DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
JAC. DEGELING,
191?
282
Honderd ©n negentiende Jaargang
Abonnementsiirlls bli Yooroltbetallng p. 3 maanden 11.30. Ir. p. part 11 JO. EBWRsnnnnnars i ct. AdTurtoitloprlU 15 ut. p. regel groatae lettere naar plaatsrnlmte. Br. Ir. NJ. loei- en Bamtelsitrnkkerll Berm*, GoeterIk Voorden! G 9. Tal. 3.
VB IJ DAG 30 NOVEMBER.
- B
ALLEEN SIGAREN uit het magazijn van
Kraanbuurt 6, Telephcon 323.
HEJDlBLAm
Heerendassen, Dames- en
Heeren-Parapluies, enz. -
is gereed.
ALKMAAR, 30 November.
Duitschland aanvaardt het voorstel der
maximal istièche regeering in Rusland om
onderhandelingen over een wapenstilstand
en den vrede aan te gaan, de regeering der
bolsjewiki of der maximalisten is afgetreden
en een coalitie-regeering is gevormd, de En-
gelsche oud-minister lord Landsdowne heeft
in een open brief aangedrongen op een nade
re vaststelling van de oorlogsdoeleinden der
entente, teneinde daardoor het spoedig sluir
ten van den vrede te bevorderen.
Dit zijn de Voornaamste berichten van he
den, die een nadere bespreking verdienen.
In een deel van de oplage van gisteren is
nog vermeld kunnen worden, dat de Russir
sche afgevaardigden waren teruggekeerd met
het officieele antwoord van den Duitschen
opperbevelhebber, waarin werd toegestemd
in het aanknoopen van onderhandelingen
over een wapenstilstand.
In zijn groote rede, waarmede de nieuwe
rijkskahselier zich aan den rijksdag voorstel
de, heeft hij bevestigd, dat Duitschland er in
heeft toegestemd, met de Russische regeering
in onderhandeling te treden.
„Ik aarzel niet te verklaren, zeide hij, dat
in de tot nu toe bekende voorstellen van de
Russische regeering zich tot discussie leenen-
de grondbeginselen voor de opening van on
derhandelingen kunnen worden gezien en dat
ik bereid ben hiertoe over te gaan, zoodra de
Russische regeering de daartoe gevolmachtig
de vertegenwoordigers zendt.
„Ik hoop en wensch dat dit streven spoedig
een vasten vorm zal aannemen en ons den
vrede zal brengen.
„Met oprechte deelneming volgen wij de
verdere ontwikkeling van de gebeurtenissen
bij het zwaarbeproefde Russische vollk en wij
hopen, dat spoedig geordende toestanden we
der mogen terugkeeren; wij wenschen niets
meer, dan dat de oude goede betrekkingen
van naburen, in het bijzonder op economisch
gebied, zullen kunnen terugkeeren. Wat de
vroegere aan den scepter van den Tsaar on
derworpen landen, Polen, Koerland en Li-
thauen betreft, voor hen zullen wij het zelf-
bepalingsrecht respecteeren. Wij verwachten,
dat zij zelf zich een staatsvorm zullen kunnen
geven die overeenkomt met hun neigingen, de
in die landen heerschende toestanden en hun
verschillende cultuur. Overigens zijn de za
ken nog volkomen nevelachtig en berichten,
gelijk voor eenigen tijd in de bladen voor
kwamen, alsof reeds op een bepaald punt iets
vast zou zijn overeengekomen, loopen de fei
ten vooruit."
Na wat o. m. de Berl. Lok. Anz. had ge
meld over de plannen met Koerland en Li-
thauen en na hetgeen over Polen reeds is me
degedeeld, is de officieele verklaring, dat het
zelfbepalingsrecht van deze bezette gebieden
door de midden-mogendheden zal worden
geëerbiedigd, een groote verrassing. Deze
verklaring zal ongetwijfeld de vredesgeneigd-
heid in Rusland, waar deze nog niet mocht
bestaan, doen toenemen. Ziji komt ter gelege
ner tijd. Immers, wanneer het waar is, dat de
regeering der bolsjewiki is vervangen door
een coalitie-regeering, dan kan het haast wel
niet anders, of tot die coalitie behooren ook
maximalisten, hetgeen wil zeggen, dat, al mo
ge de regeering zijn veranderd, het standpunt
ten opzichte van den vrede ongewijzigd is ge
bleven en door het tot stand komen der
coalitie is versterkt. Aan den anderen kant
moet de verklaring de positie van tegenstre
vende elementen als de generaals Komiloff
en Kaledin zeer bemoeilijken.
