DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. DE OORLOG. he?kmeuk Fleur de Marie. ZATERDAG 8 SEPTEMBER BROOD. 21» Hon*iord nil ttOKeirtmnrt* jaargang. 1917. AboimeffleBtïflrüSp 8 maantfe&ltM fr. p. post f 1.50. AdwtenttepMiiit p. regel, gnrote letters naar ptaatsralnite. Biteren fr. N. V. Boek- en Bantfetsdrokkerfi HERNIs. COSTER A ZOON, Voordam C 9. Telefnr. 3. ©ver dan abonnementsprijs wordt blf vooruitbetaling beschikt. Bewijsnummers 5 cont. ALKMAAR, 8 September. De Russische terugtocht in het noorden duurt voort. Reeds staan de Duitschers een 70 K.M. ten oosten van- Riga en de Duitsche ruiterij dringt verder op het betreft hier dus een bewegingsslag. De Duitschers marcheeren in verschillende colonnes. Een colonne gaat langs dekust, teneinde de Russen daarvan af te dringen, een tweede richt zich op den spoorweg naar Pskow, een derde trekt rechtstreeks oost waarts. De Russen hebben zich nog niet her steld. Wel echter wordt gemeld, dat de op perbevelhebber van het twaalfde leger, gene raal Parsky, afgetreden is. Dat de vluchtelingen van Riga te St Pe tersburg niet zullen worden toegelaten in verband met den aanwezigen voorraad le vensmiddelen, kan aanleiding geven tot op stopping en verwarring, ook voor de terug trekkend Russische legerscharen. Toch be denke men wel, dat de Russen zich onder alle omstandigheden meesters in het terugtrekken hebben getoond. Daar de herfstregens zich spoedig zullen doen geldén, blijft een snelle ontwikkeling van het krijgsbedrijf te verwachten. De Italianen geven den moed nog niet ver loren, maar hebben den strijd om de begeer de bergstelling van de Monte San Gabriele opnieuw ingezet. Tot nu toe hebben ze het gewenschte directe resultaat niet bereikt Maar het Oostenrijksch offensief in de Boe- kowina i3 tot stilstand gekomen en dat zal wel verband houden met het Italiaansche of fensief. Ook veldmaarschalk von Mackensen schiet den laatsten tijd niet meer op. De Oostenrijkers berichten sedert 19 Au gustus aan den Isohzo in het geheel 500 offi cieren en 18000 man gevangen genomen té hebben. Her Westelijk front levert nieis vermeldens waardigs 'op. Het Fransche ministerie Ribot heeft zijn ontslag aangeboden. De president der repu bliek heeft den minister-president evenwel verzocht zoolang aan te blijven totdat de voorzitters van Kamer en Senaat te Parijs te rug zijn, teneinde geraadpleegd te worden over, de oplossing van de kabinetscrisis. Havas en Reuter hebben ons den laatsten tijd spaarzaam ingelicht over den politieken toestand in Frankrijk. Men weet, dat minister Malvy onlangs is moeten aftreden, omdat hij den chauvinisten te slap was, vooral jegens „ie pacifisten. Via Genève is toen medege deeld, dat de ministers Painlevé, Thomas en Viviani vrij ostentatief hun heengeganen col lega een bezoek hebben gebracht. Hieruit is afgeleid, dat de radicalen zich met den val van den heer Malvy niet hebben kunnen ver eenigen en dat er een uitgebreider kabinets crisis zou volgen. Deze veronderstelling is thans juist gebleken. Waarschijnlijk zal aan den ouden heer Ribot andermaal de vorming van een coalitie-kabinet worden opgedragen. Heel gemakkelijk zal het hem wel niet vallen aan die opdracht te voldoen, zou men zoo zeggen, al weet men <}an ook weinig van den stand van zaken. Volgens de Figaro zou het nieuwe kabinet-Ribot echter Dinsdag reeds in elkaar zitten, zouden de heeren Painlevé (oorlog), Chaudel (marine), Thomas (bewa- penirfê), Clementel (handel) en Steeg (binnen- landsche zaken) hun portefeuilles behouden en zou de heer Vivlanl behooren tot de niet weer terugkeerenden. Uit don Raad. ALKMAAR 8 Sept. De