DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN nig van Maxlnumprtts larwiwatsrirool No. 29 Honderd en twintigste Jaargang. 1918 MAAN DAG 4 FEBRUARI Aardappelen. Centrale Keuken. Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs by vooruitbetaling per 8 maanden voor Alkmaar f 1.65, franco door het ge- keele Eijk f 1.9Ch Afzonderlijk® es bewf*nanswers 5 Cents. Prijs der gewone Advertentlën Per regel f 0.15. Bij groote contracten rabat. Groote letters Haar plaatsruimte. Brieven franco aan do N.Y. Boek- en Handelsdrukkerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Yoordam C 9. Telefoonnummer 3. De oneenigheid tusschen de Russische dele gatie ter conferentie te Brest-Litowsk en de vertegenwoordigers vani de Oekra insche Rada van Kief is in de bijeenkomst van de vredeson- derhandelaars op Vrijdag j.l. zeer scherp aan den dag gekomen. De voorzitter van de laatstgenoemde delegatie een zekere heer Sewzjuk is in de plaats getreden van Holu- bowicz herinnerde aan de uitroeping van de Oekrainsche volksrepubliek en aan hare er kenning door de Russische volkscommissaris sen zoowel als door de vier verbonden mo- 'gendheden. Na de laatste onderbreking echter van het congres ontkende de heer Trotzky de rechten der Oekrainsche republiek, waarbij hij zich beriep op het tot dien nog nooit ter sprake gebrachte Uitvoerend Comité te Chai> kof. De veranderingen in het staatsleven wa ren van geheel anderen aard dan Trotzky had beweerd en hielden verband met de verkla ring Van de Rada, dat de republiek een vrije onafhankelijke souvereine staat zou zijn. Wel had de regeering steeds gestreefd naar de vor ming van een bond van alle Russische repu blieken, maar dat idee kon niet vervuld wor den. Men weet, dat Trotzky gezegd heeft dat de Oekrainsche delegatie geen recht van spreken had, omdat zij niet door het Uitvoerend Co mité is erkend. Welnu, ditzelfde wapen keer de de spreker tegen Trotzky zeiven, door te zeggen, dat de Russische delegatie geen verten genwoordigers had van de Moldaviërs, de Kaukasische stammen, de Krim-Tartaien, dé Donsche kozakken of de Siberiërs. Wat betreft Trotzky's telegram over den strijd tegen de Rada, zei Sewzjuk, dat het ontoelaatbaar was om de staatsrechten van de Centrale Rada op die manier te bestrijden, omdat ook in St. Petersburg gevechten zijn geweest met een voor de regeering ongunsti- gen afloop. Op grond daarvan zou verlangd kunnen worden dat de delegatie van Rusland niet langer werd erkend, maar de Rada zou dat niet döen, omdat het een zuiver Russische aangelegenheid betrof. De heeren van de Russische partij waren het lang niet eens met den spreker daft was trouwens ook wel te verwachten, anders zou de heer Trotzky niet die man zijn geweest, dien we uit verschillende berichten hebben gemeend te leeren kennen. Een zijner mede-leden van de delegatie, ver tegenwoordiger Yan het Oekrainsche Uitvoe rend Comité, stak eerst van walhet Oekrain sche volk wil graag vrede, maar dan alleen te zamen met de heele Russische republiek, en zal geen enkel verdrag, geen enkele overeen komst, gesloten door de Rada van Kief, er- j kennen, als die niet door de delegaties van de Russische républiek erkend; is en goedge keurd. En daarop kwam Trotzky aan het woord. Allereerst constateerde hij dat de weigering van de Rada om mede te werken aan de vor ming van een federatieve Russische republiek yiel op het oogenblik, dat het derde congres van sovjets onder deelneming van de velte- genwoordigers van het volk den Russischen staat als federatieve republiek heeft erkend. Met