DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Terrelseo nor baidel eo liduitrle. JAC. DECELIHC, IiainbanrL lUadord on nogomtiende Jaargang 1917 4 OCTOBER. DONDERDAG üaprodueties Rembrandt) NEDERLAND. Uitbetaling vergoedingen wegens kostwinnerschap. J®. 233 tboMeitspilli bl| ïOOTitbBtallig 1.3 maaiden 11.80, b. p. post 11.50. Biwlissomissrs 5 it fttfyaitentieprtii 15 it. p. regal, graotera letten naar plaatxrnlite. Br. b. N.Ï. Book- BaodolidrakkarO Birus. CuterIi., fiordam 0 9, Til. 3. Zaterdag 6 October a.s.| IJzer en Staal. ALKMAAR, 4 October. Nu de herfst heden plotseling zijn intrede schijnt te hebben gedaan met sombere luch ten, wind- en regenvlagen en vuile wegen, vraagt men zich onwillekeurig al, welken in vloed de gewijzigde weersgesteldheid zal hebben op het krijgsbedrijf in het Westen. Men weet dat de slag in Vlaanderen, reeds weken aan den gang, zijn hoogtepunt nog niet heeft bereikt. Het begin-ver loop is be gunstigd door geschikt weer. Maar hoe zal de strijd zich verder ontwikkelen, als de na jaarregens stroomen en de vaste grond tot pap wordt? De bodemgesteldheid is van te meer beteekenis waar de slag vooral door de artillerie wordt geleverd. Hoe moeielijk zal het zijn bij veroveringen de kanonnen voor uit te brengen I De laatste dagen kenmerkten zich door Duitsche tegenaanvallen, beoogend de Brit- sche voorbereiding zooveel mogelijk in de war te sturen. Daarbij is eenig voordeel be haald in het bekende Veelhoekbosch. Ook op de Franschen verwierven de Duitschers een klein succesje: op den Oostelijken Maasoever werd 1200 M. loopgraaf bezet. Zulke vorde ringen*zijn van geen belang. Zij toonen al leen, dat de partij, die in het defensief is, zich tactisch actief houdt. De Italianen hebben in een storm-aanval een stuk op de westelijke helling van den Monte San Gabriele veroverd!. De Oostenrij kers verklaren, dat het slechts een smal loop graafgedeelte is, van de Ith lianen bezitten we nog geen bericht hierover. De luchtstrijd trok, zoo merkten we dezer dagen op, den laatsten tijd zeer de aandacht. Misschien is ook dit toe te schrijven aan de weersgesteldheid. Maar ongetwijfeld mede aan de ontwikkeling van het luchtwapen. Er is zelfs beweerd, dat de strijd in de lucht thans eerst recht een aanvang neemt. Een Duitsch bericht van heden spreekt van „onze bombardements-eskaders", zegt dlait op de vliegkampen bij Verdun 14.400 K.O. ont- ploffingsmiddelen, op vliegkampen, stapel plaatsen en troepenschuilplaatsen aan het Vlaamsche frónt 40.000 K.Q. zijn geworpen. Het gewaagt verder van de aanvallen op Lon den en plaatsen aan de Engelsche kust en op Duinkerken, welke laatste haven, de hoofd stapelplaats voor het Belgische leger en een van de grootste havens voor het verkeer tus- schen Engeland en Frankrijk genoemd, ge heel een prooi der vlammen zou zijn gewor den. Fransche vliegers hebben echter ook niet stilgezeten. Van hen wordt gemeld, dat zij o. m. de stations van Freiburg, Metz, Saar burg en andere plaatsen hebben gebombar deerd en 7000 K.G. projectielen hebben ge worpen, terwijl ze Baden hebben bezocht als weerwraak voor het bombardement van Bar- le-Duc. Volgens Duitsche berichten zijn ook boven Keulen, waar geen1 bommen werden ge worpen en boven Frankfort entente-vliegers verschenen, waar 113 hommen neervielen, die natuurlijk! slechts geringe materieele schade veroorzaakten en waar door slechts 5 personen werdien gekwetst. Ook te Londen tracht men ons te overtui gen, dat al die luchtaanvallen niet veel te be- teekenen hebben Reuter meldt dat er in de eerste 9 maanden van *1917 op straat bij ver keersongelukken 4.873 personen