Maar ook voor de entente is deze verkla
ring een slag. Gisteren nog nam men te Lon
den het bericht over het aanknoopen van een
wapenstilstand tusschen Duitschland en Rus
land kalm op. „In welingelichte Russische
kringen te Londen, zoo zegt een telegram, ge
looft men, dat de Duitschers zulke hooge ei-
schen zullen stellen, dat zelfs de anarchisti
sche regeering zal aarzelen ze te aanvaarden,
uit vrees een algemeenen ommekeer van dé
publieke opinie in Rusland te veroorzaken."
Zou men hetzelfde heden nog gelooven?
En daar komt ineens een lange brief van
lord Lansdowne, minister in het ministerie-
Asquith, dat het kabinet-Lloyd George voor-
af ging, een opzienbarende open brief,
om te Parijs niet uitsluitend over het voort
zetten" maar ook over het eindigen van den
oorlog te spreken.
„Wij gaan, zegt hij, dezen oorlog niet ver
liezen, maar zijn verlenging zal den onder
gang voor de beschaafde wereld beteekenen
en een eindelooze verzwaring van 'den last
van menschelijk lijden, die reeds op haar
drukt. Veiligheid is onschatbaar voor een we
reld, die genoeg levenskracht bezit; om er bij1
gebaat te zijn. Maar wat zal de waarde van
de zegeningen des vredes zijn voor volken,
die zoo uitgeput zijn, dat zij nauwelijks de
hand kunnen uitstrekken om ze te grijpen?
Naar mijn meening zal, als de oorlog bijtijds
tot een einde gebracht moet worden, om een
wereldcata3trophe af te wenden, hij ten einde
gebracht wprden, omdat de volken van de
landen, die cr bij betrokken zijn, aan weerszij
den inzien, dat hij al t6 lang geduurd heeft.
In Duitschland is dat gevoel al sterk."
Na betoogd te hebben, dat de Duitsche re
geering er vermoedelijk in geslaagd is, de
doeleinden van de entente verkeerd voor te
stellen, eindigt hij aldus:
„Zoodoende heeft de opvatting post gevat
dat daartoe behoort de vernietiging van
Duitschland en het opdringen aan Duitsch
land van een regeeringsvorm, die door zijn
vijanden vastgesteld is; voorts haar vernieti
ging als groote hanüelsmogendheid en. haar
uitsluiting van het vrije gebruik van de zee.
De Duitsche vredespartij; zou vermoedelijk een
ontzaglijke aanmoediging ontvangen als, te
verstaan werd gegeven lo. dat wij de vernie
tiging van Duitschland als groote mogend
heid niet beoogen, 2o. dat wij aan zijn volk
geen anderen regeeringsvorm willen opdrin
gen dan die, welken 't zelf verkiest; 3o. dat
wij, behalve bij; wijze van wettigen oorlogs
maatregel, niet verlangen aan Duitschland
zijin plaats onder de groote hamdelsmogend-
heden te ontzeggen; 4o. dat wij bereid zijn,
om als de oorlog uit is, in overleg met ande
re mogendheden de groep van internationale
vraagstukken te onderzodcen; waarvan er en
kele uit den jongsten tijd dagteekenen, die in
verband staan met de kwestie van de „vrij
heid der zeeën"; 5o. dat wij bereid zijn een
internationale overeenkomst aan te gaan,
krachtens welke ruimschoots gelegenheid ge
boden zou worden, om internationale geschil
len met vreedzame middelen te regelen."
Klinkt dit schrijven niet als trompetgeschal,
dat den aanval inluidt, ditmaal een aanval
op de Britsdhe en andere verantwoordelijke
staatslieden, een aanval op de oorlogsburcht
door de vredesgezinde elementen?