een' vloed van woorden en onder aanha ling van verschillende citaten, zei hij dalt overeenkomsten van de Rada en de centralen ongeldig zullen zijn, zoolang geen grensrege ling tusschen Rusland en Oekraine is tot stand gekomen en die verdragen niet door de Russische delegatie zijn erkend. Een lid der Oekrainsche delegatie stelde voorop, dat de ter vredesconferentie tegen woordige heeren zich niet moesten uitlaten over de binnenlandsche aangelegenheden der tegenstanders. De Oekrainers hadden vaak gelegenheid gehad op te merken dat Trotzky herhaaldelijk de betrekkingen tusschen de af zonderlijke volken van het nieuwe Rusland verkeerd had voorgesteld, maar zij hadden daarover tot dusver gezwegen. Nu ech ter dé Oekraine was erkend door andere mogendheden, waren de kwesties geen bin nenlandsche meer en moest de spreker opko men tegen hetgeen Trotzky tijdens de afwe zigheid van de Oekrainsche delegatie had gpyagd En toen kwam er een lange aanklacht tegen de handelingen van de bolsjewiki en ook van de vorige regeeringen. Het ging er bij allen om, alle macht in handen te krijgen. „De bolsjewiki steunt op de bajonetten van de soldaten der Roode Garde, zij keert zich af van de vrijheid der volken en slechts uit vrees voor de ontwikkeling eener nationale revolutie begon zij te spreken over het zelfbe- stemmingsrecht der volken." Er volgde een heele lijst van misdaden: schorsing van kran ten, uiteenjagen van vergaderingen^ arrestaties en fusilleering van politici, eflz. Na deze rede verklaarde graaf Czemin dat er geen reden was om de verklaring van 12 Januari, waarbij de Oekraine door de vredes- onderhande laars als onafhankelijk werd er kend, te wijzigen. De heer Trotzky krijgt dus in dezen zijn zin niet, al heeft hij: ook nog zoo veel moeite gedaan om in het gelijk te worden gesteld. Hij verklaarde dat zijn standpunt ongewijzigd was gebleven en dat het moeilijk zou gaan de grenzen voor de Oekraine vast te stellen. Hij zal wel weer kwesties te berde pogen te brengen. Van de conferentie der geallieerden te Pa rijs is een vrij uitvoerig communiqué open baar gemaakt, waarin gezegd wordt, dat de redevoeringen van Hertling en Czemin zorg vuldig zijn overwogen, maar dat er geen toe nadering in is ontdekt tot de geallieerde re geeringen. Dat ia een uitslag, die zeker wel door de meesten is verwacht. Clemenceau voorzitter, Italië pas een flink succes te boe ken, Lloyd George mede aanwezig men kon heit raden. Voortzetting van den oorlog is wel zeker. Onder den druk van de vele militaire maat regelen is de staking in Duitschland verloo- pen. Het zal nog wel niet overal rustig zijn, maar de kans op het uitbreken van een alge- meene staking is verkeken. In de mijngebieden is van de staking niet veel te merken geweest, groote soldatenmassa's hebben gezorgd dat de menigte aan het werk bied. Van werkelijk ernstige opstootjes is dan ook nergens ge hoord, al werden te Berlijn ook een 160 pep sonen gearresteerd Toch zal het gebeurde een waarschuwing kunnen zijn aan het adres van de „Vaterland- sche Partei". In Engeland is de invloed van de revolu- tionnaire propaganda ook te merken. De me taalbewerkers hebben een geschil met de re geering, die haar geen afzonderlijke conferen tie wil toestaan. Henderson, de oud-arbeiders- minister, hedt gepoogd als bemiddelaar op te treden. Veel is er daaromtrent nog nid be kend, maar men denkt toch wel dat de zaak geschikt zal worden. KORTE BERICHTEN. De Duitsche pers is van meening, dat de stakingen vandaag geëindigd zullen zijn. Het leiden van stakingen wordt