DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De str|jd in en buiten Europa.
No. 58
Honderd en twintigste Jaargang.
1918.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs by vooruitbetaling
per 8 maanden voor Alkmaar f L65, franco door het ge
heele Rijk f L9G.
Afzonderlijke en bewf sMfimiafflri Cents.
ZATE R RAU
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel f 0.15. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de JÏ.V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Yoordam C 9.
9 MAART.
ZIE ADVERTENTIE
SIGARENHANDEL - KRAANBUURT,
PAGINA No. 3.
Te S «Trammen van heden.
«11 bfaCtam.
Telefoonnummer 3.
Is het een ramp of een zegen, dat de sta
ten zich, ter bestrijding van gemeenschappe
lijk gevaar, in bondgenootschappen veree-
higd hebben?
Wanneer de strijd tusschen afzonderlijke
staten1 onmogelijk wordt, wanneer een oor
logsverklaring niet zooals vroeger twee mo
gendheden maar twee combinaties van mo-
genffteden tegenover elkaar stelt, dan zal
men er niet licht toe overgaan, de vonk in
het Europeesche kruitvat te werpen.
ts eenmaal de oorlog ontketend, dan zijn
de gevolgen daarvan van de meest ingrijpen
de beteekenis.
Een strijd tusschen Frankrijk en Duitsch
land zal de ondergang van Europa niet ten
gevolge hebben, maar een strijd tusschen een
met andere mogendheden gecombineerd
Duitschland en een Frankrijk dat den rugge
steun van Engeland en Rusland geniet, geeft
geheel Europa aan de vlammen van den oor
logsbrand prijs.
Wie weet, dat hij dóór een enkele oorlogs
verklaring een wereldstrijd ontketent, zal
de verantwoording daarvoor niet spoedig op
zich nemen en dat Europa jarenlang de zege
ningen van den vrede heeft mogen genieten,
is ongetwijfeld mede te danken geweest aan
het feit, dat men voor een gewapend optre
den bij verschillende gelegenheden terugge
deinsd is.
De oorlog tusschen combinaties van mo
gendheden is een oorlog, die door de groo-
tere legermachten welke men te velde kan
brengen en door het grootere uithoudings
vermogen dat elke staat door den ruggesteun
van zijn bondgenooten bezit, kan leiden tot
een uitputtingsstrijd waarin zoowel de ver
liezer als de overwinnaar den afgrond der
zelfvernietiging naderen.
Dat ondanks de geweldige offers, welke
aan beide zijden gebracht moesten worden,
den oorlog nog met dezelfde verwoedheid
wordt voortgezet, is uitsluitend het gevolg
van de aaneensluiting der mogendheden.
Is het in de geschiedenis ooit voorgeko
men, dat een rijk bijna geheel overweldigd
werd, zijn hoofdstad bezet en zijn vorsten
huis verdreven, zonder dat dit rijk zich op
genade of ongenade aan den overwinnaar
moest overgeven?
En thans zien wij staten alls Servië, Mon
tenegro en België door vijandelijke leger
scharen overstroomd, de hoofdsteden bezet,
de koningen op vreemden bodem toevend en
toch, dank zij den steun der bondgenooten,
geven deze staten den moed niet op, maar
blijven voor een gemeenschappelijke over
winning strijden.
Want België, hoe verdrukt en vernederd,
vertrouwt op Frankrijk en Engeland, het
weet immers, dat men voor een gemeen
schappelijk doel strijdt en dat, al zoude de
geheele staat door vijandelijke troepen bezet
worden, het Belgische leger op F'ranschen
bodem nog aan den strijd zal kunnen deel
nemen.
Dit juist maakt de oorlog tusschen combi
naties van mogendheden zoo gevaarlijk.
En daarbij komt nog, dat in den oorlogs-
roes de in bondgenootschap strijdende mo
gendheden het besluit nemen, slechts aan
een algemcenen vrede haar goedkeuring te
zullen verlèenen.
