listrM no Lerensaiidgien.
De Brandstoffen Commissie
Centrale Keuken.
Uitreiking meikkaarten voor kiederee baoedsB
des Mld ?ai 3 Jaar.
nem«nsr<i nieuws.
SWJSLIJST.
Verküörsmaatregêleno
Yalftgrraismeij va» fendtm
Pr«¥l«fla»l XieHWs
itadsBi«nw».
17 tot en nfet
worden greteH
Gedurende 4c week van.
Juli 1018 zal verkrijgbaar
óp:
Bo» Ne. dei peu (vrarfrttnyKMrf '4l gföffl
peuhtufl<«:n,
Boa No. der garttam «in grajw pf<.
bon No- .1 fier aardsappeikaart f K.Q,
aardappc'en.
Bon No. 2 der kaaskaart 150 gram kaas.
MELK.
Gedurende de week van 21 tof en. met 27
Juli 1918 is geldig voor goed-koope melk
Bon No. 25 tot en met 28 en Bon No. 1
tot en met 3 der melkkaart.
De nog loopende melkboekjes voor aieken
en zwakken dja eveneens oog geldig.
De Directeur
van het Distributiebedrijf,
D. SCHENK.
De DIREGf EUR van het DISTRIBUTIE-
BEDRIJF van ALKMAAR deelt aan be
langhebbenden mede, diat de meikkaarten
voor kinderen beneden den leeftijd van 3 jaar
aa. Woensdag des namiddags van 25 uur
aan de onderstaande scholen in ontvangst
kunnen1 worden genomen en wel
1—3000 aan de Nieuwesloot, hoofd der
sch ol de heer J. Zwarteveen.
3001—6000 en daarboven aan de Nieu-
wesloot, hoofd der school de heer J. Wijn.
De Directeur voornoemd,
D. SCHENK.
TE ALKMAAR,
stolt op <te bel da base N». 8 der blsuwe
Mlnlasairantsoeakaipt beaahlkbaar (e esnwa
s M.L ClMHookea, des 1 H. L. op iaden
boa.
Op d« balda boa* No. 8 dor blaswe
MiniatMa-raatsoenkaari is beschikbaar ge
steld te («min 1 M.I.. istlirarlsi, dis
op iedere bon i M.L. Aathraolet.
Op de bens Ne. 1 en 8 der lichtgroene
voorloeplge rsntsoenkaarten is besohikbaar
gesteld i
op iedere ben 10 K.O. brninkoel-brike ten
ot ep Iedere bon I M.L, gaacokes, naar keaae.
Kaïlnuraprtseit
in een of n»»*er van die-friet eene
bijeenkomst houden van allen, die voor hun
bedrijf g« WljvHrn Vboevea. *aa' Grens
Inspecteirs en controleurs van hei Rijk!4
Bureau, irertnoedelijk de Rijks
dttnstaods- Adviceuf ru'len Musmb -fijn,
de nieuwe Wfl w'jre tpe tr lichten
Rijk"-
Qaseokes
Antbraelet
Bruinkoolbriketten
f 1.65
f 1.55
f 2.4»
f 2.2»
f 2.80
f 2.05
thuisbezorgd
afgehaald
thuisbezorgd
afgehaald
tkufsbecorgd
a afgehaald
Bestellingen te doen aan den Vereenig-
den Brandstoffeahandel Koningstraat 6.
De bone worden afgegeven bij het
thnisbesorgen of bif het afhalen.
J. H. «JACOBSE.
Dir. Adna.
WOENSDAG 24 Juli 191S: Aardappelen
met Raapstelen.
DONuERDAO 25 Juli: Aardappelen met
Sla.
VRIJDAG 26 Jiuil: Aardappelen1 met
Wortelen.
ZATERDAG 27 Jul': Aardappelen met
Andijvie.
MAANDAG 28 Juli: Bruineboonensoep.
DINSDAG' 30 Juli* Aardappelen met
Wortelen.
Voor bruineboonensoep in tc leveren de
peulvruchten bon.
Aankondiging.
Ingevolge besluit van Burgemeester en
Wethouders zal, met intrekking van het be
sluit van 5 Februari 1.1., van afMAANDAG
22 JULI 1918, de prijs van het eten, te le- f
veren door de Gemeentelijke Centrale Keuken
voor hen die lo, de H. O zijn aangeslagen
naar een inkomen van TWEE DUIZEND
GULDEN EN HOOOER, 25 CENT PER
PORTIE BEDRAGEN.
