DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De strjjd in en bniten Europa.
No. 96
Honderd m twintigste Jaargang.
1918.
DONDERDAG x 25 APRIL
Buitenland.
Staten Generaal.
Binnenland.
l Stad»men ww.
tlomeiiBiligill! bil Toonllbttillii 3 piaaidii 11.65, li. p. post 11.90. Mummin 5 (I. ftdrertoitlsprlii 15 et. p. regel, (rooteie letten esat plaatsrilpte. Ik. It. 11.1. Boek- ei BeiBelsPiokkotll Bonus. Gaster 4 Zi„ foatdam C 5. Tel. 3.
De Britschè aanval op Ostende en. Zee-
brugge heeft tot heel wat na-beschouwingen
aanleiding gegeven.
Uit Berlijn wordt officieel gemeld, dat van
de vier Engelsche compagnieën zeesoldaten,
die de pier van Zeebrugge bij verrassing
zouden bezetten, slechts veertig man er in
slaagden, op die pier vasten voet te krijgen.
Zij vielen ten deele dood, ten deele levend in
Duitsche handen, nadat op den smallen
muur van de pier met de uiterste verbitte
ring gevochten was. i
Vijf kleine Engelsche kruisers zouden dicht
onder de kust tot zinken gebracht zijn, en
drie torpedojagers met een groot aantal tor
pedobooten werden door artillerievuur in
den grond geboord.
Behalve een door een torpedotreffer ver
oorzaakte averij aan de pier, aldus het offi-
cieele Duitsche communiqué, zijn onze ha
venwerken en kustbatterijen volkomen onge
deerd gebleven, terwijl alleen een onzer tor-
pedobootcn zeer lichte averij kreeg.
De Diuitsche lezing over de bij deze actie
verkregen resultaten verschilt du# heel wat
van de Engelsche, zooais trouwen# wal te
verwachten was.
De hoofdzaak voor de Engelschen is, dat
zij zelf over hun krijgsverrichtingen uiterst
tevreden zijn, wat wel blijkt uit de zeer war
me begroeting van de terugkeerende schepe
lingen.
De manschappen zelf waren volgens een
Reuter-telegram opgetogen en riepen de me
nigte toe: „wij zijn de jongens van de blok
kade".
En een veteraan van Gaïlipoli vertelde, dat
het een warmer karwei geweest was dan de
landing aan de Dardanelles
Over hun vernielingswerk waren de man
schappen zeer voldaan en zij beroemden er
zich op groote loodsen met munitie in de
lucht te hebben laten vliegen.
Men verzekerde, dat de sluizen van de ha
ven van Zeebrugge door ontploffingen ver
nield werden en enkele torpedo-jagers in de
haven doorgedrongen, de daar voor anker
liggende Duitsche schepen enterden.
Naturlijk zijn de Engelsche bladen vol lof
over de stoutmoedige onderneming en noe
men de overwinning het bewijs, dat de admi
raliteit het defensief beleid heeft laten varen.
De Daily Chronicle geeft een interessante
beschrijving van het gevecht. De Duitschers
zouden volgens dit blad met sterke bommen
geschoten hebben, die zooveel licht ver
spreidden, dat de aanvallende kruiser# er
evengoed in te zien waren als in het volle
daglicht.
Het eerst aanvallende schip werd met een
hagel van groote en kleine projectielen ont
vangen en op verschillende plaatsen getrof
fen, wat niet wegneemt, dat de commandant
dapper op het havenhoofd afstoomde en zijn
marinieri landde.
Volgens ooggetuigen zouden de Duit
schers bijna uit één mond geroepen hebben:
„daar komen de Amerikanen" en op verschil
lende plaatsen hun batterijen in den steek
hebben gelaten, die door de Engelschen zoo
vlug mogelijk vernield werden, terwijl de
loodsen en munitie-opslagplaatsen met vlam-
menapuiten werden bewerkt.
