DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
li
II
De strijd in en buiten Europa.
No. 59
Honderd en twintigste Jaargang.
1918
MAANDAG
FEUILLETON.
De gouden sleutel
11 MAART
f li
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs bjj vooruitbetaling
per 3 maanden voor Alkmaar f 1.65, franco door hot go-
heole Rijk f L90.
Afzonderlijk® en feewf iiunmtra Coats.
Per regel f 0.15. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de H.Y. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
mam
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Zij, die naar een wegdoezeling der land
grenzen in de toekomst streven, vergeten maar
ai te vaak, dat er nog een nationaliteitsgevoel
bestaat, dat lange jaren van onderdrukking
niet kunnen doen verdwijnen.
Wie een voorbeeld van krachtige nationa
liteitszin wil zien, wie er zich van wil over
tuigen, dat het ontnemen der zelfstandigheid
een volk juist des te krachtiger saamhorig
heidsgevoel bijbrengt, behoeft slechts de rede
na te gaan welke door de Pruisische Polen
dezer dagen, in het Huis van Afgevaardig
den is gehouden.
Wanneer er een volk klein gehouden Is, is
't wel het Poolsche geweest. Het oude Pool-
sdie koninkrijk is verdeeld, en de Polen wier
gebied over Duitschland, Oostenrijk-Honga-
rije en Rusland verbrokkeld is en wier natio
naliteitsgevoel zoo krachtig mogelijk onder
drukt werd, hebben: al de jaren van hun af
hankelijkheid niets anders gedaan dan ten
krachtigste gestreden voor herstel hunner po
litieke rechten.
De koninklijke regeering, aldus de Polen in
het Huis van Afgevaardigden, heeft 'n maxi
mum program van concessies voor de staats
burgers van Poolsche nationaliteit aanhangig
gemaakt, dat door alle Poolsche partijen,
door alle lagen der bevolking is afgewezen.
Wij verklaren-, dat wij niet kunnen' afwijken
van het standpunt, dat de Poolsche fracties
in den Pruisischen Landdag en den Duilt-
schen Rijksdag hebben ingenomen.
Vervolgens bespraken- de Polen de laatste
gebeurtenissen op het gebied van de buiten-
landsche politiek.
Zij herinnerden aan het vredesverdrag van
Brest Litofsk, waarbij aan de Oekraienscfae
volksrepubliek landstreken zijn afgestaan, die
sedert eeuwen aan de Polen1 hebben behoord.
Niemand zal ontkennen, dat Gholm en
Podlazië door en door Poolseh zijn, maar
Duitschland en Oostenrijk hebben dit feit ab
soluut genegeerd.
De centrale mogendheden hebben onder
nietige voorwendsels de vertegenwoordigers
van -de Poolsche natie buiten de vredesonder
handelingen van Brest litofsk gehouden.
Terecht wezen de Pol-en er op, -dat de af
scheiding van het land van Gholm en van
Podlazië van Polen een zware inbreuk maakt
op het recht van zelfbeschikking, dat alle mo
gendheden aan Polen hebben toegekend. Het
vredesverdrag van Brest Litofsk, dat een
brutale aanslag tegen het beginsel van een
democratischen vrede zonder annexaties is,
heeft ovaal waar Poolsche harten kloppen
stormachtige verontwaardiging verwekt.
De Duitsche rijkskanselier heeft ten op
zichte van het vaststellen van de Westelijke
grenzen van Polen gezegd, -dat van Duitsche
zijde bij de regeling van de grenskwestie al
leen geëischt zal worden, wat op militaire
gronden noodzakelijk is.
Door deze woorden achten de Pruisische
Polen een politiek van annexaties aangekon
digd, die een vreedzaam en vrien-schappelijk
naast elkander leven van het Poolsche en het
Duitsche volk in -de toekomst onmogelijk zal
maken.
Zij protesteeren tegen de gewelddadighe
den, die het Poolsche volk zijn aangedaan en
zullen het vredesverdrag van Brest Litofsk
nimmer erkennen.