raadsvergadering van Dinsdag heeft het wenschelijk doen Bchijnen, dat de behandeling der begrooting in de secties en in het open baar uitsluitend biji daglicht zal plaats heb ben. Geschiedt dit niet, dan zal het stadhuis vast van het verlichtingsnet worden afgesne den. Wanneer toch benoemingen van wet houders en commissie-leden al zooveel „stof doen opwarrelen, hoe moet het dan wel gaan als heel de gestie van het stedelijk bestuur en allerlei politieke beginselen en verlangens onderwerpen van de bespreking kunnen uit maken? Tijdens deze verplichte September-vergade- ring hebben we onwillekeurig moeten denken aan het ook den heer Westeihof wel niet on bekende gezegde van den Grooten Watse: „it is mei sizzen net to dwaen." Als het nieuwe soc.-democratische raadslid onder de rem van de bescheidenheid, welke den jonge ren past, zich al zoo zeer iaat gaan en zijn welbespraaktheid zoo'n vaart Laat nemen hoe vaak en hoe lang zal hij dan wel spre ken als hij, zelfs zonder naar zijn meening onbescheiden te zijn, het woord gaat voeren als „gezeten" raadslid? De indruk, dien de heer Westerhof Dinsdag heeft gemaakt, kan geen andere zijn, dan dat hij ifi veel sterkere mate dan men dit van zijn partijgenooten gewoon was in den Alkmaarschen, Raad propaganda- speeches zal houden. 'Hij breekt blijkbaar gaarne een Lans en heeft lange lansen in zijn arsenaal. Als de heeren Westerhof en van den Bosch tijdiens de behandeling der begrooting eens samen in een politiek toumooi komen! Maar misschien blijkt de eerste indruk niet de beste en gaat het jongste sociaal-democra tische raadslid in den Raad zijn woorden wat meer op een goudschaaltje wegen. De heer Elfring heeft een sensationeel de buut gewild. En ongetwijfeld dengenen bevrediging geschonken, die gaarne een nrili- tanite persoonlijkheid zien optreden, zonder dat het hun iets kan schelen, of strijdlustig heid gepaard gaat met strijdvaardigheid, die houden' van een ruzietje en een relletje, zon der te vragen, of het gemeentebelang daar door wel wordt gediend. Men zal uit het verslag hebben gemerkt, dat de overige raadsleden den heer,Elfring heelemaal alleen hebben laten staan. Zijn op treden vond in den Raad scherpe bestrijding, geen bijval. Hij beweerde veel, bewees niets. Toen hij uitgenoodigd werd zijn mededeeling waar te maken, dat wij als het ware hier te Alkmaar een familie-regeering hebben^ toen hij het venijnige pamflet ter zijner aanbeve ling, waarvan hij zich overigens heel gemak kelijk losmaakte, nazeide, dat „de ambten en betrekkingen aan de broeders" worden verge ven, meende bi} te kunnen volstaan met de klinkende, maar nietszeggende interruptie „U is Van mij nog niet af." En toen de burge meester voetstoots eenige benoemingen op somde om het beweerde te weerleggen, zweeg de heer EJfring. Waarom nu niet doorgegaan en met het materiaal voor den dag gekomen, dat hij te kennen gaf bijeengegaard te heb ben? Indien een raadslid uit volle overtuiging meent, dat een bepaalde groep, zij moge „loge" heeten of een anderen naam dragen, een verkeerden invloed heeft op het gemeente bestuur, is spreken maar dan ook da delijk gestaafd door bewijzen natuurlijk plicht. Wat heeft het evenwel met het gemeen tebelang te maken, dat de heer Elfring per soonlijk het lidmaatschap eener vrijmetse laarsloge iets deprimeerënds acht? Waarom in den Raad gezegd, dat het eene raadslid vrijmetselaar is, dat het andere zou hebben verklaard, wat intusschen onwaar bleek, geen bezwaar te hebben het te worden? Het is tot dusverre geen gewoonte in den Alkmaarschen Raad geweest, dat men in het debat iets an ders betrok dan eikaars staatkundige