gestraft met gevangenisstraf van hoogstens één jaar. On der de leus .Jbrood en vrede" hadden ook te Tritst de arbeiders het werk neerge legd. Van langen duur is deze staking even wel niet geweest. De'Tribune de Genève schrijft: Bij de ententeregeerineen heerscht er thans esentem- migheid over, dat Turkije in het Westen zal worden begrensd door de lijn Enos-Midia en in het Oosten zal worden beperkt tot Klein- Azië. De bekende secretaris van de Italiaan- sche socialistische partij, Lazzari, die ge poogd heeft dezen zomer om de soc. raads leden in Italië tot staking over te halen, i* dezer dagen gearresteerd. De Engelsche voedsel-regelaar. heeft den Amerikaanschen voedselcontroleur ge seind over de dringende noodzakelijkheid van het vermeerderen van den tarwe-uitvoer der Unie naar de geallieerden. De St. Petersburgsche correspondent van de Corriere del la Sera zegt, dat de Oe kraine en Roemennië een overeenkomst tegen de bolsjeviki hebben aangegaan. Van den burgerlijken dienstplicht in Zwitserland komt niets. Het ontwerp is. na een protestbeweging der arbeiders, en nadat f eb leken was, dat de uitvoering op onover- omelijke bezwaren zou stuiten ingetrokken. Het stoomschip Montrea (8500 ton) van de Canadian Pacijic-mmtschappij, is na een aanvaring gezonken. De bemanning is gered. Roemeensehe politici becijferen de door de bolsjewiki te Moskou in beslag genomen Roemeenschen staatsschol op 260 millioen gulden. Staatssecretaris von Kühlmann en de Oostenrijksche minister van Buitenlandsche Zaken Czernin hebben zich Zaterdagmiddag van Brest-Litowsk naar Berlijn begeven. Opnieuw zijn Brugge en Zeebrugge uit de lucht gebombardeerd. Koning Oustaaf van Zweden heeft te gen de deputatie der Alandseilanden, ver klaard, dat hij met de Finsche regeering in onderhandeling zou treden' betreffende de in lijving dezer eilanden bij Zweden, overeen komstig hem wenseh. Zaterdagavond zijn tengevolge van een ontploffing in een fabriek te Moulins, waar granaten gevuld werden, tien personen ge dood en dertig gewond. Een aangrenzend kruitmagazijn bleef gespaard. Het gewapende Britsehe transportschip Louvain is 21 Januari in het Oosten van ae Middellandsche Zee getorpilleerd; zeven of ficieren en 217 man kwamen daarbij om. Te Berlijn zijn gedurende de stakings- week 160 personen in hechtenis genomen. De Keizer* van Oostenrijk is voor een reis in het bezette gebied van Italië den laat- sten Januari te Udino aangekomen. Einde Maart zal er in Set. Petersburg een congres van Russische anarchisten plaats vinden. BINNENLAND. DE NOTA VAN DEN HEER VAN BERE5TEIJN De memorie van antwoord op het levens- middelenontwerp geeft den heer E. van Bere- steijn, lid der Tweede Kamer, aanleiding tot zijne medeleden der commissie van rappor teurs eenige opmerkingen te richten. Wij ontieenen daaraan het volgende: Bij het opstellen van het voorloopig ver slag stelde de commissie van rapporteurs zich op het standpunt, dat de voorbereiding van het mondeling debat zóódanig moest zijn, dat ook, indien over detailkwesties van gedachten werd gewisseld, de feiten zouden vaststaan. Met het oog daargp werden in het voorloo pig verslag een aantal vraagstukken, die in het bijzonder in de afdeelingen waren bespro ken, zoodanig gedetailleerd behandeld, dat, indien de minister de vragen, die waren ge steld, zou hebben beantwoord, over de toe dracht geen verschil van meaning meer be hoefde te bestaan. In plaats van behoorlijke beantwoording der gestelde vragen en verdediging van het beleid met bewijzen gestaafd, geeft de memo rie vaa