DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De strjjd in en buiten Europa,
Tychco Brahe
VERMISSING
No. Ill
Honderd en twintigste Jaargang
1918
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- sn
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs bij vooruitbetaling
per 8 maanden voor Alkmaar f U5&, franee door hot ge-
keele Kijk f 1.90.
Afzonderlijke en teewij siummers Cents.
Prijs der gewone Adverientiën
Per regel f 0.15. Bij groote contracten rabat. Qroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan tie N.V. Boek- en Handelsdrukkerij
v h. HERMs. COSTER ZOON, Yourdam C 9.
DINS O A U
U M EI
FEUILLETON.
Buitenland.
AFKOOPPOLiS
Binnenland.
Telefoonnummer 3.
•Het Pruisische huis van afgevaardigden
heeft gister opnieuw het vraagstuk van het
gelijke kiesrecht voor Pruisen besproken.
Wij, meldden reeds vroeger, dat de regee-
ringsvoorstellen in tweede lezing verworpen
waren en dat nadien gezocht werd naar een
compromis met de conservatieve groepen,
waardoor een verwerping in derde lezing
met daarop volgende ontbinding van" het
Huis voorkomen zou kunnen worden.
Naar een telegram uit Berlijn meldt, was
ditmaal het Huis tamelijk rustig, en hadden
de leiders van de burgerlijke groepen er van
afgezien om lange redevoeringen te houden.
De leider van liet centrum verklaarde, dat
zijn partij tot een vergelijk op den grondslag
van het enkelvoudig kiesrecht bereid is,
wanneer voldoende waarborgen worden ge
geven. Maar de conservatief Von Heyde-
brand, de ongekroonde Koning van Pruisen,
wil van een compromis nog niets weten. Hij
loochende opnieuw, dat men het door schik
king eèhs zou kunnen worden.
Verscheidene andere afgevaardigden zeg
den de regeering evenwel steun toe en uit
naam van den rechtervleugel der naitionaal-
liberale groep verzocht de heer Lohmann de
regeering dringend om alle pogingen en
voorstellen ter toenadering rijpelijk en wel
willend te overwegen, opdat een ontbinding,
die zonder eenigen twijfel een meerderheid
voor het enkelvoudige kiesrecht zou bren
gen, kan vermeden worden.
De sprekers der beide sociaal-democrati
sche partijen kwamen nog eens voor het ra
dicaal enkelvoudig kiesrecht op, waarbij zij
van waarborgen of een vergelijk daarover
niets weten wilden.
De onder-voorzitter van het staatsministe-
rie, Friedberg, sprak namens de regeering.
Hij verklaarde, dat de regeering steeds tot
schikken geneigd is op den grondslag van
het enkelvoudig kiesrecht en In het kader
daarvan.
Het voorstel-Lohmann, volgens hetwelk
de aanvullingsstemmen tot slechts twee zou
den zouden beperkt, laat zich, volgens de re
geering niet rijmen met het enkelvoudig kies
recht.
Bij de daarna gevolgde stemming werden
de waarborgvoorstel len van het centrum
verworpen en artikel één aangenomen, vol
gens hetwelk de Koning het Huis van Afge
vaardigden kan ontbinden.
Het ontwerp nopens de samenstelling van
het Huis werd in zijn geheel aangenomen.
Heden zou de beraadslaging worden
voortgezet.
Het laat zich aanzien, dab het Huis het
Roman uit het laatst der 16e eeuw, naar het
Decosch van VILHELM OSTERGAAKD.
4)
Zijn woning lag op den hoek van het
kerkhofen zag er vrij goed uit. In tegen
stelling met de onooglijke leemen hutjes, die
voor de stadspoort stonden, waa het zijne
van vakwerk en met een pannen dak. Meea-
ter St effen had zelf den bouw bekostigd.
Overigens wist men niets af van de verdere
inrichting van het huis, want rechtschapen
burgers gingen liever niet om met Meester
Steffen, daar dit gelijk stond; met z'n goeden
naam op het spel te zetten, als men er
tenminste nog zoo goedkoop afkwam.
Toen Tycho Brahe en zijn kameraad bui
ten de stad gekomen waren, sloegen ze een
pad in, dat evenwijdig aan het kerkhof liep.
