DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Ds uitslag dar verkiezingen.
Mill. Administratie- ti Coitrile-laitoir
Se strijd In en bulten Europa.
Belast zich met het Inrichten, bijhouden 4 contröleeren i administration.
No. 156 Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Honderd en twintigste «laaruans:
1918
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zou- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs bij vooruitbetaling
per 3 maanden voor Alkmaar f 1.65, franco door het ge-
heèle Rp f 1.90.
Afzonderlpe en bewijsnummer» 5 Cents.
ZATEËDA O
Per regel f 0.15. By groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franeo aan de N.V. Boek- en Handelsdrukkerij
v h. HERMs. COSTER ZOON, Toordam C 9.
6 J IJ LI.
Binnenland.
?55l£3
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Na de conclusies, welke wij uit den uit
slag der verkiezing reeds hebben getrokken,
moge hier nog een korte beschouwing vol
gen.
Het valt niet te ontkennen, dat de recht-
sche en socialistische partijen ten koste van
de liberale groepen aanmerkelijk versterkt uit
het strijdperk zijn getreden.
Het krachtigst is de partijdiscipline bij de
Roomsch-Katholieken merkbaar. Hier toch
zijn de voorkeurstemmen uiterst gering en
heeft men,door vrijwel in alle kieskringen
deft eersten candidaat der lijst aan te wijzen,
te kennen gegeven, dat men allere-rs* de
partij wil steunen en d° keuze der Kamerle
den voor die partij slechta van secundaire
beteekenis is.
Wel een bewijs, dat men daar zijn manne
tjes in de macht heeft en er van overtuigd is,
dat vrijwel allen ten slotte den invloed der
R. K. geestelijkheid zullen helpen versterken.
In de Sociaal-Democratische Arbeiders-
Partij treft men eveneens een zekere partij
discipline aan. Zij bracht het van 15 tot 22
zetels en zou er ongetwijfeld nog meer be
haald hebben, als een machtsverschuiving
van de behoudende naar de vooruitstreven
de elementen ook hier niet reeds merkbaar
was.
Zoo is het in de politieke geschiedenis
steeds gegaan en zoo zal het blijven gaan.
De vooruitstrevende van vroeger jaren is nu
een conservatief wanneer hij zijn denkbeel
den in den loop der tijden niet heeft gewij
zigd.
In de linksche groepen brokkelt de uiterste
rechtervleugel steeds af en zien de meest
vooruitstrevende elementen hun aanhangers
talrijker worden.
De vooruitstrevende vrijzinnigen van vroe
ger zijn langzamerhand voor zoover zij niet
met hun tijd meegingen, tot de conservatieve
elementen gaan behooren en in de Sociaal-
Democratische Arbeiders-Partij is een derge
lijke evolutie evenhens duidelijk te onderken
nen.
Nog niet zoo lang geleden de partij die
door rechtschen» en vrijzinnigen als de verza-
melgroep van alle revolutionnaire elementen
gekenschetst werd, ziet zij aan haar uiterste
linkerzijde reeds andere groepen verrijzen,
groepen van mannen en vrouwen, die de fun
damenten der tegenwoordige maatschappij
nog dieper willen ondergraven en wien het
partijverband der S. D. A. P. reeds lang te
eng is geworden.
Naast de S. D. A. P. is een S. D. P. opge
komen en naast de S. D. P. weer een S. P.,
partijen die de oude Sociaal-Democratische
Arbeiders-Partij met alle middelen bestrij
den, die door de S. D. A. P. altijd als onbe-
teekenend zijn gekenschetst, maar wier steeds
grooter wordenden invloed na deze Kamer
verkiezing niet langer ontkend kan wor
den.
Wat zwart en rood wonnen hebben de
vrijzinnigen moeten afstaan.
De Oud-Liberalen kwamen van 1.0 op 4,
de Unie-Liberalen van 21 op 6, de Vrijzinnig
Democraten van 8 op 5 Kamerzetels.
En deze verzwakking constateeerende,
vraagt men zich telkens weer met verwonde
ring af hoe met name de Vrijzinnig-Demo
craten elk samengaan met de andere vrijzin
nige groepen weigeren konden en beseft men
des te beter hoe onverantwoordelijk het' was
dat broeders uit het zelfde liberale huis in
plaats van zich krachtig aaneen te sluiten',
hun best deden elkaar zoo hatelijk mogelijk
te bestrijden.
