DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Ds uitslag dar verkiezingen. Mill. Administratie- ti Coitrile-laitoir Se strijd In en bulten Europa. Belast zich met het Inrichten, bijhouden 4 contröleeren i administration. No. 156 Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Honderd en twintigste «laaruans: 1918 Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zou- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs bij vooruitbetaling per 3 maanden voor Alkmaar f 1.65, franco door het ge- heèle Rp f 1.90. Afzonderlpe en bewijsnummer» 5 Cents. ZATEËDA O Per regel f 0.15. By groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franeo aan de N.V. Boek- en Handelsdrukkerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Toordam C 9. 6 J IJ LI. Binnenland. ?55l£3 Telefoonnummer 3. Prijs der gewone Advertentiën Na de conclusies, welke wij uit den uit slag der verkiezing reeds hebben getrokken, moge hier nog een korte beschouwing vol gen. Het valt niet te ontkennen, dat de recht- sche en socialistische partijen ten koste van de liberale groepen aanmerkelijk versterkt uit het strijdperk zijn getreden. Het krachtigst is de partijdiscipline bij de Roomsch-Katholieken merkbaar. Hier toch zijn de voorkeurstemmen uiterst gering en heeft men,door vrijwel in alle kieskringen deft eersten candidaat der lijst aan te wijzen, te kennen gegeven, dat men allere-rs* de partij wil steunen en d° keuze der Kamerle den voor die partij slechta van secundaire beteekenis is. Wel een bewijs, dat men daar zijn manne tjes in de macht heeft en er van overtuigd is, dat vrijwel allen ten slotte den invloed der R. K. geestelijkheid zullen helpen versterken. In de Sociaal-Democratische Arbeiders- Partij treft men eveneens een zekere partij discipline aan. Zij bracht het van 15 tot 22 zetels en zou er ongetwijfeld nog meer be haald hebben, als een machtsverschuiving van de behoudende naar de vooruitstreven de elementen ook hier niet reeds merkbaar was. Zoo is het in de politieke geschiedenis steeds gegaan en zoo zal het blijven gaan. De vooruitstrevende van vroeger jaren is nu een conservatief wanneer hij zijn denkbeel den in den loop der tijden niet heeft gewij zigd. In de linksche groepen brokkelt de uiterste rechtervleugel steeds af en zien de meest vooruitstrevende elementen hun aanhangers talrijker worden. De vooruitstrevende vrijzinnigen van vroe ger zijn langzamerhand voor zoover zij niet met hun tijd meegingen, tot de conservatieve elementen gaan behooren en in de Sociaal- Democratische Arbeiders-Partij is een derge lijke evolutie evenhens duidelijk te onderken nen. Nog niet zoo lang geleden de partij die door rechtschen» en vrijzinnigen als de verza- melgroep van alle revolutionnaire elementen gekenschetst werd, ziet zij aan haar uiterste linkerzijde reeds andere groepen verrijzen, groepen van mannen en vrouwen, die de fun damenten der tegenwoordige maatschappij nog dieper willen ondergraven en wien het partijverband der S. D. A. P. reeds lang te eng is geworden. Naast de S. D. A. P. is een S. D. P. opge komen en naast de S. D. P. weer een S. P., partijen die de oude Sociaal-Democratische Arbeiders-Partij met alle middelen bestrij den, die door de S. D. A. P. altijd als onbe- teekenend zijn gekenschetst, maar wier steeds grooter wordenden invloed na deze Kamer verkiezing niet langer ontkend kan wor den. Wat zwart en rood wonnen hebben de vrijzinnigen moeten afstaan. De Oud-Liberalen kwamen van 1.0 op 4, de Unie-Liberalen van 21 op 6, de Vrijzinnig Democraten van 8 op 5 Kamerzetels. En deze verzwakking constateeerende, vraagt men zich telkens weer met verwonde ring af hoe met name de Vrijzinnig-Demo craten elk samengaan met de andere vrijzin nige groepen weigeren konden en beseft men des te beter hoe onverantwoordelijk het' was dat broeders uit het zelfde liberale huis in plaats van zich krachtig aaneen te sluiten', hun best deden elkaar