnen en dat aam de wei gering der passen niet zal kunnen worden vastgehouden. Voorts wördt gezegd, dat dé bespreking -der kwestie' van de schuld aan het uitbreken van den vorlog den onderhan delingen te Stockholm^''ri ten goede zal ko men, daar het ter beschikking staande mate riaal niet volledig is. Eindelijk wordt aange drongen op het vaststellen van een definitie ven datum voor de conferentie te Stockholm. En tevens is besloten de Oostenrijksch- Hongaansche regeering te verzoeken haar in vloed en macht aan te wenden ter verkrijging van den vrede, Uit dit alles blfjkt dus, dat het met de con ferentie te Stockholm nog niet hard opschiet. En de voorbereiding moge haar propagandis- tischen invloed hebben gehad en zal dien on getwijfeld blijven hebben, het is op het oogen blik zeer de vraag, of de conferentie zelve mo gelijk is en gehouden zal worden. Heeft Rome niet ten allen tijde op Stock holm voor gehad dat er uiet één weg, maa. verschillende wegen naar toe leiden Misschien brengt één dier wegen naar het beoogde doel al lijkt het er wel naar, dat ook die weg moeielijk en lang zal zijn II Fanny behoorde niet tot de menschen die angst en leed stilzwijgend dragen; Iemand moest haar smart deelen en ze rende met het telegram in haai" hand de gang op en klopte aan May Walknstedt's deur. May was nog niet met uitklceden begonnen, ze zat in de eenvoudige witte japon die ze altijd droeg met een vaas witte chrysanten vlak bij zich cu las in „Zoo sprak Zarathustra". Dat deed ze altijd vóór ze naar bed ging. Maar zij liet verschrikt het boek vallen iota ze Fanny zag, ï.oo bleek en ontsteld. Ze omarmde en kuste haar, vleide en troostte haar. „Wat houd ik nu veel van je, Fanny," zei ze, „nu komt het natuurwezen der vrouw voor den dag." „Jij vond dat ik gelijk had op reis te gaan," barstte de arme Fanny uit, die buiten zich zelf was. „Maar lieve Fanny, men moet zijn per soonlijkheid alzijdig ontwikkelen, begrijp je dat niet?" Ze had echter een goed hart en ze kwam zelfs op een zoo goede gedachte, dat Fanny haar om den hals viel en haar haar eenige vriendin noemde. Een extratrein! Ja, dat was juist wat beantwoordde aan haar gemoeds stemming, het eenige wat haar een zweem van rust kongeven. Weer naar die telefoon. Opbellen en over en weer praten tot ver in den nacht. Op alle tegenwerpingen had Fan ny maar één antwoord: de kosten zijn voor mijn rekening, ik betaal, ik betaal! Een defi nitief antwoord, of ze een extratrein kon krij gen, kon ze echter pas den volgenden morgen hooren bij aankomst te Malmö. May zat bij haar, terwijl ze onder konvulsieve huilbuien gebleven was; Arnold zou het haar nooit vergeven zei ze. Eerst den volgenden morgen werd Fanny iets kalmer, zoodat May haar alleen kon laten. Uit haar onrustigen slaap werd zij al spoe- KORTE BERICHTEN. In St. Petersburg is een contra-revolu- tlonnair complot ontdekt, onder leiding van bekende politieke personen, ondier wie ver scheidene officieren, welker nam en-de regee ring vooralsnog niet wenscht t epubliceeren. Het Servische parlement zal op Korfoe bijeenkomen, ten einde kennis te nemen van dé beslissing der Grieksche Kamer, betref fende hun Grieksch-Servische verbond. Het Engelsche departement van Levens middelen siteldte maximum-prijzen vast voor Britsche kaas van 67.20 tot 100.80 per 50.8 K.G. De R-ussische regeering deelt mede, dat de door generaal Kornilof voor het leger aan bevolen krachtige maatregelen, ten d-eele reeds zijn ingevoerd. Een aantal soldaten moet te Kazan een schrikbewind voeren en verschillende huizen in brand hébben gestoken. De bevolking vlucht. Toepen uit andere steden zijn ge- equireetd. Volgens een- telegram uit Nieuw Zuid Walss legde de regeering in verband met de staking der