De geladen kruisers, die bestemd waren
om de vaargeulen te bloldceeren, baanden
zich inmiddels een weg naar de haven en
waren binnen ccn klein half uur op de uitge
kozen plaatsen gezonken.
/eer 'terecht merkt de Daily Telegraph op.
dat de Duitschers verrast werden en de Dai
ly Mail is zoo in den roes van het behaalde
succes, dat zij aan het gezegde van Nelson
herinnert, „dat er niets is, wat de Engelsche
zeeman niet doen kan".
Het is begrijpelijk, dat men in Engeland
tevreden is, hoewel' hier meer den nadruk op
de stoutmoedigheid der Britsche acftie dan
op het gewicht der behaalde resultaten dient
gewezen te worden.
De admiraliteit was In Engeland in den
laatsten tijd door haar betrekkelijke werke
loosheid-niet populair en de Daily Chronicle
toont uitstekend waarom het hier eigenlijk
gaat als zij er op wijst, dat de jongste actie
een uitstekend voorbeeld is van wat de voor
standers van een aanvallend beleid willen.
De leiders van den Engelschen aanval wor
den natuurlijk van alle zijden gecomplimen
teerd, de Koning heeft felicitatie-telegram
men gezonden en de noodigc decoraties zijn
weer met milde hand uitgedeeld geworden.
De oorlog is als ren onafgebroken film,
die telkens weer andere dramatische taferee-
len toont, waaris de moed van enkele helden'
den toeschouwers een zekere ontroering
geeft
De Duitsche vlieger Von Ridithofen, die
tot dusverre bijna dagelijks zijn tegenstan
ders in de lucht de baas bleef, heeft eindelijk
den tol voor zijn durf moeten betalen.
De bizooderheden van den dood van dezen
voor het Duitsche leger zeer waardevollen
vlieger worden thans in een Reutertelegram
nader uiteengezet.
Richthofen viel aan het einde van een he
vig gevecht tusschen Engelsche en Duitsche
luchteskaders.
Von Richthofen bestuurde een dried^er
en vloog zeer laag bij den grond.
De vlieger werd neergeschoten en bij den
val werd het vliegtuig geheel vernield.
De stoutmoedige Duitsche vlieger, die juist
de vorige week zijn tachtigsten tegenstander
overwonnen bad, was door een kogel getrof
fen, die van de linkerzijde was binnengeko
men en recht door het hart was gegaan.
Zoo is het ook dezen stoutmoedige lucht-
held niet gelukt aan den greep van het nood
lot te ontkomen.
Dat zijn dood in Duitsche legerkringen en
ver daarbuiten met bijzondere ontroering
vernomen is, behoeven we niet nader in het
licht te stellen.
Uit Londen werd reeds gisteren gewag ge
maakt van een hevig bombardement op nage
noeg het geheele Britsche front van ten N.
van Albert tot ten Z. van de Sornme. Een
sterke infanterieaanval werd ondernomen in
het vak van Albert en tusschen Somme en'
Avre.
Het Britsche avondcommuniqué meldt, dat
de vijand tot den aanval overging op het ge
heele Britsche front bezuiden de Sornme en
tegen de Franschen.
De aanval werd! afgeslagen.
Later werd de aanval hervat en wisten de
Duitschers het dorp Viller# Bretonneux te
vermeesteren.
De Franschen melden, een hevig bombarde
ment tusschen Somme en Avre. De krachts-
ontwikkéling der Duitschers gold, volgens het
Parijsche communiqué voornamelijk Han-
gard-en-Santerre, de streek van Hail!:/ en
het Sénécatboseh. De Ehiitschers wisten voet
te krijgen in de boss then ten N. van Hangard
en op den Oostrand van het dorp.
De Loka' Anzeiger bevat een bericht uit de
Matin, meldende,, dat Toul en Epinal door
zware Duitsche batterijen worden, gebom
bardeerd.
