BTEDMRLAND.
DE KAASHANDEL. -
Het bestuur der Kaasvereeniging deelt
mede:
Sedert het intreden van eene stagnatie in
het distributiebureau van kaas op 89 No
vember zijn de plannen opgemaakt voor het
opnieuw in werking stelling van de distri
butie.
Met de tninisterieele beschikking van 24
December was deze zaak wat betreft de dis
tributie via gemeentebesturen g?regeld. In
zijüe circulaire van 27 December meldde de
minister van Landbouw, aan de gemeentebe
sturen nadere bijzonderheden betreffende die
distributie. Zijne Excellentie stelde daarbij oj
den voorgrond, de wenschelijkheid, dat oo
bij de nieuwe regeling de distributie in hoofd
zaak zoude geschieden door tusschenkomst
van de grossiers die reeds in vroeger tijd in
dezen handel werkzaam waren.
Thans zijn ter aanzien van de distributie
door bemiddeling van de grossiers grooten-
deels de noodige regelingen getroffen, zoodat
wij de voornaamste bijzonderheden kunnen
mededeelen.
De grossiers zullen in den vefvolge op de
gebruikelijke wijze kaas bestellen bij de Kaas
vereeniging. Zij zullen echter aan hunne af
nemers niet anders mogen afleveren, dan na
dat dezen een door den burgemeester van
hunne plaats van inwoning goedgekeurde be-
stelkaart hebben ingezonden en de Kaasver-
eeniging verleend heeft, de op die bestelkaar-
ten vermelde hoeveelheden af te leveren De
grossiers zullen de kaas ontvangen tegen
prijzen die 2.50 p. 50 K.O. lager zijn dan
de maximumprijzen voor den tusschenhandel.
Zij ontvangen de kaas uit de Centrale Pak
huizen niet franco en leveren franco aan de
winkeliers.
Waarschijnlijk zal deze week een aanvang
;emaakt worden met de aflevering van kaas.
m verwarring te voorkomen is het noodig,
dat alle grossiers ons onmiddellijk na ont
vangst van deze circulaire een bestelkaart
inzenden voor kaas, af te leveren in deze week
en een kaart voor kaas af te leveren ha de
volgende week.
Er mag besteld worden' 120 pet. van den
normaal-omzet voor elke week. Alle bestel
lingen, die wij thans nog in handen hebben,
worden geannuleerd.
De grossiers mogen met de aflevering van
nieuw ontvangen kaas niet aanvangen, voor'
dat de volledige regeling hun bekend ge
maakt is. Wij vertrouwen dat dit binnen' en
kele dagen zal kunnen geschieden.
VERBOUW VAN PASTJNAKEN EN
ROODE WORTELEN.
De Cultuurcommissie voor Noord-Holland
heeft de aandacht van de burgemeesters in
deze provincie er op gevestigdi. dat een ver
bod tot het telen' van pastinaken of roode
wortelen' als tusschen- en nagewas niet be
staat voor personen, die in 1913, 1914 en
1915 gewoon waren dit te doen en dat deze
Ïersonen krachtens de teeltregeling. 1918
0 pet. van de oppervlakte die zij in genoem
de jaren gemiddeld' hiermede bebouwd heb
ben, daarmede mogen bebouwen.
In gevallen, waarin het den burgemeesters
met het oog op de voedselvoorziening ge-
wenscht mocht voorkomen, op grond van
artikel 6 der teeltregeling dien verbouw toe
te staan, zal de Cultuurcommissie tegen het
verleenen van zoodanige vergunning geen
bezwaar maken, indien haar de verzekering
wordt gegeven, dat deze producten uitslui
tend voor de voeding van het eigen' vee zul
len worden gebruikt.
Over het verleenen van zoodanige vergun
ning zal de Cultuurcommissie vooraf moeten
worden gehoord.
Aan personen, die zich om Inlichingen
mochten vervoegen, kan worden medegedeeld,
dat degenen, die ,op pas gescheurd grasland
erwten verbouwen, hunne aanspraak op eene
scheurpremie niet verliezen, indien zij tus
schen de erwten voederbieten verbouwen en
dat men vrij is gescheurd grasland, waar
voor een premie is ontvangen, het volgend
jaar weer in grasland tp veranderen.
PRIJSVRAGEN.