De Evening Standard zegt: „Lord Lansr
downe geeft het standpunt der meeste bezon
nen menschen weer, die zonder in het minst
pacifist te zijn, ernstig uitzien, naar de eeni-
ge oplossing, die zal opwegen tegen de schrik
kelijke offers van den oorlog, n.l. een duur-
zarnen vrede."
En de Westminster Gazette kenschetst den
brief als een nuchtere en moedige verklaring,
gedaan door een zeer invloedrijk en gezagheb
bend man. Het blad gaat van harte met lord
Lansdowne mee en hoopt, dat de geschetste
politiek in den een of anderen steil igen vorm
uit de conferentie dier geallieerden te Parijs
zal opduiken.
Central News is gemachtigd te verklaren,
dat de brief een persoonlijke opvatting weer
geeft en op eigen initiatief is gepubliceerd en
dat de publicatie op dit tijdstip zeer door het
ministerie van buitenlandsche zaken wordt
betreurd. Zeker echter zal deze brief een on
derwerp van bespreking in de Parijsche con
ferenties uitmaken.
En ongetwijfeld zal men daar ook aandacht
wijden aan de redevoering van graaf von
Hertling, die .verder verklaard heeft, -dat het
Duitsche oorlogsdoel van den eersten dag af
aan is geweest de verdediging van het vader
land, de onschendbaarheid van het grondge
bied en de vrijheid van zijn economisch leven.
Hij heeft gezegd, dat zij, die de verantwoor
delijkheid voor het voortzetten van den oor
log dragen, ook de gevolgen zullen moeten
dragen, en verwijzend naar Italië, de hoop
uitgesproken, dat die waarschuwing er toe
moge leiden, gehoor te geven aan de stem
van verstand en menschelijkheid. Hierbij
moet in aanmerking worden genomen, dat
niet alleen Roemenië, maar ook andere enten
te-landen en met name Engeland den terug
slag van de thans ïnogelijk geworden
Duitsch-Russischen vrede zullen ondervinden.
Zulk een vrede wii in de eerste plaats zeggen,
dat de ingesloten middenmogendheden een
bres hebben gemaakt in den gordel, dat het
entente-plan, om Duitschland af te snijden
van ëlken handel met het buitenlaïrd, is opge
geven, dat eindelijk Engeland in Vlaanderen,
in Palestina, in Mesopotamië, nieuwe leger
scharen tegenover zich zal krijgen en de
kans zal loopen daardoor' behaalde voordec-
len weer te verliezen.
Dit alles zal ongetwijfeld te Parijs worden
overwogen. En het resultaat der overwegin
gen zal zijn öf een voortzetten tif een beëin
digen van den oorlog.
Hoe de beslissing zal uitvallen, kan nie
mand voorspellen. Wanneer men echter na:
gaat hetgeen er is geschied nadat de heer
Lloyd George het geraden vond om een „on
aangename rede" te houden, dan kan men
moeielijk ontkennen, dat er gunstige sympto
men voor een algemeenen vrede vallen waar
te nemen, al kunnen die symptomen ook dit
maal weer feilbaar blijken en slechts vrome
wenschen opwekken.
KORTE BERICHTEN.
Oraaf Czernin heeft den Zionistenledder
dr. Hantke (Berlijd) in audiëntie ontvangen.
Hij: beloofde hem zijn steun bij de Turkscfie
regeering.
De Fransche pers maakte Dinsdag voor
het eerst sedert het begin van den oorlog
het Duitsche legerbericht in den volledigen
tekst openbaar, dus ook die gedeelten, die be
trekking hebben op het westelijk front. Ge
waarschuwd werd dat deze berichten soms
overdreven of onjuist kunnen zijn.
De koningen van Zweien en Denemar
ken, vergezeld van de ministerpresidenten
werden Woensdag te Christianiia door den
koning van Noorwegen ontvangen.
De Russische regeering verzocht den
Zwitserschen Bondsraad haar aanbod van
wapenstilstand- en vrede aan de Entente over
te brengen. De Zwitsersche regeering heeft er
echter geen gevolg aan gegeven.