Hét BerUjttsdiè oficieele communiqué,'van
herten meldt,' dat de Ehiitschers de Fran
schen en Engelschen ten Z. van de Somme
bij Filler» aanvielen. Bretonneau en ten Z.
plaats aanvielen. Zij veroverden het dorp
Hangar, waarom langdurig werd gestreden.
Op den W. aanvalsoever brachten zij hun
linie vooruit tot de hoogte ten N.-W. van
Castel.
Meer dan 2000 gevangenen, 4 kanonnen
en tal van machinegeweren vielen volgen#
dat communiqué in hun handen.
De storm begint dus op te steken, het tijd
perk van stilte heeft een einde genomen.
KORTE BERICHTEN.
In de Krirn bereikten de Duitschers
Simferopol.
Het uitvoerend comité der Engelsche
Laltour Party nam een motie aan ten gunste
van steun aan het legei.
Frankrijk zeide een aantal handelsver
dragen op.
Op grond van beleedtging van Won
Ktihlmann ia tegen de Duitsche Ztg. een ver-
;fc
naar Berlijn terug
gekeerd.
De Pruisische minister van Oorlog deed
eenige mededeelingen over hei gebruik van
gas in den oorlog.
Generaal Schuitzen verstrekte in de
hoofdcommissie van den Rijksdag mededee
lingen over den gezondheidstoestand van hei
Dmsthe leger.
volging ingesteld.
De Rijkskanselier is
Buurs werd aangenomen met 49 tegen 9
stemmen:
Bij de behandeling van het wetsontwerp
houdende bepalingen betreffende staatszorg
voor de paardenfokkerij, diende de heer
Knobel een motte in tot intrekking van
het totalisatorverbod.
Minister Posthuma meende dat dit
verbod nadeeligen invloed had op de paar
denfokkerij.
De heer B e u m er had bezwaar tegen im
peratief voorschrijven tot instandhouding
van het hengstveulendepót.
Minister Posthuma maakte de in
standhouding facultatief.
Het amendement-Knobel om 3 veeartsen in
plaats van 2 te belasten met de hengstenkeu-
ring, werd verworpen met 53 tegen 4 stem
men. Het amendement Bichon om den minis
ter van oorlog geen invloed toe te kennen
bij aanwijzing van een toegevoegd lid van
provinciale regelingscommissie, wordt zon
der hoofdelijke stemming aangenomen.
Het wetsontwerp werd zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
Te 4 uur 35 werden' de beraadslagingen
verdaagd tot heden half een.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van gisteren werd de heer
Ridder van Rappard. het nieuwe lid
voor Amersfoort, beëedigd. Het voorstel
Knobel om Donderdag ook het Kanalenplan
voor Twente in de af deelingen te behandelen
werd aangenomen met 40 tegen 17 stemmen.
Het subsidie voor stichting eener proef-
veevoederfabriek werd zonder stemming aan
genomen, evenals het wetsontwerp inzake'
wering en bestrijding van ziekten var aard
appelen.
Het ontwerp ontginning van steenzout bij
NEDE KL'AND—DUITSCHL A ND.
Reuter seint uii Washington
De correspondent van de „Associated
Press" te Washington bericht:
De V S. zijn voornemens het onlangs ge
dane aanbod omtrent drie schepen voor het
vervoer van graan naar Nederland weer in
te trekken, indien de artikelen in de Neder-
landsche pers, waarin de V. S. worden be
schuldigd van dubbelhartigheid in betrek
king tot de voorwaarden, dat vaartuigen van
gelijke scheepsruimte uit de Nederlandscbe
havens naar Amerika moeten vertrekken, be
schouwd moeten worden als een aanduiding
omtrent de gevoelens der Nederlandsche re
geering en het volk.
Het Volk meldt, dat de leider van de on-
derhandelirïgen over de nieuwe economische
overeenkomst tusschen Nederland en. Duitsch-
land, de heer Von Gneist, naar Berlijn is
vertrokken, en ook de Duitsche gezant in Den
Haag, de heer Rosen. Dc Nederlandsche ge
zant te Berlijn, de heer Gevers, is onderweg
naai Den Haag.