Op de in 1915 door de afd. der scheikundi
ge technologie dei- Technische Hoogescüool
uitgeschreven prijsvraag, waardoor de ter
mijn van beantwoording verlengd was tot 1
September 1917, was een antwoord ingeko
men, dat echter niet voor beicroning in aan
merking kan komen
Op üe prijsvraag in 1915 door de aid. der
mijnbouwkunde ui'igcscürevea is geai ant
woord ingenomen.
REIZEND DRANKWEER-MUbEUM.
Op een dezer dagen genouden vergadering
van een commissie, ingesteld door de „Nat.
Commissie tegen het Aiconoiismewerd tot
de oprichting besloten van een vereemgtng
tot oprichting en eploitatie van een reizend
drankweer-museum. lot deze vereenig mg
kunnen als leden toetreden de Nedei lanosciie
orauKbestrijdersvereemgingen, welke rechts
persoonlijkheid bezitten, ais buitengewone
leden o. a. de afdeelingen van die vereenigin-
gen en als begunstiger natuurlijk personen,
die jaarlijks ten minste 5,bijdragen.
De vereenigmg werd opgericht met aanvan
kelijk vijf leden, nul. de Ned. Ver. tot afschaf
fing van alcoholhoudende dranken, de (neu
trale) Orde van Tempelieren, de Ver. van Ge-
heelonth. onder Ned Spoor- en Tramwegper
soneel, de Ned. Onderwijzersprop. dub
(voor drankbestrijding) en de artsen-geheel-
onthouders-vereeniging.
TELEORAFISTEN EN HALTECHEFS.
Door de samenwerkende organisaties van
spoorwegpersoneel werd op 7 Januari te
Utrecht eene zeer druk bezochte protestverga
dering gehouden van telegrafisten en halte-
chefs der Staatsspoorwegen.
sprak hare ernstige
onte-
wijze I
BINNENLAND.
De verj_
vredenheid en afkeuring uit over 3e
waarop de benoemingen tot stationsarnbte-
naar hebben plaats gehad en heeft aan de
hoofdbesturen der samenwerkende organisa
ties opgedragen, niets onbeproefd te laten om
de in 't leven geroepen onbillijkheden zoo
spoedig mogelijk weg te nemen.
AFNEMING VAN JICHTZIEKTEN
Alle Duitsche artsen hebbeni opgemerkt,
dat tijdens dezen oorlog de jichtziekten zeer
zijn verminderd. Zooals men weet, schrijft de
medische wetenschap de jicht, voor zoover die j
niet op erfelijkheid berust toe aan een te rijke
voeding, vooral aan het gebruik van eieren,
koffie, alcoholische dranken e.-d. Dientengc- j
volge werd den jichtpatiënten in de allereer
ste plaats het gebruik van werst, ham, pekel-
vleesch, lever, hart, nieren, hersens, vette
kaas en alcoholische dranken verboden.
Nu is de wereldoorlog met zijn levensmid-1
delenschaarschte gebleken een voortreffelijk
geneesmiddel voor de jichtlijders te zijn.. Ook
de blinde darmontstekingen zijn sinds den
aan grondstoffen. Alle arbeiders op 2 na zfjn
ontslagen.
Te Leiden is ruim 25 000 K.O. afval
aan wol, katoen en sajet in beslag genomeij»
Men vermoedt, dat het in de bedoeling lag
ter gelegertijd' deze partij naar Duitsch-
land uit te voeren.
Voor bronzen centen wordt aan onze
oostgrens 6 Mark per 100 stuks betaald en
voor 100 nikkelen stuivers 20 Mark. In de
grensstreken worden thans haast geen een
ten' of stuivers meer gezien. Alles wegge-
smokkeid.
De Noord-Brabantsdie Christelijke
Boerenbond heeft zich omgezet in een sped
aal R. K. bond, waarvan de protestantsche
landbouwers geen lid konden blijven. Dezen
hebben een Protestantschen Boerenbond op
gericht.
In verband met een diefstal in de ka
zeme te Muiden is de politie aldaar op het
spoor gekomen van een uitgebreide dieven
bende. Niet alleen militairen, doch ook bur
gers maakten er deel van uit. Tal van goede
ren zijn bij huiszoekingen in beslag genomen.
GEEN GOEDKOOPE BRANDSTOFFEN
Men meldt uit Den Haag aan „Het Vol'k':
„In zijn memorie van toelichting tot het
wetsontwerp op de levensmiddelen-voorzie
ning heeft minister Posthuma in uitzicht ge
steld, dat de eerste tien- brandstoffen-eenhe
den zouden geleverd worden tegen lageren
prijs dan den thans geldende.