Alle bepalingen, welke destijds bij de prijs-
verhooging tot 20 cent zijn gepubliceerd, zul
len ook bij deze prijsverhoogiag gehande
haafd worden.
De Administrateur,
A. OSKAM.
gel
bel
In verband met den eventueekn- grooteu toe
loop van bet publiek bij het concours-hippie
que op morgen, deelt de Commissaris van
Politie mede:
dat bij d u «n* mg het verkeer in de
Nieuwpoortslaan alleen zal plaats hebben in
de richting naar Heiloo;
dat het rntuigverkoer zal worden stop jge-
zet in de Nieuwpoortslaan met uitzondermg
alleen voor de deelnemers;
dat stationneerende rijtuigen bij het uit
gaan queue zullen maken bij de vier Staten
dat hi
geschieden in de
richting naar de stad.
et verkeer bij het uitgaan alleen
.euwpoortslaan iu de
za
De Commissaris van Politie,
VAN GRIETHUIJSEN.
geschreven, die niet reeds in het bezit is van
een pas. Velen van hen, die de vorige maal
achter moesten blijven omdat- hun pas nog
niet afgekomen was, hebben deze thans nog
niet ontvangen.
GELEIDEBIJETTEN VOOR MANUFAC
TUREN.
Thans kan niet zekerheid1 worden- medege
deeld, dat het Rijks-Bureau voor Manufactu
ren zijn arbeid, o.a. wat aangaat het verstrek
ken van geleldebiljctten, zal deoentraliseeren.
liet Riiks-Bureau heeft zich daartoe de me
dewerking verfzekerd van de advies-Bureaux
voor den Middenstand.
Het Bestuur van het Centraal Bureau van
Advies te Alkmaar stelt jrirh voor binnenkort
DE DIAMANTINDUSTRIE.
Naaf gemeld wordt, overweegt het gemeen
tebestuur van Amsterdam, niet ingang van 1
Augustus as. dc overeenkomst met den A. N.
D. B. betreffende den sieun aan werkiooze
diamantbewerkers te doen eindigen, met liet
oog op den guastigm toestand in de dia
mantindustrie.
DE SPAANSCHE ZIEKTE.
Te Gormchecn hebben zich enkele gevallen
van Spaansche ziekte voorgedaan bij volwas
sen en en bij kinderen.
Te Meerveldhoven N.-B.) zjjn zeven
gevallen voorgekomen, te Bredla zjjn reeds
honderd-en militairen, aangetast.
Te Sneek zijn enkele militairen aangetast.
De patiënten zijn in een ziekenhuis opgeno
men.
Bij het gistermiddag te Z venaar ons land;
binnengekomen transport Duitsche kinderen
bevond' de grensarts een kind, vermoedelijk
aan^ Spaansche griep lijdende. De patiënt "Jb
in het ziekenhuis opgenomen.
Tc Becad deden zich tot nu toe 3 gevallen
van Spaansche ziekte voor.
Jn net garnizoen Haarlem kwamen giste
ren 40 gevallen voor. Dc ziekle draagt een
goedaardig karakter.
Te Hoek van Holland» waren 120 gevallen,
hoofdzakelijk onder de militairen. De loods
der H-olland-Amerika-lijn te tot hospitaal in
gericht.
Gestadig hrei-dt de ziekte te Maastricht
zich uit, vooral onder de mijnwerkers en de
militairen.
Onder militairen aan boord1 van het loge-
mentschip, liggende in de groote ot^de sluis
te IJmuiden zijn een aan-taf gevallen gecon-
Htateerd Ook aan boord van een naar Eten
Helder vertrokken torpedoboot waren ver
schijnselen- van de ziekte waargenomen.
Ook onder de werklieden van de artillerie
inrichtingen aan de Hembrug zijn eenige ge
vallen voorgekomen.
Te Wonnerveer zijn vier gevallen gecon
stateerd.
Te Hengelo doen zich de eerste gevallen
van de ziekte voor.
HET UITVAREN DER STOOM-
TREILERS.