Pratensis wist den weg. Tycho was een tijd
lang in gedachten verdiept geweest, zonder
acht te slaan op de omgeving; en eerst toen
ze stilhielden voor de poort van het kerk
hof, keek hij op en vroeg zijn kameraad:
„Moeten we hier in?®
Pratensis knikte.
„Je kunt het huis daarginds zien. Er
schijnt licht door het venster, waaruit ik
dus opmaak, dat de man thuis is."
„Ehis is het de doodgraver, Meester Stef
fen, dien we zouden opzoeken?" vroeg Ty
cho wel wat verwonderd. „Mij dunkt, dat
dit nu niet een gezocht gezelschap is."
„Je kunt vrij terugkeeren, als 't je niet
aanstaat!" antwoordde Pratensis bitter; en
voegde er bij: „Je bent immers van een
voornaam, adellijk geslacht en dus moet je
dan ook niet omgaan met menschen van la-
niet tot het uiterste zal laten komen en dat
de regeer ingsvoorstel len, zij het dan ook
hier en daar geamendeerd, zullen aangeno
men worden.
Te Weenen en Boedapest is een speciale
overeenkomst openbaar gemaakt over eenïge
bijzondere economische vraagstukken Jus-
scli en Roemenië en de middenrijken.
Naast een petroleum-overeènkorast is, we
zouden bijna zeggen van zelfsprekend, een
regeling getroffen, waarbij ook Roemenië
aan zijn vroegere vijanden zijn overschot
van alle soorten graan van eigen bodem ver
koopt, met inbegrip van ^ie wol voor de»
woloogst van de jaren 1018 en 1919.
Ook daarna moet Roemenië zich geduren
de zeven jaar verplichten om aan Duitsch-
land en de Monarchie het overschot van
graan van eigen bodem en andere artikelen
te leveren, wanneer de middearpea dat ver
langen.
Wanneer deze staten gedurende een jaar
van het recht van overname geen gebruik
maken, vervalt de verplichting van Roemenië
tot levering ook voor het volgend jaar.
Verschillende andere bepalingen zijn ge
maakt om de Centralen er van te verzekeren,
dat Roemenië van zijn voorraden niets aan
anderen zal afstaan zoolang de Gentraien
daaraan nog behoefte hebben.
Daarentegen verbinden dezen zich om den
uitvoer naar Roemenië zooveel mogelijk te
begunstigen van alle artikelen, welke Roe
menië voor een goede productie zal noodig
hebben.
Met hef oog op de eerstgenoemde bepa
lingen kan deze concessie geen verwondering
wekken.
De thans achter ons liggende oorlogsja
ren hebben de midden-rijken wel geleerd,
dat, zoo zij in de toekomst sterker dan vroe
ger willen staan, zij verzekerd moeten zijn
van de noodige voedingsstoffen, zoodat een
blokkade op grooten schaa! geen ondervoe
ding van eigen volk meer tengevolge kan
hebben.
Op de rijke en vruchtbare gebieden in liet
Oosten, die door de jongste vredesverdragen
van de midden-rijken afhankelijk zijn, wordt
thans de hand gelegd, om zich van voldoen
de bouwland voor de toekomst te verzekeren.
De Oekraine heeft zijn zoogenaamde zelf
standigheid met afstand van zijn voorraden
moeten koopen en het vredesverdrag met
Roemenië met alle speciale overeenkomsten
welke daaraan verbonden zijn, ziet er ook
wel naar uit, dat vóór alles de Centralen
zich in de toekomst zoo noodig van een zeer
gen stand, hoe knap die nu ook wezen mo-
gem!"
„Ik hecht weinig waarde aan adel als die
niet gepaard gaat met verstand en deugd
zaamheid," hernam Tyeho Brahe op trote
schen toon. „Zoover moest je mil toch wel
kennen, Johannes Pratensis! Als ik eenmaal
gezegd heb, dat ik met Je mee ga, dan zal ik
mijn woord ook houden."