en godsdienstige richtingen, die in vele ge vallen de stemmingen beïnvloeden. En de heer Elfring heeft het door zijn eerste optre den geenszins aannemelijk gemaakt, dat met die gewoonte dient te worden gebroken. Terecht mocht de heer Udo opmerken, dat er Dinsdagmiddag een andere geest in den Raad gevaren scheen. Het is te hopen, dat die geest even spoedig uitgebannen zal wor den als hij gekomen Is. Met name, dat do heer Elfring zich de bekende variatie op het woord van Luther eigen zal maken„hier zit Ik ik kan óók anders." En voor den heer Elfring èn voor de gemeente, zouden we dit willen. Een zich onafhankelijk gevoelende jongeman met veelzijdige belangstelling en een critischen geest, administratief onderlegd, zou als raadslid veel goed werk kunnen doen] Het derde nieuwe raadslid, de heer Wol zak, vormt met de beide andere wel een te genstelling. De heer Wolzak toch is een be jaard, bedaagd, bescheiden man, die niet tot de pratera behoort, die geenszins zijn mee ning onder stoelen en banken Bteekt, maar' evenmin behoefte gevoelt om te pas en te on pas te getuigen en die zeker niet allerlei per sonaliteiten in de besprekingen %a\ brengen. Alle drie leden hebben door hun benoe ming in commissies dadelijk gelegenheid gekregen aan den slag te gaan. Met den heer Cloeck vestigde de burgemeester de aandacht op den heer Elfring voor het lidmaatschap van de commissie voor de llchtbedrijven. Wij hadden geen andere bedoeling dan de heeren Elfring en Westerhof in die commissie geko zen te zien, toen we in het vorige raadsover- zicht gewaagden van een vingerwijzing, door de kiezers gegeven. Met belangstelling dient nu afgewacht, welke de gevolgen zullen zijn van deze belangrijke wijziging in de samen stelling van deze commissie en met name, waartoe het lidmaatschap van den heer Elfring zal leiden. Intusschen zal er thans door het onderzoek, hetwelk B. en W. op verzoek der commissie laten instellen naar het electrisch bedrijf meer licht schijnen over een tot heden te veel in het duister gelaten aangelegenheid. Wij juichen de desbetreffende mededeeling van den voor zitter ten volle toe en verheugen ons er ten zeerste over, dat er na hetgeen over deze zaak in het openbaar is geschreven en ge sproken, tenslotte prijs gesteld wordt op een volledige openbare behandeling met deskun dige, onpartijdige voorlichting. Nog even dient te worden teruggekomen op de wethouderabenoemhigen. Van rechts was ditmaal mr. Sluis gesteld. Dat dit slechts een vorm was, bewees de can- didaat zelf toen hij riep „ik kom er toch niet," bewees de rechterzijde, toen ze hem niet ver dedigde tegen de ongeschiktverklaring door den heer Elfring, in wiens oogen alleen de heer van den Bosch genade kon vinden. Alle drie aftredenden werden dan ook herkozen, de heeren Thomsen en Zaadnoordijk met 11 en 12 stemmen, de heer de Wit zelfs met 18 stemmen. Onder de tegenwoordige omstan digheden kon het ook moeielijk anders, al blijft o.i. de billijkheid eischen, dat ook de rechterzijde in het college een zetel bezet. Grappig was het, dat juist in deze zitting zooveel gepraat werd over de beperking van het debat. De voorzitter meende, dat den vorigen keer eens voor altijd de bepaling uit het reglement was gelicht, dat een lid, het welk voor de derde maal het woord verlangt, daartoe de toestemming van den Raad moet hebben. Gelukkig bleef deze bepaling ge handhaafd. Wanneer de voorzitter van nu af aan zich er ook maar streng aan houdt, be hoeft hij niet bevreesd te zijn, dat hij de „boeman" zal worden, terwijl omgekeerd de Raad tot plicht heeft te zorgen, dat de toepas sing niet illusoir wordt Zooala