Zoo is de strijd tusschen naties onderling
veranderd in een strijd tusschen statengroe-
pen en zoolang er in elk dier groepen ook
nog maar ééne mogendheid is, die de wa
pens niet wenscht neer te leggen, blijft de
strijd voortduren totdat beide partijen door
uitputting tot staking der vijandelijkheden
worden gedwongen.
Een volkerenbond kan een zegen voor de
wereld zijn wanneer hij beoogt de onderlin
ge geschillen aan internationale rechtspraak
te onderwerpen, maar hij brengt Europa
tot zelfvernietiging zoolang de bondge
nootschappen slechts hulpverleening tot
krijgsverrichtingen tegen- een "gemeenschap-
pelijken vijand ten doel hebben.
In het vervolg zijner rede heeft Bonar Law
in het Lagerhuis een uitvoerig overzicht van
den stand van het krijgsbedrijf gegeven.
Hij ontkent niet, dat de vrede tusschen
Duitschland en Rusland voor de Entente
een groote tegenslag is en sprak zijn diepe
sympathie uit jegens het Roemeensche volk,
dat tot een vernederend vredesverdrag wordt
gedwongen en dat de- Geallieerden onmach
tig zijn ter hulp te komen.
Wat den strijd in het Westen betreft, was
de minister vol goeden moed. Hij wees er
op, dat ook het Duitsche mannenmateriaal
beperkt is en dat de Geallieerden, dank zij
hun krachtige voorbereiding, vol- vertrou
wen zijn de stormloopen der Duitsche leger
scharen te kunnen stuiten-.
Was de minister minder goed over de
krijgsverrichtingen in Macedonië te spreken,
vol lof was hij1 daarentegen over die in Me
sopotamia en Palestina, waar belangrijke
successen, ook uit moreel oogpunt, verkre
gen werden.
Ook Asquith heeft zich in een rede voor
zijn kiezers gunstig over den toestand uitge
laten en- er nogmaals op gewezen, dat de
Geallieerden streven naar een vrede, niet
van regeerders of van parlementen, maar van
volkeren.
Begrijpelijkerwijze zoeken Japan en China
ijverig naar motieven, die hun optreden in
Siberië in het licht der noodzakelijkheid- kun
nen stellen.
De Chineesche regeering heeft, naar een
Reuter-telegram mededeelt, reeds de bewijzen
in handen gekregen, dat de Duitschers defi
nitief aan de Russische revolutionnaire lei
ders hulp hebben aangeboden als zij onlus
ten verwekken. De Duitschers zouden het
plan hebben een opmarsch tegen- Siberië te
gen de noordelijke grens van China te on
dernemen. Tachtig K.M. ten W. van Mant-
sjoeli, aan- de N.-W. grens van Mantsjoerije,
zouden de Bolsjewiki reels spoorbruggen
van den Siberischen spoorweg in de lucht
hebben laten vliegen.
Amerika maakt blijkbaar van den oorlog
gebruik om op gbedkoope wijze aan eenige
zeer begeerenswaardige Duitsche bezittingen
te komen.
President Wilson vroeg den Senaat mach
tiging om het eigendom van de Hamburg-
Amerika-lijn en de Norddeutsche Lloyd te
Hoboken en New-Yersey over te nemen.
In den nacht van 7 op 8 Maart hebben
verscheidene vliegtuigen op Londen, Marga
te en Sheemess bommen geworpen.
E>e goede uitwerking, zegt een officieel
Berlijnsch telegram, kon worden waargeno
men.
Uit Londen wordt die goede uitwerking
nader toegelicht door de mededeeting, dat er
elf menschen werden gedood, er zes-en-veer
tig gewond en dat men vreest, dat er nog
bovendien zes burgers onder het puin van
ingestorte huizen bedolven zijn.
Inderdaad, Duitschland heeft weer alle re
den om op zijn jongste militaire actie roet
voldoening te kunnen neerzien I
Reuter meldt dat het Spaansche kabi
net is afgetreden.