Ze liepen nu schuin over het kerkhof,
over platgetrapte graven, die bij uitzondering
met een steen of kruis versierd waren. Het
kwam Tycho Brahe voor, dat de lucht
zwaar en vochtig was, om in te ademen, wat
ook geen wonder was, daar ze er rerpest
was door lijken., die maar zoo achteloos in
den grond gestopt werden. Hij verhaastte
zijn schreden en, daar Pratensis zijn voor
beeld volgde, stonden ze een oogenblik later
voor het nuis van Meseter Steffen.
Maar het licht was daar nu op eenmaal
verdwenen en ze moesten herhaaldelijk klop
pen op de deur en ruiten eer ze binnen eeni-
ge beweging hoorden.
Eindelijk werd een vierkant beschot jn liet
bovenste van de deur opzij geschoven en
een stem vroeg:
„Wie zijt gij en wat voert u hier?"
„Wij rijn bekend volk en komen in naam
van den heiligen Babbalas." antwoordde
Pratensis.
Dit leek een soort wachtwoord te zijn,
want de deur ging nu verder zonder dralen
open en Tycho Brahe en zijn kameraad tra
den in een voorgang, die echter zoo eng
was, dat de man, die de deur geopend had,
er nauwelijks plaats In vond. Hij droeg een
lantaarn in de hand en, terwijl hij die om
hoog hief, om een blik te slaan op zijn be
zoekers, viel het licht tegelijkertijd op zijn
eigen persoon.
Hij was klem van gestalte en het leek wel,
of hij enkel van beenderen en pezen was;
belangrijk deel der bodemvoortbreugsplen
willen verzekeren.
Dat zij daarbij Roemenië alle grondstof-
ren ter bevordering van den landbouw wil
len verschaffen, kan geen verwondering ba
ren.
Wie het leer heeft, staat dat nu eenmaal
gaarne af aan den schoenmaker die hem be
looft de daaruit gefabriceerde schoenen uit
sluitend te zijner beschikking te zullen stel
len.
Het Japansche parlement heeft, naar uit
Tokio gemeld wordt, met groote meerder
heid de buitenlandsche politiek van Japan
goedgekeurd.
De minister van buitenlandsche zaken ver
klaarde daarbij, dat het onmogelijk yoor Ja
pan is om zijn veiligheidsmaatregelen in
Wladiwostock weer op te geven. Integendeel
overweegt de regeering meerdere tuoepen-
zendingen naar het vasteland.
Ofschoon nog steeds van veiligheidsmaat
regelen wordt gesproken, zal ieder er thans
wel van overtuigd zijn, dat de actie in het
Oosten allereerst een uitbreiding van de Ja
pansche invloedssfeer ten doel heeft.
Van het Westelijk gevechtsterrein geen
nieuws. Het blijft bij kleine schermutselin
gen, in afwachting van het groote Duitsehe
offensief, dat men onder leiding van Veld
maarschalk Von Mackensen tegemoet ziet.
Inmiddels zijn de Geallieerden vol ver
trouwen, dat ook deze nieuwe stoot gepa
reerd zal worden.
De militaire toestand, zegt een Havas-
telegram uit Parijs, vv«& nimmer zoo gun
stig voor de Geallieerden als thans.
KORTE BERICHTEN.
Een officieel communiqué over de bij
eenkomst van keizer Karl en keizer Wilhelm
zegt. dat een grondige bespreking van alle
politieke, economische en militaire -vraag
stukken, welke de huidige en toekomstige be
trekkingen tusschen de beide monarchen ra
ken, heeft plaats gehad. Besloten is, het Oos-
tenrijksch-Duitsch verbond een nog inniger
karakter te verleenen.
Lord Bryoe schrijft een uitvoerig artikel
in de „Daily Chronicle'*, waarip hij aantoont,
dat bet memorandum van Lichnowsky het gc-
heele leugennet van den Duitschen verdedi
gingsoorlog verscheurt. Hij deelt roede dat
Oroot-Britannië een zeer welwillende en mee
gaande politiek voerde tegenover Duitschland
en dat Grey tot het laatste oogenblik heeft
gepoogd buiten1 den oorlog te blijven.