Het bestuur der Vereeniging van Reedera
van Visschmvaartulgen te IJmuiden heeft
aan de leden medegedeeld, dat uit een ge
houden bespreking is gebleken, d** rogeland
thans heeft toegestaan, dat, wanneer geen
export van visdn wordt toegelaten, de Ne-
derlandscJie zeevisschers vloot ongemoles-
teerd hot bedrijf kan uitoefenen In het vrije
bied ter voorziening in de binncnlandsche
fioefte aan zeevisch.
In verband daarmede heeft het bestuur
zich tot de Nederlandsche Uitvoer-Maat-
scliappij en tot de departementen van Land
bouw- en Buiienlandsche Zaken gewend, om
vrijheid te verkrijgen tot uitvaren der stoora-
treil«8.
Daar de sleepboot-treilers nog steeds on-
gemolesleerd blijven visschen en er groote
behoefte bestaat aan visch voor binnen-
landsch verbruik, meent het de meeste kans
tehebben, de vloot in de vaart te krijgen,
door uitsluitend voor binnenlaadsch ver
bruik te visschen.
'kregen accbord te zullen gaan. met een
regeling, waarbij export is uitgesloten, mag
niet uit het oog verloren worden.
Daarom blijft de aandacht van het bestuur
steeds gevestigd op het sinds medio Novemr
her 1917 voorgestelde doel, zijnde een be
paald aantal schepen van- uit Engeland te la
ten visschen. een vaste export naar Duitsch-
land, in overeenstemming daarmede, en de
verdere vloot vrij voor binnenlandsch ge
bruik.
NED. LANDITJISHOUDKUNDIG
CONGRES.
Gisteren, besloot het congres het volgende
jaar bijeen te komen te Breda.
De heer S L. Louwes, lijklao-dbouwleeraar
te Hengelo, leidde het vraagtpunt in: In wel
ke richting dient het instituut der keuring vau
gewassen- te velde zich te ontwikkelen
De inleider begon dc aandacht te vestigen
o-p het doel dezer keuringen.
Vroeger bestond er geen controle op de
zaaizaden.
De instelling van het rijksproefstation voor
zaad-controle heeft groote verbetering ge
bracht d-oor de landbouwers te wennen aan de
groote waarde van de bepaling der kiem-
kracht, en door de zuiverheid, vooral der fij
nere handelszaaiza-den, veel té verbeteren.
Toen zei deze controle weinig of niets om
trent de zeer moeilijk of in 't geheel niet aan
het zaad- te constatoeren eigenschappen, als
afkomst, echtheid van variëteit, grondsoort,
waarop verbouwd, afwezigheid van afwijkin
gen en ziekten enz
Omtrent deze eigenschappen geeft de keu
ring te velde inzicht. Na uiteenzetting van de
daarvoor gestelde eischen kon spreker niet
meegaan met de keuringswijze, zooals deze in
de 11 provinciale organisaties (een 12e is in
voorbereiding) geschiedt.
Er is te weinig éénheid in de keuring in de
verschillende provincies.
De centrale organisatie moet: le algemee-
ne regels vaststellen betreffende de eischen,
waaraan de gewassen- moeten voldoen-, en
waarop bij keuring zal- worden gelet.
2e. Controle op de uitvoering der keurin
gen (Dit laatste zou desnoods ook kunnen
eschieden door het rijk onder medewerking
r organisaties).
Ten slotte zegt spreker, dat de 11 of 12
provinciale verkoopfmreaux zich vereenigen
moeten tot één interprovinciaal bureau.
Langzamerhand zullen de handels-werk
zaamheden van de provinciale bureaux meer
op het interprovinciaal bureau kunnen over
gaan, als blijkt, dat de afzet is gewaarborgd
De heer Louwes verdedigde zijn aangege
ven- stellingen tegenover een viertal hoeren
en lichtte zijn meening nader tor
Daarna leidde prol dr. H. Blink het vol
gende vraagpunt in:
„Is dc oprichting var een Handelskamer
voor den Landbouw air. instelling' van E.a»oo-
IStedfe c\ Handel*-
advtesburea# in <te tegenwoordige» tijd <?cm
noodwendige DbwR- voor den Nederland-
schen Lanohouw
He protestor Vwam tol dc conclusie, dat
hei wtasdielijk dofte Nederland ten bu
reau wordt ongttich-t, dat «llt coodfse
jjcvena bijeenbrengt, waar i-der ten spoed;•*-
sie er over kan beschikken; ten hure?», dat
de teilen, ordent naar huu ucod - ïkeliil ven-
band, ten einde daaruit den vermoeaelijken
loop der toestanden met eenigen grond van
zekerheid te kunnen- beoordeeïen. Dit econo
misch bureau moet eensdeels een studiebu
reau zijn maar anderdeels moet het zich bij
-de praktijk aansluiten en moet dienen om in
lichtingen te geven aan handel en landbouw
nijverheid.