„Naar wij met stelligheid vernemen is ech
ter de minister van plan veranderd en zal hi
in zijn memorie van antwoord die toezegging
terugnemen. Ook voor de tien eerste eenhe
den zullen de tegenwoordige hooge prijzen
gehandhaafd blijven."
VERVOER VAN AARDAPPELEN.
De procureur-generaal bij het Gerechtshof
te 's-Gravenhage is in cassatie gegaan van het
arrest van dit Hof, waarbij in strijd met het
desbetreffende vonnis der Haagsche rechtbank
was aangenomen de bevoegdheid van den mi
nister van landbouw, tot het uitvaardigen van
oen algemeen verbod tot vervoer van goederen
(in dit geval aardappelen).
De rechtbank had den beklaagde, die we
gens het hierbedoelde verboden vervoer te
recht stond, van allle rechtsvervolging ontsla
gen, op grond dat de minister onbevoegd zou
zijn tot het maken van het algemeen vervoer-
verbod en had de procureur-generaal voor
noemd bevestiging van de beslissing der
rechtbank gevraagd, terwijl het Hof den be
klaagde tot geldboete veroordeelde.
AANGEHOUDEN.
Te Assen is gevankelijk binnen
vroegere directeur der Al
oorlog belangrijk verminderd; men rekent een
afneming van plm. 60 pet. (Zonneschijn)
sche Risicobank te Mei
in de Toevlucht voor
gebracht de
gemeene Nederland
die.zich ophield
.eger des Heils Te
de
SPION GEARRESTEERD.
De Rotterdamsche correspondent van
Tel deelt mede:
Als verdacht van spionnage is gearresteerd
de kantoorbediende P. L. Deze was vroeger
in militairen dienst geweest en daardoor ra
het bezit van papieren, betrekking hebbende
op onze defensie Hij bood deze papieren te
koop, zoowel aan de centralen als aan verte
genwoordigers der entente.
Weldra kw
.wam hij in kennis met een Neder
lander, die bereid was deze papieren te koo:
pen en van wien hij vermoedde, dat hij in
dienst stond van de centralc-n. Deze ging
schijngaar op de zaak in. doch waarschuwde
de recherche. Hij gaf L. te kennen, dat hij in
een melius Ion in de Passage een Duitscher
zou ontmoeten, die de papieren van hem w.l-
de koopen De Duitscher bevond zich inder
daad op het aangegeven uur in de melksalon
en spoedig werd ra-en het eens. Toen het op
betalen aankwam, ontpopte de Duitscher zich
ais inspecteur van politie ai ging hij; tot ar
restatie van L. over. Deze is naar het huis
van bewaring overgebracht,
Amsterdam en tegen wien door de rechtbank
te Assen rechtsingang is verleend wegens op
lichting van een groote som gelds, gepleegd
te Hoogeveen.
KAASVEREENIGING.
De Rotterdamsche \kreeniging van Kaas
exporteurs heeft den Minister van Landbouw
telegrafisch verzocht ten spoedigste maatrege
len te willen treffen, die leiden tot onmiddel
lijke distributie van de bij de Kaasvereeni
ingeschreven grossiers van binnenlan
kaas uit de centrale pakhuizen, waar sinds
weken millioenen kilo's voor de distributie
gereed liggen, terwijl grossiers nu sinds 11
November zonder voorraad gelaten werden
en hunne onkosten doorgaan
HOOG N'OODIG.
Bij het Kantongerecht te 's-Gravenhage zijn
reeds tal van rekwesten ingekomen van huur
ders, die toepassing vragen van de Huurop-
zegglngswet.
Intusschen verkeert de kantonrechter in de
onmogelijkheid op die rekwesten te beschik
ken, om de afdoende reden, dat er nog geen
Huuropzeggfngswet is, maar alleen een wets-
ontwerp, dat verleden week bij de Tweede
Kamer is ingediend. De huurders zullen dus
nog eenigen tijd geduld moeten oefenen, voor
UIT VEENHUIZEN.
Voor een geheel gevulde zaal voerde „Het dat zij, kunnen gaan rekwestreeren
vrije tooneel" van Alkmaar het bekende too-
neelspel: „Het licht in den Nacht" op. De
EERSTE KAMER.