Begrijpen de Duitscheis dan niet hoe ge
vaarlijk en onverstandig het is, zich -de Polen
tot vijanden te maken.
In naam is dit verdrukte volk, dat met be
wonderenswaardige kracht lange jaren voor
zijn zelfstandigheid gestreden: heeft, thans
door de Centralen vrij gemaakt van de Rus
sische overheersching.
Maar is er van Poolsche zijde eenige dank
baarheid voor deze daad te verwachten als
het blijkt, dat de Centralen zich zoo weinig
om herstel van het oude koninkrijk bekomme
ren, dat een hunner eerste daden is, terwille
van een- vrede met de Oekraine, een stuk van
het oude Poolsche gebied' willekeurig van na
tionaliteit te doen veranderen.
De Polen, wien' het vrij onverschillig kan
blijven of zij door Rusland dan wel door
Duitschland onderdrukt worden, willen
langzamerhand de mooie theorieën inzake
het zelfbeschikkingsrecht eens in de practijk
toegepast zien- en het vredesverdrag te Brest
Litofsk, dat een openlijke miskenning hunner
rechten1 inhoudt, heeft hen voor goed tot vijan
den van hun nieuwe bevrijders gemaakt.
En die vijandschap zal niet verminderen
als de profesten der Polen in het Huis van
Afgevaardigden ontvangen worden als thans
geschied is, als hun krachtig pleidooi voor
herstel van grondgebied -door de rechterzijde
in het Huis met hoongelach ontvangen wordt
en hun billijk verlangen- naar recht beant
woord wordt met de opmerking, dat de re
geering toch vooral niet 'te zachtmoedig tegen
de Polen moet-optreden'.
Wat de Polen over het vredesverdrag en' de
kwestie van Gholm denken kan ons tamelijk
koud laten, merkte minister Friedberg namens
de regeering op.
Wie zich een wereldvrede in de toekomst
droomen, moeten wel aan hun idealen gaan
twijfelen als* zij nagaan op welke onsolide
naar het Znyt'mb
door L O. MUBEKLEY.
20)
Hard mg stak de hand uit om afscheid te
nemen. „Maar ik kan mij niet neerleggen bij
zulk ecu geloof. Het leven moet besman uit
werken, eindeloos en onophoudelijk werken;
maar liefde? neen dank u laat de liefde er
maar buiten. Die maakt de dingen maar in
gewikkeld en benadeelt wat practisch is en
gezond. Ik heb dat al te zeer geleerd," er
kwam een norsche trek om zijn mond, „ik
geloof niet in liefde."
Een oogenblik kwam de raad van Freda
Marston Austice voor den geest. Waarom
zou zij dien raad niet opvolgen en door
handig te flirten het vuur opwekken, dat
achter de hardheid van Miles oogen en on
der zijn koele manieren smeulde, daarvan
hield zij zich overtuigd. Maar die gedachte
was slechts vluchtig. Er was iets verhevens
in haar, iets dat haar verhief boven de wis
pelturige, vlinderachtige vrouw, zooals Mi-
les Harding haar verkoos te beschouwen,
en dat deed haar inzien dat het een onedele
gedachte was. De platheid van Freda's raad
trof haar plotseling; dadelijk begreep zij dat
te trachten met Miles Harding te flirten een
onmogelijkheid zou wezen. Maar haar
gedachten verwijlden bij dat „maar" en hol
den tooi onzinnig door. En uit die onzinni
ge onsamenhangendheid doemde weldra iets
meer bepaalds op, als een klein eilandje in
een onstuimige zee.
Zij kon niet flirten met Miles zij ver
langde niet met hem te flirten. Maar zou zij
een vriendin voor hem kunnen wezen? Zou
fundamenten de vrede thans in Oost Europa
door de kracht der Duitsche bajonetten1 tot
werkelijkheid' gemaakt wordt.
Dat -de Polen de Oostenrijksche regeering
het vertrouwen opgezegd hebben, was reeds
van algemeene bekendheid.