zoo hatelijk mogelijk te bestrijden. Terwijl de Vrijzinnig-Democraten het land' doortrokken en overal de Unie Libera le voorstelden als de meest ongewensehte vrijzinnigen, waarop men zijn stem kon uit brengen, zullen er heel wat bij het nieuwe kiezerscorps geweest zijn, die tot de overtui ging kwamen, dat de onderling kijvende en elkaar afbreuk doende vrijzinnigen hun steun niet waard waren. En inmiddels wonnen de natuurlijke vijan den zoowel van de Unie-Liberalen als van 4e Vrijzinnig-Democraten in kracht. Zoowel de Katholieken als de Sociaal-De mocraten zagen zich talrijke nieuwe Kamer zetels toegewezen. Nu zijn er natuurlijk nog wel andere oor zaken aan te wijzen, die het geringe succes der vrijzinnigen bij deze verkiezing verkla ren, maar telkens weer blijkt de oorzaak in onderlinge verdeeldheid te schuilen. De Economische Bond, de partij waarvan meermalen beweerd is, dat zij slechts ge sticht was om den heer Treub in de Kamer te brengen en wier bestaansrecht ten stellig ste ontkend werd, heeft drie Kamerzetels ver overd en waar haar aanhangers in hoofd zaak ontevreden liberalen zijn geweest, heeft deze scheuring de vrijzinnigen weer een drietal zetels gékost Daarnaast staan de kleine partijen, dite het groepsbelang op'den voorgrond stellen, de Plattelandersbond, de Neutrale partij, de Middenstandspartij enz. Ook zij zullen heel wat stemmen op zich vereenigd hebben, die vroeger den liberalen ten goede kwamen, al zullen o. i. deze kleine partijtjes, die uitteraard slechts een beperk ten aanhang kunnen hebben, onder den1 voet geraken en verdwijnen. In tegenstelling" met veler voorspelling schijnt de scheidingslijn in de nieuwe Kamer weer tusschen rechts en links en niet tus- scben conservatieve en democratische groe pen te zullen loopen, al verschenen er reeds democraten van christelijken huize ten too- neele, die de klove tusschen rechts en links op democratisch terrein trachten te over bruggen. Bezien wij den stand der partijen, dan kan geenszins voorspeld worden, dat bij een voltallige Karna de uitslagen der stemmin gen steeds rechts of steeds links zullen zijn. Maar wanneer wij de groepen, welke wij tot de linkerzijde rekenen vergelijken met die welke ongetwijeld tot de rechterzijde behoo ren, dan zien wij links een onderlinge ver deeldheid, welke men rechts mist en in zoo verre kan niet anders geconstateerd worden, dan dat het zwaartepunt naar rechts ver plaatst is. 1 f Een rechtsch ministerie zal wel op den voorgrond moeten treden, tenzij men in de zen tijd aan een nationaal kabinet de voor keur mocht geven. Vergissen wij ons niet, dan zal de Sociaal- Democratische Arbeiders-Partij, ter bijeen-, houding har er getrouwen en ter versterking barer gelederen meer dan ooit haar invloed in de nieuwe Volksvertegenwoordiging trachten te doen gelden. De uitlating van haar leider, dat de zweep van Troelstra weer dienst zal doen, laat aan duidelijkheid niets te wenschen over. Tegenover de Sociaal-Democraten zuPen Wijnkoop c.s. hun Bolsjewiki-theorieën ver kondigen, zal de heer Ter Hall den artisten, de heer Bos den plattelanders en de heer Staalman den middenstanders een polittek fortuintjé trachten te bezorgen. Voorwaar, de handelingen der Tweede Kamer van de Staten-Generaal zullen in de komende wetgevende periode de verslagen van interessante vergaderingen kunnen wor den. De Amerikaansche onafhankelijkheidsdag is in alle rijken der geallieerden met groote geestdrift gevierd. President Wilson heeft te Mount Vernon aan het graf van den grooten Washington een rede gehouden. Hij weidde breedvoerig uit over de plaats die hij voor zijn rede had uitgekozen. De herinneringen, die ons hier omringen, zeide hij, zijn de bezielende her inneringen aan een edel streven geiweest, dat enkel een roemrijke voleindiging geweest is. Vandaar, vervolgde Wilson, moeten ook wij van dezen groenen heuvel af met begrij pende oogen in de wereld kunnen zien, die