De Noorsche regeering heeft bepaald,
dat geen goederen, van welken aard ook, zon
der toestemming van het betrokken departe
ment mogen worden uitgevoerd
In het Engelsche Lagerhuis verklaarde
Balfour op een desbetreffende vraag, dat
Het gelaat had een vreemde leerachtige
kleur en zijn harde onbeweeglijke trekken
kwamen nog meer uit tegenover de kleine,
vurige oogjes, die maar voortdurend schit
terden en glinsterden. Ze schenen steeds op
den loer te zijn onder het vooruitstekende
voorhoofd, waarop het baar neerviel In
dichte, roode stoppels, evenals de pels van
een vos. Hij droeg een kiel met breedc leeren
gordel om het lijf; maar alles had bh hem
dezelfde grauwe tint als zijn gezicht en
handen.
Zoodra hij zijn bezoekers binnengelaten
had, haastte hij zich de deur weer op Blot en
grendel te doen. Toen groette hij met een
diepe buiging en, terwijl hij een deur daarte
genover open deed, noodigde hij de bezoe
kers binnen te treden. Dit was een ruim ver
trek, dat dienst scheen te doen voor verschil
lende doeleinden. De achtergrond werd in
genomen door een steenen vuurplaat, waarop
een paar smeltkroezen, een blaasbalg, een
aambeeld, hamers, tangen en verschillende
andere gereedschappen lagen, die er alle op
wezen, dat de heer des huizes de eerlijke be
diening bekleedde van smid en zwaardveger.
Maar aan den muur daartegenover stond
een roodgeverfde vurenhouten kast dicht be
zet met kranen en kroezen; voor die kast op
den grond stonden een paar biervaten en on
der het raam, voor de rustbank een lange ta
fel, waardoor het geheel den indruk had van
een bierhuis of herberg. En eindelijk lag er
in een hoek van het vertrek een hoop zand,
een houweel en een spade, en dit was het
eenige, wat er aan herinnerde, dat men in
het huis van den doodgraver was.
Tycho Brahe keek heel nieuwsgierig om
zich heen en 't leek wel, dat hij pleizier ging
krijgen in het avontuur.
„Welkom in naam van den Heiligen Kab-
balas," sprak de kleine man met het vossen
haar en hij boog nog eens heel beleefd. „Ik
het ongetwijfeld de plicht der Britsche regee
ring zou zijn, om op een eveatueele vredescon
ferentie te trachten een herziening van de
harde vredesvoorwaarden, welke Roemenië
waren opgelegd,, te verkrijgen.
De keizerin-weduwe van Rusland en de
grootvorsten Nicolaas Nicolajewitsi, Peter
Nicolajewitsj en Alexander Nkolaiewitsj,
zijn bij Jalta, in de Krim, in Duitsehe handen
gevallen
Diefstal- andere
transport-schaden
worden gedekt door onze
Premie-opgave op aanvrage.
Firma H. 5CHADD,
AMSTERDAM.
Tel. Noord £426-2417—©G3I
•si V. V.
Telecpam-sdres ALJLRISJCS
TURFPRIJZEN.
Het Bureau voor Mededeelingen inga Ire de
Voedselvoorziening meldt:
In aansluiting aan de einde Maart gepubli
ceerde prijsregeling voor huisbrand voor het
tiidvak 1 April 1918—31 Maart 1919, welke
alleen de kolen betrof, is nu nog eene nadere
regeling getroffen voor turf voor huisbrand.
Van af 1 Mei zal, evenals voor kolen ook
een reductie van 1.50 per eenheid worden
gegeven voor turf, die afgeleverd wordt op
de minimum-rantsoenen (dus op de eÖ
brandstoffeneenheden voor de klassen I
VII van groep A), op de zomerrantsoenen
(dus de 5 eenheden voor de verbruikers van
groep A die geen gasaansluiting hebben),
op de extra rantsoenen voor zieken, kraam
vrouwen en pas-geborenen en op de helft
(dus drie eenheden) van de rantsoenen ten
behoeve van kamerbewoner!.
Evenals voor kolen komen er ook twee
prijzen voor turf n.l. de met 1.50 verminder
de prijs voor de hierboven genoemde nant-
so.-nen en de gewone prijs voor de aanvul
lingsrantsoenen van groep A en voor de
rantsoenen van de groepen B, C en D.