Toch is de Oostenrijksche regeering er in
geslaagd, de voorloop ige begrooting ai het
oorlogscrediet aangenomen te krijgen voorna
melijk doordat toezegging verleend werd' van
nationale autonomie waardoor verdrukking
van verschillende nationaliteiten onmogelijk
wordt.
De Polenclub heeft zich van stemming ont
houden en daardoor de goedkeuring der
voorloopige begrooting mogelijk gemaakt.
Blijkbaar begrepen de Polen, dat afstem
ming der begrooting de regeering weer aan
leiding zou hebben- gegeven om, aan de hand
van het zonderlinge artikel der grondwet,
zonder parlement te regeeren en bovendien
schijnt de Oostenrijksche regeering den Po
len verschillende concessies te hebben ge
daan.
Als een klein kind, dat ruzie heeft en hui
lende verklaart, dat hij nooit meer met zijn
vriendje wil spelen, zonder te bedenken, dat
hij na weinige oogenblikken diens gezel
schap weer noodig zal hebben, zoo is Ameri
ka op de gedachte gekomen, dat het met
Duitschland nimmer meer handel drijven
wil.
Men schijnt in Amerika niet te bedenken,
dat men een volk van zestig millioen, dat
tot dusver op de wereldmarkt goede waren
tegen goed-koope prijzen leverde en dat voor
zijn industrieën aan allerlei grondstoffen en
fabrikaten behoefte heeft, niet maar zonder
meer van den internationalen handel kan uit
sluiten.
Het is immers ondenkbaar, dat na den oor
log de Amerikaansch-Duitsche handelsbetrek
kingen niet weer worden aangeknoopt, dat
Ehiitsehland geen Amerikaansche grondstof
fen en voedingsmiddelen en Amerika geen
Duitsche chemicaliën of instrumenten meer
zou noodig hebben.
Toch blijkt uit de getuigenverklaringen
van Palmer, den curator over de bezittingen
van buitenlandera in de Vereenigde Staten,
dat het rechtstreeksche plan bestaat om dë
Duitsche voorposten in Amerika uit te
roeien. De vijand, aldus Palmer, behoorde te
weten, dat de betrekkingen, die hij in staat
was geweest te onderhouden met de Ameri
kaansche nijverheid en den Amerikaanschen
handel, verbroken zijn, niet enkel voor den
duur van dezen oorlog, maar voor altijd.
Wat voor de Duïtschers bij die verklaring
zij langzamerhand misschien kunnen mede
werken om iets van het ijs te doen smelten
waarmee hij zichzelf had omgord; de hard
heid van zijn oogen verzachten, het sarcas
me van zijn glimlach verdrijven?
Haar hart sprong even op bij die gedach
te. Het zou heerlijk zijn de vriendschap van
Miles Harding te bezitten. Zij verklaarde
zich zelve niet waarom dat heerlijk zou zijo,
maar zij begreep plotseling dat zij die
vriendschap verlangde, dat het de moeite
waard was er naar te streven dat het haar
misschien eenmaal als Miles' vriendin
gelukken zou de bitterheid uit te roeien, die
als een kanker was in zijn ziel.
Het onderwerp van deze onsamenhangen
de gedachten zou zeer verbaasd geweest zijn
indien hij geweten had wat er omging in
mevrouw Derfields hoofd; en toen hij na
haar verlaten te hebben het park doorliep,
maakte hij zichzelf wijs dat hij blij was nu
het onderhoud was aigeloopen. Hij ging
zelfs zoo ver zichzelf te verzekeren dat hij
blij was mevrouw Derfield niet weer te zul
len ontmoeten. Een nader onderhoud zou.