rondom ons ligt en opnieuw de doeleinden beseffen die de menschheid vrij moeten ma ken. Washington en zijn medewerkers, aldus de president, namen met volle bewustzijn het besluit, dat de menschen van alle standen vrij zouden zijn en wij nemen de gelofte van hen over. Wij gelooven dat onze deelneming aan den tegenwoordigen oorlog slechts de vrucht is van wat zij beraamd hebben. Wij zulleni niet alleen1 de vrijheden van Amerika verzekeren, maar de vrijheden van alle andere volken evenzeer. Aan den eenen kant staan de volkeren der wereld, die lijden onder overheersching en daartegenover staan de beschikkers over vele legers, de re geeringen, die slechts voor eigen zelfzuchti ge eerzucht opkomen. Zij beschikken naar goedvinden over leven en bezit zoowel van eigen volkeren als van elk volk dat onder haar macht valt. Het verleden en het heden zijn in een strijd op leven en dood gewikkeld en daartusschen worden de volkeren der we reld afgemaakt. Er kan, vervolgde de president, maar één uitslag zijn, de regeling moet finaal zijn, een elkaar halverwege tegemoet komen is on denkbaar. Eerst moet iedere eigengereide macht die de wereldvrede kan verstoren', worden vernietigd of tot feitelijke onmacht worden gebracht. De president betoogde ten slotte, dat waar de geallieerden naar streven een regeering van de wet is, gebaseerd op de toestemming van de geregeerden en gesteund door de ge organiseerde openbare meening van de menschheid. De president betoogde ten slotte, dat de lucht ter plaatse waar hij sprak, de taal, die zijn beginselen spreken, buitengewoon goed geleidt. Hier zeide hij zijn krachten in bewe ging gebracht, die het groote volk, waarte gen ze oorspronkelijk waren gericht en dat ze aanvankelijk beschouwde als een opstand tegen zijn rechtm4tig gezag, reeds sedert langen tijd erkent als een stap naar 'de be vrijding zoowel van zijn eigen volken als van die der Ver. Staten. Ik sta hier nu om met trots en met hoop en vertrouwen te spreken over de verbrei ding van dezen opstand, deze bevrijding, die ons heeft gevoerd tot op het groote'wereld- tooneel. De verblinde regeerders van Prui sen hebben krachten opgeroepen welker be staan zij zelf nauwelijks vermoedden, krachten die eens in beweging gebracht, nooit weer kunnen worden gesmoord, want zij ontsprin gen aan een bezieling en een doel, die niet kunnen sterven en van de stof der overwin ning zelf zijn gemaakt. Men ziet uit het bovenstaande, dat de pre sident weer eens duchtig van leer is getrok ken, maar ook in de andere geallieerde rij ken is de onafhankelijkheidsdag met schitte rende redevoeringen herdacht. In geheel Groot-Brittannië wapperden dc vlaggen en luidden de klokken en in alle ker ken te Londen werden gebeden uitgesproken voor het heil der Amerikaansche bondge- nooten en ten gunste van de vriendschap tusschen' de beide naties. In het Buchingham Palace heeft de koning de afvaardiging ontvangen van de intergeal- lieerde parlementaire- en handelsconferentie en in een rede op de hechte samenwerking der beide naties gewezen als middel om de overwinning te bereiken en een gelukkige toekomst na den oorlog te verzekeren. Te Westminster hield Churchill een rede voering, waarin hij verzekerde, dat hoe groot de overwinning der geallieerden ook zijn moge, het Duitsche volk zal worden be schermd door de beginselen, waarvoor de entente strijdt. Laat ons, zeide hij, heden onze kameraadschap met Amerika uitroepen. Geen compromis ten opzichte van ons hoofddoel, geen vrede voor de overwinning, geen overeenkomsten met een niet berou- wenden misdadiger. Ook in Italië zijn geestdriftige redevoe ringen gehouden. Uit Wasschington komt het bericht, dat de Ver. Staten den onafhankelijkheidsdag ge vierd hebben door tusschen zonsop- en on dergang meer schepen van stapel te doen) loopen dan Duitschland tot nu toe aan sche pen van de Ver. Staten tot zinken heeft ge bracht en meer dan de Duische duikbooten