Gistemamidoag had de soe.-democr. Ka
merfractie besloten, dat mr. Troelstra een in
terpellatie over de gerezen moeilijkheden .zou
aanvragen. De heer Troelstra vernam echter
van den minister-president, dat de rcgeering
van plan is, de Kamer op de hoogte te bren
gen', doch daarmede wacht tot de heer Gevers
in Nederland is aangekomen. Verwacht mag
dus worden, dat in het eind der week van de
zijde' der regeering aan de Kamer mededee-
ling zal Worden gedaan van de gerezen
moeilijkheden en van den stand der kwestie.
Aldus Het Volk
WITTEBROOD.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake de
Voedselvoorziening meldt:
Ons wittebrood, dat toch reeds niet be
paald „wit" meer was, zal voortaan een wat
dónkerder kleur hebben. De voorraad aard
appelmeel is n.l. dermate geslonken, dat het
percentage dat daarvan werd gebruikt voor
de samenstelling van regeerïngablom, aan
merkelijk moet worden verlaagd.
Daarmede zal echter de kwaliteit van het
brood niet achteruitgaan.
Integendeel. Bevatte de regeeringsblocm
tot nu toe 60 pet. tarwe- of (en) roggebloem,
30 pet. aardappelmeel en 10 pet. Amerikaan-
sche bloem, voortaan zal het. worden 80 pet.
tarwe- of (en) roggebloem, 10 pet. aardap-
Kïlmeel en 10 pet. Amerikaansche bloem
et behoeft geen betoog, dat dit brood dus
voedzamer zal zijn, d3ar tarwe- en rogge
bloem grooter voedingswaarde bezitten dan
aardappelmeel.
NUCHTERE KALVEREN.
Vanwege hel ministerie van landbouw
wordt medegedeeld dat de taxatie van nuch
tere kalveren (tol een ouderdom van circa'
één maand) zal geschieden naar den volgen
den maatstaf:
Prils der K.G.
Kla«e levend gewicht Levend gewicht"
A, 0.60 cixca 40 K.O. en hoogei
B. 0.55 circa 30 tot 40 K.O.
C 0.50 beneden 30 K.O.
De bepaling van den priis is mede afhan
kelijk van de kwaliteit der dieren. In het be-,
lang van de leveranciers wordt er op gewezen,
dat ziekeen lijdende dieren, alsmede die, wel
ke men direct voor de aflevering te veel ge
voederd heeft, geweigerd kunnen worden. Het
zelfde is het geval met dieren, waarmede men
op andere wijze de commissie van overname
tracht te misleiden.
DE PAARDENVLEESCHHOUWERIJ
EEN STAATSBEDRIJF.
Naar wij vernemen, ligt het in de bedoe
ling van de regeering om de geheele vleesch-
houwerij tot een staatsbedrijf te maken. Ook
heeft bij de regeering de overtuiging post ge
vat, dat een goede distribueering van paar-
denvleesch niet wel mogelijk is, indien daar
aan niet verbonden wordt een maximumprijs
voor slachtpaarden. Wij meen-en te weten, dat
het in de bedoeling van de regeering ligt, dat
de paardenvleeschvoorziening alleen zal ge
schieden ten behoeve van de stedelijke bevol
king. Tevens zal een regeling kunnen wórden
getroffen voor een algemeene rijksskeuring,
voor zoover dit betreft het paardenvleesch.
(Tel.)
DE MIJNEN VOOR DE SCHELDE.
Uit het antwoord van den minister van ma
rine op de vragen van het Kamerlid den heer
Knobel' betreffende de verankerde mijnen
voor den toegang der Schelde blijkt, dat men
hier te doen heeft met Engelsche mijnen, die
zonder voorkennis onzer regeering daar zijn
gelegd. Dadelijk na het bekende ongeval met
de stoomloodsWt en het vischersvaartuig,
door welke ramp negen menschenlevens ver
loren gingen en de aanwezigheid der mijnen
bleek, werden maatregelen genomen ter op
ruiming ervan. In het geheel zijn nu 12 mij
nen gevonden, -het visschen wordt voortgezet.