gedood en 14.104 gewond werden en door bommen slechts 191 personen gedood en 749 ge wond, velen nog onbeduidend gewond. Het zal wel zoo zijn, maar het is óók waar, dat de eisch naar wedervergeldingsmaatregelen m de bladen en in vergaderingen steeds krachtiger werd geuit. Thans is de Engelsche regeering voor dien aandrang gezwicht. Na dat de minister-president had verzekerd: „Wij zullen spoedig Duitschland met interest op interest bombardeeren" en nadat een an der minister had verklaard, dlat men eerlang de opperheerschappij in de lucht, zoowel in Engeland als in Duitschland zal bezitten, heeft de regeering thans laten weten, dat zij na de zorgvuldigste overweging heeft beslo ten vergeldingsmaatregelen tegen de Duitsche luchtaanvallen te nemen. Zoo valt er dus nog meerdere actie in de lucht te wachten als ons land daarvan nu maar niet mee de dupe wordit I Er wordt in Engeland nog steeds over den vrede en het volhouden van den oorlog ge sproken. Nu weer heeft minister Winston Churchill een redevoering gehouden, waarin hij krachtig aanspoorde tot voortzetting van den strijd. Dit is, zeide hij, geen tijd om van vrede te spreken, maar van den Britschen wil, de Britsche macht en den Britschen plicht, omdat het Pruisische militairisme nog niet ten onder gebracht is. Eigenaardig is, dat telkens een andere Engelsche minister een andere voorwaarde voor den vrede formu leert I De Oostenrijlksche minister-president graaf Czernin heeft te Boedapest een redevoering gehouden, waarin hij een program nopens een politieke wereldorde heeft ontwikkeld met verplichte internationale arbitrage, verminde ring van de krijgstoerusting met als einddoel volkomen internationale ontwapening, een nieuwe internationale rechtsorde, geen econo- mischen oorlog na den vrede. De spreker deed daarbij uitkomen, dat elke staat iets van zijn zelfstandigheid zal moeten opgeven. Zijn program sluit zich aan bij dat van president Wilson en den Paus. Graaf Czernin verklaar de echter met meer optimistisch te zijn ten aanzien van die geneigdheid, welike hij de en tente bestaat om een vrede door vergelijk te sluiten. IL ALKMAAR, 4 October. Het was een lust den heer de Lange zijn overtuiging te hooren toelichten, dat de com missie in één jaar met haar zoo omvangrijke taak gereed zou kunnen zijn. Die vaste overtuiging steunde op twee overwegingen, n.1. de deugdelijkheid en de geleidelijkheid der voorbereiding. „Vóór alles, alduB sprak ongeveer de heer de Lange, moet de voorbereiding goed zijn. Het zit 'm niet in het veel, maar in het goed doen. Een zaak moet hi zijn, voordat zij in behandeling komt. „Gesneden koek" moet het voor de betrokkenen zijn. Sma'air/ die koek niet, welnu andere kan beter zijn. Als er maar gesneden koek op tafel komt, komt men ook tot een resultaat. Dan vlot het werk van zelf. Wanneer ik daareven sprak van een on derzoek, in te stellen in andere plaatsen, dan heb ik natuurlijk niet bedoeld te zeggen, dat al die plaatsen door de. geheele commissie zullen worden bezocht. Een paar leden zal voldoendle zijn en zoo kan men door verdee- ling van het werk den voorbereidenden ar beid verlichten en bespoedigen „Het zal u zijn opgevallen, dat de hoofdge dachte van het „plan de campagne" is „gelei delijk de reserve-troepen te vermeerderen, zoodat men telkens krachtiger voor elke nieuwe faze staat. We beginnen bij de stad, kloppen dan bij de provincie aan, nemen als het ware de provincie mee naar het rijk en zullen het rijk achter ons hebben, als we bij de H. IJ. S. M. komen." We hopen, dat het optimisme van den de Lange vervuld zal worden en anders een stootje of zelfs menigen