DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
nig van
Maxlnumprtts larwiwatsrirool
No. 29
Honderd en twintigste Jaargang.
1918
MAAN DAG
4 FEBRUARI
Aardappelen.
Centrale Keuken.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs by vooruitbetaling
per 8 maanden voor Alkmaar f 1.65, franco door het ge-
keele Eijk f 1.9Ch
Afzonderlijk® es bewf*nanswers 5 Cents.
Prijs der gewone Advertentlën
Per regel f 0.15. Bij groote contracten rabat. Groote
letters Haar plaatsruimte.
Brieven franco aan do N.Y. Boek- en Handelsdrukkerij
v h. HERMs. COSTER ZOON, Yoordam C 9.
Telefoonnummer 3.
De oneenigheid tusschen de Russische dele
gatie ter conferentie te Brest-Litowsk en de
vertegenwoordigers vani de Oekra insche Rada
van Kief is in de bijeenkomst van de vredeson-
derhandelaars op Vrijdag j.l. zeer scherp aan
den dag gekomen. De voorzitter van de
laatstgenoemde delegatie een zekere heer
Sewzjuk is in de plaats getreden van Holu-
bowicz herinnerde aan de uitroeping van
de Oekrainsche volksrepubliek en aan hare er
kenning door de Russische volkscommissaris
sen zoowel als door de vier verbonden mo-
'gendheden. Na de laatste onderbreking echter
van het congres ontkende de heer Trotzky de
rechten der Oekrainsche republiek, waarbij
hij zich beriep op het tot dien nog nooit ter
sprake gebrachte Uitvoerend Comité te Chai>
kof. De veranderingen in het staatsleven wa
ren van geheel anderen aard dan Trotzky had
beweerd en hielden verband met de verkla
ring Van de Rada, dat de republiek een vrije
onafhankelijke souvereine staat zou zijn. Wel
had de regeering steeds gestreefd naar de vor
ming van een bond van alle Russische repu
blieken, maar dat idee kon niet vervuld wor
den.
Men weet, dat Trotzky gezegd heeft dat de
Oekrainsche delegatie geen recht van spreken
had, omdat zij niet door het Uitvoerend Co
mité is erkend. Welnu, ditzelfde wapen keer
de de spreker tegen Trotzky zeiven, door te
zeggen, dat de Russische delegatie geen verten
genwoordigers had van de Moldaviërs, de
Kaukasische stammen, de Krim-Tartaien, dé
Donsche kozakken of de Siberiërs.
Wat betreft Trotzky's telegram over den
strijd tegen de Rada, zei Sewzjuk, dat het
ontoelaatbaar was om de staatsrechten van de
Centrale Rada op die manier te bestrijden,
omdat ook in St. Petersburg gevechten zijn
geweest met een voor de regeering ongunsti-
gen afloop. Op grond daarvan zou verlangd
kunnen worden dat de delegatie van Rusland
niet langer werd erkend, maar de Rada zou
dat niet döen, omdat het een zuiver Russische
aangelegenheid betrof.
De heeren van de Russische partij waren
het lang niet eens met den spreker daft was
trouwens ook wel te verwachten, anders zou
de heer Trotzky niet die man zijn geweest,
dien we uit verschillende berichten hebben
gemeend te leeren kennen.
Een zijner mede-leden van de delegatie, ver
tegenwoordiger Yan het Oekrainsche Uitvoe
rend Comité, stak eerst van walhet Oekrain
sche volk wil graag vrede, maar dan alleen te
zamen met de heele Russische republiek, en
zal geen enkel verdrag, geen enkele overeen
komst, gesloten door de Rada van Kief, er- j
kennen, als die niet door de delegaties van de
Russische républiek erkend; is en goedge
keurd.
En daarop kwam Trotzky aan het woord.
Allereerst constateerde hij dat de weigering
van de Rada om mede te werken aan de vor
ming van een federatieve Russische republiek
yiel op het oogenblik, dat het derde congres
van sovjets onder deelneming van de velte-
genwoordigers van het volk den Russischen
staat als federatieve republiek heeft erkend.