binnen een maand op de tegenwoordige schaal kunnen vernietigen. Dit geschiedde zonder dat de bouw van eeni schip opgehou den wordt, ten> einde het aantal der onaf hankelijkheidsdag te water gelaten schepen te vergrooten. Het scheepvaartbureau van het departement van handel maakt bekend, dat de productie in het met 30 Juni geëindigde onder Directie var» P. NASSETTE. I.eidseheHtrHHt 43, Amsterdam. Teletoou Gcntrnm ISO.. dienstjaar grooter is geweest dan in eenig vorig jaaar. In het geheel zijn zestienhonderd twee-enCtwintig nieuwe schepen te zamen 1.440.793 bruto-ton in het afgeloopen jaar bemand', zijnde meer dan het dubbele van hetgeen de Duitsche werven in vredestijd bouwen. De helft van de nieuwe tonnage werd in de laatste vier maanden gebouwd. Van het totaal aantal schepen zijn er 253 zeevaarders met 1.034.094 bruto-ton en 157 zeevarende houten schepen. De overige zijn schepen bestemd voor de rivieren en de bin nenvaart. In het jaar geëindigd 30 Juni 1916, toen de herleving van den; scheeps bouw begon lieten de werven duizend dertig schepen met 347,148 bruto-ton te water. President Wilson zond aan iedere scheeps werf een gelukwensch, waarin hij haar be dankte voor het op 4 Juli bereikte resultaat. In een redevoering te New-York heeft Da niels, de minister van marine naar Reu ter seint medegedeeld dat de schépen, die thans in de Vereenigde Staten van sta pel loopen, een grootere tonnenmaat verte genwoordigen, dan in den geheelen oorlog verloren gegaan is. Het aantal duikbootja gers zal elke maand toenemen. Schwab, onder wiens toezicht de scheepsbouw staat, verklaarde in een redevoering te San Fran cisco. dat de V. S. in 1917 bijna tweemaal zooveel koopvaardijschepen hebben aange bouwd als in 1916, en dat dit jaar drie millioen ton beschikbaar zullen zijn. Hoe zullen al deze geestdriftige redevoe ringen in Duitschland ontvangen1 worden? Nog altijd vertrouwt men daar op de on overwinnelijkheid van het leger, maar velen ontveinzen zich niet langer, dat met de wa penen op den1 duur toch geen bealUsing te verkrijgen zal zijn. Von Kühlmann heeft het 't eerst in het openbaar geuit en de storm, die na zijn rede voering is opgestoken zou niet zoo groot zijn als men niet had gevoeld, dat zijn woorden geen ijdele klanken waren. Op het Z.-front blijft de toestand vrijwel onveranderd. De Oostenrijkers melden, dat de bij Chiesa Nuavo binnengedrongen1 Italia nen weer teruggeworpen werden* Volgens de aanvallers hebben dezen ten Z.O. van genoemde plaats en ten N. van Cavazuccherjna echter nieuwe terreinwinst gemaakt. Tusschen Piave en Brenta waar de Italiar oen hun op 15 Juni verloren stellingen trach ten te hernemen is het gebied van den Monte Solarolo het tooneel van hardnekkigen strijd Aan het bergfiont melden de Italianen een1 succes ten N.O. van den Monte Grappa, ter wijl zij op de hoogvlake van Asiago twee tegenaanvallen op den Monte Corno (Sasso Rosso) in een bajonetgevecht hebben afge slagen1. - Ten Z. van de Somme, waar de Duit- saters het verlies van het dorp Hamel met het aangrenzende bosch toegeven blijkt den Franschen heel wat buit in handen te zijn gevallen. Buiten lawd. KORTE BERICHEN. Reuter meldt, dat de rechterzijde der Sovjets en de minimalisten werden uitgeslo ten uit het cêntraalcomité der Sovjets. De plechtige troonsbestijging van den nieuwen sultan van Turkije, Mehemed VI, heeft in tegenwoordigheid1 van de prinsen van het keizerlijke Huis eni van alle Ottomaan- sche en buitenlandsche hoogwaardigheidsbe- kleeders in het Top Kapupaleis plaats gehad Het stoffelijk overschot van deni overleden sul tan is in het mausoleum op het kerkhof van Eyoeb bijgezet. In een onderhoud' zeide de Roemeen- sche minister-president, dat hij zelf een wets ontwerp betreffende landbouwhervormingen zou voorstellen en doorzetten. Zoo noodig zou hij de Kamer ontbinden. Maxim Gorki zal, blijkens artikelen in zijn bladi Nowaja Sjisn, de Sovjetregeering