Het moet niet alleen het buitenland tot stu
dieobject hebben1, het moet ook het oog vesti
gen op de binneulamdsche land bouwt opstan
den, op de verbreiding der productie en. con
sumptie in ons land, op markten en marktwe
zen, op prijsnoteerngeni op statistiek. Op die
wijze zal de Handelakamer de beste inlich+'n-
geni kunnen geven.
GEZONKEN.
Het stoomschip Oosterdijk, van de Hol
land—Amerika Lijn, groot 8251 ton, een van
de door Amerika in beslag genomen schepen,
is thans midden in den Oceaan na een aan-
varing gezonken
DE STRIJD J> FRANKRIJK.
BERLIJN, 20 Juli. Ten Z. O. van Ma-
Huil werden nieuwe plaatselijke aanvallen
van den vijand afgeslagen. Gedurende den
nacht namen wij onze zuidelijk van de
Marae staande troepen, zonder door den vij
and gemerkt te worden, op dien noordelijken
rivieroever terug. De bedrijvigheid der En-
geischen nam in enkele sectoren toe. De
vijand viel in den namiddag tegen Metereu,
noordelijk van Mèry aan. In Meteren kre
gen zij vaster voet. Overigens werd hij af
geslagen en Het gevangenen In onze ban
den.
Legergroep Duitedhe Kroonprins Tus-
schen Aisne en Mame duurt de slag
voort. Opnieuw trachtte de vijand op het
geheele geveehtafront door te breken.
Pantserwagens -drongen in den vroegen
morgen !n gedeelten van onze linie binnen.
Na verbitterden strij d werd tegen den mid
dag de eerste aanval van den vijand op de
hoogte Z. W v. Soissons, Westelijk van
Hartenea, Oostelijk van N -uTly, N. W. van
Chateau Cherry, tot mfelnJckteg gebracht.
UIT SCHADEN.
Eenige Jonge haantjes van ongeveer vijf
maanden brachten op de markt alhier de on
gehoorde prijs van 5 het stuk op.
KUNSTAVONDEN TE EG-MOND EN
BERGEN.
De Egmondsche kunstkring (leiding mr.
Paul van Sonsbeek en- Ernst Krauss) heeft
voor -hare kunstavonden te Egmond aan Zee,
Bergen-Bimien en Bergen aan Zee o.a. de
volgende artisien geëngageerd: Hovyd Eco-
line Krauss— Adema, opera- en concertzange
res (sopraan). Willy van Son&beeckHoin-
niea, opera- en cone itzangeres (alt), Gillis
Wolthcrs, pianist, Henri Brondgcest, dekta-
mator, Joan Lulofs, conoertzanger (baryton),
Josephine Lulofs, pianiste, Terese Bamina,
concertzangeres (sopraan), Marjon Gray,
danseres, Leo Kok, pianist.
De eerste kunstavond zal op 2 Augustus in
het Badhotel Welgelegen te Egmond aan Zee
worden gegeven met medewerking van Hovyd-
Ecoli-ne Krauss—Adema. Willy van Sons
beek—Hommes, Gilles Wolthers, onder ar-
tisfifcke k-idirig vaji mr. Paul van Sonsbeeck.
HERZIENING DER JAARWEDDEN
VAN DE ONDERWIJZERS AAN DE
OPENBARE LAGERE SCHOLEN.
B. en W. deden den raad- mede, dat zij
hebben doen nagaan welke kosten zouden
verbonden zijn aan de inwilliging vim de
wenscben, op het gebied van salarls-herzte-
niiig voor le openbare ouderwijzers -geuit.