Met een' vloed van woorden en onder aanha
ling van verschillende citaten, zei hij dalt
overeenkomsten van de Rada en de centralen
ongeldig zullen zijn, zoolang geen grensrege
ling tusschen Rusland en Oekraine is tot
stand gekomen en die verdragen niet door de
Russische delegatie zijn erkend.
Een lid der Oekrainsche delegatie stelde
voorop, dat de ter vredesconferentie tegen
woordige heeren zich niet moesten uitlaten
over de binnenlandsche aangelegenheden der
tegenstanders. De Oekrainers hadden vaak
gelegenheid gehad op te merken dat Trotzky
herhaaldelijk de betrekkingen tusschen de af
zonderlijke volken van het nieuwe Rusland
verkeerd had voorgesteld, maar zij hadden
daarover tot dusver gezwegen. Nu ech
ter dé Oekraine was erkend door andere
mogendheden, waren de kwesties geen bin
nenlandsche meer en moest de spreker opko
men tegen hetgeen Trotzky tijdens de afwe
zigheid van de Oekrainsche delegatie had
gpyagd En toen kwam er een lange aanklacht
tegen de handelingen van de bolsjewiki en
ook van de vorige regeeringen. Het ging er
bij allen om, alle macht in handen te krijgen.
„De bolsjewiki steunt op de bajonetten van de
soldaten der Roode Garde, zij keert zich af
van de vrijheid der volken en slechts uit
vrees voor de ontwikkeling eener nationale
revolutie begon zij te spreken over het zelfbe-
stemmingsrecht der volken." Er volgde een
heele lijst van misdaden: schorsing van kran
ten, uiteenjagen van vergaderingen^ arrestaties
en fusilleering van politici, eflz.
Na deze rede verklaarde graaf Czemin dat
er geen reden was om de verklaring van 12
Januari, waarbij de Oekraine door de vredes-
onderhande laars als onafhankelijk werd er
kend, te wijzigen.
De heer Trotzky krijgt dus in dezen zijn
zin niet, al heeft hij: ook nog zoo veel moeite
gedaan om in het gelijk te worden gesteld.
Hij verklaarde dat zijn standpunt ongewijzigd
was gebleven en dat het moeilijk zou gaan de
grenzen voor de Oekraine vast te stellen. Hij
zal wel weer kwesties te berde pogen te
brengen.
Van de conferentie der geallieerden te Pa
rijs is een vrij uitvoerig communiqué open
baar gemaakt, waarin gezegd wordt, dat de
redevoeringen van Hertling en Czemin zorg
vuldig zijn overwogen, maar dat er geen toe
nadering in is ontdekt tot de geallieerde re
geeringen. Dat ia een uitslag, die zeker wel
door de meesten is verwacht. Clemenceau
voorzitter, Italië pas een flink succes te boe
ken, Lloyd George mede aanwezig men
kon heit raden. Voortzetting van den oorlog
is wel zeker.
Onder den druk van de vele militaire maat
regelen is de staking in Duitschland verloo-
pen. Het zal nog wel niet overal rustig zijn,
maar de kans op het uitbreken van een alge-
meene staking is verkeken. In de mijngebieden
is van de staking niet veel te merken geweest,
groote soldatenmassa's hebben gezorgd dat
de menigte aan het werk bied. Van werkelijk
ernstige opstootjes is dan ook nergens ge
hoord, al werden te Berlijn ook een 160 pep
sonen gearresteerd
Toch zal het gebeurde een waarschuwing
kunnen zijn aan het adres van de „Vaterland-
sche Partei".
In Engeland is de invloed van de revolu-
tionnaire propaganda ook te merken. De me
taalbewerkers hebben een geschil met de re
geering, die haar geen afzonderlijke conferen
tie wil toestaan. Henderson, de oud-arbeiders-
minister, hedt gepoogd als bemiddelaar op te
treden. Veel is er daaromtrent nog nid be
kend, maar men denkt toch wel dat de zaak
geschikt zal worden.
KORTE BERICHTEN.
De Duitsche pers is van meening, dat
de stakingen vandaag geëindigd zullen zijn.
Het leiden van stakingen wordt gestraft met
gevangenisstraf van hoogstens één jaar.
On der de leus .Jbrood en vrede" hadden
ook te Tritst de arbeiders het werk neerge
legd. Van langen duur is deze staking even
wel niet geweest.