In de vergadering van gisteren werden de
afdeelingen
in
voorzitters en, oudervoorzitters. Na heropt- nu; ui vw. waarop «er uour am spaers
nlug deelde de voorzitter mede, dat be-1 v* tolkt werd, deed de aanwezigen genieten-
groote verwachtingen, die de vele aanwezigen
hadden, zijn niet beschaamd geworden, riet I
rlje
°og
icol, de v&t- waarop het door alle spelers
hadden, zijn niet beschaamd geworden
leelingen getrokken, waarna de Kamer zich I Vrije Tooneel heeft zijn goeden naam weder
de afdeelingen begaf ter verkiezing van hoog gehouden. Is de inhoud van het stuk
STAATSLOTERIJ
Hdofdprljzen. Trekking van heden.
20771 en 10821
noemd waren tot voorzitters der afdeelingen
de heeren Creiner, 't Hooft, Van Lamsweerde,
Reekers en Michiels van Kessenich en tot on
dervoorzitters de heeren Van der Feltz, Ver
heven, De Gijaelaar, Van Swaay en Franssen.
Bij de regeling van werkzaamheden werd
besloten-, Dondagmiddag 2 uur gevolg te ge
ven aan de uitnoodiging van den minister
tot een bezoek aan het nieuwe gebouw voor
het departement van landbouw.
De vergadering werd verdaagd tot Don
derdagochtend 11 uur.
Gemengd nieuws.
STAKING- AAN DE NEBERLANDSCHE
SCITEEPSBQUW-MAATSCHAPPIJI.
'Gistermorgen is het werk aan de Ned.
Scheepsbouwmaatschappij stop gezet, in ver
band met een conflict tusschen directie en
werklieden. Maandag hadden de hoorders
looneischen gesteld, die niet werden ingewil
ligd, zoodat zij gisteren staakten, waarop de
directe de andere werklieden uitsloot Staking
en uitsluiting omvatten circa 800 man.
NATIONALE OOMMISSIE TEGEN HET
ALOOHOLISME.
Onder leiding van haar voorzitter, den
heer P. van der Meulen, vergaderde de Nat.
Commissie tegen het Alcoholisme te Utrecht.
Uitvoerig werd de geyoerde actie voor de
graanbesparing in de alcoholindustrie uiteen
gezet en1 de hoop uitgesproken dat deze zaak
aan ons land en volk ten goede mocht ko
men. De audiëntie, welke de commissie door
de Koningin was toegestaan, gaf aan de
vergadering de overtuiging, dat de Regee-
ring voor deze zaak een gewillig oor heeft.
Besloten werd het vraastuk van de gistbe-
reic'ing ernstig te onderzoeken. Aan de com
missie van administratie werd opgedragen
zich tot deskundigen op dit gebied te wen
den, opdat meer klaarheid in dit vraagstuk
verkregen worde, hetwelk zulk een groot
volksbelang raakt.
Wij' roepen liet gezelschap cm hartelijk
weerziens" toe.
De colecte voor de gezinnen der dienstwei
geraars bracht 22 95 op.
UIT SCHAGERBRUG.
Ds. M. Huizlnga alhier heeft zich wegens
zijne benoeming tot ambtenaar aan de Ex
port-Centrale te 'a-Gravenliage, uit het pre
dikambt teruggetrokken.
UIT SCHAOEN.
Mej. Tj, Visser alhier is benoemd tot on-1
derwijzeres te Sijbekarapel.
*"»jfQ r*H"" r, tt
UIT HOORN.
Door de besturen der neutrale mid-den-
standsvereen. en van de Hanze worden po
gingen aangewend bij de directie der R. T.
M. om den dienst der paardentram Hoorn-
Enkhuizen, die 6 dezer is gestaakt, weer te
openen. Door belanghdbbenden is een bedrag
gegarandeerd tot dekking van een eventueel
tekort in de exploitatie.
De verkiezingsraad der L. U. zal o.a.
adviseeren, dat de kieskringen Amsterdam,
Haarlem en Helder voor de a.S. verkiezingen
gcmoQpscihappelijike candidatenlijsten zullen
indienen.
UIT BERGEN.
In de heden gehouden raadsvergadering
werd met algemeene stemmen tot hoofd der
openbare school benoemd- de heer P. Baret-
ta, onderwijzer aan de M.U.L.O.-school te
Delft.
Hedennacht bracht 'n deserteur oen be-
Koogerdijk. De vrouw werd wakker, en wekte
haren man, waarop zij naar den koestal gin
gen en door een raam den deserteur zagen
verdwijnen. Er wordt niets vermist.