Terwijl de Vrijzinnig-Democraten het
land' doortrokken en overal de Unie Libera
le voorstelden als de meest ongewensehte
vrijzinnigen, waarop men zijn stem kon uit
brengen, zullen er heel wat bij het nieuwe
kiezerscorps geweest zijn, die tot de overtui
ging kwamen, dat de onderling kijvende en
elkaar afbreuk doende vrijzinnigen hun steun
niet waard waren.
En inmiddels wonnen de natuurlijke vijan
den zoowel van de Unie-Liberalen als van
4e Vrijzinnig-Democraten in kracht.
Zoowel de Katholieken als de Sociaal-De
mocraten zagen zich talrijke nieuwe Kamer
zetels toegewezen.
Nu zijn er natuurlijk nog wel andere oor
zaken aan te wijzen, die het geringe succes
der vrijzinnigen bij deze verkiezing verkla
ren, maar telkens weer blijkt de oorzaak in
onderlinge verdeeldheid te schuilen.
De Economische Bond, de partij waarvan
meermalen beweerd is, dat zij slechts ge
sticht was om den heer Treub in de Kamer
te brengen en wier bestaansrecht ten stellig
ste ontkend werd, heeft drie Kamerzetels ver
overd en waar haar aanhangers in hoofd
zaak ontevreden liberalen zijn geweest, heeft
deze scheuring de vrijzinnigen weer een
drietal zetels gékost
Daarnaast staan de kleine partijen, dite het
groepsbelang op'den voorgrond stellen, de
Plattelandersbond, de Neutrale partij, de
Middenstandspartij enz.
Ook zij zullen heel wat stemmen op zich
vereenigd hebben, die vroeger den liberalen
ten goede kwamen, al zullen o. i. deze kleine
partijtjes, die uitteraard slechts een beperk
ten aanhang kunnen hebben, onder den1 voet
geraken en verdwijnen.
In tegenstelling" met veler voorspelling
schijnt de scheidingslijn in de nieuwe Kamer
weer tusschen rechts en links en niet tus-
scben conservatieve en democratische groe
pen te zullen loopen, al verschenen er reeds
democraten van christelijken huize ten too-
neele, die de klove tusschen rechts en links
op democratisch terrein trachten te over
bruggen.
Bezien wij den stand der partijen, dan
kan geenszins voorspeld worden, dat bij een
voltallige Karna de uitslagen der stemmin
gen steeds rechts of steeds links zullen zijn.
Maar wanneer wij de groepen, welke wij
tot de linkerzijde rekenen vergelijken met die
welke ongetwijeld tot de rechterzijde behoo
ren, dan zien wij links een onderlinge ver
deeldheid, welke men rechts mist en in zoo
verre kan niet anders geconstateerd worden,
dan dat het zwaartepunt naar rechts ver
plaatst is. 1 f
Een rechtsch ministerie zal wel op den
voorgrond moeten treden, tenzij men in de
zen tijd aan een nationaal kabinet de voor
keur mocht geven.
Vergissen wij ons niet, dan zal de Sociaal-
Democratische Arbeiders-Partij, ter bijeen-,
houding har er getrouwen en ter versterking
barer gelederen meer dan ooit haar invloed
in de nieuwe Volksvertegenwoordiging
trachten te doen gelden.
De uitlating van haar leider, dat de zweep
van Troelstra weer dienst zal doen, laat aan
duidelijkheid niets te wenschen over.
Tegenover de Sociaal-Democraten zuPen
Wijnkoop c.s. hun Bolsjewiki-theorieën ver
kondigen, zal de heer Ter Hall den artisten,
de heer Bos den plattelanders en de heer
Staalman den middenstanders een polittek
fortuintjé trachten te bezorgen.
Voorwaar, de handelingen der Tweede
Kamer van de Staten-Generaal zullen in de
komende wetgevende periode de verslagen
van interessante vergaderingen kunnen wor
den.
De Amerikaansche onafhankelijkheidsdag
is in alle rijken der geallieerden met groote
geestdrift gevierd.
President Wilson heeft te Mount Vernon
aan het graf van den grooten Washington
een rede gehouden. Hij weidde breedvoerig
uit over de plaats die hij voor zijn rede had
uitgekozen. De herinneringen, die ons hier
omringen, zeide hij, zijn de bezielende her
inneringen aan een edel streven geiweest, dat
enkel een roemrijke voleindiging geweest is.
Vandaar, vervolgde Wilson, moeten ook
wij van dezen groenen heuvel af met begrij
pende oogen in de wereld kunnen zien, die
rondom ons ligt en opnieuw de doeleinden
beseffen die de menschheid vrij moeten ma
ken.