De Nederlandsche regeering heeft by dg
Britsche nadrukkelijk tegen het leggen dezer
mijnen geprotesteerd.
CACAO EN BONBONS.
Het kwam in den laatsten tijd veelvuldig
voor dat groote hoeveélheden cacao werden
opgekocht voor de vervaardiging van eet-
chocolade en bonbons. Het gevolg was dat
cacaopoeder in steeds mindere mate verkrijg
baar werd. Daarom is thans aan de cacao
fabrikanten verboden cacao af te leveren aan
fabrikanten van chocolade en bonbons, ook
wat betreft partijen cacao, waaromtrent reeds
een overeenkomst van koop en verkoop werd
gesloten. Vervoer van cacao is alleen toege
laten, voortover het betrett cacao in gesloten
verpakking bestemd) en geheel gereed om aan
den verbruiker te worden verkocht.
Tevens is het verboden cacao tot chocolade,
bonbons of in welken anderen, vorm ook, te
bewerken.
HET UITVAREN DER STOOM-
TREILERS.
Thans zal definitief aan twintig stoomtrei-
lers toestemming worden verleend om het be
drijf ter voorziening der Mnnenlandsche
visdrbehoefte uit te oefenen. liet uitvaren zal
door loting worden geregeld en onder con
trole staan van bet bestuur der vereeniging
van visscherevaartuigen te IJmuiden
Nog toe tevoegen: een stukje vleesch of
visch voor de Zondag 3 liter karnemelk om
de Gort in te koken en 4 liter volle melk
(K liter per dag 1 L. voor den Zondag).
Eiwit. Vet. Koolh. Priis.
5 ons vleesch
(of visch) 100.
3 L karnem. 114.
4 1. volle
melk 156.
Vet.
7.—
3.—
ƒ0.65
96.—ƒ0.21
120.— 164.—ƒ0.68
Totaal uit
toevoegidg 370.130.260.ƒ1.54
Totaal C. K. 147033 1310.— 6041.55 4.08
Totaal distr. 1077.25 497.75 5230.75 2.20
Totaal
aan voedsel 2917.581937.75 1153230 7.82
Uit ons vorig artikel hebben we kunnen
zien, dat het gezin noodig had: 417 Gr. El-
wit, 221 Gr. Vet en 1590 Gr. Koolhyoraden
per dag; dus per week, respectievelijk: 2919,
1547 en 11130 Gram.
Merkten wijt reeds op, dat het buiten de
C. K. otü betrekkelijk moeite kost, de benoo»
digde voedingsstoffen bij elkaar te krijgen.
Uit bovenstaande zal wel blijken, hoe opval
lend gemakkelijk zulks met behulp dezer in
stelling-gelukt. Immers, met veel minder
moeite en kosten, van brandstof, enz. wordt
voor nog belangrijk minder geld, aanmerke
lijk meer voedsel verkregen, aan Vet en Kool-
hydraden, juist de stoften, die, vooral dei ar
beider, het minst kan ontberen. Het Vet en da
Koolhydraden zijn de bouwstoffen voor
warmfe en energie; hoe zwaarder den arbeid,
hoe meer coloriën warmte het lichaam ver
werkt, en het is vooral het vet, dat de voe
dingsstof (brandstof) daar voor levert.
In het voedselvraagstuk mag dus de Cen-
6-~ -- trale Keuken zeer zeker worden beschouwd
De visscherij mag worden uitgeoefend in aj3 te zijn yan gr00j economisch belang,
de vrije vaargeul, doch niet^noordelijke^ dan zoncjei- haar zou ondervoeding, in vele ge-
zinnen, in de gegeven omstandigheden on
vermijdelijk moeten intreden, met al de gevol
gen voor mensch en maatschappij daaraan
verbonden.