Werden die van -de afdeeling Alkmaar van
het Nedeil. Cndcrwijzersgenootschap tot ba
sis genomen, dan zou dit een jaarlijksdie ver
hooging der koeien van het lager onderwijs
medebrengen van 19550. Die van de afda
ling Alkmaar van Boud van Nederland
sche onderwijzers gaan ietwat minder ver en
w'jzen een kosten bidrag aan van 18750.
De genoemde afdeel in gen hebben afschrif
ten- van de indertijd aan dm raad- gerichte
adressen gezonden aan de commissie van toe
zicht op het lager onderwijs, met verzoek de
totstandkoming eener gunstige beslissing te
willen, bevorderen. ITet -daarop door de com
missie uitgebracht advies dd. 17 December 1.1.
heeft B en W tot leiddraad gestrekt bij de
voorstellen, welke zij thans aan den raad
voorleggen.
B. en W. mom en. dat de jaarwedden van
-de hoofden der scholen elk met 150 zullen
moeten verhoogd en dat aan hen vijf periodie
ke "erhongingen telkens van 1Ó0. moeten
worden verleend. Het maximum der hoofden
zou dan, met inbegrip van de vergoeding
voor huishuur of vrije woning, na 15-jarigen
dienst, bedragen voor de hoofden van de Ge
meentescholen 2550 (de Commissie van toe
zicht op een maximum van 2400),
voor het hoofd- der burgerschool 2850, voor
het hoofd- -der meisjesschool 2950.
Wat de onderwijzers van bijstand aangaat,
zouden- B. en W. de aamvamgsjaarwcd'de op
750 willen behouden en aê -thans gegeven
zes periodieke verhoog ingen van ICO willen
veranderd zien in negen van 100.
Wordt voor het hebben of verkrijgen van de
akte van hoofdonderwijzer thans aanspraak
verkregen op cene verhooging der jaarwedde
met 150, B. en W zouden dat bedrag op
2ÖQ bepaald willen zien.
De jaarwedden van de
tiend
uitsluit
I onderwijzeressen
met het geven van onderwijs In de
handwerken belast, thans 25 per wekelijkseh
lesuur bedragende, met zes period'"
gingen van 2.50
stellen zij voor op
liekc verhoo-
per Wekelijkseh lesuur,
30 te bepalen met negen
periodieke verhoógingen van 2 per weke
lijkseh lesuur'.
Aan de onderwijzers, met het geven van
onderwijs aan de herhalingsscholen belast,
die daarvoor thans ƒ1.per lesuur ontvan
gen, zoudmi B.. en W. M.50 per lesuur willen
jj toekennen.
Tanshnle -ouden zij m-euer, da! aan tijde
'ijk aangestelde D-'lra'Men, 'die thans voor
eiken in den diens-I der gemeente d<*Wgc
brachten werkdag «eie Wpcming v an i sO
ontvn.ngen, e«tr van 2 50 per
schooltijd behoori te wouter wt/fkerd.
I>' Wten, ter «teze voorsiclle»! vet bonden,
I zijn 13050, welk bodtesg geleidelijk stijgt
met de period'ieke lerhóogingen
GRATIFICATION1 AAN BIJZONDERE
ONDERWIJZERS,
Het onderwijzend personeel van bijzonde
re scholen in deze -gemeente heeft bij adres
dd. 25 Juni 1.1. verzocht hun, die in deo
loop van het jaar 1918 werkzaam zijn ge
weest voor een der ia deze gemeente geves
tigde bijzondere scholen, uit waardeering
voor de aan deze gemeente bewezen en nog
te bewijzen diensten, voor dit jaar een per
soonlijke gratificatie te verleenen tot zulk een
bedrag als noodig zal zijn om te komen tot
de soui, die zij zouden genieten, indien zij
over hetzelfde tijdvak en in gelijke positie
aaa een der gemeentescholen werkzaam wa
ren.
Bedoeld adres werd om bericht en raad
in handen gesteld van B. en W.
Daaraan voldoende, bericht dat college
thans, dat bedoeld verzoek voor inwilliging
niet vatbaar is. De Grondwet moge reeds U-
nancicele gelijkstelling van het openbaar en
het bijzonder onderwijs mogelijk hebben ge
maakt, dit neemt niet weg, dat dc gemeente
besturen zich hebben te houden aan dc
vooralsnog nut gewijzigde wet tot regeling
van het lager onderwijs.