stoot zal kunnen ver dragen 1 De heer de Lange beziet de zaken echter niet alleen van den optimistischen, maar ook van den breeden kant. Oude kaarten heeft hij voor den dag gehaald, om aan te toonen, hoe veel gunstiger Alkmaar in1 het grijze verleden ten opzichte van het vervoer langs waterwe gen was gelegen, dan tegenwoordig. Op een plattegrond van Alkmaar demonstreert hij de merkwaardigheid, dat Alkmaar in de drie eeuwen na het beleg zoo weinig in omvang is toegenomen. Hij wijst er op, d!at noch het Noord-Hollandsch Kanaal, noch de spoor weg naar het noorden en het zuiden van grooten invloed op de ontwikkeling van de stad zijn geweest. Alleen de laatste tientallen jaren neemt die ontwikkeling toe. Waarom? Omdat er andere takken van bestaan zijn ge komen. Lange jaren heeft men voor de uit oefening van de veeteelt en het zuivelbedrijf voldoende gehad aan dijken en wegen. Maar de nieuwe bedrijven eischen andere verkeers middelen en nieuwe kelegenheden. Neem den tuinbouw. Deze heeft niet alleen spoorwe gen noodig, maar ook goede waterverbindin gen en koelpakhuizen en opslagplaatsen. Te genwoordig wordt de kool nog bewaard in boeten, hetgeen gepaard gaat met groot ver lies aan producten en aan arbeidsloon. De moderne manier van bewaren is dit te doen in koelruimten. In Amsterdam is in een der veemen daarmee een proef genomen, welke uitstekend geslaagd is, al werden daarbij de tarieven onjuist berekend. Alkmaar kan hier voorgaan, kan een gelegenheid scheppen, waardoor er ook kool uit den omtrek te Alk maar wordt geveild, zoodat er hier een be langrijke exportveiling komt. Ook voor ande re artikelen zijn koelruimten en opslagplaat sen in het belang van den handel ten zeerste gewenscht. Een goede bergplaats voor het bewaren van aardappelen, uien en versche vruchten, zou deze artikelen ook uit de om liggende gemeenten meer naar Alkmaar toe trekken dan tot nu toe. Voor vleesch, wild en gevogelte, eieren, boter, voor de grossierderij, voor den materialenbandel zouden er verder groote voordeelen zijn, indien er een goed- koope gelegenheid zou zijn om de betreffende artikelen te bewaren. De exploitatie-rekening der veemen in Amsterdam en 'Rotterdam wordt zwaar gedrukt door de hooge grond prijzen, de taLlooze dure kaden en steigers, hooge loonen en belastingen. Te Alkmaar zou de exploitatie van een veem veel günsti- ger kuünen zijn. En een veem te Alkmaar zou ook het voordeel van de beleenbaarheid der opgeslagen goederen, voordeel dat o. a. Am sterdam bezit, doen wegnemen. Wanneer de Zuiderzee wordt droog ge maakt, dan moet Alkmaar zorgen er bijtijds bij te zijn. De ontwerpen toonen,'dat alles er nu op gericht is, om Amsterdam groote voordeelen van de demping te doen trekken. Wanneer Alkmaar goede land-, water- en spoorwegen bezit en opslagplaatsen en koel ruimten, kan bet van die voordeelen meepro- fiteeren. Daarom is bijv. noodig een goede waterverbinding met Hoorn thans moet een groot schip over de Zuiderzee om van Alkmaar naar Hoorn te komen. Een goede waterweg, tusschen Alkmaar en Hoorn, wel ke ook de bloeiende Streek en later den Zui derzeepolder met onze stad zal verbinden, is vroeger al eens, zij het dan niet in het open baar, ter sprake gekomen. Thans acht de voorsteller het oogenblik aangebroken om deze zaak opnieuw te entameeren. En dan te vens een waterweg van Beverwijk n aar Alk maar, om de in beteekenis zoozeer toenemen de duinstreek uit haar water-isolement te ver lossen. Zóó breed ziet de lieer de Lange het plan. Maar hij denkt zich de verwezenlijking niet ineens. Niet slechts in de voorbereiding, maar ook m de uitvoering stelt hij naast