VRIJZINNIG- EN SOCIAAL-
DEMOCRATEN.
Op uitnoodiging van de vereeniging Voor-
uitgang trad gisteravond In de socitdtezaal
van de Harmonie op d heer mr. P. J. Oud,
lid dér Tweede Kamer, met het onderwerp-
„Het verschil tusschen vrijzinnigen en so
ciaal-democraten."
De voorzitter van Vooruitgang, de heer F.
53o 40 N B. De reisduur is bepaald op zes
dagen met beperking, dat elk schip ten hoog
ste 30 achtereenvolgende dagen zal mogen
varen. Behalve de gewone voor het uitvaren
van schepen gevorderde garantie-bewijzen,
zullen de reeders en schppers voor elk schip
een afzonderlijke verklaring moeten afgeven,
dat zij stipt zullen handelen naar de voor
schriften' onzdr regeering, die een voldoende
kolenvoorzicning heeft toegezegd.
HET VOEDSELVRAAGSTUK EN DE
GEMEENTELIJKE CENTRALE KEUKEN.
De administrateur van de Centrale Keuken
schrijft ons: J
Uit ons vorig schrijven zal wel gebleken
zijn, dat het buiten de Centrale Keuken om, i
nog al bezwaar oplevert, aan de noodige
voeding te komen; immers, uit het aanvul-
lingaste.;..e hebben we wel kunnen afleiden'
dat et-'i arbeidersgezin, niet al het ontbreken
de 'iK) maar in den vrijen handel, voor het
g, ai heeft. Thans willen wij nagaan, in
hoeverre het door ons als voorbteld geno
men gezin, met behulp van de C. K. slagen
zal.
Voor een goed overzicht zal het noodig
zijn, onze* berekeningen in drie onderdeelen
te splitsen. In de eerste plaats willen wij dan
nagaan, hoeveel voedingsstoffen het gezin
uit het eten dat het uit de C. K. betrekt,, be
komt, daarbij aannemende, dat het op de da
gen dat aardappelengerechten verstrekt wor
den. 6 porties en op de soepdagen 5 porties
afneemt. Het gezin zou binnen het raam der
distributiebons nog aanmerkelijk meer van
de C. K. kunnen proliiceren, doch wij willen
in deze niet overdrijven. Om dit eten te be
komen moet het inleveren: 3 aardappelbons
en de peulvruchtenbons h 125 gram. In dc
tweede plaals, zullen wij berekenen, wat het
J. A'Des, sprak in zijn welkomstwoord zija
leedw ca u;t over de minder talrijke opkomst
a ii h lat dc heei Oud op do
op de resteerende distributiebons aan voe
dingsstoffen koopen kan en ten derde wat
enkele benoodigaheden. die nog zullen moe-
ten worden toegevoegd, van dezen bevatten
Voor de berkenlng betreffende het eten
uit de C. K. zullen wij ook het menu van
deze week volgen. De onder de verschillende
.Voedingsstoffen te plaatsen getallen zullen
steeds weer het gewttbt iii grammen aandui
den.
Uit Centrale Keuken:
Aantal Kool-
lorties Eiwit. Vet. hydraden. Prijs.
Groentesoep 147.40 187.15 375.60 ƒ0.60
Zuurkool 247.32 238.50 1239.3 0.72
6 Rapen 279.42 232.65 1248.15 ƒ0.72
5 Erwtensoep 279.35 169.30 630.3 ƒ0.60
6 Savoyekoof 269.52 243.90 1308.9 0.72
6 Zuurkool 246.32 238.50 1239.3 0.72
Totaal
uit C K. frl470.33 1310.— 6041.55 ƒ4.08
Uit distributie: kool-
Eiwit. Vet. hydraden. Prijs.