De kosten voor de verlaging met 1.50
zullen worden gedekt door de prijsstelling
van turf voor de industrie.
LEVENSMIDDELEN VOOR VERLOF
GANGERS.
De minister van landbouw in overleg met
zijne amibtgeuooten van oorlog en marine,
heeft bepaald, dat in de beschikking betreffen
de verstrekking van levensmiddelen aan mili
taire verlofgangers, zal gelezen' worden sub
la (in plaats vanvoor iederen verlofdag 250
uammmmmmÊmeKsssssssissssssmmmmmÊÊimÊÊÊKmamitÊm
dank u, mijnheer Pratensis. dat u mijn huis
de eer laat wedervaren, om uw goeden vriend
en kameraad mee te brengenTycho Brahe,
zoon van den rechtschapen en hooggeboren
man, den heer Otto Brahe van Knudstruk."
„Kijk, kijk! U kent mij dus al vooruit,
Meester Steffen?" iel Tycho Brahe en wierp
een half-verrasten, half-wantrouwenden blik
naar den kleinen man.
„Genadige jonge heer," antwoordde Mees
ter Steffen, met een nieuwe, diepe buiging,
„Ik zou Immers 't vertrouwen dat vele voor
namen mij schonken, onwaardig zijn, als ik
niet onmiddellijk ieaer kende, die over mijn
drempel trad? Vraag maar eens uw geleer
den vriend Pratensis of ik hem ooit te voren
gezien had, toen ik toch zijn naam en die
van ziin ouders kon noemen, benevens nog
verschillende antecendenten hem betreffende.
Gij zijt Johannes Prato, genaamd Pratensis,
luidde mijn aanspraak. F.n uw vader is Phi
lip Prato van Rouaan in het schoone Nor-
mandië; hij kwam hier in het land met de
gemalin van Koning Christiaan, zaliger na
gedachtenis, en uw vader is nu kanunnik in
de goede stad Aarhuis Maar, daar uw
oüders veel kinderen hebben, moet gij. mijn
jonge vriend, uw studies maken niet onder
de gunstigste omstandigeheden, terwijl gij
hebt te kampen met armoede en andere we
derwaardigheden. wat u met uw vurige,
hooghartige ntuur zoodanig tegen de borst
sluit, dat u om die reden tot Meester Steffen
zijt gekomen, die u heeft hooren roemen als
een kundig alchimist en wien u nu vragen
wilt of hij u niet het een en ander van ziin
kunst kan leerenHeb ik geen gelijk,
Meester Pratensis? Was dit niet de wijze,
waarop ik u begroette, èer u nog den mond
had open gedaan?"
Johannes Pratensis knikte Tycho Brahe
had opmerkzaam geluisterd naar de zalven
de toespraak en hij vond al een groote tegen-
gram wit brood en 1 K.G. aardappelen)a.
voor iederen verlofdag: 1 K.G. aardappelen
en een rantsoen wit brood, gelijkstaand aan
hetgeen per dag aan de burgerbevolking
wordt toegestaan.
- DE VERGOEDING VOOR DE GERE-
QUIREERDE SCHEPEN
Bij de Zondag te Rotterdam ontvangen
mail bevonden zich ook de afrekeningen der
vergoedingen voor de in Amerika gerequi-
reerde schepen Over het algemeen zijn de
reederijen zeer voldaan over de toegekende
vergoeding voor de vrachtschepen. Deze wor
den ruimschoots voldoende geacht.
Men is echter niet tevreden, over hetgeen
betaald werd voor gerequireerde passagiers
schepen, wijl de daarvoor toegekende vergoe
ding volgens eenzelfde basis werd berekend.
Adsnog zal getracht worden voor de passa
giersschepen die gerequireerd werden, hoogers
vergoedingen te bedingen. (Tel.)
HEt CONVOOI NAAR INDië.
Het Hbl. verneemt dat over een paar weken
het stoomschip Tabanan van dei Rotterdam-
schen Lloyd, dat als hulpkruiser wordt omge
werkt, naar Nieuwediep zal vertrekken om
aldaar de stukken geschut in te nemen. Hel
stoomschip komt onder bevel van den kapitein
ter zee A. F. Gooszen. Het ligt in de bedoe
ling het convooi half Juni naar Indiê te doen
vertrekken.