Oraaf Keyserltngk, te Berlijn, directeur
bij een ministerie, is benoemd tot hoofd van
het bestuur voor de bezette gebieden Estland,
Lijfland, Koerland en Litauen met zetel te
Berlijn.
Volgens een mededeeling uit Wasa heeft
de Finscne Senaat besloten om de A land-
eilanden tot een zelfstandig gebied binnen
de Finsche republiek, onder een Landhofbing,
te maken
Zwitserland zal de ltaüaansche belan
gen in Rusland behartigen en Denemarken
de Fransche.
De vrede gesloten tusschen- de Centra-
len en de Oekraine betitelde men als een
broodvrede Een petroleum-vrede heeft zich
er nu bijgevoegd, n.l. die met Roemenië.
Reufer ontleent aan de Times, dat ge
slaagde proeven zijn genomen met het maken
van stook-olie uit harde harshoudende kool
en wel door middel van bestaande gas-in-
stallaties.
Te Athene wordt een militaire commis
sie gevormd, die zich bemoeien zal met de
leveranties voor het Orieksche leger. Ia deze
commissie zetelen vertegenwoordigers der
Entente.
'Volgens berichten uit Mongolië zijn
daar 2000 Duitsche krijgsgevangenen ge-
wai
ipend om de bolsjewiki- te helpen.
De Chineesche troepen zijn
van
Char-
bin opgerukt naar -de grens.
De credietaanvraag voor 7,2 milliard
gulden is in het Britsche Lagerhuis met a-lge-
meene stemmen- goedgekeurd.
Kreinin, voorzitter van het comité voor
het Joodsche congres, dat 2 Maart te 1 St.
Petersburg zou bijeenkomen, is op last der
volkscommissarissen in hechtenis genomen
Vele Joodsche bladen werden geschorst en
de redacteurs gearresteerd*
STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van gisteren- werd besloten
ook Maandag te vergaderen .en Dinsdag de
huuropzeggingswet te behandelen.
Bij de voortzetting van d-e behandeling der
levensmiddelenvoorziening wees de heer
7' r o e 1 s t r a erop, dat de Kamer onvol
doende geoutilleerd is zoodra zij het maat-
schapelijk en bedrijfsleven betreedt. Zij mist
tegenover de regeering de noodige gegevens.
Spr. bleef daarom maar thuis. Hij bezit daar
om wel minder detailkennis, doch loopt zoo
ook minder gevaar agent te worden van een
of andere kliek of ambtenaar. Wil de Kamer
zich niet onsterfelijk llameeren, dan moest
uit de debatten een concreet resultaat te voor
schijn komen.
Spr. ging na welke uitingen bij het debat
naar voren zijn gekomen. Hij meende dat de
heer Colijn het meest materialistische stand
punt heeft ingenomen. De tegenstelling tus
schen boeren en stedelingen moet niet onnoo-
dig worden verscherpt beide volksgroepen
hebben elkaar noodig. Spr. verdedigde voorts
den socialistischen wensch betreffende de re
geling der productie door den staat. Hij con
stateerde dat de organisatie der levensmidde
lenvoorziening algemeen wordt, evenwel
mocht de schuld niet alleen aan minister
Posthuma worden geweten. Het had ontbro
ken aan algemeen regcerngsbeleid, welk ge
mis ook bleek uit de gebrekkige samenwer
king tusschen de verschiIl-ende departementen.
Van de omstandigheid dat de regeling niet
strekte voor den duur van den oorlog, die wel
licht nog een jaar kan duren, daar de vrede
welke thans gesloten is een oorlogsdaad is,
is vooral minister Treub de schuld.
In de plaats van commissies van toezicht
zou moeten komen een commissie, benoemd
door de Kamér, met weinig Kamerleden er in.