tegen contra-revolutionnaire elementen steu nen1 Het Reuterbureau verneemt dat volgens een telegram van Britsche zijde uit Iskoetsk de Tsjecho-Slowaken de Bolsjewiki volkomen hebben verslagen. Zij dreven hen uit Nynioedinsk, beoosten het Baikal-meer. Da Bolsjewiki hebbeni Iskoetsk prijsgegeven. De Russische volkscommissaris vao Buitenl. Zaken heef+ opnieuw een protest ge richt tot de Britsche regeering in verband' met de aanwezigheid der Britsche strijdmacht in Moerman en daarbij gedreigd' met een gewa pend verzet, indien Groot-Britannii niet vrij willig zijn troepen terugtrekt. Het Finsche gezantschap te Kopenha gen spreekt beslist de berichten tegen over Finsche troepentransporten naar de Moer- mankust en Russisch Karolie en over het uit zetten van Engelsche onderdanen uiit Fin land. Naar Duitsche bladen over Genève ven- nemen,, meldt de Echo de Paris dat konin, Alfons van Spanje, die te Parijs vertoef., verscheidene conferenties (tezamen 36 uur) met Poincaré en Clemenceau heeft gehad over de mogelijkheid' van vredesonderhandelingen. Wekerle heeft iin de Hongaarsche Ka mer over den tegen1 de Keizer in-Kon ingin uit- gebrachten' laster zijn verontwaardiging uit gesproken'. In een proclamatie van Botha wordt gewaarschuwd' voor vijandelijke intriges. Da regeering zegt ingelicht te zijn over een be weging welke den staatsvorm in Zuid-AJrikê omver tracht te weipen. Te Berlijn hadden vertrouwelijke be sprekingen plaats over de economische toena dering tusschen Duitschland) en Oostenrijk Hongarije De politie heeft gisterochtend1 vroeg uit gebreide huiszoekingen naar wapenen ga- daan in het graafschap Galway Ierland) m. de daarom heen gelegen gebieden. Het onder zoek strekte zich uit over 'een gebied van 50 mijl rond Ballinasloe. Zij keerde met 100 ka nonnen en andere wapenen terug. Over het algemeen werd' geen tegenstand1 geboden, al hoewel eenige arrestanten zich verzetten. Volgens een bericht aan de National Ti- dende uit Stockholm heeft Lenln in een1 ge sprek met den correspondent te Moskou van het Stockholmsche socialistisch blad Folkets Dagblad; op de meest stellige wijze1 verklaard, dat het bericht van den moord op den tsaar onwaar is. Duitsche duikbooten hebben op het noor delijke oorlogstóoneel opnieuvy 15,500 ton vij andelijke scheeparuimte vernietigd. Berlingske Tidende verneemt uit Chris-, tiania dat de gezant der Bolsjewiki daar ter Iaatse, Beiitler, Maandag over Vasrdö naaf lusland1vertrok. Bij Kirkenes werd' het stoom- - schip, waarop hij zich bevond, door een En gelsehen torpedojager aangehouden. Beit Ier en drie andere Russen werden op den torpe dojager gebracht, welke hen te Petsjenga aan land zette, waar zij weiden geïnterneerd. Bottler bevond zich op weg naar Moskou om met Lenin te beraadslagen. In het Lagerhuis heeft Bonar Law, in antwoord op een vraag nopens de Llando very Castlef verklaard1, dat er slechts een me dische staf. alsmede de bemanning en' officie ren van het schip en pleegzusters aan boord waren. Het is juist, dat de duikboot rond het wrak voer, zonder hulp te verleenen. P R DE UITSLAG DER VERKIEZING. Uit de officieele cijfers heeft het verkie zingsbureau van de Ned. Dagbladpers uitge maakt, dat van de vrij-liberalen is gekozen de heer Niemeijer. Voorts is bevestigd, dat de heer Wijk van het Verbond tot democratd- seering der Weermacht gekozen1 is. NALATIGE GEMEENTEN. De minister van Landbouw heeft tot de burgemeesters de navolgende sirculaire ge richt: Bij mijne circulaire van 25 April 1918, verzocht ik aan de gemeentebesturen de plaats gehad hebbende betalingen door da bakkers, overeenkomstig mijne circulaire van 15 Februari 1917, aan deze te doen terugge ven. De opgaven, welke ter zake dezer terug gave aan het Rijksbureau voor de Distribu tie van Graan en Meel moesten worden inge zonden, zijn tot op heden in geringe getale blijk

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1918 | | pagina 1