antwoord zeer lange en vage algemee- ne beschouwingen, waaraan de bewijzen veel al ontbreken op de punten, waarop het aan komt. De minister beweert b.v. op blz. 26 „De zoozeer gestegen kosten van productie en de steeds meer dalende bodemopbrengst, nemen aan den eenen kant weer weg, wat aan den anderen kant in den vorm van hoogere prijzen voor de producten wordt vervangen". Hoe gaarne zou men voor deze bewering de bewijzen aantreffen in de bijlagen en inzage bekomen van de adviezen en berekeningen der zgn. Prijzencommissies, op welke publicatie reeds bi] het debat op 23 Februari 1917 werd aangedrongen (Handelingen, blz. 1735). Zoo deeit de minister telkens mede, dat hij „maat regelen" heeft genomen, zonder te vermelden, welke die maatregelen zijn, waai deze zijn te 11 vinden en welke de resultaten zijn geweest. Aan een dergelijk antwoord als voorberei ding voor een ui oof< ding voor een debat, zelfs enkel over de hoofdpunten van het beleid, heeft de Kamer weinig. Ernstiger is de grief tegen de wijze waarop bepaalde vragen zijn beantwoord. Degenen, the getracht hebben zich op de hoogte te stel len van het beleid in bijzonderheden, kunnen na lezing van de parafen b v. over de peul vruchten, de rijst, het vkesch e. a., de gedach te niet onderdrukken, dat de Kamer door een verwarde voorstelling van zaken zoodanig op een dwaalspoor wordt gebracht, dat zij den rechten weg niet meer kan vinden. De minis ter volgt hierbij de houding, die hij aangeno men heeft bij de kaas-interpellatie op 12 De cember, waarbij de Kamer zeer onvolledig en verwarrend werd ingelicht. Als een voorbeeld, hoe de Kamer ook thans wordt voorgelicht, heeft ondergeteekende de eer hierbij een opstel aan te bieden over de peulvruchten. Hij geeft de feiten, met vermel ding van data, Staatscourant enz., opdat Teder deze kan controleerenhij heeft daarna bere kend welke financieele schade de maatregel van den minister met zich heeft medegebracht, waarbij hij tot een andere conclusie komt dan de minister. Indien het noodig mocht zijn, dan verklaart ondergeteekende zich bereid, ook andere kwesties, waarover de minister de Kamer heeft voorgelicht, op dezelfde wijze te behandelen. Voorloopig zal hij het bij dit eene voorbeeld laten, om niet al te veel van de aandacht zij ner medeleden te vergen. De conclusie, waartoe de lezing van de Me morie van Antwoord ondergeteekende heeft gebracht, kan dan ook niet zijn, dat daardoor het „mondeling debat voldoende is voorbe reid". In de vergaderingen der Commissie van Rapporteurs is telkenmale duidelijk uit gekomen, dat alle leden een spoedige behan deling gewenscht vonden'] ondergeteekende is het daarmede eens en acht daarom langer uit stel der openbare behandeling niet in 's lands belang. De commissie van rapporteurs moge evenwel geen verwijt treffen, dat zij van hare zijde deze voordracht niet voldoende heeft voorbereid. Resumeerende, komt het betoog op het vol gende neer. De minister becijfert het verlies op den ouden oogst 1915 op 3.960.000. Hier is de schade geschat op f 10.789.655, een verschil van 7 millioen gulden, dat zijn oorzaak vindt in: a. verlies op de gedeponeerde peulvruch ten; b. verlies op de afgekeurde peulvruchten; c. te veel betalen voor den oogst 1916; d. kosten en uitgaven. Deze inbezitname is blijkbaar door de om standigheden niet noodzakelijk geweest, want anders had de minister aanstonds den- oogst 1916 ook moeten vorderen en den oogst 1915 niet moeten laten liggen in de veemen, zonder deze te distribueeren. Deze geschiedenis geeft nog aanleiding tot het maken van enkele andere opmerkingen. lo. Het verbinden onzer distributie aan den export werkt prijsopdrijvend op de markt. Feitelijk worden onze landbouwprijzen dan bepaald door wat het buitenland wil betalen en hooge prijzen voor zaden en peulvruchten werken weer remmend op de graanproductie,, hetgeen prijsverhooging der graanprijzen ten gevolge heeft. 