Luitenant-generaal Sir Henry Wilson
is tot Britsch militair vertegenwoordiger in
den oppersten oorlogsraad der geallieerden
benoemd.
Bij den Engelschen luchtaanval op Mee-
nen werd meer dan een ton bommen op het
station geworpen.
Prins Albert van Engeland (de tweede
zo n van koning George (van Engeland) is
gisteren aan een daimgezwel goopereerd. Zijn
toestand is bevredigend.
De uitvoerende raad van de Engelsche
arbeiderspartij beraadslaagde Woensdag
over de uitnoodiging van de Nederlandsch-
Scandinavische commissie, tot deelneming
aan een nieuwe Stockhoilmsche conferentie.
De zaak zal aan een gemeenschappelijke
commissie uit de vakvereen'gingen en de ar
beiderspartij voorgelegd worden.
Kapitein Thierichsens, de voormalige
kapitein van het Duitsche ss. Eitel Friedrich,
is in Amerika tot 14 maanden gevangenis
straf veroordeeld wegens overtreding van de
wet tot tegengaan van den handel in blanke
slavinnen.
De stappen van minister Venlzelos om
financieelen steun van de entente te krijgen,
zijn met succes bekroond. Griekenland zal
naar verluidt, een krediet krijgen voor mili
taire benoodiigdheden. De geallieerden heb
ben ook beloofd, Griekenland oorlogstuig te
leveren.
President Wilson heeft bepaald, dat ook
de invoer geplaatst zal worden onder dezelf
de maatregelen van controle als de regeering
sedert het begin van den oorlog ten aanzien
van de uitvoeren toepaste.
Politiken spreekt tegen dat er onderhan
delingen tusschen Denemarken en de Entente
gaande zijn, om Denemarken levensmiddelen
naar bezet België en Noords Frankrijk te laten
uitvoeren.
Baron v. Rheinhaben heeft met 1 Ja
nuari a.s. zijn ontslag gevraagd als opper
president van de Rijnprovincie. Naar de
Kölnische Ztg verneemt zal baron v. Schor'
lemer, Pruisisch minister van landbouw, tot
zijn opvolger benoemd worden.
Officieus wordt uit Tokio gelogenstraft
dat Japansche troepen naar Charbin (Sibe-
Grootste Sorteering.
Speciale Merken.
rte) gezonden zullen worden. Vermoedelijk
zal er een kleine politiemacht heen gestuurd
worden.
MAXIMUMPRIJZEN KAAS.
De minister heeft nieuwe maximumprijzen
voor kaas vastgesteld voor de gemeenten,
grossiers en detaillisten. Voor den kleinhan
del bedragen zij
a. volvette jonge Gouda, Edammer met
rijksmerk 84 cent per Y, K.Ü., 17 cent per 0.1
ICG.
b. idem zonder rijksmerk 81 cent per
K.G. en 16.5 per 0.1 K.G.;
c. jonge Gouda- Edammer 40 plus 80 cent
per Yï K.G. en 16.5 cent per 0.1 K.G.;
d. idem 30 plus 70 cent per Y> K.G. en 14.5
per 0.1 K.G.;
e. idem 20 plus 58 cent per Y> K.G. en 12
cent per 0.1 K.G.;
f. nagelkaas 51 cent per V2 K.G. en 11 cent
per 0.1 K.G.;
g. witte kaas 51 cent per yt K.G. en 11
cent per 0.1 K.G.;
LOGGER IN DE LUCHT GEVLOGEN.
De gisteren te IJmuiden binnengekomen
logger „K.W. 125" rapporteerde, dat de log
ger „Jbhanna Jaeoba KW. 1" bij; boei 6 in ae
lucht gevlogen is. Men hoorde een zware ont
ploffing, zag vlammen en daarop werd van
de „Johanna Jaeoba", die op korten afstand
was, niets meer terug gezien.. Ook de sleep
boot „Thames", die in de nabijheid was en
rond de plek, waar het ongeval plaats had,
stoomde, vond van schip of bemanning niets
terug. Vermoedelijk is de „Johanna Jaeoba"
dus door een mijnontploffing getroffen en
zijn de opvarenden daarbij omgekomen.