mijnwerkers aldaar beslag op alle kolenmijnen en riep vrijwilligers op om er in te werken. Doordat velen zich voor vrij- willigen arbeid aanmeldden, werd weldra in zies mijnen gewerkt. De firma James Gardiner Co. te Glasgow is verkocht aan Fumess, Withy and Company te Liverpool met de geheele vloot van veertien moderne vrachtsioombooten van 70 000 ton. De koopsom wordt niet vermeld. NBftËRLARD. RANTSOENEERING GAS EN ELECTRICITEIT. De Rijks Kolendistributie heeft aan ge meentebesturen, gas- en electriciteitsbedrijiven en brandstoffeacommissies eene algemeene gas- en electriciteitsrantsoeneerin gvoor het tijdvak 1 October 1917 tot en met 31 Maart 1918 toegezonden: De Rijks-Kolendistributie heeft voor de rantsoeneering van gas en electriclteit voor het tij dvak van 1 October 1917 tot en met 31 Maart 1918 de volgende regelen vastgesteld. Oas. Aan- alle particuliere verbruikers moet wor den verstrekt: I. als minimumrantsoen: a. voor verlich ting: in October 16, November 22, December 26, Januari 24 Februari 19, Maart 13 kub. M.: b. voor bij koken (wa - rverwarming enz.) 10 kub. M. per gezin per maand, vermeerderd met 2 kub. M. voor elke persoon, waaruit bet gezin bestaat. II. als vast rantsoen voor verwarming: 180 kub. M. voor eiken door «I Bra idstoffencom- inissie geboekt egashaard, waarvoor van het brandstoffenrantsoen1 6 n.L. steenkool wordt afgetrokken. middelde behoefd van de kleinere verbrui- Bovenstaand minimum-rantsoen ls de ge- kers in de groote steden, zoodiat, mits de uiter ste zuinigheid wordt betracht, met dit rant soen wordt toegekomen. In gemeenten, waar hetg emiddeld verbruik in 1914 lager was dan bovengenoemd minl- mum-ransoen, mag uit den aard der zaair het dig gewekt, moest met de eerste boot op reis. Haar ouders wachtten haar aan de boot op met de tijding, dat Etty nog leefde en dat zij om twaalf uur een extra-trem kon krijgen. Ze ging met hen mee naar huls, rustte een poos en schreide in haar moeder's armen, probeer de toen iets te eten en zette de reis naar Stockholm voort. Een lange, vrceselijke dag was !jyf voor haar, alleen met haar gedachten. In oneindige held herhaalde zich mLkeus hetzelfde land schap onder bewolkte lucht; uitgestrekte braakliggende velden tusschen lange rijen wilgen, dan eenzame oorden met enkel dén- na) en berken, weer dennen en gele berken, tot ook die kleurloos werden in de scheme ring en ten slotte geheel onzichtbaar in de duisternis. Het schokken van het onbezette spoorrijtuig werd haar hoe langer hoe meer tot een kwelling, en ter zelfder tijd deed het haar goed, dat haar onrust als 't ware be lichaamd werd in die rusteloos werkende ma chine en die ratelende wielen. In den nacht kwam ze aan; een vriend van de familie ont ving haar aan het station. Een vliegende vaart door de welbekende straten, en toen was ze eindelijk thuis, doomoe en met vrce selijke hoofdpijn, maar daarvan was ze zich nauwelijks bewust. „Hoe hoe is het, Arnold?" „Ze leeft nog Arnold's stem klonk zoo dof, zoo vermoeid „maar ze komt den nacht niet door." Fanny lag op de knieën bij Etty's bed en luisterde ademloos naar het zwekke ademha len van het kind; haar groote oogen vol droefheid strak gericht op het bleeke gezicht je, dat onmiskenbare sporen droeg van de vernietigende macht van den dood. De ande ren stonden er stil en ernstig om heen. „O, mijn lief, lief klein- meisje!" De verpleegster kwam stil naderbij, om Et- AANGIFTE voor de volg. sursnssen, ■ltslnltend op Vlnsdag 4 en Vr|}dag 7 Sopt., 14 nnr Sn Woensdag 5 Sopt. ÏO19 aar in bat Burgerweeshuis. Qoedkoope cursus in het tmlppan vat Ondorkleedlng, 8 lessen f 1.2 avond lessen p. w. voor meisjes van minstens 10 jaar. Ooedkonpe eursus In hot Knippen van Bevenkleedlng, 12 lflssen f 