De'Tribune de Genève schrijft: Bij de
ententeregeerineen heerscht er thans esentem-
migheid over, dat Turkije in het Westen zal
worden begrensd door de lijn Enos-Midia en
in het Oosten zal worden beperkt tot Klein-
Azië.
De bekende secretaris van de Italiaan-
sche socialistische partij, Lazzari, die ge
poogd heeft dezen zomer om de soc. raads
leden in Italië tot staking over te halen, i*
dezer dagen gearresteerd.
De Engelsche voedsel-regelaar. heeft
den Amerikaanschen voedselcontroleur ge
seind over de dringende noodzakelijkheid van
het vermeerderen van den tarwe-uitvoer der
Unie naar de geallieerden.
De St. Petersburgsche correspondent
van de Corriere del la Sera zegt, dat de Oe
kraine en Roemennië een overeenkomst tegen
de bolsjeviki hebben aangegaan.
Van den burgerlijken dienstplicht in
Zwitserland komt niets. Het ontwerp is. na
een protestbeweging der arbeiders, en nadat
f eb leken was, dat de uitvoering op onover-
omelijke bezwaren zou stuiten ingetrokken.
Het stoomschip Montrea (8500 ton)
van de Canadian Pacijic-mmtschappij, is na
een aanvaring gezonken. De bemanning is
gered.
Roemeensehe politici becijferen de door
de bolsjewiki te Moskou in beslag genomen
Roemeenschen staatsschol op 260 millioen
gulden.
Staatssecretaris von Kühlmann en de
Oostenrijksche minister van Buitenlandsche
Zaken Czernin hebben zich Zaterdagmiddag
van Brest-Litowsk naar Berlijn begeven.
Opnieuw zijn Brugge en Zeebrugge uit
de lucht gebombardeerd.
Koning Oustaaf van Zweden heeft te
gen de deputatie der Alandseilanden, ver
klaard, dat hij met de Finsche regeering in
onderhandeling zou treden' betreffende de in
lijving dezer eilanden bij Zweden, overeen
komstig hem wenseh.
Zaterdagavond zijn tengevolge van een
ontploffing in een fabriek te Moulins, waar
granaten gevuld werden, tien personen ge
dood en dertig gewond. Een aangrenzend
kruitmagazijn bleef gespaard.
Het gewapende Britsehe transportschip
Louvain is 21 Januari in het Oosten van ae
Middellandsche Zee getorpilleerd; zeven of
ficieren en 217 man kwamen daarbij om.
Te Berlijn zijn gedurende de stakings-
week 160 personen in hechtenis genomen.
De Keizer* van Oostenrijk is voor een
reis in het bezette gebied van Italië den laat-
sten Januari te Udino aangekomen.
Einde Maart zal er in Set. Petersburg
een congres van Russische anarchisten plaats
vinden.
BINNENLAND.
DE NOTA VAN DEN HEER VAN
BERE5TEIJN
De memorie van antwoord op het levens-
middelenontwerp geeft den heer E. van Bere-
steijn, lid der Tweede Kamer, aanleiding tot
zijne medeleden der commissie van rappor
teurs eenige opmerkingen te richten.
Wij ontieenen daaraan het volgende:
Bij het opstellen van het voorloopig ver
slag stelde de commissie van rapporteurs zich
op het standpunt, dat de voorbereiding van
het mondeling debat zóódanig moest zijn, dat
ook, indien over detailkwesties van gedachten
werd gewisseld, de feiten zouden vaststaan.
Met het oog daargp werden in het voorloo
pig verslag een aantal vraagstukken, die in
het bijzonder in de afdeelingen waren bespro
ken, zoodanig gedetailleerd behandeld, dat,
indien de minister de vragen, die waren ge
steld, zou hebben beantwoord, over de toe
dracht geen verschil van meaning meer be
hoefde te bestaan.
In plaats van behoorlijke beantwoording
der gestelde vragen en verdediging van het
beleid met bewijzen gestaafd, geeft de memo
rie vaa antwoord zeer lange en vage algemee-
ne beschouwingen, waaraan de bewijzen veel
al ontbreken op de punten, waarop het aan
komt. De minister beweert b.v. op blz. 26
„De zoozeer gestegen kosten van productie
en de steeds meer dalende bodemopbrengst,
nemen aan den eenen kant weer weg, wat aan
den anderen kant in den vorm van hoogere
prijzen voor de producten wordt vervangen".