gewoonlijk de voorzitter wees in ander verband op dit verschijnsel gingen in de zitting, waarin zooveel gesproken was, een paar belangrijke besluiten zonder discus sie van beteekenia onder den hamer door. We bedoelen de beslissingen inzake het bou wen van een dertigtal eenvoudige woningen, waaraan de naam van het afgetreden raads lid Leguit verbonden zal blijven, en van een Karenhuis voor ouden van dagen, twee regelen, welke het nijpende woninggebri thans iets zullen lenigen. Misschien heeft de overweging, dajpfcr nog veel meer op dit gebied te doen Jf tot stil zwijgendheid geleid 1 Ons kwam die stilzwijgendheid intusschen goed te pas, waar het verslag toch al zooveel ruimte eischte. Indien de besprekingen der gelijke afmetingen gaan aannemen, als dit Dinsdag bij enkele punten het geval was,, zal de papiemood ons nopen ook ten aanzien van belangrijke of van de aandacht trekkende za ken de uiterste soberheid te betrachten en het verslag dus kort te maken hoe ongaarne 'dan ookl Niet op het zeggen, maar op het doen komt het aan. Zie Advertentie JAC. DEGELING. PAGINA 4. BUITENLAND. DE DUITSCHE PLANNEN MET BELG Ié? Met volstrekte zekerheid1 zegt een oorres pondent van „De Tijd1" in Duitschland te kunnen mededeelen, d!at de commissie uit Bondsraad en Rijksdag, die het ontwerp ter beantwoording van de pauselijke nota voor bereidt, een voorstel om België in zijn volle zelfstandigheid te herstellen heeft besproken en dat) de beslissing daarover baar beslag heeft gekregen. In de nota van beantwoording zal in aansluiting bij vroegere verklaringen worden geconstateerd, dat Duitschland uit den aard van den' verdedigingsoorlog, dien het voert, geen reden1 heeft om blijvend' de hand op België te leggen, mits van de andere zijde worde gewaarborgd, dat het geen af zonderlijke overeenkomsten ten aanzien van zijn zelfstandigheid treffe met een of meer der En tent en landen. Voorts zou aan België slechts een weer macht worden gelaten1 in overeenstemming met de noodzakelijkheid voor de bewaking HEEREN ROOKERS1 Verlangt U een prima 4 oent sigaar van zijn binnenlandsche orde en naar even redigheid met de gelddélijke ontwapening, waartoe de groote mogendheden zouden be sluiten en eindelijk zou aan de bevolking van België het recht van zelfbepaling moeten worden toegekend1, ook ten aanzien1 der zg. bestuurlijke scheiding, waarvan het reeds in gevoerde beginsel gehandhaafd' zou moeten blijven. Een andere zinsnede in het ontwerp wekt de verwachting, dat Duitschland niet onge negen zou zijn om geldelijken steun te ver kenen aan een regeling, welke België's eco nomische welvaart zou herstellen, bij welke welvaart ook Duitschland als handeldrijven de buurstaat belang heeft. KORTE BERICHTEN. Te Christiania is het hoofd van de po litie gemachtigd, met het oog op den wo ningnood aan buitenlanders het verblijf te verbieden. Generaal Goerkoff werd verbannen. Veel arrestaties zijd nog te St. Petersburg te waditen, omdat men het uiterste doet om een contra-revolutie te verhindefen. Het kolenbureau te Dresden maakt be kend, dat alleen aan particulieren en noodza kelijke bedrijven kolen zullen worden ver strekt. Caf&s en theater's ontvangen geen ko len. Alleen van de bioscopen zal men een beperkt aantal laten spelen om de stemming onder de bevolking te houden. Op de scholen zullen de klassen gecombineerd worden. De Engelsche regeering heeft kort ge leden besloten de salarissen det onderofficie ren en manschappen met 50 pCt. te /verhoo- gen. Behalve den burgemeester van Hamont zijn naar de Tel. meldt ook de kapelaan en drie zusters, onder wie een Nederlandache, gevangen genomen. De