Ouder die omstandigheden behoeven de in
het adres aangevoerde gronden niet te wor
den onderzocht, daar de wet, naar de stel
lige overtuiging van B. en W., inwilliging
van het verzoek va-biedt ->
GESLAAGD.
De heer A. Schepper van hier is geslaagd
voor het overgangsexamen van de le naar de
2e klasse der Zeevaartschool te Vlissingen.
10e VOLKSCONCERT.
Op Dinsdag 30 Juli, 's avonds half acht,
zal in de Groote kerk het 10e Volksconcert
worden gegeven.
Hiervoor heeft de heer Slinger, die weder
het O" ;el en solo en begeleiding zal bespet
len. de medewerking verkregen van Mej.
C. G. van Rijn, onze talentvolle stadgenoote.
Mej. v. R., vroeger leerlinge van Cornelie van
Zanten te 's Hage, thans nog van Ant. Aver-
kamp te Amsterdam, beschikt over een krach
tige, goed geschoolde sopraanstem, die in de
ze groote ruimte zeer goed tot haar recht zal
komen.
Tevens treedt dien avond! op de heer Dirk
Posthuma, violist te Wcesp, leerling van den
ook hier bekenden altviolist Cor Kint, met
wien hij en nog twee leeraren van het conser-
natorium een te Amsterdam zeer goed be
kend staand kwartet vormt.
Deze jonge violist, die gewend is in zulk
uitstekend1 gezelschap op te treden, zal dus
zeker op dit volksconcert zijn publiek weten te
boeien.
Ook de heer Hogervorst, op deze concerten
wel bekend, zal zich doen hooren en wel in
een nouveauté, met viool- en orgelbegeleiding.
DRAVERIJEN VAN DE KENNEMER
SPORTCLUB.
Op Zondag 4 Aug. aa. zulten wederom
op het Sportterrein draverijen worden gehou
den. Wij gelooven dat het aantal inschrijvin
gen ditmaal zeer groot zal zijn, gezien het
hooge bedrag uitgeloofd- aan prijzen (in to
taal'/ 2075). De eerste prijs in de heat is
zelfs 500. In de volgorde der draverij is
ook een kleine wijziging gekomen. Als derde
nummer komt nu ae Kortebaandraverij en
als slotnummer de heat.
1F'ertwoodprih. Draverij 4e klas. Afstand
2000 M. Prijzen 300, 100 en 50.
2. Huntresprifs. Draverij 3e en 4e klas. Af
stand 2200 M. Prijzen 300, 150 en
50.
3. Kortebaanprifs. Max. afstand 800 M.
van klein kr->5 tot volwasser, vrouw; Sm is
het omdat wij met voldoening op he1 v-rfede-
nc kunnen terugzien. Weinig hadden de op
richters van de school gedacht dat hare ont
wikkeling zoo snel en voorspoedig zou zijn.
Begonnen met ÓW bescheiden gebouw aan
<je Nieuwesloot dttiMH moest worden nf$>j
gebreid m verdroot is'ite Vereeniging thans
Prijzen 250, 125; 75 en 25
4. Uouasterprifs. IfeMH
Heatdraverij, 1600 M.
Prijzen 500 en- 150 voor dea 2en
aankomende in de beslissende heat.
CONOOURSHTPP1QUE EN
SPRINGCONCOURS.
Ten einde ernstig gedrang voor den ingang
van het terdu van de Kennemer Sportclub te
Nieuwpoortslaan
toegang»-
is de toegang uit-
vermiiden, zijn aan de
meerdere loketten geplaatst waar
biljetten te verkrijgen zijn.
Voor den derden rang is
sluitend aan de Zandersloot.
25-JARIG BESTAAN DER
AMBACHTSSCHOOL.
Gistermiddag te 2 uur had de feestelijke
herdenking plaat» van het 25-Jarlg bestaan
der Ambachtsschool voor Alkmaar en Om
streken.
In de vroegere gymnastiekzaal van het ge
bouw, thans op zeer smaakvolle wijze in
feestzaal Imrscüapen werden de genoodigden
ontvangen.