niet noodig zijn, -en hoe m-nder hij met een
vrouw van haar soort te maken had hoe
liever! Maar het was vreemd, dat terwijl hij
deze overdenkingen voor zichzelf als een pa
pegaai repeteerde, het gezicht van Austice
hem scheen aan te kijken tusschen de groote
boomen in het park door; hij kon die zachte
oogen, dien echt vrouwelijk zoeten glimlach
niet vergeten. Ze vervolgden hem op een
wijze die hem boos maakte en toch en
toch was er ook een zonderling genoegen
in, zich die vriendelijkheid van haar oogen
en glimlach te herinneren. En haar \voorden
bleven hem bij. Het was ontzettend op te
merken hoe goed hij zich haar woorden her
innerde en den toon van haar stem zelfs toen
ze tot hem zei:
„Wij hoeven de sprookjes niet te ontgroei-
alleen eenige verontwaardiging zal wekken
is de medëdeeling, dat men op groote schaal
denkt over te gaan tot verkoop van vijande
lijke bezittingen.
Volgens ambtenaren van het Britsch-
Japansche gezantschap zouden er op het
oogenblik nog geen Japansche troepen op
weg naar Siberië zijn en zouden zij er ook
niet heengaan zonder nieuwe besprekingen
tusschen de regeering van Japan en die van
Amerika. De houding van de Japansche re
geering zou zich richten op het verwerven
van een rechistreeksche goedkeuring van de
Geallieerden en de Vereenigde Staten alvo
rens ze troepen het Siberisch grondgebied
laat betreden.
Telegrammen uit Irkoetak te Sint Petera
burg ontvangen, berichten evenwel, dat ver
scheidene Japansche regimenten voetvolk
naar Irkoetsk op weg zijn De Japanners
schijnen niet slechts met eigen troepen te
willen oprukken, maar ook met Chineesche,
die zij voor operaties van uit Charbin be
stemd hebben.
Reeds traden de japanners te Wladiwo-
stock en Charbin als gezaghebbers op, zet
ten de bolsjewikische overheid ^if en maakten
den Russen het vluchten onmogelijk
Naar de „Morning Post" uit Tokio ver
neemt, zijn vijf lichtingen van de Japansche
marine dezer dagen opgeroepen. Panjsche
bladen vernemen uit Tokio, dat het Japan
sche parlement een mobiliaatiecrediet van
een milliard yen voor militaire veiligheids
maatregelen in Korea en naburige gebieden
heeft toegestaan.
Na den luchtaanval op Londen is er een
op Parijs gevolgd.
Verscheidene Duitsche vliegtuigen bom
bardeerden de voorsteden, waardoor 9 bur
gera gedood en- 39 gewond werden.
De Fransche luchtwacht schijnt het dien
vreemde vliegers niet gemakkelijk gemaakt te
hebben. Een hevig spervuur verdreef ver
scheidene aanvallers en één vliegtuig werd
in het bosch van Compiègne neergeschoten,
waarbij de vier inzittenden om het leven
kwaiu-ü.
Clemenceau, de Fransche minister-presi
dent, heeft in de Kamer weer een krachtige
aanval der socialisten te verduren gehad.
De socialistische leider Renaudel viel zijn
beleid zeer scherp aan, waarna Clemenceau
op zijn bekende hartstochtelijke wijze een
vrede bepleitte, waarbij het Pruisische mili
tairisme verpletterd zou zijn.
Hij diende een motie van vertrouwen in
de regeering in, welke met 400 tegen 75
stemmen werd aangenomen.
en en de liefde mogen wij nooit ontgroeien.
Hoe ouder wij zijn, hoe meer moesten wij
onze liefde over de geheele wereld versprei
den. Hoe kunnen wij die ontgroeien? Ze is
het hart van het leven."
HOOFDSTUK IX.
Het huis op de duinen..
„Ik kon natuurlijk niet weigeren wat Mr.
Gardiner bepaald verzocht, maar ik wil je
wel bekennen, dat ik een hekel heb de kleine
Babs naar dat afschuwelijke huis op de Dui
nen te brengen."
„Waarom noemt u het „dat afschuwelijke
huis?" vroeg Hilary, op een laag stoeltje
gezeten naast het raam en vragend
kende. „En waarom moet de kleine
itoeltj
opkij
iabs
daar naar toe?"