Washington en zijn medewerkers, aldus de
president, namen met volle bewustzijn het
besluit, dat de menschen van alle standen
vrij zouden zijn en wij nemen de gelofte van
hen over. Wij gelooven dat onze deelneming
aan den tegenwoordigen oorlog slechts de
vrucht is van wat zij beraamd hebben.
Wij zulleni niet alleen1 de vrijheden van
Amerika verzekeren, maar de vrijheden van
alle andere volken evenzeer. Aan den eenen
kant staan de volkeren der wereld, die lijden
onder overheersching en daartegenover
staan de beschikkers over vele legers, de re
geeringen, die slechts voor eigen zelfzuchti
ge eerzucht opkomen. Zij beschikken naar
goedvinden over leven en bezit zoowel van
eigen volkeren als van elk volk dat onder
haar macht valt. Het verleden en het heden
zijn in een strijd op leven en dood gewikkeld
en daartusschen worden de volkeren der we
reld afgemaakt.
Er kan, vervolgde de president, maar één
uitslag zijn, de regeling moet finaal zijn, een
elkaar halverwege tegemoet komen is on
denkbaar. Eerst moet iedere eigengereide
macht die de wereldvrede kan verstoren',
worden vernietigd of tot feitelijke onmacht
worden gebracht.
De president betoogde ten slotte, dat waar
de geallieerden naar streven een regeering
van de wet is, gebaseerd op de toestemming
van de geregeerden en gesteund door de ge
organiseerde openbare meening van de
menschheid.
De president betoogde ten slotte, dat de
lucht ter plaatse waar hij sprak, de taal, die
zijn beginselen spreken, buitengewoon goed
geleidt. Hier zeide hij zijn krachten in bewe
ging gebracht, die het groote volk, waarte
gen ze oorspronkelijk waren gericht en dat
ze aanvankelijk beschouwde als een opstand
tegen zijn rechtm4tig gezag, reeds sedert
langen tijd erkent als een stap naar 'de be
vrijding zoowel van zijn eigen volken als
van die der Ver. Staten.
Ik sta hier nu om met trots en met hoop
en vertrouwen te spreken over de verbrei
ding van dezen opstand, deze bevrijding, die
ons heeft gevoerd tot op het groote'wereld-
tooneel. De verblinde regeerders van Prui
sen hebben krachten opgeroepen welker be
staan zij zelf nauwelijks vermoedden, krachten
die eens in beweging gebracht, nooit weer
kunnen worden gesmoord, want zij ontsprin
gen aan een bezieling en een doel, die niet
kunnen sterven en van de stof der overwin
ning zelf zijn gemaakt.
Men ziet uit het bovenstaande, dat de pre
sident weer eens duchtig van leer is getrok
ken, maar ook in de andere geallieerde rij
ken is de onafhankelijkheidsdag met schitte
rende redevoeringen herdacht.
In geheel Groot-Brittannië wapperden dc
vlaggen en luidden de klokken en in alle ker
ken te Londen werden gebeden uitgesproken
voor het heil der Amerikaansche bondge-
nooten en ten gunste van de vriendschap
tusschen' de beide naties.
In het Buchingham Palace heeft de koning
de afvaardiging ontvangen van de intergeal-
lieerde parlementaire- en handelsconferentie
en in een rede op de hechte samenwerking
der beide naties gewezen als middel om de
overwinning te bereiken en een gelukkige
toekomst na den oorlog te verzekeren.
Te Westminster hield Churchill een rede
voering, waarin hij verzekerde, dat hoe groot
de overwinning der geallieerden ook zijn
moge, het Duitsche volk zal worden be
schermd door de beginselen, waarvoor de
entente strijdt. Laat ons, zeide hij, heden
onze kameraadschap met Amerika uitroepen.
Geen compromis ten opzichte van ons
hoofddoel, geen vrede voor de overwinning,
geen overeenkomsten met een niet berou-
wenden misdadiger.
Ook in Italië zijn geestdriftige redevoe
ringen gehouden.
Uit Wasschington komt het bericht, dat
de Ver. Staten den onafhankelijkheidsdag ge
vierd hebben door tusschen zonsop- en on
dergang meer schepen van stapel te doen)
loopen dan Duitschland tot nu toe aan sche
pen van de Ver. Staten tot zinken heeft ge
bracht en meer dan de Duische duikbooten
binnen een maand op de tegenwoordige
schaal kunnen vernietigen. Dit geschiedde
zonder dat de bouw van eeni schip opgehou
den wordt, ten> einde het aantal der onaf
hankelijkheidsdag te water gelaten schepen
te vergrooten. Het scheepvaartbureau van het
departement van handel maakt bekend, dat
de productie in het met 30 Juni geëindigde
onder Directie var» P. NASSETTE.