Duitsche rijkskanselier Michaêlia heeft verklaard aan den hoofdredacteur van het Neue Stuttgarter Tageblatt dat Duitsch land' binnenkort zijn vredesvoorwaarden zal for muteer en. Adlers doodvonnis is veranderd In 18 jaren zware kerkerstraf. Friedlrich Adler schoot verleden jaar in het hotel Meissl und Schadn den Oostenrijksch minister-president v. Stfljghk dood. eizer Wilhelm kwam te Riga dat. Hij stel#: 60.000 ter beschikking van het lij/bestuur ter leniging van den nood 'olking. STADSNIBUWS. CONGRES VOOR OPENBARE GEZOND HEIDSREGELING. Gistermiddag werd in de Raadzaal van liet Stadhuis het twee-eu-twintigste Congres voor Openbare Gezondheidsregeling gehou den. Als nieuwe leden waren van Alkmaar toe getreden de gemeente Alkmaar, dr J. Dege- naar Mr. K. A. Cohen Stuart, Dr. R. G. C. Schröder, Dr Jl. W. Wicherink, de heer H. J. F. Wanna en die Afd. Alkmaar van „Het Witte Kruis." De voórz., burgem. Tellegen, van A'dam her dacht in zijn openingswoord het overlijden van iMir. Drucker en deelde mede, dat hij te keanen had gegeven, zonder bloemenhulde of toespraken gecremeerd te willen worden. Spr. wenschte de groote verdienste van Mr. Drucker op den tweeden dag na zijn overlij den' toch In deze vergadering te herdenken, al zal men natuurlijk zijn wenschen eerbiedigen. Spr. herdacht uitvoerig de verdienste van Mr. Drucker en schetste diens verdienste bij de totstandkoming van de woningwet en zijn verdere verdienste voor het vaderland. Spr stelde voor om telegrafisch kennis te geven van de gevoelens van de vergadering over dit smartelijk verlies. 'De voorzitter verklaarde bij de opening thans geen tijd te hebben gehad voor het opstellen van een schriftelijke rede. Spr. her innerde aan zijn rede In 1892 op het congres van Maatschappij van Bouwkunst en deelde mede, dat hij teem constateerde, dat het sterf tecijfer met 10 per duizend was gedaald in een tijdvak van 50 jaar. In de 25 jaar die daar op volgde, daalde het sterftecijfer bijna ook met 10 per duizend. Het bedraagt thans 12.94 per 1000. In 1914 12.045 doch deze stijging schreef spr toe aan den oorlogstoe stand. Het sterftecijfer is in de steden boven 100000 zielen kleiner dan in de kleinere plaatsen. Spr. schreef dit toe aan de betere sanitaire inrichtingen in die grootere steden. Hengelo staat' thans met een1 sterftecijfer van 8 per duizend bovenaan. Spr. besprak hierop het rioleeringstelsel van Amsterdam en betoogde dat de buiten- en binnengrachten daar thans zooveel reiner ge worden zijn, wat bewezen wordt door de visr sehen, die thans lustig de Amsterdamsche grachten1 binnen trekken. Spr. besprak ook de gemeente Alkmaar, waar men bet tonnenstelsel heeft, maar thans de closetten mogelijk maakt door de septic- tanks toe te passen. Spr. vertrouwt dat dit voor tal van steden die in dezelfde omstandigheden verkeeren en De DIRECTEUR van het DISTRIBUTIE BEDRIJF van ALKMAAR brengt ter alge- ineene kennis, dat in de Commissie van Bij stand voor dat bedrijf, na eene gehouden con ferentie met de beidé Besturen der hier be staande Bakkerspatroonsvereenigingen is be sloten, dat bij bet begin der 26ste week (13 September) het gewicht van het witte brood zal worden vastgesteld op 250 gram en veel vouden daarvan. Hij verzoekt de ingezetenen beleefd, hunne medewerking in déze wel te willen verleenen en er toe mede te werken, dat dagelijks niet meer dan 250 gram per persoon wordt ge bruikt. De Directeur voornoemd, D. SCHENK. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR brengen' ter algemeene ken nis, dat aan personen, die de gemeente met terwoon verlaten1 GEEN VERHUISBILLET ZAL WORDEN AFGEGEVEN dan TE GEN INLEVERING van de hun door hej Distributiebedrijf verstrekte LEGIMITATIE- KAART en of BONBOEKJ1ES. de ligging aan groot water missen, de oplos sing zal zijn. Na de bespreking van de verontreiniging van lucht en water, besprak spr. de water voorziening, die met reuzenschreden vooruit gegaan was, waardoor de verschrikkelijke verspreiding van de cholera in 1892 te Ham burg in ons land geen voortgang kon hebben. Spr. herinnerde aan bet werk van Mr. H. Goeman Borgesius inzake de woningwet en verzocht de leden zich, ter zijne nagedachte nis, van hun zetel te verheffen. In 1892, aldus spr., kenden wi] nog alleen de Hinderwet. Men lette nog alleen op de om de labriek wanenden, maar niet op de in de fabrieken werkende arbeiders. In 1893 kreeg men echter de veiligheidswet1. Spr. constateerde, dat men op bet gebied van hygiëne in de fabrieken niet had stil gezeten. Er valt evenwel nog veel te doen, de krottien zijn nog niet verdwenen. De ongelukkige Europeesche oorlog heeft de verbetering op dit gebied zeer vertraagd. Spr. eindigde met aén wensch dat die Eu- ropeeschen oorlog spoedig tot de geschiedenis zal behooren opdat de tijd1 aanbreekt waarin gemeente-besturen hun krachtigen arbeid de openbare gezondheid, als voor den oof^ffwet r ter hand kunnen nemen. Applaus. iiiü(y aarvers 1 ag werd hulde gebracht aan de nag^fcehtenis van de heeren Mr. Goeman Borgcsiusferof. Drucker, de heeren O. Jl de Jongh, dr. /WE. Post, J v. Dam van Isself, Generaal Majoor E G. Winckel, J. van Has selt Duparc, Baron Quarles van Uffort, Everts, liesuijen, Mr. E. F. Kamf. Hét ledental bedraagt thans 489. Meer dan 100 leden hebben zich voor het congres doen inschrijven, voor een groot deel afgevaardigden van gemeentebesturen en ge- zondheidscommissiën. De bedoeling van het bestuur om ook het occultisme in verband met het somnabulisme. spiritisme, hypnotisme In haar verhouding tot de volksgezondheid tot een onderwerp van bespreking te maken had geen succes. De voorzitter hulligde den secretaris, den heer Ruisch, die reeds 22 jaar als 1ste secre taris werkzaam is. Spr. sprak ook een woord van hulde tot den burgemeester van Alkmaar. De lijst van nieuwe leden werd overeen komstig het voorstel vastgesteld, waardoor de vereeniging met 15 leden vermeerderde. Aan het bestuur werd opgedragen de plaats voor de volgende vergadering aan te wijzen. De voorzitter deelde made, dat de gezond heidscommissie van Brielle bij de regee ring wenschte aan te dringen op een wettelij ke regeling tot het benoemen van technische ambtenaren ln den woningdienat bij de ge meenten. Het bestuur wenschte in 1918 deze zaak in verband met den oorlog evenwel nader onder de oogen te zien. De herziening van de wo ningwet is thans n.l. te veel op den achter grond gedrongen. Over „Het verkeer met en den verkoop van vergiften" hielden de heeren J. J. Hofman, lid der gezondheidscommissie te 's-Gravenha- ge en Mr. G. J. Sa lm te Amsterdam een refe raat. De heeren J. J. Hofman en mr. O. J. Sa lm hebben praeadvies uitgebracht over het onder- ,,H' werp: „riet verkeer met en den verkoop van vergiften". De heer Hofman komt tot de conclusie, dat de volksgezondheid bij de regeling van het verkeer met en den verkoop van vergiften het grootste belang heeft en fdj schetst dan de gevaren van den tegenwoorddgen ongeorden- aen toestand. In. overeenstemming met de nieuwere wetge ving in tal van andere landen zou het volgens den heer Hofman aanbeveling verdienen den verkoop van en het verkeer met vergiften bij afzonderlijke wet te regelen. ALKMAARSCHE COURANT.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1917 | | pagina 1