2o. Gemis aan samenwerking tusschen de commissie van bijstand en het ministerie van Oorlog heeft verkeerd gewerkt. Terwijl de minister van Oorlog tot verlenging van con tract met 't oog op export de gelegenheid opent, overweegt de minister van Landbouw sluiting der grenzen. 3o. Op welke wijze worden al dergelijke zaken gefinanceerd? Betaalt het ministerie van Financiën, en zoo ja, uit welken post? 4o. Bij de afwikkeling hebben de fatsoen lijke verklaringhouders slechts hunne kosten terug gekregen. Zij, die hunne verklaringen voor hooge prijzen verkochten, hebben win sten gemaakt, hetgeen zeer wel anders gere geld had kunnen worden. Zoodoende werkt mei. ViUl overheidswege speculatie in de hand Bi lTENGEWOON CONGRES DER S. D. A. P. Zaterdag en Zondag hield de Sociaai-De mocratische Arbeiderspartij in Nederland in „Musis Sacrum" te Arnhem zijn buitenc woon congres, belegd ter behandeling van net ontwerp-verkiezingsprogram voor 1918, door het partijbestuur voorgesteld. Daar de voor zitter van het partijbestuur, dc heer Vliegen, wegens ongesteldheid verhindert, was, werd de vergadering door den heer Schaper ge leid. Deze wees in zijn openingswoord er op, dat de partij staat voor een zeer gewichtige beslissing. Misschien was er geen congres, dat zoo belangrijk was. Dit congres zal be slissen over de toekomst der partij ir. de eer ste ja, en. Hoe hier ook beshst wordt, de te genstanders zullen het besluit critiseeren, verkeerd uitleggen. Spreker hoopt, dat het ge lukken zal in samenwerking met de moderne arbeidersbeweging zulk een besluit te nemen, dat de partij straks met nieuwen overwin- ningslust den strijd zal kunnen aanbinden te gen de bourgeoisie. Hierna werd het woord gegeven aan mr P. j. Troelstra, ter inleiding van de algemeene politiek. Dc eigenaardige toestand, zoowel in het buitenland als in het binnenland, die op het oogenblik beslaat, hoopt spreker in enkele lijnen te schilderen. Wij leven in een grooten tijd, in een tijd die zwanger is van nieuwe dingen, in een revolutiomuuren tijd. De zucht naar vrede heeft twee phases doorgemaakt De eerste was Stockholm. De bedoeling van Stockholm was zooveel mogelijk de vrédesge- dachte in de verschillende landen tot een flink verlangen te doen ontvlammen. De tweede phase is ingeleid door de tegen woordige Russische regeering, die het ver staan heeft de onweerstaanbare zucht en be hoefte van het Russische volk naar vrede te demonstreeren, en die het tevens verstaan heeft den onwil der regeeringen te overwin nen. Dit heeft in Europa een toestand van gisting teweeg gebracht, een toestand waar van men op 't oogenblik nog niet kan zeggen wat er uit voort zal komen, maar waarvan men zeker kan zeggen, dat hij noodzakelijk is om tot een resultaat te komen. Naast de revo- lutioninaire gisting, tengevolge van de toene mende vredesgedachte gewekt, staat de ellen dige economische toestand. Het verzet daar tegen is te beschouwen als een onmiddellijk uitvloeisel van de revolutie in Rusland. Wij kunnen zeggen, dat de vloed der Russische re volutie zich begint aan te kondigen in een Europeesche revolutie, waarvan de vloed thans reeds spoelt tegen de grenzen van ons Tot in ontvangstname der BROODKAAR TEN OVER DE MAANDEN FEBRUARI/ MAART worden HOUDERS VAN LEGI- TIMATIEKAARTEN verzocht, zich DON DERDAG 7 en VRIJDAG 8 FEBRUARI a.s. telkens des namiddags van 2 tot half vijf te vervoegen aan een der onderstaande scho len en wel: houders van legitimatienummers: 1—500 DONDERDAG, 501—1000 VRI> DAG aan de Keetkolk, hoofd der school de heer G. Hellinga. 