Hoe gaarne zou men voor deze bewering de
bewijzen aantreffen in de bijlagen en inzage
bekomen van de adviezen en berekeningen der
zgn. Prijzencommissies, op welke publicatie
reeds bi] het debat op 23 Februari 1917 werd
aangedrongen (Handelingen, blz. 1735). Zoo
deeit de minister telkens mede, dat hij „maat
regelen" heeft genomen, zonder te vermelden,
welke die maatregelen zijn, waai deze zijn te
11
vinden en welke de resultaten zijn geweest.
Aan een dergelijk antwoord als voorberei
ding voor een ui
oof<
ding voor een debat, zelfs enkel over de
hoofdpunten van het beleid, heeft de Kamer
weinig.
Ernstiger is de grief tegen de wijze waarop
bepaalde vragen zijn beantwoord. Degenen,
the getracht hebben zich op de hoogte te stel
len van het beleid in bijzonderheden, kunnen
na lezing van de parafen b v. over de peul
vruchten, de rijst, het vkesch e. a., de gedach
te niet onderdrukken, dat de Kamer door een
verwarde voorstelling van zaken zoodanig op
een dwaalspoor wordt gebracht, dat zij den
rechten weg niet meer kan vinden. De minis
ter volgt hierbij de houding, die hij aangeno
men heeft bij de kaas-interpellatie op 12 De
cember, waarbij de Kamer zeer onvolledig en
verwarrend werd ingelicht.
Als een voorbeeld, hoe de Kamer ook thans
wordt voorgelicht, heeft ondergeteekende de
eer hierbij een opstel aan te bieden over de
peulvruchten. Hij geeft de feiten, met vermel
ding van data, Staatscourant enz., opdat Teder
deze kan controleerenhij heeft daarna bere
kend welke financieele schade de maatregel
van den minister met zich heeft medegebracht,
waarbij hij tot een andere conclusie komt dan
de minister.
Indien het noodig mocht zijn, dan verklaart
ondergeteekende zich bereid, ook andere
kwesties, waarover de minister de Kamer heeft
voorgelicht, op dezelfde wijze te behandelen.
Voorloopig zal hij het bij dit eene voorbeeld
laten, om niet al te veel van de aandacht zij
ner medeleden te vergen.
De conclusie, waartoe de lezing van de Me
morie van Antwoord ondergeteekende heeft
gebracht, kan dan ook niet zijn, dat daardoor
het „mondeling debat voldoende is voorbe
reid". In de vergaderingen der Commissie
van Rapporteurs is telkenmale duidelijk uit
gekomen, dat alle leden een spoedige behan
deling gewenscht vonden'] ondergeteekende is
het daarmede eens en acht daarom langer uit
stel der openbare behandeling niet in 's lands
belang. De commissie van rapporteurs moge
evenwel geen verwijt treffen, dat zij van hare
zijde deze voordracht niet voldoende heeft
voorbereid.
Resumeerende, komt het betoog op het vol
gende neer. De minister becijfert het verlies
op den ouden oogst 1915 op 3.960.000.
Hier is de schade geschat op f 10.789.655,
een verschil van 7 millioen gulden, dat zijn
oorzaak vindt in:
a. verlies op de gedeponeerde peulvruch
ten;
b. verlies op de afgekeurde peulvruchten;
c. te veel betalen voor den oogst 1916;
d. kosten en uitgaven.
Deze inbezitname is blijkbaar door de om
standigheden niet noodzakelijk geweest, want
anders had de minister aanstonds den- oogst
1916 ook moeten vorderen en den oogst 1915
niet moeten laten liggen in de veemen, zonder
deze te distribueeren.
Deze geschiedenis geeft nog aanleiding tot
het maken van enkele andere opmerkingen.
lo. Het verbinden onzer distributie aan den
export werkt prijsopdrijvend op de markt.
Feitelijk worden onze landbouwprijzen dan
bepaald door wat het buitenland wil betalen
en hooge prijzen voor zaden en peulvruchten
werken weer remmend op de graanproductie,,
hetgeen prijsverhooging der graanprijzen ten
gevolge heeft.