„Ik noem het huis afschuwelijk, omdat het
het somberste oord is dat je kunt vooratel
len, ik kan er van huiveren," antwoordde
juffrouw Dunbar met nadruk. „Ik ben er
maar ééns geweest en verlang er niet ooit
weer te komen. Ik zou 't ook zeker niet doen,
maar het kind moet er naar toe gebracht
worden om haar moeder te zien."
„Haar moeder?" Hilary's gezicht en stem
drukten verbazing uit. „Als ze een moeder
heeft, waarom heeft haar vader haar dan
bij u gelaten?"
„O, lieve kind, heeft Tony er je niets van
„O, lieve kind, heeft Tony er je niet alles
van verteld? Ik dacht dat hij over het kind
met je praatte terwijl hij gistermorgen je
haar uitschilderde."
Hilary glimlachte en schudde het hoofd.
Zij was nu twee dagen gelogeerd in dit huis
op het Kruispunt, en een groot gedeelte
van dien tijd had ze doorgebracht in het ate
lier, waar Tony de cene schets voor en de
andere na maalde van haar wonderlijk mooi
Trotzky, de Russische clown, die door
zijn zonderlinge theorieën de oorzaak van die
jongste Duitsche veldtocht in Rusland was,
is afgetreden als volkscommissaris voor bui
ten landsche zaken.
Deze voorman der Bolsjewiki, die van uit
Brest-Litofsk de wereldrevolutie predikte,
schijnt thans wel bemerkt te hebben, dat de
wereld voor zijn zonderlinge theorieën nog
niet rijp is.
Volgens Petrogradsche bladen heeft de
raad van volkscommissarissen Tschitschierin
tot opvolger van Trotzky benoemd.
Trotzky zal op het congres der Sovjets te
Moskou optreden als leider van de oppositie,
die voortzetting van den oorlog wenscht.
Het conflict Lenin-Trotzky schijnt daar
door in een nieuw stadium gekomen te rijn.
Uit Weenen wordt gemeld, dat volgens de
bepalingen van het preliminaire vredesver
drag met Roemenië de Roemeniëra het door
hen bezette gebied van Boekowina ontrui
men
Een Oostenrijksch-Hongaarach bataljon
is reeds de stad Sereth binnengetrokken.
Naar de „Telegraph Union" uit welinge
lichte diplomatieke kringen verneemt, ge
schiedde de afstand van de Dobroedoja aan
den geheelen vierbond inplaats van direct
aan Bulgarije, om de volgende redepen: Da
Centralen en Turkije zullen de Dobroedsja
aan Bulgarije afstaan in ruil voor bepaalde
economische voordeden, waarover op het
oogenblik door een gemengde commissie te
Buftea wordt onderhandeld. Wat de Roe-
meensche petroleumveldien betreft, deze zul
len aan Hongarije worden afgestaan, maar
door Duitschland, Oostenrijk en Bulgarije
worden geëxploiteerd
Dat er in deze omstandigheden voor ge
ijverd wordt een Duitschen prins tot Koning
van Finland te maken, zal wel niemand ver
wonderen.
Prins Oskar van Pruisen wordt reeds een
ernstige candidaat voor den Fin6chen troon
genoemd.
De president van het Noorsche Storthing
deelde de f insche deputatie, die te Christia-
nia vertoeft, mede, dat Finland door Noor
wegen niet als zelfstandig erkend zal wor
den wanneer het zich onder vreemde heer
schappij stelt.
Het centraal bestuur van de Nationaal Li
berale Partij heeft een motie aangenomen,
waarin wordt verklaard, dat invoering van
het algemeen kiesrecht als een staatsbelang
noodzakelijk is. De regeering schijnt tot dus
ver minder van die noodzakelijkheid over
tuigd te zijn geweest.
rood-bruin haar
„Ik dacht dat ik hem over dé kleine Babs
hoorde praten," zei juffrouw Dunbar kalm,
terwijl haar handen ijverig bezig waren met
den witten stapel breiwerk op haar schoot
„Zij dribbelt het atelier in en uii als zij er
lust in heeft, en dat heeft Tony graag. Hi,
is wonderlijk met het kind. Hij kan veel be
ter met haar omgaan dan ik."