I.eidseheHtrHHt 43, Amsterdam. Teletoou Gcntrnm ISO..
dienstjaar grooter is geweest dan in eenig
vorig jaaar. In het geheel zijn zestienhonderd
twee-enCtwintig nieuwe schepen te zamen
1.440.793 bruto-ton in het afgeloopen jaar
bemand', zijnde meer dan het dubbele van
hetgeen de Duitsche werven in vredestijd
bouwen. De helft van de nieuwe tonnage
werd in de laatste vier maanden gebouwd.
Van het totaal aantal schepen zijn er 253
zeevaarders met 1.034.094 bruto-ton en 157
zeevarende houten schepen. De overige zijn
schepen bestemd voor de rivieren en de bin
nenvaart. In het jaar geëindigd 30 Juni
1916, toen de herleving van den; scheeps
bouw begon lieten de werven duizend dertig
schepen met 347,148 bruto-ton te water.
President Wilson zond aan iedere scheeps
werf een gelukwensch, waarin hij haar be
dankte voor het op 4 Juli bereikte resultaat.
In een redevoering te New-York heeft Da
niels, de minister van marine naar Reu
ter seint medegedeeld dat de schépen,
die thans in de Vereenigde Staten van sta
pel loopen, een grootere tonnenmaat verte
genwoordigen, dan in den geheelen oorlog
verloren gegaan is. Het aantal duikbootja
gers zal elke maand toenemen. Schwab,
onder wiens toezicht de scheepsbouw staat,
verklaarde in een redevoering te San Fran
cisco. dat de V. S. in 1917 bijna tweemaal
zooveel koopvaardijschepen hebben aange
bouwd als in 1916, en dat dit jaar drie
millioen ton beschikbaar zullen zijn.
Hoe zullen al deze geestdriftige redevoe
ringen in Duitschland ontvangen1 worden?
Nog altijd vertrouwt men daar op de on
overwinnelijkheid van het leger, maar velen
ontveinzen zich niet langer, dat met de wa
penen op den1 duur toch geen bealUsing te
verkrijgen zal zijn.
Von Kühlmann heeft het 't eerst in het
openbaar geuit en de storm, die na zijn rede
voering is opgestoken zou niet zoo groot
zijn als men niet had gevoeld, dat zijn
woorden geen ijdele klanken waren.
Op het Z.-front blijft de toestand vrijwel
onveranderd. De Oostenrijkers melden, dat
de bij Chiesa Nuavo binnengedrongen1 Italia
nen weer teruggeworpen werden*
Volgens de aanvallers hebben dezen ten
Z.O. van genoemde plaats en ten N. van
Cavazuccherjna echter nieuwe terreinwinst
gemaakt.
Tusschen Piave en Brenta waar de Italiar
oen hun op 15 Juni verloren stellingen trach
ten te hernemen is het gebied van den Monte
Solarolo het tooneel van hardnekkigen strijd
Aan het bergfiont melden de Italianen een1
succes ten N.O. van den Monte Grappa, ter
wijl zij op de hoogvlake van Asiago twee
tegenaanvallen op den Monte Corno (Sasso
Rosso) in een bajonetgevecht hebben afge
slagen1. -
Ten Z. van de Somme, waar de Duit-
saters het verlies van het dorp Hamel met
het aangrenzende bosch toegeven blijkt den
Franschen heel wat buit in handen te zijn
gevallen.
Buiten lawd.
KORTE BERICHEN.
Reuter meldt, dat de rechterzijde der
Sovjets en de minimalisten werden uitgeslo
ten uit het cêntraalcomité der Sovjets.
De plechtige troonsbestijging van den
nieuwen sultan van Turkije, Mehemed VI,
heeft in tegenwoordigheid1 van de prinsen van
het keizerlijke Huis eni van alle Ottomaan-
sche en buitenlandsche hoogwaardigheidsbe-
kleeders in het Top Kapupaleis plaats gehad
Het stoffelijk overschot van deni overleden sul
tan is in het mausoleum op het kerkhof van
Eyoeb bijgezet.
In een onderhoud' zeide de Roemeen-
sche minister-president, dat hij zelf een wets
ontwerp betreffende landbouwhervormingen
zou voorstellen en doorzetten. Zoo noodig
zou hij de Kamer ontbinden.