KORTE BERICHTEN.
Het distributiekantoor te Rhenen is uit
gebrand.
De blikemballagefabriek te IJsselmui-
den bij Kampen is stopgezet, wegens gebrek
Ns 20771 en 10821 1000.
No. 11525 400.
Ns 170. 13031 en 5805 200.
Ns 35J7 en 20058 100
STADSNIEUWS.
vergadering hunne houding zouden verdedi
gen. Daarna gaf hij het woord aan mevrouw
Tjadeni.
Werkloosheid, zoo begon spr., is niet een
verschijnsel van dezen tijd alleen, het is een
verschijnsel van alle tijden Beginnende met
Adam en Eva ,zien we, dat ook toen reeds
de tijden van werkloosheid er waren. Ook de
Batavieren hebben tijden van werkloosheid
gekend, tijden dat ze niet werken Xonuen.
Ja, zelfs in de dierenwereld kern men de
wemousneid, bijv. bij de bijen.
Al die werkloosheid- was en is echier een
rusttijd, üe werkloosheid die gij kent, zei spr..,
is niet de rusttijd, doch een angsttijd
Rusten na den arbeid is schoon, als men in
dien rusttijd de vruchten van zijn arbeid
plukt. Zoo deden onze voorouders, zoo doen
de bijen in hare korven. Die maken van hun
werkloosheid een zegen. Maar uw werkloos
heid is een vloek, hoe komt dat? Waarom
zinkt gij door uw werkloosheid steeds dieper
in? Omdat de werkloosheid, laten de vrou
wen dit vooral goed onthouden, is een vloek,
omdat het is een kapitalistische werkloosheid.
Geen werkloosheid van kapitalisten, maar een
kapitalistische werkloosheid, d. i.: zij wordt
veroorzaakt door het stelsel van kapitalisme.
Als oorzaken van de werkloosheid noemde
spr. 4 dingen. Ten eerste den diefstal der be
zittende klasse, die zich toegeëigend heeft de
bronnen van rijkdom. De voornaamste bron
daarvan is de bodem, onze aarde, die alles
voortbrengt. Andere bronnen zijn de fabrie
ken, de mijnen, de zoutgronden enz. Als de
oude herdersvolken om de waterbronnen,
heeft men om die bronnen gevochten en een
is er meester van geblevenhet kapitaal, Veel
wordt er geschreeuwd, zwaar wordt gestraft
als diefstal wordt gepleegd uit honger, inaar
de bezittende klasse heeft alles gestolen, al
het katoen, al het goud en het is juist daar
door dat kleine dieven -tot diefstal worden ge
dreven Christelijke arbeiders schudden mis
schien het hoofd, maar heelt God niet de aar
de gegeven aan alle menschen?
De tweede oorzaak is, dat het kapitaal pro
duceert uit winstbejag en daarom zelfs op
schandelijke wijze (in zee werping van koffie
bijv.), de prijzen omhoog jaagt. De arbeids
kracht gebruikt het alleen om de brandkast te
vullen.
Als derde oorzaak noemde spr. de lage
ioonen. Spr. -zou willen vragen aan de geze
ten leden van het Steuncomité, of zij met een
ioon als van een arbeider een appeltje voor
den dorst zouden kunnen overhouden, of de
bourgois-dames met zoo'n loon zouden kun
nen rondkomen.
Door de lage looncn komt de meerwaarde
in het bezit der kapitalisten, Den arbeider, die
niets heeft dan zijn arbeidskracht. Wordt al
les ontnomen, zelfs deze laatste, adres aan het
Taylor-systeem in Amerika. En als bij ons de
arbeider het tot de 70 brengt, meent dr. Kuij-
per nog, dat hij geen recht heeft op ouder
domspensioen, omdat hij gehad heeft wat
hem toekomt, en dat is een leugen.
De vierde oorzaak is de crisis. Dat de zaak
van den vrede weer zooveel slechter staat, is
de schuld van Loyd George, die zijn imperea-
listische rede heeft doen nooren, maar ook
de schuld der Engelsche arbeiders, die hem
aan de regeering laten.
In dezen crisistijd beteekent werkloosheid den
fanschcn ondergang van arbeidersgezinnen.
)aarom is het het recht der werkloozen, ei-
schen te stellen E>e tijd van aalmoeion vra
gen is voorbij. In den Alkmaarschen raad is
houden, afweer do slachtoffer» rirjn, de moe
ders, die al zooveel uit haar mond spanen
voor man en kinderen?