VERMISTE LOGGER.
Volgens een bij dp reederij ontvangen be
richt uit Boricum heelt haar zeillogger IJ. M.
421 „Christina Elisabeth" gedurende drie
dagen nabij' dit eiland aan den grond geze
ten. Het schip is naar Emden overgebracht
voor onderzoek. Over het lange uitblijven van
dezen logger, die den' 10 November van IJ
muiden ter vischvangst op de Noordzee ver
trok, was men ernstig ongerust.
VAN
JJST" Komt U niet eens zien 7
Aaibev., Fa. Wed. Jac. van Beek
Schoutenstraat 18.
BINNENLAND.
EERSTE KAMER
In de zitting van gisteren zei de heer 't
Hooft, bij de behandeling der grondwetsher-
zieningsvoorstellen, dat hij als anti-nevoluti-
onnair moest zijn tegen allgemeen kiesrecht.
De motiveering der heeren De Vos van' Steen-
wijk en Bavinck voor algemeen kiesrecht aan
vaardde spr. niet, evenmin als de motieven
van laatstgenoemde voor vrouwenkiesrecht.
Algemeen kiesrecht is geen overgang naar or
ganisch kiesrecht. Blijkbaar is ook dr. Kuy
per het niet met antj,-ievolutionnaire voor
stemmers eens.
De heer Bosch van Oud-Amelis-
we e r d bepleitte afwachting der wetten tot
uitvoering van art. 192 nog in deze wetge
vende periode.
De heer Van den Berg zou voorstem
men, niet op grond van de auti-revolution-
naire beginselen, doch van de opportunist!
sche overwegingen, dat er evenredig kiesrecht
komt tot kans op einde van de schoolstrijd.
De heer Reekers meende, dat allemans-
kiesrecht een bederf zal zijn voor de politiek
door het opnemen in het kiezerskorps van ve
len, die geen ander doel hebben dan van de
gemeenschap te halen wat zij kunnen. Vrou
wenkiesrecht zou schade toebrengen aan het
gezin, terwijl bovendien geen finale kiesrecht
regeling wordt gebracht. Evenwel zal spr
toch voorstemmen met het oog op art. 192
M inister Cort van der Linden
betoogde, dat evenredig kiesrecht de vorming
van organisch kiesrecht veeleer zal bevorderen
dan belemmeren. Hij weerlegde de bezwaren
van den heer Reekers.
Het kiesrechtontwerp werd aangenomen
met 42 tegen; 1 stem, evenals het onderwijs-
ontwerp. (Tegen de heer 't Hooft.) De addi-
tioneele artikelen werden aangenomen met
41 tegen 2 stemmen (tegen de heeren 't Hooft
en Stork).
De voorzitter wenschte de regeering geluk
onder applaus der Kamer.
Na de pauze werd een aantal ontwerpen
zooder beraadslaging of stemming aangeno
men, oa. maatregelen tot verkrijging van
een juiste statistiek van voorbrenging en ver
bruik en de wijziging der oorlogsmolest-ver-
zêkeringswet 1915. Te halfdrie ging de Ka
mer uiteen tot nadere bijeenroeping.
TWEEDE KAMER.
Na de regeling van werkzaamheden werd
gisteren zonder beraadslaging of hoofdelijke
stemming het wetsontwerp aangenomen tot
verhooging en wijziging van het IVde hoofd
stuk der staatsbegrooting voor 1917 (diverse
onderwerpen).
Vervolgens kwam aan die orde de justitie-
begrooting voor 1918.
Bij de algemeene beschouwingen besprak
de heer Van Schaik het houden van proces
sies in Noordbrabant en Gelderland, hij was
erop, dat de katholieken het verbod van het
houden van procesmes als een grievend on
recht beschouwen. Spr. drong erop aan, dat
de minister bevordere, dat aan ieder de vrije
dsdienstoeferiing gewaarborgd worde. Spr.
pleitte meer rechtsuniformiteit in de rech
terlijke beslissingen inzake crisisaangelegen
heden en wees ten slotte op de onbeperkte
macht van den fiscus in grensplaatsen, waar
door talrijke menschen worden gedupeerd.