degelijk heid ook g e 1 e i d e 1 ij k h e i d. Dat zal uit een volgend artikel blijken. LAATST» Dit «n annate groote meesters. Denk dus on Uwe boes. medegedeeld, dat de verzending van aardap pels per wagon of schip naar de verschillen de gemeenten voor de distributie, geschieden zal „vrij zich", zoodiat de kwaliteit zal kun nen worden gecontroleerd. Als de kwaliteit niet goed is, kan die lading telegrafisch weer ter beschikking aan dien- afzender gesteld worden-. Het centraal administratiekantoor moet dan eveneens verwittigd worden, met verzoek een controleur te zendien. Na keuring door dien controleur zal de gemeente zich zonder hoogér beroep bij diens uitspraak hebben neer te leggen-. Desgewenscht kunnen echter ontvanger en afzender trachten tot een vergelijk te komen. Bestaat er twijfel bij ontvangst van een wagon aardappelen of de inhoud overeen komt met dien op den vrachtbrief vermeld, dan kan die wagon worden herwogen. -Het op die wijze geconstateerde gewicht wordt als juist erkend. 'De eventueele hieruit ontstane onkosten komen ten- laste van de par tij-, die in he t ongelijk wordt gesteld. VETRANTSOEN. In een- drcullaire over vet schrijft het Bu reau voor mededeelingen inzake "de voedsel voorziening om, dat een regeling tot ver hooging van het vetrantsoen in bewerking is, die, naar gehoopt wordt, spoedig in wei zal kunnen tredien. -De verhooging van het rantsoen zal echter vermoedelijk niet zoo groot kunnen' zijn als aanvankelijk in de be doeling lag. Van de zijde der NI O. T. toch zijn bezwaren- gerezen, voor zooverre gerekend' mocht worden op meerdere voorziening van overzee in grondstoffen voor margarinepro- dluctie. De oplossingen van dit moeilijke vraagstuk zal nu moeten gevonden worden met gebruikmaking van- verschillende inland- sdie vetsoorten. iDE VERKIEZING VAN DEN HEER VLIEG-EN TOT LID DER EERSTE KAMER. Onder „Telegrammen" in ons vorig no. hebben we nog opgenomen den uitslag van de verkiezing van een Eerste Kamerlid dioor de Staten1 onzer provincie. Deze uitslag is zeer zeker verrassend te noemen en verschil lende bladen schrijven- er dian ook over. Het „HM" dat de uitslagen van de ver schillende stemmingen ontleedt, wijt het aan oneenigheid onder de vrijzinnigen^ dlat de heer Vliegen is verkozen- en1 zegt om.: Wij moeten verklaren, diat wij de tactiek om te stemmen op een kerkelijk lid, terwijl men toch dè verkiezing van dat kerkelijke lid- niet wenscht, een handeling achten volkomen in VARIA. BEN TORPEDO MET OOREN. -Het tijldischrift .yPrometheus" vertelt van een -door een Zweedschen ingenieur geconstru- strijd met de .bedoeling van de wet. Als ieder volgens eer en geweten- den can- didaat gekozen had, dien hij het best achtte, was niet de heer Fablus, maar de heer De Beaufort in herstemming gekomen, en niet de heer Vliegen maar de heer De Beaufort ver kozen. Het is wei weer een soort „politiek", die de achting voor politid niet kan verhoogen. Eerst dat „handelen" om een zetel, en dan deze intrigue. De „Ned." meent dat de vrij-liberalen door hunne zwakke houding werden gedrongen in de richting der soc dem en zegt dan: De I vrijliberalen hebben weer eens een sierlijke eerde torpedo, die door rijn eigen gehoor be- buiging moeten maken in de richting der so- stuurd wor-dt. Dit wapen moet in staat zijn ciaaldemocratie. Eene buiging die getuigt „lenigheid" dier parij. - verkiezing van Vliegen brengt een van onze allerbeste politieke strij ders weer op het B-imenhof. De strijdkracht van onze partij heeft weer een stuk gewonnen. met behulp van twee electrische ooien auto matisch het in beweging zijnde doel, het vijan delijke sch ip dius, te volgen. Men- zou op deze wijze een trefzekerheid bereiken, waarmede geen ander stelsel te vergelijken is. 