1001—1500 DONDERDAG, 1501—2000 VRIJDAG aan de Brillensteeg, hoofd der school de heer F. J. Aukes. 2001—2500 DONDERDAG, 2501—3000 VRIJDAG aan de Nieuwesloot, hoofd der school de heer J. Zwarteveen. 3001—3500 DONDERDAG, 3501-4000 VRIJDAG aan de Nieuwesloot, hoofd der school de heer A. Wijn. 4001—4500 DONDERDAG, 4501—5000 VRIJDAG aan de Snaannanslaan, hoofd der school de heer J. Eits. 5001—5500 DONDERDAG, 5501 an daarboven VRIJDAG aan de Koningsweg, hoofd der school de heer P. Schipper. Dringend wordt verzocht om alle medewer king te verleenen, door de kaarten op de aan geven plaats en tijd te halen of te doen af halen. Belanghebbenden worden er vooral op ge wezen, bij de in ontvangstname der brood kaarten, deze go^i na te zien, aangezien abuizen voor rekening der ontvangers zón, 01 later niet meer kunnen worden hersteld De Directeur van het Distributiebedrijf, D. SCHENK Alkmaar, 2 Februari 1918. De DIRECTEUR van het DISTRIBUTIE BEDRIJF van Alkmaar maakt het publiek bekend, dat door de desbetreffende afdeeling verzuimd is, in de publicatie van distributie der levensmiddelen op te nemen, dat voor de resteérende 2 K.G. aardappelen, nog nader nons zullen worden bekend gemaakt. Alkmaar, 4 Febr. 1918. De DIRECTEUR van het DISTRIBUTIE BEDRIJF deelt mede, dat Z.Exc. de Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel heeft goedgevonden te bepalen, dat met ingang van Februari 1918 ae maximumprijs wordt vastgesteld voor T A RW F.W ATE RB ROOD (gebakken van Regeeringsbloem) op: a. 0 36 per K.G., of b. 0.09 per 250 gram TARWEWATERBROOD (gebakken van Regeeringsbloem onder rabbinaal toezicht); a. 0.37 per K G of b. 0.0914 per 250 gram. Alkmaar, 4 Februari 1918. De Directeur voornoemd, D. SCHENK. Voer den verdoren loop dezer wool behoeven bij het inkoopen der spijt- bons GEEN DISTRIBUTIEBONS te worden Ingeleverd. De desbe treffende publicatie van Zaterdag gelieve men hiermede als herreepen ie beschouwen. De adainistrateur, A. OSKAM. land. Naast deze revolutie begint ook de anar chie zich steeds meer en meer baan te breken, wat nog niet hetzelfde zeggen' wil als anar chisme. De anarchie zien wij zelfs in Zwitser land en in Denemarken het hoofd opsteken. Thans schijnt de tijd aangebroken te zijn, waarop in een stad als Amsterdam de invloed der anarchisten sterker wordt. Het eigenaar dige van deze beweging is, dat ze mist een levensvatbaar doel. Zij druisebt niet in tegen 't klassenbelang der bourgeoisie, maar tegen de mogelijkheden waarmee elke regeering in den tegenwoordigen tijd rekening moet hou- den. Wanneer men spreker vraagt hoe wij op het oogenblik staan tegenover de regeering, dan antwoordt hijdeze regeering heeft ten op zichte van het hoofdpunt van het program, de Grondwetsherziening, haar plicht gedaan. Daarvoor is echter geen dankbaarheid ver schuldigd. Wij zeggen: Der Mohr hat seine Schuldigkeit getan, der Mohr kann gehen. Er is een gevoel, dat de regeering heeft afgedaan, en wanneer geen ernstige actie wordt gevoerd om de regeering te doen vallen, dan wordt dat alleen nagelaten omdat wij spoedig krij gen de groote afrekening der verkiezingen. AL&MAARSGHE

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1918 | | pagina 1