Maxim Gorki zal, blijkens artikelen in
zijn bladi Nowaja Sjisn, de Sovjetregeering
tegen contra-revolutionnaire elementen steu
nen1
Het Reuterbureau verneemt dat
volgens een telegram van Britsche zijde uit
Iskoetsk de Tsjecho-Slowaken de Bolsjewiki
volkomen hebben verslagen. Zij dreven hen uit
Nynioedinsk, beoosten het Baikal-meer. Da
Bolsjewiki hebbeni Iskoetsk prijsgegeven.
De Russische volkscommissaris vao
Buitenl. Zaken heef+ opnieuw een protest ge
richt tot de Britsche regeering in verband' met
de aanwezigheid der Britsche strijdmacht in
Moerman en daarbij gedreigd' met een gewa
pend verzet, indien Groot-Britannii niet vrij
willig zijn troepen terugtrekt.
Het Finsche gezantschap te Kopenha
gen spreekt beslist de berichten tegen over
Finsche troepentransporten naar de Moer-
mankust en Russisch Karolie en over het uit
zetten van Engelsche onderdanen uiit Fin
land.
Naar Duitsche bladen over Genève ven-
nemen,, meldt de Echo de Paris dat konin,
Alfons van Spanje, die te Parijs vertoef.,
verscheidene conferenties (tezamen 36 uur)
met Poincaré en Clemenceau heeft gehad over
de mogelijkheid' van vredesonderhandelingen.
Wekerle heeft iin de Hongaarsche Ka
mer over den tegen1 de Keizer in-Kon ingin uit-
gebrachten' laster zijn verontwaardiging uit
gesproken'.
In een proclamatie van Botha wordt
gewaarschuwd' voor vijandelijke intriges. Da
regeering zegt ingelicht te zijn over een be
weging welke den staatsvorm in Zuid-AJrikê
omver tracht te weipen.
Te Berlijn hadden vertrouwelijke be
sprekingen plaats over de economische toena
dering tusschen Duitschland) en Oostenrijk
Hongarije
De politie heeft gisterochtend1 vroeg uit
gebreide huiszoekingen naar wapenen ga-
daan in het graafschap Galway Ierland) m.
de daarom heen gelegen gebieden. Het onder
zoek strekte zich uit over 'een gebied van 50
mijl rond Ballinasloe. Zij keerde met 100 ka
nonnen en andere wapenen terug. Over het
algemeen werd' geen tegenstand1 geboden, al
hoewel eenige arrestanten zich verzetten.
Volgens een bericht aan de National Ti-
dende uit Stockholm heeft Lenln in een1 ge
sprek met den correspondent te Moskou van
het Stockholmsche socialistisch blad Folkets
Dagblad; op de meest stellige wijze1 verklaard,
dat het bericht van den moord op den tsaar
onwaar is.
Duitsche duikbooten hebben op het noor
delijke oorlogstóoneel opnieuvy 15,500 ton vij
andelijke scheeparuimte vernietigd.
Berlingske Tidende verneemt uit Chris-,
tiania dat de gezant der Bolsjewiki daar ter
Iaatse, Beiitler, Maandag over Vasrdö naaf
lusland1vertrok. Bij Kirkenes werd' het stoom- -
schip, waarop hij zich bevond, door een En
gelsehen torpedojager aangehouden. Beit Ier
en drie andere Russen werden op den torpe
dojager gebracht, welke hen te Petsjenga aan
land zette, waar zij weiden geïnterneerd.
Bottler bevond zich op weg naar Moskou om
met Lenin te beraadslagen.
In het Lagerhuis heeft Bonar Law, in
antwoord op een vraag nopens de Llando
very Castlef verklaard1, dat er slechts een me
dische staf. alsmede de bemanning en' officie
ren van het schip en pleegzusters aan boord
waren. Het is juist, dat de duikboot rond
het wrak voer, zonder hulp te verleenen.
P
R
DE UITSLAG DER VERKIEZING.
Uit de officieele cijfers heeft het verkie
zingsbureau van de Ned. Dagbladpers uitge
maakt, dat van de vrij-liberalen is gekozen
de heer Niemeijer. Voorts is bevestigd, dat
de heer Wijk van het Verbond tot democratd-
seering der Weermacht gekozen1 is.
NALATIGE GEMEENTEN.
De minister van Landbouw heeft tot de
burgemeesters de navolgende sirculaire ge
richt:
Bij mijne circulaire van 25 April 1918,
verzocht ik aan de gemeentebesturen de
plaats gehad hebbende betalingen door da
bakkers, overeenkomstig mijne circulaire van
15 Februari 1917, aan deze te doen terugge
ven.
De opgaven, welke ter zake dezer terug
gave aan het Rijksbureau voor de Distribu
tie van Graan en Meel moesten worden inge
zonden, zijn tot op heden in geringe getale
blijk