Verder beto gde spr., dat men bij de berech
ting niet alle smokkelaars over één kam moet
scheren, maar dat er rekening moet gehouden
worden met de individueele persoonlijkheid.
De heer de Visser dankte den minister
voor hetgeen hij voor de gestichten heeft
daan. Alleen bevreemddenet hem, dat het I
drag van 100.000 dat 5 maanden geleden
voor de gestichtep werd uitgetrokken', nog niet
is gedistribueerd. Spr. drong aan op herzie
ning van artikel 426 van het wetboek van
strafrecht, omdat daarvan thans misbruik
wordt gemaakt en wel om door het niet-ver-
schijmen een onherroepelijk vonnis te ont
gaan. Ook de heer Van Sasse van Is-
s e 11 besprak de leemte in het genoemde wets
artikel.
De heer De Jong bepleitte de herziening
der huuTcommissiewet en wees voorts op de
ongelijkheid in de berechting van de overtre
dingen der diBtributiewet.
De heer Juten vroeg hooger beroep in
zake de beslisingen van distributieambtenaren
en krachtiger optreden tegen spionnage en
smokkelen.
De heer Van'Hamel wees op de nadee-
len der celstraf.
Spr. bepleitte het breken mét dit ouderwet-
sche en neerdrukkende stelsel en zóu eene re
geling wenschen, het mogelijk makende, dat
de vrijheidsstraf in de tweede helft wordt om
gezet in een soort gedwongen landarbeid. Hij
besprak voorts de uitlevering en betoogde dat
alleen uitgeleverd diende te worden, wanneer'
met zekerheid vaststaat, dat men met een
misdadiger te doen heeft.
De heer Hugenholtz betoogde de ur
gentie van een wetsontwerp op de psydhopa-
tische behandeling en bepleitte een soort
doorgangshuis voor de voorwaardelijk veroor
deelden.
Spreker achtte voorts wettelijke registree-
ring en nummering van rijwielen noodig.
De heer Heer es wenschte afschaffing
van het zoogenaamde collatierecht in de her
vormde kerk.
Deministervanjustitlezou zoo
veel mogelijk zorgen, dat de Hooge Raad op
nieuw de gelegenheid krijgt eene beslissing te
nemen, betreffende de openbare godsdienst
oefeningen buiten de kerkgebouwen. Een be
roep op de beslissingen der distributie-com
missies achtte ook de minister niet wensche-
lijk, maar de zaak gaat over verschillende
departementen.
Spreker zeide met zijn betrokken ambtge-
nooten overleg te zullen plegen. Tegen smok
kelaars moet streng opgetreden worden. Het
instituut van voorwaardelijke veroordeeling
tot gevangenisstraf heeft hier veel succes ge
had. Wat art. 426 van het strafwetboek be
treft, spr. zou overwegen wat in deze is te
doen. Met art. 450 van het strafwetboek zijn
alle gemeenteverordeningen vervallen. Het
artikd 100 is voldoende, 001 elke poging tot
het in gevaar brengen der neutraliteit straf
baar te stellen. Zóu men hierin voorzien door
wetswijziging, dan zou de persvrijheid gevaar
loopen.
Een nieuw onderzoek zal ingesteld worden
omtrent de werking der huurcommissiewet.
Een ontwerp is gereed, om onredelijke opzeg
gingen ongedaan te maken. Verbetering van
het celwezen zou spr. ter hand nemen. Een
commissie is werkzaam. Aan de uitlevering
wordt niet gedacht, vóórdat spreker de over
tuiging heeft dat personen om politieke over
tuiging geen haar wordt gekrenkt. De psycho-
patenwet zal zoo mogelijk nog dit zittingsjaar
behandeld worden.
De registreering van rijwielen is aan den
minister van waterstaat in overweging ge
geven. Spreker zou de zaak van het collatie-
recht in studie nemen.
Na <je beslissing van den Hoogen Raad in
zake processies zal de minister een nadere
regeling ter hand] nemen. De algemeene be
raadslagingen werden hierna gesloten.
ALKMAARSCHE COURANT.
Boterletters.
Tent