Ten aanzien van de zaak-de Jong achtte
spr. het aannemelijk dat de heer de Jong uit
te ver gedreven belangstelling voor vrienden
daden- heeft verricht,\die voor een Kamerlid
ongeoorloofd en ontoelaatbaar worden ge
acht, zonder dat nog van corruptie sprake
mag zijn.
Scherp keurde spr. evenwel af het niet In
grijpen van minister Posthuma, die zich
schuldig maakte aa neen onaandoenlijkheid
jon ethisch gebied, welke in een bewindsman
ontoelaatbaar is en waardoor corruptie wordt
In de hand gewerkt. Hij ^ischte overlegging
van de geheele gevoerde-correspondentie en
van de verslagen in de gehouden verhooren
He is
ig
terpresident is een niet voldoend krachtige
Gebrekkige organisatie is niet goed ge
maakt door krachtige leiding. Ook de minis
figuur geweest. Spr. kon zich niet voorstellen
dat minister Posthuma nog zou meen-en dat
hij met de Kamer kan samenwerken. De mi
nister moest gaanwie hem moet vervangen
weet spr. niet, daardoor kan hij zich evenwel
niet laten weerhouden zijn meening le zeggen.
Wat het positief .resultaat der besprekingen
betreft, de Kamer zal moeten- kiezen tusschen
en uitbreiding van het geldende
stelsel. Alle arbeiders van Nederland wachten
met spanning den uitslag van de keuze af.
Het urgente minimum-program moet zijn:
verstrekking van een stock-rantsoen- tegen de
prijzen van vóór den oorlog, maximum-prij
zen voor schoenwerk, onteigening van manu
facturen en verstrekkig daarvan beneden den
kostprijs. Aan het behoeftig deel der bevol
king moet een- mengsel van boter en- marga
rine verstrekt worden. Spr. vroeg zoo spoedig
mogelijk volledige inlichtingen aangaande de
onderhandelingen met het buitenland over
den aanvoer van brood-koren. Het is noodig,
dat het buitenland verneemt, dat hier de hoog
ste nood dringt ten aanzien van. de levens
middelen.
De heer B e u m e r betoogde, dat de soci
aal-democraten- de behandeling van alles wat
met levensmiddelenvoorziening in verband
staat tot een middel van propaganda maken.
Spr, betwistte de meening van den heer Ter j
Spill, dat suiker geen voedingsmiddel zou
zijn en- merkte tegenover de bewering van den
afgevaardigde op, dat van ondervoeding nog
geen sprake is.
De vergadering is- verdaagd tot Maandag
halféén.
BfMNgbfLAMP
DE ZOMERTIJD.
De regeering heeft een wetsontwerp inge
diend tot invoering van den zomertijd van
1 April 1918 af tot 30 September 1918.
Voorgesteld wordt gedurende dat tijdvak
den wettelijken tijd met één uur te vervroe
gen.
Gemengd Nieuws.
DE VLEESCHVOORZIENING.
Het algemeen hoofdkwartier meldt, dat,
behalve de runderen, die in het Nederlandsch
Rundveestamboek ingeschreven zijn, ook van
de vordering van rundvee voor het leger zijn
uitgesloten de runderen, welke in een der
andere Rundveestamboeken zijn ingeschre
ven.
Op het eiland Schouwen-Duiveland zijn
nu al te zamen 325 koeien voor de militairen
opgevorderd. Zelfs melkkoeien werden den
veehouders ontnomen, zoodat reeds geheele
stallen leegstaan.
DE VISCHVOORZÏENINO.
Eenige dagen geleden werd bericht, dat er
een storing dreigde in de voorziening van
visch, tenzij de regeeiiug alsnog ten spoedig
ste qen regeling trof Thans is bericht ont
vangen van het Centraal-Bureau voor den
afzet van Visscherijproducten, dat voorloo-
pig de distributie van visch, op de wijze, als
tot hiertoe gevolgd, zal worden voortgezet.
DE NOOD IN SURINAME.