1,50 als boven. Sursus In Handwerhem voor lesrlingea van M. B. S. en Gymnasium, c.a. 2 uur p. w., buiten schooltijd, f 20 p. Cursus In Toekonen, Woensdags I1/» 3 'h uur I SS p. j. Inlichtingen worden gaarne verstrekt door de directrice J. F BEUMER. minimum-rantsoen niet hooger worden ge steld dan het gemideld- verbruik in 1914. Nadat voor elke gasfabriek de hoeveelheid gskolen (gasolie) is vastgesteld, noodig, zoo wel om bovenstaande rantsoenen af te leve ren als om in de door de Rijks-Kolendistri- butle vast te stellen hoeveelheid gas voor industrie, straatverlichting, verlichting van openbare gebouwen enz., te voorzien, wordt de overblijvende hoeveelheid verdeeld over de gasbedrijven in die gemeenten, ia welke het gemiddeld verbruik in 1914 hooger was dan het minimum-rantsoen. Aan alle gasbedrijven zal ln de eerste da- en van September worden- medegedeeld, wel- ;e hoeveelheid gas iu i tijdvak van 1 Octo ber 1917 tot 31 Maart 1918 kan worden af gegeven. Elke gemeente moet e enzoodlanlg stelsel van gasran tsoeneering Invoeren, dat elke ver bruiker zijn miniinum-ranteoen ontvangt. Opgemerkt zij, dat deze rantsoeneer mg Is gebaseerd op een maandelijkschen aanvoer uit bet buitenland van 80.000 ton gaskolen. Electriclteit. Aan alle particuliere verbruikers moet wor den verstrekt: I. als minlmumrantsocn voor verlichting: in October 16, November 22, December 2o, Januari 24, Februari 19, -Maart 13 K.W.U. Een verbruiker, die zoowel op bet gas als op het electnciteitsnet is aangesloten, ontvangt geen rantsoen gas voor verlichting. IL a!» vast rantsoen a. voor bijkoken (wa terverwarming enz.) 40 K.W.U. voor elke Eeraoon, waaruit het gezin bestaat. Een ver- ruiker die zoowel op het gas als op het elecrriciteitnet is aangesloten, moet voor bij koker. dc keuze doen tusschen gas en electri city -b. voor verwarming 180 K.W.U. in ruil voor eiken H.L. steenkool welke men dlaarvbor wenscht af te staan- Alhoewel in verband met het feit, dat de electrische centrale niet. zooals de gasfabrie ken, behoeven te beschikken over een speciale kolensoort, de afgifte van electrlciteit minder beperkt ^behoeft te worden, maakt de zorg wekkende toestand van de kolenvoorziening ty's tipjes voclmg i.c houden. „Neen, neen, laat mij het doen." Niemand anders mocht Etty aanraken; Fanny stond niet eens uit haar knielende hou ding op, ofschoon uur na uur verliep. De nerveuze kracht in haar natuur bleek verwon derlijk sterk. En toen ze daar lag en luisterde naar die ademhaling, die nu eens wat krachtiger klonk en dan weer matter werd, meer gestadig ver minderde, overviel haar een zoo overweldi gend gevoel van wanhopigheid, dat alleen de ernst van het oogenblik ae uith tegenhouden. O, als ze maar niet op re& was uitbarsting kon jeanAls ze nooit van Etty af was geweestl let moest in hara macht gestaan hebben, dat dieve wezentje te redden, dat haar eigen vleesch en bloéd was indien maar niet de duizend fijne draden van onzichtbare verbon denheid, die tusschen haar en 't kind hadden moeten bestaan, waren afgesneden syste matisch afgesneden van 't begin af aan. Nu was het te laat. Fanny lag den heelen dag tebed. Ze was op xan lichamelijke en geeste'ljke inspanning;, Bij Arnold daarentegen vertoonde zich die vreemde versteening, die zoo dikwijls voor komt bij stergevallen. Bleek en bedaard zorg de hij voor alles en dacht aan alles. Nu en dan kwam hij bij Fanny en vroeg, hoe het met haar was. „Waarom zeg je niets?" vroeg ze bij een van die bezoeken'. „Waarover?" „Dat ik op reis ging. Ik weet, wat je moest denken." Hij antwoord-de met een; beweging van ver moeidheid. „Waartoe zou het dienen nu daarover te praten?" COURANT. Jr

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1917 | | pagina 1