PAARDEN NAAR DUITSCHLAND.
In het einde der vorige week is een aan
vang gemaakt met de verzending van 2500
paarden naar Duitschland. Men zal zich her
inneren, dat in October 1917 bereids een over-
eenkomst was gesloten, betreffende de leve
ring van 5000 paarden. Tevens is toen een
creaiet regeling voor dien export in het uitzicht
gesteld. Uitgevoerd is de overeenkomst nooit
ten1 volle; zij is één van de hangende vraag
stukken, waarvoor men thans een oplossing
heeft gezocht alvorens de onderhandelingen
over de algemeen oeconomische regelingen
te beginnen.
De zaak is thans gereged en tevens ia een
crediet-overeenkomst tot stand gekomen.
Er is nog geen overeenstemming bereikt
inzake verschillende andere punten, bij de
voorloopige onderhandelingen' ter sprake ge
bracht. Dit sluit tevens in dat de besprekin
gen over de algemeene e conomische regelin
gen nog niet zijn begonnen, zegt het Hbl.
OPVARENDEN VAN DE MEEUW.
Met het stoomschip Vlissingen is uit Lon
den te Rotterdam aangekomen de her B. C.
Weltevreden, kap'tein op den motors ^er
Meeuw, die den 21 April door vijf Duu
vliegttuigen in den grond ia geschoten. Dt
Meeuw was met een lading pek van Londen
op weg naar Rotterdam. De stuurman en de
machinist bevinden zich nog tc Londen, ter
wijl de beide matrozen overgemonsterd zija
op het stoomschip Leerdam.
DE OF.ZONKEN Gil.
Het is aan het bergingsvaartuig Buffel vaa
de firma Dirkzwager te Maassluis nu ook ge.
lukt de machinekamer van de G 11 te lichten.
Deze werd hangende in de Buffel en gesleept
stelling tusschen de beleefde, goed gekozen
woorden van den man en diens hoogst eigen
aardig uiterlijk Toch schudde hij wantrou
wend het hoofd en met zelfbewuste uitdruk
king op het jeugdige, verstandige gelaat,
sprak hij tot Meester Steffen:
„Ik ben niet geheel onkundig in de astrolo
gie enevenmin ontken ik het bestaan van
wonderlijke krachten, waar geleerdheid en
scherpzinnigheid toe hoort, om ze te door
gronden Maar Lk geloof niet, Meester, dat
u zulk een kracht bezit, waardoor u al da
delijk op het eerste gezicht Iemands naam,
zijn geslacht en omstandigheden kan bepa
len
„Gelooft u dat niet?" hernam Meester
Steffen steeds op denzelfden hoffelijken toon,
ofschoon zijn kleine diepliggende oogen von
ken schoten: „Nu zal ik er u van overtuigen,
jonge Welgeboren heer? Uw geleerde vriend
Meester Pratensis zal er wel voor instaan,
dat hij mij nooit uw naam genoemd heeft;
evenmin heeft hij mij met eenig gesproken
of geschreven, woord laten weten dat gij bei
den mij vanavond bezoeken wilden. Maar
toch weet ik alles precies van u af. Het is nu
iets meer dan een jaar geleden, dat u het
huis van uw oom verlirt. den welgeboren
heer Jorgen Brahe, waar u opgevoed werd,
totdat u hier kwam, om uw studies aan de
universiteit voort te zetten. Toch zult u uw
eigen weg volgen en het zijn voornamelijk
sterrekunde en de geheime wetenschappen,
waar uw geest van vervuld is. Uw vader had
liever, dat u een beroemd krijgsman werd;
uw oom zag u graag in hooge staatsbetrek
kingen. maar zelf heeft u er slechts uw zin
nen op gezet; om sterre- en wiskundige te
wordenU zu'1 toch niet ontkennen, dat
dit de waarheid is? Ik zou u nog heel wat
meer kunnen zeggen, als u niet z.oo'n ver
bazend korte jeugd achter u hadf
„Als u de toekomst net zoo goed kent als
1 ii i'i —aMaegaga—ecBig