„Het is alleraardigst haar met hem te
zien," antwoordde Hilary, „maar ze is dól
op u allebei, Ik denk dat u mijnheer Dunbar
vanmorgen heeft hooren vertellen hoe zij
hier het eerst gekomen is, en dat u niet meer
van haar af kon 'toen zij er eenmaal was."
„En het gekste is. ik heb altijd gezegd c
ik niet van kinderen houd," zei Miss Dunbar
haar reeds gerimpeld voorhoofd nog wat
meer fronsende. „Toen de dame, die Babs
bracht, mij zei, wat zij kwam doen, was ik
zoo boos dat ik veel'lust had haar dadelijk
de deur te wijzen en te vragen of het haar
zaak was om vagebondskinderen bij ons te
brengen. Eh zelfs nadat het kind hier in
de kamer gebracht was en op de sofa neer
gelegd, voelde ik niets andere dan ergernis.
En het kind aanraken! ik voelde dat ik het
bepaald niet doen kon. Dit blijft tusschen
ons beiden hoor, maar ik dacht geloof ik dat
het kind in stukken zou vallen als ik het op
nam."
„U heeft later gemerkt dat ze lang zoo
breekbaar niet was als u dacht," zei Hilary,
toen juffrouw Dunbar een oogenblik zweeg
en glimlachte bij de herinnering.
„Ik heb het niet dadelijk gemerkt. Maar
dien avond toen Tony naar het Klooster was
en ik alleen was met Babs behalve de dienst
meisjes, en die waren heel vriendelijk en
hulpvaardig, dien avond begon de kleine
Babs mijn hart in te kruipen."
„En nu zit ze er heel diep in, is 't niet?"
vroeg Hilary, en een glimlach verspreidde
zich over het gerimpelde gezicht van het
oude jongejuffrouwtje.
„Het is zulk een snoeperig klein diertje",
zei juffrouw Dunbar bijna verontschuldi
gend, „men kan niet andere dan veel van
Haar houden. Dien eersten avond toen Tony
uit was heb ik voor 't eerst begrepen wat
een snoeperig klein diertje het is. Zij klau
terde op mijn schoot en toen ik dom en on
handig was lachte ze ze heeft een heerlij
ken lach ze zei„je weet niet hoe je kleine
Babs moet vasthouden" en zei sloeg haar
kleine armpjes om miin hals en gaf mij een
stevige ónilielzing en lei haar zacHt gezichtje
tegen het mijne aan. En daarna
„Nu daarna is de citadel gevallen?" ein
digde Hilary den volzin, vroolijk lachend.
„Iedere citadel zou gecapituleerd hebben",
was het opgewonden antwoord, „Ja, weet
je, het geeft je een heel buitengewoon gevoel
als de armpjes van een klein kind om je hals
geslagen worden. Het maakt je zoo warm en
bijna weer jong!"
„Dat geloof ik ook," zei Hilary zacht met
een flauw begrip van het aandoenlijke, dat
aan een leven als dat van Alice Dunbar ver
bonden is, „en ik ben heel blij dat mijnheer
Gardener zijn kindje bij u laat. Het is zulk
een gelukkig schepseltje."
„En ik wou je vertellen van het huis op
de Duinen!" riep Miss Dunbar, toen wij
anv 't onderwerp afraakten en over Babs be
gonnen te praten. Het is een gelukkig we
zentje dat is zoo en ik hoop dat zij al
tijd gelukkig zal wezen. Maar er is iets tra
gisch op den achtergrond van haar leven,
arm kind. Haar vader zag er afgemat en
dood ongelukkig uit: en haar moeder is
daar ginds in de ziekenverpleging van Miss
Driver, haar zenuwen of haar hoofd rijn in
de war, of zoo iets vreemds."
Wordt verwtgd.
H
OORAN
f