Behalve het Bestuur, directeur en leeraren
der Ambachtsschool, waren o.a. tegenwoordig
de inspecteur van het Middel-baar onderwijs,
de heer H. J. de Groot, de led-en der commis
sie van toezicht op het Middelbaar onderwijs
en het geheele Dagelijksch Bestuur der ge
meente Alkmaar, met den gemeentesecretaris
en de leden van den Raad' Mr A. Prina en
Mr. Dirk Sluis Voorts de beeren J. van Ree-
nen, burgemeester -der gemeente Bergen, de
Burgemeester van Koea-ïjk, de heer Kooyman,
de Burgemeester van Oudorp, de heer G
Bos, de directeur van publieke werken te
Alkmaar, de heer G. Looman, de oud-direc
teur de heer Willemsen, directeur der Am
bachtsschool te Tiel een der eerste leeraren
van de Alkmaarsche Ambachtsschool, de di
recteur der Ambachtsschool te Hoorn, de heer
Noteboom, leeraren der R. H. B. S. en van de
Burgeravondschool.
Verder waren tal van belangstellende da
mes en- heeren aanwezig.
Tom alle aanwezigen hadden plaats geno
men, -nam -de heer Mr. W C. Bosman, als
voorzitter van het Bestuur het woord en hield
de volgende rede:
Zeer geachte vergadering.
Het is niet altijd een onverdeeld genoegen,
terug te zien op een periode van 25 jaren, die
voorbij is gegaan.
Wanneer wij voor de Ambachtsschool die
kwart eeuw feestelijk willen gedenken, dan is
het omdat t dat tijdsbestek gegroeid is
gehuisvest te dit Paleis voor het handwerk,
waarop de stad frotech mag zijn en zeker
niet minder de leerlingen, ia wier geesteljjk
en stoffelijk belang de school gesticht is
En dan wil ik er allereerst de aandacht op
vestigen dat dit werk is begonnen en voortge
zet door enkele particuliere personen, zij het
dan ook van den aanvang af krachtig ge
steund door de Overheid.
Maar aan het particulier initiatief is de op
richting der school te danken geweest; en
haar spoedige bloei en gezonde ontwikkeling
is zeker in niet geringe mate toe te schrijven
aan de vrijheid van beweging van het onaf
hankelijk bestuur en aan de hefde van de be
stuurders voor hun taak.
Ik zeg dit,- niet om aan het tegenwoordig
bestuur een pluimpje te geven, dat de schoo!
uit handen- van zijn voorgangers heeft ont
vangen, maar om hulde te brengen aan de
mannen, die 25 jaar geleden de school zijn
begonnen; huTde ti brengen aan hun juistèn
en vooruitziender blik, aan hun ernstigen
wen sch om te Werker aan -d; verheffing' van
dea werkmansstand dooi beter onderwijs,
vooral doeltreffend onderwijs, dat den werk
man weer zon brengen, zoo mogelijk, op het
hooge standpunt, waarop de Hollandsche
Ambaclitsman in- den tijd der Gilden stond.
Hoezeer is het ambacht in den ioop der 19e
eeuw vervallenHet ia treurig om het aan te
zien wat de eeuw van fjzer en steenkool van
den kunstzin van den werkman heeft over
gelaten.
Waar zijn de tijden gebleven, dat men pak
huizen' bouwde als de „Vigilantie" of hui
zen, zooals dat wat nu in het Fnidsen door
brand- is vernield. Ik kies die voorbeelden om
er op te wijzen dat het niet alleen de wonin
gen der rijke burgers waren waarin de kennis,
de smaak, de kunst van het ambacht tot
uiting kwam. Zie naar de Nieuwe Doelen,
met zijn- Hollandschen gevel: naar het to
rentje van Soncy, naar ons Stadhuis, naar
-de Groote Kerk Maar bovenal denk aan
den eenvoud en de harmonie, waarin de stad-
onzer inwoning werd- gebouwd, met hare
grachten en smalle straten, door bruggen
verbonden en het geheel door wallen en
poorten afgesloten. De eenheid van gedachte
en uitvoering is later, door tie slopers -der 19e
eeuw, wel1 treurig verstoord en bitter bedor
ven. Dc grachten werden gedempt en tot
troostelooze straten vervormd, met huizen die
daarbij niet passen en toegangswegen -die
aan den ouden toestand herinneren en als
relequien van een glansrijk verleden voor den
gewijzigden toestand niet kunnen dienen.