In die sobere cijfers schuilt heel wat leed,
honger en ellende. Moet men dat langer ver
dragen? Waarom? Omdat Alkmaar arm is?
Omdat de werkloosheid groote offers vraagt
van de gemeentekas? In 1916 werd slechi3
4000 uitgekeerd, in 1917 1600. Daarte
genover stelt spr. de gemeente Schiedam, die
thans wekelijks 4500 daarvoor uitgeeft.
Laat Alkmaar blij zijn, dat er tot nu toe zoo
weinig noodig was, doch laat het gemeente
bestuur met den burgemeester voorop nu
eens zorgen, dat in 1918 de werkloozen het
eens beter krijgen. Dat is zedelijke plicht En
de zedelijke plicht der arbeiders is het, liet,
daarheen te leiden. Spr. betreurt het, dat deze
vergadering niet is eén groot protest .tegen
de schrielheid van Alkmaar's burgerij. Zij be-,
treurt ook de verdeeldheid der arbeiders, die
voor een groot deel, en hier bedoelt spr. de
Protestantsche, Katholieke en sociaal-demo
cratische arbeiders, hedenavond ook hun
plicht verwaarloosd hebben. Zij handelen ais
jongens, die, omdat ze zelf de leiding in de
zen niet hebben, zeggen: „nu doen we lekker
niet mee-"
Spr. gelooft, dat de arbeiders der moderne
vakbeweging waakzaam moeten zijn tegen
over hunne bestuurders. Hoeveel goeds spr.
ook erkent in die vakbeweging, een zwakke
plek acht zij het, dat de arbeiders er als jon
gens gedrild worden en gedwongen worden
hun leiders te volgen.
Spr. zal ze niet toeroepen: „kom bij ons',
maar wel: „zie 'toe dat gij behandeld wordt
ais mannen, niet als kinderen, niet als een
kudde schapen."
En de Christelijke arbeiders, zij zegt het
niet als boetpredikster, maar ornaat de arbei
dersbeweging haar lief is, uw gebrek 5s het
conservatisme uwer leiders en de bangelijk
heid, de vrees voor andersdenkenden.
Er was een tijd, dat de arbeiders die uit
God leefden, vooraan stonden. In uw Bijbel
staat: „Met God, spring ik over muren", en
de Christelijke arbeider van thans springt
met God nog niet over een klein schuttinkje.
De arbeiders zijn verplicht te protesteerea
tegen de uitkeering hier. Waar hier een werk-
looze zoon van een beter gesitueerd man af
gescheept werd met 4, aan een vader geen,
doch aan zijn zoon alleen 5 werd uitge
keerd, waar mannen van 26, 23 en 19 jaar in
het begin tot de kinderen werden: gerekend
iets wat later wel is waar werd hersteld
BENOEMING.
Tot ontvanger der registratie-en domeinen
alhier is benoemd de heer W. O. Gocli, laat
stelijk als zoodanig werkzaam te Meerssen.
GEZINSVERPLEGING.
In November verpleegden de zusters 64 pa-
vijl 4'
deze
49 koste-
laatste
tlënten, 15 klasse-patiënten, terwi.
loos verpleegd werden, 40 van
waren fondspatiënten. Deze zieken werden
1045 maal bezocht, 812 bezoeken werden
kosteloos afgelegd. Eenmaal werd hulp ver
leend bij verlossing en een keer werd een
dokter persoonlijk bijgestaan. Driemaal
werd hulp verleend bij- aflegging.
In December werden 68 patiënten ver
pleegd, die 888 maal bezocht werden, 52
atiënten werden kosteloos geholpen met 714
ezoeken. Viermaal werd hulp verleend bij
aflegging.
WERKENDEN EN WERKLOOZEN.
In een openbare vergadering van het Rev
Soc. Werkloozen-CQmité, gisteravond gehou
den in de societeitszaal der Harmonie, sprak
mevrouw Tjaden-Van der Vlies (En-ka) voor
een gevulde zaal over bovengenoemd onder
werp.