2o. Gemis aan samenwerking tusschen de
commissie van bijstand en het ministerie van
Oorlog heeft verkeerd gewerkt. Terwijl de
minister van Oorlog tot verlenging van con
tract met 't oog op export de gelegenheid
opent, overweegt de minister van Landbouw
sluiting der grenzen.
3o. Op welke wijze worden al dergelijke
zaken gefinanceerd? Betaalt het ministerie
van Financiën, en zoo ja, uit welken post?
4o. Bij de afwikkeling hebben de fatsoen
lijke verklaringhouders slechts hunne kosten
terug gekregen. Zij, die hunne verklaringen
voor hooge prijzen verkochten, hebben win
sten gemaakt, hetgeen zeer wel anders gere
geld had kunnen worden. Zoodoende werkt
mei. ViUl overheidswege speculatie in de
hand
Bi lTENGEWOON CONGRES DER
S. D. A. P.
Zaterdag en Zondag hield de Sociaai-De
mocratische Arbeiderspartij in Nederland in
„Musis Sacrum" te Arnhem zijn buitenc
woon congres, belegd ter behandeling van net
ontwerp-verkiezingsprogram voor 1918, door
het partijbestuur voorgesteld. Daar de voor
zitter van het partijbestuur, dc heer Vliegen,
wegens ongesteldheid verhindert, was, werd
de vergadering door den heer Schaper ge
leid. Deze wees in zijn openingswoord er op,
dat de partij staat voor een zeer gewichtige
beslissing. Misschien was er geen congres,
dat zoo belangrijk was. Dit congres zal be
slissen over de toekomst der partij ir. de eer
ste ja, en. Hoe hier ook beshst wordt, de te
genstanders zullen het besluit critiseeren,
verkeerd uitleggen. Spreker hoopt, dat het ge
lukken zal in samenwerking met de moderne
arbeidersbeweging zulk een besluit te nemen,
dat de partij straks met nieuwen overwin-
ningslust den strijd zal kunnen aanbinden te
gen de bourgeoisie. Hierna werd het woord
gegeven aan mr P. j. Troelstra, ter inleiding
van de algemeene politiek.
Dc eigenaardige toestand, zoowel in het
buitenland als in het binnenland, die op het
oogenblik beslaat, hoopt spreker in enkele
lijnen te schilderen. Wij leven in een grooten
tijd, in een tijd die zwanger is van nieuwe
dingen, in een revolutiomuuren tijd. De zucht
naar vrede heeft twee phases doorgemaakt
De eerste was Stockholm. De bedoeling van
Stockholm was zooveel mogelijk de vrédesge-
dachte in de verschillende landen tot een flink
verlangen te doen ontvlammen.
De tweede phase is ingeleid door de tegen
woordige Russische regeering, die het ver
staan heeft de onweerstaanbare zucht en be
hoefte van het Russische volk naar vrede te
demonstreeren, en die het tevens verstaan
heeft den onwil der regeeringen te overwin
nen. Dit heeft in Europa een toestand van
gisting teweeg gebracht, een toestand waar
van men op 't oogenblik nog niet kan zeggen
wat er uit voort zal komen, maar waarvan
men zeker kan zeggen, dat hij noodzakelijk is
om tot een resultaat te komen. Naast de revo-
lutioninaire gisting, tengevolge van de toene
mende vredesgedachte gewekt, staat de ellen
dige economische toestand. Het verzet daar
tegen is te beschouwen als een onmiddellijk
uitvloeisel van de revolutie in Rusland. Wij
kunnen zeggen, dat de vloed der Russische re
volutie zich begint aan te kondigen in een
Europeesche revolutie, waarvan de vloed
thans reeds spoelt tegen de grenzen van ons
Tot in ontvangstname der BROODKAAR
TEN OVER DE MAANDEN FEBRUARI/
MAART worden HOUDERS VAN LEGI-
TIMATIEKAARTEN verzocht, zich DON
DERDAG 7 en VRIJDAG 8 FEBRUARI
a.s. telkens des namiddags van 2 tot half vijf
te vervoegen aan een der onderstaande scho
len en wel: houders van legitimatienummers:
1—500 DONDERDAG, 501—1000 VRI>
DAG aan de Keetkolk, hoofd der school de
heer G. Hellinga.