'Het oor van de torpedo is niets anders dan een mi- crophoon, die in trilling wordt gebracht door de dtoor de schroef van het varende schip verwekte en door het water zich voortplanten de geluidgolven. Al naar de richting van waar deze geluidgolven de torpedo bereiken, wordt het linken of het rechteroor in trilling gebracht. Daardoor ontstaat een stroomcir- kelgang, die een electromagneet in werking brengt, waardoor het roer naar dien juist en kant van de torpedo getrokken wordt. Om de boot, die dte torpedo afschiet, voor gevaar te vrijwaren, treden- de microphonem van de tor pedo eerst op voldoenden afstand van het vaartuig door een automatische inrichting in werk'ng. KORTE BERICHTEN. Een hevige typhon teisterde -Maandag morgen Tokio. Honderdduizend menschen zijn dakloos, 138 kwamen om -en 325 zijn ver mist of gewond. Telegraaf en spoorwegver bindingen1 zijn verbroken1. Ook het platteland heeft veel geleden o.a. van banjirs. De Zweedsche koning besprak met de leiders der drie grootste Rijksdagpartójen zijn voorstel tot vorming van een coalitie kabinet. Een bekend' lid van de bende vafl Bon- not, de Parijsohe autobandieten Maitrejean die aan die quillOtine ontsnapte, dient mu als vrijwilliger in het Fransche leger. Hij1 werd reeds drie maal gewond en ontving het oor- logskrais voor zijn dapperheid. Te Parijs zullen waarschijnlijk van 15 dezer af broodkaarten wordten ingevoer_. De kamer van landbouw van Hannover kocht in- Zweden 72 werkpaarden aan- en ver kocht ze dezer dagen aan landbouwers. De prijlzen varieerden van 2400 tot 4800 gulden. AARDAPPELEN. De minister heeft aan dte burgemeesters PROV. STATEN. In de gisteren gehouden buitengewone zit ting dter .Prov. Staten van Noord-Holland wijdde de voorzitter eeniige hartelijke woor den aan -het overleden lid, den- heer prof. mr. Drucker, welke rede staande door de leden werd aangehoord. Na onderzoek der geloofsbrieven werd1 be- sloting tot toelating der nieuw gekozen le den: voor Purmerend de heer D. Kooiman voor Enkhuizen de heer C. Rood Dzn. Nadat ziji de eeden hadden afgelegd, n-am-pm zjj darm. DE SIGAREN WEER DUURDER. Naar aanleiding van het bericht, als zou de opnieuw verhoog-dle prijs der sigaren slechts betrekking hebben op prijzen tot en met 80 per mille, deelt men1 aan de „N. R. Ct." mede, -dat bij enkele fabrikanten bedoelde verhooging zich uitstrekt tot dC nog duurde re merken en deze voor sigaren boven 80 tot en met 100 gulden plm. 2 cents per sigaar: van 100 tot 150 3 cents en daarboven 5 ct. per sigaar zal bedragen. KORTE BERICHTEN. Te Amsterdam raakten Amsterdamsche en Leidsche studenten slaags. De eersten keerden zich ook tegen de politie en het pu bliek. De politie dreef hen Haam* op hun sociëteit terug. In een paar straten te Amsterdam na men eenige personen brooden uit een brood- kar weg, zonder bons, zij wierpen het geld in de kar. De broodkaart van het 29ste tijdvak loopt van 5 tot en met 15 October. Te Udenhout zijn'enkele personen plot seling ernstig ongesteld geworden-, naar men meent tien gevolge van brood met vergiftige bestanddieelen. De Bar^emeestor ran Alkmaar brengt ter kennis van beiangfeet»- konden, dat de odtkeeHng der ver* goestingen, loopende over bot tgd- vak raa 26 September tot ea net I October 1917, zal plaats be b ben StadluUze op Katerdag 6 Oc tober a.s., voor zooveel don LAJfD- NÏORU «n de LANDWfiKR betreft O*11 ara- en voor zooveel do MILITIE aangaat van 11—12 na*. 4 Oetober 101T. De BttrgetHSMfer voornoemd, a RIPPING. De DIRECTEUR van het DISTRIBUTIE BEDRIJF van ALKMAAR deelt bij deze aan H.H. 