De heer Zomerdijk opende de vergadering,
en deelde mede, dat deze een gevolg was
voliutionnair Comité om hen te steunen bij
van de werkloosheid, die geleid had tot de
oprichting van het werkToozencomlté. Dat
comité had aan B. en W. inzake den steun aan
de werkloozen enkele eischen gesteld, waar
van de inwilliging voor drie kwart werd toe
gezegd Toen er menschen kwamen -bij het Re-
volutionnair Comité o mhen te steunen bij
hun eischen inzake uitkeering, heeft dit Co
mité ze ook verwezen naar de Christelijke en
Katholieke en Soc -Dem. Comité's. Tevens
<1 gecombineerde vergadering der co
mité's bijeen geroepen, doch de anderen ver
schenen niet. Thans hoopte spr., dat de
Christelijken en sociaal-democraten in deze
aatst door een Christelijk lid gezegd, dat eei>
l)ied had voor de arme, die zijn Tot met be
rusting droeg. Daarover heeft spr. de vuist
gebald. De arme, die dat doet, verdient nog
armer te worden. Meer la spr. het eens met
den voorzitter van „Patrimonium", Smeenk,
die onlangs schreef, dat voor dengene, die ite
weinig verdient om zich en zijn gezin te on
derhouden, zonde -doet, als hij' tevreden is.
De arbeider heeft verleerd te bedelen, hij heeft
leereu eischen.
Zoo ook de Alkmaarsehe arbeiders. Toen
de oproeping verscheen voor crials-werkloo-
zen, heeft men gezegd: Maar d'ie geen crisis-
werkloozen zijn, moeten ook eten. Dat woord
crisis moet weg. B' trekkelijk spoedig kreeg
men dat klaar, en dat is weer te danken aan
de onafhankelijke arbeiders. Wat verkregen
s, is echter bij lange na niet voldoende. Een
van de eischen is nog deze: uitkeering van
tet volle loon, dat men verdiende, van dé
honderd procent. Daarvoor haalt de bezitten
de klasse d-e schouders op Zij begrijpt niet,
dat dit niet-werkende artx idem toch willen
eten. Ook vraagt ze z h niet af v. de schuld
ls van den crisis. Er wordt al zooveel ge
daan, zegt men, en nog zijn ze niet tevreden.
Ze zitten maar in de bioscopen.
Waar de bezittende klasse de oorzaak is,
waar zij den oorlog hoeft ontketend, daar is
het haar zedelijke en Christelijke plicht den
werkloozen arbeiders „het volle pond" te ge
ven, Daarom wijken wij niet af van den eisch:
de honderd procent.
Spr. wijst er nu op, wat het Alkmaarsche
Steuncomité uitkeerde, n.l. 5 aan een onge
huwde, 8,50 voor een man en vrouw plus
75 cent voor een kind, dus 10 voor een ge
zin van vier personen. Dat is Iets wat de Alk
maarsche arbeider niet langer moet verdra
gen'.
Ook de kapitalistische klasse doet zelf dom
met deze dingen, daar ze de arbeiders zoo
laat verkommeren en vertuberculosen, en dus
de kip slacht, die voor haar de gouden eieren
legt.
Die hier in Alkmaar den toon aangeven,
zijn geen groot-bezitters, doch in hun schriel
heid en klei nsteedsch hei d zeggen ze: is het
geen schande, dat er nog gemopperd wordt.
Nog vanmiddag, zegt spr., werd mij toege
voegd, dat ik eenzijdig was, omdat ik geen in
lichtingen had- gevraagd bij: het Steuncomité
Maar Ik heb geantwoord, dat ik daar niet aan
dacht, omdat ik de cijfers en dus de feiten had
van de arbeiders zelve. Het Steuncomité
meent, dat het voor de arbeiders veel heeft
gedaan, maar het heeft niets gedaan.
Als de bezittende klasse en d-e middenstand
(welke laatste de arbeiders nog meer verguist
dan de eerste) vragenis het niet mooi, dat
een jonge kerel, die maar langs de straat
zwabbert, 5 krijgt? antwoordt spr.: neen,
dat is een misdaad.
De arbeider die zijn plicht kemt, moet hen
dat aan 't verstand brengen.