De koloniale Staten van Suriname hebben
met 7 tegen 2 stemmen bekrachtigd een door
den gouverneur voorgestelde en terstond in
werking getreden verordening, waarbij alle
mannen cn vrouwen van 16 tot 50 jaar die
geen middel van bestaan hebben en- lichame
lijk tot arbeid geschikt zijn, verplicht worden
landarbeid te verrichten in het belang van
de levensmiddelen voorzien ing.
INBRAAK.
In de bureaux van den. Kon. Schouwburg
te den Haag zijn uit een tweetal kasten de
inhov van een tasck met kostbaarheden (üi
ademen, briljanten en diamanten), toebehoo-
rende aan de le chanteuse der f ransche Ope
ra, mile. Luart, zoomede van een tweetal
geldkistjes gestolen
De daders, een 22-jarig man en een 15-ja
rige jongen, werden korten tijd na het ple
gen van de daad op straat aangehouden.
Een politieagent had hen gezien, verdacht
doende en blijkbaar den agent willende ont
wijken in de Jacob Catsstraat, waar de oud
ste der twee zijn pakhuis heeft.
De preciosa van mile. Luart, een waarde
vertegenwoordigende van -60.000, werden
op een hunner bevonden. Het -gestolen bank
papier en goudgeld van ongeveer; 5000
werd in een stalen geldkistje gevonden In 't
tuintje van een hofje in die straat.
Een der twee aangehoudenen Heeft zelf
moord- gepleegd in de cel in het politie
bureau.
DE LICHTING 1919.
Verschenen zijn. de Memories van Ant
woord der regeering over de wetsontwerpen,
houdende bijzondere maatregelen niet be
trekking tot de lichting 1919 en herkeuring
van afgekeurderv.
Hierin wordt medegedeeld, zeg- de Tel.,
dat de regeering geen bezwaar heeft, om, in
afwijking van liaar oorsprokelijk voornemen
eerst de lichting 1919 op te roepen en pas
daarna hem die bij de herkeuring worden
goedgekeurd. De lichting 1919 zal nu ver
moedelijk in drie groepen worden opgeroe
pen: de eerste ploeg in juli 1918, de tweede
in October 1918 en de derde in januari 1019.
MOEITE VOOR NIEMENDAL.
Terwijl de burgemeesters in Friesland met
veel moeite het aantal runderen geïnventari
seerd hadden, is nu van den minister bericht
gekomen, dat die inventarisatie door de Fiie-
sche Maatschappij van Landbouw moet ge
schieden. De burgemeesters hebben nu voor
niet geïnventariseerd.
logger/Beschoten.
In de Scheveningsche haven is hedenoch
tend- binnengesleept de lógger K. W 89 van
van de Mij. Holland- te Katwijk, schipper D.
v. d. Flas, welk vaartuig sporen droeg vrij
hevig te zijn beschot-en. Een der opvarenden
was door een schot aan de zijde gewond. Hij
werd naar het gemeente-ziekenhuis vervoerd.
De bemanning van de logger deelde mede,
dat het vaartuig gisteren in zee vanuit een
vliegtuig van onbekende nationaliteit be
schoten was.
KORTE BERICHTEN.
Door den kapitein-commandant van het
gamizoen-détachement aan den Schiedam-
schendijk te Rotterdam, is aangifte gedaan,
dat uit het bureau van een sergeant-majoor
een geldkistje met 202.33 is Ontvreemd.
—-Te Bergen (L.) is een Nederlandsche
smokkelaar, die op het geroep van rijksamb
tenaren niet bleef staan, doodgeschoten.
De handelsreiziger K., uit Amsterdam,
die dezer dagen te Arnhem is aangehouden,
verdacht van verduistering ten nadeele van
zijn patroon, tot een bedrag van 40.000,
heeft zich in het huis van. bewaring van het
leven beroofd.