1001—1500 DONDERDAG, 1501—2000
VRIJDAG aan de Brillensteeg, hoofd der
school de heer F. J. Aukes.
2001—2500 DONDERDAG, 2501—3000
VRIJDAG aan de Nieuwesloot, hoofd der
school de heer J. Zwarteveen.
3001—3500 DONDERDAG, 3501-4000
VRIJDAG aan de Nieuwesloot, hoofd der
school de heer A. Wijn.
4001—4500 DONDERDAG, 4501—5000
VRIJDAG aan de Snaannanslaan, hoofd der
school de heer J. Eits.
5001—5500 DONDERDAG, 5501 an
daarboven VRIJDAG aan de Koningsweg,
hoofd der school de heer P. Schipper.
Dringend wordt verzocht om alle medewer
king te verleenen, door de kaarten op de aan
geven plaats en tijd te halen of te doen af
halen.
Belanghebbenden worden er vooral op ge
wezen, bij de in ontvangstname der brood
kaarten, deze go^i na te zien, aangezien
abuizen voor rekening der ontvangers zón, 01
later niet meer kunnen worden hersteld
De Directeur
van het Distributiebedrijf,
D. SCHENK
Alkmaar, 2 Februari 1918.
De DIRECTEUR van het DISTRIBUTIE
BEDRIJF van Alkmaar maakt het publiek
bekend, dat door de desbetreffende afdeeling
verzuimd is, in de publicatie van distributie
der levensmiddelen op te nemen, dat voor de
resteérende 2 K.G. aardappelen, nog nader
nons zullen worden bekend gemaakt.
Alkmaar, 4 Febr. 1918.
De DIRECTEUR van het DISTRIBUTIE
BEDRIJF deelt mede, dat Z.Exc. de Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel heeft
goedgevonden te bepalen, dat met ingang van
Februari 1918 ae maximumprijs wordt
vastgesteld voor
T A RW F.W ATE RB ROOD (gebakken van
Regeeringsbloem) op:
a. 0 36 per K.G., of
b. 0.09 per 250 gram
TARWEWATERBROOD (gebakken van
Regeeringsbloem onder rabbinaal toezicht);
a. 0.37 per K G of
b. 0.0914 per 250 gram.
Alkmaar, 4 Februari 1918.
De Directeur voornoemd,
D. SCHENK.
Voer den verdoren loop dezer wool
behoeven bij het inkoopen der spijt-
bons GEEN DISTRIBUTIEBONS
te worden Ingeleverd. De desbe
treffende publicatie van Zaterdag
gelieve men hiermede als herreepen
ie beschouwen.
De adainistrateur,
A. OSKAM.
land.
Naast deze revolutie begint ook de anar
chie zich steeds meer en meer baan te breken,
wat nog niet hetzelfde zeggen' wil als anar
chisme. De anarchie zien wij zelfs in Zwitser
land en in Denemarken het hoofd opsteken.
Thans schijnt de tijd aangebroken te zijn,
waarop in een stad als Amsterdam de invloed
der anarchisten sterker wordt. Het eigenaar
dige van deze beweging is, dat ze mist een
levensvatbaar doel. Zij druisebt niet in tegen
't klassenbelang der bourgeoisie, maar tegen
de mogelijkheden waarmee elke regeering in
den tegenwoordigen tijd rekening moet hou-
den.
Wanneer men spreker vraagt hoe wij op het
oogenblik staan tegenover de regeering, dan
antwoordt hijdeze regeering heeft ten op
zichte van het hoofdpunt van het program, de
Grondwetsherziening, haar plicht gedaan.
Daarvoor is echter geen dankbaarheid ver
schuldigd. Wij zeggen: Der Mohr hat seine
Schuldigkeit getan, der Mohr kann gehen. Er
is een gevoel, dat de regeering heeft afgedaan,
en wanneer geen ernstige actie wordt gevoerd
om de regeering te doen vallen, dan wordt
dat alleen nagelaten omdat wij spoedig krij
gen de groote afrekening der verkiezingen.
AL&MAARSGHE