Maar bovenal de poorten moesten het ontgel
den, die de schilderachtige toegangen tot de
stad vormden. Zij vielen onder de mokersla
gen van de sloopers. Waar een enkele zuil ge
spaard bleef, zooals b.v, het hek van de Scher-
merpoot, daar ontdekte men na vele 10 tallen
van jaren welk kunstgewrocht van beeld
houwwerk op die poorten waa geplaatst. Nu
staan die beelden op de binnenplaats van het
Stadhuis, in afwachting dat zij van hun kalk
ontdaan weer op hun oude plaats zullen wor
den hersteldwant het is ondenkbaar dat de
ze erfenis uit een- kunstzinnig verleden voor
geld zal worden verkocht.
Wat is er van het genie van ons volk als
bouwmeester» en stedenstichters overgeble
ven? Zie eens naar den Oostelijken gevel van
het Waaggebouw, en gij vraagt u af hoe het
mogelijk is, dat in -de 80er jaren zulk een
sieriijk" bouwwerk op dusdanige wijze is mis
handeld en bedorven.
Vreemd «ni onnaspeurlijk zijn de oorzaken
voor het verval van een volk; zij zij-n duizend
voud; bestaan in eene langzamen verwording
van de kostelijkste eigenschappen, die met
zooveel inspanning en na vele harde lessen
zijn verworven. En als de lijn eenmaal naar
beneden gaat, dan schijnen geen- menschen-
krachten in staat te zijn die daling te doen
ophouden en de kromming naar boven te
wenden. Eerst na de tijden van het diepste
verval "komt langzaam net besef aan behoefte
van iet* beter
En nu zal ik zeker niet zeggen, dat de Am
bachtsscholen-, als met de staf van eene fee
een, ommekeer hebbea gebracht en het verval
len. ambacht tot zijn oude hoogte hebben op-
gehever Wij zijn wei zeer ver daarvan ver
wijderd.
Maar de ambachtsscholen zijn als de duif
die uii de Arke Noach'a gezonden werd en
met de olijftak terugkeerde. Zij hebben de
eerste grondslagen gelegd voor een nieuw
gebouw, waarin de toekomstige werkmansgil-
dien kunnen wonen, Zij hebben de wegen van
het ergste onkruid gezuiverd, waar lang»
nieuwe geslachten kunnen optrekken naar het
beloofde land Zij zijn de kent rekenen van een
■nieuwen tijd geworden, die al» een wederge
boorte van het ambacht: door latere geslachten
zal worden gehuldigd': het ambacbt, dat een
van de hechtste grondslagen vormt van- iedere
geordende samenleving, waarin de polsslag
van bet volk klopt, dat de mate van zijn
kunstzin bepaalt waarin de beschaving van
-de natie tof in late eeuwen zich weerspiegelt.
Dit alles te hebben ingezien in een tijd- dat
niemand iet» voor de verbetering van het am
bacht deed, is de groote verdienste van de op
richten: dezor school.
Het eerste bestuur werd- gevormd door de
HH.: Mr. F. F. Kareeboom, voorzitter, C
Boeman, onder-voorzitter, Mr. F. H. G. van
der Hoeven, secretaris en N. A. Conijn.
Van deze vier mannen- is alleen Mr. Van
der Hoeven, over Aan de nagedachtenis van
de overleden bestuurders-oprichter» der
school bretig ik een eerbiedige hulde. Wan
neer ik tot Mr. Van der Hoeven hier een
woord van dank spreek voor wat hij vpor de
school- i* geweest en wat hij voor haar heeft
gedaan, aan is dat niet een plichtpleging
door de omstandigheden of door de ceremonie
gevorderd, maar een woord vau waarheid en
van ernst uit naam van dc honderden- jonge
mannen, die aan de school hunne opleiding
hebben ontvanger, en een eervolle plaats in de
ainbaeh tswereld hebben veroverd.
Van de oprichting Secretaris van het Be
stuur en daarna bijna 20 jaren president
heeft Mr. Van der 1 loeven «R' leiding in han
den gehad' van den groei en de ontwikkeling
der school. Het moge voor hem reno voldoe
ning zijn, dezen dag te beleven. Voor ons is