'Handelaren, metaalindustrieelen en Troote verbruikers mede, dial volgens een bij lern ingekomen circulaire van de Rijkscom missie voor de distributie van IJZER EN STAAL, dril. 2 OCTOBER 1917. De voorraad IJZER EN STAAL, diie op 15 OCTOBER a.s. in hun bezit is, moet wor den opgegeven ten zijnen kantore en- wel uiter lijk 25 OCTOBER as. De benoodigde formulieren ter invulling worden gratis aan zijn bureau verstrekt. Hüwenscht er met nadruk op te wijzen, dlat ALLE O'POAVEN, DIE OP 25 OKTO BER NIET ZIJN INGEZONDEN^ na dien datum NIET MEER aan <fe Rijkscommissie dóór bemiddeling van het Distributiebedirflf WORDEN OPGEZONDEN. Alkmaar, 4 October 1917. De Directeur voornoemd, D. SOHENK. DRANKWEWT. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR brengen ter algemeene ken nis, dlat bij- hun college is ingekomen een verzoek van C. HEIJNIS, aldhar, om ver lof tot verkoop van- alcoholhoudCndlen an-de- ren dan sterken dirank in het perceel Oudte- gracht D. 116. Binnen twee weken na deze bekendmaking kunn-en tegen het verleenen van- het verlof schriftelijk bezwaren worden ingediend. Burgemeester en Wethouders voornoemd, O. RIPPING, Voorzitter. DONATH, Secretaris. Alkmaar, den 3 October 1917. HINDERWET. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR brengen ter algemeene ken- lo. dat zij bij hun besluit van heden, onder voorwaarden, vergunning hebben ver leend aan S. KROM, aldaar, tot het uit breiden van een stoomwasch- en strijkin- richting, door het maken van een aan bouw en een bewaarplaats voor 600 liter benzine, ten dienste van chemisch was- schen, in bet perceel SCHERMERWEO, Wijk F, No. 84: 2o. dat heden op de Gemeente-Secretarie ter visie is gelegd het aan hen ingediende verzoek met bijlagen van W. F. STOEL Jr., handelende onder de firm* W. F. STOEL 4 ZOON, scheepsbouwmeester aldaar, om vergunning tot bet uitbreiden van een scheepswerf en constructiewerk- plaats, door het bijplaatsen van een elec- tro-motor van 3 PTC, voor het aandrij ven van een polijstmachine, in het per ceel EILANDSWAL, Wijk C, Nre. 10,11 en 12. Bezwaren tegen de sub 2o. genoemde uit breiding kunnen worden ingediend ten Raadhuize dezer Gemeente mondei' Donderdag 18 October eJc's voonni_ elf uur, en schriftelijk vóór of op diefl Gedurende drie dagen vóór gemelden kan de verzoeker en hij, die bezwaren heeft ingebracht, op de Secretarie dezer Gemeente van de ter zake ingekomen schrifturen kennis nemen. Alkmaar, den 4en October 1917. Burgemeester en Wethouders voornoemd, G. RIPPINQ, Voorzitter. DONATH, Secretaris. Gistermorgen vervoegden zich honder den mijnwerkers bij den burgemeester van Maastricht met de mededCeling, dat zij niet aan- het werk konden gaan, wegens gebrek aan- brood. Boven Aardenburg is een Engelsche vliegmachine, die noodseinen- gaf, door onze grenswacht beschoten. Hij steeg echter weer en ontkwam. Later kwamen nog ttippt vlie gers boven ons land. Het is de electriciteitsfabriek te T elden -lukt uit kolenafval electricteit te verwek- 't geen in overvloedige mate aanwezig is. De gemeenteraad te Leeuwarden ver leende B. en W. een- krediet tot oprichting van een centrale keuken. Het voorstel ter waar borging van een geldleening groot 100000 voor die brandstoffenvoorziening werd ver worpen. Te Boxel is- een kindje door het inslik ken van een1 boon1 gestikt. Aan boord van twee schepen te Hans- weert, die naar Belgié zouden gaan, is smok kelwaar ontdekt. end ten eling- op liddags te Lefl tijd. ALKMAARSCHE COURANT. «j:oo is

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1917 | | pagina 1