Bij de a.s. uitreiking van nieuwe thee-
en koffiekaarten zullen uitsluitend aan perso
nen boven 13 jaar distributiekaarten worden
toegekend.
Voor broeddoeleinden wordt aan par
ticulieren geen petroleum verstrekt. Voor de
fokstations is een. regeling getroffen.
Dezen zomer zal een eeuw verstreken
zijn sinds de grondlegging van de badplaats
Scheveningen door Jakob Pronk, welke
grondlegging gevolgd werd in 1820 door de
vestiging door denzelfden van de eerste vaste
zeebad-inrichting.
- De Hollandsche Algemeene Scheep
vaart-Maatschappij te Rotterdam heeft zich
bereid verklaard 10000 bij te dragen in de
kosten van aanleg van het Twente-Rijn-
kauaal.
In de wachtkamer van het poetkantoor
te Heerenveen is voor 't publiek een postze
gel be vochtiger geplaatst. Een boertje komt
binnen en vraagt: „Is dat nou de giro, die
op alle postkantoren is ingevoerd?"
Een soldaat-kommies L. te Ubach over
Worms was bezig met zijn karabijn te poet
sen. Onverwachts ging de karabijn af. waar
door een andere soldaat-commies in net on
derlijf werd getroffen. De toestand van den
getroffene is redelijk.
Bij eenc slagersfirma te Groningen
werd beslag gelegd op 5000 K.G. vleesch.
Het zeegebied bij de Duitsche Bocht ia
niet alleen door de Britechg, maar thans ook
door de Duitsche regeering tot gevaarlijk
gebied verklaard
RECHTSZAKEN.
CENTRALE RAAD VAN BEROEP.
In de heden te Utrecht gehouden openbare
terechtzitting had de uitspraak plaats inzake
het hooger beroep van de Rijksverzekerings
bank tegen de uitspraak van den Raad van
Beroep te Amsterdam, waarbij met vernieti
ging eener beslissing van de Bank, die meer
dere schadeloosstelling weigerde, aan I. J.,
timmerman ie Puren erend, met ingang van
31 Augustus 1917 eene rente la toegekend
van t 0.30 Y, per werkdag naar 15 pa. inv.,
ter zake van een ongeval, waardoor zijn lin
kerduim is verwond en gedeeltelijk verbrij
zeld. De Centrale Raad bevestigde de uit-
sprask.
LONDEN, 9 Maart. De Daily Mail
meldt uit St. Petersburg dat te Moskou
zich slechts 2700 man voor de Roode Garde
hebben aangemeld.
TKOTZKY AFOETREDEN.
LONDEN, 9 Maart. Volgens een Reu-
tcrbericfat uit St. Petersburg is Trotzky af
getreden als volkscommissaris van Buiten-
landsche zaken1.
IONDEN, 9 Maart. De regeer ing heeft
besloten 50.000 ongehuwde mijnwerker*
beneden 25 jaar te recruimen
i DE OPGEBRACHTE LOGGERS.
DEN HAAG, 9 Maart. De consul-geue-
ra lil te Lenden heeft aan het departement
van bujlenlanfdsche zaken medegedeeld,
dat liij geen enkel bericht heeft ontvangen
van het ophouden van 17 loggers en lat
ook de admiraliteit cr geen kennis van
(liaagt, zoodat hij vermoedt, dat het be
richt geheel ongegrond is.
DE ONDERHANDELINGEN VLOT
TEN NIET.
Bij geruchte vernemen wij, dat de on
derhandelingen betreffende het afsluiten
eener economische overeenkomst met de
geassocieerde regeeringen niet al te best
vlotten.
STADSNIEUWS.
GEMEENTERAADSVERKIE-
ZINGEN.
Bij de gister gehouden candidaatstelLing
voor twee leden van den gemeenteraad wer
den candidaat gesteld:
In district 1 (vacature-Udo)
Mr. P. A. Offers (vrijz.), Mr. A. J. M.
a be
korte BERICHTEN.
JU. BEHING,
i