5 X 75 Gr. Bak-
en braadvet 375ƒ0.30
5 X 100 Gram
Peulvruchten 115.10.265.ƒ0.120
2 X 4 KG
Aardappelen 114.6.1242.ƒ0.44
5 X 50 Gram
Gort 36.25 14.75 161.75 ƒ0.06
5 X 100 Gram
Kaas 20 175.— 57.— 27.— ƒ0.40
4 X 14 K.G.
Brc (bruin) 637.— 35.— 3535.— ƒ0.870
"td taal
uit distributie 1077.25 497.75 5230.75 ƒ2.20
candid; lijst w or den kieskring den Helder
zal we cu geplaatst. Voorts herinnerde IdJ
aan des sprekers optreden in de Tweede Ka
mer van verleden week en noemde daarom
die keuze #1# candldaat voor de nieuwe Ka
mer een goede.
Daarna kreeg de heer Oud *t woord, die be-
on mei tt zeggen, dat men moest letten op
e grondslagen der soc. dcm. en de verschil
len narer practische politiek met die der-
vrijz'nnigen.
Hij herinnerde er dan aan, dat er door alle
eeuwen heen groote denkers zijn geweest, die
poogden een nieuwe maatschappelijke orde te
stichten, welke oogingen mislukten, om
dat al spoedig bleek, dat men rekening heeft
te houden met de maatschappelijke wetten.
Karl Max crltiseerde die pogingen ten sterk
ste en leerde ln zijn communistisch manifest
van 1848, dat de maatschappij reeds bezig
wa# plaats tc maken voor een betere, doordat
er steeds een klassenstrijd was geweest. In
1848 was "het aantal klassen verminderd tot
twee, arbeiders en kapitalisten De strijd zou
eindigen met den ondergang van één dezer,
zoodat dan de klassenstrijd geëindigd is. In
dit laatste stadium van den klassenstrijd zou
het kapitaal zich ophoopen in steeds minder
handen en de arbeidersklasse zou het #teed#
slechter krijgen en zich voortdurend uitbrei
den.Daaruit zou de groote sociale
En daarom
revolutie
moesten reed#
worden geboren
■i 1848)
Voor de indeeling der maatschappij in twee
ftic
nu (1848) de arbeiders zich vereenigen.
groepen had Marx een zeer vernuftige theorie
opgesteld, waarbij hij uitging van de vraag,
waardoor de waarde van iedere zaak worat
bepaald. Hij Btelde d: ze gelijk aan hetgeen de
vervaardiging ervan gekost heeft en zei dat
ulks ook gold voor de menschelijke arbeids-
racht, ornaat er zoovelen zijn, die niet anders
hebben dan die kracht om van te leven. Het
loon, dat voor het verleenen der arbeidskracht
wordt gegeven, is de waarde daarvan.
De waarde van een dag arbeidskracht is
aan een dag levensonderhoud, zei
rx. Daarop bouwde hij de conclusie, dat
een arbeider, die bv. in eén voormiddag de
kosten voor zijn levensonderhoud van dien
dag had verdiend, het overige deel van dien
dag alleen voor den werkgever arbeidt, die
leeft van dien onbetaalden arbeid, van die
meerwaarde van de menschelijke arbeids
kracht. Allen nu, die daarvan leven, zijn vol
gens Marx kapitalisten en tot hunnen aan
hang behooren allen, die zelf niet producee-
ren, als ambtenaren, onderwijzers, enz., want
zij worden betaald van die meerwaarde.
Zij, die behooren tot de arbeidersklasse,
zullen geheel andere begrippen over wetten
enz. hebben dan de kapitalisten, zoodat het
niet anders kan of er moet een klassenstrijd
gevoerd worden. r
Tegenover deze theorie, zei spr., hebben wij
groote bezwaren, en deze worden meer en
meer gedeeld door de soc-dem. De maat-
COURANT.
l'UKeie OtMlUOMIgUIICUCU. UH MCI!; /.uil' II UIUV