Er moet geëischt worden een uitkeering,
waarvan men leven kan Voor 5 krijgt men
geen kost'hu's Maar ze zijn meest bij moeder
thuis zegt men. Doch moeten dé moeders, die
hen toch evenmin voor 5 kunnen onder-
daar vragen wij toch, zegt spr., wat is er in
al die jaren te Alkmaar gebeurd, ,dat men de
ze dingen durfde te doen. Heeft men de proef
willeu nemen hoe men de arbeiders kon- be
handelen, dan is die proef mislukt. Maar zal
de proef met de gansche klasse ook misluk
ken Daarop moet gij het antwoord geven
door vast te houden aan uw eischen: produc
tieve arbeid met garantie van het loon. Deze
zijn ingewilligd, maar noodig is het te blij
ven toezien, dat het Steuncomité, dat naar
verluidt, er het bijltje bij heelt hëergelegd,
doch wel door een ander zal worden, vervan
gen, de 30 cent handhaaft. Vasthouden moet
men ook aan den eisch van de honderd pro
cent en een minimum-grens. Eisch van deze
week af 75 pet., wat zoo snel mogelijk tot 100
pet. moet worden opgevoerd. En daarbij ook
spoedige beschikbaarstelling van brandstoffen
met reductie; bovendien- scherper toezicht op
de hamsteraars. Eisch ook medezegging-
schap der arbeiders en organisaties over ar
beid en uitkeering.
Ten slotte, zei spreekster, is er nog een
eisch, dilai gij u zelf moet stellen, n.l. deze,
dat de werkloozen in doen en laten een voor
beeld zijn voor de gansche burgerij. Gij zijt
hooge boomen, die" veel wind vangen, gij
woont in een glazen huls, aller oogen zijn
op u gevestigd, gaat niet naar de kroeg, zorg
dat niet een van u de ontvangen centen in tie
vervloekte kroeg gaat^ealoni. De werkloo
zen moeten zich gedragen als hoogstaande
menschen. Zorg dat men van u zegt: 't zijn
respectable menschen. Er rust een taak op 'u,
de schepping van een nieuwe wereld, een
nieuwe samenleving, die taak moet ge als
mannen volbrengen. Wilt ge dat? Aan u het
antwoord, (Daverend applaus).
Na ec-n korte pauze werd gelegenheid gege
ven tot debat.
De heer Mculevelt, lid van het Steuncomité,
deelde mede, hoe men er in geslaagd was,
een hoogere uitkeering van 0,50 te verkrij
gen. Daarmede niet tevreden, had hij met de t
andere arbeiders de zaai willen verlaten,
doch dit was hem de sir den voorzitter, den
heer Cloeck, en de andere arbeiders kwalijk
genomen. Hij was toen gebleven. Verder deelt
Hij- mede, hoe de heer Cloeck Zaterdag telkens
abuizen had begaan, en hij daarop telkens ge
wezen had. De heer Cloeck had ten slotte ge
zegd: „Ik heb niets meer te zeggen", waar
op spr, had gedachtzoover moet ik je juist
hebeu. De arbeiders moeten daar wat te
zeggen hebben Een treurig verschijnsel was
het echter, dat toen Zaterdag de menschen,
die geen steun ontvingen, daarom kwamen
vragen, degenen, die steun hadden ontvan-
fen, heengingen en dus de anderen loslieten,
oen verder een deel van die anderen niet
iiormaal bleek kon spr. ook niet voor hen
opkomen, doch hij had dat ook niet best kun
nen doen, doordat zij in den steek gelaten wa
ren. Spr. hoopt, dat zoo iets niet meer zal
gebeuren. Verder deelt hij mede, dat met de
vakcentralen is vergaderd en een nieuw sy
steem, dat van Haarlem en Schoten is aange
nomen, waardoor 1,50 meer zal worden uit
gekeerd, aan de vorige week. Men moet ech
ter de honderd procent eischen en dat is langs
geleidelijken weg wel te verkrijgen, als we
eéndraclitig zijri.
De heer van Doorn vraagt of men; indien
de eischen niet worden ingewilligd, niet tot
een daad van verzet moet overgaan.
Mevr. Tja-den antwoordt hierop, dat zij net
eens is, dat als al het andere niet baat, men
tot een daad van verzet zijn toevlucht wel
moet nemen, doch men doe dat met verstand,
niet in dolle overijling.
Er wordt thans voorlezing gedaan van de
volgende motie:
„De vergadering van werkloozen, gehouden
op 8 Januari, in de Harmonie;
herhaalt d-e vroeger gestelde eischen van
productief werk, met garantie van het loon,
onmidde'lijke beschikbaarstelling van brand
stoffen, contróle op arbeid en uitkeering, legt
den vollen nadruk op den' eisch, dait deze
week aan de arbeiders 75 procent van hun
loon wordt uitgekeerd en een snelle opklim
ming tot honderd procent met een vaststel-
